C e n a p o je d y n c ze g o e g z em p l. 1 0 g r. D z isie js zy n u m e r z a w ie ra 4 stro n y .
BEZPARTYJNE POLSKO - KATOLICKIE PISMO LUDOWEFEDCBA
u iimiiiiiiiiiii iii ii iiin-.r'*
» W ek sp ed. m iesięczn ie 7 9 g r.x o d no sze- P r Z 6 U D l a ia • niem przez pocztę 21 gr. w ięcej. W w y- naikaoh nieprzew idzianych, p»ey w strzym aniu przedsiębiorstw a złożenia pracy, przerw ania kom unikacji, abem ent niem a praw a S dtó T esa tw iin dw y ch d ostarczeń gazety, lab zw retn cen y abena- m entu.P Z a (fatal ogłoszen iow y R edakcja nre odpow iada. R edaktor przyjm uje od 10-12. N ad esłan ych a m e zam ów ionych rękopisów R e
dakcja nie zw raca i nie honoruje. R edakcja i E204 S i”
w ieża 1. T elefon 80. K ento czekow e P. K . O . P oznań 204,252.
Sumiennem wykonywaniem obowiązków, budujemy silną Ojczyznę!
AmIa a n i • Za ogłosz. pobiera się od w iersza m m . (7 U y lO S Z c Illa a jain.) j o gr., za reklam y na str. 4-l*m . w w iadem ościaeh potocznych 30 gr. na pierw szej str. 60 gr. R abatu udziela się przy częstem ogłaszaniu. „G łos W ąbrzeski* w ychodzi trzy r*zy tygodn. i te: w poniedziałek, środę i piątek. P rzy sądo- w em śeiągseiu n ależn ości rabat upada. D la spraw spornych jest w łaściw y Sąd w W ąbrzeźnie. — Z a term inow y druk, przepisane m iejsce ogłoszenia adm inistracja nie odpow iada. W ydaw nictw o zastrzega sobie praw o nieprzyjęcia ogłoszeń bez podania pow odów
Nr. 66 I W ą b rzeźno , K o w a lew o , G olu b , czwartek dnia 8 czerwca 1933 r. | Rok XIII
Tygodniowy przegląd polityczny
ia k ie w o sta ł- z e trą sie d w a św ia ty , z je d n e j stro n y k ra je _ D o k o n y w u ją c e m u się n a D a iek im W sc'W ' N a c z e ln e m z a g a d n ie n ie m , ja k ie w o sta t
n im c z a sie p o c h ła n ia u w a g ę św ia ta , sta i się p a k t c z tere c n m o c a rstw .
K ie d y w m a rc u rb . ro z e sz ły się z R z y m u p ie rw sz e w ie śc i o p ro je k to w a n y m p a k c ie , g d y się z a p o z n a n o b liż e j z je g o tre śc ią i k ry - ją c e m i się w n im n ie b e zp ie c z eń stw am i, p o d n ió sł się w E u ro p ie w sch o d n iej g lo s z d e c y d o w a n e g o p ro te stu , p o d k re ślo n y siln ie w e n u n c jac jac h P o lsk i i M a le j E n te u ty , w z a c h o d n ie j z a s g lo s o strz e ż e ń m n ie j lu o w ię ce j s ta n o w c z y c h . P o p ro te sta c h P o lsk i i M a łe j E n - te n ty , p o z a strz e że n ia c h F ra n c ji i g lo sa c h k ry ty c z n y c h A n g lji, sp ra w a p a k tu u c ic h ła i z d a w a ło się , że ra z n a z a w sz e z e sz ła z p o rz ą d k u d z ien n e g o . 1 y m c z asem w y starc z y ło je d n o o św ia d c z en ie „ p o k o jo w e " H itle ra , a b y s p ra w a, ty m ra z e m n a sk u te k in ic jaty w y M ac D o n a ld a , te g o n ie p o p ra w n e g o id e a listy , o k tó ry m w ła śn ie je g o z io m k o w ie p o w ia d a ją , że „ d o b ra p ra g n ie a zło c z y n i", o d ż y ła n a
n o w o . . . . r»
1 z d a w a ło się ty m ra z e m , że m im o w sz y stk ic h sp rz e c iw ó w p a k t c z te re c h sta n ie się fa k tem d o k o n a n y m . S p e c ja ln a k o m isja p ra w n ic z a w G e n e w ie z a ję ła się o sta te c z n e m u - stalc n ie m je g o te k stu z g o d n e m z w y ty c z u e- m i fran c u sk ie m i; ju ż m a ła E n te n ta o d trą b iła o d w ró t z n ie p rz e je d n a n e j p o z y c ji w o b e c p a k tu , k tó ry w u ję c iu fra n cu sk ie m z n a rz ę d z i re w iz ji tra k ta tó w , a w ię c n o w e j w o jn y , m ia ł sta ć się n a rz ę d z ie m u trw a le n ia p o k o ju w ra m a c h L ig i N a ro d ó w , g d y o to w o sta tn ie j n ie m a l c h w ili w y ło n iły się n o w e z m ia n y i n o w e tru d n o śc i.
Z a p o w ia d a n e n a k o n ie c b ie żą c e g o ty g o d n ia p o d p isa n ie p a k tu o d ło ż o n e z o sta ło , u la p rz e p ro w a d z e n ia je sz c z e je d n e j z a sa d n ic z e j d y sk u sji n ie w ia d o m o ju ż k tó re j z rz ę d u . A sta ło się to n a sk u te k in te rw e n c ji N ie m ie c i M u sso lih ie g o , k tó ry w y ra ź n ie o św ia d c z y ł, że p a k t c z te re c h w u ję c iu fran c u sk ie m tra c i w ła śc iw y sw ó j cel, ja k o n a rz ę d z ie re w izji tra k ta tó w . D o b rz e, ze p o w ie d z ia n o to ty m ra z e m w y ra ź n ie . B ę d z ie m y w ie d zie li, czeg o się trz y m a ć .
W ię c n ie o b łu d n e fra z e sy o u trz y m a n ie p o k o ju , a le h a sło n o w e j w o jn y , b o ta k im je st isto tn y se n s o św ia d c ze n ia M u sso lin ie g o o re w iz ji tra k ta tó w , je s t c e le m te g o p a k tu . T o te ż a k c ja p rz e c iw p a k to w a o d ż y je w d n ia c h n a jb liż sz y c h z p ie rw o tn ą g w a łto w n o śc ią. — F ra n c ja z n a la zła się w o b e c o sta tn ie g o o - św ia d c z e n ia M u sso lin ie g o z n ó w p rz e d d y le m a te m — u d z ia ł w p a k c ie c z tere c h , c z y ro z b u d o w a i z a c iśn ie n ie d a w n y ch so ju sz ó w . C o d o te g o n ie m a w o p in ji p u b lic z n e j fra n c u sk ie j d w ó c h z d a ń . Z b y tn ie z a a n g a ż o w a n ie się rz ą d u fra n c u sk ie g o w p a k c ie c z te rec h , m o że p o c ią g n ą ć z a so b ą n a te re n ie w e w n ę trz n o -p o - lity c z n y m d a lek o id ą c e k o n se k w e n c je — d o u p a d k u rz ą d u D a la d ie r w łą c z n ie .
