Dziennik Zachodni, 1948.12.30 nr 360

(1)

Monarchofaszyści opuszczają ważne bazy strategiczne

Śm iałe ataki

greckiej armii demokratycznej

Sympatie społeczeństwa po stronie słusznej sprawy

P a r y ż (P A P ). Radio W o ln e j G re c ji donosi, że dem o

k ratyc zn e w o jska greckie o s trz e liw u ją miasto Solun, a k a  w a le ria i piechota za ję ły wsi e, położone w okolicy miasta.

W okolicy m iasta W oden w o js k a dem okratyczne zajęły szereg w ażnych p u n któ w strategicznych m . in. wzgórza K a ra m a n oraz um ocnioną bazę w o jsk faszystowskich K iu - p ri. W mieście Wroden toczą się w a łk i uliczne.

W okolicy m iasta Negusz po zła m aniu oporu przeciw nika, wojska W oln ej G rec ji zajęły w ażną bazę w ojsk faszystowskich P ro fitis I - lias, skąd a rty le ria ostrzeliw uje po zyeje wroga.

N a Peloponezie o d d z ia ły a r m ii d e m o k ra ty c z n e j d o k o n a ły ś m ia łe go n a p a d u na g a rn iz o n w o js k m o n a rc h is ty c z n y c h i zajęły m iasteis ko Lehena. In n e je d n o s tk i tejże sam ej g ru p y w o js k d e m o k ra ty c z n y c h zaję ły miejscowość Puliana, położoną n ie d a le k o M essyny.

W T e s s a lii zosta ł z a a ta k o w a n y g a rn iz o n fa s z y s to w s k i w m ieście K a rd itz a oraz w m ia ste czku S ofa - dos.

W o ln i s trze lcy, o p e ru ją c y w m ie ście K a la m a ta d o k o n a li zam a

chó w na k ie ro w n ik ó w o rg a n iz a c ji fa s z y s to w s k ic h „ X it o s “ i fu n k c jo n a riu s z y ż a n d a rm e rii.

D e m o ra liz a c ja a r m ii in©narc*bistyca;nej LO N D Y N (PAP). Specjalny ko

respondent konserwatwnego „ Y o rk -

100.000 robotników w Amstenlaiiie

potępia h o leir e

A M S T E R D A M (Telepress). W- dniu wczorajszym w A m sterda

m ie odbyły się potężne d e m o n  s tra c je przeciwko agresji r o d z i

mych im perialistów w Republice Indonezyjskiej. 100.000 robotni-

Uriopy świąteczne dla... hitlerowców

B e r lin (P A P ). Z a p rz y k ła d e m T ry b u n a łu N o ry m b e rs k ie g o , k tó r y u d z ie lił „św iątecznego u r lo p u “ osk a rż o n y m w procesie W ilh e lm - strasse, poszedł zarząd obozu in te rn o w a n y c h w B re m e n — R ie - s p o tt (s tre fa am e rykań ska). 35 osadzonych ta m h itle ro w c ó w z w o i n io n o na u rlo p ś w ią te c z n y na okres 14 dn i.

ykieli agresorów

k ó w -mężczyzn i kobiet — prote

stowało także przeciwko rządow i h o le n d e rs k ie m u , któ ry prześladu je elementy postępowe w k raju , walczącego przeciwko agresji w Indonezji.

D e m o n s tra n c i u c z c ili ró w n ie ż w d n iu w c z o ra js z y m pa m ię ć dzia łą c z y k o m u n is ty c z n y c h , z a b ity c h przez h itle ro w s k ic h o k u p a n tó w w r. 1941, za o rg a n iz o w a n ie w ie l

kiego s tr a jk u lu do w eg o, s k ie ro w anego p rz e c iw k o prze śla dow a

n iu Ż y d ó w ho le n d e rs k ic h . Znaczna ilość k o m u n is tó w i działa czy z w ią z k o w y c h , zaaresz

to w a n y c h w ub. ty g o d n iu za ro z da w a n ie m a n ife s tu h o le n d e rs k ie j p a r tii k o m u n is ty c z n e j, p o tę p ia ją cego w o jn ę k o lo n ia ln ą — p rz e b y w a w da lszym c ią g u w w ię z ie n iu .

shire Post“ , om awiając sytuację w o j skową i polityczną w G re cji s tw ie r

dza, że dem oralizacja coraz bardziej opanowuje grecką arm ię m onarchi- styczną. Korespondent zaznacza, że do tego w dużym stopniu przyczy

n iło się fiasco w szystkich z ta kim hałasem przygotow yw anych ofen

syw, które m ia ły „zlikw id ow a ć,, a r

m ię Markosa.

„Y o rk s h ire Post“ przyznaje z me

lancholią, że w ojska demokratyczne zadają duże s tra ty w ojskom ateń

skim i zwycięsko zdobywają z po

w rotem utracone przedtem pozycje.

D ziennik podkreśla, że obecny rząd nie ma poparcia w narodzie, a poza ty m 3/4 G re c ji pozostaje poza kon

tro lą rządu, gdyż obszary te — ja k stw ierdza dziennik — zostały opano

wane przez demokratyczne wojska greckie.

Korespondent „Y o rk s h ire Post“

zaznacza, że sym patie narodu grec-.

kiego dla ludow ej a rm ii greckiej wzrastają z dnia na dzień.

Szczegółu ataku na Saloniki

P A R Y Ż (PAP). Rozgłośnia W olnej G re c ji podała kom u nikat sztabu ge

neralnego a rm ii dem okratycznej, za w i orający szczegóły śmiałego ataku 30 brygady na S aloniki 24 grudnia.

Jednostki 30 brygady a rm ii demo kratyczne j przypuściły prz$- popar

ciu a r ty le r ii i m iotaczy m in atak na S aloniki, ostrzeliw ująe port, kosza

ry, centralny plac m iasta oraz sze

reg budynków rządowych.

Równocześnie oddziały piechoty i k a w a le rii partyzanckiej zaatako

w a ły k ilk a dzielnic Salonik, m. in.

lo tn isko oraz dworzec kolejow y.

