Jerzy MILEWICZ
Makrofauna
Zosad6w kredowych otworu wiertniczego W~gliniec IG 1
Przedstawiono faun~ kredow,! z otworu W~gliniec IG 1. Faun~ opisywano odcinkami pozwalal<!cymi na uchwycenie pojawiania si~ i zanikania poszczegolnych gatunkow. Inoceramy wyst~powaly prawie na calej dlugoki rdzenia z wyj'!tkiem sp<!gowych piaskowcow cenomanskich i stropowego odcinka dol- nego santonu wyzszego. Glowonogi pojawily si~ od turonu srodkowego. wyzszego. ramienionogi nato- miast wyst~powaly od cenomanu po turon gorny. MaIze i slimaki okazaly si~ najliczniejsze i najbardzieJ zr6Znicowane. Inoceramy pozwalaly na mniej lub wi~cej kisle okreslenie granic pomi~dzy poszczegol- nymi pi~trami. Panuj,!ca facja marglisto-wapienna swiadczy 0 braku wyraznych wplyw()w l<ldu IA rClonie Olworu. w ktorym trwala nieprzerwana sedymentacja od gornego cenomanu po doln) santon wYZS/) wl,!cznie.
WSTJ;P
Otwor wiertniczy W~gIiniec IG I wykonano w latach 1964 1966 z inicjatywy Zakladu Zloz Soli i Surowcow Chemicznych, 2 km na zachod od Przewozu nad NySq Luzyckq (fig. 1). Przebito osady kredowe lezqce niemal poziomo (165 - 956 m).
Osady te byly w sposob ciqgly rdzeniowane, dzi~ki czemu uzyskano peIny profil litologiczny i zebrano dose obfitq makrofaun~. Jej rozmieszczenie nie jest rowno- mierne; w Spqgowym odcinku rdzenia fauny brak a w stropowym nie znaleziono przewodnich gatunkow. Ze wzgI~du na umiejscowienie otworu w NW cZ~Sci pol- nocnosudeckiego basenu kredowego i na pochylenie osi depresji w tym kierunku, przewiercono tu bardzo duzq miqzszose kredy obejmujqcej osady od gornego ceno- manu po dolny santon wyzszy wlqcznie. Celowe jest zatem przedstawienie roz- poznanych gatunkow fauny i ich zroznicowania pion owego w tej cZ~Sci zbiornika kredowego.
Profil osadow kredowych otworu W~gliniec IG I tworzq: piaskowce (956.3 949,0 m), wapienie margliste (949,0 932,0 m), margIe ilaste (932.0 9] 1.0 m).
wapienie margliste (9] 1,0- 807,0 m), margIe ilaste (807,0-435,0 m) oraz mulowce kwarcowe 0 spoiwie marglistym 435,0 - 165,0 m). Stratygrafi~ tych osadow opraco- wano na podstawie inoceramow (J. Milewicz, 1966; F. Mitura i in., ]969) oraz
390
/ /
Jerzy Milewicz
Fig. J. Lokalizacj<l Olworu wiertniclego W~gli
niec IG J na tie lasi~gu kredy po/nocnosudeekiej Position of W~gliniec IG I borehole against lhe background or north Sudetic Cretaceous extent
inoceramow i mikrofauny (J. Milewicz i in .. 1969).
W niniejszym opracowaniu zestawiono calq oznaczonq makrofaunt; wysu;:pu- jqCq w omawianym otworze. Rdzen do badan stratygraficznych lIdost~pnil mi dr M. Podemski. ktoremu w tym miejscu dzi~kuj~.
STAN ZACHOWANIA FAUNY I JEJ ZNACZENIE STRATYGRAFICZNE
Szczqtki organiczne w otworze W~gliniec IG 1 wyst~pujq w sp~kanych osadach marglistycfl. W zwiqzku z tym wszystkie okazy wi~ksze Sq pop~kanc i zachO\\i.lnc przewaznie we fragmentach. Stwierdzono tez. ze cz~se ich zostala Idepono\\ana
\\' postaci okruchow. niekiedy ze sladami obtoczenia w czasie transportu.
Substancja organiczna tworzqca skorupy jest z reguty rozpuszczona i zniszc/ona.
