Scenariusz lekcji języka polskiego dla kl. IV
Temat: „Co kochasz serdecznie – piękne się wydaje”. Omówienie baśni „Knyps z czubkiem”
1. Cele:
a) Wiadomości uczeń:
wyodrębnia bohaterów baśni „Knyps z czubkiem”,
zna najważniejsze elementy baśni,
wie, co to jest wyraz o znaczeniu przeciwstawnym (antonim).
b) Umiejętności uczeń potrafi:
streścić baśń,
scharakteryzować bohaterów baśni,
uzasadniać swoją wypowiedź,
odnaleźć w tekście fragmenty potwierdzające cechy bohaterów,
podać słowa o znaczeniu przeciwstawnym,
wnioskować.
2. Metoda i forma pracy:
Metoda zadaniowa, dyskusja, ekspresyjna; indywidualna, grupowa.
3. Środki dydaktyczne:
Kartki do losowania ze słowami związanymi z treścią baśni, tabela do uzupełniania antonimów, może być również w formie małych tabelek (kart pracy) dla każdego ucznia.
4. Przebieg lekcji
a) Faza przygotowawcza
Czynności organizacyjne. Uczniowie zostają podzieleni na grupy.
Sprawdzenie pracy domowej – zadaniem uczniów było ułożenie na podstawie baśni „Knyps z czubkiem” krzyżówki z dowolnym hasłem głównym związanym z tekstem. Nauczyciel przyznaje punkty grupom, w zależności od wykonania zadania przez poszczególnych uczniów.
Przypomnienie elementów baśni, najważniejsze wydarzenia, bohaterowie. Grupy zapisują wiadomości na kartkach, nauczyciel ocenia i przyznaje punkty.
b) Faza realizacyjna
Konkurs na najlepsze streszczenie baśni. Uczeń ma 3 minuty, w ciągu których ma za zadanie opowiedzieć przebieg wydarzeń. Nauczyciel ocenia wypowiedzi, bierze pod uwagę to, w jaki sposób uczeń skonstruował streszczenie i jak sam się zaprezentował: bogactwo słownictwa, umiejętność konstruowania zdań, intonacja, barwa głosu.
Charakterystyka bohatera – punkt widzenia.
Nauczyciel wskazuje cechy charakterystyczne z jednej lub drugiej grupy (negatywne lub pozytywne), uczniowie wyszukują odpowiednią cechę do pary.
odbiór negatywny odbiór pozytywny
„synek brzydki i niewydarzony ze sterczącym czubem na głowie”
„niesforny czub sterczał mu nad niskim czołem”
piękne zachowanie, wytworny strój;
włosy tak piękne, że wykręcają się w piękny czub
„Ach! co za brzydal!”
„jest brzydalem” przystojny kawaler
nos czerwony, wielki, gruby; jest w nim coś wojackiego i bohaterskiego oczka małe i zezowate pełne wdzięku spojrzenie zakochanego
niepozorny wzrost nie jest wcale tak niskiego wzrostu Zmiana opinii – uczniowie uzasadniają, co wpłynęło na zmianę opinii o księciu (czary, bliższe poznanie, miłość).
Skojarzenia związane z tekstem. Uczniowie losują kartki z wyrazami. Ich zadaniem jest uzasadnić, w jaki sposób kojarzą się one z treścią utworu, np. fryzura – główny bohater miał dziwną fryzurę itd.
Antonimy. Uczniowie uzupełniają tabelę, a następnie uzasadniają, dlaczego jedne słowa kojarzą im się dobrze, a drugie źle, odnosząc się do treści baśni.
pozytywne (negatywne)
(piękno) brzydota
(mądrość) głupota
pewność (niepewność)
miłość (nienawiść)
c) Faza podsumowująca
Grupy proponują wnioski, które zostaną zapisane w zeszytach:
nie zawsze to, co piękne, jest rozumne, a to, co brzydkie – głupie;
swój swego zawsze znajdzie;
w końcu miłość zawitała w serca naszych bohaterów, bo to wielkie jest uczucie, mimo różnych charakterów;
nie szata zdobi człowieka.
Zadanie pracy domowej: wykonaj dowolną techniką ilustrację do baśni na podstawie dzisiejszej lekcji.
Ewaluacja. Uczniowie zaznaczają na osi, jak oceniają lekcję.
5. Bibliografia:
Hanna Dobrowolska, „Jutro pójdę w świat” kl. IV6. Uwagi
Ilustracje do tej i innych omawianych baśni można wykorzystać na gazetce „W świecie baśni”.