Inne oddziały 30 brygady zaata

kow ały szereg wsi w powiecie salo- n ic k im oraz zajęły miasteczko Lega da, oddalone o 20 km od Salonik.

C za n g -K a i-S ze k szuka s c h ro n ie n ia

A g o n i o I C u o m i n t a n g u

Kanion zagrożony przez czołówki armii ludowej

Ta kom binowana akcja a rty le rii, k a w a le rii i piechoty a rm ii demokra tycznej w yw oła ła panikę władz fa szystowskich w mieście i spowodo

w ała duże s tra ty w o js k . ateńskich.

W ty m samym kom unikacie roz

głośnia W olnej G re cji podaje, że s tra ty nieprzyjacielskie w miastach Edes i Nausa w yn io sły 1.150 zabi

tych, rannych i jeńców. Na wyzw o

lonych te ry to ria c h młodzież zgłasza się masowo do szeregów a rm ii de

m okratycznej.

__F ataln ie się u mnie, proszę pana, p olityka pomieszała z czynszem m ieszkaniowym. W yszło na ja w , że m ani poglądy za ciasne, a mieszkanie za obszerne .

(Gwidon Miklaszewski)

O l ę b o l i o u / i j m o i i / « c y f r

Zyski kapitalistów U.S.A. rosną

a place robotników spadają

N O W Y J O R K (Telepress). A n aliza zysków, ja k ie osiągną!

w ie lk i k a p ita ł am erykański w kończącym się w łaśnie roku, pozwala na wyciągnięcie następujących zasadniczych w n io  sków:

C a łkow ity zysk w roku 1948 ury.

nosił. 21,7 m ilia rd ó w dolarów, w. po równaniu, do 17,4 m ilo rd ó w dola

rów osiągniętych w ro k u 1947 oraz 8,5 m ilia rd ó w dolarów dochodu, u.

Marshall opuścił szpital

W aszyngton. (P A P ). M in is te r M a rs h a ll o p u ś c ił s z p ita l, w k tó r y m z n a jd o w a ł się od 3 ty g o d n i.

M a rs h a ll u d a ł się n a ty c h m ia s t do sw e j p o sia dło ści w ie js k ie j w p ó ł

no cne j K a ro lin ie .

N ankin . P o d a je m y w skrócie, ja k k s z ta łtu je się s y tu a c ja p o li

ty c z n a rz ą d u C z a n g -K a i-S z e k a w oczach k o re s p o n d e n tó w za

chodnich.

1. N ie ma żadnych szans na o- trzym anie pomocy U S A — m isja pani C zang -K ai-S zek zakończyła się kom pletną klęską.

2. Ogłoszenie przez komunistów listy chińskich przestępców w o  jennych z m ałżeństwem Czag- K a i-S ze k i prem ierem Sun Fo na czele stanowi odpowiedź na wszel kie „balony próbne“ w sprawie

ew entualnych rokowań. K o m u n i- ści stw ierdzają w yraźnie, że z r e  żim em C zang -K ai-S zeka mówić nie będą.

3. C zang -R ai-S zek zam ierza bro nić się na lin ii Jang-Tse-K iang.

Po przew idyw an ej klęsce rząd nankiński w ycofa się praw dopo

dobnie do Czungkingu lub K a n  tonu.

i. A rm ie ludowe obok fro n ta l

nego ataku na N a n k in planują ja k się zdaje, w ie lk i m anew r stra tegiczny: atakując w p ro w in cji H u p ei m iałyby następnie p rze

kroczyć Jang -T se-K ian g i do

trzeć do m orza pomiędzy Szang

hajem a Kantonem . Zam knęłoby to zasadnicze siły C z a n g -K a i- Szeka w w ie lk im w orku i stano- w i j 0 — ja k tw ie r d z i kore sp o n d e n t R e u te ra — koniec w ojn y do

m ow ej w Chinach.

K o re s p o n d e n c i z w ra c a ją u w a gę ró w n ie ż na tra g ic z n ą sy tu a c ję fin a n s o w a — ceny w z ro s ły w c ią gu dw óch d n i o 70 proc. .

Formoza ostatnim schronieniem

L o n d y n (Telepress). C z a n g -K a i Szek oraz m in is tro w ie rz ą d u S un F o ’ w y ja d ą do C z u n g k in g u , sie

d z ib y K u o m in ta n g u w czasie o s ta tn ie j w o jn y . P r o je k t w y b o ru K a n to n u na s tolicę został p o rz u cony. po niew a ż m ia s to to zagro

żone je s t przez c z o łó w k i a r m ii d e m o k ra ty c z n e j.

O sta te cznym s c h ro n ie n ie m d la

!z a n g -K a i-S z e k a i jego k l i k i bę

/%l&vwęjj

2 j r c i

u E y i p c i e

K a ir (A P I). Po z a m o rd o w a n iu re m ie ra egipskiego N o k ra s h i Pa- izy, w K a irz e n a ty c h m ia s t u tw o rzon y został n o w y rząd. S ta n o w i

sko p re m ie ra , m in is tra s p ra w w e w n ę trz n y c h , oraz m in is tr a fin a n sów s p ra w u je Ib r a h im A b d e l H a lli Pasza. M in is tre m s p ra w zagra

n iczn ych je s t Dessouki A b u z a P a

sza.

Z a m o rd o w a n ie N o k ra s h i Paszy w y w o ła ło w ie lk ie zanie poko je nie k ó ł o fic ja ln y c h w Waszyngtonie.

D e p a rta m e n t stan u oczekuje znacznych z m ia n w p o lity c e , p ro -

W k T w y m rW s c f f i e , a V X , d z te 'w y s p a F p rm o z a ,“ sprzedana g ó ln ró c T w P a le styn ie . i w ła ś c iw a A m e ry k a n o m .

Jednocześnie p o łu d n io w o - za

cho dn ie C h in y oddane zostaną pod d y k ta tu rę ge ne rała H o - Y in g - H in a , b yłeg o m in is tr a o b ro n y - i b lis k ie g o p rz y ja c ie la C z a n g -K a i- Szeka.

