M e 3 R o k X V I . W ł o c ł a w e k , ś r o d a 5 s t y c z n ia 1 9 3 8 r . C e n a 1 0 g r .
B E x p r e s s K u ja w s k i
W Ł O C Ł A W E K B r z e s k a 2 9 A D M I N I S T R A C J A
P r z e d m ie j s k a 2 0 T e l e f o n M e 1 1 * 0 0
R e d a k t o r w s p r a w a c h p i s m a p r z y j m u j e w R e d a k c j i p r z y u l i c y B r z e s k i e j A & 2 9 o d g o d z i n y 1 4 - e j d o g o d z i n y 1 5 - e j c o d z ie n n ie z a w y j ą t k i e m n i e d z i e l I ś w W R e d a k c j a r ę k o p i s ó w n i e z a s t r z e ż o n y c h n i e z w r a c a I z a s t r z e g a s o b i e p r a w o z m ia n .
Z a k ł a d y G r a f i c z n e i I n t r o l i g a t o r n i a l p . f . B R A C I A P I O T R O W S C Y
W y t w ó r n i a m a t r y c i s t e m p l i k a u c z u k o w y c h | W ł o c I a w e k , P r z e d m i e j s k a 2 0 t e l e f o n 1 1 - 0 0
Z u c h w a ls tw o n ie m ie c k ie w z r a s t a
Poznań, 4. 1.ZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA
P o l s E o - n i e m i e c k i p a k t o n i e a g r e s j i n i e z l ik w id o w a ł b y n a jm n ie j w a lk i , t o c z ą c e j s i ę n a g r u n c ie r e a li z a c j i p a ń g e r m a ń s k ie g o h a s ł a : „ D r a n g n a c h 0 - s t e n “. S t r o n a n i e m ie c k a a n i n a c h w i
l ę n i e z a m i e r z a ł a z r e z y g n o w a ć z a m - b i c y j e k s p a n s j i. N ie z a m ie r z a ł a i n i e z a m ie r z a . P r z y t łu m i o n o t y l k o z b y t h a ł a ś l iw e a k c e n t y i z m i e n io n o w p e w n y m z a k r e s i e m t o d y d z i a ła n i a , d o s t o s o w u j ą c j e d o d o k t r y n y i t a k t y k i n a r o d o w o - s o c j a l is t y c z n e j . I s t o t a s t o s u n k ó w p o l s k o - n i e m i e c k i c h p o z o s t a ł a — j a k t o n i e je d n o k r o t n i e w y k a z y w a l iś m y — b e z z a s a d n ic z e j z m ia n y . W s z c z e g ó ln o ś c i t r w a n a d a l w y t ę ż o n a a k c j a g e r m a n i z a to r s k a . N i e o - g r a n i c z a s i ę o n a d o l u d n o ś c i , z a m ie s z k a łe j w g r a n ic a c h T r z e c i e j R z e s z y . S t e r o r y z o w a n a , p r z e ś la d o w a n a n a k a ż d y m k r o k u l u d n o ś ć p o l s k a w N i e m c z e c h p o z b a w io n a j e s t j u ż d z i ś z r e s z tą w s z e l k i c h m o ż l i w o ś c i k u l t u r a l n e g o r o z w o ju . W p r z e k o n a n iu h i t l e r o w c ó w t y l k o k w e s t i ą c z a s u j e s t k o m p l e t n e z a t a r c ie ś l a d ó w p o l s k o ś c i w R z e s z y .
T y m w i ę k s z y n a c i s k k ł a d z i e s ię t e d y n a p r a c ę n a z i e m i a c h b . z a b . p r u s k i e g o , n a l e ż ą c y c h o b e c n ie d o P o l s k i . P r z y p o m o c y p o t ę ż n e g o a p a r a tu p r o p a g a n d o w e g o , w s p a r t e g o o o l b r z y m i e z a s o b y f i n a n s o w e n i e m ie c k i c h p r z e d s i ę b io r s t w i f u n d u s z ó w " z z a g r a n i c y , w c i ą g a j ą N i e m c y l u d n o ś ć r d z e n n i e p o l s k ą d o r o b o t y n i e m ie c k i e j . N a ł a w a c h o s k a r ż o n y c h o a n t y p a ń s t w o w e k n o w a n i e o s ł a w io n e j N . S . D . A . B . c z y i n n y c h n i e l e g a ln y c h o r g a n i z a c y j z a s i a d a li p r z e c ie ż w l w ie j c z ę ś c i P o l a c y . P o l a k ó w w e r b o w a n o b e z c e r e m o n ia l n ie d o „ J u n g d e u t s c h e P a r t e i“ ,
„ Y o lk s b u n d u1* c z y „ D e u t s c h e V e r e i- n i g u n g“. P o l a k ó w p o d s t ę p n i e w a b i o n o z p o g r a n ic z a d o m a s o w e j u c i e c z k i p r z e z „ z i e lo n ą g r a n i c ę “ , o b i e c u j ą c im z ł o t e g ó r y w h i t le r o w s k i m r a j u . P o l a k ó w , p r z y j m o w a n y c h o s t a tn i o z n o w u n a r o b o ty s e z o n o w e , s z k o li s ię — w m y ś l i n s t r u k c j i G o e b b e l s a — n a n i e ś w ia d o m y c h a g e n tó w k u l t u d l a H i
t l e r a .
