Marian Myrcha
Terytorialny zasięg kary
Prawo Kanoniczne : kwartalnik prawno-historyczny 5/1-2, 189-196
TERYTORIALNY ZASIĘG K ARY *
§ 1. D aw ne prawo
W daw n y m p raw ie kano n iczn y m nie z n a jd u je m y ogólnego p rzep isu reg u lu jąceg o zagadnienie te ry to ria ln e g o zasięgu k a ry . N ie m ożna je d n a k pow iedzieć, że było ono jem u obce. Z asada ja k ą w yraża K odeks p raw a kanonicznego w kanonie 2226 § 4: „Poena re u m u b iq u e te rra ru m te n e t, etia m resoluto ju re S u perioris, nisi a liu d expresse ca vea tu r”, z n an a była w Kościele
od n ajd aw n iejszy ch czasów. W y starczy przytoczyć postan ow ie n ie synodu A ntjo cheń sk ieg o z ro k u 341, soboru N icejskiego z ro k u 325 oraz pierw szego sy n o d u w Toledo z ro k u 400 od n o śn ie k a ry e k s k o m u n ik i1. E kskom unika w y m ierzo na przez bisk u p a w jed n ej diecezji, obow iązuje w in n y ch diecezjach. Podobne postan ow ienie w te j m a te rii w y d ał papież A lek san d e r III (1159— 1181), n a trzecim soborze L a tera n eń sk im w 1179 ro ku. P apież poleca k arać ek sk o m un ik ą za niezachow anie p rze pisów o p o k o ju b o ży m i o w y m ierzo nej k a rz e pow iadom ić
są-* O d R e d a k c j i : A r t y k u ł p r z e w i d z ia n y do „P r a w a K a n o n ic z n e g o ”,
r. 1961, n r 1— 4, p o św ię c o n e g o p a m ię c i P ro f. D r W ła d y s ła w a A b r a h a m a , z p o w o d u o g r a n ic z o n e j o b ję to ś c i c z a s o p ism a , n ie m ó g ł b y ć ta m z a m ie s z c z o n y *. 1 P o r. C o n e. A n tio c h e n u m , с. 6 — C. X I, q. 3, с. 2; C one. N ic a enum ., с. 5 = C. X I, q. 3, с. 73: „ S e r u e t u r e t is ta s e n t e n ti a , u t h i, q u i a b a liis e x c o m m u n ic a n tu r , a b a liis a d c o m m u n io n e m n o n r e c i p ia n t u r ...” . C one. T o le t a n u m I, с. 11-С X X IV , q. 3, c. 21; „ S i q u is d e p o te n tib u s c le ric u m ..., in u ic e m m o x s c r ip ta p e r c u r r a n t p e r o m n e s p ro u in c ia e e p is c o p u s, e t q u o s c u m q u e a d ir e p o tu e r in t , u t e x c o m m u n ic a tu s h a b e a t u r ip s e d o n e c o b e d ia t, e t r e d d a t a li e n a ” .
190 K S . M A R I A N M Y R C H A
[2]
siednich b is k u p ó w 2. Id en tyczn ie rzecz się m a z suspensą „a d iv in is” 3 i suspensą ,,ab o rd in e ” 4. B rak ogólnego p rzep isu pow odow ał n ie je d n o k ro tn ie pow staw an ie sporów w śród kano- nistów odnośnie z a k re su tery to rialn e g o n iek tó ry ch k a r, jak np. su spen sy „a iu risd ic tio n e ”. W e r n z 5 b y ł zdania, że su s pen sa „ab officio vel beneficio” w y m ierzo n a przez b isku pa ogra niczona je s t do te ry to riu m , n a d k tó ry m sp ra w u je on w ładzę, nie dotyczy ona u rzędów i ben eficjó w jak ie posiada skazany
2 P o r. X , I, 34 1: ,,... § 1. S i q u is a u te m tr e u g a s f r a n g e r e p r a e s u m p s e r it, p o s t te r ti a m a d m o n itio n e m si n o n s a tis f e c e r it, s u u s e p is c o o u s s e n te n ti a m e x c o m m u n ic a tio n is d ic te t in e u m . e t s c r ip ta m v ic in is e p i sc o p is a n n u c ie t, q u o r u m n u llu s e x c o m m u n ic a tu m in c o m m u n io n e r e c ip ia t, im m o s c r ip ta m s e n t e n ti a m q u is q u e c o n firm e t. S i q u is a u te m h a e c v io la r e p r a e s u m p s e r it, o rd in is s u i p e ric u lo s u b ia c e a t...” .