* * *
Z n a rz ę d z ia k o n so lid a c ji s ta je się p a k t c z te re c h n a rz ę d z iem ro z d z ia łu E u ro p y n a d w a w ro g ie o b o z y . N a h a sło re w iz ji tra k ta tó w w y su n ięte p rz e z M u sso lin ie g o w z g o d z ie z N ie m c a m i, o d p o w ie d z ia ły k ra je z a in te re so w a n e sz e ro k o z a k ro jo n ą a k c ją a n ty re w iz jo - n isty c z n ą .
O statn ie m a n ife sta c je a n ty re w iz jo n isty - c z n e w R u m u n ji, C z e c h o sło w a c ji i Ju g o sła w - ji m u sia ły p rz e k o n a ć p o lity k ó w w ie lk ic h m o c a rstw , że a k c ja ic h sp o tk a się ze z d e c y d o w a n y m o d p o re m . S ta n o w isk o z a ję te p rz e z sp o łe c z eń stw o p a ń stw n a le ż ą c y c h d o M a łe j E n te n ty p o p a rły rz ą d y n a o d b y w a ją c e j się w ty c h d n ia c h w P ra d z e k o n fe re n c ji p a ń stw M a łe j E n te n ty . Je ste śm y w c h w ili o b e c n ej w E u ro p ie św ia d k a m i tw o rz e n ia się siln e g o b lo k u a n ty re w iz jo n isty c z n e g o , k tó ry p o p rz e z P o lsk ę m o że i p o w in ie n się g a ć o d B a łty k u , aż p o M o rze C z a rn e . B lo k te n m ó g łb y ró w n ie ż sta n o w ić sk u te c z n ą p rz e c iw w a g ę d la d ru g ieg o p u n k tu d ą ż e ń h e g e m o n isty c z n y c h c z tere c h m o c a rstw , d la ich p ro g ra m u g o sp o d a rc z e g o .
*
N a z w o łan e j d o L o n d y n u n a d z ie ń 1 2 -g o c z e rw c a św ia to w e j k o n fe ren c ji g o sp o d a rc z e j
z e trą się d w a św ia ty , z je d n ej stro n y k ra je ro ln icz e o sz tu c z n ie o b n iżo n e j fa taln ą p o li
ty k a p a ń stw p rz e m y sło w y c h sto p ie ż y c io w e j i n ie m o g ą c e w sk u te k te g o n a b y w a ć p ro d u k tó w p rz e m y słu , z d ru g ie j siln ie ro z w in ię te k ra je p rz e m y sło w e sz u k ają c e u jśc ia d la
sw e j p ro d u k c ji. _
W p ie rw sze j fa z ie k o n fe ren c ji g łó w n e z a g a d n ien ie sk o n c e n tru je się n a k w e stja c h fin a n so w y c h . O statn ia d e c y z ja S ta n ó w Z je d n o c z o n y c h w sp ra w ie p o rz u c e n ia p a ry te tu z ło ta w y su n ę ła z a g a d n ien ie to n a p ie rw sz y p la n . P o d o b n o S tan y Z je d n o c z o n e n o sz ą się z z a m ia re m w y su n ię cia n a św ia to w e j k o n fe re n c ji g o sp o d a rc z e j n o w e j k o n c e p c ji, ró w n e g o p o d z ia łu z ło ta . P o k ry c ie śro d k ó w o b ie g o w y c h w p o sz c z e g ó ln y c h k ra ja c h m a b y ć u - sta lo n c n a 25 p ro c , z czeg o 20 p ro c , w z lo c ie i 5 p ro c , w sre b rz e . W ja k ie j m ie rz e p la n te n d a się u rz e c z y w istn ić p o k a ż e p rz y sz ło ść .
P o w a ż n ą tro sk ą k ó ł m ięd z y n a ro d o w y c h g o sp o d a rcz y c h s ta ją się z n ó w N ie m c y , k tó re o sta tn io z a m ierz a ją sp ro w a d zić in fla c ję m ay * k i n ie m ie c k iej, a b y w te n sp o só b p o z b y ć się stry c h d łu g ó w irie m ię d z y n a ro d o w y c h . In fla c ja m a rk i n ie m ie c k iej w p ro w a d z iła b y n o w y m o m en t z a m ę tu w z a ch w ia n ą ju ż i ta k d o sta
te c zn ie ró w n o w ag ę g o sp o d a rc z ą św ia ta.
A m o że ty lk o z a p o w ie d ź te j in flac ji u - c z y n io n a p o śre d n io p rz e z D r. S c h a c h ta , p re z y d e n ta B a n k u R z e szy , m a sta n o w ić n o w y m o m e n t z a c isk u w k ie ru n k u w y w a lc ze n ia d la N ie m ie c n o w y c h u stę p stw w d z ie d z in ie g o sp o d a rc z e j i p o lity c z n e j? — Z o b a c z y m y .
* *
*
W c h w ili, g d y E u ro p a , z a ję ta sw e m i tro sk a m i, b ie d z i się n a d ic h ro z w ią z a n ie m , d o k o n y w a ją się n a D a lek im W sc h o d z ie d o n io słe p rz e m ia n y o z n a c z e n iu h isto ry cz n e m . Z a
w ie sze n ie b o rn i p o d p isa n e w d n iu 51 m a ja w M i-Y u n p o m ię d z y C h in a m i i Ja p o n ją , o - tw ic ra n o w ą e rę w sto su n k a c h o b u k ra jó w , k tó ra p o c ią g n ie za so b ą g ru n to w n ą z m ia n ę w stru k tu rz e p o lity c z n e j i g o sp o d a rc z e j D a le k ie g o W sc h o d u . N ie ta k d a w n o ja k u c ic h ł h u k a rm a t n a fro n c ie c h iń sk im , a ju ż rz ą d ja p o ń sk i p rz y stę p u je d o re aliz ac ji d ru g ie j fa z y sw y c h z a m ie rz e ń z a o fiaro w u ją c rz ą d o w i n a n k iń sk iem u p o m o c w o jsk ja p o ń sk ic h w w a lc e z sz e rz ą c e m się z w ła sz c z a w p ro w in c jac h p o łu d n io w y c h p o d p o rz ą d k o w a n y c h rz ą d o w i k a n to ń sk ie m u n ieb e z p ie cz e ń stw e m k o m u n iz m u . A le n a te rn n ie k o n ie c , rz ą d ja p o ń sk i g o tó w je st c z y n n ie w sp ó łd z ia ła ć z rz ą d em n a n k iń sk im w g ru to w n e j re o rg a n i
z a c ji w e w n ę trz n e j C h in .
