GIMNAZJUM PUBLICZNE IM. PAPIEŻA JANA PAWŁA II W GRUDUSKU. Szkolny program profilaktyczny w Gimnazjum

GIMNAZJUM PUBLICZNE

IM. PAPIEŻA JANA PAWŁA II

W GRUDUSKU

SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYCZNY

Podstawa prawna:

1. Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku (Dz.U. nr 78 poz. 483) art.

72;

2. Ustawa z dnia 7 września 1991r o Systemie Oświaty (Dz.U. nr 67 poz.329 z póź. zmianami);

3. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 31 stycznia 2003 roku w sprawie

szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród młodzieży zagrożonej uzależnieniem (Dz. U. nr 24 poz. 128);

4. Konwencja Praw Dziecka art. 3,19,33;

5. Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich z dnia 26 października 1982 r ( Dz.U. nr 35 poz.228 z póź. zmianami)

6. Rozporządzenie MEN z dnia 31 stycznia 2002r zmieniające rozporządzenie w sprawie

ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz.U. nr 10, poz.96 z póź.

zmianami);

7. Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego z dnia 19 sierpnia 1994 r (Dz.U. nr 111, poz. 535);

zaburzeniom psychicznym (Dz.U. nr 112, poz. 537);

9. Ustawa z dnia 26 października 1982r o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi ( Dz.U. nr 35, poz. 230 z póź. zmianami);

10. Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 24 kwietnia 1997r (Dz.U. nr 75, poz. 468);

11. Ustawa z dnia 9 listopada 1995r o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz.U. nr 10, poz. 55);

12. Rozporządzenie MEN z dnia 29 marca 1986r w sprawie odrębnych form działalności

profilaktyczno-wychowawczej dla młodzieży zagrożonej uzależnieniem (Dz.U. nr 19, poz. 100 z póź. zmianami);

13. Rozporządzenie MEN z dnia 23 grudnia 2008 roku w sprawie podstawy programowej

wychowania przed-szkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz.U.

nr 4 poz. 17);

14. Rozporządzenie  MEN zdn.30kwietnia2013rw  sprawie  zasad  udzielania  i  organizacji  pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i  placówkach  (Dz.U.07. 05. 13 poz. 532);

15. Krajowy Program Przeciwdziałania Narkomanii;

16. Statut ZPO.

WSTĘP

Przez termin "profilaktyka" rozumieć należy odpowiednie działanie, które ma na celu zapobieganie pojawieniu się lub rozwojowi danego zjawiska w konkretnej społeczności.

Profilaktyka jest jednym ze sposobów reagowania na rozmaite zjawiska społeczne, które

oceniane są jako szkodliwe i nie-pożądane. Działania profilaktyczne są procesem wspomagania człowieka w radzeniu sobie z trudnościami, które zagrażają jego prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu. Celem tych działań jest ograniczanie i likwidowanie czynników niekorzystnych dla życia i zdrowia człowieka.

Oddziaływanie profilaktyczne ma szczególne znaczenie w odniesieniu do dorastającego pokolenia. Okres adolescencji to pomost pomiędzy dzieciństwem a dorosłością, to czas intensywnych zmian biologicznych i psychicznych, emocjonalnych młodych ludzi. Jest to również okres podejmowania wielu ryzykownych zachowań – pierwszy kontakt z substancjami psychoaktywnymi, pierwsze doświadczenia seksualne.

Odpowiedzialność za wychowanie swoich dzieci ponoszą rodzice. To oni pełnią podstawowe funkcje zapobiegawcze. Jednak szkoła jako instytucja musi wspierać działania rodziców i podejmować działania mające na celu promowanie zdrowego stylu życia, zapobieganie zagrożeniom, a także rozwijanie umiejętności radzenia sobie przez młodzież z wymogami współczesnego świata.

