• Nie Znaleziono Wyników

Poziom z inoceramami w warstwach inoceramowych strukturalnej elewacji Piątkowej (Karpaty przemyskie)

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Poziom z inoceramami w warstwach inoceramowych strukturalnej elewacji Piątkowej (Karpaty przemyskie)"

Copied!
13
0
0

Pełen tekst

(1)

R O C Z N I K P O L S K I E G O T O W A R Z Y S T W A G E O L O G I C Z N E G O A N N A L E S D E L A S O C I É T É G É O L O G I Q U E D E P O L O G N E

Vol. X L V I I I — 3/4: 3S7—387 K r a k ó w 1973

Janusz K o t l a r c z y k * , Feliks M i t u r a * * , Jacek R a j c h e l *

POZIOM Z INOCERAMAMI W WARSTWACH INOCERAMOWYCH STRUKTURALNEJ ELEWACJI

PIĄTKOWEJ (KARPATY PRZEMYSKIE)

(ipd. I—II i 4 fig.)

A horizon w ith înoceramus in the Inoceramian Beds of the Piątkowa structural elevation

(Polish Carpathians, Skole Nappe)

(PI. I—II and 4 Figs.)

T r e ś ć : Opisano 5 now ych stanow isk z fragm entam i skorup inoceram ów w w arstw ach inoceram ow yeh rejonu Dubiecka. C echy diagnostyczne, stw ierdzone na ułam kach pochodzących z 4 znalezisk, pozw alają na zaszeregow anie w szystkich fraigmentów do taksoniu Inoceramus salisburgensis Fugg. e t K astn. W e w szystkich przypadkach pozycja znalezisk fau n y w profilu w a rstw imoceraanowyich jest iden­

tyczna lub bardzo zbliżona, co (sugeruje obecność poziom u z inoceram am i, być m o­

że o charakterze horyzontu przewodniego.

WiSTĘP

W ozasie izldjęć geologicznych, przeprow adzonych w latach 1971— 1975 na w ypiętrzeniu utw orów górnej kredy w rejonie Dubiecka, znaleziono kilka now ych stanow isk inoceram ów (fig. 1). Znaleziska pochodzą

z w a r s t w inoceram owych Sufczyny, T am aw ki, Słonmego (coll. J. Ko- tlarozyk) oraz T arnaw ki II i Sielnicy (coll. J. RaijchCl). Stan zachowania okazów jest różny: skorupki pnzyspojone do łaWiczek piaskowców prze­

trw ały w większych fragm entach, ułam ki znalezione w łupkach tw orzą zlep pokruszonych skorup, o wielkościach uniem ożliw iających ozmacze~

nie.

* Instytut Geologii i Surow ców M ineralnych A kadem ii G órniczo-H utniczej, al.

M ickiew icza 30, 30-059 Kraków.

** Instytut Górnictwa N aftow ego i G azownictw a, ul. Lubicz 25a, 31-504 K ra­

ków.

(2)

Inoceram y w ystępują w ty m sam ym przedziale profilu w arstw ino- ceram owydh i zwiąizane są z określonymi horyzontem litologicznym. Da­

je to podstaw y do w yróżnienia w profiLki wanstw inoceram ow ych oma­

wianego regionu poziomu z inoceramaimi. W szystkie oznaczone egzem­

plarze na/leżą do jednego gatunku Inoceramus salisburgensis Fiugg. et K astn. (opracowanie paleontologiczne w ykonał F. M itura).

Nie m a żadnych wskazówek do łączenia z naszym .poziomem zna­

leziska inoceriama, nie oznączonegb zresztą, pochodzącego też z tego re­

jonu — a mianowicie z Nienadowej (Wdowianz, 1948).

Aiutorzy pragną serdecznie podziękować P. prof. dr halb. J. Małec­

kiem u za przyjacielskie wykonanie zdjęć fotograficznych.

