KONKURS GEOGRAFICZNY
„MOJE MIEJSCE W EUROPIE”
DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW
I ETAP SZKOLNY 6 października 2014
Ważne informacje:
1. Masz 60 minut na rozwiązanie wszystkich zadań.
2. Zapisuj szczegółowe obliczenia i komentarze do rozwiązań zadań prezentujące sposób twojego rozumowania. Możesz korzystać z kalkulatora.
3. Pisz długopisem lub piórem, nie używaj ołówka ani korektora. Jeżeli się pomylisz, przekreśl błąd i napisz ponownie lub zaznacz inną odpowiedź.
4. Pisz czytelnie i zamieszczaj odpowiedzi w miejscu na to przeznaczonym. Pamiętaj, że zapisy w brudnopisie nie podlegają ocenie.
Życzymy powodzenia!
Maksymalna liczba punktów 60 100%
Uzyskana liczba punktów %
Podpis osoby sprawdzającej
Zadanie 1 ………/5p.
Wpisz brakujące informacje dotyczące krain geograficznych.
1. ……… to kraina geograficzna położona w północno-wschodniej części Niemiec z licznymi formami młodoglacjalnymi.
2. Łańcuch górski, który ciągnie się od Doliny Łaby po Bramę Morawską i stanowi naturalną granicę między Polską a Czechami, to ……….. . Znajduje się tam najwyższa góra Czech ……….………. o wysokości
……….. m n.p.m.
3. ……….…… stanowią naturalną granicę między Polską a Słowacją. Najwyższa góra Słowacji, która znajduje się w paśmie
………, to ……….……… . 4. Czarnohora znajduje się w południowo-zachodniej części Ukrainy, w Karpatach
Wschodnich. Na jej obszarze leży najwyższa góra tego państwa ………
o wysokości ……….…….. m n.p.m.
5. Rozległa równina, silnie zabagniona z powodu nieprzepuszczalnego podłoża, położona w większości po obu stronach granicy białorusko-ukraińskiej w dorzeczu rzeki Prypeć to ………. .
Dane do zadań 2 –4.
Skrajne punkty Niemiec to:
List na wyspie Sylt – najbardziej wysunięty na północ 55°03′N, 8°24′E
Haldenwanger Eck w Bawarii – najbardziej wysunięty na południe 47°16′N, 10°10′E
Isenbruch w Nadrenii Północnej-Westfalii – najbardziej wysunięty na zachód 51°01′N, 5°53′E
Deschka w Saksonii – najbardziej wysunięty na wschód 51°16′N, 15°02′E
Zadanie 2 ………/2p.
Korzystając z powyższych danych, oblicz rozciągłość południkową Niemiec w stopniach i minutach oraz kilometrach (z dokładnością do dziesiętnych).
Obliczenia:
Wynik:
………
Zadanie 3 ………/2p.
Dokończ zdania, korzystając z danych do zadań 2 – 4 i własnej wiedzy.
Jedną z konsekwencji rozciągłości południkowej Niemiec jest różna długość dnia w części północnej i południowej w zależności od pory roku. W grudniu dzień jest najdłuższy
w ………..., a w czerwcu w ………. Te różnice wynikają z ruchu ……… Ziemi. Natomiast rozciągłość równoleżnikowa jest przyczyną różnic czasu słonecznego miejscowego. Stąd górowanie Słońca najwcześniej jest w ………..
Zadanie 4 ………/1p.
Oblicz wysokość Słońca w momencie górowania w Haldenwanger Eck (47°16′N, 10°10′E) w dniu 22 grudnia.
Obliczenia:
Wynik: ………
Zadanie 5 ………/2p.
Oblicz, która godzina czasu słonecznego miejscowego jest w Isenbruch (51°N, 6°E), jeżeli w Orenburgu (52°N, 55°E) Słońce góruje.
Obliczenia:
Wynik:………...…
Zadanie 6 ………/7p.
a) Rozpoznaj rzeki i jeziora opisane na mapie numerami od 1 do 10.