N a D a lek im W sc h o d z ie m o że p o w sta ć w o p a rc iu o Ja p o n ję n o w a siła, d o tą d sp ra liż o - w a n a w p rz y sz ło śc i je d n a k w z b liż ają c ej sie n ie u c h ro n n ie ro z g ry w c e ż ó łty c h z ra są b ia ły c h . p o tę żn a b ro ń w rę k u Ja p o n ji.
N a te re n ie g o sp o d a rc z y m o p a n o w an ie C h in p rz e z Ja p o n ję o z n a c za ra z n a z a w sze u tra tę d la E u ro p y i A m e ry k i ry n k u c h iń sk ie g o , d ziś n ie z o rg a n iz o w a n e g o je sz c z e , a le k ry ją c e g o w so b ie sz ero k ie m o ż liw o śc i. — S p ra w d z a się n a sk łó c o n y m św ie c ie b ia ły ch z n a n e p rz y sło w ie „ g d z ie d w ó c h się b ije , ta m trz e c i k o rz y sta" .
*
S to su n k i m a n d ż u rsk o -so w iec k ie , k tó re z d a w a ły się o sta tn io u k ła d a ć n a p ła sz c z y ź n ie h a rm o n ijn e j w sp ó łp rac y , u le g ły p o n o w n e m u z a o strz e n iu . K o śc ią n ie z g o d y , k tó ra m o że w p rz y sz ło śc i d a lsz e j lu b b liż sz e j, co w te j c h w ili tru d n o p rz e są d z a ć — w y w o ła ć n o w ą b u rz ę n a d A z ją , — sta je się k o le j w sc h o d - n io -c h iń sk a . O statn ie m z a rz ą d z e n ie m w ła d z e m a n d ż u rsk ie p rz e rw a ły n a jp ro stsz ą k o m u n i
k a c ję p o m ię d zy M o sk w ą i W ła d y w o sto k ie m . Je st to ja k b y sy g n a łem o strz e g a w c z y m d la S o w ietó w n a ja k ie u tru d n ie n ia n a ra ż o n e je st ich je d v n e p o łąc z e n ie z O c e a n e m S p o k o j
n y m . T o te ż rz ą d so w iec k i z w ra c a c o ra z b a c z n ie jsz ą u w a g ę n a te n o d c in e k i p rz y g o to w u je się sto p n io w o i sy ste m aty c z n ie d o o d p a rc ia e w e n tu a ln e g o cio su , k tó ry z te j stro n y z a d a n y , m ó g łb y b y ć d la S o w ie tó w śm ie r
te ln y m .
d z ie ro z w o jo w i’ w y p a d k ó w d o jrz e w a ją c y c h sto p n io w o d o d e c y d u ją c e j ro z p ra w y o w ła d z ę n a O c e a n ie S p o k o jn y m i n a d o b sz a ram i D a le k ie g o W sc h o d u n ie p rz e sz k o d z i n ic , a n i k o n fe re n c ja ro z b ro je n io w a , z ta k im m o z o łe m o b ra d u ją c a w G e n e w ie , a n i L ig a N a ro d ó w , a- n i ja k ie k o lw ie k in n e u m o w y m ię d z y n a ro d o w e. W v p a d k i o d z ic jo w e m z n a c ze n iu m a ją to d o sie b ie , że n a ra s ta ją w c ią g u d z ie się c io leci, a b y w m o m e n c ie ic h d o jrz en ia sp a ść n a św ia t la w in ą d z ie jo w e g # k a ta k liz m u , z k tó re g o w y ło n i się n o w y p o rz ą d e k rz e c z y .
W E u ro p ie je ste śm y św ia d k a m i m o z o ln e g o b u d o w a n ia te g o p o rz ą d k u o d 15 z g ó rą la t.
Je d y n y m re z u lta tem ty c h w y siłk ó w je st p o g rą ż a n ie się n a sz e g o k o n ty n e n tu w je sz c z e w ię k sz y c h a o s. R o k k a ż d y p rz y n o si n a m n o w e tru d n o śc i, n o w e z łu d y i ro z c z a ro w a n ia . K o n fe re n c ja ro z b ro je n io w a ju ż o d ro k u o b ra d u je n a d z a g a d n ie n ie m z a p e w n ie n ia p o k o ju w E u ro p ie . I p o ro k u o b ra d w ra c a m y
d o p u n k tu w y jśc ia . . . .
N a jp o w a ż n ie jsz e tru d n o śc i w d z ie d z in ie i,o z b ro je tu aI s ta w ia ją N ie m c y , O sią g n ą w sz y w g ru d n iu u b ie g łe g o ro k u p rz y z n a n e im z a sad z ie ró w n o u p ra w n ie n ie , in te rp re tu ją je N ie m c y w d u c h u w z m o c n ie n ia sw e j siły m i
lita rn e j i p o g o to w ia w o je n n e g o . Z w ra c a n a to u w a g ę o sta tn io p ra sa a n g ie lsk a p o w a ż n ie z a n ie p o k o jo n a ro z w o je m ta jn e j p ro d u k c ji g a z ó w tru ją c y c h w N ie m c z ec h i p rz y sto so w y w a n ie m ich lo tn ic tw a c y w iln e g o d la c e ló w w o jsk o w y c h . W p ra w d zie N ie m c y „ p ro stu ją " z o b u rz e n ie m re w ela c je p ra sy a n g ie l
sk iej. co im je d n a k n ie p rz e sz k a d z a w w o j- sk o w e m sz k o le n iu m ło d z ie ż y n ie m ie ck ie j, a n a w e t w 'd o sto so w a n e j d o c e ló w w o je n n y c h re o rg a n iz a c ji d a w n y c h z a k ła d ó w b ro n i i a- m u n ic ji, k tó re w p ie rw sz y c h la ta ch p o p o d p isa n iu p o k o ju w e rsa lsk ie g o z a m ie n ić m u - sie li n a z a k ła d y p rz e m y sło w e d o sto so w a n e d o p ro d u k c ji p o k o jo w e j.* *
A k c ja n ie m ie c k a o b lic z o n a n a ro z b u d z e
n ie w sz e ro k ic h m a sa c h n a ro d ó w n a stro jó w w o je n n y c h sta n o w i n a jp o w a ż n ie jsz ą p rz e sz k o d ę w o sią g n ię c iu p o z y ty w n y c h re z u lta tó w k o n fe re n c ji ro z b ro je n io w e j. T o te ż F ra n c ja sto ją c n a straż y p o k o ju w E u ro p ie , d ą ż y d o ja k n a jsk u te c z n ie jsz e g o sp a ra liż o w a n ia w o je n n y c h p rz y g o to w a ń n ie m ie c k ic h . N a o sta tn ie m p o sie d z e n iu k o m isji g łó w n e j k o n fe re n c ji ro z b ro jen io w e j w n io sła d e le g a c ja fra n cu sk a p ro je k t k o n tro li z b ro je ń , o d k tó re g o p rz y ję c ia u z a le ż n ia z g o d ę a n g ie lsk i p la n ro z b ro je n ia . P o szc z e g ó ln e p u n k ty p ro je k tu fra n c u sk ie g o p rz e w id u ją :
1) W p ro w a d z e n ie d o u sta w o d aw stw a p o sz c z e g ó ln y c h k ra jó w p a ra g ra fu z n o sz ą c e g o k a ra ln o ść z a d o n ie sie n ia o só b p ry w a tn y c h o sta n ie ta jn y c h z b ro je ń .