N ie . d o ś ć n a t y m : p r z y p o m o c y w s z e l k ic h d o s t ę p n y c h ś r o d k ó w z m u s z a j ą N i e m c y P o l a k ó w d o g e r m a n i z o - w a n ia w ł a s n y c h d z i e c i . P o l a k ó w , z a m i e s z k a ł y c h w g r a n i c a c h R z e c z y p o s p o l it e j , p o s i a d a j ą c y c h p o l s k i e o b y w a t e l s t w o ! Z n a m y l ic z n e p r z y k ł a d y t a k i e g o n a c i s k u z e s t r o n y n i e m i e c k i c h p r z e d s ię b i o r c ó w . A l e p o d o b n ą a k c j ę p r o w a d z ą t e ż c z y n n i k i u r z ę d o w e T r z e c i e j R z e s z y .
P o t w i e r d z a to n i e z b i c ie d r o b n y , a l e j a k ż e c h a r a k t r y s t y c z n y d o k u m e n t z o s t a t n i c h d n i . J a k w ia d o m o , n a m o c y w z a j e m n y c h u k ł a d ó w u b e z p i e c z o n y m w d a w n y c h i n s ty t u c ja c h n i e m i e c k i c h , a z a m ie s z k a ł y m n a t e r e n ie P o ls k i w y p ł a c a r e n t y U b e z p i e c z a ln i a K r a jo w a w P o z n a n iu . ( A n a l o g i c z n i e
„ R e d c h s v e r s ic h e r u n g s a n s ta lt“ w B e r
lin ie w y p ła c a e m e r y tu r y b . u b e z p ie c z o n y m , m ie s z k a ją c y m o b e c n ie w N ie m c z e c h ). O c z y w iś c ie w ś r ó d r e n c i
s tó w U b e z p ie c z a ln i K r a jo w e j p r z e w a ż a ją P o la c y . R z e c z w ty m , ż e N ie m c y m a ją p e w ie n w p ły w n a u s ta la n ie w y m ia r u . I o to w p ły te n w y z y s k u ją d la s k a n d a lic z n e j in g e r e n c ji w s to s u n k i w e w n ę tr z n e P o ls k i. S p r a w a , o k tó r e j w s p o m in a liś m y , p r z e d s ta w ia s ię w te n s p o s ó b ,, ż e p e w ie n z a m ie s z k a ły w P o z n a n iu P o la k o tr z y m a ł U s t n a s tę p u ją c e j tr e ś c ią
„ D e r L e ite r d e r R e ic h s -
v e r s ic h e r u n g s a n s ta lt f u r A n g e s te llte G . N r. I. L e i 8 /3 7 P o .
B e rlin -W ilm e n s d o rf. 1 4 D e z e m b e r 1 9 3 7 . H e r m X . X .
Poznań - Posen
N a c h § 5 1 u n s e r e r S a tz u n g u b e r M e h r- le is tu n g e n in d e r A n g e s te llte n v e r s ic h e - r u n g w ir d K in d e r z u s c h u s s a is M e h rle i- s tu n g n ic h t g e w a h rt, s o b a id d a s K in d im A u s la n d le b t u n d s e in e d e u ts c h e E r- z ie h u n g n ic h t g e w a h r le is te t w ird .
D a I h r S o h n e in p o ln is c h e s P r iv a t- G im n a s iu m b e s u c h t, s te lle n w ir _ I h n e p a n h e im u n s b in n e n 1 4 T a g e n m itz u te i- le n , d a s s d ie d e u ts c h e E r z ie h u n g d e s K in d e s g e w a h r le is te t is t u n d d ie h ie r - f u r e r f o r d e r lic h e n T a ts a c h e n e in g e h e n d z u b e g r u n d e n .
B e s tc h t in P o se n k o in e d e u s c h e h o e - h e r e S c h u le ? u n d w e s h a lb s c h ic k e n S ie I h r e n S o h n a u f d ie p o ln is c h e ?
Im A u tr a g e
Dr. Schliack."
Z n a c z y to m n ie j w ię c e j ty le : S to s o w n ie d o § 5 1 n a s z y c h p r z e p i
s ó w o w y ż s z y c h ś w ia d c z e n ia c h p r z y u - b e z p ie c z e n iu p r a c o b io r c ó w n ie u d z ie la s ię d o d a tk u d la d z ie c i ja k o w y ż s z e g o ś w ia d c z e n ia , je ś li d z ie c k o m ie s z k a z a g r a n ic ą , a je g o n ie m ie c k ie w y c h o w a n ie n ie je s t z a g w a ra n to w a n e .
P o n ie w a ż s y n P a ń s k i u c z ę s z c z a d o p o ls k ie g o g im n a z ju m p r y w a tn e g o , d a - je m y P a n u m o ż n o ś ć d o n ie s ie n ia n a m w c ia .g u l i d n i, ż e n ie m ie c k ie w y c h o w a n ie d z ie c k a je s t z a p e w n io n e i u d o w o d n ie n ia n a m n ie z b ic ie w te j m ie r z e w y m a g a n y c h o k o lic z n o ś c i.
