KONKURS Z JĘZYKA POLSKIEGO DLA UCZNIÓW SZKÓŁ PODSTAWOWYCH

(1)

Strona 1 z 24

KONKURS Z JĘZYKA POLSKIEGO DLA UCZNIÓW SZKÓŁ PODSTAWOWYCH

ETAP REJONOWY

MOTYW PRZEWODNI:

Świat jest książką i ci, którzy nie podróżują, czytają tylko jedną stronę.

św. Augustyn z Hippony

Drogi Uczniu,

witaj w II etapie Konkursu z Języka Polskiego. Przeczytaj uważnie instrukcję i postaraj się prawidłowo odpowiedzieć na wszystkie pytania.

 Arkusz liczy 24 strony i zawiera 10 zadań.

 Przed rozpoczęciem pracy sprawdź, czy Twój test jest kompletny.

Jeżeli zauważysz usterki, zgłoś ten fakt Komisji Konkursowej.

 Zadania czytaj uważnie i ze zrozumieniem.

 Odpowiedzi wpisuj czarnym lub niebieskim długopisem (bądź piórem).

 Dbaj o czytelność pisma i precyzję odpowiedzi. Nie cytuj, jeśli nie jesteś o to proszony.

 Nie używaj korektora, długopisu zmazywalnego.

 Oceniane będą tylko te odpowiedzi, które zostały umieszczone w miejscu do tego przeznaczonym.

 Brudnopis nie będzie oceniany.

Pracuj samodzielnie.

Powodzenia!

Czas pracy:

120 minut

Liczba punktów możliwych do uzyskania:

100

………

Kod ucznia

- -

Dzień Miesiąc Rok

pieczątka WKK DATA URODZENIA UCZNIA

(2)

Strona 2 z 24 Zadanie 1. (0-10)

Rozwiąż zamieszczone poniżej zadania gramatyczne.

A) Do rzeczownika podróż dopisz po 5 wyrazów pokrewnych i synonimów.

B) Uzupełnij tabelę według podanego wzoru.

WYRAZ POCHODNY

WYRAZ PODSTAWOWY

PODSTAWA

SŁOWOTWÓRCZA FORMANT TYP FORMANTU

domek dom dom- -ek sufiks LUB

przyrostek

podróżowanie

zawędrować

C) Dopasuj definicje do terminów gramatycznych.

A wyraz podstawowy 1 element, za pomocą którego tworzony jest nowy wyraz

B wyraz pochodny 2 część wyrazu podstawowego, która wchodzi w skład wyrazu pochodnego

C podstawa

słowotwórcza 3 słowo utworzone na podstawie innego wyrazu D formant 4 słowo, od którego utworzony został inny wy-

raz ODPOWIEDŹ: A ____ B ____ C ____ D ____

(3)

Strona 3 z 24 Zadanie 2. (0-11)

Przeczytaj uważnie fragment wiersza Zbigniewa Herberta Modlitwa Pana Cogito – po- dróżnika, a następnie wykonaj zamieszczone pod nim polecenia.

Zbigniew Herbert Modlitwa Pana Cogito – podróżnika (fragmenty) Panie dziękuję Ci że stworzyłeś świat piękny i bardzo różny

a także za to że pozwoliłeś mi w niewysłowionej dobroci Twojej być w miejscach które nie były miejscami mojej codziennej udręki – że nocą w Tarquinii leżałem na placu przy studni

i spiż rozkołysany obwieszczał z wieży Twój gniew lub wybaczenie a mały osioł na wyspie Korkyra

śpiewał mi ze swoich niepojętych miechów płuc melancholię krajobrazu i w brzydkim mieście Manchester odkryłem ludzi dobrych i rozumnych natura powtarzała swoje mądre tautologie:

las był lasem morze morzem skała skałą gwiazdy krążyły i było jak być powinno – Iovis omnia plena – wybacz – że myślałem tylko o sobie

gdy życie innych okrutnie nieodwracalne krążyło wokół mnie jak wielki astrologiczny zegar u świętego Piotra w Beauvais

że byłem leniwy roztargniony zbyt ostrożny w labiryntach i grotach

a także wybacz że nie walczyłem jak lord Byron o szczęście ludów podbitych i oglądałem tylko wschody księżyca i muzea