Fig. 1. R ozm ieszczenie znalezisk inooeram ów imiędey 'Birczą a D ubieckiem (G eolo­

gia w g H. Sw idzińskiego, zm odyfikowana). 1 — w a rstw y inoceram ow e górnokredo- we; 2 — utw ory trzeciorzędow e ; 3 — aluw ia; 4 — uskoki; 5 — położenie maipek geologicznych zam ieszczonych w niniejszej pracy; 6 — stanow iska fauny om ów io­

n e w tekście

Fig. 1. Position o f localities w ith Inoceram us betw een Bircza and D ubiecko (Geo­

logy acc. to H. Sw idziński, m odified). 1 — Upper Cretaceous Inoceram ian beds; 2 — Tertiary; 3 — alluvia; 4 — faults; 5 — situation o f th e geologic m aps (see the

(text); 6 — localities w ith fauna discussed in th e paper R o d z a j : Inoceramus

P o d r o d z a j : Platyceram us

Inoceramus (Platyceram us) salisburgensis Fugger et K ästner, 1885

(Pl. I, Pl. II) 1875 Inoceramus haueri, Zugmayer, str. 293.

1885 Inoceramus salisburgensis, Fugger et Kastner, str. 78, taibl. 1 (non fig. tékst.

7,8).

1965 Inoceramus boehmi, N estler, str. 58.

(3)

359

1970 Inoceramus (Platyceram us) salisburgensis, Seite, str. 125, tabl. 24, fig. 1, taibl.

25—27, rys. tekst. 11.

M a t e r i a ł . — 4 okazy (Tarnaw ka I, T arnaw ka II, Sielnica, Słonne):

duże i małe fragm enty płaskich skorup z ddbnze zachow aną rzeźbą.

O p i s

N a okazie ze stanow iska T arnaw ka I (tabl. I), m ożna w yróżnić czte­

ry frag m en ty Skorup. Jeden, najw iększy fragm ent płaskiej Skorupy (wys.

28 cm, dł. 19 om), silnie potrzaskanej, o grubości ścianki prÿzmatylcznej 1,5— 3 mm, posiada płaskie pierścienie przyrostow e (na szerokości 20 cm od góry w zdłuż k ieru n k u wzro&tu), biegnące w płaskich łukach, w nie- regu/larnych odstępach do 6 mm, niżej 4 mim-

Na poziostałej szerokości okaizu (8 cm) w dolnej części skorupy w y­

stępują listw y fałdow e os trok anciiaste, oddzielone płytkim i bruzdaimi w nieregularnych odstępach szerokości 4—3 m m. Na całej Skorupie bie­

gną paralelnie do pierścieni w płaskich łukach linie przyrostow e w od­

stępach 1 mm. Jeslt to stadium końcówe (starsze) w zrostu osobnika (zgo­

dnie z paraitypem Seitiza, 1970, talbd. 26).

N a wyżej opisanej skorupie leżą 3 frag m en ty skorup; poprzecznie nasunięte w stosunku do osi w zrostu największego fragm entu skorupy.

Po praiwej stronie u góry fragm ent pierwszej skorupy ( 4 X 5 cm) przed­

staw ia staldium początkowe (mlłode) w zrostu osobnika (płaskie pierście­

nie przyrostow e szerokości 1,5 cm i linie przyrostow e w odstępach 1—

1,5 mm). Do tego samego stadium waiHostu należy zaliczyć fragm ent drugi skorupy ( 6 X 3 cm), leżący po lewej stronie u dołu. Posiada on rzeźbę w posltaci płaskich pierścieni przyrostow ych szerokości 1,5 cm i linii przyrostow ych, biegnących w odstępach 1 mm. Po praw ej stronie okazu, a .poniżej fragm entu pierwsizego skorupy nasuniętej, w ystępuje fragm ent trzeci skorupy, poprzecznie nasunięty (wys. 15 cm, dł. 8 cm), należący do stadium środkowego w zrostu osobnika. Rzeźba skorupy przedstaw ia niewyraźne, płaskie pierścienie przyrostow e szerokości do 5 cm oraz parallelnie biegnące w płaskich łukach linie przyrostow e w odstępach 1—2 mm.