C z y w P o z n a n iu n ie m a ś r e d n ie j s z k o ły n ie m ie c k ie j? i d la c z e g o p o s y ła P a n s w e g o s y n a d o p o ls k ie j?
Z p o le c e n ia (— ) D r. S c h lia c k .
W d o b ie „ p r z y ja ź n i 1* p o ls k o - n ie m ie c k ie j, w o k r e s ie g o r ą c y c h z a p e w -
W i e l k a k a t a s t r o f a k o l e j o w a
4 0 z a b i t y c h 1 2 0 r a n n y c h
Londyn, 4. 1. (PAT). n y . P r z y c z y n ą k a ta s tr o f y b y ło p o d m y c ie to - D o n o s z ą tu , ź e w p r o w in c ji K w a n tu n g r ó w p r z e z s iln e d e s z c z e . O s ła b ie n ie to r ó w w y d a r z y ła s ię w ie lk a k a ta s tr o f a k o le jo w a , s p o w o d o w a ło w y k o le je n ie s ię p o c ią g u , z d ą - w k tó r e j z g in ę ło 4 0 o s ó b , a 1 2 0 o d n io s ło r a - ź a ją c e g o z K a n to n u d o W u c z a n g ,
P r o c e s y p łk .
Paryż, 4. 1. (PAT).
W y r o k w s p r a w ie p r o c e s ó w o z n ie s ła w ie n ie w y to c z o n y c h p r z e z p łk . d e la R o q u e s z e r e g o w i d z ie n n ik ó w p a r y s k ic h w y w o ła ł w P a r y ż u b a r d z o d u ż e w r a ż e n ie . W y r o k te n k o m e n to w a n y je s t ja k o b a r d z o n ie p o m y ś ln y d la p łk . d e la R o q u e , p o n ie w a ż k ilk u z g łó w n y c h p r z e c iw n ik ó w p łk . d e la R o q u e z o s ta ło w o g ó le u n ie w in n io n y c h . S ą d p r z y z n a ł, ź e d z ia ła li o n i w d o b r e j w ie r z e .
P o n a d to w y r o k s ą d o w y , w b r e w ż ą d a n iu a d w o k a tó w p łk . d e la R o q u e , n ie n a ło ż y ł n a p o z w a n e d z ie n n ik i o b o w ią z k u , b y o g ło s iły w y r o k n a s w y c h s z p a lta c h .
O r g a n f r a n c u s k ie j p a r tii s p o łe c z n e j „ P e tit J o u r n a l ” z a m ie s z c z a n a n a c z e ln y m m ie j
s c u a r ty k u ł p łk . d e la R o q u e , p r z y p o m in a ją c y , ź e w p r o c e s ie , ja k i w y to c z y ł m u w
d e la R o q u e
L y o n ie j* e d en z g łó w n y c h je g o p r z e c iw n ik ó w k s . P o z z o d i B o rg o , s ą d ly o ń s k i s k a z a ł p łk . d e la R o q u e z a z n ie s ła w ie n ie k s ię c ia . N a s tę p n ie w d n iu 2 2 g r u d n ia s ą d p a r y s k i w y r o k s k a z u ją c y n a p łk . d e la R o q u e i je g o g łó w n y c h w s p ó łp r a c o w n ik ó w z a tw ie r d z ił, u - z n a ją c , ź e z a ło ż e n ie p r z e z n ie g o f r a n c u s k ie j p a r tii s p o łe c z n e j b y ło o d b u d o w a n ie m r o z w ią z a n e j o r g a n iz a c ji K r z y ż ó w O g n is ty c h . P łk . d e la R o q u e n a z y w a te n s z e r e g w y r o k ó w , z a k o ń c z o n y d z is ie js z y m i ła g o d n y m i o r z e c z e n ia m i w p r o c e s a c h , w y to c z o n y c h p r z e z n ie g o s w o im w ro g o m , n o w y m a k te m p r z e ś la d o w a ń , k tó r e g o d o ty k a ją s ta le . A r ty k u ło w i s w e m u , p e łn e m u g o r ą c y c h p r o te s tó w , p łk . d e la R o q u e d a je ir o n ic z n y ty tu ł, w k tó ry m n a z y w a s ię b a n itą , p o z b a w io n y m o p ie k i p r a w a .
O l b r z y m i p o ż a r n a w y s p i e
1 5 0 r o d z i n p o z o s t a ł o b e z d a c h u n a d s ł o w a Buenos Aires, 4. 1. (PAT).
D o n o s z ą z S a n tia g o d e C h ile , ź e w je d n y m z h o te li w m ie js c o w o ś c i C a s tr o n a w y s p ie A n c ttd w y b u c h ł g w a łto w n y p o ż a r , k tó r y p o m im o n a ty c h m ia s to w e j in te r w e n c ji s tr a ż y p o ż a r n e j r o z s z e r z y ł s ię n a o k o lic z n e b u d y n k i. P a s tw ą p ło m ie n i p a d ło ; 7 0 d o m ó w m ie s z k a ln y c h . 1 5 0 r o d z in s tr a c iło s w e m ie n ie i z o s ta ło b e z d a c h u n a d g ło w ą . T r z y o s o b y d o z n a ły c ię ż k ic h o b r a ż e ń . W y r z ą d z o n e s z k o d y m a te r ia ln e w y n o s z ą p r z e s z ło 5 m ilio n ó w p e z ó w c h ilijs k ic h .