I. Diagnoza środowiska szkolnego

Program profilaktyki szkolnej obejmuje działania podejmowane w trakcie realizacji programów nauczania i Programu Wychowawczego Gimnazjum w Grudusku. Szkolny Program Profilaktyki opracowany został na podstawie dokonanej diagnozy sytuacji dydaktyczno-wychowawczej w szkole przy użyciu narzędzi:

- analizy   wyników   ankiety   dotyczącej   bezpieczeństwa w szkole;

- obserwacji uczniów na zajęciach dydaktycznych, wy-cieczkach, uroczystościach szkolnych, na korytarzach w czasie przerw, na boiskach i hali sportowej, w drodze do i ze szkoły;

-  analizy dokumentacji pedagoga szkolnego;

- analizy dokumentacji wychowawców klas, zapisów w dziennikach lekcyjnych;

- wywiadów z rodzicami, wychowawcami i nauczycielami.

Na podstawie w/w dokumentów w Gimnazjum w Grudusku zdiagnozowano następujące problemy występujące w szkole:

- agresja uczniów w stosunku do rówieśników, nauczycieli oraz pozostałych pracowników szkoły;

- używanie przez uczniów wulgaryzmów, brak kultury osobistej;

- palenie papierosów, spożywanie alkoholu;

- brak zainteresowania nauką.

Do głównych przyczyn problemów występujących w naszej placówce zaliczyć możemy:

- kryzysy rozwojowe młodych ludzi, które mogą mieć wpływ na ich zachowanie w środowisku szkolnym;

- brak umiejętności rozwiązywania konfliktów przez uczniów, co w konsekwencji prowadzi do agresji;

- niezaspokojenie podstawowych potrzeb psychicznych przez rodziców – miłości,

bezpieczeństwa, akceptacji – co powoduje większą podatność dziecka na różne zagrożenia;

- duże bezrobocie wśród rodziców;

- brak zainteresowania rodziców czasem wolnym swoich dzieci;

- słaba stymulacja środowiska rodzinnego dotycząca aspiracji życiowych dzieci;

- patologie społeczne w rodzinach uczniów, negatywne wzorce postępowania – szczególnie uzależnienie wielu rodziców od alkoholu oraz przemoc fizyczna i psychiczna;

- brak motywacji do nauki;

- stres wywołany przez obowiązki szkolne;

- wzorce zachowania kreowane przez współczesne media;

II. Cele programu profilaktycznego

Cele programu profilaktycznego zbieżne są z celami ogólnowychowawczymi. Istotą

profilaktyki szkolnej jest ochrona uczniów przed zagrożeniami oraz reagowanie w sytuacjach pojawiania się zachowań ryzykownych poprzez podejmowanie szerokiej gamy działań

nastawionych na przeciwdziałanie negatywnym skutkom tych zagrożeń. Zapobieganie i szybka reakcja na zachowania ryzykowne jest szczególnie ważna, ponieważ jak zauważyliśmy

obserwując uczniów naszej szkoły, niepożądane zachowania starszej młodzieży - palenie papierosów, picie alkoholu, zażywanie narkotyków oraz agresja psychiczna i fizyczna, są bardzo szybko przechwytywane przez coraz młodszą wiekowo grupę uczniów. Tak więc, celem głównym działań profilaktycznych

podejmowanych w naszej placówce będzie kształtowanie w uczniach ważnych

psychologicznych i społecznych umiejętności, które w znacznym stopniu obniżą ryzyko występowania zachowań godzących w zdrowie fizyczne i psychiczne dorastającego ucznia.

Uszczegółowieniem powyższego celu głównego programu profilaktycznego będą następujące c ele szczegółowe

:

1. Budowanie poczucia własnej wartości każdego ucznia;

2. Kształcenie umiejętności radzenia sobie z negatywnymi emocjami;

3. Ćwiczenia umiejętności zachowań asertywnych;

4. Poznawanie sposobów rozwiązywania konfliktów;

5. Zrozumienie mechanizmu i przyczyn powstawania agresji;

6. Kształcenie umiejętności komunikowania się;

7. Dostarczenie wiedzy na temat uzależnień i substancji uzależniających, ich negatywnego wpływu na życie człowieka;

8. Wzmacnianie przekonań, że życie bez środków uzależniających jest wartościowe i ciekawsze;

9. Promocja zdrowego stylu życia.

10. Kształcenie umiejętności dokonywania wyborów;

11. Wskazanie możliwości unikania zagrożeń i sposobów radzenia sobie z nimi;

12. Rozpoznawanie indywidualnych potrzeb i możliwości psychofizycznych uczniów.

Powyższe cele realizowane będą poprzez:

1. wplatanie treści profilaktycznych w codzienne działania dydaktyczno-wychowawcze wychowawców i nauczycieli;

4. aranżowanie spotkań ze specjalistami z dziedziny profilaktyki 5. pedagogizację rodziców;

6. konsultacje dla rodziców;

7. gazetki ścienne.

