s---ELZ—---i
Przedpłata
k w a r t a l n a
i 1 markę.
—.-o o-.—
ŚPIEWNIK.
---m----ki
Redakcya i Administraeya F ry d ery k ow sk a 9.
P r z e d p ł a t ę ;
Numer pojedynczy M I E S I Ę C Z N I K w s z y s t k i e urzędyprzyjmują
M— p o św ię co n y p ieśn i polskiej. i księgarnie polskie.
__y
*
*
*
*
*
*
*
*
*
Największy Dom
K . I g n a l o w i c i ,
T o w a r o w y .
Fm m Ł
Konfekcya damska, Kapelusze damskie, Garderoba męzka, Kapelusze męzkie, Obuwie, Kalosze, Bielizna męzka, Krawaty,
Parasole, Laski, Futrzane towary,
Materye na suknie,
Jedwabie na suknie i bluzki, Płótna,
Stołowizna, Dywany,
Porty ery, Firany, Chodniki, Linoleum, Ceraty, Kołdry, Pierze, Kwap,
Towary wełniane, Trykotaże,
Bielizna damska, Towary skórkowe, Towary krótkie, Artykuły piśmienne, Towary galanteryjne, Zabawki, Porcelana, Szkło, Emalia.
*
*
*
*
*
*
*
*
¥
Polecamy
papierosy
Ju b K ”
fab ry k i
M. Droste
w Poznaniu.
-M
efl%s ą
ej#
mfm 'S.f&Żs
M a t e r y a ł y © 0 © ©
wełniane i je d w a b n e
©@@© io l& l s u ł Ł n i e
Halki, firany, dywany płótna
0
p oleca w wiclldrt! w y b orze po cen a ch jaltm ijiiiższy ch .
B. Miśkiewicz, Rynek 17,
y iś-a-y is odwachu.
e) f i « > V <n ■& i ' (o V © v (t> © V <•> & y © c > V a> e> V f e a > V fi> b > V © a *
i
m :My* 1#.®
'Ml4?®'®
k s
N a u k a o śpiew ie.
III.
Przy dzisiejszym rozwoju towarzystw śpiewaczych nie wystarcza już, ażeby śpiewak, obdarzony jakim takim głosem, był śpiewakiem bezmyślnym, idąc jedynie za wskazówkami swego dyrygenta, kierownika lub nauczyciela, nie wystarcza wcale, aby obdarzony słuchem muzykalnym szedł za intencyą swego przewodnika, lecz musi się stać śpiewakiem, znającym dążności i cel towarzystwa, a powinien przedewszystkiem wiedzieć, że nie jest pionkiem na estradzie, lecz członkiem myślącym, który będąc świadomy celu swego, musi swoje siły podporządkować ogółowi i przez to stać się tą niezbędną spójnią intencyi i wykonania.
Niezbędnem je s t dla tego, aby każdy śpiewak zapoznał się gruntownie choć z początkowemi zasadami muzyki, poznał sposoby i zasady tworzenia głosu, wymowy, oddychania i t. p. Znając choć tylko zasady ogólne muzyki, ale znając te zasady gruntownie, umożliwi każdy śpiewak sobie łatwe poznanie intencyi twórcy i charakter pieśni, a wtenczas zamiast mozolnego ćwiczenia oszczędzi kierownikowi większą część pracy — wtenczas tylko zrozumie śpiewak, że chcąc oddać, co twórca czuł i myślał, koniecznie trzeba stać się tym czującym i myślącym członkiem, umiejącym swoje własne »ja« podporządkować skinieniom swojego nauczyciela.
Zaznaczam wyraźnie, dopóty nie zniknie pewna niczem nie uzasadniona zarozumiałość, dopóty starzy nie przestaną się boczyć od młodszych, ludzie wiedzy od ludzi pracy, — my nic dobrego stworzyć i zdziałać Uie będziemy mogli.
Ubolewać nad tem właśnie trzeba, że tylko bardzo mała garstka drużyny śpiewaczej zna intencye twórcy, lecz za to większa część nie ma ani w przybliżeniu wyobrażenia, co to je s t śpiew.
Śpiewają wszyscy, bo śpiewają, a zdarza się po części, że ta niczem nieuzasadniona zarozumiałość tak daleko sięga, że zamiast tworzyć jednę spójnię, podkopują powagę swych druhów i stawają się w towarzystwie tylko członkami niezgody i intryg.
