Dokument z posiedzenia PROJEKT REZOLUCJI

RE\1224309PL.docx PE688.991v01-00

PL

PL

Parlament Europejski

2019-2024

Dokument z posiedzenia

B9-0129/2021 8.2.2021

PROJEKT REZOLUCJI

złożony w następstwie oświadczenia wiceprzewodniczącego Komisji / wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa

zgodnie z art. 132 ust. 2 Regulaminu

w sprawie sytuacji humanitarnej i politycznej w Jemenie (2021/2539(RSP))

Ryszard Antoni Legutko, Raffaele Fitto, Anna Fotyga, Elżbieta Kruk, Elżbieta Rafalska, Veronika Vrecionová, Ryszard Czarnecki, Bogdan Rzońca, Adam Bielan, Ruža Tomašić, Jadwiga Wiśniewska, Emmanouil Fragkos, Valdemar Tomaševski, Witold Jan Waszczykowski

w imieniu grupy ECR

PE688.991v01-00 2/6 RE\1224309PL.docx

PL

B9-0129/2021

Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie sytuacji humanitarnej i politycznej w Jemenie

(2021/2539(RSP))

Parlament Europejski,

– uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje w sprawie sytuacji w Jemenie,

– uwzględniając konkluzje Rady z 25 czerwca 2018 r. i 18 lutego 2019 r. w sprawie sytuacji w Jemenie,

– uwzględniając oświadczenie rzecznika Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych z 19 grudnia 2020 r. w sprawie utworzenia nowego rządu,

– uwzględniając konkluzje Rady Bezpieczeństwa ONZ w sprawie sytuacji w Jemenie, – uwzględniając komunikat rzecznika sekretarza generalnego ONZ do korespondentów z

dnia 2 lutego 2021 r. pt. „Aktualne informacje w sprawie przygotowań do misji technicznej ONZ do tankowca SAFER”,

– uwzględniając briefing specjalnego wysłannika sekretarza generalnego ONZ ds. Jemenu dla Rady Bezpieczeństwa ONZ z 14 stycznia 2021 r.,

– uwzględniając oświadczenie dyrektora wykonawczego Światowego Programu Żywnościowego dla Rady Bezpieczeństwa ONZ z 14 stycznia 2021 r.,

– uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka z 1948 r.,

– uwzględniając konwencje genewskie z 1949 r. i protokoły dodatkowe do nich,

– uwzględniając Konwencję praw dziecka ONZ z 1989 r. oraz jej Protokół fakultatywny z 2000 r. w sprawie angażowania dzieci w konflikty zbrojne,

– uwzględniając konwencję ONZ z 10 października 1980 r. o zakazie lub ograniczeniu użycia pewnych broni konwencjonalnych, które mogą być uważane za powodujące nadmierne cierpienia lub mające niekontrolowane skutki,

– uwzględniając konwencję ONZ z dnia 18 września 1997 r. o zakazie użycia, składowania, produkcji i transferu min przeciwpiechotnych oraz o ich zniszczeniu, – uwzględniając statut rzymski Międzynarodowego Trybunału Karnego,

– uwzględniając decyzję Rady Praw Człowieka ONZ z września 2017 r. o zbadaniu wszystkich domniemanych naruszeń praw człowieka, jakich dopuszczono się podczas trwania konfliktu w Jemenie,

– uwzględniając art. 132 ust. 2 Regulaminu,

RE\1224309PL.docx 3/6 PE688.991v01-00

PL

A. mając na uwadze, że konflikt w Jemenie wybuchł w 2014 r., kiedy wspierani przez Iran rebelianci Huti przejęli kontrolę nad stolicą Saną, a następnie został podsycony, kiedy w 2015 r. usunęli ze stanowiska uznawanego przez społeczność międzynarodową

prezydenta tego kraju, korzystając przy tym ze wsparcia wielonarodowej koalicji pod przywództwem Arabii Saudyjskiej w celu walki z rebeliantami Huti; mając na uwadze, że od tego czasu kraj ten jest pogrążony w brutalnej wojnie zastępczej między

wspieranymi przez Iran rebeliantami Huti a Arabią Saudyjską;