P r z y c z y n p o ż a r u n ie z d o ła n o u s ta lić . W z w ią z k u z ty m p o ż a r e m p r a s a c h ilijs k a p r z y
p o m in a , ź e d n ia 5 m a r c a 1 9 3 6 r o k u g w a łto w n y p o ż a r s tr a w ił n ie m a l w s z y s tk ie b u d y n k i w te j s a m e j m ie js c o w o ś c i C a s tr o .
G r o ź n y p o ż a r w B r u k s e li Bruksela, 4. 1. (PAT).
W c z o r a j w g o d z in a c h w ie c z o r n y c h w y b u c h ł p o ż a r w d z ie ln ic y h a n d lo w e j p r z y u l.
S t. L a z a r e w p o b liż u d w o r c a p ó łn o c n e g o . P o ż a r w y b u c h ł w le w y m s k r z y d le g m a c h u , g d z ie m ie ś c ił s ię s k ła d p r z y b o r ó w b iu r o w y c h , a n a s tę p n ie p r z e r z u c ił s ię n a w y ż s z e p ię tr o , g d z ie z n a jd o w a ł s ię s k ła d film ó w .
P o ż a r p r z y b r a ł g r o ź n e r o z m ia r y .
Z a g i n ę ł a s ł y n n a l o t n ic z k a
Damaszek, 4. 1. (PAT).
D o ty c h c z a s n ie o tr z y m a n o tu w ia d o m o ś c i o lo tn ic z c e f r a n c u s k ie j M a r y s e H ils z , k tó r ą o s ta tn i r a z w id z ia n o w c z o r a j o g o d z . 1 5 w D z a s k w I r a n ie . T u te js z e k o ła lo tn ic z e p r z y p u s z c z a ją , iż lo tn ic z k a lą d o w a ła p r z y m u s o w o w g ó r a c h I r a n u . W ty m w y p a d k u n ie m o g ła b y o n a d a ć o s o b ie w ia d o m o ś c i
upływem kilku dnŁ
W ła d z e a n g ie ls k ie i w ła d z e I r a k u p o c z ę ły p o s z u k iw a n ia , z a k r o jo n e n a w ie lk ą s k a lę , z a g in io n e j lo tn ic z k i M a r y s e H ils z . W s z y s tk ie r a d io s ta c je p o lic y jn e , r o z m ie s z c z o n e w p u s ty n i p o m ię d z y B a s s o r a h i R o u t- b a , z o s ta ły z a w ia d o m io n e o z a g in ią c iu i o - tr z y m a ły p o le c e n ie w s z c z ę c ia p o s z u k iw a ń . M im o ty c h z a r z ą d z e ń , d o ty c h c z a s n ie z d o
łano zebrać żadnych wiadomości.
roz-
in ie ń s a m e g o H itle r a , ż e w y r z e k a s ? ę w s z e lk ie j g e rm a n iz a c ji, w y c z y n p o d o b n y je s t — p o w ta rz a m y — n ie sły c h a n y m s k a r d a le m . Ś w ia d c z y a lb o O ' p o d w ó jn e j g r z e o f ic ja ln y c h c z y n n ik ó w R z e s z y , a lb o o k o m p le tn e j a n a r c h ii w a p a r a c ie p a ń s tw o w y m N ie m ie c . O r ie n tu ją c s ię c h o ć b y tr o c h ę w n ie m ie c k ie j d y s c y p lin ie , w y k lu c z y ć tr z e - b o o c z y w is ta tą d r u g ą e w e n tu a ln o ś ć .
T e j p o d s tę p n e j p o lity c e n ie m ie c k ie j n ie p r z e c iw s ta w ia ż y w io ł p o ls k i n a le ż y te j k o n tr a k c ji. S k łó c e n i i b e z r a d n i, n ie m o ż e m y z d o b y ć s ię ja k o ś n a o d p o w ie d n i w y s iłe k n a w e t, n a w ła s n y m z a g o n ie . N a s z e s p o łe c z e ń s tw o w d u ż e j m ie r z e p o g łę b ia ty lk o z a m ę t. N ie z w y k le tr a f n ą c h a r a k te r y s ty k ę ty c h s to s u n k ó w n a P o m o r z u
— o d c in k u b o d a j n a jw ię c e j z a g r o ż o n y m — z n a jd u je m y w o s ta tn io w y d a n e j k s ią ż c e B o g u s z e w s k ie j i K o r n a c k ie g o p . n . „ D e u ts c h e s H e im “ . K s ią ż k a , b ę d ą c ą ś w ie tn ą s a ty rą n a n a s z ą r o b o tę s p o łe c z n ą ta k ie o to p r z e d s ta w ia c h a r a k te r y s ty c z n e k o n tr a s ty ( p o w ta r z a m y z a r e c e n z ją Z . A . P .) :
„ P io tr A k ty l z W a r s z a w y p r z y je ż d ż a n a P o m o r z e z a k ła d a ć z a w o d o w y z w ią z e k d z ia ła c z y s p o łe c z n y c h , a L i
s e lo tte T s c h p il, w y k o r z y s tu ją c p o l
s k ie n a z w is k o s w e g o z w a r łe g o m ę ż a , z a k ła d a r ó w n o c z e ś n ie p o ls k ie n a r o d o w e z a k ła d y m e b la r s k ie im . A lo jz e g o T s c h p ila , b y z a w o d o w o w e m u z w ią z k o w i p r a c o w n ik ó w s p o łe c z n y c h d o s ta r c z y ć s to łó w , k r z e s e ł itp . u r z ą d z e ń . N ie s p r e c y z o w a n y p la n ja k ie jś ta m a k c ji s p o łe c z n e j z je d n e j s tr o n y — z d r u g ie j k o n k r e tn y p la n a k c i g o s p o d a r c z e j. T o je d e n p r o f il p r o b le m u n ie m ie c k ie g o n a z ie m ia c h p o ls k ic h .
