Dziennik Zachodni, 1947.02.12 nr 42

Ś R O D A

j_2 lutego 1947 roku

Nr. 42 (715) Rok III Dziennik Zachodni W y d a n i e ABCD

Ä

C e r t

ü * f

* T T / /

m

iiniiiii ... .... ... . , ... ... ..._ _ _ _ _ .... ... .... ...lim illlM IIIIlillillllll liii! ¡lililí IIIIII i i i i i i ....lim... ... i... ... ... ... . IIIIIIl i li III

Przedostatni akt

TRAKTATY PARYSKIE

z satelitami osi zostały już podpisane

Podpisy złożone pod tekstami traktatów pokojowych, kontrasygnowanych w Paryżu w dniu wczo­

rajszym, obligują obydwie strony. Sygnatariusze paktów zdają sobie niewątpliwie sprawę z faktu, iż pod­

pisane przez nich warunki mają wielki w p ły w na formowanie się stosunków politycznych w Europie na najbliższy okres.

Stanowisko Polski w odniesieniu do spraw dotyczących międzynarodowego układu stosunków poli­

tycznych zostało jasno postawione w wypowiedzi premiera Rządu R. P., jeżeli zaś chodzi o rozgrywki na szerokiej platformie międzynarodowej, to rząd polski napewno nie odejdzie od linii, którą reprezento­

w ała Krajowa Rada Narodowa i Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej.

Paryż (obsł. w ł.). W dniu Wczorajszym zotsitiały zgodnie 2 zapow iedziam i podpisane tr a k ta ty p okojow e z W ło c h a -

«li, W ęgram i, R um unią, B u ł­

garią i F in la n d ią . U roczy- Stość podpisania tra k ta tó w toitwarł fra n c u s k i m in is te r Spraw zagranicznych G eor- ges B id a u lt, k tó r y w y g ło s ił

¡krótkie przem ów ienie, pod­

kreślając zaszczyt, ja k i jest Udziałem F ra n c ji w zw ią zku 2 doniosłą uroczystością z ło ­ żenia w Paryżu p odpisó w pod Opracowane tra k ta ty .

Równocześnie B id a u lt w y ­ raził nadzieję, że państwa, które b y ły sa te lita m i osi, bę­

dą p rzyję te do grona k ra jó w reprezento w anych w O rga­

n iza cji N arodów Zjednoczo­

nych. N a jp ie rw p odpisa ł de­

legat Z w ią z k u R adzieckiego tr a k ta t p o k o jo w y z W ło c h a ­ mi, po czym z ło ż y li podpisy Przedstaw iciele F ra n cji, W . B ry ta n ii i B elgii. Następnie jugosłow iań ski m in is te r spr.

Zagranicznych po dłuższym Wahaniu rów nież podpisał

tra k ta t.

T ra k ta t ten musi b yć na­

stępnie ra ty fik o w a n y przez parlam ent w ło s k i. — N ależy nadm ienić, że p rze w o d n iczą ­ cy delegacji w ło s k ie j — p re ­ m ie r de G asperi — ró w n o ­

cześnie z podpisaniem tr a k ­ ta tu p rz e d ło ż y ł notę p ro te ­ stacyjną wobec z b y t suro­

w y c h w a ru n kó w , za w a rtych w tra k ta c ie dla W ło ch , (pi)

Paryż (obsł. w ł.). W podo­

bny sposób, w ja k im się od­

b y ło w p o n ie d zia łe k przed p o łudn iem podpisanie tr a k ­ ta tu pokojow e go z W ło ch a -

m i, m ia ła miejsce u ro c z y ­ stość złożenia podpisó w pod tr a k ta t p o k o jo w y z Rum unią.

W obszernej i bogato ude­

ko ro w a n e j sali szczególną uwagę zw raca duży p o k ry ty zielonym obrusem stół. O go­

dzinie 15 w ch o d zi do sali b ry ty js k i ambasador w Pa­

ryżu — D u ff Cooper. Za k i l ­ k a m in u t p rz y b y w a ją : p rze d ­ s ta w ic ie l C zechosłow acji — M asaryk, następnie gen. V a ­ riie r i in n i delegaci. W reszcie w chodzi fra n cu ski m in iste r

P re m ie r A ttle e w y ja ś n ia . . .

5 milionów ludzi bez pracy

K a ta s tro fa ln a sytuacja w ęg lo u fa tu A n g lii

dniem wczorajszym około 5 re w następstwie przerwania milionów robotników brytyj- prądu elektrycznego i braku skich nie pracuje.

W związku z tym angiel­

skie ministerstwo pracy w y­

słało do poszczególnych za­

kładów przemysłowych, któ - Londyn (oh. wł.). Prem ier rządu i kopalń zapasy w ę-

A ttlee złożył w poniedzałek gla w tym roku wynosiły 11 po południu w Izbie Gmin o- milionów ton w przeciwień- świadczenie na temat kryzy- stwie do ubiegłego roku, kie- su węgłowego w W ielkiej dy to rezerwa była wówczas Brytanii. \ o 3 miliony ton węgla wyż-

Wyjasniając przyczyny kry

j

sza.

zysu premier A ttlee stwier­

dził, że jakkolw iek wydoby­

cie węgla wzrosło w ostat­

nich miesiącach wydatnie, to jednak spożycie przekroczy­

ło go w nieoczekiwanych roz­

miarach. Prem ier podkreślił, że od 5 la t notowany jest w W ielkiej Brytanii każdej zi­

my niedobór ikęgla, stwarza­

jąc groźną sytuację.

D zięki znacznym wysiłkom

W imieniu opozycji W in- ston Churchill poparł apel premiera o solidarność spo­

łeczeństwa w wysiłkach ma­

jących na celu zlikwidowanie obecnego przesilenia węglo­

wego. (cz)

Londyn (ab. wł.). Jak do­

nosi agencja France Presse w związku z przerwaniem do­

staw prądu elektrycznego z

Zamordowanie generala angielskiego

Krwawe demonstracje we Włoszech

Rzym

(ob. w ł.). W czasie p o d ­ m y w a n ia t r a k ta tu po ko jo w e g o z

W łocham i na te re n ie W ło c h m ia - 9 miejsce krw a w e manifestacje, w R z y m ie tłu m y m a n ife s ta n tó w , '^czeg ólnie s tu d e n tó w , dem on­

t o w a ł y przed budynkiem am ba- aad y b ryty js kiej, am erykańskiej

* jugosłowiańskiej. F la g i ju g o ­ słow iańska i a m e ry k a ń s k a zosta­

ły

zerwane i zniszczone. P rzed Srobem nieznanego ż o łn ie rz a p a - 'łło p a rę strzałów, w skutek czego

^ b ity c h zostało k ilk a osób.

W N e ap olu tłu m y s tu d e n tó w le g ły na ulice,' wznosząc okrzy

*9 na cześć Mussoliniego i faszyz­

mu. N a te re n ie W e n e c ji J u lijs k ie j doszło do zajść m ię d z y W ło c h a m i

i J u g o s ło w ia n a m i, w na stę p stw ie czego za m o rd o w a n o jednego po­

lic ja n ta brytyjskiego. W P o li, k tó ra ¿ostała p rz y z n a n a Jug osła­

w ii, n ie ja k a M a r ia B a rto n e lli, Włoszka, oddała trzy strzały re ­ w olw erow e do komendanta 13 b ry ty js k ie j d yw izji, kładąc go trupem na miejscu. W łoszkę n a ­ ty c h m ia s t ' aresztow ano. W szystkie d z ie n n ik i w ło s k ie i czasopism a z a m ie ś c iły w s w ych n u m e ra c h żałobne czarne obwódki, flag i zaś okryto kirem . Posiedzenie p a r la ­ m e n tu w ło s k ie g o zostało p rz e r­

w a n e na znak żałoby.

N a te re n ie c a ły c h W ło ch dzień po d p isa n ia t r a k ta tu po ko jo w e g o

Od 100 lat nieaotoiuanjj

Katastrofalny pożar w Berlinie

B e rlin (ob. w].). Pożar dancin.

®U w Spandau - Hackenfclde, o c*ym wczoraj donosiliśmy, jest Największym, ja k i notowano w Berlinie od 100 lat. Dotychczas 'vytlobyto 81 trupów , 130 ra n - Nych znajduje się w szpitalach, czym 30 w stanie beznadziej.

bym.

Pożar przyb rał katastrofalhe Nzmiary z powodu niedbalstw a Właściciela lokalu Loebela, któ ry Narygolj ni e zaniedba} zainstalo.

, aUia urządzeń przeciwpożaro­

wych.

, Czterech żołnierzy angielskich gaciło życie, ra tu jąc publiczność.

i leómiu żołnierzy z garnizonu Jytyjskiego w Spandau dotych- Zas nie zostało odnalezionych,

ta k iż zachodzi obawa, że rów nież zginęli w płom ieniach lub pod gruzam i, (is)

obchodzono ja k o żałobę, w F in ­ lan dii natomiast odbyły się m a ­ nifestacje ogólnej radości, (gp)

węgla zostały unieruchomio­

ne specjalny okólnik w spra­

wie zasiłków dla niepracują­

cych robotników, (pf)

spraw zagranicznych. Geior ges B id a u lt, k tó r y o tw ie ra k ró tk im przem ów ieniem u ro ­ czystość.

