Wypędzenie Żydów z Urzędowa - Stefania Gługiewicz - fragment relacji świadka historii [TEKST]

(1)

STEFANIA GŁUGIEWICZ

ur. 1927; Poznań

Miejsce i czas wydarzeń Urzędów, II wojna światowa

Słowa kluczowe Projekt Akcja Reinhardt - w kręgu Zagłady, okupacja niemiecka, Żydzi

Wypędzenie Żydów z Urzędowa

Żydzi tam mieli jakiś konkretny dzień do opuszczenia tych swoich domostw, i chyba też na nich czekały jakieś tam fury, bo myślę, że chyba nie gonili ich na piechotę do Kraśnika, a może nawet i tak było, że może ich tam pogonili tych Żydów na piechotę?

Ale Kraśnik też był bardzo żydowski. A potem Polacy plądrowali po tych mieszkaniach...

Jeszcze jak zobaczyłam tą Gitlę zabitą na przedmieściach Urzędowa, to już w ogóle przestałam o Żydach mówić, ale wiem, że jak wszyscy Żydzi opuszczali tą swoją dzielnicę w Urzędowie, to tam się nazjeżdżało podobno ludzi z okolic i każdy coś tam znalazł dla siebie. Bo oni przecież nie mogli zabierać dużo. I na pewno jeszcze część się też chowała, ta, która miała pieniądze. Bo to wszystko to za pieniądze było.

I co jeszcze pamiętam, że jak kazali Żydom opuścić Urzędów, to kazali mi, tam sąsiedzi mówili mi, że mam też iść do Urzędowa, może coś tam znajdę w tych dla siebie. Ale mama mi nie pozwoliła ani ojciec. Bo większość mieszkańców to rzeczywiście szła po te rzeczy, i zabierała, bez żadnego skrępowania! Ja myślę, że to była po prostu podła zazdrość Polaków, którzy nie potrafili sobie urządzić lepszego życia, a patrzyli na nich, że tamci jednak jakoś tam funkcjonują w tym.

A potem chyba w tych domach po Żydach mieszkali Polacy, na pewno. No, tam nie zaglądałam nigdy, ale bo to były takie, zresztą Urzędów to w ogóle kiedyś było małe miasteczko, to się widziało.

Data i miejsce nagrania 2015-11-12, Poznań

Rozmawiał/a Wioletta Wejman

Transkrypcja Maria Radek

Redakcja Maria Radek