Przykład sorpcyjnych własności gleb piaszczystych i pylastych = Sorptive proprieties of the sandy and silty soils - Biblioteka UMCS

ANNALES

(J N I V E R SI TA T I S MARIAE C CI R I E - S K L O D O W S K A LUBLIN — PO L O N 1A

VOL. Ill, 1. SECTIO AA 19 4 8

Z Zakładu Gleboznawstwa U. M. С. S. w Lublinie Kierownik i Zast. Prof. Dr Inż. Bohdan Dobrzański

Bohdan DOBRZAŃSKI i Anna MYSZKA

Przykład sorpcyjnych własności gleb piaszczystych i pylastych.

Sorptive proprieties of the sandy and silty soils.

Znajomość sorpcyjnych własności gleb jest niezwykle ważna, dla wyjaśnienia skomplikowanych procesów i reakcji zachodzących w glebie, oraz dla oceny produkcyjnej wartości gleb n ).

Pod określeniem sorpcyjnych własności gleb rozumiemy zazwyczaj oznaczenie: sumy zaadsorbowanych kationów Ca", Mg”, NH4, K’ , Na’ oraz jonów wodorowych, zdolności buforowych i stopnia nasycenia gleb Ca", Mg”, Na’ , K', NH4, czyli t. zw. kationami o charakterze zasadowym 10).

Praca niniejsza traktuje właściwie o sorpcyjnych zdolnościach gleb uprawnych Zakładu Naukowo - Doświadczalnego Turka, należącego do . Uniwersytetu M. C. S. w Lublinie.

Wyniki badań sorpcyjnych własności omawianych gleb znajdują się zestawione w tablicach I — VIII.

Gleby uprawne omawianego Zakładu można podzielić na dwie, za ­ sadniczo różniące się pomiędzy sobą grupy. Część gleb to głębokie gleby piaszczyste (tablica 1), mniej lub więcej zbielicowane. Pozostałe gleby uprawne omawianego terenu również znajdują się w pewnym sta ­ dium bielicowania, lecz należą do gleb niecałkowitych pylastych, pode ­ słanych marglem. Skład mechaniczny tych ostatnich jest pylasty, lecz silnie spiaszczony (tablica II). Skład mechaniczny - granulometryczny ozna­

czyliśmy metodą areometryczną Casagrande 2).

Analiza składu mechanicznego badanych gleb wskazuje (tab. 1 i II) na małą zawartość cząstek iłu koloidalnego, co pozwala przypuszczać, że gleby te będą posiadać nieznaczne zdolności chłonne i słabo będą zatrzymywać składniki pokarmowe potrzebne dla roślin 5 ) 13 J.

Tablica III i IV podaje, jak daleko zostało posunięte bielicowanie

w poszczególnych profilach glebowych i jak zmienia się odczyn gleb,

2 В. Dobrzański i A. Myszka

TABLICA I.

Mechaniczny skład gleb piaszczystych.

Mechanical composition of sandy soils.

Nr.

profilu No of the profile

Głębokość Depth cm

Średnica cząstek glebowych w mm.

Diameter of particles in mm.

1-0,1

»/o

0,1-0,05

%

0,05 — 0,02

%

0,02—

0,006

°/o

0,006- 0,002

%

< 0,002

%

1 0 — 20 76 5 9 3 1 6

1 20 — 45 79 4 8 2 4 3

1. 45 — 130 79 7 6 3 3 2

II 0 — 20 73 6 13 4 0 4

II 20 — 60 74 6 13 5 1 1

II 60 — 100 91 2 3 2 0 2

II 100 — 150 86 5 4 4 0 1

III 0 — 30 73 3 8 5 4 7

III 30 — 100 69 14 9 3 3 2

IV 0 —10 65 7 18 9 ' 1 0

IV 10 — 40 65 6 18 9 2 0

IV 40 — 150 75 5 7 4 1 8

V 0 25 64 15 12 8 0 1

V 25 — 60 60 13 17 8 1 1

V 60 — 100 50 10 19 5 3 13

VI 0—30 80 5 8 3 3 1

VI 30 — 60 79 6 7 4 0 4

VI 60 - 100 74 6 9 6 3 2

VII 0 — 20 76 6 10 4 0 4

VII 20 — 40 72 9 8 7 2 2

VII 40 — 150 71 11 11 4 2 1

IX 0 — 30 65 15 5 7 5 3

IX 30 — 60 72 5 12 6 3 2

IX 60 — 120 69 7 13 6 3 2

XIII 0 — 25 45 10 23 12 3 7

XIII 25 — 75 54 9 16 5 2 14

XIII 75 — 150 98 1 0 1 0 0

Przykład sorpcyjnych własności gleb piaszczystych i pylastych 3

M ec ha ni c zn y skład g le b p y la s ty c h . M e c h a n ic a l c o m p o s it io n o f s ilt y s o ils. Ś re d n ic a cz ąs te k g le b o w y ch w m m . D ia m et er o f p ar ti cl es in m m . < 0 ,0 0 2