Żołnierze rządowi plądrują sklepy

S Z A N G H A J (Telepress). Ż ołnie

rze kuomintengowiscy w ostatnich dniach, rozpoczęli ra b u n ki w s k le pach dzielnicy europejskiej w Szanghaju. Pomimo licznych wez

wań po licja wojskowa nie in te r

weniowała.

Żywniść i praca

w strefie radzieckie!

B e rlin (TELEPRESS). Mieszkań

cy radzieckiego sektora B erlina, o- raz oi a sektorów zachodnich, k tó  rzy otrz y m u ją radzieckie racje ży

wnościowe, m ie li ma święta c h o in ki, świeże mięso i ja rzyny. Jedno

cześnie aachodni B e rlin pogrążony b y ł w ciemnościach tak, ja k w cią gu ostatnich 6 miesięcy, z w y ją t

k ie m nocy, kiedy „zorganizowano“

sfałszowane w yb ory z 5 na 6 gru d

nia.

B e rlin (TELEPESS). Na podsta

w ie zarządzenia b e rliń s k ie j a d m i

n is tra c ji m ie jskie j, w punktach, po łożonych blisko sektorów zachod

nich, otworzone zostały liczne sikle p y 2 a rty k u ła m i żywnościowym i, głów nie ja tk i i piekarnie. W skle

pach tych zaopatrywać się będą m ieszkańcy zachodniego B erlina, posiadający ka rtiki na praydziały

radzieckie.

B e rlin (TELEPRESS). Ponad 2.000 bezrobotnych z zachodniego B e rlin a otrzym ało zajęcie w fa b ry kach sektora radzieckiego i podję

ło pracę w ostatnim tygodniu, po

przedzającym święta Bożego N a

rodzenia.

zyskanego w r. 1946. Oznacza to, że ha przestrzeni trzech la t zyski wzrosły o 155 prac.

W zrost zysków należy podzielić w następujący sposób: 75 proc. u - zyeltanej nadw yżki .przypada na 16 fir m naftowych, 50 proc. — ha 12 fa b ry k samochodów osobowych i ciężarówek, 20 proc. — na 30 odlew n i żelaza i stali, 18 proc. — na 14 przedsiębiorstw sprzętu elektrotech raksanego oma analogiczny wzrost zysków w ykazały firm y w łó k ie n n i

cze, chemiczne i fiarmaceutyezme.

Robotnicy uzyskali w praw dzie trz y r a z y . podwyżkę płac w ciągu I ubiegłych trzech lat, w zw iązku je

dnak ze wzrostem kosztów utrzym a nia w , tym okresie o 35 proc., płace robotnicze w istocie zm niejszyły się o 15 proc.

Zgodnie a da nym i opracowanym i ,przez K o m ite t Hellera, przyzw oite utrzym anie robotnika i jego rod zi

ny, składającej Się z żony i dw ojga dzieci, wynosi około 80 do larów ty godniowo. Y" bieżącym roku rekor dowyrri zysków kapitalistów , -tygod ni ow y zarobek robotnika w yn osił je d y n ie 54 dolary, przed odtrące

niem podatków.

Z arob ki 60 proc. 'rodzin amerjfu kańskich są niższe od m inim um u - stalonego -przez K o m ite t Hellera.

W edług oceny czynników m iaro

dajnych, przem ysłowcy m o g lib y podwższyć płace rob otników o 25 proc., przy czym zyski kapitaliietów w yn iosłyby jaszcze wówczas 14 m i K ardów — dolarów, « w ięc b y ły b y niem al d w u k ro tn ie wyższe niż W 1045 roku. Po odtrąceniu podat

ków, wysokość zysków w yniosłaby 8,8 m ilia rd ó w dolarów, czyli o 120 proc powyżej przeciętnych zysków z okresu przedwojennego.

Milion żarówek

W arszaw a (P A P ). W z w ią z k u z p rze kro cze n ie m rocznego p la n u zaopatrzenia w ż a ró w k i, C e n tra l—

H a n d lo w a P rz e m y s łu E le k tro te c h nicznego przeznaczyła d o d a tk o w o do rozp rzed aży 900 ty s ię c y s z tu k żaró w e k, z czego p o ło w ę — d la w si.

R o zpro w ad zen iem ż a ró w e k n a zasadach w o ln o ry n k o w y c h z a jm u , je się 80 pow szechnych d o m ó w to w a ro w y c h , 40 p a ń s tw o w y c h skle p ó w e le k tro te c h n ic z n y c h oraa liczn e s k le p y spółdzielcze w m ia stach i n a w siach.

Anglosaskie „rozwiązanie“

problemu b. kolonii włoskich

Polskie superheterodyny

juz w sprzedaży

W arszaw a. (P A P ). N a r y n k u u - ka za ła się p ie rw s z a p a rtia r a d io o d b io rn ik ó w „ P io n ie r “ , m o n to w a n y c h w D z ie rż o n io w ie na D o l

n y m Ś lą s k u z części im p o rto w a n y c h ze S zw e cji. Jest to p o p u la rn a 4 -la m p o w a s u p e rh e te ro d y - na, 6 -o b w o d o w a o 3 zakresach, w este tyczn ej s k rz y n c e b a k e lito w e j.

Z p ie rw s z y c h p a r tii, P ow szech

ne D o m y T o w a ro w e o trz y m a ły 500 a p a ra tó w , g m in n e s p ó łd z ie l

nie „S am opom oc C h ło p ska “ — 1.000 oraz s k le p y d e taliczne Cen

t r a li H a n d lo w e j P rz e m y s łu E le k tro te c h n ic z n e g o — b lis k o 2.000.

W cią gu r o k u przyszłego p rz e - i w id u je się, że m iesięcznie sprze-

R z y m (Telepress). W R zym ie ośw iadczono, że W ło c h y „ o fia r u ją “ część s w o je j d a w n e j k o lo n ii, E r y tr e i, A b is y n ii. S ta n y Z je d n o czone i W . B ry ta n ia „u p o w a ż n i

ł y “ w ło s k ie g o m in is tr a sp ra w za

g ra n ic z n y c h , Sforzę, do p rz e p ro w a dze nia p e r tr a k ta c ji w tej_ spra

w ie po niew a ż chcą p o d z ie lić m ię dzy sobą w iększą część byłeg o im p e riu m w P ółn o cn e j A fry c e .

