Sprawozdanie z Działalności Lubelskiego Towarzystwa Rolniczego za czas od 1 lipca 1907 roku do 1 grudnia 1908 roku

1>KUK. A . K O Z D O B Y — ŁUBI.IN. _I

, ^ L aN W fiam tP W B lt

f 4 K #

•'* V-■ '--Hp

t1 Jt • fW

W

i- !

1jr#2

■ vv

l i

• t e

r ¥ - %r. I

mmi

Ł;

Z DZIAŁALNOŚCI

Lubelskiego Towarzystwa Rolniczego

za czas od 1 £ipca 1907 roHu do 1 Grudnia 1908 roKu.

L U B L I N .

D ru k A. Rozdoby.

1909.

K

STk U-'-

\.0»uv*

V

1080

Z A R Z Ą D

L ubelskiego Towarzystwa Rolniczego

w okresie ofl 1 Lipca 1901 r, do 31 Grudnia 1908 r.

Prezes h o n o ro w y Dobrski Maksymilian.

Prezes Florkow ski Juljuss.

Vięe-Prezes Hempel I,eon.

Skarbnik R ojow ski Tadeusz.

Radę T ow arzystw a składali oprócz prezydyum:

Ciświcki Teofil, Czarnowski Karol, Dąbrow ski Mieczysław (zmarły w 1908 roku), F lorkow ski Józef, H ełczyński Aleksander,

H em pel A ntoni, Kowerski Stanisław, Plewiński Stefan, Przanow - ski Leon, Przew łocki K onstanty, R ostw orow ski hr. A ntoni, Scipio del C am po hr. E dm und, Śliwiński Stanisław i Załuski

H e n ry k . W zebraniach R ady przyjmowali stale udział prze­

wodniczący w poszczególnych Sekcyach.

K om isyę Rewizyjną składali:

Kunczyński Edward, Lilpop Bronisław i N ow icki H enryk.

Delegatami do Rady Głównej C entr. T o w. Rolniczego byli:

F lorkow ski Juljusz (członek K om itetu C. T. R.), Boduszyński Stanisław, B u d n y N ikodem , C hrzanow ski Jan, Dobrski Maksy­

milian, Dąbrow ski Mieczysław, E pstein Leon, F lorkow ski Józef, Fudakow ski Bronisław, Hełczyński Aleksander, H em pel Leon, Janisławski A ugust, Kossak Tadeusz, Kostkowski ks. Józef, K o ­

werski Stefan, Lipczyński Grzegorz, Maj Józef, Plewiński Stefan, Przanow ski Leon, Rojowski Tadeusz, Stefański Józef, Swida Gustaw, Scipio del C am p o hr. E dm und, Sołtan hr. Bohdan, Szeptycki hr. Aleksander. Jako zastępcy: Rulikowski Józef i Zem brzuski W ładysław.

4

Obowiązki: Sekretarzem T ow arzystw a pełnił inżynier H en ry k Gebethner._V

N a stanowisku: In stru k to ra W ydziału Kółek Rolniczych po A n to n im Zgórskim, pozostaje od początku 1909 roku H enryk Szamowski.

Prezes Sekcyi Rolnej H ełcsyński Aleksander.

W ydziału Kółek Rolniczych Hetnpel Leon.

Służbowej Ftt&akowski 'K&zitSkierz.

Gorzelniczej Hempel Antoni.

Melioracyjnej Prsanowski Leon.

Statystyczno-Ekonom . W iercieński Henryk.

Owczarskiej Br^esióski Stanisław.

«

«

Prezes Związku Hodowlanego Budny Antoni.

Członkowie Zarządu: Epstein Leon, Fudakowski Bronisław, Piątkowski Jan, Rulikowski Zygm unt.

Inspektorem po Jasińskim Michale od 1909 roku pozostaje Strusiewiez Bolesław.

Zarząd Oddziału Handlowego w roku 1907/s składali:

/ . ^{. .}

Sw. p. Dąbrowski Mieczysław (prezes), Ciświcki T., Hempel A., Helczyński A., Milowicz K. Rojowski T., Swinarski A., dy- rektorefti zarządzającym św. p. Kozłowski Stefan. W skutek śmierci Kozłowskiego St. i Dąbrowskiego M., a zarazem od­

dzielenia się filii Hrubieszowskiej, w połowie 1908 r. prezesem został Ciświcki Teofil, v. prezesem Rojowski T., członkam i zafządu—Drecki J., Hełczyński A., H em pel A. i hr. R ostw orow ­ ski A. N i dyrektora zarządzającego w ybrany został Śliwiński Stanisław-.

SPRAWOZDANIE

z działalności Lubelskiego Towarzystwa Rolniczego

za czas od 1 Lipca 1907 r. do 31 Grudnia 1908 r.

O k res sprawozdawczy jest trzecim rokiem istnienia Lubelskiego T ow arzystw a Rolniczego i obejm uje 3 p ó ł­

rocza, na zasadzie, postanow ienia O gólnego Zebrania L. T . R., w celu ujednostajnienia rachunków i okresów sprawozdawczych z C entralnem T ow arzystw em Roi- niczem. Prace podjęte w ty m okresie czasu stoją w ścisłym związku z poprzedniemi, mającemi na celu skupienie rolników wszelkich typów własności ziemskiej dla podniesienia gospodarstw, techniki rolnej, hodowli, a jednocześnie wspólnej pracy ekonom iczno-społecznej.

W pracy tak zakreślonej naszego T ow . R o l­

niczego nie m ożna nie zaznaczyć mniejszego niż Lat poprzednich zainteresowańia się członków zadaniami Tow arzystw a, co odbiło się w mniej lic^:nexn uczęszczaniu na zebrania, zaleganiu w opłatach członkow skich i słabym rozwoju działalności poszczególnych Sekcyi, z k tó ry ch tylko W ydział Kółek Rolniczych, Sekcya Służbową,

Sekcya Rolna, Sekcya Gorzelnicza i nowo-powstałe Sekcya W e tery n arsk a i M elioracyjna odbyw ały sw€

zebrania, gdy inne nie funkcyonow ały, a Sekcya Leśna rozwiązała się przekazując pozostały kapitał 60 rb. do przechowania L. T o w. Rolniczem u.

Oddział H andlow y zorganizowany jęst jako o4' dzielna instytucya i działalność jego nie je&t obj-ę£a niniej-szem sp ra w azdajiiem .

6

Prace Sekcyi Służbowej.

Ze spraw rozpatryw anych na zebraniach Rady i Sekcyi zaznaczyć należy następujące:

Celem zbadania stosunków służbowych w lu- belskiem i porównania ich w latach 1905 i 1907. Sekcya Służbowa opracowała kw estyonaryusz wiosną 1908 roku, i otrzymane odpowiedzi, posłużyły przewodniczącemu Sekcyi p. K. Fudakow skiem u do opracow ania obszernego referatu. Praca ta dająca szczegółowy i rzeczywisty obraz stosunków służbowych w lubelskiem, ukaże się w druku w niedalekiej przyszłości.