III. Kierunki działań profilaktycznych

Program profilaktyczny Gimnazjum w Grudusku kierowany jest do uczniów i ich rodziców oraz nauczycieli pracujących w Gimnazjum. Działania profilaktyczne zostały zaplanowane na trzech poziomach:

1. Działania w wymiarze szkoły:

1.doskonalenie umiejętności nauczycieli w obszarze działań profilaktycznych (zapobieganie agresji, sięganie po środki psychoaktywne, praca z uczniami o specyficznych   --potrzebach edukacyjnych) – organizowanie szkoleń i warsztatów.

2. zaangażowanie do współpracy środowiska lokalnego związanego z problematyką profilaktyczną;

3. zorganizowanie imprez profilaktycznych o charakterze ogólnoszkolnym;

4. udział uczniów w pozaszkolnych imprezach kulturalnych i konkursach o tematyce profilaktycznej;-

5. wzbogacanie biblioteki szkolnej i biblioteczki pedagoga w literaturę fachową oraz filmy edukacyjne;

6. realizowanie programów profilaktycznych przez specjalistów d/s profilaktyki i pedagoga szkolnego;

7. stała współpraca z rodzicami uczniów w celu zapoznania ich z działaniami szkoły;

8. organizowanie zajęć edukacyjnych w ramach godzin do dyspozycji wychowawcy, zajęć z pedagogiem, zastępstw;

9. podejmowanie działań w kierunku zapewnienia uczniom alternatywnych możliwości

spędzania czasu wolnego – zajęcia pozalekcyjne, zajęcia rekreacyjno-sportowe,  ---wycieczki;

10. organizowanie różnych form pomocy psychologicznej dla uczniów, nauczycieli i rodziców – spotkania ze specjalistami na ternie szkoły;

11. promocja zdrowego stylu życia;

12. zaangażowanie rodziców w realizację zaplanowanych działań profilaktycznych.

2. Działania w wymiarze klasy:

1. organizacja samopomocy klasowej;

2. współpraca wychowawcy klasy z rodzicami uczniów-spotkania klasowe i indywidualne;

3. możliwość korzystania przez rodziców z pomocy i wsparcia pedagoga, wychowawców, nauczycieli, dyrekcji;

4. zajęcia profilaktyczne na lekcjach wychowawczych;

5. zajęcia adaptacyjno -integracyjne – szczególnie w klasach I

6. zapoznanie uczniów z punktami Statutu Gimnazjum zakazującymi używania środków odurzających, stosowania agresji i przemocy, opuszczania szkoły podczas zajęć  ---oraz procedurami postępowania w sytuacjach ryzykownych zachowań;

7. informowanie o społecznych i zdrowotnych skutkach uzależnień;

8. kontrakty klasowe;

3. Działania dotyczące indywidualnych osób:

Organizowanie  pomocy  psychologiczno-pedagogicznej  dla uczniów z różnymi deficytami rozwojowymi (zaburzenia zachowania, obniżony poziom inteligencji, niepełnosprawność umysłowa i fizyczna). Uczniowie ci są w większym stopniu narażeni na uleganie wszelkiego rodzaju niekorzystnym wpływom i podejmowanie zachowań ryzykownych, uzależnienie się od

IV. Działania profilaktyczne

1. Integracja środowiska szkolnego i kształtowanie kultury osobistej uczniów

Zadania Sposób realizacji

Osoby

odpowiedzialne

Termin

- Kształtowanie umiejętności nawiązywanie kontaktów

- wpajanie uczniom takich wartości jak życzliwość szacunek dla drugiego człowieka, (kolegi nauczyciela rodzica starszej osoby),uczciwość,uprzejmość,czyli wartości które ułatwiają dobre współżycie z otoczeniem;

- uczenie uczniów dbania o własną godność, szanowania siebie samego, a także szanowania pracy swojej i innych ludzi;

- kształcenie umiejętności prowadzenia skutecznej komunikacji międzyludzkiej – ukazanie uczniom różnych możliwości konstruktywnego rozwiązywania zaistniałych konfliktów;

-rozwijanie w uczniach empatii i wrażliwości na potrzeby innych ludzi.