S. C. E p. e t R e g u l., 15 O ct. G a s p a r r i Р ., С. J. С. F o n te s IV , 582, n 1343. M i c h i e l s G., D e d e lic tis e t p o e n is , 11, D e p o e n is in g e n e r e , P a r is iis - -T o r n a c i- R o m a e - N e o E b o ra c i, 1961, 281; W e r n z F., J u s d e c r e ta liu m , P r a t i 1913, V I, 173, n. 170, d o p . 121; K o b e r F., D e r K ir c h e n b a n n , T ü b in g e n 1863, 186; S u a r e z F., D is p u ta tio n e s d e c e n s u r is in c o m m u n i,
e x c o m u n ic a tio n e , s u s p e n s io n e e t in te r d ic to , ite m q u e d e ir r e g u la r ita te ,
V e n e tiis 1606, d is p . V I, se c t. 4, n. 10.
3 P o r. S. C. C one. 10 J a n . 1665, G a s p a r r i Р ., С. J . С. F o n te s, V, 353, η. 2793: „1. A n C le ric u s p a s s u s s e n t e n ti a m s u s p e n s io n is a d iv i n is in u n a D io ecesi, p o ss it, n u ll a o b te n t a a b s o lu tio n e , a d m i tt i ad c e le b r a tio n e m a b O r d in a r io a lt e r i u s D io ecesis, C o n g re g a tio C o n c ilii a d 1. c e n s u it: n o n p o ss e a d m i t t i ” .
4 P e r . S. C. C one., 17 F e b r . 1674, G a s p a r r i Р ., C. J. C. F o n te s, V ,37t. 372, n. 2833: „ ...s u s p e n d it E p is c o p u s a b e x e r c itio in D io ecesi, q u o a d e x e r c i ti a p e re g e r in t... A n t a l i t e r s u s p e n s is p o s s in t R e g u la re s e x e m p ti p e r m it te r e c e le b r a tio n e m in e o ru m ecc le siis. S a c r a etc; r e s p o n d it: N e g a tiv e ” .
O d n o ś n ie s u s p e n s y p o r. K o b e r P., D ie S u s p e n s io n , T ü b in g e n 1862, 89 sq.; S u a r e z F., D e c e n s u r is , d is p . X X V I, 1, n. 9— 12; d isp . X X V II, s e c t. 1, n . 17·—21, W e r n z F ., J u s d e c r e ta liu m , V I, 215, n. 208, do p . 405; L e g a M., D e d e lic tis e t p o e n is , R o m a e 1910, 258, η. 191; D ’A n n i b a - 1 e J., S u m m u l a th e o lo g ia e m o r a lis , I, tr a c t. V I, D e d e lic tis , p o e n is et
c e n s u r is , ed. 5, R o m a e 1908, n. 382, d o p . 35; B a l l e r i n i - P a l m i e r i , O p u s th e o lo g ic u m m o r a le , P r a t i 1889, V II, n. 346; C a p p e l l o F., De c e n s u r is , ed. 4, R o m a e - T a u r in i 1950, n. 502, ad . 15.