Z wielkości fragm entów Skorupy w poszczególnych stadiach rozwoju onaz z płaskich łuków przebiegu koncentrycznej rzeźby skorupy można wnioskować, że okaz ten przed deform acją i pokruszeniem posiadał m i­

nim um 60 cm wysokości i tytleż długości.

Okaz drugi, Tarnaw ka II, przedistawia fragm ent (10 X 8 om) złożony z silnie potrzaskanych i po nasuw anych na siebie okruchów płaskiej sko­

rupy, o gruibości ścianki pryzmatytcznej 1—2 mm, na której w ystępują tylko linie przyrostowe, słabo widoczne, w odstępach 2 mm. Jdst to stadium środkowe wzrosltu osobnika.

Okaz trzeci, Sielmica (tab. II, fig. 1), przedstaw ia fragm ent płaskiej skorupy (wys. 20 cm, dł. 17 cm), silnie potrzaskanej, na której w ystę­

(4)

pu ją tylko linie przyrostow e w płaskich lukach, w odstępach 1—2 mm.

Je st to sfca/diuim środkowe w zrostu osolbnika. Gnulbość ścianki pryzm a­

tycznej wynosi 2—3 mim.

Okaz czw arty, Słonne (tab. II, fig. 2), przedstaw ia kilka ułam ków płaskiej skorupy ( 5 X 6 cm i m niejsze okruchy), o grubości ścianki p ry ­ zm atycznej do 6 m m. W ystępują tydko linie przyrostow e w płaskich łukach, w odstępach 1— 1,5 mm. Jest to stadium środkowe w zrostu oso­

bnika.

U w a g i

W szystkie wyżej opisane okazy są zgodne pod w zględem ogólnej fo r­

my, jaik i urzeźbienia skorupy z holotypeim (Fugger i K astn er — 1885, Seitz, 1970, taibil. 25), a zwłaszcza z para/typem gatunku I. salisburgensis (Seitz, 1970, str. 127, talbl. 26, 27).

Jednoznaczne oznaczenie okazów było miożiliwe dizięki pracy Seitza (1970), w której autor przeprow adził szczegółową anailizę i reiwizję ozna­

czeń inoceramów ze Stanowiska M untigł koło Siallziburga, dając nowe odbiltki oraz dokładne opisy i uporządkow ał taksonom ię inoceramów z podrodzajów Trochoceram us i Blatyceram us.

Podobne urzeźbienie i płaską, dużą skorupę jak I. salisburgensis po­

siadają jeszcze 2 gatunki — I. latus Mantelli ze środkowego turonu (Woods, 1913) i I. m antelli de M ercey (Barrois) z koniaku (Seitz, 1962).

Różnica polega jednak na tym , że I. latus .posiada pierścienie i linie przyrostowe, biegnące w stadium młodocianym w w ąskich odstępach i w łukach owalnych, a nie kolistych, w stadium dojrzałym ńa skoru­

pie w ystępują tyfliko linie przyrostow e w odstępach do 8 mm. N ato­

m iast skorupa I. m antelli jest silniej „pomarszczona” , w części młodo­

cianej posiada fałdy i linie przyrostow e ciasno biegnące, natom iast w końcowym stadium w zrostu skorupę pokryw ają tyilko linie przyrosto­

we w odstępach do 4 mm. WieUkość skorupy tej form y jest ponadto o w iele m niejsza old skorupy I. salisburgensis (Seitz, 1970, str. 129). Na podstawie pojedynczych, m ałych okruchów skorup, wyłącznie z końco­

wego stadium wzrostu, trudno jest jednak oidróżnić oba gatunki.