S forza będzie m ó g ł o fia ro w a ć A b is y n ii m a łą część E r y tr e i, da

ją c je j w te n sposób dostęp do moi*za. W w y p a d k u p rz y ję c ia przez A b is y n ię w s p o m n ia n e j p ro p o z y c ji, S fo rza p rz e d s ta w i O rg a n iz a c ji N a ro d ó w Z jed no czonych d w u s tro n n y u k ła d . A n g lo - am e

ry k a ń s k a m a c h in a w y b o rc z a po

prze go ta m , ja k o podstaw ę do

„ro z w ią z a n ia “ s p ra w y b y ły c h k o lo n ii w ło s k ic h .

B a d a B e z p i e c z e ń s t w a w z y w a H o l a n d i ę d o z w o l n i e n i a w i ę ź n i ó w

P a ryż (PAP). Na p o łu d n io w y m posiedzeniu Rada B ezpieczeństw a u c h w a liła re z o lu c ję ch iń ską , w z y w a ją c ą rz ą d h o le n d e rs k i do z w o l

n ie n ia w ię ź n ió w p o lity c z n y c h w In d o n e z ji i do p o w ia d o m ie n ia R a d y w przeciągu 24 godzin o w y k o n a n iu tego apelu.

da w a ć się będzie na r y n k u ok. 4 tys. o d b io rn ik ó w tego ty p u . W k w ie tn iu fa b ry k a d z ie rż o n io w s k a zacznie ju ż stosować la m p y ra d io w e w ła s n e j p r o d u k c ji, a pod k o niec r o k u spodziew ane je s t ca ł

k o w ite p rz e jś c ie na k ra jo w e czę

ści.

D e ta lic z n a cena „P io n ie ra “ w y nosi 25 tys. zł.

S przedaż ra ta ln a (7 r a t m ie sięcznych i p rz e d p ła ta ) n o w y c h p o ls k ic h o d b io rn ik ó w p ro w a d z o na będzie p rze z o d d z ia ły C H P E w p o ro z u m ie n iu z poszczególny

m i O K Z Z . P ie rw s z e ń s tw o p rz y --- , c --- - - - za ku p ie fa ta ln y m m a ją p rz o d o w - i być m a „p o m o c “ m a rs h a llo w s k a n ic y p ra c y . i do J u g o s ła w ii.

Tito i dc Gasperi

R z y m (Telepress). 26 w ło s k ic h k u t r ó w ry b a c k ic h , w ra z z załogą z a trz y m y w a n y c h od przeszło r o k u prze z J u g o s ła w ię zostało n ie d a w n o z w o ln io n y c h .

Powyższe posunięcie uw ażane je s t za jeszcze je de n dow ód tr o s k i rz ą d u ju g o s ło w ia ń s k ie g o o stw orze nie p rz y ja z n e j a tm o s fe ry we W łoszech, k tó re będą p r z y s z ły m „m o s te m “ , przez k tó r y p rz y

Niemcy w armii egipskie!

L o n d y n (Telepress). A r m ia Iz ra e la w z ię ła do n ie w o li lic z n e załog i czołgów e g ip skich. S k ła d a ją się one p rze w a żn ie z N ie m c ó w , k tó rz y s tw ie rd z ili, że ja k o je ń c y w o je n n i W. B r y t a n ii p rz e w ie z ie n i z o s ta li do E g ip tu . D o d a li a n i także, że z o s ta li zm uszeni do w s tą p ie n ia do a r m ii e g ip s k ie j.

N o w y Jork. (P A P ). W p o b liż u lo tn is k a w Joh nso n C ity ro z b ił się w k ilk a m in u t po s ta rc ie 2- m o to ro w y sam o lo t pasażerski. N a p o k ła d z ie s a m o lo tu z n a jd o w a ło się obok za ło g i 20 pasażerów. P o m im o ro z b ic ia sam olotu, n ie b y ło żad nych ś m ie rte ln y c h o fia r.

(2)

G łębokie przem iany

m ł o d e j d e m o k r a c j i

i j s z a w a (P A p )- « D z ię k i o lb rzy m ie j pomocy Z w ią z  k u Radzieckiego i zjed no czen iu klasy robotniczej, R u m u  n ia kro czy naprzód na drodze k u socjalizm ow i“ — pow ie- dział na ko n feren cji p raso w ej w W arszaw ie ambasador R e p u b lik i R u m u ń s k iej w Polsce p. ło n R aiciu.

Am basador przypom niał nie

sławne dzieje rządów w R u m u  n ii dynastii H o henzollem .S ieg- m aringen, które zakończyły się abdykacją króla M ich ała w dniu 30 grudnia 1947 r.

N a p rz e s trz e n i 82 la t rz ą d ó w d y n a s tia s łu ż y ła je d y n ie in te r e sem w ą s k ie j k l i k i k a p ita lis tó w k r a jo w y c h i z a g ra n iczn ych , 'boga

tego m ieszczaństw a i k le ru .

Z d z ie rs tw o d y n a s tii

Dynastia ta, kosztem narodu do

szła do olbrzym iego m ajątku. Pod

czas, kie dy książę K a ro l Hohen- zóllem -S iegm aringen p rz y b y ł do R u m un ii z jedną dosłownie w a liz ką, to w c h w ili abdyka cji swej, jego potom ek — k ró l M ich ał po

siadał 15.190 ha ziem i ornej i 136.800 ha lasów, 29 zamków, 114 pałaców, 18 zameczków m yśliw skich , a ta k że ogromne udziały w przemyśle R um unii. Do tego dochodzą szaco

wane ha k ilk a m ilia rd ó w le i skar

by sztuki, biżuteria i jachty.

Am basador Raiciu nadm ienił, że k ró l M ich ał uważany b y ł za „ n a j- biednlćjśzegó" z ostatnich pa nu ją

cych te j dynastii, gdyż o lb rzym i m ajątek w y w ió z ł za granicę w roku 1940 jego ojciec — K aro l.