N a czele delegacji rum uń­

skiej stał Tatairescu- P rze­

w od n iczą cy uroczystości Bi- d a u lt w k ilk u słow ach p o w i­

ta ł p rz e d s ta w ic ie li R um unii.

O godz. 15,05 w ezw ano p o ­ szczególne delegacje do p o d ­ pisania tra k ta tu pokojow ego.

N a jp ie rw z ło ż y li podpisy p rze d sta w icie le W ie lk ie j T ró jk i. P rze d sta w icie l Z w iąż ku R adzieckiego — Bogomo- ło w — z ło ż y ł ja ko p ie rw szy podpis, później delegat b r y ­ ty js k i D u ff C ooper i delegat S tanów Zjednoczonych, J e f­

ferson C affery. N astępnie w e zwano, w edług p o rzą d ku a l­

fabetycznego, poszczególnych re p re ze n ta n tó w poczynając od A u s tra lii, a kończąc na U n ii P ołudnio w o - A fr y k a ń ­ skiej. O godz. 15,20 delegaci rum uńscy z ło ż y li podpisy pod tra k ta te m p o ko jo w ym , (pf)

Adwokaci niemieccy

o skarżają le k a rz y a m e ry k a ń s k ic h

N o ry m b e rg a , (obsł. w ł.) W p ro ­ cesie n o ry m b e rs k im a d w o kaci nie m ie c c y prz e s z li do o fe n z y w y i o s k a rż a ją le k a rz y a m e ry k a ń ­ s k ic h o d o k o n y w a n ie o k ru c ie ń s tw nie m n ie js z y c h od ty c h , ja k ic h dopuszczali się le k a rz e SS.

M ia n o w ic ie le k a rz e a m e ry k a ń ­ scy w y p ró b o w u ją n a w ię ź n ia c h działanie, ro z m a ity c h ś ro d k ó w i re a k c je na zaszczepione im za­

ra z k i chorobotw órcze.

D r. S e rv a tiu s , a d w o k a t K a ro la B rn d ta , z w ró c ił się do sądu o w y ra ż e n ie zgody n a odczytanie na d o w ó d ' jego s łó w w y ją tk u z czasopism a am e rykań skieg o, w

m u

Ca rozważy giierwsza sesja?

W arszaw a (tel. w ł.). J a k się dow iadujem y, rząd w n ie ­ sie p ro je k t am nestii jeszcze w bieżącym tygodniu . W e w to re k z b ie ra się kom isja poselska, pow ołan a do opraco­

w ania M a łe j K o n s ty tu c ji. W e c z w a rte k M a ła K o n stytu cja znajdzie się nia plenum Sejmu. J e że li na ty m samym po­

siedzeniu zostanie ona uchw alon a, na drugim pu n kcie p o ­ rzą d ku dziennego znajdzie się p ro je k t am nestii. — W ten sposób am nestia m ogłaby już w p ią te k b yć uchw alona.

Po uchw alen iu am nestii nastąpi przeirw a w obradach, a sesja zostanie odroczona do marca, — W p ierw szych dniach m arca Rząd p rz e d s ta w i Izb ie budżet, n a ro d o w y plan gospodarczy i ustaw ę o poborze re k ru ta . Na p o czą t­

ku sesji m arcow ej P re m ie r p rz e d s ta w i pełne expose. (AZ)

k tó r y m z n a jd u je się szczegółowy opis dośw iadczeń m edycznych, p rze p ro w a d za n ych n a prze stę p­

cach w w ię z ie n iu w A tla n c ie . Z te k s tu cytow anego a r ty k u łu w y n ik a , że w ię ź n io m zastrzy.ki- w a n o m a la rię , celem zdobycia m a te ria łu dośw iadczalnego, p o ­ tw ie rd z a ją c e g o pew ne te z y m e­

dyczne, m ające na c e lu p rz y n ie ­ sienie u lg i lu dzko ści. D r. S e rva ­ tiu s k w e s tio n u je , ja k o b y w ię ź n io ­ w ie p o d d a w a li się dośw iadcze­

n io m z n ie p rz y m u s z o n e j w o li.

W o d po w ie dzi adw. S e rv a tiu s o - w i p r o k u r a to r a m e ry k a ń s k i M ac N a rn e y w y g ło s ił g w a łto w n ą re ­ p lik ę , s tw ie rd z a ją c , iż je ś li coś podobnego m ia ło k ie d y k o lw ie k m iejsce, to na p e w n o w k ro c z y ły , w to w ła d z e bezpieczeństw a i u - k a r a ły ja k n a le ż y w in n y c h . T r y ­ b u n a ł sta n ą ł na sta n o w is k u , że a rg u m e n ty d r. S e rv a tiu s a b y ły p o p a rte n a le ż y ty m i dow odam i, ale że nie c h o d z i w d a n y m w y ­ p a d k u o .rozszerzenie d y s k u s ji na k w e s tię t o r t u r w ogóle.

D r. K u r t G atzet. sp e cja lista cho rób w ą tro b y , s tw ie rd z ił przed

Stosunki w e w n ę trzn e w G recji o m aw iała

Radu Bezpieczeńslwa Q.N.Z.

N o w y J o rk . (obsł. w ł.) W p o n ie ­ d z ia łe k w ie czo re m Rada B ezp ie­

czeństw a na posiedzeńiu o d b y ty m w N o w y m J c r k u zad ecyd ow a ła 9 g ło sa m i p rz e c iw k o 2 u d z ie lić in ­ s t r u k c ji s w o je j k o m is ji b a d a ją c e j obecnie s y tu a c ję na p o g ra n ic z u g re c k im , ab y n ie m ie szała się w s p ra w ie w y r o k u ś m ie rc i na p a r ­ ty z a n tó w g re c k ic h skazanych

prze z rz ą d g re c k i, chyb a że za­

c h o d z iła b y po trze b a p o w o ła n ia ic h ja k o ś w ia d k ó w .

K o n c e p c ja polska, p o p ie ra n a przez delegata Z w ią z k u R adziec­

kiego, że k o m is ja m a p ra w o od­

w o ły w a n ia w y r o k ó w skazanych na śm ierć p a rty z a n tó w g re c k ic h została przegłosow ana.

D e le g a t G re c ji oś w ia d c z y ł, że

k w e s tia nosi c h a ra k te r czysto w e ­ w n ę trz n y i n ie je s t o b ję ta ju r y s ­ d y k c ją k o m is ji.

T w ie rd z e n ie to w y w o ła ło ob­

szerną d ysku sję , w czasie k tó r e j de le gat ra d z ie c k i G ro m y k o u tr z y ­ m y w a ł, że k w e s tia podpada obec­

n ie pod ju ry s d y k c ję k o m is ji, gdyż s p ra w a d o ty c z y tła ogólnych sto­

s u n k ó w

w Grecji, (cz)

try b u n a łe m , że d o ś w ia d c z e n i na uko w e, w y m a g a ją c e z a s trz y k ó w ż ó łta c z k i, p rz y c z y n iły się do u ra ­ to w a n ia ży c ia m ilio n o m is to t lu d z k ic h , ((is)

Manifestacja faszystowska w Neapolu

Rzym (PAP). Wznosząc o- k rzy k i na cześć Mussolinie­

go i faszyzmu, wielotysięcz­

ny tłum, złożony przeważnie z uczącej się młodzieży, udał się przed konsulaty W ielkiej Brytanii, Stanów Zjednoczo­

nych, Francji i Jugosławii oraz biura sojuszniczego za­

rządu wojskowego w Neapo­

lu, protestując przeciwko w a­

runkom traktatu pokojowe­

go. W ielu demonstrantów no­

siło odznaki partii faszystow­

skiej.

Egipt zwrócił się do O. N. Z.

w sprawie zatargu brytyjsko-egipskiego

K a ir. (obsł. w ł.) W eg ip skich k o ła c h p o lity c z n y c h p a n u je p rz e ­ ko n a n ie , że rz ą d e g ip s k i z w ró c i się w s p ra w ie S tosunków eg ipsko- b r y t y j sk ic h do O rg a n iz a c ji N a ro ­ d ó w Z jed no czonych . Z d a n ie m ty c h sam ych k ó ł W ie lk a B r y ta ­ n ia za m ie rza p rz y pom ocy p a ństw a ra b s k ic h i T u r c ji s tw o rz y ć t. zw.

b lo k w s c h o d n i, w ra m a c h syste­

m u obron neg o b ry ty js k ic h ; posia­

d ło ści k o lo n ia ln y c h .

P o n ie w a ż -A n g lia z a w ie ra obec­

nie sojusz z F ra n c ją , eg ip skie k o - Ta p o lity c z n e u w a ż a ją tego ro d za ­

ju a k t za n a w ró t do p o lit y k i za­

p o c z ą tk o w a n e j w r. 1904.

W z w ią z k u z ty m eg ipska o p i­

n ia p u b lic z n a z n ie u fn o ś c ią ob­

s e rw u je p ra y ja z n e s to s u n k i fr a n - c u s k o -b ry ty js k ie . Z d ru g ie j s tro ­ n y n a le ż y p o d k re ś lić , że stosunek m ię d z y E g ip c ja n a m i obecnie a

B ry ty jc z y k a m i, nie je s t z b y t w ro g i.” .Ś w iadczy o ty m serdeczne p rz y ję c ie zgotow ane przez E g ip ­ c ja n osobom e w a k u o w a n y m z P a ­ le s ty n y . W K a irz e m ó w i się n a ­ w e t o m o ż liw o ś c i pro w a dzen ia przez p rz e d s ta w ic ie li p a ń s tw a- ra b s k ic h r o li m e d ia to ró w w cza­

sie n e g o c ja c ji a n g lo -e g ip s k ic h .