Do I. (PI.) m antelli de M ercey (Barrois) zaliczył Seitz (1961, str. 54, 60) również form y oznaczone przez Heinego (1929, str. 52, fig. 23, 24) jako I. circularis Schlüter, natomiaist form ę Schlütera, nie opisaną i nie opublikow aną przez niego, a tylko oznaczoną etykietą „In. circularis”

w 1874 r., Seitz (1961, str. 58, taibl. 1, fig. 6) po raz pierw szy opubliko­

w ał, dał ilustrację i zaliczył do I. (Pl.) cycloides cycloides W egner z san- tonu, likw idując ty m sam ym nazw ę gatunkow ą „I. circularis S c h lü te r” .

S t r a t y g r a f i a

I. (PI.) salisburgensis Fugger et K astn er obejm uje sw ym zasięgiem wg Seitza (1970, str. 125, 136, 138) w iek kam panu górnego i m astrychtu dolnego.

(5)

361

« — R o c z n i k P T G X L V I I I /3 — 4

(6)

U m i e j s c o w i e n i e z n a l e z i s k

Stanowisko T arnaw ka I znajduje się na lew ym brzegu dolnej części maiłeigo strum yka, niedaleko jago ujścia do rzeki Jaw ornik, a około 550 m na S od kościoła w Tam aw ce (fig. 2). Drugie znalezisko — T ar-

Fig. 3. Mapa geologiczna okolic Sielmicy (wg. J. Rajchla). 1—4 — w arstw y inocera- m owe: 1 — câenkolawiioowe /piaskowce ii iłupki; 2 — p iaskow ce giriuiboławdicowe; 3 — piaskow ce gruboław icow e, m argle bakulitow e i zlepieńce; 4 — ciem koławieowe piaskowce i łupki m łodsze od m argli bakulitow ych; 5 — pstre łupki paleoceńskie;

6 — pstre łupki eoceńskie; 7 — w arstw y hieroglifow e; 8—9 — w arstw y m enilito- we: 8 — kom pleks rogow cow o-m arglow y; 9 — piaskow ce k liw sk ie i łupki m en ili-

tow e; 10 — aluwda; 11 — m iejsce znalezienia fauny; 12 — ułożenie 'warstw.

Fig. 3. G eologie maip of th e airea o f S ielnica (a.cc. to J. Rajchel). 1—4 — I-nocera- m ian beds: 1 — th in bedded sandstones and shales, 2 — thick-bedded sandstones;

3 — thdick-ibedided sandstones, Baculiite m arls and conglom erates; 4 — thiin-toedded sandstones and shades younger (than B acu lite mauls; 5 — variegated shales (Patoeo- cene); 6 — variegated sh a les i(Eocene); 7 — 'Hieroglyphic ibeds; 8—9 — M enilite beds: 8 — chert-m arl com plex; 9 — K liw a sandstones and M enilite shales; 10 —

alluvia; 11 — locality w ith fauna; 12 — bedding

naw ka II — pochodzi z północnej skarpy drogi Iskań — Jaw ornik R us­

ki, z m iejsca odległego oikoło 1300 m od wspomnianego kościoła. F ra g ­ m en ty skbrup w Słonnem znaleziono w zachodniej skarpie drogi do Dubiecka, niedaleko od gwałtownego sk rętu Sanu z k ieru n k u północnego na w schodni (fig. 1) i około 100 m n a N od południow ej granicy lasu.

(7)

363

Stanowisko z Sielnicy znajduje się w brzegu małego prawobocznego dopływ u Sanu, niedaleko od jego ujścia (fig. 3).

Nagrom adzenie d etry tu su skorup inoceramów w Sufczynie stw ier­

dzono w odkrywce w potoku w padającym oibbk sikilepu do nzeki S tup- nicy, około 700 m w górę ad jego .ujścia.