Zachowaly si~ tylko osrodki skalne. Cz~sto okazy Sq zdeformowane. szczegolnie nalezqce do glowonogow. matzow a zwlaszcza do slimakow. Niekiedy skorllpki wykazujq slady niszczenia przez organizmy wiercqce.
Slacly pelzania. cz~sto spotykane korytarze a takze przerobienie osadu pr/u organizmy mulozerne. Sq przejawami zycia na mulistym dnie oral w przydcnncl c/t;:sci wod. Wi~kszose makrofauny znajduje si~ jednak na wtornym zloiu i przedsta- wia przelawiconq tanatocenoz~. W wodach przydennych zyty organizmy nekto- niczne. po ktorych pozostaly liczne koprolity oraz rzadziej spotykane z~by ryh.
Gtownymi skladnikami makrofauny w profilu badanego otworu wiertniczcgo Sq maize i slimaki. W niewielkiej iloSci wyst~pujq glowonogi i ramienionogi ajezov..ce Inajdowano sporadycznie .. Znamienny jest brak ramienionogow w wyzszej czt;sci prorilu. Dose liczne fragmenty roslin wyst~pujq prawie wytqcznie w osadach santon- skich, a tylko sporadycznie w osadach gornego koniaku. Godny ll\\agi .iest hrak
rostrow belemnitow, licznych w osadach kredowych Nizu Polskiego i Harcu. Zna-
L'I<.~ce jest tei wyst~powanie pewnych gatunkow matzow i siimakow tylko w nil'- kH)rych gl~hokoSciach profilu (rig. 2), mimo ze w innych rejonach wystt;:puj<! Olll'
\\ calym profiiu gornej kredy.
BIOSTRATYG RAFIA
Biostratygrari~ osadow gornokredowych w zachodniej cz~sci depl"Cs.li p6tnocno- slldeckiej (otwor W~giinicc IG I) 'oparto na inoceramach oraz ubocznie na amoni-
tach. Inoccramy wyst~Plljq dose C/~sto i prawic w ealynl badanym prorilu. Gtowo- nogi S,! Illllicilieznc i znalcziono.le tylko w niekt6ryeh. wyzszyeh pO/iomaeh.
OSADY PIASZCZYSTO-ZlEPIENcowr (95(d 949.0 111)
Osady piaszezystc ze zlepiencem transgresywnym w Spqgu Sq najnizszymi osada- mi kredowymi. Nie zawieraj'! one szczqtk6w fauny. Jednak na podstawie por6wnan
I pozostalymi rejonami depresji p61nocnosudeckiej i niecki wschodniobranden- hurskieJ nalczy je przydzielic do g6rnego cenomanu.
WAPlr~IE MARGLISTE Z WKI.ADKA MARGLL (949.0 X()7.() 111)
W osadaeh wt;glanowych eenomanu stwierdzono wystt;powanie uh()giej faullY Ilozonej \\ ylqcznie z matz6w. W nizszym wapieniu marglistym (Y4Y - Y32 Ill) 1~lchowaly "it; picrwsze w tym profilu okazy fauny kredowej: Inoceramlls cnjJP.\i cnjJpsi Mantell (tab!. L fig. 1). I. piclus Sowerby. Rhynchonel/a sp. i Pl'CfCl1 nilssoni
( ;nld fuss. \Vc wkladce marglistej (932 - 91 1 m) znalezjono natomiast: Inoceramus
('}'I/)/).\'; crippsi Mantell. I. cripps; hoppensledlensis Trager (tab!. I. fig. 2. 3). I. ph'w\
h(1I11ll'H';r:::l'nsis Trager oraz Peden ni/ssoni Goldfuss.
Wyzej zni.qdllje sit; znowll seria wapieni marglistych (Y 11 - 807 Ill). W Icj dolnej czr;sci napotkano: Inoceramus piCIUS Sowerby. I. pic/lis cOIlcelllric()wuili/U/lIS Trager (tahl. L fig. 4). Natomiast nieco wyzej pojawil sit; pierwszy I. lahi(//lls Schlothcim (lah!. L fig. ~. 0) oraz I. lahialus m,rliloides Mantell (tabJ. I. fig. 7). a tak/c I. herc\,- /licus Petrascheck (tab!. I L fig. I) oraz Rhynchonella plicalilis Sowerbyi Peclen /JI(,lIIhranac('us Nilsson.