N owo-powstałe T ow arzystw o W zajem nej P om ocy Pracow ników R olnych i T ow arzystw o Em erytalne było przedmiotem licznych narad na zebraniach Tow arzystw a Rolniczego i Zebrań Sek. Służbowej, na których kilka­

krotnie podnoszono potrzebę poparcia tych now ych instytucyi i zachęcano do uczestnictwa. Stałem miej­

scem zebrań był lokal Tow arzystw a Rolniczego.—T o w.

W z. Pom. Pr. Roi. pragnęło przejąć pod swój zarząd Biuro Pośr. Pracy, istniejące przy Lub. T o w . Rolni- czem, co Rada Tow arzystw a zaakceptowała, ofiarowując dotychczasowe materyały i pracę bezpłatną sekretarza, jednakże trudności prowadzenia okazały się tak duże, że ta proponow ana reforma Biura Pośr. P racy nie doszła do skutku.

h$| I

T ow . W z. Pom. Prac. R olnych otw orzyło oddziały okręgowe: 1) na powiaty Puławski, Lubartow ski, L u ­ belski i Krasnostawski, 2) Hrubieszowski, Chełm ski

( ■k « j p r *

i Tom aszowski, 3) Janowski, Biłgorajski i Zamojski*

Zebrania okręgow e gorąco zajmowały się sprawą T o ­ warzystwa Emerytalnego, jak to w sprawozdaniu Sekcyi Służbowej szczegółowo jest zaznaczone.

W sprawie wprowadzonego w 1905 roku term in u godzenia służby na I Kwietnia S. Sł. zwołała dnia 24 W rześn ia 1907 ro ku zebranie w powiększonym kom plecie i uchwaliła dążyć do ogólnego wprowadzenia tego n o ­ wego term inu. U trzym ał się on w większej części gubernii, tylko powiaty Hrubieszowski, T om aszow ski,

część Zamojskiego i Chełm skiego pozostały przy 1 Stycznia, ze względu że w czasie roztopów w iosen­

nych w tych okolicach drogi są bardzo złe.

Ze sprawozdania Sekcyi Rolnej w idocznem jest, że zajmowała się ona próbami nasion i nawozów, i w tym celu opracowała oddzielne szematy, licząc na współudział swych członków. W ten sposób zainicyowana praca nie dała jednak dobrych rezultatów z pow odu małej ilości ściśle wry k o n an y ch doświadczeń.

Pola doświadczalne w C hm ielniku i prowrądzone pok przez lat 7 przez p. M aksymiliana Dobrskiego, a utrzy- e

mywane kosztem składek członków T ow . Rolniczego, z pow odu złego stanu zdrowia p. Dobrskiego, zostały się bez kierownika, O g ó ln e zebranie w dniu 17 G r u d ­

nia 1907 roku wyraziło podziękowanie p. D obrskiem u za jego bezinteresowną a tak ow ocną pracę i postano­

wiło pola doświadczalne prowadzić dalej, pod k ie ru n ­ kiem p. Hełczyńskiego. O becnie S. Rolna zajęła się urządzeniem w kilku miejscowościach pól doświadczal­

nych na różnych glebach. P an A. Hełczyń- ski, objąwszy adm inistracyę dóbr O rłów , z zapisu św. p. hr. Kickiego, zakłada tam pola doświadczalne i przyrzekł zwierzchni kierunek nad polami filialnemi, które zamierzają założyć p. St. Czerwiński w Łęcznej, W . Dobrski w Chm ielniku, St. Kowerski w Łabuniach, Br. Fudakow ski w Uhrze i Br. Rzeszotarski w Nasutowie,

W o b e c pro pozy cy i Związku C u k ro w n ik ó w za­

ofiarowania subsydyum 1000 rb. na utrzym anie zarzą­

dzającego polami i doświadczalnemi, zostającemi pod zwierzchnim kierunkiem Stacyi Chruszczewskiej, a za­

razem gotowości p. J. Kołaczkowskiego z M oszenek do urządzenia u niego tych pól, Sekcya Rolna łącznie z W ydziałem K ółek Rolniczych postanowiła przyjąć ten projekt i pola mają być założone w M oszenkach

w 1909 roku.

W ydział Kółek Rolniczych założony w dniu 8 Maja ^{W ydział} 1907 roku organizował z początku pogadanki w Kółkach, Kó*ek Rol_

a w Lublinie przy O g ó ln y ch Zebraniach poświęcał niczych*

— 7 —

jeden dzień na odczyty dla włościan. D opiero 21 i 22 Listopada 1907 roku urządzone były przez pp. J. G uzow - skiego i Z. Zyglera dwudniowe kursa szczepień o c h r o n ­ nych trzody, na które zjechało się 45 słuchaczów, następnie zorganizowano 4 - dniowe kursa rolnicze w Marcu, 5-dniowe w Czerwcu i 3-dniowe w Listo­

padzie 1908 roku, w k tó ry ch wprow adzono odczyty gospodarstwa kobiecego, oraz urządzono zbiorowe wycieczki do pól doświadczalnych w C hm ielniku

i Stacyi w Sobieszynie.

Korzystając z istniejących w Lublinie wystaw—

Hygienicznej i Ogrodniczej zorganizowano zbiorowe ich zwiedzenie w dniu 18 W rześn ia 1908 roku.

W Listopadzie i G rudniu 1908 r. odbyły się Kursa Mleczarsko-Hodowlane, na które M inisteryum R o l­

8 —

nictwa dało subsydyum 200 rb., obowiązując T ow . Rolnicze do urządzenia ich przynajmiej w jednej miejsco­

wości każdego powiatu i poniesienia nadwyżki kosztów.

Kursa te odbyły się w Lublinie, Chełmie, H ru b ie ­ szowie, Łaszczowie, Tom aszow ie, Zamościu, T a rn o - górze, Bychawie i Janowie. Dalszy ciąg tych kursów odbędzie się w 1909 roku, a mianowicie: w Nowej Aleksandryi (Puławach), Łęcznie, Lubartow ie i Rejowcu.

Szczegóły zamieszczone są w Sprawozdaniu W ydziału K ółek Rolniczych, tu tylko zauważymy, że kursa te miały duże powodzenie i grom adziły po paręset słuchaczów.

O d Czerwca 1908 roku W ydz. Kółek Roln. za­

angażował stałego instruktora, którym był zpoczątku A n to n i Zgórski, a od początku 1909 roku H enryk Szamowski

N a podanie Lub. T ow . Rolniczego o subsydyum na utrzym anie instru k to ra mleczarstwa, M inisteryum Rolnictwa wyznaczyło subsydyum 500 rb. rocznie, obowiązując T o w . Rolnicze do płacenia przynajmniej drugie tyle na utrzymanie instruktora, który zostaje zaliczony do składu urzędników M inisteryum —obow iąz­

kiem jego jest działalność ku podniesieniu mleczarstwa między włościanam i.— In stru k to rem tym b y ł p. M ichał Jasiński. W o b e c jego ustąpienia od początku 1909 r.