B. mając na uwadze, że sześć i pół roku wojny w Jemenie wywołało największy kryzys humanitarny na świecie, a pandemia COVID-19 pogarsza już i tak tragiczną i

alarmującą sytuację; mając na uwadze, że ponowny wybuch przemocy w pobliżu Al- Hudajdy jeszcze bardziej zakłócił dostawy bardzo potrzebnej pomocy humanitarnej dla tego kraju; mając na uwadze, że wysiłki ONZ na rzecz ustanowienia długotrwałego pokoju w tym kraju niestety nie powiodły się do tej pory;

C. mając na uwadze, że wojna doprowadziła do załamania się infrastruktury i gospodarki Jemenu, a szacuje się, że 24,4 mln osób, czyli 80 % ludności, potrzebuje pomocy humanitarnej, 20 mln cierpi z powodu poważnego braku bezpieczeństwa

żywnościowego, 9,7 mln osób jest w sytuacji zagrożenia głodem, co najmniej 3,6 mln osób jest wewnętrznie przesiedlonych, a śmierć poniosło 233 000 Jemeńczyków, w tym 131 000 z przyczyn pośrednich, takich jak brak żywności, usług zdrowotnych, higieny publicznej i infrastruktury;

D. mając na uwadze, że według szacunków 70-80 % ludności Jemenu mieszka na terytorium kontrolowanym przez Huti; mając na uwadze, że Huti zagarnęli pomoc humanitarną dla walczących i uniemożliwili ludności cywilnej dostęp do niej; mając na uwadze, że w październiku 2018 r. Huti skonfiskowali laptopy pracowników Światowej Organizacji Zdrowia w przekonaniu, że zawierają dowody korupcji i oszustw;

E. mając na uwadze, że w sprawozdaniu wysokiego komisarza ONZ ds. praw człowieka stwierdzono, iż „są uzasadnione powody ku temu, aby sądzić”, że wszystkie strony konfliktu w Jemenie mogły dopuścić się zbrodni wojennych; mając na uwadze, że obie strony zostały oskarżone o wystrzeliwanie pocisków w kierunku zaludnionych

obszarów, w tym szpitali; mając na uwadze, że rebelianci Huti celowo usytuowali artylerię i rakiety obok szpitali i szkół; mając na uwadze, że Grupa Uznanych

Międzynarodowych i Regionalnych Ekspertów ONZ ds. Jemenu zaapelowała do Rady Bezpieczeństwa ONZ o skierowanie tej sprawy do Międzynarodowego Trybunału Karnego oraz o rozszerzenie wykazu osób objętych sankcjami Rady Bezpieczeństwa ONZ;

F. mając na uwadze, że Grupa Uznanych Międzynarodowych i Regionalnych Ekspertów ONZ ds. Jemenu przedstawiła szczegółowe informacje na temat powszechnej

bezkarności za poważne naruszenia międzynarodowego prawa humanitarnego, w tym za ataki powietrzne, podczas których nie przestrzegano zasady rozróżnienia ani zasady proporcjonalności, a także za arbitralne zatrzymania, tortury i wymuszone zaginięcia, ataki na społeczeństwo obywatelskie i mniejszości religijne, przemoc ze względu na płeć, wykorzystywanie przez Huti dzieci jako żołnierzy – nawet dzieci w wieku siedmiu lat – oraz werbowanie nastolatek jako szpiegów, strażników i sanitariuszek;

PE688.991v01-00 4/6 RE\1224309PL.docx

PL

G. mając na uwadze, że była minister praw człowieka Jemenu Hooria Mashhour

poinformowała, iż kobiety w Sanie są celowo zwalniane z pracy na podstawie nowej zasady Huti, która wyklucza kobiety z życia publicznego, ponieważ ich udział w nim rzekomo byłby sprzeczny z przekonaniami religijnymi tej grupy; mając na uwadze, że jemeńscy aktywiści zainicjowali kampanię w mediach społecznościowych z arabskim hasztagiem „Domagam się swoich praw” w celu potępienia nowej polityki;

H. mając na uwadze, że stabilny i pokojowy Jemen z właściwie funkcjonującym rządem ma kluczowe znaczenie dla przyszłości tego kraju oraz dla pokoju i bezpieczeństwa w regionie; mając na uwadze, że od 2015 r. Unia Europejska przeznaczyła 896 mln EUR na kryzys w Jemenie, w tym 553 mln EUR na pomoc humanitarną i 318 mln EUR na pomoc rozwojową;