2) N ie sto so w a n ie ja k ic h k o lw ie k o g ra n i
czeń w o b e c p u b lik a c ji p ro to k o łó w i d o k u m e n tó w k o m isji ro z b ro je n io w e j L ig i N a ro d ó w .
5) S ta ła k o m isja ro z b ro je n io w a p rz e p ro w a d z a p rz y n a jm n ie j ra z w ro k u w k a ż d e m p a ń stw ie sy ste m a ty c z n ą k o n tro lę sta n u z b ro je ń .
■■■
„Orzeł Bialy“
T R A N S A T L A N T Y C K I L O T P O L A K Ó W A M E R Y K A Ń S K IC H
A D A M O W IC Z Ó W .
B ra c ia B o le sław i J ó z e f A d a m o w ic z e : B ro o k ly n u p la n u ją lo t z N o w e g o Y o r
k u d o W a rs za w y . D o lo tu te g o p rz y g o to w u ją się ju ż o d c z te rec h la t. D o p ie ro o sta tn ie m i c z as y u d a ło się im z g ro m a d zić p o trz e b n e śro d k i n a k u p n o o d to w . B d a n c a sa m o lo tu , k tó ry n o sić b ę
d z ie n a z w ę „ O rz e ł B ia ły “ . B ra c ia A d a - n a jle p s z e p rz y sto so w a n ie d o c e ló w lo t- m o w ic ze p la n u ją lo t sw ó j n a m ie siąc n ic tw a sa n ita rn e g o . D ru g ą n a g ro d ę o -
c z e rw iec . trz y m a ł sa m o lo t fra n c u sk i.
z
4) N a w v p a d e k stw ie rd z o n e g o w d ro d z e lu b k o n tro li n a ru sz e n ia p o sta n o w ie ń ro z b ro je n io w y c h , sta ła k o m isja ro z b ro je n io w a w y z n a c z a’d a n e m u p a ń stw u te rm in d la u su n ię
c ia i n a p ra w ie n ia p rz e k ro c z e ń p rz ep isó w ro z b ro je n io w y c h . W y k o n a n ie ty c h z o b o w ią z ań p o d le g a k o n tro li sp e c ja ln ej k o m isji. W w y p a d k u p o n o w n e g o stw ie rd z e n ia p rz e k ro c z e ń w sz rstk ie p a ń stw a w y stę p u ją so lid arn ie w o b e c k ra ju . n a ru sz ają ce g o p rz e p isy o ro z b ro je n iu . O ile n a ru sz e n ie ty c h p rz e p isó w sp o w o d u je w y b u c h w o jn y , w ó w c z a s L ig a N a ro d ó w z a sto su je w o b e c w in n e g o sa n k c je p rz e w id z ia n e w a rt. 16 L ig i.
W E u ro p ie n ie g d y ś n ie b y ło ty le p u n k tó w z a p a ln y c h , ile w te j c h w ili. W śró d n ic h d la n a s je d n y m z n a jn ie b e z p iec z n ie jsz y c h je st G d a ń sk , z n a jd u ją c y się o d ty g o d n ia p o d w ła d z ą h itle ro w sk ą . — C h w ilo w o w sy tu a c ji G d a ń sk a w o b e c P o lsk i n ic się n ie z m ie n iło . W a lk a z p o lsk o śc ią n a te ren ie G d a ń sk a p rz y ró w n o c z e sn e m z a c h o w a n iu p o z o ró w p o p ra w n o ści m ięd z y n a ro d o w e j to c z y ć się b ę d z ie n a ra z ić te m i sa m e m i śro d k a m i, z ta k ą sa m ą im - p u lsv w n o śc ią . ja k z a c z a só w p o p rz e d n ie g o p re z y d e n ta Z ie h m a . N ie b e z p ie c z e ń stw o w y ra sta jąc e d la n a s ze z w y c ię stw a h itle ro w sk ieg o w G d a ń sk u , le ż y ra c ze j w p rz y sz ło ści z a le ż n ie o d ro z w o ju sy tu ac ji w R z e sz y , k tó ra d e c y d u je o d tą d w sp o sd b b e z p o śre d n i o w szy stk ic h p o su n ię c ia c h n a te re n ie G d a ń sk a . F a k t, że n a listę n a ro d o w y c h so c jali
stó w p a d ło w G d a ń sk u p o n a d 50 p ro c , b ę d z ie p ro p a g a n d a n ie m ie c k a u siło w a ła w y k o rz y sty w a ć p rz e ciw k o n a m , ja k o d o w ó d c ią ż e n ia te g o o b sz a ru k u N ie m c o m , m im o , że g o sp o d a rc zo W o ln e M ia sto m o że ży ć i ro z w ija ć się ty lk o w o p a rc iu o z a p le cz e p o lsk ie .
* * * .
W z m o ż o n e j a k c ji n ie m ie c k ie j, d ą ż ą c e j d o p rz e k szta łc e n ia .m a p y E u ro p y , w m y śl sw y c h d e z y d e ra tó w , m u si P o lsk a p rz e c iw sta w ić sw ą siłę z a ró w n o n a te re n ie p o lity k i z e w n ę trz n e j ja k i z a g ra n icz n e j. W S y tu ac ji o b e c n e j P o l
sk a m u si b y ć n a d a l, ja k d o ty c h c z a s, c z y n n i
k ie m stab iliz a c ji ła d u , p o d k re ś lił to w sw e j p rz e m o w ie w y g ło sz o n e j w d n iu 1 c z e rw c a rb . n a p le n a rn e m p o sie d z e n iu k lu b u p a rlam e n ta rn e g o B . B . W . R . p re m je r Ję d rz e je w ic z .