Lub. T ow . Rolnicze przedstawiło na te posadę kandy­

data w osobie p. B. Strusiewicza, ale zatwierdzenie M inisteryum dotychczas nie nadeszło._{iJ S9}

W Maju 1907 r. złożone zostało podanie do D epartam entu Rolnictw a o pozwolenie założenia K u r­

sów Rolniczych Zim ow ych dla dorosłych w Nałęczowie z zapisu d-ra Lasockiego. Kursa te zostały zatwierdzone przez Głównozarządzającego Urządzeń Ziemskich i R ol­

nictwa za M 27197 z datą 10 W rześn ia 1907 roku, na zasadzie następujących przepisów:

1. Kursa Rolnicze w Nałęczowie zostają założone przez Lub. T ow . Rolnicze dla włościan nie młodszych niż 16 lat.

2. Kursa trwają 6 miesięcy od Października 1907 do Kwietnia 1908 roku.

3. P ro g ram ku rsó w obejmuje: rolnictwo, ogro­

dnictwo, sadownictwo, mleczarstwo, nauki przyrodnicze, arytm etykę i weterynaryę.

4. Szczegółowy program wykładów podlega zatwierdzeniu D epartam entu Rolnictwa.

5. W y k ła d y odbywają się w języku polskim.

6. O płata za cały kurs wynosi rb. 10.

7. Zarząd nad kursam i pow ierzony zostaje spe- cyalnej kom isy i, zpośród członków Lub. T o w . Roln.

zatwierdzonej przez Lubelskiego G ubernatora.

8. Nauczyciele angażowani są przez Lub. Tow.

Rolnicze i zatwierdzani przez Lubelskiego Gubernatora.

9. Kończący kursa m ogą o trzym ać świadectwa, ale nie otrzym ają żadnych praw.

10. N adzór nad wykładami powierzony zostaje Zarządowi D ó b r Państwa w Radomiu.

— 9 —

Kursa

Zimowe dla dorosłych w N ałęczo­

w ie.

Szczegółowy program , ułożony przez Lub. T o w.

Rolnicze uzyskał zatwierdzenie. Komisy ę Zarządzającą składali: M. Dobrski, Jul. Florkow ski i St. Śliwiński,_{* 1} nauczycielami w 1907/s roku byli St. Śliwiński, Leon Mitkiewicz i A. Koziarski. D odatkow ym i prelegentami byli J. Guzowrski (weterynarya), E. Kunczyński (hodowla) A. Puławski (hygiena). Słuchaczów7 było 18, z których 7 korzystało z internatu za opłatą 7 rb. miesięcznie.

Egzamin wykazał duże postępy uczniów7 i dobry wpływ szkoły.

W roku 1908 Lub. Tow . Rolnicze czyniło stara- nie o zatwierdzenie tych kursów na czas nieograniczony, otrzymało jednak pozwolenie tylko na rok 1908/9.

Skład Komisyi Zarządzającej został bez zmiany, wykłady prowadzą ciż sami St. Śliwiński i A. Koziarski i now o zaangażowani Juljusz Szymborski i A dam Lisse-Toma- szewski. Jako dodatkowi prelegenci zatwierdzeni zostali

E. Kunczyński, J. Guzowski, J. Kołaczkowski, i H.

Gebethner.

W roku bieżącym jest słuchaczów 28, z internatu korzysta 27.

Muzeum. Istniejące od 1905 roku M uzeum, pozostające pod zarządem d-ra A. Berezowskiego, a dozorow ane przez sekretarza T o w . Roln., korzystało początkow o z bez­

płatnego lokalu w gmachu po-D om inikańskim . O becnie za lokal ten zażądano kom ornego 100 rb. rocznie, k tó rą to sumę zobowiązało się w* połowie płacić Lubelskie Tow . Hygieniczne. Dzierżawa sali zakontraktow ana została do 1 Lipca 1911 roku.

M uzeum to jest zaczątkiem przyszłego M uzeum Miejskiego i otw arte dla publiczności w niedziele od 12-ej do 1-ej i w każdej chwili za zwróceniem się do sekretarza Tow . Rolniczego.

Badania W o b e c udzielonego subsydyum 500 rb. bfiaro-

Gleboznaw- w a n y Ch przez p. K w iryna Sobieszczańskiego i subsy­

dyum rb. 100 postanowionego przez Tow . Rolnicze w 1908 roku dla Stacyi Gleboznawczej W arszawskiej,

10

cze.

11

uproszono S ta c ję o zbadanie powiatów K rasnostaw ­ skiego i janow skiego. K ierow nik jej p. Miklaszewski wraz ze swym asystentem w Sierpniu 1908 r. zbadali gleby w następujących miejscowościach: w powiecie

Krasnostawskim: 1) Sienica Różana, 2) O rłów , 3) W ielkopole, 4) Fajsławice, 5) W y g n an o w ice, 6) R yb­

czewice, 7) Żółkiewka, 8) P łonka, 9) G uzów ka, 10) Za­

krzew, i pow. Janow skim : 1) Zakrzówek, 2) Skorc\yce, 3) Dzierzkowice, 4) W ałow ice, 5) Gościeradów, 6) Szczecyn, 7) W ęglin, 8) Stojeszyn, 9) W ierzcho-

wiska, 10) W ilkołaz._w

W arszawskie Ziemiańskie T o warzy stwci Mleczar- skie przy współudziale Lub. Tow . Roln. urządziło K onkurs K rajow y Masła w Lublinie dnia 17 G rudnia 1907 ro k u z nagrodami, przysłanemi przez M inisteryum Rolnictwa. Przysłano 36 prób masła, z tych sędziowie wykluczyli kilka, jako przysłanych po terminie. N aog ó ł masło okazało się bardzo dobre, zaledwie 4 próbki otrzym ały niżej 80°, niektóre doszły do 92° przy 100 stopniowej skali oceny. K om itet sędziów składali pp.

Smilgiewicz, Domosławski, Dłużewski, W arpuęzański.

Swierzyński, Noszczyński, Krąkowski i Śliwiński.

Medale srebrne przyznano Mleczarni parowej D robin (gub. Płocka) i M. Dobrskiej z C hm ielnika (gub. L u ­ belska); brązowe A. W ęgleńskiej z Miączyna, H.

Rojowskiej z Sobjanowic i Mlecz. par. D anm ark z T ra w n ik (wszystkie z gub. Lubelskiej); listy pochw al­

n e — Mleczarni Trzebień (gub. Kielecka), Mleczarni Bobin (gub. Kielecka), Mleczarni Czesławice (gub. L u ­

belska), Mleczarni D robin (gub. Płocka), Mleczarni Gardzienice (gub. Radomska).