5 P o r. M i c h i e l s G., D e d e lic tis e t p o e n is , II , 282; W e r n z F.,
w in n ej diecezji; nie m a znaczenia, czy w y m iar tej k a ry n a stąp ił na pod staw ie p raw a pow szechnego, czy diecezjalnego (party k u larn eg o ). P ogląd te n podzielali: D ’A n n i b a l e , В a 1- l e r i n i - P a l m i e r i l Z daniem ty c h au to ró w p rzy zn an ie m ocy w iążącej om aw ianej k arze n a te re n ie in n ej diecezji b y łoby rów noznaczne z u legalizow aniem zakłócenia p orządku ju rysd ykcy jneg o , co jest sprzeczne z w olą praw odaw cy. B a l i e - r i n i-P a 1 m i e r i na poparcie sw ej tezy p rzytacza odpow iedź św. K ongregacji B iskupów i Zakonników , w m yśl k tó re j za k o n n ik su spendow any przez przełożonego w sp raw ach słu ch an ia spow iedzi osób św ieckich, w ażnie u dziela rozgrzeszenia, jeżeli posiada ju ry s d y k c ję do słu ch an ia spow iedzi od ordy nariusza. A czkolw iek odpow iedź dotyczy ju ry sd y k c ji zak resu w e w n ętrz nego, to jedn akże z uw agi na to, że przed m io tem su sp en sy są oba zakresy, zasada, n a k tó re j o p a rta została pow yższa w ypo w iedź, dotyczy zak resu zew nętrznego. L e g a 7 podzielał te n
pogląd częściowo i ograniczał m oc w iążącą su spensy „ab b e neficio ” do te ry to riu m diecezji, n a d aw ał zak res pow szechności suspensie „ab officio”, co spotkało się z k ry ty k ą W e r n z a 8. T h e s a u r u s , S u a r e z 9, m n iem ali, że pow yższa susp en sa dotyczy nie u rzędów i b eneficjów w in nej diecezji, lecz skazanego, n a d k tó ry m sp ra w u je w ładzę. D odaje tenże au to r, że w p ra k ty c e p rz y ję te jest, że su sp en sa nie rozciąga się na b e n e ficja w in n ej diecezji, chyba że w y ra ź n ie będzie to za znaczone w w y ro k u .
§ 2. K o d eks praw a kanonicznego
K an o n 2226 § 4. „Poena re u m u b iq u e terra ru m te n e t, etiam resoluto ju re S uperioris, nisi aliud expresse c a vea tu r”.
K a ra praw om ocnie nałożona lu b zaciągnięta wiąże skazanego
6 P o r. D ’A n n i b a l e J., S u m m u la , I, n. 382, dop. 35; n. 384; B a l - l e r i n i - P a l m i e r i , O p u s th e o l. m o r a le , V II, n. 502. 7 P o r. L e g a M., D e d e lic tis e t p o e n is , R o m a e 1910, 259, п. 192. 8 P o r. W e r n z F ., J u s d e c r e ta liu m , V I, 215, d o p . 405. 9 P o r. T h e s a u r u s C., D e p o e n is eccl., I, с. 26; S u a r e z F ., D e c e n s u r is , d isp . X X V II, se c t. 1, 17— 21.
192 K S . M A R I A N M Y R C H A
[4]
w całym K ościele chociażby przełożony, k tó ry ją w ym ierzył, m iał w ładzę te ry to ria ln ie ograniczoną i nie u sta je , chociażby przełożony u tra c ił w ładzę.
I. Z a s a d a
W zasadzie k a ra w ym ierzona lu b zaciągnięta obow iązuje skazanego w całym Kościele. Pow yższą zasadę praw odaw ca w y raża w słow ach: „Poena re u m ubique terra ru m te n e t”.
Z asada ta dotyczy nie ty lk o kar, k tó ry c h moc w iążąca z isto ty swej jest w iążącą w cały m Kościele, np. suspensa ,,ab o rd in e” lu b kar, p rzy w y m iarze k tó ry c h przełożony w y ra ź n ie p ostaw ił te n w aru n ek , ale w ogóle w szystkich k ar, do k tó ry c h nie zo stała dołączona k lau zu la ograniczająca ich m oc do ściśle okre ślonego te ry to riu m 10.