P o d ty m s a m y m d a c h e m , g d z ie P io tr A k ty l z W a rs z a w y n a k ła n ia b . p r e z e s a to w a rz y s tw a b a d a n ia d z ia ła ń s p o łe c z n y c h , b . p r o f e s o ra u n iw e r s y te c k ie g o , m a jo r a w o js k p o ls k ic h w s ta n ie s p o c z y n k u i d o k to r a filo z o fii, d o k to ra m e d y c y n y , s ło w e m e m e r y ta
— T o m a s z a W id a c k ie g o — d o o b ję c ia k ie r o w n ic tw a z a w o d o w e g o z w ią z k u d z ia ła c z y s p o łe c z n y c h , p o p r z e z k o r y ta r y k je n o m ie s z k a ją c h ło p c y - N ie m c y , k tó r z y p o d w o d z ą m a tu r z y s ty O tto T r z p ila -T s c h p ila , tw o rz ą ta j
n ą o r g a n iz a c ję , o k tó r e j n ie w ie a n i b . p o s e ł W id a c k i, a n i d z ia ła c z s p o łe c z n y P io tr A k ty l, a n i n a w ^ e t M a ń - c ia K r iig e r , s io s tr a b . s ta r o s ty d a r - n io w s k ie g o i m in is tr a . C h ło p c y ś p ie y w a ją h u r r a - p a trio ty c z n e h itle r o w s k ie p io s e n k i, a le n ik t z d o m o w n ik ó w n ie in te r e s u je s ię ty m , n ie o r ie n tu je , n ie w ie .M
S io tr a b . m ie js c o w e g o s ta r o s ty , a ż o n a m ie js c o w e g o n a u c z y c ie la N ie m c a , M a ń c ia K r u g e r , o tr z y m a ła o g ó łe m 1 .2 5 0 m a r e k n ie m . ty tu łe m s ta łe j z a p o m o g i o d n ie m ie c k ic h o r g a n iz a c y j p o rn o , y r o d a k o m w P o ls c e , a m a tk a M a ń c i, m a tk a b . s ta r o s ty , o b e c n e g o m in is tr a , n a z a p y ta n ie s ta ro s ty U p o - je ń s k ie g o w te j s p r a w ie — o b u r z a s ię :
„ J a k to , c z y ż r o d z in a , c h o c ia ż b y n ie m ie c k a , n ie m a ju ż p r a w a p r z y s y ła ć p r e z e n tó w d la d z ie c i? “
N ic d iw n e g o , ż e w x y c h w a r u n k a c h o f e n s y w a n ie m ie c k a w z m a g a s ię u - s ta w ic z n ie , ż e ig n o r u ję w s z e lk ie g r a - ’ n ic e lo ja ln o ś c i i le g a ln o ś c i. N ie m o ż e m y w s z a k p r z e c iw s ta w ił w r o g im z a k u s o m ja s n g o , p la n o w e g o p r z e c iw -, d z ia ła n ia . A to ic h o ś m ie la d o c o r a s . ja jjc h w a ls z K c h w y s U p je ń * ? J te h U
Sfoda, Ma 5 Iri t Nr, 3
Groźba strajku hotelarzy w Francji W
Rouen stoi unieruchomionych 3S okrątówParyż, 4. 1. (PAT).SRQPONMLKJIHGFEDCBA Prem ier Chautem ps w ciągu najbliż
szych 24 godzin w ydać m a orzeczenie arbitrażow e w konflikcie, który unieru
cham ia już od 10 dni fabrykę opon sa
m ochodow ych G oodrich.
W przem yśle transporto w y m i spo
żyw czym sytuacja jest w dalszym ciągu bez zm iany, aczkolw iek strajk w prze
m yśle spożyw czym w dalszym ciągu wy gasa sam przez się, w przem yśle trans
portow ym , zlikw idow ane zostały częś
ciow o w obsłudze prasy. N a 9000 sam o chodów ciężarow ych, pracujących w o- góle, w przem yśle transportow ym , .tylko 300 zostało uruchom ionych.
