DZIAŁANIA NA LICZBACH
NATURALNYCH
OBLICZENIA SPOSOBEM
PISEMNYM
ANNA
SPYCHAŁA
ODEJMOWANIE MNOŻENIE
DZIELENIE
DODAWANI
E
1 3 4 7 +
8 6
7 1
PAMIĘTAJ!!!
Obliczając sposobem pisemnym sumę liczb podpisujemy
jedności pod jednościami, dziesiątki pod dziesiątkami,
setki pod setkami itd.
4 2 1
OBLICZ: 1347 + 421 =
Najpierw dodajemy jedności 7 + 1= 8
Potem dodajemy dziesiątki
4 + 2 = 6 Następnie dodajemy setki
3 + 4 = 7
Na końcu dodajemy tysiące
1 + 0 = 1
OBLICZ: 1248 + 586 =
1 2 4 8 5 8 6 +
4
1
3
1
1 8
Najpierw dodajemy jedności
8 + 6 = 14
14 jedności to 1 dziesiątka i 4 jedności
Potem dodajemy dziesiątki 1 + 4 + 8 = 13
13 to 1 setka i 3 dziesiątki
Następnie dodajemy setki 1 + 2 + 5 = 8
Na końcu dodajemy tysiące
1+ 0 = 1
OBLICZ: 615 + 1248 + 97 =
6 1 5 1 2 4 8 + 9 7
0
2
6
1
9 1
Najpierw: 5 + 8 + 7 = 20 Następnie: 2 + 1 + 4 + 9 = 16 Potem: 1 + 6 + 2 = 9
Na końcu: 0 + 1 + 0 = 1
20 jedności to 2 dziesiątki i 0 jedności 16 dziesiątek
to 1 setka i 6 dziesiątek
ZADANIE
W fabryce obuwia wyprodukowano 2340 par butów męskich, a butów damskich o 234 pary więcej. Ile wszystkich par obuwia
wyprodukowano w tej fabryce?
ROZWIĄZANIE
2 3 4 0 2 3 4 +
2 5 7 4
Ilość par butów damskich
2 5 7 4 2 3 4 0
+
4 9 1 4 Suma par butów męskich i damskich
ODPOWIEDŹ
W fabryce wyprodukowano 4914 par butów.
POWRÓT DO
STRONY WYBORU
ODEJMOWANIE
OBLICZ: 1859 – 625 =
1 8 5 9 6 2 5 -
3 4 1 2
PAMIĘTAJ !!!
Obliczając sposobem pisemnym różnicę dwóch liczb, podpisujemy jedności pod jednościami, dziesiątki pod dziesiątkami, setki pod setkami
itd.
Najpierw odejmujemy jedności:
9 – 5 = 4
Następnie odejmujemy dziesiątki:
5 – 2 = 3 Potem
odejmujemy setki:
8 – 6 = 2
Na końcu odejmujemy tysiące:
1 – 0 = 1
OBLICZ: 547 – 398 =
5 4 7 3 9 8 -
1 4 9
Może się zdarzyć, że odejmując jedną liczbę od drugiej, musimy wykonać
odpowiednie zamiany.
4 dziesiątki i 7 jedności to 3 dziesiątki i 17
jedności
3 17
Odejmujemy:
17 – 8 = 9
5 setek i 3 dziesiątki to 4 setki i 13 dziesiątek
4 1
Odejmujemy:
13 – 9 = 4
Na końcu odejmujemy :
4 – 3 = 1
OBLICZ: 5201 – 243 =
5 2 0 1 2 4 3 -
11 9
1 1 4
5 8 9 4
Najpierw 11 – 3 = 8
Następnie 9 – 4 = 5 Potem 11 – 2 = 9
Na końcu 4 – 0 = 4
2 setki i 1 jedność to 1 setka 9 dziesiątek i 11
jedności
5 tysięcy i 1 setka to 4 tysiące i 11 setek
ZADANIE
Mama Pawła dostała nagrodę pieniężną w wysokości 1350 zł. Kupiła sobie płaszcz za 480 zł, a Pawłowi buty za 95 zł i grę komputerową za 118 zł. Resztę pieniędzy odłożyła na wakacje. Ile pieniędzy mama odłożyła na wakacje?
ROZWIĄZANIE
9 5 1 1 8 4 8 0 +
6 9 3
1 3 5 0 6 9 3 -
6 5 7
wartość wszystkich zakupów
Reszta pieniędzy pozostała z nagrody ODPOWIEDŹ
Mama odłożyła na wakacje 657 zł.
POWRÓT DO
STRONY WYBORU
MNOŻENI
E
OBLICZ: 132 · 3 =
1 3 2
· 3
9 6 3
Najpierw jedności liczby 132 mnożymy
przez 3
2·3 = 6
Następnie dziesiątki liczby 132 mnożymy przez 3
3 · 3 = 9
Na końcu setki liczby 132 mnożymy przez 3
1· 3 = 3
OBLICZ: 652 · 5 =
6 5 2
· 5
0
1
6
2
2 3
3
Najpierw 2 · 5 = 10 Następnie 5 · 5 = 25
25 + 1 = 26 Potem 6 · 5 = 30
30 +2 = 32
10 jedności to 1 dziesiątka i 0
jedności
26 dziesiątek to 2 setki i 6 dziesiątek
32 setki to 3 tysiące i 2 setki
Na końcu 3+0 = 3
OBLICZ: 320 · 80 =
3 2 0
· 8 0
6 0 0
1
2 5
2
Najpierw 2 · 8 = 16 Następnie 8 · 3 = 24
24 + 1 = 25 Potem 2 + 0 = 2
1 zero 1 zero
2 zera
Gdy mnożymy liczby zakończone zerami podpisujemy je tak by
zera można było oddzielić.