– dziękuję Ci że dzieła stworzone ku chwale Twojej udzieliły mi cząstki swojej tajemnicy i w wielkiej zarozumiałości pomyślałem

że Ducio van Eyck Bellini malowali także dla mnie a także Akropol którego nigdy nie zrozumiałem do końca cierpliwie odrywał przede mną okaleczone ciało

– proszę Cię żebyś wynagrodził siwego staruszka

który nie proszony przyniósł mi owoce ze swego ogrodu na spalonej słońcem ojczystej wyspie syna Laertesa (…)

Z. Herbert, Modlitwa Pana Cogito – podróżnika, [w:] tegoż, Wiersze zebrane, Kraków 2011.

A) Wiersz Z. Herberta został zatytułowany Modlitwa… . Sformułuj dwa argumenty prze- mawiające za tym, że utwór można potraktować jako poetycką modlitwę.

___________________________________________________________________________

(4)

Strona 4 z 24 ___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

B) Scharakteryzuj osobę mówiącą w wierszu (w której osobie i liczbie się wypowiada?;

kim jest?; co ją cechuje, wyróżnia?).

___________________________________________________________________________

C) Wybierz właściwą definicję wyrazu tautologia, pojawiającego się w cytowanym frag- mencie wiersza Z. Herberta. Wstaw znak X w kratce obok definicji.

konstrukcja językowa, w której poszczególne wyrazy powtarzają swoje znaczenie

wyrażenie, w którym jedna część wypowiedzi zawiera te same treści, które występują w drugiej części

przedstawienie pewnego zjawiska poprzez ukazanie na tle lub obok zjawiska zupełnie odmiennego

zestawienie dwóch elementów znaczeniowo przeciwstawnych w jedną ca- łość treściową

D) Oceń prawdziwość każdego z podanych zdań, zakreślając P, jeśli zdanie jest praw- dziwe, lub F, jeśli uznasz, że zdanie jest fałszywe.

Wiersz Z. Herberta jest wierszem białym.

P F

Utwór posiada regularną budowę stroficzną i wersyfikacyjną.

P F

Wiersz ma formę dialogu pomiędzy podmiotem lirycznym a Stwórcą.

P F

Utwór Modlitwa Pana Cogito – podróżnika napisany jest wierszem wolnym.

P F

E) W wierszu Z. Herberta pojawiają się liczne odniesienia do kultury. Odnajdź jej w przytoczonym fragmencie i zapisz cytaty we właściwe wiersze tabeli.

(5)

Strona 5 z 24 ODNIESIENIA

DO KULTURY CYTATY Z TEKSTU

malarstwo

literatura

mitologia

architektura

F) Wypisz z tekstu po jednym przykładzie apostrofy, porównania i uosobienia.

APOSTROFA PORÓWNANIE UOSOBIENIE

Zadanie 3. (0-10)

Przeczytaj uważnie fragmenty tekstu Piotra Toczyńskiego Z poetą na świętej wyspie¹, a na- stępnie wykonaj zamieszczone pod nim polecenia.

P. Toczyński, Z poetą na świętej wyspie (fragmenty)

Z tej wyspy na Hebrydach 15 wieków temu chrześcijaństwo ponownie ogarnęło Brytanię.

Ionę planował odwiedzić Jan Paweł II. Nie dotarł tu jednak, więc na najświętszą wyspę Europy ruszamy śladem podróży poetyckiej.

[1] Gdy jesienią 1963 r. Zbigniew Herbert zwiedzał Szkocję, spędził chwilę na wyspie, którą wspomniał później w Modlitwie Pana Cogito – podróżnika. Prosił, by Bóg wynagrodził

„Miss Helen z mglistej wysepki Mull na Hebrydach / za to że przyjęła mnie po grecku i prosiła żeby w nocy / zostawić w oknie wychodzącym na Holy Iona / zapaloną lampę aby światła ziemi pozdrawiały się”. Nie było to jedyne zapisane przez poetę wspomnienie Iony. Cztery lata po jego śmierci i prawie 40 lat od tamtej wizyty „Zeszyty Literackie” pod hasłem Herbert nieznany opublikowały tekst Holy Iona, czyli kartka z podróży (zima 2002 r.).