P raw o d aw ca używ a w y rażen ia ogólnego — k a ra (poena); w y n ik a stąd, że om aw iana zasada dotyczy w szystk ich kar, a więc odw etow ych i cen zu r, w y m ierzo n ych przez przełożone go, którego ju ry sd y k c ja rozciąga się n a cały Kościół, np. p a pieża lu b k u rii rzy m sk iej, ja k też przez przełożonego, k tórego w ładza k a ra n ia ograniczona jest do pew nego te ry to riu m lub osób, np. b iskupa, g en e ra ła w zakonach w y jęty ch , a także sędziego. Nie m a znaczenia tak że fak t, na p o d staw ie jak iej u s ta w y n astąp ił w y m iar k ary , czy z pow odu n aru szen ia p raw a po w szechnego, czy p a rty k u la rn e g o lu b n ak azu karnego; dotyczy to także p a rty k u la rn y c h u sta w k a rn y c h , k tó re są „plene vel m in u s plen e te rrito ria le s ”, np. gdy p odróżny pogw ałci k a rn e praw o p a rty k u la rn e , k tó re jest „o rd in i publici co nsu lens” . N ie m a także znaczenia i sposób w y m iaru k a r, a więc om aw ia
10 P o r. M i c h i e l s G., D e d e lic tis e t p o e n is , II , 278— 282; W e r n z F., J u s d e c r e ta liu m , V I, 214, n. 208; L e g a M ., D e d e lic tis e t p o e n is , n. 183, 164, n. 192; H i l a r i u s a S e x t e n , D e c e n s u r is , 73, 74; T h e s a u r u s C., D e p o e n is eccl., P. I, с. 26; C o r o n a t a M. C. A , I n s t i
tu t io n e s iu r is c a n o n ic i, IV, η. 1715; C a p p e l l o F., D e c e n s u r is , η. 502,
a d 15; S a l u e c i R., I l d ir itto p e n a le se c o n d e il C odice d i d ir itto ca
n o n ic o , S u b ia c o 1926— 1930, I, 131, 132; R o b e r t i F ., D e d e lic tis e t p o e n is , R o m a e 1930, I, 85, η. 60.
n a zasada dotyczy sądowego, k a rn o -a d m in istra c y jn eg o w y m ia r u k a r oraz zaciągnięcia tych że m ocą sam ej ustaw y .
„ R eu m u biq ue te rra ru m te n e t’:. W yrażen ie to w sk azu je na zak res k a ry , ja k im jest cały k ato lick i św iat. K a ra posiada c h a ra k te r p e rso n a ln y i w obec tego w y w o łu je ona swe sk u tk i wszędzie, gdzie z n a jd u je się skazany, k tó ry m u si się je] pod porządkow ać, ch y b a że będą zachodziły p rzy czy ny p rzew i dziane w kano n ie 2232 § 1, jeśli je st to k a ra „latae s e n te n tia e ” . O bow iązek podporządk o w an ia się k a rz e ciąży n a sp ra w cy tak długo, dopóki nie n a stą p i w ygaśnięcie tejż e przez odcierpie nie, d aro w an ie, absolueję, lu b p rzed aw n ien ie. K an o n 2226 § 4 dotyczy k a r w y m ierzony ch lu b zaciągniętych, a nie zagroże nia k arn eg o, ja k sądzi C o r o n a t a 11.