Na ,Dom Słowa Polskiego4 W arszawa (PAP). Spół­

dzielnia wydawnicza „Czy­

teln ik“ zebrała na budowę swych gmachów p. n. „Domu Słowa Polskiego“ około 10 milionów zł.

Kw otę tę uzyskano z do­

płat do czasopism i ogłoszeń

oraz z dobrowolnych ofiar.

itra g a 2 I ¡/IFNNIK ZACITüuNI Sro'da, 12 lutego 1947 r.

Zbrodniarze niemieccy przed trybunałem

S p raw a Igo S ym a

Zeznania biegłego prof. prawa międzynarodowego — Ehrlicha

W arszaw a. (P A P ) N a p o czą tku dzisiejszego posiedzenia tr y b u n a ­ tu w y g ło s ił dłuższy re fe ra t-e k s - pe rtyzę b ie g ły , p ro fe s o r p ra w a m ię dzyn arod ow ego , E h rlic h .

B ie g ły w y s u w a d w a p y ta n ia : Czy z p u n k tu w id z e n ia p ra w a n a ­ ro d ó w is tn ie ją ja k ie przeszkody, ab y sąd p o ls k i na po d s ta w ie p rz e ­ p is ó w p o ls k ic h są d ził ty c h o s k a r­

żonych z a /c z y n y o b ję te a k te m o- skarże nia oraz czy przez sądze­

nie tyc-h osób przez p o ls k i N a j­

w yższy T r y b u n a ł N a ro d o w y na c z y p o s p o lite j P o ls k ie j zastosow ał p o d s ta w ie p ra w a polskie go p a ń - się do K o n w e n c ji H a s k ie j, to stw o p o ls k ie narusza swe zobo- , w s z y s tk ie je go d z ia ła n ia , n a w e t w ią z a n ia w o be c in n y c h państw .

N a o b y d w a te p y ta n ia b ie g ły od p o w ia d a n e g a ty w n ie .

N ie m cy, w y w o d z i b ie g ły , p o d­

p is u ją c p a k t B ria n d -K e llo g w y ­ rz e k ły się w o jn y , ja k o in s tru m e n ­ t u d z ia ła n ia , a ty m sam ym napaść na P olskę w 1939 r. b y ła l i ty lk o napaścią i najazdem . A W ięc g d y ­ b y n a w e t o k u p a n t n a te re n ie R ze-

Oszczędności

Znanym było przed wojnami powiedzenie, że fanta­

stycznie wielką — jak na stosunki z lat siedemdziesiątych

— kontrybucję pięciu miliardów franków w złocie, którą zwycięzcy pod Sedanem Niemcy nałożyli na Francuzów, spłacił drobnv re n ie r francuski.

Rentier, to typ specyficznie francuski. Z wrodzoną swemu plemieniu zapobiegliwością ciułał przez całe pra­

cowite życie cent do centa — rzadziej frank do franka zdumiewając cudzoziemców pomysłowością w oszczędza­

niu. Niektóre z tyćh przejawów „rachunkowości“ wyda­

wały się nam obrzydliwym, niepojętym skąpstwem, na przykład kiedy właścicielka sześciopokojowego aparta­

mentu w Paryżu zalecała-swej w gościnie przebywającej polskiej przyjaciółce, aby nie za każdym razem spusz­

czała wodę w klozecie. ..bo woda kosztuje“ , albo kiedy pan de Roure, właściciel wielkich włości z wspaniałym zamkiem w Pirenejach, swej żonie „rozrzutnej Polce“

robił przy kolacji awanturę, gdzie się podziały dwa kar­

tofle, które zostały od obiadu.

Oczywiście nie można się opierać na wypadkach skrajnych, chociaż te dwa przytoczone nie należą do nader rzadkich w tamtejszym społeczeństwie w y ją tk o w i pomimo świetnej satyry Moliere‘a oszczędność granicząca ze skąpstwem jest obok pracowitości narodową cechą francuską.

Rentier jest typem, wyhodowanym na podłożu ^nor­

malnego rozwoju gospodarczego. Ciuła swoje grosze, aby w chwili przejścia na emeryturę —niekoniecznie rzą­

dowa ale własną — mieć kapitalik. od którego odsetki pozwolą mu spokojnie spożywać „panem benè rneren- tium“ . chleb wysłużony. Wymaga to kilkunastu czy k il­

kudziesięciu lat równowagi finansowej w kraju. W wiel­

kich zawieruchach dziejowych ginie i odradza się na nov o w chwili, kiedy się zamykają drzwi świątyni Janusa.

U nas rentierstwo — owo zawodowe francuskie ren- tiersrwo — było mało znane. Nie odpowiada lekkomyśl­

nemu nieco charakterowi narodu. Dlatego wkłady oszczędnościowe przed wojna nie sięgały sum tak za­

wrotnych. jak we Francji.

Ale przecież były. Książeczki oszczędnościowe róż­

nych kas raiffeisenowskięh. komunalnych, a przede wszystkim Pocztowej Kasy Oszczędności są najlepszym tego dowodem. B y ły popularne, a rodzina drobnych ciu­

łaczy stale rosła.

.W ojna przerwała normalny bieg życia. Co gorsza, tym właśnie kandydatom na rentierów sprawiła zawód, niszcząc za jednym zamachem wszystkie ich oszczęd­

ności. Praca wielu lat poszła na marne, i w czarnej go­

dzinie stanęli z pustymi rękoma.

Conrawda to nie jest argument. W tej samej sytuacji znaleźli,sie ci co mieli bardzo wiele, i ci. co żyli z dnia na dzień. Nie kataklizmy sa regułą, ąle spokojna ewo­

lucja. i ona właśnie jest gwarantka. że roztropnie stoso­

wana oszczędność zostanie uwieńczona pomyślnym skutkiem.

Może jest tylko zbiegiem okoliczności fakt. że w tym samvm czasie, kiedy generalny komisarz oszczędnościo­

w y ministerstwa przemysłu wydawał swoje okólniki na­

wołujące do ograniczenia bezmyślnych wydatków. Pocz­

towa Kasa Oszczędności przedstawiała sprawozdanie ze swojej działalności za rok ubiegły. Operuje w nim — 0 ile chodzi o wkłady oszczędnościowe — cyframi minia­

turowymi w stosunku do ogólnego obiegu pieniądza. Ale 1 te drobne pozycje wystarczają, aby dostrzec w yraźny postęp. Suma wkładów oszczędnościowych, która w stycz niu 1946 roku wynosiła 6 milionów złotych, w grudniu

tegoż roku wzrosła do 46 milionów.

Jeżeli sobie uświadomimy, że cena chleba czv masła, czy mięsa — poza chwilowymi wahaniami ¡sezonowymi łub transportowymi — wykazuje niewielką stosunkowo zwyżkę, to ów przeszło siedmiokrotny wzrost oszczęd­

ności w P. K. O. musimy zrównać ze wzrostem zaufania do pokojowego rozwoju stosunków. Kataklizm się skófi- czÿi. ż fc ie wchodzi w prawa normalnego biegu.

Akcja oszczędności jest hasłem dni najnowszych. Rzu- oono ją nié tylko ze sfer kierowniczych, ale także na nie­

dawnej konferencji węglowej w Katowicach i we wspom­

nianym sprawozdaniu Pocztowej Kasy Oszczędności.

Tutaj można bv powiedzieć, że „każda liszka swój ogon chwali“ Niewątpliwie, gdyby to był głos osamotniony.

Ale tąn głos jest tylko jednym z coraz powszechniejszego już çhàru.

Jest to niewątpliwie wskazówka, że z pierwszym To­

kiem Trzyletniego Planu Odbudowy uosnndarozej wstę­

pujemy w okres stabilizacji. A 7

zgodne z tą k o n w e n c ją , b y ły b y b e zpra w nie, po niew a ż sam p o ­ czątek b y ł be zpra w ie m .

D a lsza teza biegłego b rz m i: — N a w e t nieza leżn ie od tego, że sa­

m a ag resja b y ła be zpra w ie m , o- k u p a n t n a ru s z y ł w Polsce szereg p o s ta n o w ie ń K o n w e n c ji H a s k ie j.

Żadne ze w n ę trzn e zobow iązania, odnoszące się do trz e c ic h p a ństw , czy też do sam ych N iem ie c, nie k rę p u ją i n ie m ogą k rę p o w a ć są­

d ó w suw erennego P a ń stw a P o l­

skiego za p rze stę pstw a , p o p e łn io - rie na jego te ry to riu m .

P ro k u r a to r S a w ic k i z a p y tu je , czy is tn ie je re g u ła p ra w a m ię d z y ­ narodowego,- k tó r a b y z w a ln ia ła od o d p o w ie d z ia ln o ś c i z p o w o du d z ia ła n ia na rozka z w yższy.