'M

* Г- 1Л udm o cm

co o-

T— m oocm

r—’ ^moimr—

1 1 1 2

0 ,0 0 6 — 0 ,0 0 2

5ГГ'» co w ir> cn

0 ,0 2 — 0 ,0 0 6

r— »— r—'

> CM

r— t—'

r- 10 kO

CM e- ** ^{1 4 1 1}

0 ,0 5 — 0 ,0 2

LfikOkO

m m on mmcN

CM

mm m

СП CM •—

mm

3 6 3 1

0,1

— 0 ,0 5 ’

o

r—"

8 1 1 1 0

1

—

% 2 7 1 6 1 7

CM (MCM Tf r* m m см cm

Ю OO

m m m m слю

moj <—

2 7 2 9

G łę b o k o ść D ep th w cm

LTi 1ЛО 00 r—

OlTilTi

’T oo

0 — 4 0 4 0 — 6 0 60 — 1 2 0 0 — 4 0 4 0 — 5 0 5 0 — 9 0

<— m O 1 II

m o o

cm oo

o 1П

1Л o o

m co

5 — 2 0 3 0 — 4 5

N r p ro fi lu N o o f th e p ro fi le

>>>

XXX

>>>

XXX

>>>

XXX

X X x x

4 В. Dobrzański i A. Myszka

TABLICA III.

Odczyn gleb piaszczystych.

Reaction of the sandy soils.

Nr.

profilu No of the profile

Głębokość Depth in cm.

pH

oznaczono elektrometrycznie W H2O

in H 2O

w n/1 KCI in n/1 KCI

1 0 — 20 5.9 4.7

1 20 - 45 5.9 4.8

1 45 — 130 6.2 5.8

II 0 — 20 5.7 4.3

II 20 — 60 5.5 4.7

11 60 — 100 5.5 4.7

III 0 — 30 7.1 6.2

III 30 — 100 7.5 7.0

IV 0 —10 6.5 5.1

IV 10 — 40 6.3 5.7

IV 40 — 150 5.8 4.8

V 0 — 25 6.4 5.1

V 25 — 60 6.3 6.1

V 60 — 100 6.1 —

VI 0 — 30 5.8 4.7

VI 30 - 60 5.5 4.3

VI 60 — 100 5.7 4.85

VII 0 — 20 5.75 4.7

VII 20 — 40 5.5 4.6

VII 40 — 150 5.8 5.6

VIII 0-30 5.65 4 4.5

VIII 30 — 100 5.9 4.6

VIII 100 — 250 6.8 5.2

IX 0 — 30 6.8 6.1

IX 30 — 60 7.0 6.8

IX 60 — 120 7.3 6.8

XIII 0 — 25 6.3 6.0

XIII ²⁵ — 75 6.1 5.4

75 — 150 6.4 6.3

Przykład sorpcyjnych własności gleb piaszczystych i pylastych. 5

TABLICA IV.

Odczyn gleb pylastych.

Reaction of silty soils.

Nr.

profilu No of the profile

Głębokość Depth in cm.

pH

oznaczono elektrometrycznie w H2 O

in H 2 O

w n/1 KC1 in n/1 KC1

X 0 — 45 6.8 5.9

X 45 — 85 7.0 6.35

X 85 — 110 7.1 6.0

XI 0 — 40 6.9 6.2

XI 40 — 60 6.4 5.9

XI 60 — 120 6.7 5.4

XII 0 — 30 6.2 5.5

XII 30 — 60 6.2 5.25

XII 60 — 130 6.3 5.55

XIV 0 — 40 6.7 6.1

XIV 40 — 50 6.9 6.0

XIV 50 — 90 6.9 5.4

XV 5 — 15 6.9 6.1

XV 20 — 30 6.9 6.3

XV 80 — 100 7.0 60

XVI 0 — 30 6.75 5.7

XVI 30 — 50 6.8 6.0

XVI 50 — 130 6.5 5.5

XVII 5 — 20 5.9 4.8

XVII 30 — 45 6.1 5.3

XVII 80 — 110 6.0 4.9

XVIII 0 — 20 6.9 6.0

XVIII 20 — 50 7.4 6.5

XVIII 50 — 80 6.0 5.3

XIX 5 — 20 7.5 6.3

XIX 30 - 45 7.2 6.7

6 В. Dobrzański i A. Myszka

Rys. 1. Własności buforowe profilów glebowych VU i X.