U zasadnienie jest tu p ro ste. Z ak res m ocy obow iązującej k a r y je s t tak i, jak i w yznacza p raw o d aw ca dla u sta w y k a rn e j, k tó rą n a ru sz a spraw ca. P ow szechne praw o k a rn e obow iązuje w całym k ato lick im świecie, wobec tego i k a ra w ym ierzona, czy zaciąg n ięta za sp rzen iew ierzen ie się tem u p ra w u m a m oc w iążącą w cały m K ościele. Nie m a znaczenia fak t, kto doko n ał w y m iaru k a ry , czy przełożony, któ rego w ładza rozciąga się n a cały św iat, czy przełożony, którego w ładza jest te ry to ria ln ie ograniczona, poniew aż m oc w iążąca k a ry zależy od w oli i w ład zy praw odow cy, a nie od w oli i w ładzy sędziego, czy niższego przełożonego, aplikującego k arę.
O dnośnie k a ry w ym ierzon ej czy zaciągniętej za n aru szenie p a rty k u la rn e j u sta w y p erso n aln ej, czy szczegółowego nakazu, ra c ji d o p atryw ać się należy w c h a ra k te rz e ty c h u staw : są one p ersonalne, a w obec tego i k a ra posiada tę sam ą cechę i wiąże sp raw cę w szędzie.
Co się ty czy k a r w ym ierzo n y ch czy zaciągniętych m ocą p a r ty k u la rn e g o p ra w a k arn eg o lu b n ak azu te ry to rialn e g o , to jest u sta w lub nak azó w obow iązujących n a ściśle o kreślonym te ry
-11 N ie ś c iśle w y r a ż a się C o r o n a t a M. C. A. I n s tit u ti o n e s iu r is
c a n o n ic i, IV , 119, η. 1715; „ A g itu r h ic d e p o e n a ia m c o n tr a c ta , a u t e tia m de p o e n a la t a e v e l f e r e n d a e s e n te n ti a e n o n d u m c o n tr a c ta , a t q u a e la t a s it a d m o d u m p r a e c e p t i p a r t ic u l a r is , s e r v a ta fo r m a c. 24, a u t e tia m l a t a p e r le g e m p a r t ic u l a r e m p e r s o n a le m a u t p e r le g e m c u iu s tr a n s g r e s s io in p r o p r io te r r i t o r i o n o c e t”. Prawo kanoniczne — 13
194 K S . M A R I A N M Y K C H A
[
6
]
toriu m , to sp raw a je s t nieco tru d n ie jsz a. W ielu au to ró w po w szechną m oc w iążącą k a r w ty m w y p ad k u u p a try w a ło w ich istocie, m ianow icie, że k ażda k ara, bez w zględu na to m ocą jakiego p raw a została w ym ierzona, obow iązuje w cały m Ko ściele, poniew aż w y m iar jej n a stą p ił pow agą całego K ościoła 12 lub, że moc sw oją czerpie z p ra w a kanonicznego, k tó re obow ią zuje w całym Kościele 13, albo że u stan o w ien ie i w y m iar ty c h że dokonany został w im ieniu i pow agą całego Kościoła u .T eoretycznie rzecz b iorąc pow yższe a rg u m e n ty nie są p rze k o n y w u jące i z a k re s obow iązyw ania k a r p ow inien być taki, ja k i posiadają u sta w y p rzew id u jące pow yższe k a ry . W ypływ a to z isto ty k a ry ro zp a try w a n ej sam ej w sobie 15.
