ROK 2016
W PRZEWOZACH PASAŻERSKICH I TOWAROWYCH - PODSUMOWANIE PREZESA UTK
Warszawa, 27 stycznia 2017 r.
Z danych statystycznych zebranych przez Urząd Transportu Kolejowego za 2016 r.
wynika, że w przewozach pasażerskich rośnie liczba podróżnych. Na znaczeniu zyskują zwłaszcza przewozy dalekobieżne.
UTK odnotował wzrost na rynku przewozów pasażerskich w 2016 r., zarówno w liczbie przewiezionych pasażerów jak i w wykonanej pracy przewozowej. Z usług przewoźników skorzystało 292,4 mln pasażerów - o ponad 4,3%, niż w roku poprzednim. Liczba przewiezionych pasażerów jest najlepszym wynikiem od 2002 r., kiedy to z usług kolei skorzystało 304,1 mln pasażerów. W ostatnich latach przewozy pasażerskie kształtowały się na poziomie ok. 260-280 mln.
Rys. 1 Liczba pasażerów w kolejowych przewozach pasażerskich w latach 2008 – 2016 (przewozy normalnotorowe)
W 2016 r. wykonano pracę przewozową o 9,9 % większą, niż w roku poprzednim. Wyniosła ona 19,2 mld pasażerokilometrów. Oznacza to, że największy wzrost wystąpił w przypadku przejazdów dalekobieżnych.
Rys. 2 Praca przewozowa w kolejowych przewozach pasażerskich w latach 2008 – 2016 (przewozy normalnotorowe)
W 2016 roku nastąpił znaczny wzrost pracy eksploatacyjnej. Przewoźnicy pasażerscy wykonali pracę eksploatacyjną na poziomie 159,9 mln pociągokilometrów. W porównaniu z 2015 r. wartość ta wzrosła o 11,5% co oznacza, że pociągi przewoźników pasażerskich przejechały o ok. 16,5 mln km więcej.
292,2 283,3
261,8
264,1 273,9
270,4 269,1
280,3 292,4
255 260 265 270 275 280 285 290 295
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
mln pasażerów
20,3
18,7 17,9 18,2
17,9
16,8
16,1 17,4
19,2
15,0 16,0 17,0 18,0 19,0 20,0 21,0
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
mld pasżero-kilometrów
Rys. 3 Praca eksploatacyjna w kolejowych przewozach pasażerskich w latach 2008 – 2016 (przewozy normalnotorowe)
Rok 2016 był szczególny dla przewozów pasażerskich. Do użytku wprowadzono dużo nowego taboru.
Zarówno inwestycje taborowe, jak i przeprowadzone remonty infrastruktury umożliwiły uruchomienie większej liczby połączeń oraz zwiększenie częstotliwości kursowania w dotychczasowych relacjach.
Te wszystkie zmiany: nowy tabor i lepsza infrastruktura oraz lepsze dostosowanie oferty do potrzeb podróżnych znalazły odzwierciedlenie we wzroście podstawowych wskaźników statystycznych.
Rok 2016 był kolejnym okresem wzrostu przewozów dalekobieżnych. W przypadku przewozów regionalnych i aglomeracyjnych największy wzrost zainteresowania ofertą wystąpił na terenie województwa pomorskiego, dolnośląskiego oraz małopolskiego. Na drugim biegunie znajduje się aglomeracja warszawska, w której po corocznych wzrostach liczby pasażerów, w 2016 roku nastąpił spadek będący wynikiem remontów, modernizacji i zamknięć torowych.
142,6
139,4 145,7
143,3 144,1
137,1 135,4
143,4 159,9
130,0 135,0 140,0 145,0 150,0 155,0 160,0 165,0
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
mln pociągokilometrów
W przewozach towarowych rok 2016 był podobny do poprzedniego. Utrzymała się niewielka tendencja spadkowa. Jednocześnie rośnie znaczenie perspektywicznego segmentu przewozów jakim jest transport intermodalny.