Linia ciągła oznacza własności buforowe gleby pylastej (Nr X,), linia przery ­ wana przedstawia buforowe zdolności profilu gleby piaszczystej (Nr VII).

Fig. 1. Buffer properties of soil profiles VII and X.

The continuous line denotes buffer properties of the silty soil (No X). The

interrupted one buffer properties of the sandy soil profile (No VII).

Przykład sorpcyjnych własności gleb piaszczystych i pylastych 7 wraz ze zmianą głębokości. pH oznaczono metodą elektrometryczną, przy zachowaniu stosunku gleby do cieczy 1 : 2,5.

Nasycenie badanych gleb jonami wodorowymi, jak również katio ­ nami Ca", NH' 4, К , Mg ' i Na' poznajemy na podstawie danych zestawianych w tablicy V i VI. Całkowitą kwasowość wymienną (X) oznaczyliśmy me­

todą Daikuhary 3 ), przy zastosowaniu następującej formuły 12):

X = 2 (J, +

X — • całkowita kwasowość wymienna (na 100 g gleby) Ji — wynik pierwszego miareczkowania w cm3 0,1 n NaOH J2 — wynik drugiego miareczkowania w cm 3 0,1 n NaOH

= j2 - A J — współczynnik 0,85

Kwasowość hydrolityczną (y4) oznaczyliśmy metodą Kappena 7j, przy uży ­ ciu octanu sodowego, jako środka hydrolizującego. Całkowitą kwasowość' hydrolityczną (H) obliczono przyjmując : H = 3y x. Z liczb ilustrujących kwasowość wymienną, a szczególnie z kwasowości hydrolitycznej, wynika nasycenie kompleksu sorpcyjnego badanych gleb jonami wodorowymi.

Prócz jonów H znajduje się zazwyczaj w kompleksach sorp ­ cyjnych pewna ilość zaadsorbowanych kationów o zasadowym charakterze, a więc Ca", Mg", K, NH 4 i inne. Sumę tych kationów (S) oznaczyli­

śmy powszechnie stosowaną metodą Kappena 8J. Dane liczbo­

we obrazujące nasycenie gleb kationami o charakterze zasadowym znaj ­ dują się na tablicy V i VI.

Rys. 2. Własności buforowe warstw próchnicznych gleby pia­

szczystej i pylastej.

Fig. 2. Buffer properties of the humus layers of silty and

san d y soils.

8 В. Dobrzański i A. Myszka

Za kw a sz e n ie gl eb pias zc zys tych . /Acidit y o f sandy soils. - M. e. / 1 0 0 g

S u m a k at io n ó w w y m ie n ­ n y ch o ch ar ak te rz e za sa d o w y m . T h e su m o f ex ch an ­ g ea b le io n es . S 3 .8 1 2 .1 6 4 .0 8 2 .5 1

CXJ CXJ

iri

3 6 8

on CXJ

5 .9 1 9 .3 3

4 1 2

cn cxj

6 .2 5 ________ 1 Л 7 _____ 7 .6 7 _______ 4 J 6 _____

N a 1 0 0 g g le b y w m il ir ó w n o w aż n ik ac h

C ał k o w it a k w as o w o ść w y m ie n n a T o ta l ex ch an g ea b le ac id it y X I

0 .1 7 0 .2 6

I I

г» in

— о Ó Ó I

о 6 1 1

90'0 Е Г О 1 .1 3 ________ 0 .1 1 _______

C ał k o w it a k w as o w o ść h y d ro li ty cz n a T o ta l h y d ro ly ti c ac id it y X = 3 y i 0 .6 3

00 CXJ

0 .4 8 0 .3 9 1 .2 9 0 .8 1 ______ 0 .6 3 1 .7 7 S Z .0 Z .Z .I 2 .0 7 1 .7 7 ______ 0 .8

1 .6 2

00 00

Ó Ó

K w as o w o ść h y d ro li ty cz n a n a 5 0 g g le b y H y d ro ly ti c ac id it y