W wapieniaeh marglistych dolnego turonll rzadko wystt;PllJi.~ maUc. p()lawiaj<! "it;
piL'n\'sze ramienionogi.
;\Ja podstawie gornej granicy wystt;powania ecnomanskicgo 1Il()(,(,!,(fIlIllS pi('{w (X97 m) i dolnc! granicy wystt;powania dolnoturonskiego In()C(,/'{{llllfS I({/Jiaf/l.\
(XlJ4 m) moina przyjqc. ze granica cenoman/turon przebiega w obr~hic glr;bokosci Xl)7 X94 m. PrzYJmll.i~ H w glt;bokosci 8Y5 m.
\\. srodkowcj czt;sci wapienia marglistego (874 - X.31) m) znalcziono: III()Ce/'{fIill/.\
/ali/(/!'cAi Parkinson. I. ({nnulallis Goldfllss (tab!. II. fig. 2). I. cosfe/laflf.\ Woods.
/. IUIJW!'CA i slumkei Heinz i I. ineqllim/ris modes/lfs Heinz oraz: T('J'ch/'{ffltla SClIli- '(,/o/Josa Sov,'crby i Scaphi!cs sp. Biorqc pod uwag~ wystt;pujqcego na.J\\yie; dolno- tllronskiego III 0 ce/'{f111 us hercl'l1iclis (X87 m) i mtlnizcj - srodko\\ot uronskicgo
/. /aIJu"'cki (X74 m) mozna siwierdzic. zc granica tliron ~iolny'\rodko\\y przebiega
Ill! ndcinku 8X7 - 874 m. Mikrofauna (J. Milewicz i in .. ]1)68) nie di.t.Jc podstaw do ,",cislejszego wyznaczenia tej granicy.
W gome! ez~sci wapienia marglistego (83Y - 807 Ill) wystr;pllN: III (I ceraIJ 111.\
/(/II/(frcki Parkinson (tab!. I I. fig, .3 - 5). I. c()stellallis Woods oraz Rhl'llc/70I1(,//U plicali/is Sowcrhy i Terehrallll(; gJ'{fcilis Schlothcim. Spotyka si~ tak;c: Magw gcinif:::i Schloenhach. rima S(,l1liSlIlut/({ Nilsson. Pcctell /({(,!'is ;\Jilssoll. Tellillu (Ulicenlri('(f Reuss oraz 5;c{fphi/('s (f(,(/lW/is Sowerby. W turonic srodko\\ym sklad malzow powi~ksza sir; gatunkowo oraz pojawia si~ pierwszy gIO\\ol1(\!.
MAR(ilE IlASTE (X07.0 .. LI).O 111)
Mar.glc ilastc Sq od g6ry ograniczone strel~~ tcktoniczJ1(~ lIt\\Or/OIli.~ tez \\
marglach. \\ k (()ryeh znaleziono I. iIlCOIIS/UI/\ Woods. ~a g";hokosci X07--725 m st \\ierdzono obfitszq i bardziel zro/nicow<lll<! f<lllll~. z kttHeJ OZllaUOIlO: Illoce/'{{-
!Ill/S inCOIlSI(fIlS Woods (tab!. II. fig. 0.7: tab!. III. fig. 1- 3). I. illc{)Il.\/uJ/.\ ro/undafl/.\
I.
,
I I
I
, ,
, "
, !
~,
.... 1 ''''''''''''_ ' ' ',, ._, • ..-__ ' .... ...• _ ... ~_ " ' ,
~,,--
...
,-"'"~..--~-"".. ...
. -
- - " -. <-... " ...
- ' '-.'
-- -" -'. - -
Fiege (tab!. III, fig. 5, 6), I. H'altersdOi/ensis Andert, I. waltersdorfensis hannovrellsis Andert (tab!. Ill, fig. 8), /. protractus Scupin, I. vancouverensis Schumard, I. glal :i([(' Flegel, /. .!i'echi Flegel (tab!. IV, fig. 2), I. striatoconcentricus Gumbel oraz Rhyncho- nella sp. i Terebratula gracilis Schlotheim. Ponadto w odcinku tym stwierdzono:
Pecten memhranaceus Nilsson, Cytherea ovalis Goldfuss, Dentalium medium Geinitz, Natica geinitzi Holzapfel, Rissoa reussi Geinitz, Turritella multistriata Reuss, Aporrhais reussi Geinitz, A. coarcata Geinitz, Volutilithes subsemiplicatus d'Orbigny.