LITOLOGIA WARSTW Z INOCERAMAMI

W szystkie1 znaleziska inoceramów związane są z pakietam i cienko- ławicowycih piaskowców i łupków sillnie w apnistych, barw y stalöwosaa- rej, w których liczne spękania w ypełnione są cizęsito kailcytem. Łupki stanow ią elem ent dom inujący. Sporadycznie w badanych profilach spo­

ty k a się cienkie ławiczki popielatych tw ardych m argli z licznym i fu- koidami. W pobliżu znaleziska fauny stwierdzono mangle fukoidowe w Tarnaw ce I i Sufczynie, w nieco dalszej odległości w pionie w ystę­

pują one w profilach Slłonnego i Sidlnicy. Również w niewielkiej odle­

głości pionowej od pozycji zajm owanej przez znaleziska inoceramów w Sufozynie, Tarnawce I i Sielnicy zn ajd u ją się wąslkie sm ugi czerwo­

nych łupków. W stanow iskach Tarnawika I i II oraz S ło n n e : skorupki inoceriamów znajdują się na dollnych pow ierzchniach piaskowców o prze­

kątnym w arstw ow aniu, w stanow isku Sielnica skorupki znaleziono w stropowej części w arstw y łupku. Od spągu nadległeigo piaskowca od­

dziela je około 1 mm w arstew ka ilasta. W żadnym z om aw ianych sta­

nowisk nie stwierdzono zaburzeń charakterystycznych dla osuwisk pod­

morskich. Duże powierzchnie znalezionych cienkościennych skorup w y­

kluczają pochodzenie ich ze starszych osadów, czyli możliwość w ystę­

powania inoceramów na w tórnym złożu. N ajpraw dopodobniej przed po­

grzebaniem skorup w osadizie podlegały one niedługiem u transportow i po dnie, podCizas którego nastąpiło połam anie delikatnych skorup o du­

żej średnicy (w jednym przypadku można ocenić średnicę skorupy kil­

kum ilim etrow ej grubości ma m inim um 60 cm). W przypadku znalezisk z Tarnaw ki i Słonnago można przypuścić, iż skorupy były przeniesione tym sam ym prądem , k tóry transportow ał m ateriał klastyezny.

POZYCJA GEOLOGICZNA STANOW ISK Z FA U N Ą INOCERAMÓW

O m awiane stanow iska w ystępują w dwóch dużych łuskach (skibach):

Sufczyny — T arnaw ki (stanowiska: Sufczyna, T arnaw ka I, Słonne) oraz Sielnicy (stanowisko Sielnica). Pozycja geologiczna stanow iska T arna­

w ka II nie jesit natom iast zmana — może ono znajdow ać się w drugo­

rzędnej stru k tu rze łuski Sufczyny,bądź też w bardziej wschodniej łusce.

Nie budząca wątpliwości ocena położenia znalezisk w stosunku do trze­

ciorzędowych łupków pstrych może być przeprow adzona tylko w p rzy ­ padku profili w arstw inoceramowych Sie'lnicy i Sufczyny. Szczegółowe 6*

(8)

Sufczyna T a r n a w k a - S ie ln ic a Słonne

Fig. 4. Profile litologiczne w arstw inoceram owych w łuskach: S u f czyny (1,2) i S iel- n icy (3). 1—5 — w arstw y inoceram owe: 1 — kom pleksy piaskow ców cien koław i­

cow ych i łupków m arglistych; 2 — kom pleksy piaskow ców grubo ław icow ych; 3 — kom pleksy łupków z fukoidam i; 4 — kom pleks gruboław icow ych piaskow ców , so­

czew ek m argli bakulitow ych i osuw isk podmorskich; 5 — cienkie w kładki: a — m argli fukoidow ych, b — pstrych łupków; 6 — pstre łupki p aleo- i eoceńskie; 7 — linie korelacyjne w kładek pstrych łupków; 8 — lin ie korelacyjne kom pleksów li­

tologicznych; 9 — potzycja znalezisk fauny.