Pod takiemi warunkami utwór żaden nie wypadnie ani w przybliżeniu tak, ja k wypaść powinien, bo się śpiewa na los szczęścia; zamiast śpiewnej deklamacyi, zamiast dobrej i czystej intonacyi — zamiast od
cienia i uczucia, oddanie pieśni staje się martwe, bez serca i duszy. Nie dziw więc, że zamiast iść wytrwale do celu, cofamy się w tył. Zamiast ludzi zasługi i pracy na polu pieśni, powołujemy na kierowników choć
wprawdzie ludzi dobrej woli, lecz za to bez danych tych, które koniecznie przewódzcom muszą być dane.
W zamiarze choć w części uchylenia tych błędów i usterek, pragnę poniżej zapoznać drużynę śpiewaczą z warunkami koniecznie potrzebnemi do dobrego wyszkolenia się.
C z ę ś ć p i e r w s z a . A. Ogólne zasady muzyki.
System liniowy, tony g/ównr. klucze i noty.
Znaki, które oznaczają tony, nazywamy notami. Brzmienia lub dźwięki, które człowiek za pośredni
ctwem słuchu pojmuje, nazywamy tonami. Dla dokładnego określenia położenia tonów używamy systemu pięcioliniowego.
Nóty piszemy na liniach, pomiędzy liniami, nad i pod liniami. Położenie nót oznacza wysokość tonów lub oddalenie tonu jednego od drugiego. Wyżej położona nóta oznacza ton wyższy, a niżej położona nóta ton niższy. Nazwiska tonów głównych są: c, d, e, /j g, a, h.
Nazwiska tonów i położenie tychże zależy od klucza nótowego z których na razie tylko dwa wy
mieniamy i to klucz skrzypcowy czyli (/-klucz, dla sopranów, altów i tenorów, i klucz basowy, czyli /-klucz, dla basów;
= //-klucz klucz basowy
klucz skrzypcowy b = /'-klucz
Nóty podług wyżej wymienionych kluczów nazywają się, i to w kluczu skrzypcowym:
A „ ^ — —
JL - * & . &
'vl/ ^ v/' G---& ... ...& . ^ ^ — e, g, K d, f f a,
W kluczu basowym:
g, a, d, e, h, a, g.
UV -... « * — --- —-u
} " --- II
.9, f>: d, /; y, cl, e, f /’, a, c.
Zestawienie wymienionych wyżej nót dla śpiewaków i to: a , dla tenorów pp.
i
^ ^ ^ ^ ^g, a, h, c, d. e, f, g, a, h, c, d, e, f\ g, a, h, c.
Dla basów:
^ ^ s : - ---;--- --- - ■ _ - . --- = --- -S----« ----^ ---
')■
- e, d, e, f g, a, h, e, d, e, /, g, a, h, c, d, e, f.
B. W artość nót.
W artość nót poznajemy po kształcie tychże.
Rozróżniamy więc całe, półnóty, czwartki, ósemki, szesnastki i t. d.
cała nóta = ® = próżna główka,
półnóta = p jgjj próżna główka ze szyjką, czwartka = f = pełna główka ze szyjką,
ósemka = £ pełna główka, szyjka i chorągiewka, szestnastka^= ^ = pełna główka, szyjka i dwie chorągiewki.
Następująca tabelka określa bliżej podział nót:
cała nóta = 1 2 ^ 3 4
półnóta . = . j " j'_
czwartka ' = f T f \
, f " i 0 0 * ® » s
ósemka = p p ! ■ .1 a i . i , , • r - . ■.
-
Jeżeli przy śpiewie więcej nót przypada na jednę sylabę, natenczas łączy się nóty łukiem, zaś ósemki lub szesnastki grubą kreską poziomą, ja k przykład następujący uczy:
---n» — f — f ---t
- f h s • ’ • ’ • * — :
- t
tań czyc le - piej by nam by - ło.
S ą atoli nóty równej wysokości lub tego samego położenia, połączone łukiem, natenczas wytrzymuje się ton ten, przez wszystkie nóty bez przerwy, i tak:
Punkt obok nóty przedłuża nótę o połowę jej wartości, i to tak:
--- 75T---m--- ) --- - s5 . ? f: i J:
1 2 A 1 2 3
=
i ;_ 6 /
i
—
( f
? / 4 ,
J . = 3/8>
h =
# -
A
3 /
/ 1 6 i t. d.