V. elongatum d'Orbigny, Scaphites geinitzi d'Orbigny, S. auritus Schluter, S. aequa/i.\·
Sowerby oraz Crioeeras elliptieum ManteulTel. Toxocl'l'(ls luroniellsl' SchIi.iter i Cardiasla anachvtis Leske.
W omawianym- interwale przebiega granica turonu srodkowego i gomego.
Przyj~to j,! pomi~dzy miejscem najwyzszego polozenia srodkowoturonskiego Inoceramus lamarcki (833 m) a najnizej stwierdzonym wyst,!pieniem gornoturon- skiego I. inconstans (799 m). Przyjmuj~, ze granica ta znajduje si~ w dolnej jego
cz~sci, w obr~bie wspomnianej dyslokacji.
Na gl~bokosci 725 - 701 m rozpoznano liczne szcz'!tki fauny, z ktorych oznaczo- no: Inoceramus rotundatus Fiege (tabl. III, fig. 7), /. inconstans elongatus Woods (tabl. IlL fig. 4), I. waltersdo~f'ensis hannovrensis Andert, I. schloenbachi Bahm (tabl.
IV, fig. 3). I. l-veisei Andert, I. lusatiae Andert (tabl. IV, fig. 1). Ponadto oznaczono:
Gervillia ()vulis Fric, Anomia subtruncata d'Orbigny, Lucina aquaensis Holzapfel.
Sealaria philippi Reuss, Scaphites geinitzi d' Orbigny, S. geinitzi Andert var. infl'r- media Scupin, S. aurifus Schluter, S. kieslingswaldensis Langenhan et Grundey i Toxoceras turoniense Schluter. W turonie gornym roznicuje si~ sklad malzow, pojawiaj,! si~ slimaki, zwi~ksza si~ ilose gatunkow glowonogow.
Lez'!cy wyzej margiel ilasty (701 - 623 m) zawiera zwi~kszaj,!c,! si~ ku gorze
domieszk~ aleurytu kwarcowego. Stwierdzono tu: Inoceramus schloenhachi Bahm, I. inconstans elongatus Woods, /. inconstans rotundatus Fiege, /. koeneni Muller (tabl. IV, fig. 4- 6), I. kleini Muller (tabl. IV, fig. 8,9) a takze: Gervillia compressa Andert, Pecten membranaceus Nilsson, Neithea grypheata Schlotpeim, Cucullaea mulleri Holzapfel, Cyrena cretacea Drescher, C. lischkei Andert, Trapezium trape- zoidale Roemer, Tellina concentrica Reuss, Mactra debeana Muller, Goniomya desig- nata Geinitz, Rissoa reussi Geinitz, Turritella aeanthophora Muller, T. sexlineata Schlotheim, Dentalium glabrum Geinitz, Latyrus elongatus Sowerby, Volutilithes suh- semiplicatus d'Orbigny, Hamites bohemicus Fric, Scaphites kieslingswaldensis
Langenhan et Grundey, S. lamberti Grossouvre, Toxoceras turoniense Schluter.
Peroniceras tricarinatum d'Orbigny.
Fauna koniaku dolnego cechuje si~ duzym zroznicowaniem gatunkow malzow i slimakow. Zwi~ksza si~ ilose gatunkow glowonogow.
Granica gomy turon/dolny koniak zostaia scisle okreslona. Znajduje si~ w inter- wale 70) ,0 - 700,8 m i jest potwierdzona obecnosci'!: Inoceramus sch/oenbachi (701,0 m) i I. koeneni (700,8 m).
Sklad i zroznicowanie fauny koniaku gornego odpowiada podpi~tru dolnemu.
W rdzeniu z gl~bokosci 623,0 - 585,0 m zmiania si~ nieco sklad fauny cechuj,!cy
si~ brakiem inoceramow. Oznaczono tu: Pecten laevis Nilsson, Pectuneulus geinit;:i d'Orbigny. Astarte similis Munster, Cyrena cretacea Drescher, C. lischkei Andert.