- rozwijanie współodpowiedzialności uczniów za porządek w klasach i na korytarzach – udział uczniów w tworzeniu otoczenia szkolnego;

- doskonalenie umiejętności współżycia w zespole i przestrzeganie obowiązujących w nim zasad -(kontrakty klasowe, grupowe).

- zapobieganie niepowodzeniom szkolnym - godziny wychowawcze;

- spotkania z pedagogiem

- rozmowy indywidualne;

- zajęcia warsztatowe;

- wycieczki;

- dawanie przykładu osobistego przez nauczycieli

Wychowawcy klas,

wszyscy nauczyciele,

pedagog szkolny

wychowawcy klas, pedagog, wszyscy nauczyciele

Cały rok

szkolny

2. Przeciwdziałanie agresji i przemocy

Zadania

Sposób realizacji

Osoby odpowiedzialne

Termin

- zapoznanie uczniów z etiologią zjawiska agresji i

przemocy oraz skutkami tych zjawisk;

- ukazywanie młodzieży konieczności stosowania samokontroli

własnych zachowań;

- przedstawianie młodym ludziom sposobów radzenia sobie

z negatywnymi emocjami i stresem;

- uwrażliwienie uczniów na konieczność przeciwstawiania się

agresywnym zachowaniom kolegów oraz szukania najlepszych

sposobów niesienia pomocy ofiarom przemocy;

- kształcenie podstawowych wartości społecznych takich jak:

przyjaźń, koleżeństwo, szacunek dla drugiego człowieka,

za drugiego człowieka;

-  dostarczanie uczniom wiedzy na temat skutecznej

i nieskutecznej komunikacji międzyludzkiej;

-  kształcenie postaw prospołecznych i nieagresywnych

strategii rozwiązywania problemów życia codziennego;

-  kształtowanie umiejętności konstruktywnego

rozwiązywania konfliktów rówieśniczych, rodzinnych;

-  rozwijanie w uczniu poczucia własnej wartości;

-  zapoznanie uczniów z prawami wynikającymi z faktu

bycia człowiekiem, uczniem (nietykalność osobista,

prawo do poszanowania jego godności);

- uczenie  bezpiecznego korzystania z technik informacyjnych,

w tym rozpoznawania i przeciwdziałania cyberprzemocy

-  przedstawienie młodzieży prawnych skutków stosowania

agresji i przemocy wobec innych ludzi.

- godziny wychowawcze

-pogadanki, dyskusje,

debaty;

- warsztaty – ćwiczenia

rozładowujące stres,

negatywne emocje;

- rozmowy indywidualne

z uczniami(sprawcami,

i świadkami przemocy)

- wzmożone   dyżury

nauczycieli podczas przerw;

- zebrania z rodzicami;

- spotkania uczniów

z pracownikami

Poradni Psychologiczno

-Pedagogicznej;

-   pogadanki z policjantami

z Komendy Powiatowej

Policji

Dyrekcja szkoły,

-wychowawcy klas,

pedagog szkolny,

-wszyscy nauczyciele

Cały rok

szkolny

3. Profilaktyka uzależnień

Zadania Sposób realizacji Osoby odpowiedzialne

Termin

- realizowanie specjalnych programów profilaktycznych lub ich elementów dotyczących uzależnień;

- dostarczanie uczniom wiedzy na temat wpływu środków psychoaktywnych na organizm młodego człowieka;

- uświadamianie uczniom skutków zażywania substancji psychoaktywnych;

- przedstawienie młodzieży przebiegu procesu uzależnienia;

- kształcenie umiejętności świadomego dokonywania wyboru;

- wzmacnianie przekonania, że życie bez środka uzależniającego jest ciekawsze, bardziej wartościowe;

- ćwiczenie umiejętności skutecznego odmawiania( postawa asertywności);

- propagowanie zdrowego stylu życia;

- nawiązanie współpracy z organizacjami zajmującymi się profilaktyką uzależnień w środowisku lokalnym (Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Policja,Poradnia Psychologiczno -Pedagogiczna);

- ukazanie prawnych skutków zażywania substancji psychoaktywnych;