Fig. 4. L ithological profiles o f the Inoceram ian beds in Sufczyna (1, 2) and S ieln i­

ca (3). '1-—5 — Inoceraimian beds: 1 — 'complexes o f 'thin-bedded sandstones and m arly shales; 2 — com plexes o f thick-bedded sandstones; 3 — shale com plexes w ith fucoids; 4 — com p lex o f thick-«bedded sandstones, © aculite maml len ses and subm arine slid es ; 5 — th in intercalations of: a — fucodd m a ils, b — variegated shales; 6 — Palaeo- and Eocene variegated shales; 7 — correlation lin es of varie­

gated shale intercalations; 8 — correlation lines of lithological com plexes; 9 — s i­

tuation of localities w ith fauna

(9)

365

zdjęcie geologiczne (J. K otlarczyka) pozwoliło n a prześledzenie w ycho­

dni pakietów w yróżnionych (por. fig. 4) w Sufflczynie d'aile j kiu NW.

Dzięki tem u stało się możliwe um iejscowienie w profilu znalezisk z T ar- najwiki I i Słonnego, a także skorelowanie ich z profilem w Sielnicy.

W rezultacie okazało się, iż znaleziska w Sufczynie, Tannaiwice I (a być może w Tarnaw ce II) i Sielnicy w ystępują w tym sam ym kom pleksie piaskowców cienkoławicowych i łupków z w kładkam i m argli fukoido- w ych, zajm ującym położenie około 650 m poniżej stropu w arstw ino- ceriamowych. P r z eprow adżoną paralelizację zdaje się potw ierdzać ho­

ryzont z czerwonym i smugami, znaleziony w om aw ianym kompleksie.

Pozycja znaleziska w Słonnem jest najprawidopodobniej niższa (około 950 m poniżej stropu) i związana ze starszym pakieitem oienkoławico- w ych piaskowców i łupków (bez p stry ch smug). Należy się jednak za­

strzec, że bardizo skom plikow ana buldowa geologiczna rejo n u Słonnego nie pozwala na bezdyskusyjne przyjęcie tej w ersji.

Zaszeregowanie naszyßh znalezisk fau n y do któregoś z w yróżnia­

nych oddziałów wianstw inoceram bwych n atrafia na trudności. W sta r­

szych praicadh (np. Wdowiarz, 1948) przyjm ow ano podział tych w arstw na trzy części, z których środkową tw orzył kom pleks gruboław icowych piaskowców, doliną zaś kom pleks łupków i cienkoławicowych piaskow ­ ców z w kładkam i cienkoławicowych m argli fukoidowych. J a k w idać z załą!czonych profili (fig. 4), w w ypiętrzeniu Piąitkowej pow tarzają się kilkakrotnie pakiety o cechach charakterystycznych dla w yżej w ym ie­

nionych oddziałów i podziału zgodnego z wyżej podanym i k ry teriam i nie da się przeprowadzić. Możemy jedynie stwierdzić, że stanow iska nasze w y stęp u ją pod pierw szym bądź pod drugim komlpleksem piaskowców grulbołaWicowych uw ażanych za przynależne do środkowego ogniwa.

WIEK WARSTW INOCERAMOWYCH W WYPIĘTRZENIU PIĄTKOW EJ

Stw ierdzenie obecności gatunku Inoceramus salisburgensis w środko­

w ej i niżlszej części profilli warstiw inoceramowych znacznie odmładza w iek tych ostatnich. Wiidać w yraźnie, że dostępne obserw acji pow ierz­

chniowej sekw encje w arstw nie mogą sięgać zbyt nisko poniżej dolnej granicy górnego kam panu. W arto zauważyć, że w łusce Sufczyny, tylko dalej na południe w K orzeńcu — znaleziono uprzednio (Kotlarczyk, M i­

tu ra, 1966) egzemplarz Inoceramus balticus J. Böhm. Z ajm uje on po­

zycję w kompleksie piaskowców gruboławicowych, znajdujących się po­

niżej opisanego poziomu z inoceram am i (fig. 4). W cytow anej pracy do­

puszczono możliwość obecności santonu górnego w ogniwie piaskowców gruboławicowych. Obecnie, w św ietle jeszcze niższej praw dopodobnej pozycji znaleziska Inoceramus salisburgensis w Słonnem i ograniczenia

(10)

zasięgu wiekowego gatunku I. balticus do kam panu- dolnego rnastry- chtu {w ujęciu Seitza, 1965) m ożem y przyjąć co najw yżej w rozpatryw a­

nych profillach oibecność dolnego kam panu.