K rw a w e rz ą d y

Rządy dyn astii stały pod zna

kie m krwawego te rro ru , skie ro

wanego przeciw robotnikom i chło

pom. W fo k u 1907 pachołkow ie kfólew scy W ym ordow ali 11 tys.

chłopów, k tó rz y po w stali przeciw uciskow i. W roku 1918 z 'rozkazu Ferdynanda I stracono 200 ro b o tn i

ków, zaś K a ro l I I w ro k u 1933 krw a w o s tłu m ił s tra jk w w arszta

ta c h ‘ kolejo w ych w Bukareszcie.

P A R Y Ż. (PAP) Kom unista Combę został w y b ra n y merem miasta F ir - m ifiy . Śukćes ten jest tym bardziej godny podkreślenia, że k o n trk a n dydat socjalistyczny b y ł popierany przez MRP i gaullistów .

W śród sześciu zastępców mera jest 4 kom unistów, 1 MRP i 1 socja

lista.

Combę, k tó ry b y ł merem ro zw ią zanej Przez rząd Queuil1e'a rady miejskiej F irm in y , został usunięty

% zajmowanego stanowiska decyzją m in is tra spraw wew nętrznych M ó- eha za solidaryzow anie się ze s tra j

kującymi górnikam i. Mieszkańcy miasta, zebrani przed ratuszem, po-

Budapeszt (PAP). Ogłoszony we w to re k wieczorem kom unikat w ę

gierskiego m in isterstw a spraw we

w nętrznych podaje, że podczas re

w iz ji, przeprowadzonej w pałacu kardynała prym asa W ęgier władze p o lic y jn e w y k ry ły w p iw n ic y tajne archiw um .

Zaw ierające kilkaset pism a rc h i

w um to zawierało własnoręczne l i sty kardynała M indszenty, zachę

cające pewne m ocarstwa zachodnie do inge rencji w sprawy w ew nętrz

ne W ęgier, o ry g in a ły odpowiedzi przedstaw icieli ty c h k ra jó w oraz m eldunki kardynała z różnym i in form acjam i, dotyczącymi spraw wę gie-skich.

Władze p o lic y jn e — ja k podkre

śla k om u nikat — doszły do w n io sku, że na kardynale M indszenty ciążą zarzuty działalności na rzecz w yw ia d u obcego, spekulacji w a lu tow ej i kie row a nia organizacją ir.o narchlstyczną, zm ierzającą do re s ty tu c ji m o n a rc h ii habsburskiej na Węgrzech.

K a rd y n a ł M indszenty — głosi m.

1n. kom u nikat — w yko rzystyw ał swą wysoką godność w ty m celu, by za Pomocą w szelkich rozporzą- dzalnycn środków zwalczać demo

krację węgierską, rep u b likę i je j prawa, reform ę rolną i n a c ja ru - l i 2ację.

K o m u n ik a t węgierskiego m in is te r itw a apraw w ew nętrznych opisuje kon takty kard yna ła z Ottonem Habsburgiem. Do spotkania m ię

dzy M indszentym a Ottonem Hab

sburgiem doszło w 1947 r. w pew-

Ten sam władca zaprow adził w R um unii dykta tu rę i uto ro w a ł dro

gę faszystowskiemu reżim ow i A n - tonescu.' Syn K aro la — M ichał,, w ypow iedział w ojnę Zw iązkow i Radzieckiemu i państwom sprzy

m ierzonym .

Pierwszym krokiem ku lepszej przyszłości było w yzw olenie k ra ju przez A rm ię Czerwoną oraz o- balenie d y k ta tu ry A n to n as cu prżez s iły dem okratyczne z p a rtią ko

munistyczną na czele.

T rz y kolejne rządy nie chciały jednak przeprowadzić w a lk i z po

zostałościami faszyzmu, sabotażem gospodarczym, ani też przeprow a

dzić reform Społecznych. Dopiero rząd prem iera Grozy przystą p ił do przeprowadzenia tych wszystkich postulatów. W łonie tego rządu, is t

niała jednak grupa Tatarescu, k tó ra nadal up raw iała p o lity k ę opo

ru przeciw reform om , ja k też i u - pra w ia ła sabotaż gospodarczy i szpiegostwo.

, Działalności te j k lik i należy przypisać m. in. nieudolną p o lity k ę finansową która ju ż po reform ie m onetarnej dała 7 m ilio n ó w lei deficytu oraz inne, na jb ardziej po

ważne wykroczenia przeciw pań

stwu, k tó re u ja w n ił proces M aniu i B ratianu.

K ró l a s p is k o w c y

Procesy te u ja w n iły zarazem, że cała opozycja i cala wroga rządow i i państwu k lik a skupia się Wokół króla, którego pałac jest głów nym Ośrodkiem je j knowań. Dalsze is t

nienie dyn astii panującej w Rum u

n ii uniem ożliw ało swobodny roz

w ó j dem okracji. Z ty m większą więc

w ita li w yb ór Combe'a śpiewem M a rs y lia n k i i M iędzynarodów ki.

Rada m iejska F irm in y uchw aliła jednogłośnie wniosek, żądający bez zwłocznego uw olnienia aresztowa

nych górników .

S e n . I ł a r e i e j z w ie d z a E u ro p ę

P ARYŻ. W Europie zachodniej bawi obecnie senator A lban B ar- cley, w ybrany w listopadzie w ice

prezydentem USA. Podczas św iąt odw iedził on B e rlin . W poniedzia

łe k wieczorem B a rd e y pre ybył do Paryża przez Brukselę.

nym klasztorze koło Chicago pod

czas podróży kardynała do A m e ry ki. M indszenty złożył wówczas spra wozdanie z a k c ji m onarchistycznej na Węgrzech, prowadzonej pod je go kierow nictw em . Po rozm owie z Ottonem Habsburgiem, M indszenty konferow ał rów nież w N ow ym Jor ku z kardynałem am erykańskim Spellmanem.