Jednocześnie z K onkursem Masła odbyły się płatne kursa mleczarskie w dniach 16, 17 i 18 G rudnia 1907 roku, urządzone również przez W arsz. Ziem- T o w . Mlecz, prelegentami byli pp. Rudowski, Smilgie­

wicz, H eydel (w ostatniej chwili z pow odów familijnych nie m ógł przyjechać), Guzowski, Danysz, F onrobert

Konkurs Masła.

Kursa

mleczarskie.

12

i W itkow ski.—Część tych prelekcyi wygłoszona została na O gólnem Zebraniu Tow arzystw a Rolniczego.

Kasa W sparć W sprawie Kasy W sparć dla podupadłych niższych im. ^św. p. O ficjalistów Rolnych gubernii Lubelskiej i Siedleckiej,

Ant. Szlubo- ufundowanie której św. ^{p .} A n to n i Szlubowski

wskiego. . • :. - . . . . .

zapisał 10.000 rb. w listach zastaw nych ziemskich, wyznaczając na kuratora kasy Lub. T o w . Rolnicze zaszły nieoczekiwane przeszkody, a mianowicie Izba Skarbowa wryznaczyła podatek spadkowy 12% od sumy. Lub. Tow . Roln. zaskarżyło tą decyzyę do

M inisteryum Finansów, które skargę zostawiło bez skutku. Tow . Rolnicze podało o kasacyę do 1 D epar­

tam entu Senatu, ale dotychczas nie o trzym ano o d p o ­ wiedzi.

Kwesty o- W obec pogłosek o rozpaczliwym stanie ludności naryusz w gubernii Lubelskiej pod względem zaopatrzenia g0 wy* w środki żywności i ziarno do siewu w zimie 1907/s

roku, wskutek złego urodzaju ziem niaków i żyta, zgodnie z życzeniem JE. Pana G ubernatora, Towr. Rolnicze rozesłało ankietę do członków o zebranie możliwie ścisłych informacyi. Rezultatem tej ankiety był me- m oryał złożony p. G ubernatorow i, wykazujący, że rok jest ciężki, ale nie rozpaczliwy, zaś interw encya władz państwowych skierowana być w inna nie do zakupu i dostawy zboża, a głów nie do przeprowadzenia ulg podatkow ych i rozkładu rat bankowych.

Warszawski Lub- T ow . Roln. mając swego delegata w Komitecie

Kom itet Rejonowym , w osobie św. p. Stefana Kozłowskiego,

rozdziałif a nas*€P®*e Stanisława Śliwińskiego, przedstawiła Ko-

w agonów mitetowi me m ory ai w sprawie uznania za tow ar uprzywilejowany nasion i sezonowo nawozów sztucz­

nych, który to m em oryał Kom itet W arszaw ski odesłał_{V V ^} do G łów nego Zarządu w Petersburgu.

Na wezwanie K om itetu o wyrażenie opinii czy wytłoki buraczane podciągnąć do klasy I to w a ró w — Lub. Tow . Roln. solidaryzuj,ąc się ze zdaniem Centr*

towi.

Tow . Roln. w tej sprawie upoważniło to ostatnie do opiniow ania w Komitecie.

W sprawie zakupu koni rem o n to w y ch Lub. T ow . ^Kom.

Roln. wspólnie z Delagacyą Hodowli Koni p rz e s ła ło Remontowa m em oryał, wskazujący na szkody powstające przez

zakupy K om isyi R em ontow ej w lubelskiem u pośre­

dników , zamiast bezpośrednio u p roducentów wbrew przepisom m inisteryalnym . M em oryał ten wywołał rozporządzenie aby K om isy a R em ontow a ściśle prze­

strzegała instr.uk cy i.

Lub. T o w . Rolnicze udzieliło dwa razy Magistra- infbrm acye

towi Miasta Lublina informacyi o cenach bydła i trzody Mag,s*ra- potrzebnych przy ustanawianiu taksy miejskiej na

mięso, i raz informacyi o cenach zboża przy ustanawianiu taksy na pieczywo.

W sprawie korespondencyi o stanie urodzajów ^Korespon- do M in istery u m Rolnictwa, prezvdyum zaleciło oso- dencye do

i ' j _ i • • v v * M inisteryum

bom, które dotychczas tem się zajmowany wysyłanie Rolnict^ a tych korespondencyi, niezależnie od posyłanych do

C entr. T o w . Rolniczego, które swych sprawozdań nie przesyła M inisteryum Rolnictwa.

N a wezwanie JE. pana G ubernatora, czterej delegaci ^Delegaci Lub. T ow . Roln. uczestniczyli w naradzie nad stoso- w ^sPrawie

• “ • i r i • ustaw y w ete-

wamem ustawy weterynaryjne], określeniem cen nor- . .

. . . ' rynaryjnej.

m alnych bydła, i w ynadgrodzenia za sztuki zabite dla ochrony, od epizootii w ciągu następującego 3-lecia.

W decyzyach C entr. T ow . Rolniczego Lub. T o w . ^Stosunki Roln. przyjm ow ało udział przez swych reprezentantów 2 c - T- R- w Radzie Głównej w ym ienionych na wstępie niniej­

szego sprawozdania, jak rów nież przez swego prezesa, który stale uczestniczył we wszystkich zebraniach miesięcznych K om itetu C. T. R. Udział pieniężny naszego T aw arzy stw a w opłatach na rzecz C en tral­

nego początkowo o k reślo n y na 20% od su m y wnie­

sionych składek członkow skich, został na wniosek Lub. T ow . Roln. zm ieniony na stałą opłatę od poje-

dyńczych członków, t. j. po 2 rb. 50 kop., 75 kop.

i 15 kop. od W łaścicieli większej własności, dzierżaw­

ców', urzędników i włościan. O p ła t tych wniosło L. T o w. Rolnicze w okresie sprawozdawczym rb. 562 i 95 kop., a mianowicie 262 rb. i 95 kop. jako reszta składki za ro k 1907, a za rok 1908 w niesiono tylko a conto 300 rb., gdyż wobec zalegania członków

w opłacie niepodobna ustalić rachunku.

M emoryał o N a zawezwanie C. T. Roln., k tó re opracowało

potrzebach m em oryał 0 potrzebach rolnictwa w Królestwie Pol-

ro mc wa. | | p wprowadzenia do budżetu państwowego na rok 1909, Lub. Tow . Rolnicze wskazało następujące

najpilniejsze potrzeby w gubernii lubelskiej i domagało się subsydyum państwrowego na:

Pola doświadczalne w sum ie . . rb. 2500 Kursa rolnicze zimowe:

a) istniejące w Nałęczowie

z zapisu d-ra Lasockiego rb. 900

b) dwie nowe takież szkoły „ 4000 „ 4900 N a Stacye rozpłodowe bydła

30 stacyi, po 3 w każdym p o w iecie. . . 6000 N a In stru k to ra objazdowego w ło­

ściańskiego ... „ 1500

Pozatem na stacye rozpłodowe koni i Stacyę bakteryologiczną.

