• Nie Znaleziono Wyników

Morski Biuletyn Informacyjny Województwa Gdańskiego, 1946.11.01 nr 8

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Morski Biuletyn Informacyjny Województwa Gdańskiego, 1946.11.01 nr 8"

Copied!
8
0
0

Pełen tekst

(1)

BIULETYN INFO RM ACYJNY W Y B R Z E Ż A

Rok I Gdańsk, 1 listopada 1946 r. Nr 8

P R Z E D Ż N I W A M I L E Ś N Y M I

w Dyrekcji Lasów Państwowych Okręgu Gdańskiego

D n ia 19 i 20 bip. o d b y ł się w O liw ie , w pom ieszczeniach o środ ka szko le n iow e go D y re k c ji Lasów zjazd N a d le śn iczych i In s p e k to ró w O b ­ w od o w ych. N a zjazd p rz y b y ło 70 N ad le śn iczych i In s p e k to ró w O b w o d o w ych . Z ra m ie n ia M in i- / ste rs tw a L e śn ictw a w z ię li u d z ia ł w z je źd zie : D y- i re k to r inż. L. S ie d le c k i oraz N a c z e ln ik in ż, Ro­

s ta fiń s k i. P rz e w o d n ic z y ł zja z d o w i D y re k to r La­

só w P a ń stw o w ych O krę g u G d a ń skie g o M g r.

E. W ię c k o .

C elem zjazd u b y ło podsu m o w a n ie d z ia ła l­

n o ści D y re k c ji Lasów P a ń stw o w ych O krę g u G d a ń skie g o w ro k u gospodarczym 1945-46, k r y ­ tyczn a ocena i a na liza te j d z ia ła ln o ś c i. C y fry są n a jb a rd z ie j w ym o w n e i p rz e k o n y w u ją c e — / oto ja k p rze d sta w ia się ro k żm udnej p ra cy

i w y s iłk u k ilk u ty s ię c z n e j rzeszy le ś n ik ó w p a ń ­ s tw o w y c h na W yb rze żu :

Łączna p o w ie rz c h n ia D y r e k c ji Lasów P ań stw ow ych O k rę g u G dańskiego w y n o s i o k rą g ło 372.509 ha. N a po w yższe j p o w ie rz c h n i zorg a n izo w a n o i obsadzono 58 n a d le ś n ic tw s ta n o w ią c y c h urzędy. I in s ta n c ji w A d ­ m in is tra c ji Lasów P ań stw ow ych. S am odzielne je d n o s tk i sta n o w ią : G osp oda rstw o Ł ą k o w e w C zersku i J e z io ro ­ w e w C h a rz y k o w ie . W p o s ia d a n iu D y r e k c ji z n a jd u jó się 78 ta rta k ó w oraz 5 in n y c h z a k ła d ó w p rz e m y s ło ­ w y c h . W e w ła s n e j a d m in is tra c ji u ru c h o m io n o 29 ta r­

ta k ó w z 66 tra k a m i, 2 now oczesne s to la rn ie m echa­

n iczne w N o w e m i w C zersku, 1 be czkarn ię w W e j­

h e ro w ie , oraz n a jw ię k s z ą w Polsce W y łu s z c z a rn ię N a ­ sion w K lo s n o w ie , w tra k c ie u ru c h o m ia n ia je s t desz- c z u łk a rn ia w W e jh e ro w ie . D y re k c ja Lasów za tru d n ia o g ółem 1320 p ra c o w n ik ó w a d m in is tra c y jn y c h , łą cznie zaś z ro b o tn ik a m i o k o ło 6.000 — 10.000 lu d z i zależnie od na tężen ia prac, w N a d le ś n ic tw a c h i zakład ach prze­

m y s ło w y c h .