Po pow rocie na W ęgry, M in d szenty po in fo rm ow a ł o swym po

rozum ieniu z Ottonem przywódcę nielegalnego ruchu m onarchistycz- nego Baranyai, k tó ry ze swej stro ny wysunął pewne propozycje w spraw ie składu „nowego rządu“ , ja k i m ia ł powstać po „obaleniu re p u b lik i“ . W rządzie tym stano

wisko m in is tra handlu m ia ł objąć Peyer K a ro ly , zdradziecki przyw ód te w ęgierskiej p ra w ic y socjaldemo kratycznej. M indszenty „aprobo

w a ł“ te propozycje, a następnie na wiąże! w te j sprawie ko n ta kt z po

selstwem pewnego obcego m ocar

stwa zachodniego.

K o m u n ik a t stwierdza dalej, że za wiedzą i aprobatą kardynale M in d szenty u p ra w ia ł działalność szpie

gowską M ihalovics Zsigmond, b y ły -sekretarz generalny A k c ji K a to lic k ie j na Węgrzech, którem u nastę

pnie um ożliw iono ucieczkę za gra

nicę. Jednakże i po ucieczce M i- haloyics pozostawał w kontakcie z kardynałem M indszenty. ^

C harakterystycznym szczegółem działalności kardynała M indszenty b y ł jego lis t do prze dstaw icie li pew

radością p o w ita ł naród rum u ński abdykację k ró la M ichała i w w y borach m arcowych ro k u 1948, od

dając 93,6 proc. głosów za rządem, okazał zaufanie dla zamierzeń ru m uńskiej dem okracji.

O s ią g n ię c ia je d n e g o r o k u

M ów iąc o osiągnięciach re p u b lik i przez ro k je j istnienia, ambasador rum u ński podkre ślił m, in., iż Sił*

nabywcza pieniądza zwiększyła się znacznie, czego wyrazem b y ły prze prowadzone ju ż czterokrotnie zniż

k i cen na rynku.

Ambasador R aiciu przedstaw ił też osiągnięcia przem ysłu ru m u ń skiego i po dkre ślił, że współza

w odnictw o pracy obejm uje obecnie wszystkie dziedziny życia R um unii.

W szkolnictw ie R epublika Ru

muńska poszczycić się może po

w ażnym i osiągnięciami, ja k k o lw ie k zadana w ty m zakresie b y ły spe

cja lnie w ielkie, gdyż rząd k ró le w ski starał się utrzym ać ciemnotę w szerokich masach i pozostaw ił 4,5 m ilion a analfabetów.

R eform y o b ję ły rów nież i są

downictwo, gdzie wprowadzono in -

Zagłębia R u h ry .

K o m u n ik a t, te n m ożna streścić W n a s tę p u ją c y c h p u n k ta c h :

1. Projektow anem u rządowi Niem iec Zachodnich nie zostanie przyznana pełna suwerenność w okresie co n ajm n ie j trzyletnim ód ch w ili powstania tego rządu.

2. Po przyznaniu suwerenności Niem com i po wycofaniu się alian tów utworzona zostanie władza kontrolna Zagłębia R u h ry, w skład któ rej w ejdą przedstaw i

ciele Niemiec, USA, w ie lk ie j B ry tan ii, F ra n c ji i Beneluxu,

3. W ładza kontrolna Zagłębia R u h ry otrzym a pewne kompetetl.

cje, związane z podziałem m ie j

scowej p ro du kcji węgla, koksu i stali i z „ochroną interesów za

granicznych w przemyśle Zagłę

bia".

4. Produkcja stali Zagłębia R uh- ry ma wynosić 10.700 tysięcy ton rocznie.

Wymowny cudzysłów

Prorżądowe dzie n niki fra n cu skie u s iłu ją przedstawić w y n ik i ko n fe re n cji lo n d yńskie j jako suk-

nego obcego mocarstwa zachodnie

go z prośbą, by znajdującej się w posiadaniu władz am erykańskich korony św. Stefan® (węgierskiej r e lik w ii narodowej) nie zwracano państwu węgierskiem u.

K o m u n ik a t m inisterstw a spraw wewnętrznych stwierdza, że w p raw dzie Mindszenty, chcąc zademon

strować, że nie uznaje repu

b lik i, odm ów ił przyjęcia dotacji państwowej, jednakże p rz y jm o w a ł od m ocarstw obcych znaczną po

moc m aterialn ą i przez swe tra n sakcje w alutow e na czarnym ry n k u na raził skarb państwa na s tra ty idą ce w setki tysięcy fo rin tó w ;

K o m u n ik a t m in isterstw a spraw wew nętrznych donosi jednocze

śnie, że za zdradę stanu i działa l

ność antydem okratyczną aresztowa ni zostali sekretarz kardynała Za- kar Andras, książę Eszterhazy Pal, najbogatszy przed w o jną obszarnik węgierski oraz 10 innych osób. Na aresztowanych ciążą zarzuty zdra

dy stanu, spekulacji w a luto w ej i przemyoania ludzi.

stytu ćję ła w n ik ó w ludow ych i u - proszcżóno procedurę.

Kończąc swe w yw ody, afnb. Rai- ciu przypom niał zawarte przez rząd re p u b lik i tra k ta ty ó współ

pracy i um owy handlowe z zaprzy

jaźnio nym i krajam i, a także w ska

zał n« inne przejaw y wspólnoty R u m un ii z k ra ja m i dem okracji lu dowej 1 ZSRR.

„ K r a j m ój — oświadczył amba

sador — kroczyć będzie zawsze w szeregu szermierzy prawdziwego postępu i trwałego po koju“ .