Trapezium trapezoidale Roemer, Tellina eoneentrica Reuss, So/eeurtlls k/iiberi Frech, Dell{a/iunl glahrum Geinitz. Turritella aeanthophora Muller. Aporrlzais llInnenbergica Fric, Scaphites lamhert; Grossouvre, Crioceras e/lipticlIIlI Man- teulTcl. Peronicef(ls tricarinatum d' Orbigny.
W marglu z gl~bokosci 585,0- 506,0 m wyst~puj,! stosunkowo liczne maIze, slimaki i glowonogi, z ktorych oznaczono: Inoceramus circulari.\' Schluter (tabJ.
Makrofauna Z osad6w kredowych otworu W~gliniec IG I 393
IV, fig. 7). Pecten laeris Nilsson, P. membranaceus Nilsson, Area propinqua Reuss.
A. trunca/{/ Reuss, Isocardia ::itteli Holzapfel. Venus gold(ussi Geinitz. Cyrena crc- lacea Drescher, C. lischkei Andert. Tapes nuc((ormis Muller, Dentalium mediulJI Geinitz. D. glahrulll Geinitz. Turho huchi Goldfuss, Turritella (lcanlhop/lOra Muller.
Aporrhais granu/ala Sowerby. Perissoptera sch/otheimi Roemer, Lafyms e!ongalus Sowerby. Vo/utililhes e/ongalwn d'Orbigny, Hamites hohemicus Fric. Placenticl'}"(fs orhignyanum Geinitz. Scaphiles /amherti Grossouvre. Crioceras elliplicum Man- teuffeL Peroniceras tricarinalum d'Orbigny.
Granica koniak dolny/gorny znajduje si~ na odcinku 624.0 m (/. koeneni) - 566,0 m (/. cireu/aris), raczej ponizej 600 m . Sklad mikrofauny (J. Milewicz i in., 1968) takze nie daje podstaw do jej uscislenia.
Na gl~bokosci 506,0 - 503,0 m pojawil si~ czarny il marglisty, silnie pokruszony.
prawdopodobnie tektonicznie.
W marglu mUlowcowym (503,0 - 435,0 m) wyst~puje fauna, z ktorej oznaczono:
Inoceramus cireu/aris Schluter. I. suheardissoides soukupi Mitura. J. (ascicu/alus Heine. Lima cretacea Woods, L. cretacea Woods var. hohemica Andert, Pcclen I"irgalus Nilsson, Cucullaea suhg/ahra d'Orbigny, C. ::immermanni Andert, Vcnus go/dfussi Geinitz. Tapes nuci(ormis Muller, Tellina costu/ata Goldfuss. So/ecurtlls k/liheri Frech. Turrilclla acanthophora Muller, Aporrhais /ongispina Andert, Fusus coronalus Roemer, HmJlitcs hohemicus Fric. P/acenticeras orhignyanum Geinitz.
Pcronicel"{[,\' Iriearinatwll d'Orbigny. K(!sslllaticeras aff. hhavani Stoliczka.
\1UlOWCL ILlsTo-wAP~lsTE I KWARCOWF (435.0 16S.n m)
Fauna santonska do gl~bokoSci 277 m cechuje si~ pewnym zubozeniem iloscio- wym w stosunku do koniackiej.
W interwale 453,0 - 383,0 m, gdzie wyst~powaly mulowce ilasto-wapniste.
oznaczono: Inoceramus eardissoidcs Goldfuss, I. pac/1fi Archangielski. I. /ohatus Munster. /. cord((ormis Sowerby oraz Crassatella arcacea Romer. Lucina aquaensis Holzapfel. Cyrena cretat'ea Drescher. Cytherea kruschi Andert. C. ora/is Goldfuss.
Trochu.,' ellge/hardti Geinitz. Turritella acanthophora Muller var. iniqueornala Drescher. Fusus coronatus Roemer. Lafyrus e/ongatus Sowerby. P/accnticeras orhignyanum Geinitz.
W obr~bie dwoch ostatnich odcinkow przebiega granica: koniakisanton.
Wyst~puje ona pomi~dzy najwyzej znalezionym gornokoniackim Inoceramus sllheardissoides soukupi (465 m) a najnizej stwierdzonym dolnosantonskim I. pachli (434 m). Granic~ t~ przyjmuj~ pomi~dzy marglami a mulowcami na gl~bokosci
435 m. .