1. ……… 6. ………
2. ……… 7. ………
3. ……… 8. ………
4. ……… 9. ………
5. ……… 10. ………
b) Największym jeziorem Europy jest Ładoga położona na terenie północnej Rosji.
Jego powierzchnia wynosi 18 000 km². Oblicz, jaka jest powierzchnia tego jeziora (w cm²) na mapie w skali 1: 10 000 000.
Obliczenia:
Wynik:………...…
Zadanie 7 ………/5p.
a) Rozpoznaj formy rzeźby przedstawione na rysunkach. Następnie przyporządkuj im procesy i czynniki rzeźbotwórcze (a – h), wybierając spośród:
Lp
. Forma Procesy
rzeźbotwórcze
Czynniki rzeźbotwórcze
1
……… ………….…… ………
2
……… ……… ……….
3
……… ……… ………b) Podaj dwa niezbędne warunki do powstania formy oznaczonej w tabeli numerem 2.
1) ………
2) ………
a)korazja, b)erozja(w tym egzaracja), c)abrazja, d)akumulacja, e)woda płynąca, f)lodowiec, g)lądolód, h)fala przybojowa
Zadanie 8 ………/5p.
Przyporządkuj klimatogramy A – E do stacji meteorologicznych. Następnie określ klimat (a – f) charakterystyczny dla danej stacji. Wybierz spośród:
A B C
STACJA
METEOROLOGICZNA
WYSOKOŚĆ NAD POZIOMEM
MORZA (m n.p.m.)
KLIMATOGRAM KLIMAT Wrocław
(51°06´N, 16°53´E) 116 Orenburg
(51°45´N, 55°06´E) 109 Zugzpitze
(47°25´N, 10°59´E) 2960 Narjan Mar
(67°39´N, 53°01´E) 7 Essen
(51°24´N, 6°58´E) 153
a)podzwrotnikowy morski, b)umiarkowany górski, c)umiarkowany ciepły morski, d)umiarkowany ciepły przejściowy, e)umiarkowany ciepły kontynentalny, f)subpolarny
D E
Zadanie 9 ………/2p.
Uzupełnij tabelę, wpisując nazwę kraju, gdzie klimat ten dominuje. Następnie wpisz odpowiednio jego cechy (a – g). Wybierz spośród:
a) łagodna zima, b) mroźna zima, c) upalne lato,
d) wysokie sumy opadów, e) niskie sumy opadów,
f) małe roczne amplitudy temperatur, g) duże roczne amplitudy temperatur.
Klimat umiarkowany ciepły
morski/przejściowy klimat umiarkowany ciepły kontynentalny kraj
cechy klimatu
Zadanie 10 ………/3p.
Uzupełnij tabelę, przypisując klimatom odpowiednią roślinność potencjalną i gleby.
Wybierz spośród:
KLIMAT ROŚLINNOŚĆ GLEBY
1. umiarkowany ciepły morski
2. umiarkowany ciepły kontynentalny
3. umiarkowany chłodny
Ukraina, Niemcy
stepy, lasy liściaste, tajga, tundra,
gleby bielicowe, gleby brunatne i płowe, czarnoziemy
Zadanie 11 ………/6p.
a) Rozpoznaj miasta zaznaczone na poniższej mapie cyframi od 1 do 8.
1. ……… 5. ………
2. ……… 6. ………
3. ……… 7. ………
4. .……… 8. ………...………
b) Podaj jedną główną funkcję poniższych miast, wybierając spośród:
Hamburg Bratysława Donieck
Karlowe Wary
polityczna, przemysłowa, uzdrowiskowa, religijna, komunikacyjna (wielki port morski)
Zadanie 12 ………/3p.
Rozpoznaj państwa, których wybrane cechy oznaczono literami a – d.
Nazwy państw wybierz spośród sąsiadów Polski.
a) Znaczny odsetek ludności stanowią Węgrzy i Romowie. ………
b) Liczba Polaków sięga tam 7% ludności. ………
c) Imigranci z Turcji stanowią jedną z największych mniejszości narodowych.