1 http://podroze.gazeta.pl/podroze/1,114158,3281228,z-poeta-na-swietej-wyspie.html

(6)

Strona 6 z 24 [2] Herbert zaczyna opis wyprawy na Ionę, jakby się usprawiedliwiał: „Nie wiem dlaczego, ale od paru lat nawiedza mnie obraz wyspy. Wyspy nie należą do krajobrazu mego dzieciństwa.

Urodziłem się w środkowej Europie, w połowie drogi między Morzem Bałtyckim a Czarnym.

Pejzaż mojej młodości to podlwowskie okolice: jary i łagodne pagórki porośnięte sosną, na któ- rej najpiękniej kwitnie pierwszy sypki śnieg. Morze było tutaj czymś niewyobrażalnym, a wyspy miały posmak baśni. Była późna jesień, kiedy zdecydowałem się w małym szkockim porcie Oban popłynąć na jedną z wysp Hebrydów. Cel podróży – Holy Iona”. (…)

[3] Oban ma do zaoferowania zrujnowany zamek, wieżę widokową i prom do Craignure na wyspie Mull. Jeśli nie zdążymy na ostatnie połączenie, można spędzić noc w schronisku. Her- bert nie mógł jednak odpłynąć z Obanu zwykłym rejsowym promem: „Tylko dzięki wyjątkowej życzliwości szkockich rybaków – jako że pora była późna i regularna żegluga statkiem od paru tygodni zawieszona – dotarłem na wyspę Mull”.

[4] Dziś przez całą długość wyspy Mull, z Craignure do Fionnporth, jeżdżą autobusy lokal- nej firmy Bowman's. Wąską drogą jedzie się niebezpiecznie szybko, a gdy z naprzeciwka wy- jeżdża inny pojazd, drogi ustępuje ten kierowca, który ma najbliższy zjazd po swojej lewej stronie. (…) Choć więc na wyspie Mull hamowanie bywa ostre, dojeżdżamy cało. Poeta inaczej wspomina drogę przez wyspę Mull do Fionnporthu: „Pustym autobusem przeprawiłem się na drugi jej koniec, do małej osady rybackiej (jeśli osadą godzi się nazwać parę rozproszonych domków) położonej na wprost Holy Iona. Tutaj gospodyni, u której zamieszkałem, wydzwa- niała w ciemną noc do rybaków, którzy zechcieliby popłynąć ze mną”. (…)

[5] Choć droga na wyspę była długa i wymagała noclegu w Fionnporcie, Herbert niedługo zabawił na Ionie. Tak czyni wielu turystów, spędzając tu ledwie kilka godzin. Wystarczy, by odwiedzić klasztor odbudowany przez Iona Community. Tymczasem, choć wyspa ma wymiary 1,6 na 5,6 km, warto zabawić na niej dłużej, nawet tydzień. Można wtedy Ionę obejść dookoła i zobaczyć kamienistą zatokę św. Kolumbana (St. Columba's Bay), gdzie piętnaście wieków temu przybiła łódź irlandzkiego duchownego. Ze wzgórz, z których święty widział swoją oj- czyznę – Irlandię – można zapolować na widok delfina w wodach Atlantyku. (…)

[6] Św. Kolumban miał przed śmiercią przepowiedzieć, co czeka Ionę, nim przeminie świat: „Iona mego serca, Iona mej miłości, / Zamiast mnisich głosów będzie tu muczeć bydło:

/ Lecz nim świat dojdzie do końca / Iona będzie jak była”. Tę właśnie przepowiednię realizo- wano, odbudowując opactwo. Poprzez duchowy wymiar podróż na ten święty zachód Szkocji nabiera więc niespotykanej głębi.

P. Toczyński, Z poetą na świętej wyspie, http://podroze.gazeta.pl/podroze/1,114158,3281228,z-poeta-na-swietej-wyspie.html

A) Zapisz słownie daty roczne pojawiające się w pierwszym akapicie tekstu.

1963 r.

2002 r.

(7)

Strona 7 z 24 B) Która informacja, dotycząca Z. Herberta, jest sprzeczna z tekstem? Wstaw znak X

w kratce obok właściwej odpowiedzi.

Zbigniew Herbert spędził młodość we Lwowie.

Poeta dwukrotnie odwiedził Ionę.

Wspomnienia z podróży na wyspę odbiły się echem w twórczości poetyckiej Herberta.