W y w o d y je g o w d z ie d z in ie g o sp o d a rc z e j b y ły stre sz c z e n ie m p o stu la tó w w y su n ię ty c h p o d c z a s o sta tn ie g o z ja z d u g o sp o d a rc ze g o B . B . W . R . o m ó w io n y c h ju ż w p ra sie . F a k t, że p re m je r w e w c z o ra jsz e m p rz e m ó w ie n iu w y su n ą ł je n a czo ło z d a je się w sk a z y w a ć n a to , że rz ą d d o ty c h z a g a d n ień p rz y k ła d a w ie lk ą
N ie w ą tp liw ie w sk u te k ró ż n o ro d n y c h p rz y c zy n d ro g a n a sz e j o d b u d o w y g o sp o d a r
c z e j z jeż o n a je st w y ją tk o w e m i tru d n o śc ia
m i, je d n a k sy ste m aty c z n a p ra c a sp o łe c z e ń stw a p ra c a w y k o n y w a n a w te rn p rz e św ia d c z e n iu że c o k o lw ie k p o d e jm u je m y n a te re n ie g o sp o d a rc z y m p rz y c z y n ia się d o w z ro stu siły p a ń stw a p o z w o li p o k o n ać tru d n o śc i, w y p ły w a jąc e z a ró w n o z n ie u n ik n io n y c h b łę d ó w . ja k i te j sp e c ja ln e j sy tu a c ji w ja k ie j z n a le ź liśm y się n a ró w n i z in n y m i n a ro d a m i, u g in a ją c y m i się p o d c ię ż a re m k ry z y su św ia to w e g o . T ru d n o śc i p rz e z w y c ię ż a się w o lą i p ra c a , a w sp o łe c z e ń stw ie n a sz e m w o li te j.
z a p a łu i c h ę c i d o p ra c y je st w ie le — i to n a s słu sz n ą m o że n a p a w a ć n a d z ie ją n a p rz y szło ść.
Polska zdobywa pubar „Bafaela"
Z N O W U Ś W IA T O W Y S U K C E S L O T N IC T W A P O L S K IE G O . M A D R Y T . N a d ru g im k o n g re sie lo tn ic tw a s a n ita rn eg o sa m o lo t p o lsk i
„ L u b lin " w o b sa d z ie m jr. d r. M ic h a lik a i k p t. p ilo ta J a n ick ie g o z d o b y ł p ie rw s z ą n a g ro d ę p u h a r R a fae la z a sp ra w n o ść i
trz y m a ł sa m o lo t fra n c u sk i.
\ ....str. 2 „GŁOS WĄBRZESKI" Nr. 66XWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA
1 0 1 s t r z a ł ó w a r m a t n i c h ...
UROCZYSTE OBJĘCIE WŁADZY NA DRUGIE SIEDMIOLECIE PRZEZ PANA PREZYDENTA RZECZYPOSPOLITEJ IGN. MOŚCICKIEGO.
D n i a 4 b m . o g o d z . 1 2 - t e j o d b y ł s i ę n a Z a m k u K r ó l e w s k i m u r o c z y s t y a k t o b j ę c i a w ł a d z y p r z e z P a n a P r e z y d e n ta R z e c z y p o s p o l i t e j n a d r u g i e s i e d m i o l e c i e . —
P r z e d g o d z i n ą 1 2 - t ą p r z y b y ł y n a d z i e d z i n i e c z a m k o w y o d d z i a ł y o r a z d e l e g a c j e o f i c e r s k i e p u ł k ó w g a r n i z o n u w a r
N O W E 7 - L E C I E P R E Z Y D E N T A R .« p .
N a z d j ę c i u n a s z e n i w i d z i m y P a n a P r e z y d e n ta R . P . w o t o c z e n i u c z ło n k ó w r z ą d u m a r s z a łk ó w iz b u s ta w o d a w c z y c h i g e n e r a l i c ji , o d b y w a ją c e g o p r z e g l ą d o d d z i a ł ó w w o j s k o w y c h g a r n i z o n u w a r s z a w s k i e g o n a d z i e d z i ń c u z a m k o w y m . —
■nnwsraBHSKH
MIASTO „KOŚCIUSZKO"
Starania polonji amerykańskiej o zmia nę nazwy miasta Columbus.
Cleveland. T u t e j s z e d z i e n n i k i p o l s k i e d o n o s z ą , i ź c z y n i o n e s ą s t a r a n i a , a b y m i a s t o C o l u m b u s w s t a n i e O h i o z m i e n i
ł o s w ą n a z w ę n a „ K o ś c i u s z k o " , M i a s t o C o l u m b u s s t o i n a g r u n t a c h , k t ó r e K o ś c i u s z k o o t r z y m a ł w d a r z e o d k o n g r e s u S t a n ó w Z j e d n o c z o n y c h i k t ó r e w r . 1 8 0 2 s p r z e d a ł n i e j a k i e j p a n i F e l ix z a 9 .0 0 0 f . s z t e r l i n g ó w .
ORYGINALNY POMNIK.
Rovereto. W f n i e s i o n o t u t a j o r y g i n a l n y p o m n i k n a p a m i ą t k ę w i e lk i e j w o j
n y . — •
N a c o k o l e m a r m u r o w y m u s t a w i o n o p o c i s k a r m a t n i k a l i b r u 4 2 0 w y s o k i 1 ,5 0 m ., n a k t ó r y m w y r y t o n a z w i s k a r o v e r e - t a ń c z y k ó w p o l e g ł y c h p o d c z a s w o j n y o r a z i l o ś ć d o m ó w z n i s z c z o n y c h p o d c z a s b o m b a r d o w a n ia . Z a z n a c z y ć n a l e ż y , ż e R o v e r e to n a 8 9 7 d o m ó w l i c z y ł o z a le d w i e 1 7 n i e u s z k o d z o n y c h ,
PORAŻKA WALASIEWICZÓ WNY NA „MASARYKOWYCH GRACH"
Praga. S e n s a c j ą d r u g i e g o d n i a M a s a - r y k o w y c h G i e r b y ł a p o r a ż k a W a l a s i e w i - c z ó w n y n a 1 0 0 m t r .