………
d) Na wschodzie tego państwa mieszka wielomilionowa grupa ludności rosyjskojęzycznej. ………
Zadanie 13 ………/1p.
Wybierz właściwą odpowiedź.
W Niemczech liczebnie dominuje:
a)katolicyzm b)luteranizm c)luteranizm i islam d)katolicyzm i luteranizm
Zadanie 14 ………/5p.
Określ poprawność zdań. Zakreśl kółkiem P(prawda), jeśli zdanie jest prawdziwe lub F(fałsz), gdy zdanie jest nieprawdziwe.
1. Polska jest głównym partnerem handlowym Niemiec. P/F 2. Polska importuje z Rosji i Ukrainy głównie surowce. P/F 3. Głównym towarem eksportowym Polski na rynek niemiecki są warzywa i owoce. P/F 4. Wśród sąsiadów Polski najniższy wskaźnik PKB na osobę jest na Litwie. P/F 5. W strukturze zatrudnienia Niemiec dominuje przemysł. P/F 6. Cechą charakterystyczną krajów omawianego regionu jest ujemny lub zbliżony
do zera przyrost naturalny. P/F
7. Na omawianym obszarze najwyższy wskaźnik HDI mają Niemcy i Czechy. P/F 8. Znane marki czeskich pojazdów to Skoda i Tatra. P/F 9. W tworzeniu PKB Białorusi największy udział ma rolnictwo. P/F 10. W tworzeniu PKB Czech największy udział mają usługi. P/F
Zadanie 15 ………/1p.
Uzupełnij zdanie nazwami państw. Wybierz spośród sąsiadów Polski.
Język słowiański nie dominuje w ……… i ……….
Zadanie 16 ………/2p.
Depopulacja, która występuje między innymi na Ukrainie, jest spowodowana głównie wieloletnim ujemnym przyrostem naturalnym. W Niemczech, mimo ujemnego przyrostu naturalnego, zjawisko to nie występuje.
Podaj dwie przyczyny, które hamują spadek liczby ludności w Niemczech:
1. ………
2. ………
Zadanie 17 ………/2p.
Intensywnie budowane w ostatnich latach drogi kołowe usprawniają przepływ towarów i osób w kraju oraz między krajami omawianego regionu. Poniżej podano główne szlaki w Polsce, które łączą lub w przyszłości połączą sąsiadów.
Korzystając z mapy i własnej wiedzy dokończ poniższe zdania, wybierając spośród:
1. Trasa łącząca port w Świnoujściu z Czechami (przez Szczecin, Gorzów Wielkopolski, Legnicę do przejścia granicznego w Lubawce)
to………..
2. Trasa łącząca Warszawę z Litwą (przez Łomżę, Suwałki do przejścia Budzisko) to
………
3. Trasa przez Polskę łącząca Niemcy z Ukrainą (od przejścia
Jędrzychowice przez Wrocław, Kraków, Rzeszów
do przejścia z Ukrainą w Korczowej) to ………..
4. Trasa łącząca Trójmiasto z Czechami (przez Toruń, Łódź, Katowice do
przejścia Gorzyczki) to ………
a)A1 (E75) b)A4 (E40) c)S3 (E65) d)S8 i S61 (E67) e)A2(E30)
Zadanie 18 ………/6p.
Dopasuj nazwy obiektów turystycznych (a – g) do zdjęć, wybierając spośród:
Następnie podaj nazwy państw, w których występują.
a)Zamek Spiski, b)Katedra w Kolonii, c)Zamek w Trokach, d)Zamek w Chocimiu, e)Zamek w Mirze, f)Twierdza Terezin, g)Brama Holsztyńska
Lp. Obiekt turystyczny Państwo
1. ……….………… ……….…………
2. ……….………… ……….…………
3. ……….………… ……….…………
4. ……….………… ……….…………
5. ……….………… ……….…………
6. ……… ………
BRUDNOPIS