Zdarza się przy śpiewie, że obok nóty stoją dwa punkty, natenczas drugi punkt zwiększa wartość poprzedzającego jeszcze o połowę, i tak:
i>
/ 8>
J.. " 1 J J - %i u
Dzieląc nóty na trzy części, nie na dwie, tworzymy triolki. Każda nóta nie ma wtedy tej wartości, ja k ą oznacza, ale trochę mniejszą, gdyż trzy nuty, a nie dwie mają wartość najbliższej większej nóty.
$ - ¥
I
C. Pauzy.
Znaki, które przy śpiewie lub muzyce oznaczają milczenie, nazywamy pauzami. T a k samo ja k nóty dzielimy na całe, pół i t d. nóty, także i pauzy dzielimy w ten sam sposób na całe, na półpauzy, czwartki, ósemki, szesnastki pauzy i t. d.
Cała pauza == wisząca kreska pod linią, półpauza = leżąca kreska na linii,
czwartka pauzy = dwa haczyki, złączone skośną kreseczką, ósemka pauzy = przewrotne francuskie r,
szesnastka pauzy = ja k poprzednio z dwiema kreskami.
y f ** _ 5
v\/j
cała pół czwartka ósemka szesnastka
Dla dłuższych pauz używamy skróconego określenia i to: dwie całe pauzy = złączone linie grubą kreseczką, cztery całe pauzy = złączone trzy linie grubą kreską. Jeżeli zaś' więcej taktów przypada na pauzy, natenczas łączy się skośna linia dwiema kreseczkami i oznacza się liczbą ilość taktów milczenia.
2 4 7 12 18
F#2—*— --f i—■ - 5^ — ---
T a k samo ja k obok nót są punkty dla dłuższego wytrzymania tonu, tak samo punkty obok pauzy
mają to samo znaczenie. M. Fibak.
D. Takt, jego rodzaje i akcent.
(Ciąg dalszy nastąpi.)
Vivace. M. M. j = 63.
$
58. H u l a n k a .
(Piosnka sielska Stef. Witwiekiego.)
i=
Fr. C h o p i n.
J. Szyn - ka - re-czko, sza - fa - re-czko, bój się Bo - ga, stój! Tam się ś m ie -je s z , a
--- '
tu le - jesz
$
> .= ?= £ i —— J .f c f c j —- J ? ... • 1^ = 1 =miód na kaf - tan mój, Tam się śmie - jesz, a tu le - jesz Miód na kaf - tan mój!
* &
i
=ts= =*=
i - =*=
2. Nie da - ru - ję , W y - ca - łu - ję, J a - kie o -czk o , brew! Nóż-ki ma - łe, Z ą b -k i bia - łe, 3. Cóż tak, bra - cie, Wciąż du - ma - cie, Bierz tam smut - ki czart! Peł-no nę - dzy, Ot, pij prę - dzej, 4. Pia - ne no - g i,Z b łą-d zą z dro - gi, Cóż za wiel - ki srom?Krzykiem żo - ny roz - bu - dzo - ny,^
5. Pij lub ki - jem Się po - bi - jem ,Bie - gnijdziew-czę wczas! By po - go - dzić, Nie za - szko - dzić
r----T---- --- 1-- — h— ^----1— —1—PS I—1---I--- -1----' --1&--- -------•--- 1---%—1--
# 'i- i 4 —-|—iii
Hej, spa - li mnie krew! Nóż - ki ma - łe, Św iat ten dja - bła wart! Peł - no nę - dzy,
T ra - fisz, gdzie twój dom, K rzy-kiem żo - ny O - blej mio - dem nas! By po - go - dzić,
Ząb - ki bia - łe, ,H ej, spa - li mnie krew!
O t pij prę - dzej Św iat ten dja - bła wart!
Roz - bu - dzo - ny, T ra - fisz,gdzie twój dom!
Nie z a -s z k o - dzić, O - blej mio - dem nas!
59. Tęsknota dziewczyny.
Słowa M. K o n o p n i c k i e j . Moderato.
Muzyka K. M a g n u s z e w s k i e go.