M aszynopis nadesłano V 1977, p r zy ję to do d ru k u I 1978

WYKAZ LITERATURY — REFERENCES

F u g g e r E., K ä s t n e r C. (1885), N aturw issenschaftliche Studien und Beobach­

tungen aus und über Salzburg, pp. 77—80 Herm. Kerber (Salzburg).

H e i n e F. (1929), D ie Inoceram en des m iittelwestfälischen Em schers und unteren U ntersenons. Abh. preuss. geol. Landesanst., N. F. 120, pp. 5— 124, Berlin.

K o t l a r c z y k J., M i t u r a F. (1966), N ow e znalezisko Inoceramus balticus J.

Böhm w w arstw ach inoceram ow ych plasaczow iny skolskiej w okolicy Birczy.

Rocz. Pol. Tow . Geol., 36, 4, pp. 543— 548, Kraków.

N e s t l e r H. i(lö65), D ie (Rekonstruktion d es Lebensraum es d er R ügener Sohiredib- kreide Fauna (Unter-M aastricht) m it H ilfe der Paläoökologie und Paläo- biologie. Geologie, 14, Beih. 49, pp. 1— 147, Berlin.

S e i t z O. (1961), D ie Inoceram en des Santon von Nord W estdeutschland, I. Teil.

Beih. geol. Jb., 46, pp. 3— 186, Hamnower.

S e i t z O. .(1962), U ber Inoceram us (Platyceram us) mamtelli M ercey (Barrois) aus dem Coniac und d ie Frage d es B yssus-A usschnittes bei Oberkxeide-Inoceram en.

Geol. Jb., 79, pp. 353— 386, Hannower.

S e i t z O. '(1965), D ie Inoceram en d es Santon und Uniter-Campan von Nocrdwest- deutschland, II. T eil. Beih. geol. Jb., 69, pp. 3— 194, Hannower.

S e i t z O. (1970), Uber einige Inoceram en aus der Oberen Kreide. 1. D ie Grouppe d es Inoceram us isubqiuadratus Sch lü ter und der Grenzibereiöh Coniaic/iSanton.

2. D ie m untigler Inoceram enfauna und ihre V erbreitung im Ober-Campan und Maaistricht. Beih. geol. Jb., 86, pp. 3—171, Hannower.

W d o w i a r z J. (1948), Budow a geologicza Karpat w okolicy D ubiecka i K rzyw ­ czy. Pań stw ow y Inst. Geol., Biul. 33, pp. 3—35, Warsizawa.

W o o d s H. (1904—1913), A monograph of the Cretaceous L am ellibranchia o f En­

gland. Paleont. Soc., 2, pp. 1—473, London.

Z u g m a y e r H. (1875), Ü ber Petrefaktenfunde aus dem W iener Sandstein des L e­

opoldberges bei Wien. Verh. k.k. geol. Reichsanst, pp. 292—294, Wien.

SUMMARY

In the Polish E astern Gaxpathians (Skale nappe) another five loca­

lities (Tarnaw ka I and II, Słonne, Sielnica, Sufczyna) w ith fragm ents of Inoceramus siheüils have been found (fig. 1). Aid the determ inable specimens (figs. 2, 3) belong in the species Inoceramus sailisburgensis Fuigg. et Kast., whose stratigraphie ranige comprises the U pper Campa­

nian — Lower M aestrichtian (P lates I and II). None of the specim ens seems to have been redeiposited.

The localities w ith Inoceramus occupy a sim ilar stratigraphie posi­

tio n in the profile of the Inoceram ian Beds, i.e. aibouit 650 m bellow the

(11)

367

top of beds (fig. 4). Tarnawika II w as th e only locality whose position in th e profile failed to be univocally determ ined. It has been assumed on th e available evidence th a t the occurrence of Inoceramus in the stna- tiigraphically defined horizon of th e Inoceram ian bedis (manly shales and thin-bedded sandstones w ith intercalations of fucoid m arls) is not fortuitous. lit seeims thait only in certain tim e intervals th e conditions in the C arpathian flysch basin w ere particu larly favourable to the de­

velopm ent of these pellecypods.