Jeżeli p raw o d aw ca w k ano n ie 2226 § 4 p o stan aw ia inaczej, m ianow icie że obow iązują one w cały m K ościele to ra c ji ta kiego zarządzenia d o p atry w ać się m ożem y jed y n ie w w oli p ra w odaw cy. P raw o d aw ca żąda b y w y m ieniona zasada dotyczyła w szystk ich k a r, bez w zględu n a to z jakiego źródła one w y wodzić się będą. R acji takiego po stan ow ien ia p raw o daw cy do
12 P o r. M i c h i e l s G ., D e d e lic tis e t p o e n is , I I , 283— 284; S u a r e z F., D e c e n s u r is , d isp . V I, se c t. 4, η. 9; d isp . X X V I, sect. 1, η, 11:
13 P o r. D ’A η n i b a 1 e J . ; S u m m u la , I, η. 331; 14 P o r. K o t e r F., D ie S u s p e n s io n , 89, 90;
15 P o r. M i c h i e l s G., D e d e lic tis e t p o e n is , II , 284; W e r n z F.,
J u s d e c r e ta liu m , V I, 215, dop. 405; R o b e r t i F., D e d e lic tis e t p o e n is,
I, p a r s II , 472, n. 377; H o l l w e c k J., D ie k ir c h lic h e n S tr a fg e s e tz e , M a in z 1899, 133, dop. 9; L e g a M., D e d e lic tis e t p o e n is , 259, n. 192; В a 11 e r i n i- P a l m i é r i , O p u s th e o l. m o r a le , V II, n. 502; D ’A η n i b a l e J., S u n i-
m u la , I, n. 382, dop. 35; C h e l o d i J., J u s p o e n a le , n . 42; C o r o n a
t a M. C. A., I n s tit u ti o n e s iu r is c a n o n ic i, IV , 244, dop. 2, 3, 119; η. 1715; K o b e r F. , D er K ir c h e n b a n n , 186 s q; Di e S u s p e n s io n , 89 sq, S o l e J.,
D e d e lic tis e t p o e n is , 110; E i c h m a n n E., D as S tr a fr e c h t d e s C o d e x
J. C., 67, § 12, ad. 4; V e r m e e r s c h - C r e u s e n , E p ito m e , I I I , n. 419; C a p p e l l o F., D e c e n s u r is , n. 502, a d 15; A u g u s t i n e C h., C o m - m e n ta r y , V III, 229; R e i n e r E., S u s p e n s io n o f c lerics, W a s h in g to n 1937,
109, s q ; R o b e r t i R., A n poeria s u s p e n s io n is v ig e a t e x tr a te r r ito r iu m
S u p e r io r is e a m in flig e n tis , A p o llin a ris , 11, 1938, 131— 134; C a n e s - t r i A ., D e le g e c u m sa n c tio n e p o e n a li la ta in p e r e g r in o s , A p o llin a ris , 7, 1934, 97— 102; S a l u e c i R ., I l d ir itto p e n a le se c o n d o il C o d ice d i
d ir itto c a n o n ic o , S u b ia c o 1926— 1930, I, 131— 132; W o y w o d S t., A p r a c tic a l C o m m e n ta r y on th e C o d e x o f C a n o n L a w , II , N e w Y o rk 1949, n. 2065.
p a try w a ć się n a le ż y w celu, jaki m a osiągnąć k ara. C elem k a ry je s t przy w ró cen ie p o rząd k u społecznego i p o p raw a p rzestępcy. Często cel te n nie m ógł b y być osiągnięty, g dyb y zakres m ocy k a ry ograniczony b y ł do te ry to riu m ściśle określonego. S p ra w ca, przez opuszczenie m iejsea, w k tó ry m p o p ełn ił p rzestęp stw o lub przez zm ianę m iejsca zam ieszkania, u n ik n ąłb y sk u tk ó w k a ry i przez to uniem ożliw iłby osiągnięcie celu tejże, w yzna czonego przez praw odaw cę w kanon ie 2215. P rzep is k an o n u
2226 § 4 odpow iada tak że s tru k tu rz e Kościoła, gdzie niżsi p rze łożeni w y k o n u ją sw oją w ładzę k a ra n ia w zależności i w g ra nicach w yznaczonych im p rzez najw yższego praw odaw cę. S tąd ich zarządzenia są leg aln e i pow inny być resp ek to w an e w szę dzie 1C.