Korespon- W obec zbierania przez Centr. Tow . Rolnicze

1 • •

. e^ c,D danych statystycznych o stanie urodzajów w Kr.

Polskiem sform owano listę 40 korespondentów z gub.

lubelskiej, którzy zobowiązali się 7 razy w ciągu roku przysyłać żądane informacye i odpowiadać na kwestyo- naryusz, dotyczący stanu urodzajów.

<*© N a delegetów do Cent. W ydziału Hodowlanego,

C#. Wydz. , ~ ^J °

Hodowla- zaproszono pp. członków Zarządu Lubelskiego Związkn

nego. Hodowlanego.

C. T. R.

W naradzie odbytej w C entr. T o w . Rolniczem ^{N arada} w sprawie zniesienia służebności, Lub. T ow . Roln. w ^sPrawie reprezentowali członkowie Rady K. Przewłocki i K. sluzebnoścl

Czarnowski. T e n ostatni złożył obszerny m em oryał, wykazujący zgubny dem oralizujący w pływ służebności i dowodzący że rozm iary ich częstokroć przekraczają m ożność w ykonania. T a k np. ciężary leśnych służe­

bności ordynacyi Zamojskiej są znacznie większe, niż teoretyczny przyrost lasu. W ostatecznym w yniku narad w sprawie zniesienia służebności Rada Lub.

T ow . Roln., solidaryzując się z opinią Centr. T ow . Roln. uznała służebności za wrzód społeczny, który

usun ąć trzeba, ale dla pom yślnego jej roztrzygnięcia uznała za jedynie możliwą drogę praktyczną— agitacyę w K ółkach Rolniczych, i gdy szkodliwość serw itutów zostanie zrozum iana d o stateczn ie— dopiero wówczas można będzie przedsięwziąć opracow anie przym usu prawnego.

Delegaci Lub. T o w . Roln. A. N apiórkow ski, F. Kollatorowicz, J. Żylicz przyjęli udział w naradzie o komasacyi, zwołanej przez Centr. T ow . Rolnicze w ro k u 1908.

Do now o zatwierdzonego W arszaw skiego Tow. ^{W arszaw-} Budow lanego przystąpili jako założyciele dwaj członko- skie Towa_

wie Lub. T o w . Roln. L. Hempel i M. Mierzejewski, rzys^*'°

na zebraniach zachęcali do brania udziałów i poparcia tej instytucyi, mającej na celu poprawę naszego budow nictw a wiejskiego. Podpisy zbiera sekretarz T ow arzystw a.

Rada Lub. Tow . Rolniczego postawiła projekt ^{W ystaw a} urządzenia wystawy rolniczej w Lublinie w 1911 roku. 1911 roku*

P rojekt ten nie został dotychczas ostatecznie usankcyo- now anym przez K om itet Centr. T o w . Rolniczego.

W o b e c projektowanej w ystaw y rolniczej w Często- ^{W ystaw a} chowie w 1909 roku, postanow iono usilnie agitowaćwCzęstocbo o liczne uczestnictw o, a na wybudowanie stałej wzoro- wie*

Budowlane

Im i M (

W ^—

wej zagrody włościańskiej zebrano doraźnie na ogól nem zebraniu 118 rb. 05 kop.

W ystaw a W ystaw a O grodnicza urządzona w Lublinie

ogrodnicza. pT z e z W arszawski i Lubelski Związek O grodniczy 17 — 20 W rześnia 1908 roku wzbudziła wielkie zainteresowanie członków T ow arzystw a Rolni- czego, których kilku przyjęło udział w Komitecie W ystawy; udział T ow arzystw a wyraził się w ofiaro­

waniu lokalu na zebrania K om itetu wystawy i pom ocy sekretarza. W ydział Kółek Rolniczych zachęcał do udziału w wystawie Kółka Rolnicze, których sześć przed­

stawiło dobre kolekcye warzyw i owoców, mianowicie:

- ' * fM.

Konopnica, Urzędów, Popkowice, Brzeźnica Bychaw- ska, Bychawa i Spółka Rolna «Zgoda» w A ntopołu,

wszystkie otrzym ały odznaczenia.

W ystaw a W W ystaw ie Hygienicznej we W rześn iu 1908

Hygieniczna ro j{Uj pom im o gorącego pragnienia T o w . Rolnicze nie wzięło udziału. P ro jek to w an e początkowo wy­

stawienie wzorowej chaty włościańskiej nie przyszło do skutku wobec wielkich kosztów.

Składka na ]sja F u ndacyę im. św. p. Stanisława Chełchow- skiego przy C entr. T o w . Roln. w* W arszaw ie zebrano

C hełchow - dobrow olnych składek 290 rb. które narazie umieszczono

skiego. ,

° w b a n k u .

W ycieczka Oświadczenie kółka ziemian z Galicyi, pragnących

Ziemian zwiedzić gospodarstw a w Królestwie, zyskało sympa- 2 aicyi* tyczne przyjęcie i Rada zaproponowała zwiedzenie

L ublina i szeregu m ajątków w ciągu 4 dni—wycieczka ta w ostatniej chwili została odwołaną.

Egzamin Przy egzaminie dorocznym w szkole rolniczej

w szkole w w Brz0zowej pod Sobieszynem uczestniczyło kilku

Brzozowej. v ' ^{t l} np ⁱ * . . ^ljb - *.• ‘

• J cżłonkow Lub. I o w . Kolmczego.

W ycieczka W o b ec odbytej w dniu 11 Lipca 1908 r. wycieczki

Sobieszyń- d ° Stacyi Doświadczalnej Sobieszyńskiej, w której

skiej. wzięło udział 130 włościan, wielce udanej, ale ze zbyt wielką ilością uczestników, Radji postanowiła, o ile

tylko k iero w n ik stacyi p. St. Leśniew ski na to przystanie, zorganizow ać w Czerwcu 2 wycieczki włościańskie, zapraszając na każdą włościan z 5 powiatów, t. j.

z połow y gubernii i jedną wycieczkę członków T ow . Rolniczego.

W szystkie w ym ienione sprawy podawane były jako k o m u n ik aty od Rady O g ó ln y m Zebraniom i pod­

legały dyskusyi i zatwierdzeniu. Prócz tego w ygłoszone były następujące odczyty:

W . Sikorski— M elioracye rolne wr Lubelskiem.

R udow ski— Urządzenia naszych mleczarń, wady i ceny masła.

J. G uzow ski— G ruźlica bydła— jej diagnoza, zapo­

bieganie i leczenie.

M. D o b rsk i— 7-e sprawozdanie z pól doświadczal­

nych w C h m ieln ik u — drukow ane w Gaz. Roln.

W . W o ls k i—Najpilniejsze potrzeby w eterynaryi dr. w Gaz. Roln.