Z e s t a r t u j ą c y c h z a w o d n i c z e k W a l a - s i e w i c z ó w n a i c z e s z k a K o u b k o w a <. p r z y b y ł y r a z e m d o m e t y . P o c z ą t k o w o o g ł o s z o n o W a l a s i e w i c z ó w n ę z a z w y c i ę ż c z y n i ę , n a s t ę p n i e j e d n a k s p r o s to w a n o , ż e p i e r w s z e m i e js c e p r z y p a d a w u d z i a l e K o u b k o w e j , a d r u g i e W a l a s i e w i c z ó w n i e . C z a s t y c h z a w o d n i c z e k w y n o s i 1 2 ,6 s e k .
J A J E C Z N I C A Z E Z G N I Ł Y C H J A J N A P O K Ł A D Z I E Y A C H T U
Z GDAŃSKA.
D o p o r t u w L ib a w ie p r z y b y ł z G d a ń s k a y a c h t „ E l i d a " z 9 o s o b a m i n a p o k ł a d z i e , c e l e m w z i ę c i a u d z i a ł u w j u b i l e u s z u j e d n e g o z l i b a w s k i c h y a c h t - k l u b ó w . W i e c z o r e m , g d y n i k o g o n i e b y ł o n a p o k ł a d z i e , n i e z n a n i s p r a w c y o b r z u c i l i y a c h t z g n i ł e m i j a ja m i i z d a r l i z m a s z t u f l a g ę h i t l e r o w s k ą . P o l i c j a w s z c z ę ła d o c h o d z e n i e i a r e s z to w a ł a d w i e p o d e j r z a n e o s o b y .
s z a w s k i e g o . O g o d z . 1 2 - t e j p r z y b y ł n a z a m e k p . p r e z e s R a d y M i n i s t r ó w o r a z m a r s z a ł k o w i e S e j m u i S e n a t u , p o w i t a n i p r z y w e j ś c i u g ł ó w n e m p r z e z a d j u t a n tó w p r z y b o c z n y c h P r e z y d e n ta R z e c z y p o s p o l i t e j .
S z e f o w i e k a n c e l a r j i c y w il n e j i g a b i n e t u w o j s k o w e g o , k t ó r z y o c z e k i w a l i p .
iaźdy kto eierpi zasługuje na współczucie i ratunek
O T O H A S Ł O P O L S K I E G O C Z E R W O N E G O K R Z Y Ż A . C h w i l a b i e ż ą c a , k i e d y t o z j e d n e j
s t r o n y r o z m a i t e k l ę s k i z b e z r o b o c i e m n a c z e le , p r z y b i e r a j ą g r o ź n e i n i e p o k o j ą c e o b j a w y , z d r u g i e j z a ś n i e p e w n e j u t r o w c i ą ż s t r a s z y n a s m o ż l i w o ś c i a m i w y b u c h u k l ę s k i n a j s t r a s z n ie j s z e j, j a k ą j e s t w o j n a , z m u s z a d o s t w i e r d z e n ia , ż e r o z w ó j P o l s k i e g o C z e r w o n e g o K r z y ż a j e s t i s t o t n i e g w a r a n c j ą i z a b e z p i e c z e n i e m p o d c z a s k a t a s t r o f y .
P o l s k i C z e r w o n y K r z y ż , d ą ż ą c d o z g r u p o w a n i a e l e m e n t ó w s p o ł e c z n y c h d l a o r g a n i z a c ji r a to w n i c t w a n a w y p a d e k w o j n y i k l ę s k ż y w i o ł o w y c h , t e g o r a t o w n i c t w a , k t ó r e p o s i a d a p i e r w s z o r z ę d n e z n a c z e n ie d l a l u d n o ś c i c y w i l n e j , n a r a ż o n e j n a w s z y s t k ie g r o ź n e s k u tk i w s p ó ł
c z e s n e j w o j n y , — w i n i e n u z y s k a ć p o p a r c i e c a ł e g o s p o ł e c z e ń s t w a b e z r ó ż n ic y w y z n a ń i p r z e k o n a ń p o l i t y c z n y c h .
B o ć p r z e c ie ż k a ż d y , k t o c i e r p i z a s ł u g u j e n a w s p ó ł c z u c i e i r a tu n e k .
N a l e ż y p o d k r e ś l i ć , ż e P . C . K . j e s t o r g a n i z a c j ą s p o ł e c z n ą , k t ó r a p o s i a d a — n a z a s a d z ie d e k r e t u P r e z y d e n t a R z p l it e j z d n i a 1 w r z e ś n i a 1 9 2 7 r . — w s z e l k i e w a r u n k i p r o g r a m o w e g o r o z w o j u d l a p o t r z e b s p o ł e c z e ń s tw a i p a ń s tw a . S t a t u t z a ś d a j e m o ż n o ś ć w s t ę p o w a n i a w s z e r e g i
Rozmowa z Janem Kiepurą
Awantury na koncercie w Pradze.
Koncert w Hamburgu. — Ostatni film. Zamierzenia na przyszłość.
H o t e l E u r o p e j s k i . W y t w o r n y a p a r t a m e n t . M i s t r z k o ń c z y ś n i a d a n i e .
W i t a m y s i ę s e r d e c z n i e , j a k o d o b r z y z n a j o m i .
R o z m o w a j e s t t r u d n a . C z e k a j ą d z i e n n i k a r z e n a w y w i a d y , c z e k a f o t o g r a f , c z e k a j ą z n a j o m i b l i ż s i , d a l s i, c o r a z k t o ś p r z y c h o d z i . M i s t r z j e d n a k p r z y jm u j e m n i e p r z e d e w s z y s t k i e m .
— W y w i a d ? — u ś m i e c h a s i ę . P i s z , d r o g i r e d a k t o r z e , p i s z p r z e d e w s z y s t k i e m ż e n i e m i e c k i e p i s m a p o d a ł y j a k o b y m m i a ł p r z y j ą ć w ł o s k i e o b y w a t e ls t w o ! — W i a d o m o ś ć t ę j u ż z d e m e n t o w a łe m . N i e
p r e m j e r a i m a r s z a ł k ó w u w e j ś c i a d o s a l i m i r o w s k i e j , p r z e p r o w a d z i l i i c h d o s a l i r y c e r s k i e j .
J e d n o c z e ś n i e c z ło n k o w i e R z ą d u o r a z p r e z e s N a jw y ż s z e j I z b y K o n t r o li z e b r a l i s i ę w s a l i t r o n o w e j, g e n e r a l i c ja z a ś z z a s t ę p c ą m i n i s t r a s p r a w w o j s k o w y c h g e n , F a b r y c y m n a c z e l e — w s a l i a u - d j e n c y j n e j .