W mulowcu kwarcowym 0 spoiwie ilasto-marglistym (383 - 325 m) widoczllc jest pewne zmniejszenie si~ zarowno osobnikow. jak i gatunkow fauny. wsrod ktorej oznaczono: Inoceramus paehti Archangielski, I. undu/atoplicatu.\: Roemer. Crassa- tella arcacea Romer, Isocardia ::itfeli Holzapfel, Protoeardia hillana Sowerby.
(~rrena ('/"clacea Drescher, Venilicardia van reyi Bosquet, C.Vfherea kruschi Andert.
Tapes -suh(aha d'Orbigny, Tellina coneentrica Reuss, Turritella aeant/lOphoJ"([ Muller var. iniqu('omata Drescher, Bacu/ites sp., P/aceniiceras orhignyaul1l Geinitz, Perolli- ceras tricarinatum d'Orbigny, Cart/iaster cotteanus Langenhan et Grundey.
W mulowcu kwarcowym 0 spoiwie ilasto-marglistym (325,0- 277.0 m) wyst~
puj,! nieliczne juz maIze i slimaki ze sporadycznymi glowonogami: Inoceramus 1Illciu/afoplicallis Roemer. I. cordi(ormis purus Seitz, Cucullaea suhg/ahra d·Orbigny.
Veni/ieardia ran reyi Bosquet. Cytherca ovalis Goldfuss, Tellina cOllcelllrh'(/ Reuss.
Si/iqua concentristriata MUller. Trochus amatus d'Orbigny, Turritella acallfhophora
M illler var. iniqueornata Drescher, Aporrhais vesperlilio Goldfuss, Fusus COrOI1(1(llS Roemer, Volula roemeri Geinitz, Placenliceras orbignyanum Geinitz.
Granica pomi~dzy santonem dolnym nizszym a wyzszym na podstawie makro- fauny nie zostala scisle okreslona, gdyz przebiega pomi~dzy gl~bokoscil:! 333,0 a 283,0 m. Dopiero mikrofauna (J. Milewicz i in., 1968) pozwolila przyjqe t~ granic~
na gl~bokosci okolo 323 m.
W najwyzszych warstwach dolnosantonskich fauna jest nieliczna i ograniczona do malzow (lecz bez inoceramow) i pospolitych slimakow.
W mulowcu kwarcowym 0 spoiwie ilasto-wapnistym (277,0 214,0 m) wyst~puje
nieliczna fauna, z ktorej oznaczono: Cueullaea subglabra d'Orbigny, Isoeardia ::irreli Holzapfel, Cytherea ovalis Goldfuss, Siliqua eoneentristriata Milller, Ceromya crclaeell Milller, Rissoll reussi Geinitz, Aporrhais granulata Sowerby, A. tannen- hcrgiea Fric, FUSll.\' coronatus Roemer, Volutilithes subsemiplieatus d'Orbigny.
W najwyzszej cz~sci osadow kredowych wyksztalconych w postaci mulowcow kwarcowych (2 I 4,0 165,0 m) wyst~pujl:! nieliczne okazy fauny: Cardiaster COI-
{canus Langenhan et Grundey, Cueullaea subglabra d'Orbigny, Lucina aquaensis Holzapfel. Cyrena lisehkei Andert, Cytherea tumida Milller, Tapes nue(formis Milller, Cerom.va cretacea Milller, Panopaea regularis d'Orbigny.
Fauna z tego najwyzszego odcinka osadow nie pozwala na zaliczenie ich do konkretnego pi~tra kredowego, jednak z uwagi na to, ze w kredzie polnocnosudeckiej nie znaleziono dotychczas gatunkow przewodnich mlodszych od dolnego santonu (w podziale dwuczlonowym), osady tego odcinka zaliczono takze do wyzszej cz~sci
dolnego santonu.
ZAKONCZENIE
Z przegll:!du fauny wynika,ze niektore gatunki a nawet rodzaje malzow i slimakow
wyst~pujqce w otworze W~gliniec IG 1 majl:! ograniczony zasi~g i, bye moze, lokalne znaczenie stratygraficzne. Nalezaloby to potwierdzie w innych wierceniach. Np.
rodzaje: Astarte, Trapezium, Venus, Area i Turbo stwierdzono tylko w koniaku i santonie a rodzaje: Cytherea, Crassatella, Venilieardia, Panopaea i Voluta tylko w santonie dolnym.