I. mając na uwadze, że 13 grudnia 2018 r. w Sztokholmie (Szwecja) strony konfliktu w Jemenie pod auspicjami ONZ osiągnęły porozumienie, którego celem było pokojowe rozwiązanie konfliktu; mając na uwadze, że porozumienie początkowo spowodowało ograniczenie przemocy, jednak wkrótce potem jego wdrażanie utknęło w martwym punkcie;

J. mając na uwadze, że 5 listopada 2019 r. w Rijadzie (Arabia Saudyjska) doszło do porozumienia między rządem Republiki Jemenu a Południową Radą Tymczasową (PRT) wspieraną przez Zjednoczone Emiraty Arabskie w sprawie ustanowienia wspólnego rządu w celu zakończenia prowadzonej przez PRT walki o władzę nad południową częścią kraju, co groziło dalszym rozdrobnieniem kraju;

K. mając na uwadze, że 18 grudnia 2020 r. społeczność międzynarodowa z zadowoleniem przyjęła ogłoszenie przez prezydenta Jemenu Abd Rabu Mansura Hadiego – jako ważnego przełomu – składu nowego wspólnego gabinetu w ramach wysiłków na rzecz wdrożenia porozumienia z Rijadu;

L. mając na uwadze, że zespół ekspertów Rady Bezpieczeństwa ONZ ds. Jemenu

przedstawił dowody na to, że Iran naruszył embargo na broń, dostarczając broń grupom Huti; mając na uwadze, że terytorium Huti zostało wykorzystane do wystrzelenia irańskich wybuchowych dronów dalekiego zasięgu Sammad-2 i Sammad-3 w kierunku lotnisk międzynarodowych, tankowców i infrastruktury w Arabii Saudyjskiej i

Zjednoczonych Emiratach Arabskich; mając na uwadze, że w kontrolowanej przez Huti północnej prowincji Jemenu Al-Dżaufa rozmieszczono irańskie tzw. drony samobójcze Shahed-136;

M. mając na uwadze, że Iran stoi za atakami na statki przepływające przez cieśninę Bab el- Mandeb, która jest jednym z najcenniejszych szlaków handlowych na świecie, gdyż łączy Morze Czerwone z Oceanem Indyjskim, a ataki zagrażają bezpieczeństwu swobodnej żeglugi w cieśninie; mając na uwadze, że niestabilność w Jemenie doprowadziła do utrzymującego się handlu bronią z krajami leżącymi nad Morzem Czerwonym w Afryce, w tym Dżibuti, Sudanem Południowym i Kenią, a nawet z krajami położonymi dalej na zachód aż po Republikę Środkowoafrykańską;

N. mając na uwadze, że rzecznik sekretarza generalnego ONZ podkreślił pilną potrzebę zajęcia się zagrożeniem humanitarnym i środowiskowym związanym z wyciekiem miliona baryłek ropy z tankowca SAFER u wybrzeży Ras Isa w Jemenie, a także

RE\1224309PL.docx 5/6 PE688.991v01-00

PL

podkreślił, że ONZ wciąż nie otrzymała od Huti odpowiedzi na liczne wnioski o zapewnienie bezpieczeństwa przyszłej misji ONZ w tym regionie;

O. mając na uwadze, że Daisz i Al-Kaida wykorzystują pogarszającą się sytuację polityczną i sytuację w zakresie bezpieczeństwa w Jemenie; mając na uwadze, że 4 lutego 2021 r. ONZ oświadczyła, iż aresztowanie wysokiego rangą członka Al-Kaidy w Jemenie może skutkować uzyskaniem ważnych informacji o globalnej sieci Al-Kaidy;

mając na uwadze, że libańskie szyickie ugrupowanie terrorystyczne Hezbollah

przeszkoliło i nadzoruje oddziały rebeliantów Huti, a także mając na uwadze, że kilku jego członków zostało zabitych w Jemenie;

P. mając na uwadze, że w lutym 2018 r. Rosja zawetowała rezolucję Rady Bezpieczeństwa ONZ, w której wskazano na zaangażowanie Iranu w konflikt, uwypuklono kwestię nieprzestrzegania przez Iran embarga na broń oraz podkreślono, że Iran dopuszcza do przekazywania zakazanej broni rebeliantom Huti;

1. wyraża poważne zaniepokojenie ciągłym pogarszaniem się sytuacji humanitarnej i politycznej w Jemenie oraz jej tragicznymi skutkami dla ludności cywilnej; podkreśla, że wszystkie strony konfliktu muszą wypełniać swoje zobowiązania wynikające z międzynarodowego prawa humanitarnego, umożliwiając ludności cywilnej nieograniczony dostęp do dóbr humanitarnych i ewakuację medyczną;

