Obliczenia klasyczne i kwantowe.
8. OBWODY KWANTOWE I ZUPE LNO´S ´C ZBIOR ´OW BRAMEK KWANTOWYCH
Ustalmy baz¸e obliczeniow¸a przestrzeni stan´ow uk ladu kwantowego B⊗n (gdzie B = C2).
Baza obliczeniowa: Dla ka˙zdego 0 ≤ x ≤ 2n− 1 niech |xi = |xn−1...x0i, gdzie x = x0 + 2x1+ ... + 2n−1xn−1, xi ∈ {0, 1}.
Gdy operator T dzia la na podzbiorze kubit´ow odpowiadaj¸acych indeksom zbioru I, przez T [I] oznaczamy operator okre´slony na ca lej przestrzeni stan´ow, kt´ory dzia la jako operator T zastosowany do rejestru I i to˙zsamo´sciowo na innych Hj.
8.1. Obwody kwantowe. Niech A b¸edzie zbiorem operator´ow unitarnych na przestrzeni stan´ow. Zak ladamy, ˙ze A−1 = A.
Obwodem kwantowym nad A nazywamy ci¸ag operator´ow U1[I1], ..., Ul[Il], gdzie Ui ∈ A, a Iijest podci¸agiem indeks´ow z {1, ..., n}. Wtedy m´owimy, ˙ze obw´od realizuje operator U = Ul[Il] · · · U1[I1].
Liczba l jest rozmiarem obwodu. M´owimy, ˙ze g l¸eboko´s´c obwodu nie jest wy˙zsza ni˙z d, je´sli obw´od mo˙ze by´c zrealizowany na d poziomach, gdzie ka˙zdy poziom zawiera operatory, kt´orych rejestry Ij s¸a parami roz l¸aczne.
M´owimy, ˙ze operator U jest realizowany nad A ancillasowo (z pomocniczymi rejestrami) je´sli dla pewnego N > n istnieje operator W realizowany przez obw´od nad A w przestrzeni BN, taki, ˙ze
W (|θi ⊗ |0N −ni) = U (|θi) ⊗ |0N −ni.
8.2. Twierdzenie o realizacji obwod´ow klasycznych. Niech odwzorowanie h : Bn → Bm jest realizowane przez obw´od logiczny rozmiaru s i gl¸eboko´sci d nad zbiorem F .
Niech A = F⊕ sk lada si¸e z przekszta lcenia
CN OT : |xyi → |x(x ⊕ y)i.
i ze wszystkich unitarnych odpowiednik´ow Uf funkcji f ∈ F zdefiniowanych na Li´scie 4 (oznaczanych dalej przez f⊕). Wtedy
(1) dla pewnego g odwzorowanie
|¯x¯0i → |h(¯x), g(¯x)i
jest realizowane nad A przez obw´od kwantowy rozmiaru O(s) i gl¸eboko´sci O(d) (2) funkcja Uh jest realizowana ancillasowo nad A przez obw´od kwantowy rozmiaru O(s + n + m) i gl¸eboko´sci O(d).
1
Uwaga. CNOT jest przekszta lceniem unitarnym przestrzeni dwukubitowej zdefin- iowanym na wektorach bazowych w spos´ob nast¸epuj¸acy:
CN OT : |00i → |00i , |01i → |01i , |10i → |11i , |11i → |10i.
Pytanie: jak mo˙zna zrealizowa´c transpozycje rejestr´ow stosuj¸ac tylko CNOT?
8.3. Twierdzenie o realizacji permutacji klasycznych. Je´sli permutacja f : Bn → Bn i permutacja odwrotna f−1 maj¸a realizacje przez obwody logiczne rozmi- aru s i g l¸eboko´sci d, to f mo˙ze by´c zrealizowana ancillasowo przez obracalny obw´od kwantowy rozmiaru O(s + n) i g l¸eboko´sci O(d).
Dodatkowo:
Zadanie. Pokaza´c, ˙ze ka˙zda permutacja bazy obliczeniowej mo˙ze by´c zrealizowana przez obw´od kwantowy nad 2-elementowym zbiorem bramek: jednokubitowa negacja
¬ i trzykubitowa bramka Toffoli gate:
|xyi ⊗ |zi → |xyi ⊗ |z ⊕ xyi.
8.4. Twierdzenie o realizacji dok ladniej. Ka˙zda transformacja unitarna w (B)⊗k mo˙ze by´c zapisana jako iloczyn jednokubitowych transformacji unitarnych i dwukubitowych transformacji postaci CNOT zastosowanych do odpowiednich re- jestr´ow.
8.5. Definicja. Je´sli U : B⊗k → B⊗k jest operatorem unitarnym, to definiujemy operator unitarny Λl(U ) : B⊗(l+k) → B⊗(l+k) w spos´ob nast¸epuj¸acy
Λl(U ) : |x1...xli ⊗ |ξi → |x1...xli ⊗ |ξi , je´sli x1· ... · xl= 0 Λl(U ) : |x1...xli ⊗ |ξi → |x1...xli ⊗ U (|ξi) , je´sli x1· ... · xl = 1.