C) Z akapitu 5. wypisz wypowiedzenie złożone z imiesłowowym równoważnikiem zdania.

___________________________________________________________________________

Imiesłów występujący w tym zdaniu informuje o (zaznacz właściwą odpowiedź):

a) jednoczesnym odbywaniu się obu czynności.

b) czynności, która odbyła się wcześniej.

c) braku relacji czasowych między czynnościami.

d) czynności, która będzie odbywać się później.

D) Narysuj wykres zdania: Tutaj gospodyni, u której zamieszkałem, wydzwaniała w ciemną noc do rybaków, którzy zechcieliby popłynąć ze mną.

E) Na podstawie tekstu P. Toczyńskiego zredaguj krótką notatkę na temat wyspy Iona (40-60 wyrazów).

___________________________________________________________________________

(8)

Strona 8 z 24 ___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

F) Dokończ poniższe zdanie, zaznaczając odpowiedź a) lub b) i jej uzasadnienie spośród 1) – 4).

W wypowiedzeniu: Tymczasem, choć wyspa ma wymiary 1,6 na 5,6 km, warto zabawić na niej dłużej, nawet tydzień podkreślony wyraz jest:

a) spójnikiem

użytym w celu

1) wprowadzenia zdania podrzędnego.

2) wprowadzenia zdania nadrzędnego.

b) zaimkiem

3) zastąpienia rzeczownika wyspa.

4) zastąpienia podmiotu zdania.

G) Zaznacz właściwe uzupełnienie podanego poniżej zdania.

Z treści przytoczonych fragmentów tekstu P. Toczyńskiego wynika, że:

a) Iona zajmowała ważne miejsce na chrześcijańskiej mapie Europy w średniowieczu.

b) Na wyspie znajduje się wiele atrakcji turystycznych, m.in. ruiny zamku oraz odbudo- wany klasztor.

c) Zbigniew Herbert nie zabawił na wyspie zbyt długo, ponieważ Iona nie zrobiła na nim dobrego wrażenia.

Zadanie 4. (0-5)

Zapoznaj się z załączonymi do zadania tekstami dotyczącymi satyry jako gatunku literac- kiego i wykonaj zamieszczone pod nimi polecenia.

(9)

Strona 9 z 24 A) Na podstawie zamieszczonych tekstów wymień 4 cechy satyry jako gatunku literac-

kiego.

___________________________________________________________________________

B) Oceń poprawność stwierdzeń zamieszczonych w tabeli, wybierając odpowiedź spośród podanych.

Podróż I. Krasickiego jest satyrą, ponieważ:

1. ukazuje świat w krzywym zwierciadle, posługuje się ironią i karykaturą.

2. występujące w niej postacie są szczegółowo scharakteryzowane.

3. krytykuje wady, a nie konkretne osoby.

4. wypowiedzi postaci przytoczone są formie mowy zależnej.

a) Tylko stwierdzenie 1. jest poprawne.

b) Tylko stwierdzenie 3. jest poprawne.

c) Stwierdzenia 1. i 3. są poprawne.

d) Stwierdzenia 2. i 4. są poprawne.

C) Napisz jednym zdaniem, jaką ludzką postawę krytykuje I. Krasicki w satyrze Podróż.

___________________________________________________________________________

(10)

Strona 10 z 24 Zadanie 5. (0-10)

Na podstawie swojej znajomości utworu Antoine’a de Saint-Exupery’ego odpowiedz na pytania Małego Księcia. Odpowiedzi zapisz w wyznaczonym miejscu w „chmurkach”.

(11)

Strona 11 z 24 Zadanie 6. (0-9)

Załączone do zadania rysunki przedstawiają etapy podróży Małego Księcia. Uporządkuj je, wpisując numery 1-6 w czerwone okręgi przy każdym z nich. Następnie napisz, jakie postawy reprezentują spotkane przez Małego Księcia postacie.

(12)

Strona 12 z 24 Zadanie 7. (0-6)

Spotkany przez Małego Księcia Kupiec opowiadał chłopcu o właściwościach i zaletach pigułki zaspokajające pragnienie. Zredaguj reklamę tej pigułki.

(13)

Strona 13 z 24 W swoim tekście uwzględnij:

 slogan reklamowy (krótkie, wyraziste i trafiające do odbiorcy hasło reklamowe);

 informacje o zaletach i cechach produktu (zgodne z treścią Małego Księcia), jego cenie i możliwościach nabycia.