2. przypomina wszystkim stronom konfliktu, że szpitale i personel medyczny podlegają wyraźnej ochronie na mocy międzynarodowego prawa humanitarnego, a celowe ataki na ludność i infrastrukturę cywilną stanowią zbrodnię wojenną; potępia liczne

przypadki łamania praw człowieka zgłaszane w tym kraju, pilnie domaga się przeprowadzenia niezależnych dochodzeń w sprawie tych zbrodni i wzywa do pociągnięcia winnych do odpowiedzialności;

3. uważa, że trwały i pluralistyczny pokój w Jemenie można osiągnąć jedynie w drodze negocjacji ze znaczącym udziałem wszystkich stron, i popiera natychmiastowe

wznowienie rozmów pod auspicjami ONZ; ponownie wyraża poparcie dla specjalnego wysłannika sekretarza generalnego ONZ ds. Jemenu Martina Griffithsa; z

zadowoleniem przyjmuje poparcie Stanów Zjednoczonych dla inicjatywy ONZ polegającej na wymuszeniu zawieszenia broni, otwarciu korytarzy humanitarnych i wznowieniu rozmów pokojowych, a także z zadowoleniem przyjmuje niedawne mianowanie Timothy’ego Lenderkinga specjalnym wysłannikiem USA ds. Jemenu;

4. zadowoleniem przyjmuje znaczny wkład Arabii Saudyjskiej w pomoc humanitarną dla Jemenu; odnotowuje zobowiązania Arabii Saudyjskiej dotyczące unikania ofiar wśród ludności cywilnej i ochrony infrastruktury cywilnej zgodnie z zasadami

międzynarodowego prawa humanitarnego;

5. zdecydowanie potępia wykorzystywanie pocisków rakietowych i dronów wybuchowych oraz domaga się zaprzestania ich wystrzeliwania przez Huti w kierunku Arabii

Saudyjskiej i Zjednoczonych Emiratów Arabskich; potępia przekazywanie irańskiej broni rebeliantom Huti, w tym zaawansowanych irańskich dronów samobójczych Shahed-136, a także wyraża poważne zaniepokojenie z powodu ich rozmieszczania;

przypomina, że wolność żeglugi na Morzu Czerwonym, w tym w cieśninie Bab al- Mandeb, musi być stale przestrzegana; podkreśla pilną potrzebę zajęcia się poważnym

PE688.991v01-00 6/6 RE\1224309PL.docx

PL

zagrożeniem humanitarnym i środowiskowym, jakie stanowi tankowiec SAFER;

6. ubolewa z powodu doniesień o wykorzystywaniu przez Huti w Jemenie dzieci jako żołnierzy i przypomina wszystkim stronom o ich obowiązkach wynikających z prawa międzynarodowego i konwencji międzynarodowych; wzywa do uwolnienia wszystkich nieletnich żołnierzy biorących udział w konflikcie, aby mogli oni otrzymać wsparcie potrzebne im do stania się wartościowymi członkami i przywódcami jemeńskiego społeczeństwa obecnie i w przyszłości;

7. jest głęboko zaniepokojony doniesieniami o tłumieniu wolności religii lub przekonań w Jemenie, co obejmuje dyskryminację, bezprawne zatrzymania i stosowanie przemocy;

wzywa wszystkie strony do poszanowania i ochrony praw do wolności religii i przekonań;

8. wyraża głębokie zaniepokojenie doniesieniami o celowym zwalnianiu kobiet z pracy w Sanie na podstawie nowych zasad Huti, zgodnie z którymi udział kobiet w życiu publicznym jest sprzeczny z przekonaniami religijnymi grupy; podkreśla, że kobiety mają prawo do pracy, i wyraża poparcie dla jemeńskich kobiet i działaczy

domagających się ich praw w mediach społecznościowych;

9. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, Europejskiej Służbie Działań Zewnętrznych, Wiceprzewodniczącemu Komisji/ Wysokiemu Przedstawicielowi Unii ds. Zagranicznych i Polityki

Bezpieczeństwa, rządom i parlamentom państw członkowskich, prezydentowi Jemenu, jemeńskiej Izbie Reprezentantów oraz sekretarzowi generalnemu Rady Współpracy Państw Zatoki.