W santonie dolnym mozna tez zarejestrowac zmian~ srodowiska z brakicznego (we wschodniej i srodkowej cz~sci obszaru kredowego depresji polnocnosudeckiej - J. Milewicz, ] 963) na zasolone normalnie w jej cz~sci zachodniej (gdzie znajduje
si~ otwor W~gliniec IG 1). Zmianie tej odpowiada zroznicowanie osadow z pias- kowcowo-ilowcowych w cz~sci wschodniej depresji na mulowcowe w cZ~Sci zachod- niej oraz analogiczne zroznicowanie fauny z malzowo-slimakowej w cz~sci wschod- niej na malzowo-slimakowo-glowonogowo-jezowcowl:! w cz~sci zachodniej depresji.
Oddzial Dolnoshlski
Panstwowego Instytutu Geologicznego Wroclaw. ul. Jaworowa 19
Nadeslano dnia 3 lutego 1988 r.
S t reszczen ie JlJ5
PIS!\lIE:"I~ICTWO
MILEWICZ J. (1963) Die faziellen Verhidtnisse in der Nordsudetischen Kreide. Ber. Geo!. (ie~.
DDR. 8. p. 130- 140. z. 2.
MILEWICZ J. (1966) - Kreda z glt;bokiego otworu Wt;gliniec IG I. Kwart. Geo!" 10. p. 1144- 1146.
nr 4.
MILEWICZ J .. PODEMSKI M .. WITWICKA E. (1968) - Nowe dane 0 kredzie garne.i zachodniq czt;Sci niecki polnocnosudeckiej. K wart. Geo!.. 12. p. 143 - 152. nr I.
MITURA F .. CIESLINSKI S .. MILEWICZ J. (1969) Inoceramy garnokredowe z niecki polnocno- sudeckieJ. Biul. Inst. Geo\.' 117. p. 169 177.
MAKP04>AYHA MEflOBblX OTflO>KEHHII1I11 B CBA>KII1HE BEHrflll1HEU II1r 1
CTaTbR nOCBR~eHa Onl1CaHl1fO t1eJ10BOVI cpaYHbl, 113BJ1e4eHHOVI 113 KepHOB CKBa>KI1Hbl BeHrJ1I1Heu
V1r 1. ¢>aYHa Onl1CaHa no OTpe3KoM pa3pe3a C TeM, 4T06bl YJ10BI1Tb nORBJ1eHl1e 11 I1C4e3HOBeHI1e OTAeJ1b- HblX POtlOB 11 BI1AOB cpaYHbl, a TeM caMblM YCTaHOBI1Tb ee pa3Ho06pa3l1e, pacnpocTpaHeHl1e B MeJ10BbIX OTJlO>KeHI1RX 11 CTpaTI1rpacpl14eCKI1e rpaHI1Ubl. CTaTI1rpacpl14eCKOe paC4JleHeHille pa3pe3a 6a311pOBaJlOCb rJlaBHblM 06pa30M Ha MHOr0411CJleHHbiX I1HOL~epaHax. CaMYfO MHOr0411CJlKHHYfO rpynny COCTaBJlRfOT B 3TI1X nopoAax neJleUlllnOAbl, BTopoe MeCTO no 411CJleHHOCTill BI1AOB 3aHI1MafOT racTpOnOAbl. PeAKO BCTpe4afOTcR B 3TOM pa3pe3e 6paXI10nOAbi (cpeAHI1V1 11 BepXHI1V1 TYPOH) 11 uecpaJlOnOAbl (cpeAHI1V1 TY- POH - HI13bl HI1>KHerO caHTOHa).
Tilln OTJlO>KeHI1V1 11 COCTaB cpaYHbl B HI1>KHeM caHTOHe B CKBa>KI1He BeHrJlI1Heu V1r 1 11 aHaJlOrl14HbiX nopoA Ha BOCTOKe CeBepocYAeTcKoVi BnaAI1Hbl RBJlReTCR AOKa3aTeJlbCTBOM 113MeHeHI1R YCJlOBI1I1 ocaAKO- HaKOnJleHI1R C COJlOHOBaTOBOAHblX B BOCT04HOVI 4aCTill BnaAI1Hbl Ha HOpMaJlbHOe 3aCOJleHille ceAI1- MeHTaUl10HHOrO 6acceVlHa B ee 3anaAHoVi 06JlaCTIll.