/Poza tym i strajkam i, pow ażniejszy charakter m a jedynie sfrajk m arynarzy na statkach i strajk pracow ników por
tow ych w porcie Rouen, albow iem unie
ruchom ił on dotychczas w porcie 35 O;
krętów francuskich.
JPrasa praw icow a ! podnosi alarm , zapow iadając, że na najbliższe dni przy gotow ywane są przez czynniki kom uni
styczne now e strajki w przem yśle budo
w lanym i m etalurgicznym w okręgu pa ryskim .
N ajpow ażniej jednak zaczyna się za rysow yw ać konflikt z przem yśle hotelo
w ym . Specjalna kom isja, która pow o
łana została w czerw cu ub. r. ukończy
ła bow iem spraw ozdanie, z którego wy
nika, że w przem yśle hotelarskim bez
robocie obecnie nie istnieje i nie m a nie zatrudnionych pracowników w ykwalifi
kow anych. W zw iązku z tym w ładze syndykatu hotelarskiego ośw iadczają, że nie m ogą się zgodzić na w prowadze
nie w tym przem yśle 40-godzinnego ty
godnia pracy, którego realizacja w tej dziedzinie ze w zględu na zeszłoroczną
Kongres drogowy Warszawa, 4. 1. (PAT).
W czoraj w południe w auli Politechniki W arszaw skiej odbyło się otw arcie czw ar
tego polskiego kongresu drogowego.
W obradach kongresu w zięli udział p.
m inister kom unkacji płk. dypl. Juliusz U l- rych i podsekretarz stanu: m inisterstwa ko
m unikacji — inż, Julian Piasecki i m inister
stw a spraw w ew nętrznych W ładysław K or
sak. W ładze w ojskowe reprezentow ał płk.
dypl. Szydłow ski.
W kongresie bierze udział około 400 o- sób, reprezentujących w ładze państw ow e i sam orządow e, organizacje społeczne, koła naukow e, techniczne i gospodarcze.
Mrozy w Rumunii Bukareszt, 4. 1. (PAT).
tW Rum unii panują niezw ykle silne m ro
zy. W ostatnich dniach w G alacu zam arzło na śm ierć 4 osoby. W D obrudży zgłodniałe w ilki podchodzą pod w sie, rzucając się na ludzi. K om unikacja kolejow a skutkiem w iel kich zasp śnieżnych napotyka na duże trud
ności.
Wojna powietrzna w Chinach Tokio, 4. i: (PAT).
Jak podaje agencja D om ei, lotnicy ja
pońscy bom bardowali w czoraj w ażne pod w zględem strategicznym punkty m , N an- czag w prow incji K iansi. N ad m iastem do
szło do w alki pow ietrznej.
Poza tym lotnicy japońscy bom bardo
w ali lotnisko i urządzenia w ojskow e w Tsungfu i Czeklug w prow incji K w antung.
Sam oloty chińskie dokonały w czoraj po południu nalotu na N ankin, zrzucając 10 bom b, które jednak nie w yrządziły żadnych szkód, spadły bow iem na czyste pole. Chiń
czycy m usieli uciec pod działaniem ognia japońskiego. W pobliżu Czeklug lotnicy ja
pońscy zatopili transportow iec chiński.
Sobotaże w Palestynie Jerozolima, 4. 1. (PA T).
W nocy ubiegłej dokonano szeregu sa
botaży. W kilku m iejscach na torach kole
jow ych znaleziono m ateriały w ybuchow e.
„W porcie Tel A vivu dem onstrow ali robotni
cy przeciw ko zatrudnianiu osób nie będą
cych członkam i zw iązków zaw odow ych. Po licja rozproszyła m anifestantów , aresztując 209 osób.
w ystaw ę dotychczas była odroczona. — Przedsiębiorcy hotelow i ogłaszają oś
w iadczenia, zapow iadające, że w razie w prow adzenia 40-godzinnego tygodnia pracy znaczna część hoteli, stojących zresztą obecnie niem al pustkam i, będzie
ERsportocia zuloK poległych dziennlkorzy
poci faraqossq
Saragossa, 4. 1. (PAT).
W czoraj o godz. 14 odbyła się eksporta- cja zw łok trzech dziennikarzy, którzy po
legli pod Saragossą. Trum ny ze zw łokam i zabitych załadow ano na samochody cięża
row e i odesłano do H endaye. N abożeństw o żałobne odpraw ione zostało w kaplicy przy w ydziale lekarskim uniw ersytetu, na które przybyli w yżsi przedstaw iciele w ładz z gen.
M oscardo, jako reprezentantem gen. Fran
co, na czele, przedstaw iciele w ładz cyw il
nych, dziennikarze hiszpańscy i korespon- deci zagraniczni oraz tłumy ludności. Na
Druga ofiara wybuchu w kopalni
Dalsza akcja ratunkowa trwa
Katowice, 4. 1. (PAT).
W w yniku dw udniow ej akcji kolu
m na ratow nicza na kopalni „Giesche*’
szyb W ilsona, dotarła po ciężkiej pracy do jednego z czterech zasypanych gór
ników, K arola Synow ca, którego odko
pano spod gruzów m artwego. Jest to zatem druga śm iertelna ofiara katastro
fy na kopalni „G iesche”. Jak w ynika z oględzin zw łok, Synow iec poniósł bez
pośrednio po katastrofie śm ierć. M a on
Niepokoje w Egipcie
W demonstracjach 45 osób odniosło rany Kair, 4. 1. (PAT).
