Temat: Monotoniczność funkcji liniowej.
Polecenie „ określ monotoniczność funkcji liniowej” oznacza, że musimy powiedzieć, czy dana funkcja liniowa jest:
rosnąca, malejąca czy też stała.
Na podstawie rysunku łatwo jest określić monotoniczność funkcji liniowej. Ale jak to zrobić jak nie mamy wykresu funkcji tylko sam jej wzór?
O monotoniczności funkcji liniowej decyduje jej współczynnik kierunkowy „a”. Funkcja liniowa y= ax+b jest:
- rosnąca, jeśli a>0 -malejąca, jeśli a<0 - stała, jeśli a=0
Przykład 1. Określ monotoniczność funkcji liniowej:
Wzór funkcji liniowej Współczynnik a Monotoniczność funkcji liniowej
y=2x+3 2 funkcja liniowa jest rosnąca (bo współczynnik a jest większy od zera) y= 7x-11 7 funkcja liniowa jest rosnąca (bo współczynnik a jest większy od zera) y= -9x+5 -9 funkcja liniowa jest malejąca (bo współczynnik a jest mniejszy od zera) y= -5x-4 -5 funkcja liniowa jest malejąca (bo współczynnik a jest mniejszy od zera) y=6x 6 funkcja liniowa jest rosnąca (bo współczynnik a jest większy od zera) y=2x+4 2 funkcja liniowa jest rosnąca (bo współczynnik a jest większy od zera)
y=7 0
jeśli we wzorze funkcji liniowej nie ma „x” to współczynnik „a”
jest równy 0
funkcja liniowa jest stała (bo współczynnik a jest równy zero)
y= -99 0 funkcja liniowa jest stała (bo współczynnik a jest równy zero)
Ćwiczenie 1/159 b) f(x)= 3x-4 Rozwiązanie:
Współczynnik a jest równy 3. Funkcja liniowa jest rosnąca, ponieważ 3 jest większe od zera.
Teraz obliczamy f(1), f(2), f(5) , czyli za „x” we wzorze naszej funkcji f(x)= 3x-4 podstawiamy kolejno liczby: 1, 2, 5 f(1)=3∙1-4= 3-4= -1
f(2)=3∙2-4= 6-4= 2 f(5)=3∙5-4= 15-4= 11
Porządkujemy rosnąco (od najmniejszej do największej wartości): f(1), f(2), f(5)
d) f(x)= -4
Teraz obliczamy f(1), f(2), f(5) , czyli za „x” we wzorze naszej funkcji f(x)= -4 podstawiamy kolejno liczby: 1, 2, 5 f(1)= -4
f(2)= -4 f(5)= -4
Każdy z otrzymanych wyników jest taki sam, więc: f(1)= f(2)= f(5)
f) f(x)=
−2 3 x+1
Teraz obliczamy f(1), f(2), f(5) , czyli za „x” we wzorze naszej funkcji f(x)=
− 2
3 x+1
podstawiamy kolejno liczby: 1, 2, 5f(1)=
− 2
3 ∙1+1
=− 2 3 ∙ 1
1 +1= −2
3 +1= −2 3 + 1
1 = −2 3 + 3
3 = 1
3 f (2)= −2
3 ∙ 2+1
=− 2 3 ∙ 2
1 + 1= −4
3 +1= −4 3 + 1
1 = − 4 3 + 3
3 = −1 3
f(5)=− 2
3 ∙5+1
==− 2 3 ∙ 5
1 + 1= −10
3 +1= − 10 3 + 1
1 = −10 3 + 3
3 = −7 3
Porządkujemy rosnąco: f(5), f(2), f(1)Przeczytajcie i wpiszcie teraz przykład 2 ze strony 160 do zeszytu. Możecie zerknąć w jeden z poprzednich tematów jak zaznaczać punkty w układzie współrzędnych.
Praca domowa:
Ćwiczenie 2/160
Zadanie 1/160 – tylko określacie monotoniczność funkcji na podstawie wzoru, nie rysujcie wykresów