Pamiętaj, że Twoja reklama powinna być zwięzła, oryginalna i atrakcyjna dla odbiorców.

(14)

Strona 14 z 24 Zadanie 8. (0-13)

Zapoznaj się z fragmentem książki M.T. Reida Dolina bez wyjścia i wykonaj zamieszczone pod nim polecenia.

M.T. Reid, Dolina bez wyjścia (fragment)

Dnia pewnego Ossaro spostrzegł w zacisznej kotlince małego piżmowca, skinął natych- miast na Gustawa, ale zanim młodzieniec wymierzył, zręczne zwierzę skoczyło na skałę i szybko zaczęło uciekać. Myśliwi biegli za nim, kozioł wspinał się coraz wyżej na górę, a cho- ciaż trudno było iść z nim na wyścigi, Ossaro wytłumaczył młodzieńcom, że mogą go wypędzić tym sposobem nad brzeg przepaści lub strumienia i zagrodzić mu powrót. Wspinali się więc wszyscy trzej coraz wyżej, aż napotkali lodnik² spuszczający się z jakiejś niezmiernej wysoko- ści w kotlinę.

Młodzi podróżnicy widzieli już nieraz lodniki, które są bardzo pospolite w górach hi- malajskich. Powierzchnia tych potężnych mas lodowych, zazwyczaj przysypana śniegiem, żwi- rem i piaskiem, nie była bardzo śliska, z łatwością więc wdrapali się na nią i gonili wytrwale za piżmowcem. Nadzieja zagrodzenia mu drogi stawała się nawet dość prawdopodobna, gdyż kotlina zwężała się, po obu jej stronach wznosiły się olbrzymie, prostopadłe skały, które zda- wały się łączyć z sobą w oddaleniu, tworząc niezmiernie wydłużony trójkąt.

Na śniegu widać było ślady piżmowca, musiał więc ciągle biec naprzód w tym samym kierunku, a róg trójkąta stanowił coś na kształt pułapki. Gustaw biegł naprzód z Hindusem, zapał ich udzielił się Karolowi, który także podążał za nimi. Już przejście było tak wąskie, że zaledwie kilkanaście metrów dzieliło jedną skalistą ścianę od drugiej, gdy nagle myśliwi ujrzeli przepaść otwartą pod stopami. Lodnik był pęknięty w poprzek, a szczelina wynosiła parę me- trów szerokości. Tymczasem po drugiej stronie można było dostrzec ślady piżmowca. Zwinne zwierzątko musiało więc przesadzić tę przestrzeń jednym susem. Ossaro zapewniał, że nic w tym nie było niezwykłego.

Karol najmniej zmartwił się tą przygodą, usiadł na kamieniu i odpoczywał, Gustaw od- szedł nieco dalej i po chwili ozwał się okrzyk wesoły:

– Most, most! Znalazłem most!

Ossaro skoczył w stronę, skąd słychać było głos młodego chłopca, Karol także powstał i podążył za nim. Najosobliwszy w świecie widok przedstawił się jego oczom. Olbrzymi odłam skały zawieszony był nad przepaścią na kształt mostu, jego brzegi po obu stronach opierały się prawie na samych krawędziach pękniętego lodnika. Jakim sposobem się tam dostał i jak mógł utrzymać się w równowadze? Ciekawe to było pytanie. Może leżał w tym miejscu jeszcze przed pęknięciem masy lodowej, która się pod nim rozsunęła? Przypuszczenie to było najbardziej prawdopodobne.

Gustaw nie zastanawiał się wcale nad pochodzeniem mostu, lecz śmiało puścił się tą drogą niezbyt bezpieczną. (…) Wszyscy trzej przemknęli dalej za śladami piżmowca, pewni już teraz, że im nie ucieknie.