W . J. Zieliński— Bakterye w ziemi—dr. w Gaz. Roi.

E. Szybilski—Zastosowanie łu b in u jako paszy.

M. N a ta n so n —Przystosow anie organizacyi gospo­

darstw do obecnych w arunków — dr. w Gaz. Roln.

A. H ełczyński— O gospodarstwie d o w o ln em —dr.

w Gaz Roln.

E. hr. del C am p o Scipio— Zasadnicze podstawy wzm ocnienia intensyw ności gospodarstw naszych.

H . W iercień sk i— S tatystyka własności ziemskiej pow. Puławskiego.

W . J. D ąbrow ski— O parcelacyi.

K. F udakow ski— Stosunki służbowe w lubelskiem — sprawozdanie z ankiety rozesłanej w L u ty m 1908 roku.

T . D om ański— U praw a ziemniaków.

P ozatem podczas zebrań przeznaczonych dla w ło­

ścian w ygłoszone były następujące odczyty.

- 17

Ks. G. Gierasieński— Sprawozdanie z doświadczeń polowych Kółka w Czemiernikach.

J. N akonieczny—Sprawozdanie z wycieczki do Galicyi._.i/

Cz. K arpiński— O rozwoju i działalności Kółek Rolniczych.

L. H em p el—Sprawozdanie z doświadczeń naw ozo­

wych pod okopowe.

T enże—Sprawozdanie z wystawy w Ciechanowie.

F. Kollatorowicz— O komasacyi (wrydane w druku).

H. G e b e th n e r—Szkodniki w polach i łąkach.

L. Starnawski— Sprawozdanie- z wycieczki w P o ­ znańskie (wydane w druku).

Prócz powyższych prac na posiedzeniach Sekcyi Służbowej wrygłoszone były następujące odczyty:

K. Fudakow ski— Pracodawrcy i Pracownicy.

W ł. hr. Zamoyski—T o w . W z. Pom . Prac. Rolnych z pun k tu widzenia pracodawców (drukowane).

Godlewski—O em eryturach.

N a tychże O g ó ln y ch Zebraniach uchw alono również zmianę regulam inu i zm ianę dotychczasow^ych opłat członkow skich.

Zmiany §§ 4 i 5 regulam inu Lubelskiego Tow arzystw a

Regulaminu. Rolniczego, zm ienione zostały o tyle że term in zakoń­

czenia roku sprawTozdawrczego przeniesiono z 1 Lipca na 1 Stycznia, w celu ujednostajnienia rachunków i sprawozdań z C entralnem T o w . Rolniczem. Dzień ten staje się zarazem term inem prekluzyjnym wnosze­

nia składek członkowskich. Z tego powrodu w roku bieżącym sprawozdanie obejmuje 3 półrocza od 1 Lipca 1907 do 31 G rudnia 1908 roku. Zarazem zebranie doroczne przeniesione zostaje z W rześnia na Marzec.

§# 18

19

W okresie sprawozdawczym spadły na Lub. T ow . Rolnicze wydatki nie przewidywane w poprzednich preliminarzach budżetowych, a mianowicie — udział w kosztach prowadzenia C entr. Tow . Rolniczego, subsydyum dla wydziału Kółek Roln., i koszta u trz y ­ mania M uzeum .— Na pokrycie tych w ydatków posta­

nowiono podwyższyć składkę roczną właścicieli m a jąt­

ków7 ponad 10 w łók oraz dzierżawców przestrzeni po­

nad 30 w łók z 10 rb. na 15 rb., pozostawiając inne składki, t. j. 3 rublow e i 50 kopiejkowe bez zmiany.

Dołączone sprawozdanie kasowe i bilans wykazują niepom yślny stan finansowy Lub. T . R., w ynikły z zalegania członków w opłatach.

1. Koszta ogólne.

Druk zawiadomień, materyały piśmicn ne, kopiał i książką czekowa . .

M arki p o c z t o w e ...

« stemplowe...

D e p e s z e ...

Papier do mimeografu, farba, . . Drobne w y d a tk i...

Worki na ziemię, druki cyrkularze Wypłacono pracowni Gleboznawcze Wieniec dla ś. p. Dąbrowskiego .

Skrzynka poczt, i mundur woźnego Książki «(/rabskiego» zwrot C. T. R

2. Koszta zakupu ruchomości. . . 3. Wypłacono Wydz. Kółek Roln. . 4. Pensya. Sekretarza 19 m. a ! 2 5 r b

Pomocnicy 19 m. a 30 « Woźnemu 18 m. a 20 «

( u w a g a p e n s y a z a C z e r w i e c 1907. w lic z o n a d o bieżącej).

Ubranie dla w o ź n e g o ...

6. Lokal.

Komorne od lh 07 do 8l/w 08 r. . . Abonament telefonu i przeniesienie . Pensya woźnego za m. Czerwiec 1907 r.

Najem sali, usługa i wyp. latarni (4 razy s a l a ) ...

Ś w i a t ł o ...

Opał

Nafta, wosk, terpentyna szczotki i sukno 7. Wypłacono na koszta organizacyi 8. Koszta na Muzeum i komorne . 9. Prenumerata czasopism i biblioteka 10. Wypłacono Centr. Tow. Koln.

11. Zwrot dwukrotnie pobrane składki 12. Analizy Sekcyi Rolnej . . . .

W p ły n ę ło z zaległej składki za wpisy . . . .

za s k ł a d k ę ...

Pobrana składka od członków od ^1h 07 do 81/ia 08 r.

za w p i s ...

za s k ł a d k ę ...

Zapłacony R-k przez jednego W p ła c o n a składka na 1909 r.

Z w rot kosztów handlowych . Za lokal od Związku Ilod.

W p ły n ę ło na fundusz Wydaw

Za podniesione z Wzaj. Kred.

saldo na ^lh 0 7 ... ^'

<7o do Vi 1909 z wzaj. r-ku Zaczerp. od p. R ojow skiego_

Odchodzi pozostałość na Vi we W zajem n y m Kredycie. . Czyli ogółem podniesiono . .

S P R A W O Z D A N IE K A S O W E

L ubelskiego To w a rzy stw a Rolniczego

PRZYCHÓD. ^{* a c * « n} o d i L i p c a 1907 d o 3* G r u d n i a 1908 r.

815

3669 _J

12 85 76 250 1 4

75 39 29

2673 26

; 125

---! 59

Rb. 1 k

L

i

347 81

24 44

12 97

54 45

4 94

21 99

45 50 ; 11

i 28 ^—

27 72

i

2375 ^{m m a m m} 570

360 -

12 50

1220

1 115 50 20

102 55

21 22

108 72

3 4

■■ • ^{M . 1} 23

ROZCHÓD.

W inien

P a s s y w a .