O g o d z . 1 2 .1 5 P a n P r e z y d e n t R z e c z y p o s p o l i t e j p r z e s z e d ł s z y w o t o c z e n i u ś w i t y , p o p r z e d z a n y p r z e z d y r e k t o r a p r o t o k ó ł u d y p l o m a t y c z n e g o p r z e z s a l ę m a r m u r o w ą u d a ł ’s i ę d o s a l i r y c e r s k i e j , — g d z ie o c z e k i w a l i n a n i e g o p . P r e m je r i m a r s z a ł k o w i e .
O s o b y , t o w a r z y s z ą c e P . P r e z y d e n t o w i z a t r z y m a ł y s i ę u w e j ś c i a s a li .
W c z a s i e g d y w s a li r y c e r s k i e j o d b y ł o s i ę p o d p i s a n i e a k t u o b j ę c i a w ł a d z y P . P r e z y d e n t a R z p l it e j , o d d z i a ł y z g r u p o w a n e n a d z i e d z i ń c u s p r e z e n t o w a ł y b r o ń , o r k i e s t r a z a c z ę ła g r a ć h y m n n a r o d o w y , b a t e r j a a r t y le r j i z a ś o d d a ł a 1 0 1 s t r z a ł ó w . —
P o p o d p i s a n i u p r o t o k ó łu P . P r e z y d e n t w r a z z P r e m je r e m , m a r s z a ł k a m i o b u iz b , c z ł o n k a m i r z ą d u , p r e z e s e m N . I . K . i g e n e r a l ic j z e s z e d ł n a d z i e d z in i e c z a m k o w y .
P o o d e b r a n i u r a p o r t u o d d o w ó d c y z e b r a n y c h o d d z i a ł ó w p ł k , D o j a n a - S u - r ó w k i, P , P r e z y d e n t p r z e s z e d ł p r z e d f r o n t e m o d d z i a ł ó w , a n a s tę p n i e s t a n ą w s z y n a s p e c j a ln i e p r z y g o t o w a n e j t r y b u n i e , o d e b r a ł d e f i l a d ę .
C z e r w o n e g o K r z y ż a j a k n a j w i ę k s z e j i l o ś c i s p o ł e c z n i e u ś w ia d o m io n y c h o s ó b .
S a m o s u c h e w y l i c z e n i e f r a g m e n t ó w d z i a ł a l n o ś c i P . C K . ś w i a d c z y o n i e z w y k ł e j s k a l i p r o g r a m o w y c h p r a c i m ó w i, ż e i n s ty t u c j a , k t ó r a t a k i e z a d a n i a m a d o w y k o n a n i a , m u s i p o s i a d a ć o d p o w i e d n i e p o d s t a w y m a t e rj a l n e .
W y p e ł n ia j ą c t o s w o je p r a w d z i w e p o s ł a n n i c t w o , P o l s k i C z e r w o n y K r z y ż : s z k o li i o r g a n i z u je k a d r y d r u ż y n r a t o w n i c z y c h , z a s t ę p y s i ó s t r p i e l ę g n i a r e k i p e r s o n e l p o m o c n i c z y ; g r o m a d z i s p r z ę t i m a t e rj a ł y , n i e z b ę d n e d l a a k c j i r a to w n i
c z e j ; u t r z y m u j e i p r o w a d z i s z p it a l e , s a - n a t o r j a , s c h r o n i s k a i s z e r e g i n n y c h z a k ł a d ó w l e c z n i c z y c h i d o b r o c z y n n y c h ; r o z w i ja p o m o c u w i ę z i o n y m i z e s ła n y m d o R o s j i S o w i e c k i e j ; u r u c h a m i a a k c ję r a to w n i c z ą d l a l u d n o ś c i , d o t k n ię t e j c h o r o b a m i i k l ę s k a m i ; n a u c z a p r a k t y c z n e g o s t o s o w a n i a h i g j e n y i z d r o w i a ; k r z e w i h a s ła h u m a n i t a r n e w ś r ó d m ł o d z ie ż y w ż y c i u s p o ł e c z n e m i s t o s u n k a c h m i ę d z y n a r o d o w y c h .
N i k t p r z e t o n i e m o ż e p o z o s ta ć o b o j ę tn y m w o b e c p o t r z e b P o l s k ie g o C z e r w o n e g o K r z y ż a , k t ó r y r e a l iz u j e t a k p o w a ż n e z a d a n i a .
m a p r z e c i e m o w y o p r z y j ę c iu d r u g i e g o o b y w a t e l s t w a . W p r o s t p r z e c i w n i e ! — C h ę t n i e r e z y g n u j ę z k a ż d e g o e n g a g e m e n t, w k t ó r y m b y m o j a n a r o d o w o ś ć m i a ł a b y ć p r z e s z k o d ą .
— C z y t o p r a w d a , ż e w P r a d z e m i a ł M i s t r z z a j ś c ie , ż e g w i z d a n o , h a ł a s o w a n o i k o n c e r t s i ę n i e o d b y ł ?