R o zła m

w niemieckiej socjai-demokracji

B E R LIN . (PAP). K ierow nicze k o ła p a rtii socj&l-demokratycznej nie są już w stanie u k ry ć faktu, że szeregi opozycyjne w ło nie p a rtii ustawicznie wzrastają. F akt ten obserwuje się' szczególnie w okrę

gach Duesseldorfu, Hamburga i Hanoweru.

ces F ra n c ji. Jednakże an aliza k o m u n ik a tu na tle s tosu nków p o li

tycz n y c h , p a n u ją c y c h obecnie w E u ro p ie zachodniej, p ro w a d z i do k o n k lu z ji, że p o lity k a a m e ry k a ń ska, fa w o ry z u ją c a w sposób w i

doczny N ie m c y Zachodnie, w n i

czym nie u le g ła zm ianie. N ic dziw nego, że p a ry s k ie W ydanie

„ D a ily M a il" zam ieściło k o m u n i

k a t o w y n ik a c h k o n fe re n c ji lo n d y ń s k ie j pod ty tu łe m , w k tó ry m słow a „z w y c ię s tw o F r a n c ji“ u ję to w cudzysłów .

Kto rozstrzyga?

W kołach dziennikarskich zw ró

cono uwagę na następujące zna

m ienne okoliczności:

a) Władza kon tro ln a Zagłębia Ru h ry powstanie dopiero po w ycofa

niu się aliantów z Niemiec. T y m czasem Anglosasi prowadzą w Niemczech Zachodnich p o lity k ę fa k tów dokonanych, k tó ry c h tzw.

„w ładza k o n tro ln a “ Zagłębia R u h ry nie będzie mogła zmienić.

b) Kom petencje władzy k o n tro l

nej określono w kom unikacie W spo sób ogólnikow y i niejasny.

c) W projektow anej wiedzy kon tro ln e j Zagłębia R u h ry F rancja bę dzie zawsze w mniejszości. Będzie ona m ajoryzow ana przez Niemcy, j USA i W ielką B rytan ię, do których prawdopodobnie często będą się przyłączać k ra je Benełńxu.

d) Problem k o n tro li przem ysłu Zagłębia R u h ry w istocie rzeczy w ym yka się już z rą k mocarstw zachodnich po przekazaniu prze

m ysłu niem ieckiego byłym w łaści

cielom h itle ro w skim .

e) Władza k o n tro ln a Zagłębia R u hry będzie uzgadniała swą po

lity k ę z adm inistracją m arshallow ską. Oznacza to przyznanie w spo

sób o fic ja ln y W aszyngtonowi p ra wa ostatecznej decyzji w Zagłębiu Ruhry.

f) Na kon feren cji lo ndyńskiej nie anulowano decyzji anglosaskiej w sprawie przekazania przem ysłu Za

głębia R u hry w ręce niem ieckie.

g) K o m ite t Hum phreya, badają

cy m ożliwości produkcyjne ciężkie

go przem ysłu niem ieckiego, będzie m ia ł większy niż władza kon tro ln a w p ły w na produkcję Zagłębia R uh

ry, a w szczególności na poziom niem ieckiego przem ysłu stalowego.

Niepokój we Francji

M im o, że k om u nikat o w ynikach ko n fe re n cji londyńskiej, ogranicza

B erlin. (P A P ) P od ty tu łe m „ B a r b a ra o d n a jd u je sw o je n a z w is k o "

— u k a z u ją c y się w s tre fie ra d z ie c k ie j „ B e r lln e r Z s itu n g " op isu je h is to rię p o ls k ie g o dziecka, w y w ie zionego przez h itle ro w c ó w w ce

lu zniem czenia,, k tó re obecnie po w ie lu p e ry p e tia c h p o w ró c iło do rod zicó w . Na m a rg in e sie tego f a k tu, d z ie n n ik dom aga się n a jr y c h lejszego p rz e p ro w a d z e n ia rep a

t r ia c ji dzieci p o ls k ic h w y w ie z io n y c h w czasie w o jn y .

P ro b le m ten porusza ró w n ie ż

„T a e g lic h e R u n d sch a u “ . W s p ra w o z d a n iu o p rz y b y c iu do N iem ie c tra n s p o rtu n ie m ie c k ic h dzieci z P o ls k i, pism o - przytacza głosy p rz e d s ta w ic ie li n ie m ie c k ic h o rg a n iz a c ji do bro czynnych , z a w ie ra jące słowa u z n a n ia d la o d p o w ie d n ic h c z y n n ik ó w p o ls k ic h za stosu

n e k do dzieci n ie m ie c k ic h z a ró w no w czasie ic h p o b y tu w Polsce, ja k i w czasie po dró ży do N ie m iec.

Trzęsienie ziemi

w Nowej Zelandii

Londyn (P A P ). K r ó tk o tr w a łe lecz silne trzęsie nie zie m i n a w ie d z iło w p o n ie d z ia łe k m ie js c o wość W e llin g to n i W a n g a n u i w N o w e j Z e la n d ii. S tra ty , spowo

dow ane trzęsie niem , nie są do

tychczas znane.

się do gołosłownych przyrzeczeń na dalszą przyszłość, dzien niki a- m erykańskie i część prasy fra n cuskiej nie szczędzą w ysiłków , aby przedstawić re zu lta ty kon feren cji ja k o korzystne dla F ra n c ji. Nie u- lega w ątpliw ości, że w ten spo

sób dąży się do wzm ocnienia rzą

du Q ueuille‘a. W idocznie w celu uspokojenia francu skie j o p in ii pu- blcznej, wzburzonej wiadomościa

mi o budowaniu arsenału w N iem czech Zachodnich, kom unikat za

w iera rów nież zdawkową zapo

wiedź utworzenia k o m is ji w ojsko

wej dla spraw d e m ilita ry z a c ji".

Nawet najgorliwsi. . .

P ó łó fic ja ln y „M onde", k tó ry od pewnego czasu prowadzi wyraźną kampanię na rzecz współpracy francuske-niem ieckiej, zamieścił ar ty k u ł, w k tó ry m «tara się prze

konać czytelników o rzekom ych znacznych ustępstwach mocarstw anglosaskich wobec F rancji. Dzien

n ik ten jednak zmuszony jest p rz y znać, że kom u nikat zawiera w iele lu k i niejedno określenie, osłabia

jące jego wartość,

Sprawa u s tro ju i własności ko-

grtidnia rb. podpisana została we F ra n k fu rc ie nad M enem między Polską a zachodnią strefą N ie  miec umowa handlowa na Okres roczny tj. do 31 grudnia 1949 roku,

Amerykanie wstrzymują

s* hailtnt unia tila Czachamlautacji Praga. (P A P ) P rasa czechosło

w a c k a w y ra ż a ob urze nie z p o w o du po stępo w a nia a m e ry k a ń s k ic h w ła d z o k u p a c y jn y c h , k tó re z a trz y m a ły na g ra n ic y tra n s p o rt 4 w a gonó w m aszyn, przeznaczonych, d la C ze cho słow acji z t y tu łu n ie m ie c k ic h zob ow iąza ń re p a ra c y j- nych.