I. Lub. Tow. Wzaj. Kredytu

saldo pozostałe z zaciągn.

pożyczki od P. T. Rojow-

s k i e g o ... 292—00

potrącono saldo gotówki

na 81/ia 08 r... 125—59

II. Kapitał Z a k ł a d o w y ...

III. Fundusz W. Lasockiego . . . . IV. Fundusz W y d a w n i c z y ...

Przewvżka dochodów nad rozchodami

Kasa

saldo kasy na 81/ia 08 r...

#

Korespondenci

saldo D-et 578 członków na 8l/ia 08 r (za składkę i wpisowe).

Depozyty (akcye zakł. Nałęczów).

Dom Ludowy w Nałęczowie . . . Ruchomości

zakup r u c h o m o ś c i...

Lubelski Z w iązek Hodowlany

lokal za czas od Vi 08 r. do 8l/ia 09 r.

16321 420

16742

16742 16742

OGOLNY

Winien. S t r a t i

I. Koszta handlowe

1. Druk, zawiadomień, materyały piśmienne, kopia!

i drobne wydatki . . . . 2. Marki poczt, i stem­

plowe dla wszystkich sekcyi 3. Depesze . . . . . 4. Papier do mimeografu farby i siatki...

^ 5. Wypłacono pracowni G leboznaw czej...

6. W i e n i e c ...

7. Skrzynka pocztowa . 8. Mundur woźnego.

545—57 12—97

45--50 11- 00 3 -00 2 5 -0 0

570 - 0 0 372—50

II. Koszta zapomogi dla Wyd. Kółek Roln.

Ul. Koszta Admlnistracyl biura

1. Pensya sekretarza. . 2375—00

2. « pom ocnicy .

3 . W ozny... _^{W 7 9}

IV. Koszta Lokalu

1. K om orne od ^lh 07

do 81/ia08 r ...

2. A b o n am en t telefonu i p r z e n i e s i e n i e ...

3. Najem sali. usługa, wypożycz, latarni . . . .

4. Św iatło...

5. Opał . . . .

6. Nafta, wosk, terpen­

tyna, szczotki i sukno . . __

V. Koszta Organlzacyi

wypłacono Oddz. flandl...

VI. Koszta M u z e u m ...

VII. Koszta Czytelni, 1 prenum erata pism VIII. Koszta Sekcyi R o l n e j ...

IX. Centr. Tow. R o l n i c z e ...

Przew yżka dochodu nad rozchodami.

122—55 21—22 108—72

34—23

852 670

3317

1172 22 39 55 244 15 55 76 13 40 562 95

%%

| 6929 16 420 52 7349 68

■I

85—75 4540—05

226—00 85—75 526 00 119—82

1. Kapitał Obrotowy

Suma ta składa się:

1. Ze składek wpłyń . 2. Wpłacony R -k . . . 3. Nadpłacona składka na r. 1909...

4. Należność za r. 1907/«

Z tego potrąca się:

1. Wpisowe za r. 7/«. . 2. Nadpłacone . . . . 3. Umorzone . . . . 4. Odpisane na Kap. Zak.

8307 25

7349 68 3669 45

12 00

SPRAWOZDANIE KOMISYI REWIZYJNEJ

Towarzystwa Rolniczego w Lublinie.

Komisya rewizyjna w myśl § 43 ustawy Towarzystwa w komplecie niżej podpisanych, zebrała się w dniu 12 Marca 1909 r. w biurze Zarządu Tow arzystw a w celu sprawdzenia sprawozdania za półtora roku t. j. od 1 Lipca 1907 do 31 G rud­

nia 1903 r., a mając sobie przedstawione księgi, rachunki i do­

wody, po przejrzeniu i znalezieniu ich w zupełnym porządku, przekonała się iż wym ienione wyżej sprawozdanie jest dokładnym obrazem rzeczywistego stanu rzeczy, a nadto Komisya Rewizyjna oznajmia iż przeciwko budżetowi oraz planowi działań Zarządu na rok 1909 niema nic do nadmienienia. — W ydatki przypusz­

czalne będą mogły byt': pokryte ze składek członkowskich, oczywiście o ile te wpłyną.

Komisya rewizyjna zatem wnosi:

1. Żeby ogólne zebranie zatwierdziło sprawozdanie za półtora roku t. j. od 1 Lipca 1907 do 31 G rudnia 1908 roku i udzieliło Zarządowi pokwitowania za 1Vs[ roku.

2. W obec zużycia całego funduszu zakładowego na wy­

datki bieżące, Komisya rewizyjna poleca możliwie energiczne ściągania składek zaległych i bieżących.

Lublin, dnia 12 Marca 1909 roku.

Dr. Edward Kunczyński.

Henryk Nowicki.

Bronisław Lilpop.

Sprawozdanie Sekcyi Rolnej

z& csas od dnia lh 907 do dnia Vi 909 r.

W

czeń polow ych. W rezultacie Sekcya opracowała instrukcye dla doświadczeń i takow e rozsyłane były stale wszystkim członkom Sekcyi. Zaznaczyć należy postęp w zainteresowaniu się doświad­

czeniami połow em i. W sp ó łu d ział w tych doświadczeniach członków Sekcyi tak się przedstawia:

Przyjęło udział osób 1906, prób w ykonano

w Doświadczeniach jesiennych 906 — 2 — 6.

« w iosennych 907 — 4 — 9.

'" « jesiennych 907 — 5 — 12.

« w iosennych 908 — 7 — 12._j

Przekonanie więc o potrzebie w ykonyw ania doświadczeń rozszerza się, aczkolw iek bardzo powoli w p o śró d c z ło n k ó w

i. J e d n a k n a w e t przy tak m a ły m u d z ia le już pew ne wyniki o siąg n ąć się dały. W przeważnej b o w ie m liczbie w y ­

padków s k o n s ta to w a n o silniejszy u nas w ogóle w p ły w super- fosfatów p on ad działanie zuzli T h o m a s a . Sole potasow e działały na buraki p o g łó w n ie silniej niż dan e pod nasienie.

K o m b in a c y a soli potasowej z su p erfo sfatem dała zw yżkę na jęczmieniu wyżej 2 k o rc y z m orga, gdy sam superfosfat małą tylko w y k o n a ł zw yżkę (o k o ło % korca), a na pszenicy przy użyciu sam y ch n a w o z ó w fo sforo w ych rezu ltatu nie b y ło .—

Z g a tu n k ó w pszenic w y ró żn iały się W y s o k o lite w ka w czerwonej plewie i oścista « H o rs co n co u rs» . T a ostatnia jednak mniej d o ro d n e m odznaczała się ziarnem .