A wtem rozległ się huk straszliwy, jakby grom spadł z jasnego nieba, po nim nastąpił drugi, echa okoliczne powtórzyły te przerażające odgłosy, a jednocześnie młodzi podróżnicy

2 Lodnik – lodowiec

(15)

Strona 15 z 24 poczuli, że grunt drży i chwieje się pod ich stopami. Przestrach ich ogarnął, przypomnieli sobie, że stoją na lodzie, żaden nie wymówił ani słowa, lecz wszyscy, zgodnym uczuciem wiedzeni, zaczęli szybko zawracać z drogi. W parę minut dobiegli do szczeliny, lecz jakiż widok oczy ich uderzył! Most runął w przepaść, a szczelina zdawała się znacznie rozszerzona. Gdy tak trzej podróżnicy stali nad tą czarną czeluścią, która im drogę zagradzała, ozwał się nowy łoskot, straszniejszy jeszcze. Cały lodnik zdawał się z posad swych poruszać. Ogromne głazy toczyły się po spadzistościach, bryły lodu odrywały się z hukiem złowrogim i uderzały o kamienne ściany, rozsypując się w drobne kawałki; zamęt najokropniejszy panował dokoła naszych mło- dzieńców, można było obawiać się,że cała ta potężna masa lodu runie w końcu w jakąś nie- zgłębioną otchłań.

M.T. Reid, Dolina bez wyjścia, przeł. M.J. Zaleska, Warszawa 1998.

A) Uzupełnij luki w tekście wyrazami z ramki. Pamiętaj o odpowiednim przypadku gra- matycznym.

dolina, balon, Indie, Kalkuta, Gustaw, angielscy, Karol Linden, pies, młodszy, przewodnik, Himalaje, latawce

Dwaj _________________ podróżnicy, ________________________ i jego ___________ brat _________________, wyruszają do ___________ w celu poszukiwania osobliwych roślin oz- dobnych. W wyprawie towarzyszy im _________ Neron. W _______________ dołącza do nich hinduski _________________, Ossaro. W _________________ mężczyźni schodzą w polo- dowcową __________________ i zostają w niej uwięzieni w wyniku osunięcia się głazów.

Podejmują wiele prób wydostania się z pułapki, konstruując _________________, wypuszcza- jąc ________________, używając wykonanych przez siebie drabin, lecz ostatecznie znajdują ocalenie dzięki niezwykłemu pomysłowi, na jaki wpadli bracia.

B) Opisz, w jaki sposób podróżnicy wydostali się z pułapki?

___________________________________________________________________________

(16)

Strona 16 z 24 C) Streść w 50-60 słowach załączony do zadania fragment utworu M.T. Reida.

___________________________________________________________________________

D) W załączonym fragmencie utworu M.T. Reida pojawia się słowo Hindus. Wyjaśnij jego znaczenie i sformułuj zasadę ortograficzną dotycząca pisowni tego wyrazu.

ZNACZENIE

ZASADA ORTOGRAFICZNA

E) Wyobraź sobie, że jesteś reporterem i masz przeprowadzić wywiad z wybranym bo- haterem książki Dolina bez wyjścia. Zredaguj 4 pytania, jakie zadasz swojemu roz- mówcy. Pytania powinny dotyczyć wydarzeń opisanych w załączonym fragmencie.

___________________________________________________________________________

F) Dokończ poniższe zdanie, zaznaczając właściwą odpowiedź.

Wypowiedzenie Most runął w przepaść, a szczelina zdawała się znacznie rozszerzona to:

a) zdanie współrzędnie złożone łączne.

b) zdanie współrzędnie złożone rozłączne.

c) zdanie współrzędnie złożone wynikowe.

d) zdanie podrzędnie złożone.

(17)

Strona 17 z 24 Zadanie 9. (0-11)

Zapoznaj się z fragmentami recenzji książki Nela na kole podbiegunowym autorstwa M.

Kwiatkowskiej-Gadzińskiej³, a następnie wykonaj zamieszczone pod tekstem polecenia.

M. Kwiatkowska-Gadzińska, „Nela na kole podbiegunowym” – recenzja książki (fragmenty)

[1] Nelę znają chyba wszystkie dzieci. Mała podróżniczka podbiła serca swoich rówieśni- ków, którzy z zapałem śledzą jej kolejne wyprawy i na pewno trochę zazdroszczą możliwości pływania po Amazonce albo głaskania maleńkiego tygrysa. Tym razem Nela opowiada czytelnikom o swojej podróży po kole podbiegunowym.

[2] Jedenastolatka odwiedza Islandię, Finlandię i Grenlandię. W każdym z tych miejsc robi rzeczy wyjątkowe. (…)

[3] Książka podzielona jest na dziesięć rozdziałów i każdy z nich, uzupełniony licznymi zdjęciami, mapkami i rysunkami, opisuje inną przygodę. Rozdziały czyta się jednym tchem.