0 .2 1 0 .6 2 0 .4 3 _____ 0 .1 6 0 1 3 0 4 3 0 .2 7 0 .2 1 0 .5 9 0 .5 9 0 .2 5

Ю1Г1

o b

0 2 7 0 .5 4 _____

CXJ rv b b

G łę b o k o ść D ep th cm . 0 — 2 0 0 — 2 0 2 0 — 6 0 0 — 3 0 3 0 — 1 0 0 о о ■cr

I I

О о 0 — 2 5 0 £ — 0 0 — 2 0 2 0 — 4 0 0 — 3 0 3 0 — 1 0 0 0 — 3 0 3 0 — 6 0 in m cxj r-

I I

О XT

CXJ

N r. p ro fi lu N o o f th e p ro fi le

• — = =

>> _{> >} >> >> X X _X X

Przykład sorpcyjnych własności gleb piaszczystych i pylastych 9

T R B L lC fl V I. Za kw as ze ni e gl eb p y la s ty c h . A c id it y o f s ilty soils

UD

Ó Ó

10 В. Dobrzański i A. Myszka

T A B L IC A V II . P o je m n o ś ć s o rp c y jn a gleb pias zc zys tych . S o rp ti v e c a p a c it y o f s a n d y soils. ia g le b k at io n am i e za sa d o w y m

§

' 1 II

>

o" 7 7 .1 9

4 8 .2 0 5 3 .2 6 7 8 .5 5 7 2 .0 0 5 9 .3 8 5 8 .9 2

7 9 .3 3 4 9 .1 3 4 6 .0 4 5 7 .1 5 5 8 .2 4 2 3 .4 0 8 1 .4 2 6 7 5 7 7 7 .1 5 8 4 .2 1

S to p ie ń n as y ce n i o ch ar ak te rz e o o

w le­

li

о

8 6 .7 3 6 6 .8 4 5 6 0 4 ^s o

00

oo

00 00

7 5 .9 7 7 5 6 0 ____ 8 9 .2 3 ____ 6 7 5 2 ____ 6 4 .7 4 7 4 .2 2 7 5 .1 2 3 9 .7 9 9 0 .4 4 7 3 .8 7 _____ 8 7 .9 4 9 2 .0 2

>

m il ir ó w n o w aż n ik ac h 100 g . M ak sy m al n a p o je m n o ść so rp cy jn a h y d ro li ty cz n a M ax im al so rp ti v e h y d ro ­ ly ti c ca p ac it y T t = 6 .5 y

+ S 5 .4 8 7 .7 8 5 .6 7 4 .8 5 3 .0 0 6 .8 7 4 .2 6 8 G '9 7 .5 1 7 .0 8 3 .7 8 1 0 .7 3 5 .0 0 ____ 9 4 2 7 .6 7 ko oo

p p T—

N a 1 0 0 g . g le b y w

M. e. / P o je m n o ść so rp cy jn a h y d ro li ty cz n a S o rp ti v e h y d ro ly ti c ________________

ü w В □.CC aj ü II

•

<— 1 r — CO OJ

iri in 4 .2 9 2 .5 5 OJ m oj

LO on 5 .8 5 5 .4 5 OJ —

P p LO OJ 8 .3 2 2 .9 4

ТГ O;

oo iri 6 .7 2 1 0 .1 4

G łę b o k o ść w cm . D ep th in cm .

o OJ

o 0 — 2 0 2 0 — 6 0 0 — 3 0 3 0 — 1 0 0 0 — 1 0 1 0 — 4 0 m OJ

I o

o to

o 0 — 2 0 2 0 — 4 0 0 — 3 0 3 0 — 1 0 0 0 — 3 0 3 0 — 6 0 ____

LT> LH CXJ >-

O LT1

<—■

N r. p ro fi lu N o o f th e p ro fi le

— = = = = >> > > _{> > > >} ^>< X

x X

Przykład sorpcyjnych własności gleb piaszczystych i pylastych 11

T A B L IC A V IH . P o je m n o ś ć s o rp c y jn a gl eb py la s ty c h. S o rp ti v e c a p a c it y o f s ilt y s o ils. a g le b k at io n am i

za sa d o w y m . s V , =

1 0 0 °/ o

8 1 .0 8 _______ 7 4 7 7 ______

о OJ oó

00

7 2 .0 5 ____ 8 7 .0 1 8 2 .0 6

______ 7 6 .8

__

7 8 .6 9 _______ 7 1 .4 7 7 8 .1 8 6 8 .1 6 _______ 5 0 .6 5 ______ 7 8 .5 3 9 1 .2 9 9 1 .9 7