B ie g ły w y ja ś n ia , że a r t y k u ł 1 K o n w e n c ji H a s k ie j głosi, iż s tro ­ n y zo b o w ią z u ją się w y d a ć s w o im s iło m z b ro jn y m o d p o w ie d n ie in ­ s tru k c je p o stę p o w a n ia n a te re n ie n ie p rz y ja c ie ls k im . W obec , tego żaden o rg a n w o ju ją c e g o p a ń s tw a n ie może tłu m a c z y ć się b ra k ie m in s tr u k c ji, albo rozka zom z. n ią sprzecznym . N ie is tn ie je zasada, że spra w ca prze stę pstw a może b yć z w o ln io n y p rze z sam fa k t, iż w y k o n y w a ł rozkaz. K onw encja Haska powiada, że nie wolno n a ­ kładać na ludność n a p rz y k ła d k a ­ ry grzyw n y za czyny, za które ta ludność nie mogłaby być zbioro­

wo odpowiedzialna. Nie można sobie wyobrazić, na ja k ie j pod­

stawie Niem cy m ogliby udow ad­

niać konieczność ak cji przeciwko ludności w znanej spraw ie Igo Syma. N ie byl to generał, an i in ­ n y członek niemieckich sił z b ro j­

nych, a jednostka p ryw atn a. W tak im razie obow iązyw ałoby n o r­

m alne postępowanie sądowe prze­

ciw ko sprawcy zabójstwa.

P rz y ty m , o b o w ią z k ie m o k u ­ p a nta, je ś li będziem y m ó w ić o le ­ g a ln e j o k u p a c ji — je s t u trz y m a ­ nie tu te js z y c h p ra w i k o m p e te n c ji tu te js z y c h sądów. Przed,, ty m są­

dem te d y w to k u n o rm a ln e g o po­

s tęp ow a nia karnego, w in n a b y ła ­

b y być ro z p a try w a n a s p ra w a d a ­ nego m o rd u .

Je że li s ta n ie m y na s ta n o w is k u w o jn y to ta ln e j i stosow ania do lu ­ dności re p re s ji, to w te d y lu dność w in n a k o rz y s ta ć z o c h ro n y p ra w je ń c ó w w o je n n y c h . W iąże się z ty m k w e s tia z a k ła d n ik ó w . I n s ty ­ tu c ja z a k ła d n ik ó w je s t w p ra w d z ie zna na w p ra w ie na rod ów , ale ju ż w d z ie w ię tn a s ty m w ie k u m ożna się spotkać z tw ie rd z e n ie m , iż w ła ś c iw ie w y s z ła z użycia. T u w Polsce okupant, po p ro s tu b r a ł z ła p a n e k p e w n ą gru p ę lu d z i i za­

p o w ia d a ł, że po niosą z g ó ry o k re ­ ślone k o n se kw e n cje , je ś li ta k ie a a ta k ie d z ia ła n ie zostanie d o k o ­ nane, w z g lę d n ie zaniechane przez społeczeństwo.. W p ra w ie n a ro d ó w

uw aża się, że z a k ła d n ik ó w w ogó­

le n ie na le ży b ra ć i n a jw y ż e j m o ­ żna sobie w y o b ra z ić pe w n e o g ra ­ niczenie sw obody osoby, żeby spow odow ać po śred nio osoby b l i­

skie do u życia w p ły w ó w w celu w y k o n a n ia czegoś zu p e łn ie le g a l­

nego.

P oru szając zagadnienie k o le k ­ ty w n e j od po w ie dzialn ości, b ie g ły w y w o d z i, że nie w o ln o n a k ła d a ć k a r y na lu d n o ść za c zyn y in d y w i­

du alne, za k tó re lu dność n ie m o ­ że zb io ro w o odpow iadać. W y ją te k s ta n o w iło b y u d o w o d n io n e k o le k ­ ty w n e d ziała nie, n a p rz y k ła d m a ­ sow e zadaw anie tru c iz n y w o js k u . .N a stę p n ie o b ron a zad aje p y ta ­ n ia bieg łem u , poczym p rz e w o d ­ niczący zarządza p rz e rw ę . .

Strajk w obozie polski»

w Anglii

Londyn (P A P ). W iększość gło­

d u ją c y c h od c z w a rtk u ż o łn ie rz y je s t bardzo osłabiona. T rz e c h u - m ieszczono w s z p ita lu . P ro te s tu - ją c y ż o łn ie rz e czeka ją n a tra n s ­ p o rt do P o ls k i od 5 miesięcy- B ezpośrednią p rz y c z y n ą g ło d ó w k i ż o łn ie rz y , n ie c ie rp liw ie czeka ją­

cych na p o w ró t do k r a ju jest fa k t, że re p a tria c ja je ńców 1 n ie ­ m ie c k ic h tr w a p ra w ie bóz prze­

r w y . W d n iu w c z o ra js z y m p rz y - b y ł da N ie m ie c tra n s p o rt tysiąca je ń c ó w n ie m ie c k ic h . R e p a tria c ja ż o łn ie rz y p o ls k ic h w s k u te k b ra k u ś ro d k ó w tra n s p o rto w y c h n a p o ty ­ k a je d n a k na znaczne trudn ości.

Stracenie hitlerowca w Hadze

Haga. (P A P ) W p o niedziałek s tra c o n y zosta ł w H adze S S -m ann L u d w ig H e in e m a n n . o ska rżo n y c z a m o rd o w a n ie w H o la n d ii 40 o- sób, w .ty m ,,d w ó c h o fic e ró w b r y ­ ty js k ic h . w z ię ty c h do n ie w o li W A rn h e im .

Æ i Ż g f l z i

o d rzu c a ją p ro je k t b ry ty js k i

u j

sp rain ie P alestyny

Londyn (P A P ). Z a ró w n o A r a . bo w ie , ja k i p rz e d s ta w ic ie le Ż y ­ dów , o d rz u c ili p r o je k t rzą d u b r y ­ ty js k ie g o w s p ra w ie P a le styn y.

O dp ow iedź ara bska prze sła na została w p o n ie d z ia łe k ra n o na ręce m in is tr a B e v in a i z a w ie ra żądanie w s trz y m a n ia dalszej im i.

g r a c ji ż y d o w s k ie j ora z u tw o rz e ­

n ia niep odleg łeg o p a ń s tw a P a­

lestyń skie go, z z a g w a ra n to w a n y , mi- p ra w a m i d la m niejszo ści ż y ­ d o w s k ie j.

O dp ow iedź żyd o w ska ' n a stąpi po o d b yciu w p o n ie d z ia łe k po p o łu d n iu jeszcze je d n e j k o n ie , r e n c ji po m ię dzy p rz e d s ta w ic ie la , m i A g e n c ji Ż y d o w s k ie j a m in i-

Wyjaśnienie instytutu zagranicznego

Nie Czesi, lecz Niemcy

Praga (obsł. w ł.). Prasa czeska, a szczególnie malnodio w o-socjalistyczna, rozpisyw a la się niedaw no ¡na. te m a t rze kornej n ie d o li 3.000 p o to m ­ k ó w czeskich em igrantów w S trze lin ie na D o ln ym Śląsku, k tó rz y pragną p o w ró cić do C zechosłowacji.

W zw ią zku z ty m czeski in ­

s ty tu t zagraniczny w yja śn ił, że liczba Czechów, k tó rz y mają b yć re p a trio w a n i, w y ­ nosi nie 3.000, lecz zaledw ie 300 osób. Reszta bow iem lu ­ dzi budzi

p o w a ż n e

zastrze­

żenia z p u n k tu w idze n ia bez piecz eńsiw a państwa.

Inaczej m ów ią c— są to po prostu N iem cy.

s tra m i B e v in e m i C reech Jonr.e*

sem. Z a ró w n o A ra b o w ie , ja k i Ż y d z i uw a ża ją , że p r o je k t b r y t y j­

s k i nie m oże p o s łu ż y ć ja k o p o d­

staw a do dalszej d y s k u s ji i p rz e ­ w id u ją z e rw a n ie ro k o w a ń .

Jerozolima, (obsł. w ł.) R zecznik rz ą d u pa le s ty ń s k ie g o o ś w ia d c ż y ł w p o n ie d z ia łe k , że w s z e lk ie po­

g łoski, ja k o b y rz ą d . p a le s ty ń s k i m ia ł na w ią zać k o n ta k t z n ie le ­ ga ln ą o rg a n iz a c ją te rro ry s ty c z n ą Ir g u n Z w a i L e u m i są zup ełnie bezpodstaw ne. W z w ią z k u z p o ­ d a niem w iado m ości, że naczelny dow ódca b r y ty js k ic h s ił z b ro j­

n y c h w P a le s ty n ie gen. B a rk e r w y je d z ie z P a le s ty n y , rz e c z n ik p o d k re ś lił, że zgodnie z za p o w ie ­ dzią n a s tą p i to. p ra w d o p o d o b n ie oko ło 15 lu te g o bm.

T en sam rz e c z n ik o m a w ia j ąk s p ra w y zw iązan e z a k c ją te r r o ­ ry s ty c z n ą o św iad czył, że w u j Skazanego n a ś m ie rć G ru ñ e ra W d n iu w c z o ra js z y m w n ió s ł prośbę o u ła s k a w ie n ie skazańca, (pf)

/W« oJir#*es fO ł w ś

Stany Zjednoczone wstrzymują imigrację

W a s z y n g t o n , (obsł. w ł.) A - m erykański departam ent stanu podał w czoraj do wiadomości, że | im igracja do Stanów Zjednoczo­

nych będzie odroczona na okres 10 lat.