The presence of the described fau n a in the loiwer p a rt of the profile testifies to the Cam paniam -M aestrichtian age of the Inoceram ian beds in the investigated area of (the Skole nappe.

OBJAŚNIENIA PLANSZ — EXPLANATION OF PLATES

Plaosza I — P late I

Fig. 1. Inoceramus (Platyceram us) salisburgensis Fugger et Kastner, 4 fragm enty skorupy tego sam ego okaizu nasunięte na siebie przedstaw iają w szystkie 3 istadia rozw oju osobnika (początkowe, środkowe, końcowe). Odkrywka Tar- mawka I; kampam góm y-m astrychit dolny

Fig. 1. Inoceramus (Platyceram us) salisburgensis Fugger et Kaistner; four overlap­

ping islheiU fragm ents o f Uhe sam e specim en iShow aid th e th ree stages of grow th (initial, m iddle, final). T am aw ka I; Upper Cam panian — Lower M aestrichtian

Plansza II — Pilate II

Fig. 1. Inoceramus (Platyceram us) salisburgensis Fugger et Kastner; fragm ent sk o­

rupy siln ie potrzaskanej (stadium środkowe w zrostu osobnika). Odkrywka Sielnica; kam pan górny — m astrycht dolny

Fig. 1. Inoceramus (Platyceram us) salisburgensis Fugger et Kastner; a fragm ent of (considerably broken sh e ll (m iddle stage o f growth). Sielnica; Upper Cam­

panian — Loiwer M aestrichtian

Fig. 2. Inoceramus (PI.) salisburgensis Fugger et Kastner; ułam ki płaskiej skorupy

o grubej ściance 6 m m (stadium środkowe wizrośtu osobnika). Odkrywka Słonne; kam pan górny — tmasibrycht dolny

Fig. 2. Inoceramus (PI.) salisburgensis Fugger et Kastner; fragm ents o f flat, th ick - w alled (66 (mm) sh ell (m id d le stage of growth). Słonne; Upper Cam panian — Low er M aestrichtian

(12)

Rocznik Pol. Tow. Geol., t. XL VIII, z. 3— 4

(13)

J. K o t l a r c z y k , F. M i t u r a , J. Rajchel Pl. II

Rocznik Pol, Tow. Geol,, t. X L V III

,

z. 3— 4

Cytaty

Powiązane dokumenty

O kazuje się, że więż akustyczna rozpoczyna się przed wykluciem się piskląt, w ciągu p aru ostatnich dni wysia­..

Jednym z rozw iązań problem u braku pracy m oże okazać się skrócenie czasu jej trw ania, tygodnia pracy.. R ifkin sugeruje, że sektor usług nie

(Wszystkie trzy promienie są nieomal prostopadłe do

daj~cego przejSciu mi~dzy oligocenem a miocenem (D. Pogl~dy te nie potwier- dzalyby wi~c wniosku wiekowego, ktory dla polskich odpowiednikow mikro- faunistycznych

W górnej części skorupy (na szerokości około 10 cm), która przedstaw ia stadium początkowe rozwoju osobnika, w ystępują płaskie, koliste fałdy, zwane

Oprócz tego znaleziono w jednym z bocznych potoków rybotyckich leżący luzem frag m en t skorupy inoce- ram a, przylegającej do kaw ałka tw ardego m arg lu

(1956), Uber Ontogenie, V ariabilitat und Biostratigraphie einiger Inoce-

Mnie medycyna kompletnie nie cieszyła ze względu na to, że widziałem, jak się to odbywa, że się idzie i się z tym człowiekiem [trzeba] spotkać.. [I to] człowiekiem nie