Poznajemy nazwy dźwięków
1. Cele lekcji
a. Wiadomości
Zapoznanie uczniów z nazwami solmizacyjnymi i literowymi wysokości dźwięków. Omówienie zapisu graficznego dźwięków na pięciolinii i najważniejszych elementów związanych z notacją muzyczną.
Wyjaśnienie pojęcia oktawy. Zabawy muzyczne „Rebusy muzyczne”. Zapoznanie uczniów z piosenką
„Do, do, c, c”. Solmizacyjne i literowo zaśpiewanie kolejnych stopni gamy, do góry i na dół.
b. Umiejętności Uczeń potrafi:
1. Wyjaśnić pojęcie oktawy.
2. Omówić budowę gamy C – dur i wskazać w niej kierunek wysokości i nazwy dźwięków.
Nazwać dźwięki solmizacyjnie i literowo.
3. Omówić, w jaki sposób zapisujemy nuty na pięciolinii oraz wskazać konkretne przykłady dźwiękowych wysokości i ich nazwy.
4. Wykonać na instrumentach melodycznych ćwiczenia melodyczne zapisane na tablicy i w zeszycie nutowym.
5. Zaśpiewać piosenkę „Do, do, c, c”.
6. Omówić tematykę piosenki „Do, do, c, c”.
7. Zaśpiewać solmizacyjnie i literowo kolejne stopnie gamy, do góry i na dół.
2. Metoda pracy
Metoda opisu z elementami pogadanki. Forma ćwiczeniowa – zadania na tablicy i w zeszycie nutowym.
3. Środki dydaktyczne
1. Elżbieta Korowajczyk Moja muzyka. Podręcznik dla klas 4 – 6.
2. Pianino
3. Zeszyt w pięciolinię.
4. Melodyczne instrumenty muzyczne.
5. Karta pracy ucznia.
4. Przebieg lekcji
a. Faza przygotowawcza
1. Powitanie, czynności organizacyjno – porządkowe.
2. Sprawdzenie zadania domowego.
3. Powtórzenie piosenki poznanej na ostatniej lekcji.
4. Podanie tematu lekcji.
(10 min)
b. Faza realizacyjna
1. Zapoznanie uczniów z pojęciem notacji muzycznej. Metodą opisu, omówienie budowy i cech charakterystycznych utworu muzycznego. Wyjaśnienie obecności klucza wiolinowego, metrum, pięciolinii, dźwięków.
2. Zapisanie na tablicy i do zeszytów gamy C – dur i podpisanie dźwięków solmizacyjnie i literowo.
Omówienie gamy C – dur i ilości zawartych w niej dźwięków oraz wyjaśnienie pojęcia oktawy.
Uczniowie podchodzą do pianina. Zaprezentowanie przez nauczyciela i wyjaśnienie na bazie tego instrumentu, pojęcia oktawy oraz wskazanie ilości oktaw w pianinie. Solmizacyjnie i literowo zaśpiewanie gamy C – dur, do góry i na dół.
3. Zapisanie do zeszytu melodii piosenki „Do, do, c, c” i podpisanie przez uczniów wysokości dźwięków. Kolejne ćwiczenie polegające na dyktowaniu przez nauczyciela wysokości dźwięków i zapisywaniu ich przez uczniów do zeszytu. Na koniec wspólne sprawdzenie zapisanych wysokości nut i zaśpiewanie na sylabie „la” zapisanych wysokości.
4. Uczniowie otrzymują instrumenty melodyczne. Zagranie piosenki „Do, do, c, c” na tych instrumentach. Zapoznanie uczniów z melodią i tekstem piosenki. Wspólne zaśpiewanie utworu.
5. Podzielenie uczniów na dwie grupy. Jedna grupa instrumentalistów, druga wokalistów. Wspólne wykonanie przy akompaniamencie nauczyciela „Do, do, c, c”.
6. Poprowadzenie zabawy „Rebusy muzyczne”. Zabawa polegająca na odgadywaniu nazw dźwięków zapisanych w podręczniku.
(25 min)
c. Faza podsumowująca Zapisanie notatki do zeszytu:
Notatka:
Nuty – zapisujemy na pięciolinii - na polach i liniach. W razie potrzeby dodajemy linie dolne lub górne, jeśli chcemy otrzymać wysokie lub niskie dźwięki, które nie mieszczą się na pięciolinii.
Podstawowych dźwięków jest siedem, a ósmy jest powtórzeniem pierwszego. Każdy dźwięk ma dwie nazwy: solmizacyjną i literową.
Oktawa – z języka łacińskiego oznacza „osiem”. W muzyce oktawa to odległość między dwoma najbliższymi dźwiękami o takiej samej nazwie, ale o innej wysokości.
(10 min)
5. Bibliografia
a. Elżbieta Korowajczyk, Moja muzyka. Podręcznik dla klas 4-6.
6. Załączniki
a. Karta pracy ucznia
Najważniejsze zagadnienia związane z tematem lekcji Poznajemy nazwy dźwięków.
b. Zadanie domowe
Podpisz literowo lub solmizacyjnie nazwy dźwięków w piosence „Do, do, c, c”.