W G recji zgłosiło się na w yjazd do U S A około 30.000 osób, pod­

czas gdy kw o ta em igracyjna przypadająca na ten k r a j wynosi tylko 307 osób rocznie.

Równocześnie zgłosiła się b a r.

Prezydent RP

ułaskawił skazanych na śmierć

W arszaw a (P A P ). P re z y d e n t R z e c z y p o s p o lite j s k o rz y s ta ł z p ra w a ła s k i w s to s u n k u do skaża­

n y c h na k a rę ś m ie rc i: R y b a k a W ła d y s ła w a , u r. w 1923 r., s ie r­

żan ta b. A . K .. P rze d b o ra C y r y ­ la, u r. w 1922, k a p ra la b. A K , J u ra S ta n is ła w a , u r. w 1923 r., k a p ra la b. A K . W y m ie n ie n i ska­

z a n i z o s ta li na k a rę ś m ie rc i źa u d z ia ł w n ie le g a ln e i o rg a n iz a c ji

„K o n s p ira c y jn e w o js k o p o ls k ie “ , p o d p o rz ą d k o w a n e j W IN -o w i, d o . k o n y w u ją c e j na te re n ie p o w ia ­ tó w : p io trk o w s k ie g o , opoczyń­

skiego i b rze ziń skieg o system a­

ty c z n y c h n a p a d ó w r a b u n k o w y c h na s p ó łd z ie ln ie i m ie szka ń có w . , P o n a d to P re z y d e n t s k o rz y s ta ł z p ra w a ła s k i w s to s u n k u do Z a u c h y . W ła d y s ła w a , cz ło n k a P S L. C iocho nia M a ria n a . C iocho- nia J u lia n a . Jarosza Józefa. S it­

k o Jana i S ik o r y W ład ysław a,*

S k a z a n i b r a li u d z ia ł w bandzie d y w e rs y jn e j na te re n ie p o w ia tu ta rn o w s k ie g o i d o k o n y w a li syste m a ty c z n y c h n a p a d ó w ra b u n k o ­ w y c h na m ie s z k a ń c ó w o k o lic z ­ n y c h w s i. S k a z a n i d o k o n a li ró w n ie ż n a pa du n a p o s te ru n e k O. R.

M . O. (ochrona k o m is ji w y b o r ­ czej) w Jod łó w ce, po w . T a rn ó w , w czasie k tó re g o z a b ili k o m e n -

R a jfa i M u s ia li-

fcódź- Mimo trudii'iici zioła no w roTii ub- zelektryfiko­

wać całkowicie 100 wsi na te­

renie woj- łódzkie®!*.

da nta O R M O Iz y d o ra c z ło n k a O R M O Tózefa ka.

W s to s u n k u do skazanych w te j sam ej s p ra w ie , prezesa m ie js c o ­ w ego k o ła P S L. Jan a Stacha, P re ­ z y d e n t p o le c ił po no w ne ro z p a ­ trz e n ie s p ra w y przez N a jw y ż s z y Sąd W o js k o w y .

P re z y d e n t s k o rz y s ta ł ró w n ie ż z p ra w a ła s k i w sto su n ku do T a - lip s k ie g o Tadeusza, czło nka b a n ­ d y „G o łę b ia “ , k tó r a w p o w ia ta c h g ra je w s k im , o s tró w -m a z o w ie c k im i ło m ż y ń s k im , d o k o n y w a ła napa d ó w ra b u n k o w y c h na m ie s z k a ń ­ c ó w o k o lic z n y c h w si.

dzo poważna liczba Włochów.

W edług opublikowanych in fo rm a­

cji w ie lu Hindusów rów nież re ­ flekto w ało na w y ja zd do Stanów Zjednoczonych. W obecnych w a ­ runkach w yn ikających z sytuacji gospodarczej nie jest rzeczą mo­

żliw ą — ja k podaje am erykański departam ent stanu, przyjąć po­

w ażną liczbę im igrantów do Sta­

nów Zjednoczonych.

W a s z y n g t o n . (obsł. w l.) Spe­

cjaln y w ysłann ik rządu argentyń­

skiego dla spraw im igracji dr- L u li, któ ry m a się w krótce udać do Europy, p rzyb ył w czoraj » a k ró tk i pobyt do Waszyngtonu, gdzie przeprow adził rozmowy 1 m iarodajnym i czynnikam i am ery­

kańskim i na tem at im igracji.

D r. L u ti przyjedzie do Londy­

nu, B e rlin a i Rzym u, w celu prze­

prowadzenia rozmów w sprawi®

możliwości sprowadzenia do A r­

gentyny pew nej liczby im m igran- tów. O dw iedzi on rów nież obozy wysiedleńcze w Europie, (pf)

Psychoza stracha w Londynie

Znowu tajemnicze telefony

L o n d y n , (obsł. w l.) W ubie­

głą sobotę główna kw a te ra Scot­

land Y a rd u w Londynie o trzym a­

ła piśmienne zawiadom ienie, że w ' niedzielę, dnia 9 lutego br.

gmach brytyjskiego m inisterstw a opału zostanie wysadzony w po­

w ietrze.

W uzasadnieniu planowanego zamachu podano, że ponieważ b ry ty js k i m inister opału S hinw ell nie jest w stanie zapewnić do­

statecznej ilości prądu elektrycz­

nego i w ęgła dla k ra ju , należy jego samego i cały budynek, W któ rym urzęduje, wysadzić w po­

w ietrze. W zw iązku z tym władz®

policyjne w ys ła ły k ilk u agentóń' do gmachu m inisterstw a opału, któ ry jest obecnie strzeżony przez policję. Równocześnie przeprow a­

dza się dochodzenia w sprawi®

wysłanego listu, dotyczącego p la' nowanego zamachu, (pf)

P rasa o angielskim planie

Londyn (obsł. w ł. J a k k o l­

w ie k w iadom ości prasow e o rze k ornym pla n ie stw orzenia państw a zachodnio-niem iec- kiego (o czym donosiliśm y niedawno), z o s ta ły zdemento wane o ficja ln ie przez F o r- eign O ffice, to jednak plan ten w dalszym ciągu w y w o ­ łuje zainteresow anie w p ra ­ sie b ry ty js k ie j, „N e w s C h ro ­ n ic ie “ pisze, że o p u b lik o w a ­ nie tęgo planu na- m iesiąc przed ko n fe re n cją m o skie w ­ ską zaszkodziło b y jedynie

rozm ow om w spraw ie N ie ­ miec. Plian m ia łb y wej£ć w życie jedynie w w ypadku, gdyby W ie lk a T ró jk a nie o- siągnęła porozum ienia.

D z ie n n ik kom entuje ta k ie założenie tw ie rd ze n ie m , że obecne już p rzyg o to w yw a n ie się na najgorsze stanow i zb yt daleko idące posunięcie i jest ty p o w y m p rz y k ła d e m panu­

jącego zam ieszania w odnie­

sieniu do p ro b le m u niem iec- Ja k w y k a z a ła a n k ie ta in-

s ty tu tu G alhipa, w

A m e r y c e ,

K anadzie, w A n g lii, D a n ii 1 H o la n d ii w iększość społ®' czeństw a w yka zu je p o ż y ty ^ ne stanow isko w obec na

Tf>'

du niem ieckiego. N ietnna®|

we w s z y s tk ic h ty c h krajać ró w n ie ż w iększość uw aza*

że ze stro n y N iem iec zagra'

Źa now e niebezpieczeństw 0

agresji. Jedynie F ra n cu zi

k a za li się n a jw ię kszym i re T

lista m i, albow iem

w ię k s z o ®

narodu odnosi się do N ic*11

ców negatyw nie

Środa,

12

lutego 1947 r. DZIENNIK ZACHODNI Strona 3

Pamiętnik sekretarza hitlerow skiego ministra propagandy

G o e A l i e l s l $ e z n z e a s k i

Artykułem zamieszczonym poniżej, rozpoczynamy cykl o hitlerowskim ministrze propagandy. Józefie Goeb­

belsie. który jak wiadomo w momencie kieski, w obawie przed karą za swe zbrodnie, popełnił samobójstwo. Goeb­

bels był jednym z najgłówniejszych przywódców Trzeciej Rzeszy, a jego udział w zbrodniach przeciw ludzkości, aczkolwiek powszechnie znany, nie został jeszcze odpo­

wiednio oświetlony ze strony kulis politycznych okresu wojennego. A rty k u ły o Goebbelsie wypełniają właśnie tę lukę; są one zestawieniem wyjątków z pamiętnika jego sekretarza. Podajemy je za „Le Figaro“ .

R u d o lf S em m ler o b ją ł w stycz­

n iu 1941 s ta n o w is k o sekre ta rza Prasowego G oebbelsa; m in is te r P ropagandy p rz e ż y w a ł w te d y je ­ den ze szczytow ych m o m e n tó w swej k a rie ry . W T rz e c ie j Rzeszy W szystko u k ła d a ło się ja k n a jp o ­ m y ś ln ie j. In w a z ja na A n g lię i zakończenie w o jn y w y d a w a ły się je d y n ie k w e s tią dn i. G dy w ro k u 1844 S em m le r opuszczał swe sta­

now isko, k lę s k a N ie m ie c b y ła ju ż Przesądzona, a k u te rn o g a z W il- helm strasse g ło w ił się n a d od­

p o w ie d n im u d ra m a ty z o w a n ie m zm ie rzchu h itle ro w s k ic h N iem iec 1 ■,n a zizm u “ . Goebbels p ro w a d z ił s k ru p u la tn ie p a m ię tn ik , k tó r y u - rósł do po kaźn ych ro z m ia ró w . N ie sie ty, p a m ię tn ik te n zaginął. R ów Piez i S e m m le r p ro w a d z ił d zie n ­ n ik , v/ k tó ry m o d m a lo w y w a ł stop n io w y u p ad ek Rzeszy i je j k ie ­ ro w n ik ó w . oraz in tr y g i, sięgające niera z do g łę b i na jb liższe go o to ­ czenia H itle ra .