II. W y j ą t e k
Z asada w yżej w ym ieniona n ie je s t bezw zględna. P raw o d aw ca p rze w id u je od n iej w y ją te k w y ra ż ają c to w słow ach: „nisi aliud exp resse ca v ea tu r”. Z kan o n u 2226 § 4 w ynik a: ażeby k a ra m ogła być ograniczona do pew n eg o te ry to riu m , m u si to być w y ra ź n ie zaznaczone bądź to w sam ej ustaw ie, bądź w w y roku lu b d ekrecie, w czasie aplik o w ania ustaw y. W pierw szym w y p ad k u dokonać tego m oże w yłącznie praw odaw ca, w d ru gim — p raw o d aw ca i to w o dniesieniu do w szystkich kar, po niew aż to leży w jego k o m p eten cji oraz sędziowie i niżsi prze łożeni, k tó ry m p rzy słu g u je w ładza k a ra n ia w k o n k re tn y m w y p a d k u i p rz y zaistn ie n iu w a ru n k ó w p rzew idzianych w ka nonie 2223, § 3, 3-0, to jest, gdy zachodzą okoliczności u p ra w n iające do złagodzenia k a ry . O g raniczenie m ocy obow iązującej k a ry do pew nego te ry to riu m je s t jej złagodzeniem , poniew aż w zasadzie k a ra m a obow iązyw ać w całym Kościele.
W yrażen ie „nisi aliud expresse ca v ea tu r” w skazuje, że do za istn ien ia pow yższego w y ją tk u nie w y starczy , ażeby zakres te r y to ria ln y b y ł n a tu ra ln y m n a stę p stw e m w ładzy k arz ą c ej lub sam ej k a ry , np. suspensa ,,a iu risd ic tio n e ” w ym ierzona przez ord yn ariu sza, ja k ongiś m n iem ał W e r n z , B a l l e r i n i
-18 P o r. M i c h i e l s G ., D e d e lic tis e t p o e n is , II , 285, 286;
196 K S . M A R I A N M Y R C H A
[ 8 ]
P a 1 m i e r i 17 i inni, a dzisiaj w y p o w iad ają te n pogląd: С a p- p e l l o , C o r o n a t a , S a l u c c i 18, lecz zawsze konieczna je s t w y raźn a w zm ianka bądź to w sam ej u staw ie, bądź w w y ro k u skazującym , ja k b yło ju ż pow iedziane. R acja je s t w tym , że w y ra ź n ą w olą p raw o d aw cy jest, ażeby k a ra m iała c h a ra k te r pow szechny, to je st obow iązyw ała w całym Kościele, nie tylk o w ted y gdy została w y m ierzo n a n a p o dstaw ie p raw a pow szech nego, obow iązującego w całym K ościele, lecz także i m ocą p raw a p a rty k u la rn e g o . 17 W e r n z F., J u s d e c r e ta liu m , V I, 215, n . 208, do p . 405; B a l l e - r i n i - P a l m i e r i., O p u s th e o l. m o r., V II, n . 502; 18 P o r. С a p p e l l o F., D e c e n s u r is , 408, η. 502, a d 15; „ S u s p e n s io a b o rd in e te n e t u b iq u e c le r ic u m s u s p e n s u m ; c o n tr a s u s p e n s io a i u r is - d ic tio n e e x t r a t e r r i t o r i u m e a m f e r e n ti s n o n te n e t (can . 2281, 2282); C o r o n a t a M . C. A., I n s tit u ti o n e s iu r is c a n o n ic i, IV , 119, n . 1715: „ s u s p e n s u s ... a c o n fe s s io n ib u s a b u n o O r d in a r io p o te s t c o n fe s sio n e s a u d ir e in te r r i t o r i o a liu s O r d in a r ii, f a c u l ta t e a b O r d in a r io lo c i o b te n ta ; n o n ite m si s u s p e n s u s s i t a S a n c ta S e d e ” ; S a l u c c i R., I l d ir it to p é
n a le se c o n d o il C o d ice d i d ir itto c a n o n ic o , I, 131, 132; D ’A n n i b a -