16 jedności to 1 dziesiątka
i 6 jedności 25 dziesiątek
to 2 setki i 5 dziesiątek
Liczymy oddzielone zera i dopisujemy je
do ostatecznego
wyniku.
OBLICZ 190 · 300 =
1 9 0
3 0 0
·
0 0 0 7
2
5
1 zero
2 zera
3 zera
Najpierw 9 · 3 = 27 Następnie 3 · 1 = 3
3 + 2 = 5
27 jedności to 2 dziesiątki i 7 jedności
OBLICZ: 173 · 24 =
1 7 3 2 4
·
6 9 2 3 4 6 +
5 2 4 1
Najpierw mnożymy 173 · 4
1 2
Następnie mnożymy 173 · 2
1
3 · 4 = 12
Czyli 1 dziesiątka i 2 jedności
Następnie
7 · 4 = 28 28 + 1 = 29
Czyli 2 setki i 9 dziesiątek
Potem
1 · 4 = 4 4 + 2 = 6
PAMIĘTAJ !!!
Zapisywanie wyniku zaczynamy zawsze pod cyfrą przez którą
mnożymy
.Najpierw
3 · 2 = 6
Potem
7 · 2 = 14
Czyli 1 setka i 4
dziesiątki
1 · 2 = 2 2 + 1 = 3
Na końcu dodajemy wyniki mnożenia.
2 + 0 = 2
9 + 6 = 15 6 + 4 + 1 = 11 3 + 1 = 4
1 1
ZADANIE
Do biblioteki szkolnej zakupiono 16 książek po 9 zł i 12 albumów po 34 zł. Ile zapłacono za wszystkie książki?
ROZWIĄZANIE
1 6
· 9
1 4 4 3 4
·
1 26 8 + 3 4
4 0 8 1 4 4
+ 4 0 8 5 5 2
wartość zakupionych książek
wartość zakupionych albumów
wartość wszystkich zakupionych książek ODPOWIEDŹ
Za wszystkie książki zakupione do biblioteki szkolnej zapłacono 552 zł.
POWRÓT DO
STRONY WYBORU
DZIELENI
E
OBLICZ: 747 : 3 =
7 4 7 : 3 2
- 6
1 4 4
1 2 -
2 7 9
- 2 7 0
3 w 7 mieści się 2 razy 2 · 3 = 6
Odejmujemy: 7 – 6 = 1 Dopisujemy kolejną cyfrę
czyli 4
3 w 14 mieści się 4 razy 4 · 3 = 12 14 – 12 = 2 Dopisujemy kolejną cyfrę
czyli 7
3 w 27 mieści się 9 razy 9 · 3 = 27 Następnie odejmujemy
27 – 27 = 0
OBLICZ: 4283 : 30 =
4 2 8 3 : 3 0 1 - 3 0
1 2 8 4
1 2 0 - 8 3
2
- 6 0 2 3
30 nie mieści się w 4, więc dobieramy kolejną
cyfrę czyli 2.
Wtedy 30 mieści się 1 raz w 42.
1 · 30 = 30
Następnie odejmujemy 42 – 30 = 12
Dopisujemy kolejną cyfrę czyli 8
30 w 128 mieści się 4 razy, więc 4 · 30 = 120
Odejmujemy 128 – 120 = 8,
a następnie dopisujemy kolejną cyfrę czyli 3.
30 w 83 mieści się 2 razy, więc 2 · 30 = 60.
Odejmujemy 83 - 60 = 23.
Liczba 23 to reszta z dzielenia.
reszta
OBLICZ: 7320 : 30 =
7320:30 2
- 6
13 4
12 -
12 4
- 12 0
Gdy w dzielnej i dzielniku występują zera na końcu, to
dzielenie można uprościć, skreślając w obu liczbach tyle
samo końcowych zer.
3 w 7 mieści się 2 razy.
Następnie 2∙ 3 = 6 7 – 6 =1
Dopisujemy kolejną cyfrę 3 3 w 13 mieści się 4 razy
Więc 3∙4 = 12 13 – 12 = 1
Dopisujemy kolejną cyfrę czyli 2
3 w 12 mieści się 4 razy.
3∙4=12
12 – 12 = 0
OBLICZ: 41000 : 700 =
4 1 0 0 0 : 7 0 0 5 8
- 3 5
5 6 6 0 -
4 0 0
Gdy w dzielnej i dzielniku występują zera na końcu, todzielenie można uprościć, skreślając w obu liczbach tyle
samo końcowych zer.
7
w41
mieści się5
razy.Następnie
5 · 7 = 35 7
w 60 mieści się8
razy, a8·7=56 60 – 56 = 4
Skreśliliśmy po dwa zera, więc w reszcie dopisujemy dwa zera
41- 35=6
Dopisujemy kolejną cyfrę czyli 0
reszta
ODPOWIEDŹ
ZADANIE
Rodzina Zuzi za 5 obiadów w restauracji zapłaciła 200 zł razem z napiwkiem dla kelnera w wysokości 15 zł. Ile kosztował 1 obiad?
ROZWIĄZANIE
2 0 0 - 1 5
1 8 5
1 8 5 : 5 3 7 - 1 5
3 5 3 5 -
0
koszt pięciu obiadów
koszt jednego obiadu
Rodzina Zuzi za jeden obiad zapłaciła 37 zł.