Rynek przewozów towarowych w 2016 r. zanotował niewielki spadek w przewiezionej masie towarów.
Przetransportowano 222,2 mln ton ładunków co stanowiło spadek w porównaniu do 2015 r. o 1,1%.
W ostatnich latach przewozy towarowe odnotowują spadki. Wyjątkowo w roku 2011 nastąpił znaczny wzrost przewozów towarowych będący skutkiem licznych inwestycji infrastrukturalnych m. in. podczas przygotowań do organizacji turnieju Euro 2012. Znacznie zwiększyło się wtedy zapotrzebowanie na kruszywa, piasek i żwir.
Rys. 4 Masa ładunków w kolejowych przewozach towarowych w latach 2010 – 2016 (przewozy normalnotorowe)
Praca przewozowa w 2016 r. wyniosła 50,6 mld tonokilometrów i kształtowała się na podobnym poziomie jak w 2015 r. Zwiększyła się średnia odległość przewozów z 225,1 km w 2015 roku do 227,7 km w 2016.
Rys. 5 Praca przewozowa w kolejowych przewozach towarowych w latach 2010 – 2016 (przewozy normalnotorowe)
W 2016 r. nastąpił spadek pracy eksploatacyjnej. Przewoźnicy towarowi wykonali pracę eksploatacyjną na poziomie 73,9 mln pociągokilometrów - o 1,1% mniej, niż rok wcześniej.
235,3 249,2
231,3 233,2
228,9 224,8 222,2 210
220 230 240 250 260
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
mln ton
48,8 54,0
49,1
50,9
50,1 50,6 50,6
40,0 45,0 50,0 55,0 60,0
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
mld tono-kilometrów
Rys. 6 Praca eksploatacyjna w kolejowych przewozach towarowych w latach 2010 – 2016 (przewozy normalnotorowe)
Jedynym parametrem, który został utrzymany na niezmienionym poziomie była praca przewozowa.
W przewozach towarowych, podobnie jak w latach poprzednich, nastąpił spadek w transporcie ładunków masowych. Zmiana struktury ładunków wpłynęła na to, że wielu przewoźników odnotowało zwiększenie przewozów lżejszych ładunków, ale na dłuższe odległości. Spadki wolumenu przewozów w dominujących grupach ładunków częściowo rekompensowały przewozy związane z wykorzystaniem kontenerów.
Z perspektywy ostatnich lat widać, że sytuacja na rynku jest trudna i niepokojąca. Konieczne są działania, które mogłyby odmienić trend spadkowy. Wskazane są działania dostosowujące infrastrukturę do zwiększonego wolumenu przewozowego. Niezbędna jest również likwidacja tzw. ,,wąskich gardeł” oraz działania zmierzające do podniesienia średnich prędkości handlowych.
Dynamiczny wzrost występuje w przewozach intermodalnych. Jednak segment ten nadal wymaga wsparcia, aby realnie przyczynić się do wzrostu ogólnego wolumenu przewozów towarowych. Prezes UTK uważa, że konieczne jest zapewnienie preferencyjnych i stabilnych zasad dostępu do infrastruktury dla przewozów intermodalnych. Apelował między innymi o zagwarantowanie ulgi intermodalnej na kilka lat.
Szczegółowe wyniki dotyczące przewozów pasażerskich i towarowych znajdą Państwo na naszej stronie internetowej:
https://www.utk.gov.pl/pl/raporty-i-analizy/analizy-i-monitoring/statystyka-miesieczna/przewozy- pasazerskie
oraz
https://www.utk.gov.pl/pl/raporty-i-analizy/analizy-i-monitoring/statystyka-miesieczna/przewozy- towarowe
Dane aktualizowane są przez UTK miesięcznie.
71,5 79,3 74,4 74,3 74,9
74,8
73,9
50,0 60,0 70,0 80,0 90,0 100,0
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
mln pociągokilometrów