Dodatkową atrakcją są również znajdujące się na niektórych stronach kody, po zeskanowaniu dające czytelnikom dostęp do dodatkowych treści multimedialnych. (…)

[4] Książka to nie tylko opis przygód, ale również (a może przede wszystkim) mnóstwo informacji na temat miejsc, które odwiedza Nela. Na początku mamy obszerny wstęp, z którego czytelnicy dowiedzą się, gdzie znajduje się koło podbiegunowe, czym różni się Arktyka od Antarktydy, poznają również odpowiedź na pytanie, dlaczego niedźwiedzie polarne nie polują na pingwiny. W książce nie brakuje również map przedstawiających odwiedzane przez dziew- czynkę miejsca. Dzieciom ta książka na pewno przypadnie do gustu, spodoba się również ro- dzicom i jestem pewna, że wielu z nich w trakcie czytania o przygodach Neli także poszerzy swoją wiedzę.

[5] Mała reporterka ma rzesze wiernych fanów, którzy niecierpliwie wypatrują kolejnych tomów jej przygód. Tom szósty na pewno ich nie zawiedzie. A po jego przeczytaniu wszyscy będą wyczekiwać tomu siódmego. Dokąd tym razem zabierze czytelników Nela? Tego na razie nie wiem, ale wiem jedno, na książki Neli czekać warto!

A) Autorka recenzji wspomina o „wyjątkowych rzeczach”, jakich Nela doświadcza na kole podbiegunowym. Wymień 4 dowolne przygody Neli opisane w książce.

___________________________________________________________________________

B) Co, według recenzentki, decyduje o atrakcyjności książki Neli? Odpowiedz na podsta- wie akapitów 3. i 4.

3 http://qlturka.pl/2017/01/29/nela-na-kole-podbiegunowym-recenzja-ksiazki/

(18)

Strona 18 z 24 ___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

C) Z tekstu recenzji wypisz jedno zdanie, będące opinią.

___________________________________________________________________________

D) Określ przypadek, liczbę i rodzaj gramatyczny wyrazu podkreślonego w zdaniu: Dzie- ciom ta książka na pewno przypadnie do gustu.

PRZYPADEK _______________________ ___ LICZBA __________________________

RODZAJ GRAMATYCZNY _____________________________

E) W imieniu samorządu uczniowskiego zredaguj zaproszenie dla dyrektora na wieczo- rek podróżniczy, którego gościem honorowym będzie Nela. W treści zaproszenia za- mieść informację o wyjątkowym gościu.

(19)

Strona 19 z 24 Zadanie 10. (0-15)

Wybierz jedną z zamieszczonych poniżej ilustracji i uczyń ją inspiracją do napisania twórczego opowiadania z dialogiem. Nadaj swojemu opowiadaniu tytuł i pamiętaj, by w tekście znalazło się odwołanie do wybranego przez Ciebie rysunku.

Twoja praca powinna liczyć minimum 160 słów.

ILUSTRACJA 1.

https://www.wallpaperflare.com/pirates-of-the-caribbean-dead-men-tell-no-tales-movie-scene-wallpaper-148170

ILUSTRACJA 2.

http://www.katsuumi.pl/2015/11/wycieczka-w-gory-jak-sie-przygotowac.html

(20)

Strona 20 z 24 ILUSTRACJA 3.

https://turystyka.wp.pl/hurghada-dlaczego-przyciaga-jak-magnes-6060986534441601g/7

ILUSTRACJA 4.

http://wrzutka.pl/tapety/p/4094/zwierzeta-morze-ocean-ryby-palmy-delfiny-wyspy

(21)

Strona 21 z 24 Forma

0-2 p.

Treść 0-5 p.

Kompozycja 0-2 p.

Język 0-2 p.

Styl 0-2 p.

Zapis 0-2 p.

Wybieram ilustrację nr ____

_____________________________________________________

___________________________________________________________________________

(22)

Strona 22 z 24 ___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

(23)

Strona 23 z 24 ___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

(24)

Strona 24 z 24

KONKURS Z JĘZYKA POLSKIEGO DLA UCZNIÓW SZKÓŁ PODSTAWOWYCH