P a m ię tn ik S em m lera został od­

nale zion y przez p. M . H elgę K r ■.'dę?na, D u ńczyka , k tó r y b y ł aż do swego w y d a le n ia w r. 1943 korespondentem b e rliń s k im dzień n ik a „B e rlin g s k e T ile n d e “ . C ie k a ­ w y ten d o k u m e n t będzie w n a j­

bliższej przyszłości w y d a n y w f o r ­ m ie k s ią ż k i w L o n d y n ie .

N ie w ia d o m o co się stało z a u ­ torem . Podobno je s t jeńcem w o -.

je n n y m , ale n ik t nie w ie tego na Pewno.

Kona S em m lera, k tó r e j u d a łą sir w y m k n ą ć z B e rlin a przed sa-

•Py n jego u p a d k ie m , w y w io z ła Hm - k r y p t p a m ię tn ik a , k tó r y S em m ler z a m ie rz a ł w y d a ć pod ty ń i* i ..Goebbels bez m a s k i“ .

P on; ej p o d a je m y szereg w y ­ ję to 7 p a m ię tn ik a S em m lera 2r • 1 3 1 ry s k im pism em „ L s F ig a ro “ . (N są one k o le jn y m p rz e d ru ­ kie m . nie należy się też w n ic h do szukiw ać chronologicznego po­

rządku).'

Wr ó g NE 1 — E IB B E N T R O P P ie rw sze k o n ta k ty

10 styczeń 1941.

Już od dw óch d n i je ste m a tta - ohe p ra s o w y m Goebbelsa. Jeden 2 ko le g ó w u s iłu je w ta je m n ic z y ć ITm ie w m etody, d z ię k i k tó ry m można zaska rbić sobie w z g lę d y m in is tra . Jed na k nie je s t to rz e - C2ą ła tw ą , gdyż Goebbels nie ż y - Czy sobie być w rz e c z y w is ty m k o n ta k c ie ze s w ym personelem . Z a tru d n ia on sw ych p ra c o w n i­

ków ja k bezim ienne m aszyny, które m ożna u ru c h a m ia ć lu b za­

trz y m y w a ć w razie po trze b y. T łu ­ maczą m i, że szef w id z i w sw oich W spółpra cow n ikach je d y n ie przed m io ty codziennego u ż y tk u , n ie ­ omal ta k ie same ja k zegarek lu b Wieczne pióro , k tó re m ożna z m ie ­ l i ć lu b n a p ra w ić od czasu do o-iasu.

Jest w zw ycza ju, że m in is te r spożywa p o s iłk i w to w a rz y s tw ie attache prasowego, k tó r y w da - nei c h w ili je s t na służbie, na w e t

wówczas, gdy to w a rz y s z y m u rodzina. M ogę d z ię k i te m u s tw ie r dzić, że n a s tro je m in is tra są w ie l­

ce zm ienne. Czasam i je s t on b a r­

dzo w y m o w n y , k ie d y in d z ie j tr w a w u p o rc z y w y m m ilc z e n iu .

N ie ra z op ow iad a na m o p rz e ­ bieg u całego dn ia , o sw e j pra cy, o sw ych m y ś la c h i p ro je k ta c h , ale stale odnosi się w rażenie,, że m ó ­ w i on w ła ś c iw ie sam do siebie.

N ie k ie d y op ow iad a o s w y m życiu.

P rz y te j o k a z ji nie szczędzi za­

ró w n o p o c h w a ł ja k i nagan s w ym k o le g o m -m in is tro m , czło nko m p a r t ii, a n a w e t sam em u „ F iih r e r o - w i “ . Z d a ję sobie teraz spraw ę, że

„g o rz k a k r y t y k a je s t solą życia“ . G d y m in is te r m a w y g ło s ić ja k ą ś m ow ę, często czyta ją nam p rz e d ­ tem na głos — m a to je d y n ie na celu o b serw ow a nie w y w o ła n e g o e fe k tu .

E IB B E N T R O P IG styczeń 1941.

Goebbels i R i.bbentrop są śm ie r te łn y m i w ro g a m i. N ie w id u ją się w ogóle, gdyż od d a w n a nie b y ło ju ż p le n a rn e j sesji m in is tró w . Od czasu do czasu w y m ie n ia ją ob el­

żyw e lis ty .

Ile k ro ć n a zw isko R ib b e n tro p a je s t w y m ie n io n e w obecności Goebbelsa, zaczyna on n a ty c h ­ m ia s t w y c h w a la ć C h u rc h illa . N ic w ie m , czy w rogość pom iędzy dw om a m in is tr a m i p rze kracza gra nice osobistych uczuć, ale Goebbels n ie prze sta je pow tarzać, że p ra w d z iw y m nieszczęściem F u h re ra je s t mffeć ta k ie g o d y le ­ ta n ta w ch a ra kte rze doradcy.

M O J E P A M I Ę T N IK I B Ę D Ą P R Z E K A Z A N E M O IM D Z IE C IO M

19 styczeń 1941.

Goebbels pisze p a m ię tn ik ju ż od d w u d z ie s tu la t. U w aża on, iż ten d o k u m e n t w ra z z o fic ja ln y m i p a p ie ra m i z a rc h iw ó w p a ń s tw o ­ w y c h , będzie s ta n o w ił je d n o z na j w a ż n ie js z y c h źró d e ł w ia d o m o ści h is to ry c z n y c h o n a ro d o w y m so- c ja liź m ie . P a m ię tn ik je s t s k rz ę t­

nie p rz e c h o w y w a n y w s to ło w y m schow ku, od któ re g o je d y n y k lu c z m in is te r stale nosi p rz y sobie.

F irm a w y d a w n ic z a E h e r o fia ­ ro w a ła G oebbelsow i 3 m ilio n y m a re k za p ra w o w y łą c z n o ś c i d r u ­ ku. M in is te r o d m ó w ił. P a m ię tn ik m ó j będzie p rze ka za n y m o im dzieciom — p o w ie d z ia ł.

G O E B B E LS N IE M A Z A U F A N IA DO N IK O G O

22 k w ie tn ia 1941.

Goebbels odczuw a je d y n ie n ie ­ ufn ość w stosu nku do swego o to ­ czenia. T w ie rd z i on, że z n a jd u je się w te j sam ej s y tu a c ji co lu d zie ta k ie j m ia ry ja k F r y d e r y k W ie l­

k i, B is m a rk lu b H itle r , k tó rz y są k la s y c z n y m i p rz y k ła d a m i n ie u f­

ności w ie lk ic h lu d zi.

D z ię k i ta k ie m u po d e jściu do ż y ­ cia Goebbels s p ra w ia w ra że n ie o b serw atora, k tó r y ze sw e j w ie ż y c z u jn ie p rz y g lą d a się otoczeniu

p rz y pom ocy potężnego teleskopu.

Ż y w i on s ta łą obawę, że d o koła niego tw o rz ą się in tr y g i, m ające na celu po zba w ie nie go s p e łn ia ­ n y c h fu n k c y j i zdaje sobie z tego sprawę, że s ta ł się „c a łk o w ity m “ m iz a n tro p e m . D ręczą go p o d e j­

rzenia, że u k r y w a się przed n im fa k ty p ie rw szo rzę d n e j w a gi. Je­

żeli przez godzinę nie o trz y m u je żadnych m e ld u n k ó w prasow ych, a te le fo n m ilc z y na jego b iu rk u , uw a ż a -s ię za odciętego od reszty św iata.

H IS T O R IA P E W N E J G A F F Y 8 czerw ca 1941.

Goebbels n a p is a ł dla „ V ö lk i­

scher B e o b a ch te r“ a r ty k u ł, z k tó ­ rego m ożna w n io sko w a ć, że in ­ w a z ja na A n g lię je s t ju ż b liska.

P oczątkow o a r ty k u ł te n ' trz y m a ­ n y b y ł w ta je m n ic y , aż nagle zo­

s ta ł w y d ru k o w a n y i w y w a r ł p io ­ ru n u ją c y e fe k t na in n y c h m in i­

sterstw ach . W ie lu je s t ta k ic h , k tó rz y uw a ża ją , że Goebbels po pe ł­

n ił p ra w d z iw e szaleństw o, z d ra ­ dzając ta je m n ic e Sztabu G e n e ra l­

nego. P o lic ja s k o n fis k o w a ła w s z y ­ s tk ie egzem plarze d zien nika , znaj

w m in is te rs tw ie pro pa gan dy, nie uzn aje on żadnych zarządzeń Goebbelsa, z a s ła n ia ją c się z ca­

ły m spokojem osobą H itle ra , k tó ­ rego je s t szefem p ra sow ym .