U : N * —r --- V H v -
— y j - ----—i"— 4W—r pr---J t • s --- I * - * --- w a Mgła przej - rzy - sta
Pły - ną chmur - ki Z ko - ło - wrot - kiem
tkan - ki przę - dzie sny jak ła - bę - dzie Po mat - ka się - dzie Oj
z nich zwi - ja, głę - bo - kim ciec zdrzem-nie
sny tu - ma - ny mo - drym sta - wie, przy ko - mi - nie,
I - dzie wie - czór za - du - ma - ny, Kru - czą kę - dyś w nich żó - ra - wie, Pieśń od bo - ru z wia - trem pły - nie,
Co to bę dzie, co to bę dzie?
Co to bę dzie, co to bę dzie?
Co to bę dzie, co to bę dzie?
r f -
---F =7—ft— fr= $ t . —0—— Nr—Hs...-
--- —A- — J---- 0 -P b 0 * u * W ----■ t p9----= 1 — • —
Oj - ciec z po - la wra - ca smu - tny nie zro- dzi -łv się nam żv - ta
W e dnie smu tek pło szy pra ca, Słon - ko z o - czu ro sę pi - J e,
Cze - gos pra gnę, czems się trwo-zę, Coś drzy we mnie cos się pa - li...
diminuendo
—M — ---- tv- --- I---tK— ,--- ----" fr - 1--- N ■: N-:'\ --- II
* — ^ — 0—
- i — * ---:--- 0-- ś — 1 --0-- tS z— j
---0—— *--- -- 0--- 0--- * • —0— --- li
P pp
kaś chwy -
Mat - ka z łą - ki zbie - ra płó - tno, A mnie tę - skność ja ta.
. A - le no - cą ser - ce bi - Je I tę - skni - ca znow po - wra - ca.
Za dzie - sią - te szła - bym mo - rze, Ze - by 4-i 1 M 0 ma tuś da - lii
Słowa M. K o n o p n i c k i e j.
60. Kołysz mi się, kołysz!
m *
£
Ko - łysz mi się, Ko - łysz mi się,
ko - łysz, ko - łys - ko li - po - wa, ko - łysz, ko - łys - ko ple - ci o - na,
Nie - chaj cię J a Pó - ki nie wy
= f t = f Ł sien - ku
snu - ję
* -0-
Pan J e - zus za - ch o-w a.
Ni - tecz - ki z wrze - cio - na.
Za - cho - wa cię W y - snu - ję ja
ro - czek, dłu - gą
1---i I —1— — tv- — = m -|--- 1 ■■K■ k i
# — ( i - ---0--- - • - •— ■ ' * i ~-0-- ś * l — 0—-- P—0----—P-i •—= 1 ■-#■ - - i
Za - cho - wa cię dru - gi, ■ A po - tem cię wez - mą Do dwor-skiej po - słu - gi
Ja k te pan- skie po - la, A ta - ką Cl sza - rą J a - ko na - sza do - la.
Wydawca i redaktor D y o n i z y K r ó l i k o w s k i w Poznaniu. — Czcionkami Drukarni i Księgarni św. Wojciecha G. m. b. H. w Poznaniu.
« \ I w czyste, bez domieszki sztucznego alkoholu, odstałe i smaczne
WINI GOINO-WIGIEISKIE
(jedyny zdrowy trunek dla rodaków) od starej, renomowanej firmy:ZSS,T A . P F I T Z N E R
w Poznaniu i w Mad pod Tokajem
p r z y S t a r y m R y n k a 6 . W ł a s n e w in n ic e i w y t ł o c z a i a . Bliższe szczegóły w cennikach.
pur N O W O Ś C I
w materyach krajowych i zagranicznych
na porę wiosenną i latową nadeszły w wielkim wyborze
Poznań. W. Frąckowiak,
Pracownia eleganckiej garderoby mązkiej.
Przewielebnemu Duchowieństwu polecam znane z dobrego kroju
rewerendy I płaszcze.
T«-łj; T -i H p r > \ r p wszelkiego rodzaju wyko- a j j>
^ X-4x. U C i y k z: nuj e gustownie i t a n i o . f T '
ŚPIEWNIK.
T re ś ć Nr. 10.
III. Nauka o śpiewie ...
58. Hulanka. (Piosnka sielska Stef. Witwickiego) . 59. Tęsknota dziewczyny ...
60. Kołysz mi się, k o ł y s z ! ...
