PRACA DOMOWA ( 20 pkt)
Analiza porównawcza Powstania Listopadowego i Powstania Styczniowego.
Porównaj oba polskie powstania narodowe, uwzględniając wskaźniki zamieszczone w tabeli .
Powstanie Listopadowe wskaźnik Powstanie Styczniowe 29.11.1830-21.10.1831 Czas trwania 22.01.1863-11.04.1864 Nieprzestrzeganie
postanowień konstytucji z 1815 roku przez cesarzy Imperium Rosyjskiego.
Wprowadzenie cenzury prewencyjnej.
Aresztowano lub wysłano na Syberię wiele osoby zdolne do wystąpień zbrojnych.
Przyczyny wybuchu Narastające nastroje patriotyczne , liczne demonstracje i akty represji ze strony Rosji spowodowały wzrost napięcia w Polsce.
Wprowadzenie w Polsce stanu wojennego (1861).
„Branka” – przymusowy pobór do armii rosyjskiej.
Opanowanie Warszawy.
Obrona przed ofensywą Iwana Dybicza (bitwy regularnych wojsk) Bitwa pod Ostrołęką i ofensywa Paskiewicza na Warszawę, zdobycie przez Rosjan stolicy.
Koniec wojny regularnej.
Do zakończenia
powstania trwały walki o charakterze partyzanckim pojedynczych oddziałów działających na Litwie i wycofujących się w kierunku Galicji.
Charakter prowadzonych działań zbrojnych
Powstańcy prowadzili partyzantkę czyli nie wchodzili z Rosjanami w otwarte bitwy.
Powstanie nie rozszerzyło się na cały kraj lecz na jego poszczególne części.
Nie było żadnej pomocy ze strony krajów
zachodnich.
Prusy i Austria zachowały neutralność w czasie powstania aczkolwiek każdy żołnierz polski przekraczający granicę został natychmiast
internowany. Powstańcy w krajach europejskich byli traktowani jako zdrajcy. Papież przeklął powstańców. Odcięto dostawy broni , amunicji i
Sytuacja polityczna ziem polskich w czasie trwania powstania
W Polsce wytworzyły się 2 grupy , Biali i Czerwoni.
Biali starali się rozwiązać problemy z Rosjanami drogą pokojową natomiast Czerwoni byli
ugrupowaniem
patriotycznym i chcieli aby powstanie które sami przygotowywali , wybuchło jak najszybciej
Przywódcy powstania działali w konspiracji , często pod fałszywym nazwiskiem.
żywności a nawet leków do Polski – były one przemycane głownie na terenie zaboru
Austriackiego.
Państwa zachodnie sympatyzowały z powstańcami ale nie mogły lub nie były w stanie udzielić Polsce żadnej realnej pomocy.
Ograniczyły się do not dyplomatycznych które jednak zostały przez Imperium Rosyjskie zignorowane.
Rząd Administracyjny – do 03.12.1830 .
Rząd Tymczasowy – do 21.12.1830.
Rada Najwyższa Narodowa – do 21.01.1831.
Rząd Narodowy – do 26.09.1831.
Przekazanie władzy cywilnej Maciejowi Rybnickiemu.
Władze cywilne powstania
Rząd Narodowy
Józef Chłopicki Henryk Dembiński Ignacy Prądzyński Maciej Rybnicki Jan Skrzynecki
Dowództwo wojskowe powstania
Romuald Traugutt Józef Hauke-Bosak Ludwik Mierosławski Marian Langiewicz Powstańcy - ok. 150.000
Imperium Rosyjskie - 200.000
Liczba uczestników powstania
Powstańcy – 200.000 Imperium Rosyjskie – 405.000
Wprowadzenie języka rosyjskiego do szkół średnich. Epidemia cholery która
spowodowała tzw. „Wielką Emigrację” . Likwidacja administracji powstańczej.
Wcielenie armii polskiej do rosyjskiej.
Wysoka kontrybucja (Warszawa sfinansowała budowę Cytadeli)
Skutki polityczne powstania
Przystąpienie do
wzmożonej Rusyfikacji.
Zniesienie reszty
autonomii w Kongresówce zwanej później Krajem Przywiślańskim.
Trwałym efektem
powstania była likwidacja pańszczyzny w tzw.
Kongresówce.