P ro d u k c ja leśna w p rz e c iw ie ń s tw ie do in n y c h ga łę­

zi g o spo da rstw z w ią z a n y c h z zie m ią o b e jm u je dłuższe o k re s y k ilk u d z ie s ię c iu , stu a na w e t ponad sto la t. Leś­

n ik n ig d y p ra w ie nie ogląda re z u lta tó w w ła s n e j p ra c y p ro d u k c y jn e j, na k tó rą s k ła d a ją się w y s iłk i k ilk u po­

k oleń . P ra c u je on dla in n y c h , k tó r z y po n im p rz y jd ą i zb ie ra p lo n y z p ra c y in n y c h , k tó rz y przed nim ż y li i p ra c o w a li. W ro k u go spo da rczym 1945-46 założono 2.447 a n o w y c h szkółek oraz u p ra w io n o 4.771 arów, d a w n y c h szkółek. W zakre sie n o w y c h szk ó łe k p rz e k ro ­ czono p la n o w a n ą ilo ś ć szkółek, p o w ie rz c h n io w o o 23%

tj. w y k o n a n o 123°/» p re lim in a rz a . N a to m ia s t okazała się konieczność częściow ej lik w id a c ji d a w n y c h szkółek o g le b ie z b y t w y ja ło w io n e j. Prace zalesie niow e obra^

ż u je c y fra 3.432 ha n o w y c h zalesień w ra z z p o p ra w k a ­ m i, w ty m o k o ło 1000 ha zalesione siewem . W po­

ró w n a n iu z p la n e m w y k o n a n o 90% p ro je k to w a n y c h prac. N a z alesie nia w y d a n o łą cznie o k o ło 14 m ilio n ó w z ło ty c h , łą cznie z p ie lę g n o w a n ie m g le b y i d rz e w o s ta ­ nów. W y łu s z c z a rn ia N a s io n Leśnych w K le s n o w ie w y - łu s z c z y ła ponad 640.000 k g szyszek, u z y s k u ją c 6.700 k g czystego na sie nia sosn y i 1.700 k g czystego na sie nia ś w ie rk a , 750 k g na sio n odstąpion o in n y m D y re k c jo m .

P rz e c ię tn ie uzyska n o 1 k g czystego na sie nia ze 100 kg szyszek sosnow ych.

W y d a tk i na ochronę lasu przed szkodam i ze s tro ­ n y o w a d ó w i g rz y b ó w w y n o s iły o k o ło 4 m ilio n ó w z ło ­ tych .

W ię k s z e szkod y sp o w o d o w a ła osutka, grzyb , k tó r y z n is z c z y ł znaczny zapas sadzonek sosnow ych. A k c ja s p ry s k iw a n ia siarczanem m ie d z i p rz e c iw tem u s z k o d n i­

k o w i, z p o w o d u s ta ły c h deszczów u le g ła znacznem u o g ran iczen iu . Stan p o sia dan ia la s ó w p a ń s tw o w y c h z w ię k s z y ł się w bieżą cym fo k u gospo da rczym 1945-46 o 30.000 ha, w s k u te k p rz y łą c z e n ia 217 o b ie k tó w la sów u p a ń s tw o w io n y c h .

W zakre sie na dzo ru la sów nie s ta n o w ią c y c h w ła ­ sności P aństw a dokonano p o d z ia łu całego obszaru ad­

m in is tra c y jn e g o D y r e k c ji na N a d le ś n ic tw a o b w o dow e

— och ron ne oraz do kon an o z a in w e n ta ry z o w a n ia w y ­ m ie n io n y c h lasów . W sum ie D y re k c ja Lasów w y k o ­ n u je n a dzó r nad 6.490 ha la só w s am o rząd ow ych oraz 17.400 ha la s ó w d ro b n e j w łasności.

Ż n iw a leśne, to w y rą b lasu. L e ś n ik w p rz e c iw ie ń ­ s tw ie do in n y c h ro d z a jó w p r o d u k c ji z w ią z a n y c h z z ie ­ m ią, zaczyna pracę od ż n iw , od e k s p lo a ta c ji. K am p an ia e k s p lo a ta c y jn a (ścinka) zaczyna się z p o c z ą tk ie m paź­

d z ie rn ik a i do n ie j dostosow an y je s t ro k gospodarczy, k tó r y trw a od 1 p a ź d z ie rn ik a do 30 w rze śnia . W y n ik i e k s p lo a ta c ji D y r e k c ji Lasów .O k rę g u G d a ń skie g o , w ro k u gospo da rczym 1945-46 p rz e d s ta w ia ją się n a stępu­