Podczas kiedy kilka ostatnich dni u- płynęło w stolicy w spokoju, na pro w in cji m anifestacje na rzecz N ahas Paszy doprow adziły do starcia dem onstran
tów z policją. W Taszta 45 osób odnio
sło rany.
Prasa w afdystów atakuje nadal bar
dzo ostro rząd. Inna prasa po raz pier
w szy porusza m ożliw ość rozpisania no
Pożar w kościele Palermo, 4. 1. (PAT).
W jednym z kościołów tutejszych w sku
tek krótkiego spięcia w ybuchł ogień, co w yw ołało panikę. Jedna kobieta znalazła śm ierć, a 14 dzieci odniosło rany, w tym troje ciężkie.
Na froncie pod Teruel Saragossa, 4. 1. (PAT).
W ojska narodow e prow adzą energiczną akcję oczyszczającą w okolicy Teruel.
W czoraj w ciągu przed południa w zięto do niew oli 200 czerw onych m ilicjantów i o- toczono oddział, złożony z trzech kom panii nieprzyjacielskich. N a odcinku V illa-Star czerw oni ściągają posiłki, budując w zdłuż drogi do Cuenca um ocnienia. W ojska naro
dow e kierują się na Levant oraz na linię
Wywiad Havasa u premiera Gosi
Zapowiedź rozwiązania izb i rozpisania wyborów
Paryż, 4. 1. (PAT).
A gencja H avasa donosi z B ukaresz
tu, że prem ier Goga udzielił w yw iadu przedstaw icielow i tej agencji; w którym energicznie zaprzecza niepraw dziw ym i tendencyjnym w iadom ościom , Ijakie u- kazały się w prasie zagranicznej w zw iązku z objęciem w ładzy przez partię narodow o - chrześcijańską.
Zagranicą — m ów ił prem ier Goga
— tw ierdzono, że pragniem y w prow a
dzić dyktaturę. Jest to całkow icie zm y ślone- Rząd pracow ać będzie ściśle w ram ach konstytucji. Rozw iążem y praw
m usiała się zam knąć, a w okresie naw et pełnego sezonu hotele będą pracow ały tylko przez 5 dni w tygodniu, pozosta
w iając sw ych gości przez dw a dni w ty
godniu beż obsługi, tak iż będ^ m usieli obsługiw ać się sam i.
trum nach złożono bardzo dużo w ieńców . W chw ili, gdy ustaw iano trum ny na ka
raw anach, przem ów ił szef sztabu arm ii pół
nocnej i aragońskiej płk. G azapo, podno
sząc zasługi dziennikarskie poległych na po sterunku. Przem ów ienie sw e zakończył m ó
w ca okrzykiem na cześć A ngli, Stanów Zje
dnoczonych i H iszpanii. W czasie przejazdu przez m iasto orkiestry w ojskowe grały m ar
sze żałobne. N a granicy m iasta trum ny prze ładow ano z karaw anów na sam ochody cię
żarow e.
zm iażdżoną głow ę oraz ręce i nogi.
Pod gruzam i w ęgla znajduje się je
szcze trzech górników . A kcja trw a bez przerw y i bierze w niej udział 15 górni
ków pod kierow nictw em inżynierów ko
palnianych i nadzorem przedstaw icieli w ładz górniczych- K olum na ratow ni
cza pracuje na 4 zm iany. Do przekopa nia pozostało jeszcze około 10 m etrów zaw alisk.
w ych w yborów , m otyw ując konieczność tego zarządzenia znacznym przyrostem ludności. Liczą się tu z tym , że parla
m ent nie będzie zw oływ any conajm niej przez 3 m iesiące. N arada posłów stron nictw a w afd została zw ołana na dziś po południu. Członkow ie rozw iązanej or
ganizacji „niebieskich koszul“ otrzym a
li polecenie naw iązania kontaktu z lo
kalnym i kom itetam i partii w afd.
W alencja - Cuenca - M adryt. N a północ od Teruelu zdobyte zostały silnie um ocnione pozycje czerw onych. W samym m ieście ży
cie pow oli pow raca do norm alnego trybu.
K olum ny robotnicze przystąpiły już do po
rządkow ania m iasta. Połączenie z Saragos
są jest przerw ane w obec olbrzymich zasp śnieżnych na drogach.
Zmarł bandyta Kasrewiak Kielce, 4. 1. (PAT).
W szpitalu św . K azimierza w Radom iu zm arł nieoczekiw anie głośny bandyta Jan K aszew iak. Przyczyną śm ierci było ogólne zakażenie krw i, które w yw iązało się od po
strzału w jelita. Pogrzeb K aszew iaka, który przed śm iercią pojednał się z Bogiem , przyj m ując ostatnie Sakram enty z rąk kapelana szpitalnego, odbędzie się po przeprow adze
niu sekcji sądow o - lekarskiej.
dopodobnie izby, które nie będą w sta
nie w yłonić w iększości rządow ej i prze
prow adzim y now e w ybory. O dw ołuje
m y się do narodu, który będzie się m ógł sw obodnie w ypowiedzieć.