S ekcja pra sy, k tó ra pow stała na m ie js c u daw nego B iu r a P ra ­ sowego Rzeszy, z n a jd u je się f a k ­ tycznie pod k ie ro w n ic tw e m D ie t­

ric h a , a nie Goebbelsa. S ekcja ta urzę d u je w o s ła w io n y m b iu rz e 24 i tam są k ie ro w a n e w s z e lk ie n o ­ ta t k i i in s tru k c je H itle r a i G oeb­

belsa, z W ilh e lm s tra s s e i z U rz ę ­ du K a n c le rs k ie g o . N ie ra z s ty k a ją się ta m zarządzenia różne i sprze­

czne w treści, lecz na ogół d y re k ­ ty w y p a ry H it le r —D ie tr ic h są gó­

rą nad in s tr u k c ja m i Goebbelsa.

N O W Y A T A K N A R IB B E N T R O P A

24 g ru d z ie ń 1944.

R e u te r donosi, że m in is tro w ie C h u rc h ill i Eden w okresie B o ­ żego N arod zenia udadzą się do A te n , celem ro z e jrz e n ia się w za- w ik ła n e j s y tu a c ji w G re c ji. I znów Goebbels je s t bardzo p rz e ­ ję ty po stępow aniem p re m ie ra b ry ty js k ie g o .

G oebbels c z y ta ją c y ra p o rt ( w i­

d z ia n y przćz k a ry k a tu rz y s tę ame­

ry k a ń s k ie g o

d u ją ce się w sprzedaży w k io s ­ k a c h B e rlin a i in n y c h m iast.

M ó j in fo rm a to r, c a łk ie m zdezo­

rie n to w a n y , nie dom yśla się, że jeste śm y ś w ia d k a m i w y k o n a n ia subtelnego p la n u , zgodnego z in ­ s tru k c ja m i Goebbelsa, k tó r y sam n a k a z a ł zniszczenie n a k ła d u . A r ­ t y k u ł b y ł na p isa n y za w ie d zą i zgodą sztabu generalnego i same­

go H itle ra . P ie rw s i c z y ta ją gaze­

ty po ra n n e kore sp o n d e n ci zagra­

n ic z n i, k tó rz y n a ty c h m ia s t poda­

ją te le g ra fic z n ie n a jw a żniejsze w y d a rz e n ia do sw ych pism . S ko­

ro ty lk o G oebbels u p e w n ił się, że na jse n sa cyjn ie jsze p u n k ty jego a r ty k u łu zosta ły , prze ka b lo w a n e do S ta n ó w Z jed no czonych , zarzą­

d z ił k o n fis k a tę nu m eru .

K o re s p o n d e n c i z d ą ż y li jeszcze za w ia d o m ić re d a k c ję , że „ V ö lk i­

scher B e o b a c h te r“ został s k o n fis ­ k o w a n y , po czym w sze lkie p o łą ­ czenia te le fo n iczn e zosta ły p rz e r­

wane. W szystko to m a na celu stw orze nie po zorów sensacyjnej

„ g a ff y “ . . . . w ten sposób cel zo­

s ta ł o sią g n ię ty: c a ły ś w ia t d o w ie ­ d z ia ł się, że Goebbels n a p is a ł o in w a z ji na A n g lię , ja k o o czymś n ie d a le k im .

R Y W A L E — G O E B B E LS I D IE T R IC H

28 lis to p a d a 1943.

W ieczna niezgoda pom iędzy Goebbelsem i k ie ro w n ik ie m p ra ­ sy Rzeszy zaognia się. Chociaż D ie tric h je s t sekre ta rzem stanu

„O c z y w iś c ie nasze pism a będą się w y ś m ie w a ły z p o dró żują cych d y p lo m a tó w , ale ja mogę ty lk o z szacunkiem odnieść się do lu ­ dzi, k tó ry c h nie odstrasza żadne up oko rzenie i żaden tru d , o ile w ch od zi w grę dobro A lia n tó w . P o ró w n a jm y ich z R ib b e n tro p e m . T en o s ta tn i w ciągu czterech la t n ie ra c z y ł ani razu od w ie dzić k tó r e jk o lw ie k ze s to lic b a łk a ń ­ skich.

M a m y w B e rlin ie k ilk u prze d-

Uwaga Kozia!

O głoszenia do „ D Z IE N N IK A Z A C lfO D N IE G O “ oraz p re n u ­ m era tę p rz y jm u je w K O Ź L U K s ię g a rn ia Sp. W yd. „C z y te l­

n ik “ , u l. P ira m o w ic z a 15, te le ­ fo n 585.

s ta w ic ie li d y p lo m a ty c z n y c h i k ie ­ ro w n ik ó w zag ran icznych m is ji, k tó rz y od la t nie m ie li o k a z ji p o ­ m ó w ie n ia z m in is tre m s p ra w za­

g ra nicznych. Z a m ia st ic h p rz y ją ć , R ib b e n tro p d ra p u ję się w zasłony p o g a rd liw e g o m ilczenia, b a w i się

w iro n is tę , u w a ż a ją c s w ó j c z a f oso bisty za nieprzezw yciężony«

T a k ie postępow anie może z a im ­ ponow ać k ilk u m łodym - attaohes, ale n ie p ro w a d z i się w ten spo­

sób p o lit y k i z a g ra n ic z n e j.“

( i . ! . )

STANISŁAW ŻMUDZIŃSKI

H A L N Y

Rzekł wtedy BEDNARZ na H a li:

„idź, nara]b drówna, chłopczyku.

WUJEK usmaży nam dzisiaj po jednym dużym befsztyku

Z siekiera w garści wyszedłem ze schroniska.

Dziś było by przykro na grani.

W Suchego Potoku łożyskach halniak gra w kości głazami, to znowu, gdy gra mu sic znudzi, drzemiących kosówek morze swingiem szalonym obudzi.

Za chwile poduszki obłoków przerzuca przez Orlą Perć w czeluście Koziej doliny

rozpierza je w drobiazg, na śmierć.

Pod ściany skalne podbiegnie, szturchnie w bok śpiącą lawinę, aż ta ze złości poblednie,

spada, nadrabia minę i opowiada kosówkom, że chciała, że

7

własnej woli z samej przełęczy zjechała, a dowód?: że jakobsenem przed nimi sie zatrzymała, że nic ją z tej jazdy nie boli.

że znowu pójdzie na górę, ma na to wielką ochotę, tylko ma jeszcze wykonać w dolinach jakaś robotę ■..

Kosów-ki wiedza, że kłamie bo z sobą piargi porwała, wystarczy zobaczyć spódnice, podarta zbłocona cała,

a przecież przed samym zjazdem była śnieżysto - biała.

A halniak, gdy sie spostrzeże, że nie da rady kosówkom, na łeb szusuje z Boczonia

prośćiutko ku samym Krupówkom, rozburzy idące na dancing

misterne, fryzjerskie główki a potem na Starej Polanie dach zerwie, tłukąc dachówki.

Wreszcie zziajany, zmachany swą tygodniową psotą,

kładzie sie zgrzany na ziemie i śnieg przemienia na błoto.

OBJAŚNIENIE:

Bednarz — Henryk Bednarski Wujek — Zdzisław Ritterschild

doskonali taternicy j narciarze, dz’*eś już nieżyjący, byli przez przeszło {.rzyottple?

lat nieodłączną częścią krajobrazu zakopiańskiego. Znała »eh cała Polska sP0|,t®- wa i literacka.

Jacobsen — ewolucja narciarska.

I W S e m c y g » o « M o B t u g s a c ß t !

A rm ia C z e rw o n a p rz e k a z u je m ag azyn y

Przejęcie elektrowni portowej w Szczecinie

Szczecin (ZA P ). — W w y n ik u r °z m ó w polsko . ra d z ie c k ic h , k tó f e w o s ta tn ic h dniach' o d b y ły się

^ Szczecinie, w ładze po lskie

» ^ y s tą p ijy do p rz e jm o w a n ia ''fie lk ie j e le k tro w n i, z n a jd u ją c e j w po rcie szczecińskim . P ie r­

wsza g ru p a fac h o w c ó w , licząca i osób, o b ję ta ju ż s ta n o w is k a w 6*e k iro w n i. Dalsze g ru p y k ie ro - jyahe będą w następnych d n ia ch, '•stateczne p rz e ję c ie e le k tro w n i U s tą p i w m arcu . -Wówczas, ju ż S2v s tk ic s ta n o w is k a za ró w n o e le k tro w n i, ja k i na po dsta- 'Jach bedą obsadzone przez P o . Mców. W c h w ili obecnej w e le k . ,r ° tv n i pracują- in ż y n ie ro w ie i

c,-hnicv niem ieccy.

E le k tro w n ia p o rto w a w Szcze- , ln ie je s t p o w a żn ych ro z m ia ró w .'chłple ksem e n e rg e tyczn ym o s i- t 5 ty s ię c y k w h . Posiada ona T *v w ie lk ie tu r b in y pa row e i 9 - ittó w . — N ie k tó re urządzenia

•e k tro w n i w y m a g a ją re m o n tu ,

toteż na te cele p rz e w id u je się w tr z y le tn im p la n ie o d b u d o w y p o r­

tu o d p o w ie d n ie k re d y ty . D o e le k ­ tr o w n i należą 3 w ie lk ie podstacje na te re n ie m ia s ta i 22 w porcie.