Z g a t u n k ó w żyta n ajw ytrzy m ałszem okazało się ż y to G ali­

cyjskie T u r n a u ła, średnie miejsce zajm ow ało w łościańskie Sobie-

szyńskie, najgorzej przezimowało żyto petkuskie. Jednak w 2-ch wypadkach (Chm ielnik i Łęczna) to ostatnie najwyższy dało

urodzaj. 1

Z gatunków Kartofli utrzym ały się na pierwszorzędnem zajętem dotychczas stanowisku: Silesia, k tó ry m dorównywały G aw ronki pod względem plonu przy niższej jednak Zawartości mączki. Z kolei szły W oltm any, Irena. Zaś H ero i Skarbek przy niższym już plonie- mniej też były mączyste. Z ostatniemi na równi stały Bismarki co do plonu przy wysokiej zawartości mączki. W reszcie Fenix’y przy rów nym zresztą z Bismarkami plonie okazały się najmniej mączystemi (16%).

W jesieni 1908 r. założone zostały w kilku miejscowościach próby z nawozami pod ozim iny oraz z ich gatunkami. Program doświadczeń wiosennych w opracowaniu.

— 28

Przewodniczący Sekcyi

A. Hełc^yński

IG

'a!

i

Sprawozdanie Sekcji Gorzelniczej

i Lubelskiego Towarzystwa Rolniczego

!it A i

z

1C W roku 1908 Sekcya Gorzelnicza odbyła 8 posiedzeń 11 swych członków . Posiedzenia te odbyły się 9 Stycznia, 12 L u ­

tego, 27 Marca, 24 Maja, 20 Sierpnia, 3 Października 4 L isto ­ pada i w końcu Listo-pada.

Zarząd Sekcyi Gorzelniczej składa się z pp.: A n to n ieg o Hempla, Leona Przanowskiego, L udom ira Cywińskiego, Józefa Dreckiego, Kazimierza Piaszczyńskiego, Bohdana Broniewskiego, i Augusta Jan i sławskiego.

W roku ubiegłym do Sekcyi Gorzelniczej z ogólnej liczby 81 gorzelni, ogółem 70 gorzelni zapisanych było do Sekcyi

Gorzelniczej.

T a k liczny udział właścicieli, dzierżaw ców i a d m in istra to -_i/- rów gorzelni należy przypisać temu, że najważniejszą sprawę dla właścicieli gorzelni, sprzedaż spirytusu, wzięła Sekcya Gorzelnicza w swe ręce: Sekcya przez swych delegatów um aw ia się z rządem 0 cenę spirytusu, Sekcya notuje też całą ilość spirytusu poza-

kontyngensow ą z bardzo tylko małemi wyjątkami.

W ubiegłym roku 1908 Sekcya osiągnęła za kontyngens 1 spirytus pryw atny cenę 75 kop. za wiadro 40°, nowa zaś 1909 cenę 60 kop.—wszyscy ci właściciele co okow ity na kontrakt Sekcyi nie sprzedali zmuszeni są sprzedawać ją po cenach niższych w ro k u bieżącym.

Sekcya w ro ku ubiegłym rozesłała odezwę do swych członków w sprawie nader ważnej, a mianowicie należytego

p 30

dopilnowania, czy gorzelani w końcu ro k u na 1 Lipca dawali zgodnie z praw dą sprawozdania do akcyzy, gdyż wskutek nie­

dokładności tychże sprawozdań ponosi gorzelnictwro nasze olbrzymie straty przy obliczaniu za niskich kosztów produkcyi spirytusu kontyngensowego. O dpow iednie informacye zostały rozesłane gorzelniom. Prócz tej najważniejszej finansowej strony działalności swej Sekcya popierała gorzelnictwo we wszystkich

kierunkach możliwych. A więc: 3

1. Przedstawiciele Sekcyi byli delegatami do Petersburga w sprawie cen kontyngensu, obliczania kosztów7 produkcyi kartofli (pud wypadł 18, 763 kop.) dla gub. Lubelskiej—wreszcie;

na Zjazd Gorzelniczy w Petersburgu 27 Października. N a zjezdzie ty m jeden z delegatów Sekcyi p. Bohdan Broniewski obronił nowe gorzelnie od grożącego im zmniejszenia prawa do wypędu.

N ow e gorzelnie otrzym ały na bieżącą kam panję prawo wrypędu 1,600,000°, a w następnych kam panjach 1,200,000°.—

Jest to sprawa nader ważna i względnie pom yślnie załatwiona dla gorzelnictwa Krajowego.

fi ■

2. Sekcya Gorzelnicza wystąpiła przeciwko używaniu melasówki na denaturat wobec niszczącego w pływ u octowych aldechidów na palniki lamp.

3. Delegaci Sekcyi byli obecni na Zjezdzie Gorzelnikówr w W arszawie w Lipcu r. ub., gdzie om awiane były ogólne sprawy rozwoju gorzelnictw a Krajowego, w aru n k ó w i wynad- gradzanie pracy w gorzelnictwie ect.

4. Sekcya Gorzelnicza Lubelska poparła w roku 1908 usiłowania Stow. P raco w n ik ó w Gorzelniczych zapisując się poczet członków Protektorów' za płatą kilkuset rubli (po 10 rb.

od członka) i weszła w układ ze Stowarzyszeniem, co do wysyłania przez Stowarzyszenie do gorzelni Lubelskich instruk­

torów technicznych i chemików* kontrolerów7 przerobu. Kilka gorzelni skorzystało już z ustawy Stowarzyszenia pracowników gorzelniczych doskonaląc swe maszyny, aparaty i we\vnętrzny

przerób. Sekcya ma nadzieję że wspólna praca ze Stowarzysze­

niem pracowników7 będzie bardzo korzystną dla jednej i drugiej strony, a tem samem i dla gorzelnictwa naszego.

5. Sekcya Gorzelnicza w roku 1908 poparła i Kursa Gorzelnicze przy M uzeum Przem yślu i H andlu w W arszawie subsydyum 300 rublow em , rozum ując że każde podwyższenie fachowości pracow ników gorzelniczych— korzystnie tylko odbije się na interesach właścicieli gorzelni.

6. Sekcya wreszcie na kilku posiedzeniach omawiała sprawę kupna rektyfikacyi lub postawienia nowej w celu usam o­

dzielnienia się od drogiego często pośrednictw a handlowego i normalniejszego lokowania okow ity pozakontyngensow ej.

Pomimo jednak zapisów sięgających 96,500 rubli, a w arunkow o nawet 145,500 rubli sprawa ta tym czasow o nie została urzeczy­

wistniony w skutek rozm aitych ubocznych wzglęgów.

Sekcya. Gorzelnicza ty m sposobem zjednoczywszy usiło­

wania wszystkich właścicieli gorzelni w sprawie korzystnego zbytu Spirytusu — jednocześnie podjęła szereg prac, których pom yślny w ynik ma gw arantow ać w szechstronny i nieustający postęp na zaniedbanym dziś polu gorzelnictwa Krajowego z pożytkiem nie tylko dla właścicieli gorzelni lecz i pracujących w gorzelnictwie produ k u jący ch kartofle etc. słowem z pożytkiem dla szerokiego ogółu rolniczego.

Przewodniczący Sekcyi Gorzelniczej

Antoni Hempel.

Lublin, 26 Lutego 1909.