- godziny wychowawcze-pogadanki, debaty;- lekcje biologii, chemii- spektakle profilaktyczne o tematyce uzależnień;

- projekcja filmów profilaktycznych;

- udostępnienie uczniom gazetek, ulotek informacyjnych i literatury zgromadzonej w bibliotece szkolnej, dotyczącej uzależnień;

- organizowanie kół zainteresowań;

- zajęcia z osobami zajmującymi się terapią uzależnień;

- spotkania prewencyjne z policjantami;

- imprezy sportowe, konkursy,olimpiady;

- rozmowy indywidualne z uczniami;

- pedagogizacja rodziców,

Dyrekcja

,- wychowawcy klas,

- wszyscy nauczyciele,

- pedagog szkolny

Cały rok szkolny

4. Zapobieganie niepowodzeniom szkolnym uczniów

Zadania

Sposób realizacji

Osoby odpowiedzialne

Termin

-  realizacja zaleceń zawartych w opiniach i orzeczeniach Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej dotyczących uczniów z różnymi deficytami rozwojowymi;

-   wspieranie i motywowanie uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi do pracy i samokontroli;

-  aktywizowanie uczniów do nauki przez stosowanie aktywnych metod pracy;

-godziny wychowawcze;

-dydaktyczno zajęcia -wyrównawcze,

- wyposażenie rodziców w wiedzę na temat niepowodzeń szkolnych dzieci, udzielanie wskazówek do pracy z dzieckiem w domu

-pedagog szkolny;

- wszyscy nauczyciele

Cały rok szkolny

V. SPODZIEWANE EFEKTY:

W wyniku realizacji powyższego programu uczniowie Gimnazjum w Grudusku, będą mieli możliwość refleksji nad swoim dotychczasowym życiem i postawami wobec otaczającego ich świata. Zostaną wyposażeni w wiedzę i umiejętności, które pomogą im uporządkować własny świat wartości i przygotować się do pełnienia różnych ról społecznych w dorosłym życiu.

Rodzice uczniów bardziej zaangażują się w proces wychowania i działania profilaktyczne wobec własnych dzieci oraz uświadomią sobie fakt, że sposób w jaki będzie funkcjonowało ich potomstwo w społeczeństwie w przyszłości zależy przede wszystkim od ich postaw, sposobu przekazywania wzorców osobowych i wartości.

Nauczyciele podwyższą swoje kompetencje w dziedzinie wychowania i profilaktyki.

VI. EWALUACJA:

Program powyższy jest zapisem oczekiwań dotyczących efektów profilaktyki szkolnej. Nie jest

dokumentem zamkniętym może podlegać zmianom, które zweryfikuje rzeczywistość szkolna.

Program będzie poddawany ewaluacji na zakończenie każdego roku szkolnego. Ocena efektów realizacji Szkolnego Programu Profilaktycznego dokonywana będzie w trakcie posiedzeń Rady Pedagogicznej podsumowującej dany rok szkolny. Wykorzystane do tego zostaną sposoby i środki stosowane w ramach wewnątrzszkolnego mierzenia jakości pracy szkoły.

Aneks do Programu Profilaktycznego

Gimnazjum Publicznego im. Papieża Jana Pawła II w Grudusku

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności

wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii.

Dodaje się do Programu Profilaktycznego:

1⁰. Drugi cel główny: zwiększenie skuteczności działań wychowawczych, edukacyjnych, informacyjnych i profilaktycznych wśród 7uczniów, ich rodziców (opiekunów) oraz nauczycieli i pracowników szkoły na rzecz bezpieczeństwa i tworzenia przyjaznego środowiska w szkole.

2⁰. Cel szczegółowy: dostarczanie aktualnych informacji rodzicom i uczniom na temat:

- ofert pomocy specjalistycznej dla uczniów używających środków odurzających i ich rodziców – konsekwencji prawnych zachowań ryzykownych młodzieży, bezpiecznego korzystania z

mediów przez uczniów

- promowania zdrowego stylu życia wśród uczniów

- informowanie rodziców o obowiązujących procedurach postępowania nauczycieli oraz metodach współpracy szkół z policją w sytuacjach zagrożenia narkomanią ze szczególnym zwróceniem uwagi na tzw. Dopalacze.