Scenariusz lekcji języka polskiego dla kl. IV
Temat: Dobre serce ogrodem piękna duszy, czyli nie szata zdobi człowieka.
1. Cele lekcji:
a) Wiadomości Uczeń:
wyodrębnia bohaterów baśni „Perła jaśniejąca w mroku” M. Künstler,
zna cechy baśni.
b) Umiejętności Uczeń potrafi:
czytać tekst ze zrozumieniem,
określać funkcje fantastycznych elementów baśni,
określać cechy charakteru postaci,
streścić baśń,
ułożyć plan wydarzeń,
scharakteryzować bohaterów baśni,
dostrzegać przeciwieństwa charakterów,
dostrzegać uosobienie w baśni,
zabierać głos w dyskusji,
uzasadniać swoją wypowiedź,
odnaleźć w tekście fragmenty potwierdzające cechy bohaterów,
budować wypowiedź twórczą,
wnioskować.
2. Metoda i forma pracy
Metoda ekspresyjna, zadaniowa, skojarzeniowa, praca z tekstem, indywidualna, grupowa.
3. Środki dydaktyczne
Rozsypanka z informacjami o bohaterach, podręcznik, plansza z cechami baśni.
4. Przebieg lekcji
a) Faza przygotowawcza 1. Czynności organizacyjne.
2. Sprawdzenie znajomości tekstu. Uczniowie losują pytania przygotowane przez nauczyciela i udzielają na nie odpowiedzi. Za każdą prawidłową odpowiedź nauczyciel przyznaje punkt.
b) Faza realizacyjna
1. Bohaterowie – dobieranie do imienia bohatera (nazwy postaci) funkcji, którą spełnia w baśni.
Uczniowie z rozsypanki dobierają informacje o bohaterach, potwierdzając je fragmentami tekstu. Uczniowie pracują w grupach. Efekty wspólnej pracy zostają umieszczone na tablicy i zapisane do zeszytu. Można też przygotować zestaw rozsypankę dla każdego ucznia.
bohaterowie informacje o bohaterach
Król Smoków Wschodniego Królestwa ojciec Księżniczki
Księżniczka córka Króla, szuka męża Starszy Ma
Drugi Ma
bracia ubiegający się o rękę Księżniczki
powodzianie mieszkańcy wsi, którą zalała woda
Karp doradca Króla
Starzec człowiek ze snu Drugiego Ma
Żółw Pierwszy Minister
Krab wielki Marszałek
Węgorz generał
Następnie nauczyciel i uczniowie omawiają zachowania występujących w baśni postaci zwierząt. Pod kierunkiem nauczyciela uczniowie dochodzą do wniosku, że wykorzystano tu uosobienie.
2. Cechy baśni
Uczniowie na podstawie znanych baśni wymieniają jej cechy charakterystyczne. Zwracają pod kierunkiem nauczyciela szczególną uwagę na funkcje elementów fantastycznych w baśni.
Nauczyciel przypina do tablicy planszę, wspólnie porównują wypowiedzi uczniów i wyciągają wnioski.
3. Charakterystyka braci – przeciwieństwa. Potwierdzanie odpowiednim fragmentem tekstu.
Starszy Ma Drugi Ma
nieuczciwy odważny
leniwy uczynny
zachłanny uczciwy
okrutny bohaterski
podstępny wierny
tchórzliwy dobry
chciwy mężny
samolubny szlachetny
Dopasowanie do każdej cechy – cechy przeciwnej.
Uczniowie próbują w dyskusji oceniać postępowanie bohaterów.
4. Spotkanie ze Starszym Ma. Praca indywidualna.
Uczniowie odpowiadają na pytanie: Co powiedziałbym Starszemu Ma, gdybym go spotkał?
Uczniowie zapisują swoje pomysły w zeszytach w postaci krótkiej wypowiedzi skierowanej do Starszego Ma.
c) Faza podsumowująca 1. Uczniowie prezentują swoje prace.
2. Uczniowie wyjaśniają znaczenia przysłowia z tematu lekcji „Dobre serce ogrodem piękna duszy, czyli nie szata zdobi człowieka”.
3. Ewaluacja – uczniowie zaznaczają na tarczy strzeleckiej, jak oceniają lekcję.
5. Bibliografia
Hanna Dobrowolska, „Jutro pójdę w świat” kl. IV, WSiP.
Uwagi
Podsumowaniem lekcji o baśniach może być konkurs na najładniej opowiedzianą baśń lub napisanie swojej baśni zgodnie z jej cechami gatunkowymi (również w ramach zadania klasowego).