S to p ie ń n as y ce n i o ch ar ak te rz e

o o

wk II

>

о

9 0 .2 7 9 2 .2 7 9 4 .2 4

8 4 .9 0 9 3 .5 5 ______ 9 0 .8 3 8 7 .8 0 8 8 .9 1 8 4 .5 0

00

00

8 2 .2 8 6 8 .9 8 9 0 .2 0 9 5 .7 8 9 6 .2 0

tn il ir ó w n o w aż n ik ac h 10 0 g . _________ M ak sy m al n a p o je m n o ść so ip cy jn a h y d ro li ty cz n a M ax im al so rp ti v e h y d ro ­ ly ti c ca p ac it y T , = 6 .5 y

+ S 1 0 .9 9 1 1 .4 2 8 .7 3 • __________ 8 .8 8 1 3 .0 2 1 0 .1 5 7 .5 9 8 .2 6 6 .1 7 1 0 .5 9 1 0 .0 2 9 .2 2 8 .2 0 1 1 .9 5 1 2 .9 5

N a 1 0 0 g . g le b y w

M. e. / P o je m n o ść so rp cy jn a h y d ro li ty cz n a S o rp ti v e h y d ro ly ti c ca p ac it y T = 3 y * + s 9 .8 7 1 0 .4 8

oó

fiS 'Z . Il Z l О

* _г- кО

ŒÎ ^0 7 .3 1 5 .2 2 9 2 9 8 .3 0 6 .7 7 7 .2 5 1 1 .3 9 1 2 .3 9

G łę b o k o ść w cm . D ep th in cm . 0 — 4 5 4 5 — 8 5 0 -4 0 0 — 3 0 3 0 — 6 0 О О si Ш

О о 5 — 1 5 2 0 — 3 0 1

5 — 2 0 3 0 — 4 4 ю

1Л 5 —

3 0 — 4 5

s u 5 o z £ Z

CU o f th e p ro fi le

X X X X X

> >

X X

X V X V X V I X V II X V II X V II I X IX X IX

12 В. Dobrzański i A. Myszka

Rys. 3. Własności buforowe poziomów genetycznych profilu glebowego.

Fig. 3. Buffer properties of the soil profiles genetic levels.

O pojemności hydrolitycznej sorpcyjnej i o stopniu nasycenia ka ­ tionami o charakterze zasadowym badanych gleb, pouczają dane zesta ­ wione w tablicy VII i VIII. Z przytoczonych danych wynika, że gleby py- laste wykazują większą pojemność sorpcyjną, aniżeli gleby piaszczyste.

Z literatury wiadomo, że pojemność sorpcyjna gleb nie jest własnością stałą i zależy od szeregu czynników, a między innymi od pH i współ- czynnika К К = я1,О,%Хо?

Gleby pylaste są w wyższym stopniu wysycone kationami Ca", Mg", K -, NH‘4, Na - , niż gleby piaszczyste, uboższe i bardziej kwaśne (tablica VII i VIII).

Własności buforowe gleb, czyli zdolność gleb do przeciwstawiania się w zmianie odczynu, zależą od pojemności sorpcyjnej wymiennej kom­

pleksu sorpcyjnego, stopnia nasycenia kationami Ca", Mg", K-, Na-, NH - 4 i zawartości w glebie węglanów ’o). Zależność własności buforowych gleby od wymienionych własności uwydatnia równanie sorbcji Vagelera M) :

X.S У ~ X + q . S

gdzie : S — suma kationów wymiennych Ca", Mg", NH- 4, K-, Na- (o cha ­ rakterze zasadowym), w milirównoważnikach,

X — ilość kationów wprowadzonych do roztworu glebowego, w milirównoważnikach,

q — współczynnik, (gleby kwaśne wykazują duże własności bu ­ forowe przy q < 1),

у — ilość kationów wypartych z kompleksu sorpcyjnego do roz ­

tworu glebowego, w milirównoważnikach.

Przykład sorpcyjnych własności gleb piaszczystych i pylastych 13

Większość zbadanych przez nas próbek glebowych wykazuje słabe własności buforowe, a szczególnie gleby piaszczyste, o małej zawartości iłu koloidalnego (Rys. 1 i 2). Wahania odczynu przy glebach piaszczy ­ stych leżą w granicach pH 2,5 — 10,5, a przy glebach pylastych pH 3,5 do pH 9,5 (Rys. 1). Śledząc własności buforowe w poszczególnych po ­ ziomach genetycznych badanych profilów glebowych, stwierdziliśmy naj ­ większe zdolności buforowe w poziomach próchnicznych (Rys. 3).

