Temat: Ciepło właściwe.
Cele lekcji: Poznasz definicję ciepła właściwego, jego jednostkę oraz zależność między przekazanym ciepłem, masą substancji i zmianą temperatury tej substancji.
ćw.1 Co to jest ciepło właściwe substancji?
Przykład:
Aby ogrzać 1 kg stali o 1
0C potrzeba 500 J energii.
Aby ogrzać 3 kg stali o 1
0C potrzeba 1500 J energii.
Aby ogrzać 3 kg stali o 5
0C potrzeba 7500 J energii.
Wniosek: Ilość energii potrzebna do zmiany temperatury ciała o dowolnej masie jest wprost proporcjonalna do przyrostu temperatury (ΔT) i do jego masy (m).
Można to wyrazić wzorem ΔE ~ m
.ΔT
lub ΔE = c
.m
.ΔT gdzie:
ΔE – przyrost energii wewnętrznej (J) m – masa ciała (kg)
ΔT – przyrost temperatury (˚C)
c - współczynnik proporcjonalności zwany ciepłem właściwym (J/kg˚C)
Def. Ciepło właściwe określa, ile trzeba dostarczyć energii, aby jednostkową masę substancji ogrzać o 1
0C.
ΔE = c
.m
.ΔT , stąd Jednostka ciepła właściwego
ćw. 2 Wyznacz ciepło właściwe wody dysponując: czajnikiem elektrycznym, menzurką, stoperem, termometrem laboratoryjnym.
Plan czynności:
1. Nalewamy określoną ilość wody do czajnika za pomocą menzurki V = 1000 cm3 , m = 1 kg 2. Mierzymy temperaturę początkową wody T1 = 20 °C
3. Włączamy czajnik i stoper t1 = 0
4. Wyłączamy czajnik i stoper gdy woda zacznie wrzeć, odczytujemy czas ogrzewania t2 = 187 s 5. Obliczamy ilość dostarczonej energii i ciepło właściwe wody.
Pomiary: V = 1000 (cm3); m = 1 ( kg)
Moc czajnika P = 2000 (W) , T1 = 20 0C , T2 = 100 0C, ΔT = T2 – T1 = 100 ºC – 20 ºC = 80 ºC ΔE = P · Δt = P · (t2 – t1) = 2000(W)·(187s – 0s) = 374000 (J)
Otrzymany wynik jest obarczony pewnym błędem, bo nie uwzględnialiśmy strat energii na ogrzewanie czajnika i otoczenia.
c= ΔE m⋅ΔT
[ c ] = [ 1 kg⋅1 1 J
0C =1 kg J
0C ]
c= ΔE
m⋅ΔT = 374000 J
1kg⋅80 ° C =4675 ( kg⋅°C J )
Co to znaczy, że ciepło właściwe wody wynosi 4200 J/kg0C ?
To znaczy, że aby ogrzać 1 kg wody o 1 0C trzeba dostarczyć 4200 J energii .
Ćw. 3 Oblicz energię jakiej musisz dostarczyć 5 kilogramom stali aby ogrzać je o 10 ˚C.
Dane: Szukane: Rozwiązanie:
m = 5 (kg) ΔE = ? c = 500 (J/kgºC)
ΔT = 10 ºC
ΔE = 500(J/kgºC) · 5(kg) · 10 ºC ΔE = 25000 (J) = 25 (kJ)
Odp. Aby ogrzać 5 kg stali o 10 °C trzeba dostarczyć 25 kJ energii.
Rozwiąż zadania 1 – 7 str. 247 – 248.