Jerzy MILEWICZ
CRETACEOUS MACROFAUNA IN WF;GLINIEC IG 1 BOREHOLE
Summary
Cretaceous fauna recorded in Wt;gliniec IG I borehole is presented in this paper. It is described along the sections that allows to follow incoming and outgoing of particular genera and species. Owing to this manner of description both differentiation and range of fauna and stratigraphic boundaries could have been determined within Cretaceous deposits. Presented stratigraphy is based mainly on relatively
frequently found Inocerams. Bivalves appeared t.he most numerOs group recorded in this borehole.
They prevail over gastropods in number of ~pecies. Brachiopods (Middle-Upper Touronian) and cepha- lopods (Middle Touronian-Lowermost Santonian) are rare there.
Both lype of deposit and composition of the Lower Santonian fauna recorded in W~gliniec IG I borehole as well as corresponding deposits in the eastern part of the Nort-Sudetic Depression confirmed environmental differences. In the eastern part of the Depression it was brackish while in the western part of it the environment was of normal salinity.
Fig. I. Inoceramus crippsi crippsi Mantell 933 m; xl
TABLICA I
Fig. 2. 3. Inoceramus crippsi hoppenstedtensis Trager Fig. 2 - 921 m. x 0,65; fig. 3 - 920 m, x 0.8 Fig. 4. Inoceramus pictus concentri("oundulatus Trager 897 m. xl
Fig. 5. 6. Inoceramus labiatus Schlotheim Fig. 5 - 894 m. xl; fig. 6 892 m, x 0.75 Fig. 7. Inoceramus lahiatus mytiloides Mantell 891 m. xl
K wart. Geol.. nr 2. 1988 r. TABLICA I
Jerz)' M ILEWlCZ Makrofauna Z osadow kredowych otworu wiertniclego W~gliniec IG I
Fig. I. Inoceramus h£'l"cynicus Petrascheck XXX m, x 1
Fig. 2. Inoceramus annulatus Goldfuss -X46 m, x I
Fig. 3 - 5. Inoceramus lamarcki Parkinson
Fig. 3 - X36 m. fig. 4 - 834 m. fig. 5 - 833 m: x I Fig. 6, 7. Inoceramus incof1stans Woods
Fig. 6 769 m. x 0.65: fig. 7 - 754 m. x 0.7
K wart. GeoL nr 2, 1988 r. TABLICA II
5
Jer/Y MILEWICZ - Makrofauna z osad6w kredowych otworu wiertniczego W~gliniec IG I
Fig. 3. Inoceramus inconstans Woods
Fig. I - 753 m. fig. 2 - 752 m. x 0.65: fig. 3 - 749 m. x 0.6 Fig. 4. Inoc('ra!l1us in('onstans ('/ongatus Woods
724 m, x O.X
Fig. 5, 6. Inoceramus inconstans rotundatus Fiege Fig. 5 - 754 m. x 0.65: fig. 6 - 696 m. x 0.6 Fig. 7. Ino('('/'iI!I1us rotundatus Fiege
709 m, x 0.7
Fig. 8. Inoc('ramus lra/ter.l'dor(en.l'i.l' /wnnol'rensis Heinz 756 m, x 0.7
K wart. Geol., nr 2, 1988 r. TABLICA III
Jerzy MILEWICZ - Makrofauna z osad6w kredowych otworu wiertniczego W~gliniec IG I
Fig. 1. Inoceramus lusatiae Andert 710 m. x 0,6
Fig. 2. Inoceramus ji-echi Flegel 754 m, x 0,5
Fig. 3. Inoceramus schloenhachi B6hm 701 m, x I
Fig. 4 - 6. Inoceramus koeneni Muller
Fig. 4 - 700,8 m, x 0,8; fig. 5 - 624 m. x I; fig. 6 - 639 m, x 0.75 Fig. 7. Inoceramus circularis SchlUter
530 m. x 0.65
F'ig. 8. 9. Inoceramus k/eini Muller Fig. 8 695 m; fig. 9 - 698 m; xO.6
Kwart. Geol., nr 2, 1988 r. TABLICA IV
Jerzy MILEWICZ - Makrofauna z osadow kredowych otworu wiertniczego W~gliniec IG I