Badania buforowych własności gleb przeprowadzono metodą Arrhe ­ nius a * )•

Na zasadzie przeprowadzonych badań nad sorpcyjnymi własnościami gleb piaszczystych i pylastych, można wysnuć następujące wnioski :

1. gleby piaszczyste posiadają słabsze zdolności sorpcyjne, od gleb pylastych,

2. nasycenie kationami Ca", Mg", Na , K', NH’ ł jest w glebach pia ­ szczystych mniejsze,

3. własności buforowe obu rodzai gleb, a szczególnie gleb piaszczy ­ stych są słabe,

4. na gleby piaszczyste i pylaste zbadanego terenu, nie należy sto ­ sować mineralnych nawozów t. zw. fizjologicznie kwaśnych, a pierwszeń­

stwo oddać nawozom zawierającym wapń 4 ), 9).

14 В. Dobrzański i A. Myszka

PIŚMIENNICTWO.

1. Arrhenius O., Kalkfrage, Bodenreaktion und Pflanzenwachstum. Leipzig 1926.

2. Casagrande A., Die Areometer- zur Bestimming der Korn- veiteilung von Boden und anderen Materialien. Berlin Verlag von J. Springer 1934

Metho.de

3. Daikuhara, Über saure Mineralbóden Bul. Imp. Centr. Agr. Exper. Stat Verhandl. d. IL Kom. d. Internat. Bodenk. Gesel. T. B. 1927.

4. Da wy do w G. K., Okieslitielno - wostanowitielnyje usłowia podzolistych poczw w swiazi s ich izwiestkowanijem. PoczwoWiedienije. N—10 Moskwa 1946

5. Dobrzański B, Rola frakcji koloidalnej w szczerku zbielicowanym przy magazynowaniu składników pokarmowych dla roślin. Annales Univ. M. Skłodowska.

Vol. II. N. 1. Sectio E. Lublin 1948.

6. Go r bu now N. I., Pogłotitielnaja sposobnost poczw i jejo priroda. Mas- kwa 1948.

7 Kappen H., Bodenaziditât und Fruchtbarkcitzustand. Handbuch der Во denlehre. Band VIII. Berlin 193'.

8. Maksimów A., Sorbcja i kwasowość gleb. Wars.awa 1937.

9. Mattson S., Effects of excessive liming on leached, acid soils. Kungl.

Lantbrukshógskolans Annaler. Vol. 13 Uppsala 1946.

10. Musierowicz A. i Sobieszczańska J., Badania nad kompleksem adsorbcyjnym gleb p łoninowych pasma gór Baby Ludowej (Karpaty Wschodnie). Odbit­

ka z Roczników Gleboznawczych T. 1. Warszawa 1939.

11. Musierowicz A., Adsarbcyjne własności gleb. Warszawa 1947.

12. Musierowicz A., O kwasowości i wapnowaniu gleb. Warszawa 1947.

13. T j u 1 i n A. F., O pierspektiwach dalniejszowo razwitja kołoidno-chimi- czeskowo izuczenija poczw. Poczwowiedienije. N. 10. Moskwa 1946.

14. Va geler P., Der Kationen - und Wasserhaushalt des Mineralbodens.

Berlin 1932.

Sorptive properties of the sandy and silty soils 15

SUMMARY.

The author of this paper presents the results of his studies on sorp­

tive properties of the soil of the Turka Experimental Station. These studies were conducted to determine the sum of sorbed exchangeable cations, the amount of hydrogen ions, the degree of saturation, and the sorptive capacity of the soil. The mechanical composition, and pH in KCl and in water have been also determined. All the results are shown on Ta ­ bles I —VIII.

Our studies revealed that the plough soils of the Experimental Station can be divided into two parts, one consisting of sandy soils, the other - of silty soils. The sorptive power of both kinds of soils is fundamentally not great, but the sandy soils are particularly little adsorptive.

The determination of the sorptive properties of the soils belonging to the Experimental Station plays an important part in conducting field experiments and in solving problems of fertilization. The examination of the sorptive properties of soils enables us to determine what kind of fertilizer and in what season of the year should be supplied.

The Knowledge of the sorptive properties is nuded to make use of

the soil in a rational and most economical way.