Zadanie. Pokaza´c, ˙ze dla ka˙zdego jednokubitowego operatora unitarnego U i dowol- nej pary i < j < 2n, obw´od kwantowy realizuj¸acy Λn−1(U ) rozmiaru s mo˙ze by´c przekszta lcony w obw´od kwantowy rozmiaru O(s) realizuj¸acy U zastosowany do wek- tor´ow bazowych |ii i |ji (zak ladamy, ˙ze ¬ i CN OT nale˙z¸a do operator´ow bazowych).
8.6. Metryka i topologia. Niech H b¸edzie przestrzeni¸a Hilberta nad C. Norma w H jest okre´slona w spos´ob nast¸epuj¸acy
k |ξi k=phξ|ξi.
Uwaga (´cwiczenie ): norma jest liczb¸a rzeczywist¸a, k c|ξi k= |c|· k |ξi k,
k |ξi + |ρi k≤k |ξi k + k |ρi k,
i norma wektora niezerowego te˙z jest niezerowa.
Na p´o lgrupie operator´ow liniowych L(H) okre´slamy norm¸e k T k= sup|ξi6=0
k T (|ξi) k k |ξi k .
2
8.7. Uwaga (´cwiczenie). (a)
k T S k≤k T k · k S k , k S∗ k=k S k ,
k S ⊗ T k=k S k · k T k , dla unitarnego T zachodzi k T k= 1.
(b) Dla unitarnych S i T je´sli k S − T k≤ δ, to k S−1− T−1 k≤ δ.
(c) Dla unitarnych Si i Ti je´sli k Si− Ti k≤ δi, 1 ≤ i ≤ n, to k S1S2...Sn− T1T2...Tn k≤P
i≤nδi.
Przez U(H) oznaczamy grup¸e operator´ow unitarnych przestrzeni H.
Niech U(1) b¸edzie podgrup¸a przesuni¸e´c fazowych, tzn. macierzy skalarnych, gdzie przek¸atna sk lada si¸e z dimH powt´orze´n liczby c ∈ C z |c| = 1 (tzn U(1) jest izomor- ficzna z grup¸a multyplikatywn¸a liczb zespolonych d lugo´sci 1).
8.8. Baza standardowa.
Q = {K =1 0 0 i
, K−1, CN OT, Λ(CN OT ), bramka Hadamara H = 1
√2
1 1 1 − 1
} 8.9. Twierdzenie o zupe lno´sci. Operatory bazy standardowej Q generuj¸a g¸est¸a podgrup¸e grupy U(B⊗3)/U(1).
Uwaga: Niech α ∈ R \ Q i niech R b¸edzie sum¸a szeregu
−i · exp(πiα0 1 1 0
).
Wtedy jednokubitowy ¬ i trzykubitowa bramka Deutscha Λ2(R) te˙z generuj¸a g¸est¸a podgrup¸e grupy U(B⊗3)/U(1).
M´owimy, ˙ze operator T : B⊗k → B⊗k jest aproksymowalny ancillasowo przez operator U : B⊗(k+l)→ B⊗(k+l) z dok ladno´sci¸a δ, je´sli dla ka˙zdego |ξi ∈ B⊗k zachodzi nier´owno´s´c
k U (|ξi ⊗ |0⊗li) − T (|ξi) ⊗ |0⊗li k≤ δ k |ξi k .
Uwaga (´cwiczenie). Stwierdzenia Zadania 5.7 (b,c) zachodz¸a dla aproksymacji ancillasowej.
8.10. Twierdzenie o zupe lno´sci aproksymacyjnej. Niech C b¸edzie sko´nczon¸a baz¸a przestrzeni obwod´ow kwantowych.
Ka˙zdy obw´od kwantowy nad C rozmiaru L i g l¸eboko´sci d jest symulowany ancilla- sowo z dok ladno´sci¸a δ przez obw´od kwantowy nad baz¸a standardow¸a, kt´ory ma rozmiar O(Ln + n2log(n)) i gl¸eboko´s´c O(d · log(n) + log(n)2), gdzie n = O(log(L/δ)).
δ-Symulacja jest realizowana przez algorytm wielomianowy wzgl¸edem L.
8.11. Uniwersalne obwody kwantowe. Niech r ∈ N. Ustalaj¸ac dok ladno´s´c δ dowolny r-kubitowy obw´od kwantowy T rozmiaru ≤ L mo˙ze by´c δ-aproksymowany
3
przez r-kubitowy obw´od kwantowy rozmiaru ≤ L, kt´ory posiada {0, 1}-opis (kod) d lugo´sci poly(L2rlog(1/δ)).
Na mocy Twierdzenia 5.10 odpowiedni obw´od mo˙ze by´c zrealizowany nad baz¸a standardow¸a przez obw´od rozmiaru poly(L2rlog(1/δ)) z O(r) pomocniczymi rejestami i z precyzj¸a O(Lδ).
Podsumowanie:
Istnieje uniwersalny obw´od kwantowy U rozmiaru poly(L2rlog(1/δ)) dzia laj¸acy na poly(L2rlog(1/δ)) + r + O(r) kubitach, taki, ˙ze dla dowolnego r-kubitowego obwodu kwantowego T rozmiaru ≤ L istnieje poly(L2rlog(1/δ))-kubitowy {0, 1}-opis ˆT taki,
˙ze
k U (| ˆT i ⊗ |ξi ⊗ |0ki) − ˆT ⊗ T (|ξi) ⊗ |0ki k= O(Lδ).
4