W sprawie zaw ieszenia szeregu dzień ników , prem ier Goga ośw iadczył, że za
rządzenie to nie m ogłoby być w ydane na zachodzie, gdzie prasa rzeczyw iście reprezentuje opinię autochtonów . Jed
nak w życiu państw a m łodego, w kraju gdzie w ielkie było przenikanie w pływ ów nieprzystosow anych i obcych, opinia d u
bliczna m usi być kształtow ana w duchu
Piękny czyn robotników Łódź, 4. 1. (PAT).
Robotnicy fabryki zakładów przem ysło
w ych I. K. Poznański pow zięli uchw ałę zrzekając się przysługujących im z Fundu
szu Pracy zasiłków z racji przym usow ego postoju fabryki w okresie św iątecznym , przeznaczając te zasiłki na pom oc zim ow ą dla najbiedniejszych i bezrobotnych. U chw a łę tę pow zięło około 4500 robotników IK P,, którym przysługiwały zasiłki w w ysokości od 4—5 zł. Sum a w ięc ofiarow ana przez nich na „pom oc zim ową" w ynosi około 20 tysięcy zł. U chw ała w formie pięknego adresu w ręczona zostanie dyrektorow i w oj.
biura Funduszu Pracy.
Na widnokręgu
W czwartym dniu strajku okupacyj nego grupy pracowników Związku Na uczycielstwa Polskiego, t- zw. „Musia- lowców”, sytuacja w godzinach rannych nie uległa zasadniczo zmianie. Straj
kujący pozostają w zajętych lokalach.
Kuratora Maciszewskiego, który przy
był do gmachu, nie chciano wpuścić do gabinetu, ani też wypuścić. Uczyniono to dopiero po zażądaniu interwencji po licji państwowej. Kurator Maciszewski przeniósł swoje urzędowanie do gma
chu Wydziału Wydawnictw. W gma
chu głównym ktoś nieznany umieścił mały napis „0. N. R. czuwa i będzie walczyć1’. Strajk trwa. Imieniem straj kujących prowadzi rozmowy mec. Reutt z miarodajnymi władzami.
* ♦
*
W Stronnictwie Narodowym odby
wały się — pomimo dwu dni świątecz
nych, konferencje, których celem było u- zgodnienie taktyki pomiędzy istniejący mi w partii grupami, a w szczególności między t. zw grupą profesorską a gru pą reprezentowaną przez obecny zarząd.
Konferencje te — donosi „Kurier Po ranny” — nie dały pozytywnego rezul
tatu.
♦ •
Agencja Agrarna podaje, że jakoby Stronnictwo Pracy na terenie Lwowa rozpoczynało w tej chwili szerszą akcję organizacyjną, nie odpowiadają praw
dzie. Podobnie wiadomości o akcji pro fesora SI. Grabskiego na rzecz Stron nictwa Pracy są co najmniej przedwcze sne. Jak widać, prof. Grabski chce je
szcze wyczekać rozwoju wypadków,
* *
W dzień sylwestrowy w Warszawie staraniem zarządu powiatowego Stron nictwa Ludowego odbył się opłatek, któ ry zgromadził, poza przedstawicielami Stronnnictwa Ludowego, przedstawicie li Stronictwa Pracy, PPS, młodzieży
„Wiciowej”. Pierwszy przemówił ks.
Niemkiewicz, nasiennie prezes powiatu warszawskiego Kasperlik, odczytując list, specjalnie nadesłany od jednego z czołowych działaczy, przebywających poza Polską. Przemawiali: prezes wo jewódzki Czapski, prezes powiatu gró jeckiego Korczak, generał Roja, major Malinowski, prof. Piekałkiewicz. przed
stawiciel PPS., imieniem „Wici“ — Świetlik, Wyrzykowski i Kopytówna-
♦ ♦
*
Związek Młodej Polski prowadzi wy tężoną akcję organizacyjną, montując pracę wewnętrzną i wydawniczą. IV najbliższym czasie w Wielkopolsce i in
nych województwach odbędzie się cały szereg kursów.
Jak się dowiadujemy, weprawdziwe są wiadomości, jakoby Związek Młodej Polski ograniczał swą samodzielność w związku z jakimkolwiek „frontem”. W szczególności nie ulegnie żadnemu zaha mowaniu akcja sekcji wiejskiej ZMP.
narodow ym . Pow iedzieliśm y sobie Ot
w arcie, że prasa rum uńska w inna być redagow ana przez Rum unów . W ten sposób dam y Europie rzeczywistą gw a
rancję pokoju, gw arancję, która w ynika z głębokich uczuć m as ludności.
M ów iąc o rum uńskiej polityce zagra nicznej, prem ier ośw iadczył, że rząd podtrzym a swe dotychczasowe sojusze i pragnie utrzym ać pokoojwre stosunki nych z R um unią państw na pa ’dw a. w których panuje porządek i postęp oraz pragnie utrzym ać pokoojw e stosunki z całym św iatem .