— T o c o p i s a l i o P r a d z e , j e s t w i e r u t
n ą b a j k ą ! R z e c z s i ę t a k m i a ł a . P r z e d k o n c e r t e m z e b r a ł s i ę o l b r z y m i t ł u m p u b l i c z n o ś c i, k t ó r y n i e m ó g ł d o s t a ć b i l e t ó w z p o w o d u w y p r z e d a n i a . T ł u m u d a ł s i ę d o s a l i b e z b i l e t ó w . W e z w a n o p o g o
t o w i e . Z a r z ą d z o n o p o l i c y j n i e z a m k n ię c i e s a l i n i e p o z w a l a j ą c s i ę n i k o m u z s a l i r u s z y ć . W s k u t e k t e g o p u b l i c z n o ś ć , k t ó r a p o t y m m o m e n c i e p r z y s z ł a , n i e z o s t a ł a w p u s z c z o n a d o s a l i i d y r e k c j a k o n c e r t o w a z m u s z o n a b y ł a z w r ó c i ć z a b i l e t y k i l k a t y s i ę c y k o r o n , Z p o w o d u p r z e ł a d o w a n i a w e j ś c i a f r o n to w e g o p u b l i c z n o ś ć p o s i a d a j ą c a b i l e t y i c a ł y k o r p u s d y p l o m a t y c z n y d o s t a ł s i ę n a s a l ę k o n c e r t o w ą p r z e z w e j ś c i e k u c h e n n e , s t o j ą c e j o b o k k a m i e n i c y , p o ł ą c z o n e j z s a l ą k o n c e r t o w ą . P o s k o ń c z e n i u k o n c e r tu p o l i c j a z a r z ą d z i ł a w y p u s z c z e n ie p u b l i c z n o ś c i t y l k o p a r t j a m i d l a u n i k n i ę c i a t ł o k u i o d c i ą ż e n i a w e j ś c i a f r o n t o w e g o . O l b r z y m i e t ł u m y , k t ó r e n i e b y ł y w c a l e n a s a l i , s t a ł y p r z e z c a ł y c z a s k o n c e r t u p r z e d t e a t r e m , C a ł y k o r p u s d y p l o m a t y c z n y i j a
— m ó w i M i s t r z — p r z e s z l i ś m y w y j ś c i e m t y l n e m . P o s k o ń c z o n y m k o n c e r c i e p u b l i c z n o ś ć ż ą d a ła n a d d a t k ó w . Ż ą d a n o p i e ś n i z f i l m u „ P i e ś ń n o c y " . W o r y g i n a l e t a p i o s e n k a n a p i s a n a b y ł a p o n i e m i e c k u . A z a u w a ż y ć m u s z ę , ż e b e z w z g l ę d u n a t o , g d z i e ś p i e w a m , ś p i e w a m z a w s z e u t w o r y w j ę z y k u t a k i m , w j a k im b y ł y k o m p o n o w a n e . W i ę c i t u ś p i e w a ł e m p o n i e m i e c k u . W t r a k c i e t e g o k t o ś z a w o ł a ł , a b y m ś p i e w a ł p o c z e s k u . M a l
k o n t e n t a r y c h ł o u s p o k o j o n o , o k l a s k i p u b l i c z n o ś c i z m u s ił y m n i e d o ś p i e w a n i a j e s z c z e 6 d o d a tk ó w . M o w y w i ę c o o - p u s z c z e n i u k o n c e r t u p r z e z e m n i e , j a k to p o d a ły n i e k t ó r e p i s m a , b y ć n i e m o ż e . P l o t k i w y s s a n e z p a l c a !
— A w H a m b u r g u ?
— W H a m b u r g u ś p i e w a ł e m p o p o l s k u p i o s e n k ę M a r c z y ń s k ie g o „ N a u s t k o r a l u " . P u b l ic n o ś ć n i e m i e c k a n i e t y l k o ż e n i e p r o t e s t o w a ł a , a l e w o ł a ł a : „ n o c h e i n p o l n i s c h e s L i e d " ( j e s z c z e p o l s k ą p i o s e n k ę ) .
— W s z tu c e , d r o g i p a n ie , n i e u z n a ję p o l i t y k i , p o w i e d z p a n w s z y s t k i m , — a b s o l u t n i e n i e u z n a ję ,
— K o c h a n y M i s t r z u , — j a k i P a n o - s t a t n i o n a k r ę c i ł f i l m ?
— C u d o w n y f i l m ! „ P ie ś ń d l a C i e b i e " . F i l m t e n i d z i e c a ł y c h N i e m c z e c h i w i n n y c h k r a ja c h . W P o l s c e b ę d z i e n a j e s i e n i .
— A j a k i e s ą P a ń s k i e , M i s t r z u , z a m i e r z e n i a n a p r z y s z ł o ś ć ?
— D r o g i P a n i e , w y j e ż d ż a m d o H o l
l y w o o d n a k r ę c i ć s z e r e g f i l m ó w . P o b y t m ó j w H o l ly w o o d p r z e c i ą g n i e s i ę , z a p e w n e n a k i l k a l a t . O c z y w iś c ie , n i e b ę d ę t a m s p ę d z a ł c a ł e g o r o k u : s z e ś ć m i e s i ę c y t a m , a d r u g i e s z e ś ć — g d z i e ś w ś w i e c i e .
— C z y M i s t r z d a s i ę s ł y s z e ć p r z e z n a s z e R a d j o ?
— B y ć m o ż e , z a ś p i e w a m k i l k a ł a d n y c h p i o s e n e k n a p o ż e g n a n i e .
R o z m o w a s k o ń c z o n a . S e r d e c z n y u - ś c is k d ł o n i , t r o c h ę d a w n y c h w s p o m n i e ń . O p u s z c z a m a p a r t a m e n t y n a j w ię k s z e g o d z i ś ś p i e w a k a n a ś w i e c i e ,
J. Mirosz.
P O K R Y C I E M A R K I N I E M I E C K I E J W Y N I E S I E Z A L E D W I E 8 P R O C .
K o n f e r e n c j a , j a k ą o d b y l i w i e r z y c i e l e z a g r a n i c z n i z p r e z y d e n t e m B a n k u R z e s z y d r . S c h a c h t e m , z n a n y m j u ż z d a w n i e j s z y c h c z a s ó w p o p l e c z n i k i e m r u c h u n a r o d o w o - s o c j a l i s t y c z n e g o i w y z n a w c ą t e o r ji s a m o w y s t a r c z a l n o ś c i g o s p o d a r s t w a n i e m i e c k i e g o , o d s ł o n i ła w i e l c e n i e k o r z y s t n y s t a n f i n a n s ó w R z e s z y . Z r e s z t ą s a m d r . S c h a c h t n i e t a i f a k t u , ż e p o s p ł a c i e p o ż y c z k i w G o l d - D i s c o n t o B a n k u n a d z i e ń 1 l i p c a r b . r e z e r w y B a n k u R z e s z y s p a d n ą p o n i ż e j 3 0 0 m i l j, m k . a p o k r y c i e m a r k i o b n i ż y s i ę n a 8 p r o c .
S t ą d t e ż w y n i k a m o ż l i w o ś ć w y c z e r p a n i a s i ę t y c h r e z e r w i c o n a j w a ż n i e j
s z a — d e w a lu a c ji m a r k i n i e m i e c k i e j.
ZASOBNA BIBLJOTEKA SZKOLNA.
C H O J N I C E . B i b l jo t e k a p a ń s t w o w e g o g i m n a z j u m k l a s y c z n e g o w C h o j n i c a c h l i c z ą c a 1 6 .6 0 0 d z i e ł , p o s i a d a m . in . 1 1 w a r t o ś c i o w y c h i n k u n a b u łó w i k i l k a c e n n y c h r ę k o p i s ó w z X V w i e k u . J e s z c z e p r z e d 1 5 l a t y b i b l jo t e k a c h o j n i c k a p o s i a
d a ł a 8 s t a r y c h , b e z c e n n y c h r ę k o p i s ó w i 2 6 i n k u n a b u ł ó w , j e d n a k ż e c z ę ś ć t y c h b i a ły c h k r u k ó w „ p r z e k a z a ł " r z ą d p r u s k i a r c h i w u m g d a ń s k i e m u i b i b l jo t e c e p a ń s t w o w e j w B e r l in i e .