E le k tro w n ia p o rto w a ju ż w c h w ili ob ecnej z a o p a tru je w eper gię m ia sto Szczecin. P o rozb ud o­

w ie i p rz e p ro w a d z e n iu o d p o w ie ­ d n ic h re m o n tó w , będzie ona m o ­ gła z ao pa trzyć w p rą d i energię za ró w n o m iasto, ja k i p o rt oraz o k o lic e Szczecina. E le k tro w n ia będzie pod zarządem Z jed no cze­

n ia E nergetycznego O k rę g u P o­

m o rza Zachodniego.

W ro c ła w (Z A P ). — W ram a ch a k c ji G łów ne go In s p e k to ra tu S p e c ja ln e j A k c ji L ik w id a c y jn e j w e W ro c ła w iu , p rz e ję to do c h w ili obecnej od w ła d z ra d z ie c k ic h na te re n ie Z ie m O dzyska nych k ilk a ­ naście m agazynów . S k ła d y te po w ię k s z e j części z n a jd u ją się na te re n ie D o lne go Śląska w B o le ­ s ła w c u , N a m y s ło w ie , Ś w id n ic y ,

O b o rn ik a c h Ś ląskich, O p o ro w ie k.

W ro c ła w ia oraz w O polu.

P rz e ję to ponad 2,000 p ia n in , fo rte p ia n ó w i fis h a rm o n ii oraz przeszło 8.000 m aszyn do szycia, g łó w e k , po dstaw , a także 7.000 o d b io rn ik ó w ra d io w y c h . O becnie

„ G is a l“ je s t w tra k c ie p rz e jm o ­ w a n ia p a rk ó w sam ochodow ych, m ieszczących się w 6 ró ż n y c h p u n k ta c h , w k tó ry c h sam ochody osobowe, cię żaro w e i m o to c y k le o b licza się na 6.000 s ztu k.

Poza ty m prze p ro w a d za się p e rtra k ta c je , dotyczące prze ję cia m ag azyn ów z ro w e ra m i, m aszy­

n a m i do pisan ia itp .

W szelkie p rz e d m io ty zabezpie­

czone i zm agazynow ane przez A r m ię C zerw oną są w d u ż e j czę­

ści now e w zg lę d n ie w stan ie n a ­ d a ją c y m się do u ż y tk u . — A k c ja p rz e jm o w a n ia je s t d o p ie ro w p ie rw s z e j fazie. Dalsze p e r tr a k ­ ta c je i u m o w y w to k u .

B e r l i n . — N ie m ie c k a agencja prasow a w a m e ry k a ń s k ie j s tre fie o k u p a c y jn e j donosi, że a m e ry k a ń . sk i tr y b u n a ł w o js k o w y w D a ­ chau w y d a j w y r o k ś m ie rc i na b.

p o d o fic e ra H e rm a n a Z i s c h a za w s p ó łu d z ia ł w spo w o dow an iu śm ie rc i 2.300 w ię ź n ió w obozu kon cc n tra e y jn e g o w K a u fe rin g k o ło Dachau.

B e r l i n . — W 15 rocznicę po­

rozu m ie n ia , zaw arteg o m ię dzy H itle re m a p rz e m y s ło w c a m i n ie . m ie c k im i, o d b y ł się w Dussel­

d o rfie s tr a jk p ro te s ta c y jn y . Ro­

b o tn ic y z o rg a n iz o w a li wiece, na k tó ry c h p o w z ię li ostre rezo lu cje p rz e c iw k o h itle ro w s k im d y re k to ­ rom , k tó rz y dziś je szcze. k ie r u ją prze m ysłe m n ie m ie c k im w D iissel d o rfie .

B e r l i n . Na k o n fe re n c ji przed s ta w ic ie li w y d z ia łó w d e n a c y fik a - c y jn y c h n ie m ie c k ic h d y re k c y j

¡k o le jo w y c h s tw ie rd z o n o , że dena c y fik a c ja k o le ja rz y , a w szcze­

gólności w y ż s z y c h u rz ę d n ik ó w k o le jo w y c h , z a w io d ła c a łk o w i­

cie. K ie ro w n ic z e s ta n o w is k a na k o le ja c h n ie m ie c k ic h z a jm u ją w d a lszym ciągu h itle ro w c y . Na k o n fe re n c ji p rz e d s ta w io n o dow o­

dy. z k tó r y c h w y n ik a , że odpo­

w ie d z ia ln o ś ć zą ten stan rzeczy ponoszą g łó w n ie b ry ty js k ie w ła ­ dze o k u p a c y jn e .

B e r l i n . K o la n ie m ie c k ie skie ro w a ły do b r y ty js k ic h w ła d z o- k u p a c y jn y c h w n io s e k , w k tó r y m p ro p o n u ją prze kaza nie w y s p y Heisroland, O rg a n iz a c ji N a ro d ó w

Zjednoczonych. Celem tego w n io sku je s t u c h ro n ie n ie H e lg o la n d u prze d zagładą, g d y ż w ysa dze nie w p o w ie trz e te j w y s p y w y z n a ­ czono na dzień 31 m arca.

B e r l i n . O głoszono w y n ik i dochodzeń, p ro w a d z o n y c h p rz e ­ c iw k o k ie r o w n ic tw u obozu dla h itle ro w c ó w w Regensburg. O ka­

zało się, że je d n y m z k ie r o w n i­

k ó w obozu b y ł S S -w iec w y s o k ie j ra n g i. In te rn o w a n i k o r z y s ta li w p e łn i że- s w o b o d y ru c h u . D oradcą try b u n a łu d e n a c y fik a c y jn e g o w Regensburg b y ł d a w n y generał SS.

B E R L IN . N ie m ie c k a prasa e- w a n g e lic k a donosi, że pa sto r N ie - m o e lle r zaproszony został do O - slo na M ię d z y n a ro d o w y K ongres M ło d z ie ż y C h rz e ś c ija ń s k ie j, k tó ry odbędzie się w s ie rp n iu .

P O C Z D A M . Rząd K r a jo w y B ra n d e n b u rg ii p o s ta n o w ił u d zie ­ lić k r e d y tu i dostarczyć m a te ria łu na bu dow ę 5 tys. m a s y w n y c h za­

bu d o w a ń gospodarskich i 2,5 tys.

b a ra k ó w , k tó re m a ją stanąć na n o w y c h osadach p o w s ta ły c h w w y n ik u r e fo rm y ro ln e j. Poza ty m p la n gospodarczy na r o k bieżący p rz e w id u je osuszenie b a g n is k i błot- na p rz e s trz e n i 24 tys. ha i po dd an ie ich u p ra w ie ro ln e j.

F R A N K F U R T . W m ie jscow ości K o n ig s s te in o d b yw a się m ie dzy- s tre fo w a k o n fe re n c ja p a r tii chrze ś c ija ń s k o -d e m o k ra ty c z n e j (CDU), w k t ó r e j b io rą u d z ia ł p rz y w ó d c y w s z y s tk ic h okrę gó w .

T Y B IN G A . P ro fe s o ro w ie u n i­

w e rs y te tu w T y b in d z e prz e k a z a li

rz ą d o w i k ra jo w e m u pism o, w k tó ry m s p rz e c iw ia ją się u tw o rz e ­ n iu p ro je k to w a n e j s z k o ły w y z n a ­ n io w e j, gdyż d o p ro w a d z iło b y to ty lk o do ro z d z ia łu w ś ró d m ło ­ dzieży.

L IP S K . N a tegorocznych T a r­

gach L ip s k ic h w d n ia ch od 4— 9 m ir c a u d z ia ł w e źm ie 5 tysięcy w y s ta w c ó w .

H A L L E . Zeszłoroczna c a łk o w ita p ro d u k c ja S a kso n ii w y n io s ła 2.778.000 m a re k . W ty m p ro d u k ­ c ja ro ln ic z a prz e k ra c z a ła w a rto ś ć 800 m ilio n ó w , a o p alow a 467 m i­

lio n ó w m are k.

M IN D E N . Od 1 lu te g o w s tre ­ fie a n g lo -a m c ry k a ń s k ie j o b o w ią ­ zuje n o w y system ra c jo n o w a n ia opału. W ysokość p rz y d z ia łu d la rodź. 4 osobow ej w y n o s i m ie ­ sięcznic ‘'A ctn. w ę g la lu b 1 , / i b ry k ie tó w .

M u n d e n . Od 1 lu te g o w s tre w s z y s tk ie u ro czysto ści k u czci o - f ia r obozów k o n c e n tra c y jn y c h bę- dą się o d b y w a ły w je d n y m d n iu i m iejscow ości, m ia n o w ic ie 18 m a ­ ja w Dachau.

S T U T T G A R T . W ic c g u b e rn a to r s tre fy a m e ry k a ń s k ie j gen. C lay ośw iadczył, że w s tre fie a m e ry ­ k a ń s k ie j gazety p a r ty jn e będą dozw olone d o piero w te d y , k ie d y zw ię kszy się p ro d u k c ja p a p ie ru .

B A D E N .B A D E N . N ie m ie c k ie f a ­ b r y k i ty to n io w e w s tre fie fr a n c u ­ s k ie j o trz y m a ły polecenie p r o ­ d u k c ji ró w n ie ż d la F ra n c ji, p o . niew aż p ro d u k c ja fa b r y k fr a n c u ­ sk ic h nie p o k ry w a zapotrzebo­

wania-

*