M O S K W A . W ciągu ostatnich dni w w ie lu miejscowościach U k ra in y zanotowano w ie lk ie zamiecie śnież

ne. Wiadomości o zamieciach nade

szły z obwodów: kijow skiego, ży

tom ierskiego, zaporożskiego, s ta li

nowskiego, woroszyłowgradskiego i innych*

W przeciwieństwie do tego »ta

nu rzeczy —- pisze „Taegliche Rundschau" — jeszcze w iele ty  sięcy dzieci polskich, mimo usil

nych starań władz polskich, z n a j

duje się na terenie Niem iec w o- kupacji b ry ty js k ie j i am erykań  skiej.

Monopoliści amerykańscy bogacę Sie na krajach

marshallowskich

Nowy Jork. (PAP) K ore spo n

d e n t w a s z y n g to ń s k i d z ie n n ik a

„N e w Y o r k S ta r“ Stone s tw ie rd z a że a m e ry k a ń s k ie to w a rz y s tw a n a f tow e o trz y m u ją roczn ie nie m n ie j n iż 250 m ilio n ó w d o la ró w „d o d a t

k o w y c h z y s k ó w ", Z y s k i te pocho

dzą ze sprzedaży k r a jo m m a rs h a l- lo w s k im w y w o ż o n e j n a fty z B lis kiego W schodu i A m e r y k i P o łu d n io w e j, p rz y czym m o n o p o liś c i a- m e ry k a ń s c y o p e ru ją p rz y „po śred n ic tw ie " n ie z m ie rn ie w y s o k im i cenam i.

Stone c y tu je w y p o w ie d ź p e w n e j o fic ja ln e j osoby, że „ m ilio n y d o la ró w dostarczane E u ro p ie w r a m ach p la n u M a rs h a lla pod p o sta cią k re d y tó w — p ły n ą obecnie do kie szen i w ie lk ic h m o n o p o lis tó w n a fto w y c h ".

palń i przem ysłu Zagłębia R u h ry

— czytam y w „M onde“ — m® być uregulowana w późniejszych roko

waniach. T erm in w ycofania się a- liantó w z Niem iec nie został o k re ślony, tym samym wiec nie w ia domo, kie dy nastąpi utw orzenie organu kontrolnego. B ra k rów nież decyzji o form ach 1 upraw nieniach tego organu.

W ykonyw anie up raw nień organu kontrolnego napotka n a »trudności w Niemczech. Rząd Niemiec, po

siadający swego przedstaw iciela w organie kon tro ln ym , będzie m ia ł przewagę nad przedstaw icielam i rządów zagranicznych. K o n flik ty są nieuniknione.

Pierwotny projekt

P ARYŻ. (PAP) Na tle kom unika

tu o w ynikach prac k on feren cji londyńskiej w sprawie Zagłębia Ruhry, dziennik „Ce S oir“ p rz y pomina we w to re k wieczorem, że p ie rw o tn y projekt, francuski, przed, łożony w 1947 r. na ko n fe re n cji w M oskw ie został porzucony. Projekt, ten prze w id yw a ł udział w k o n tro li Zagłębia R u hry Zw iązku Radziec

kiego, P olski i Czechosłowacji.

U m ow a przew iduje w zajem ne obroty łącznej wysokości ok. 28 m ilionów dolarów.

N a jw a ż n ie js z y m i a r ty k u ła ń ii w y w o z u z P o ls k i są: a r t y k u ły r o l

nicze, te k s ty lia i p a p ie r, ze s tre fy zach od nie j zaś do P o ls k i — urzą dze nia i m aszyny, b a r w n ik i, c h e m ik a lia i części do m aszyn.

U m o w ę p o d p is a li w ic e d y re k to r d e p a rta m e n tu M in is te rs tw a P rze

m y s łu i H a n d lu N o w ic k i oraz szef zarządu h a n d lu zagranicznego a d m in is tra c ji o k u p a c y jn e j L o ga n.

N ieszczęśliw y w ypadek czy zamach samobójczy?

N o w y Jork (P A P ). Ż ona E llio tta R oosevelta, syna zm a rłe g o p re z y denta U S A , p rz e w ie z io n a została do s z p ita la w e w to re k w n o cy z ra n a m i c ię ty m i rą k . S ta n je j n ie b u d z i obaw .

E llio t t R oosevelt o ś w ia d c z y ł d z ie n ik a rz o m , że żona jego z ra n iła się .p rzyp a d ko w o b rz y tw ą . P o k r ó tk ic h i c ię ż k ic h c ie r p ie n ia c h za sn ą ł w P a n u

śp. K arol Benisz

K u p ie c H a ll R y b n e j — K a to w ic e przeżywszy la t 37

Pogrzeb odbędzie się w piątek 31 grudnia br. rano o godz. 8 ze szpitala Hutniczego w Siemianowicach c czym zawiadamia w smutku pogrążona

(4373) 2 0 N A I C Ó R K A

O d p o w ie d ź na te r r o r M ocha

Komunista merem Firming

Oatsxe e c ń o sprawy/

kard. Miadsxenthyetga

Amerykanie i Niemcy rozstrzygają o Zagłębiu Ruhry

Wzburzenie opinii francuskiej

po o g ło szen iu w y n ik ó w o b ra d sześciu p a ń s tw

P a r y ż . (P A P ) W e w to rek ogłoszono k o m u n ik a t o w y  nikach londyńskiej k o n fe re n c ji U S A , W ie lk ie j B ry ta n ii, F ra n c ji i trzech państw Ben elu xu w spraw ie przyszłości