ją c o : p o zyskan o łą czn ie 672.435 m 3 d re w n a osiągając 108% ilo ś c i p ro je k to w a n e j do po zyskan ia. Z p o zyska ­ n e j ilo ś c i drew na, na d re w n o u ż y tk o w e p rz y p a d a 466.307 m 3 tj. o k o ło 70% , na d re w n o o p a ło w e 206.128 m 3. T a k w d re w n ie u ż y tk o w y m , ja k i w o p a ło w y m p rze kro czo n o 100% p re lim in a rz a . Z o g ó ln e j ilo ś c i d re w ­ na u ż y tk o w e g o p rz y p a d a na s u ro w ie c ta rta c z n y i b u ­ d o w la n y 265.629 m 3, n a - k o p a ln ia k i 115.767 m3, na p a ­ p ie ró w k ę 69.738 m 3na m a te ria ły ciosane 4.477 m 3, na s łu p y te le te c h n ic z n e 2.886 m 3, na s u ro w ie c zapałczany 2.774 m3, na d re w n o s k le jk o w e 1.334 m 3, na in n e m a­

te r ia ły u ż y tk o w e 3.702 m 3. P ra w ie w e w s z y s tk ic h sor­

ty m e n ta c h uzyska no pona d 100% p re lim in a rz a .

W w y w ó z c e d re w n a o siąg nię to w u ż y tk u 72% w sto su n ku do ilo ś c i p ro je k to w a n e j do w y w o z u .

W y k o n a n ie zobow iązań p rz e d s ta w ia się n a s tę p u ją ­ co: S uro w ca o k rą g łe g o dostarczono 134.648 m 3, k o p a l­

n ia k ó w 92.878 m 3, p a p ie ró w k i 75.111 mp., p o d k ła d ó w 103.398 sztuk, s k le je k 736 m 3, ta rc ic y 46.721 m 3. W n ie ­ k tó ry c h p o z y c ja c h o siąg nię to ponad 80%, w in n y c h ja k s lu p y te le te c h n ic z n e i p o d k ła d y w y k o n a n o zobo­

w ią z a n ia w 1'00%. W y m ie n io n y m a te ria ł dostarczono d la in ś ty tu c y j p o d le g ły c h M in is te rs tw u Ż eglug i i H a n ­ d lu Z agra niczneg o, M in is te rs tw u O c h ro n y N a ro d o w e j, M in is te rs tw u P rzem ysłu, M in is te rs tw u K o m u n ik a c ji, M in is te rs tw u O d b u d o w y , M in is te rs tw u R o ln ic tw a , M i­

n is te rs tw u A p ro w iz a c ji, M in is te rs tw u S karbu. N a jw ię k ­ sze ilo ś c i dostarczono dla M in is te rs tw a P rzem ysłu, a m ia n o w ic ie : 92.870 m 3 k o p a ln ia k ó w , 29474 m s drew na u ż y tk o w e g o o k rą g łe g o i 66.098 m 3 p a p ie ró w k i — d la ' M in is te rs tw a K o m u n ik a c ji 103.398 sztu k p o d k ła d ó w i 20.711 m 3 d re w n a u ż y tk o w e g o okrą g łe g o . W do w ozie

(2)

suro w ca do z a k ła d ó w p rz e m y s ło w y c h osiąg nię to 185.511 m 3 tj. 98% ilo ś c i p re lim in o w a n e j. Łą cznie p rz e ro b io n o w z akład ach p rz e m y s ło w y c h l4 3 .1 13 m 3 t j. 75% ilo ś c i p la n o w a n e j drew na, u z y s k u ją c 84.385 m 3 ta rc ic y tp w y d a jn o ś ć p rz e ro b u w sto su n ku do suro w ca o k o ło o k o ło 60°/o. Ilo ś ć u zyska ne j ta rc ic y w p o ró w n a n iu z p re lim in o w a n ą w y n o s i 78%. O d s e tk i w y k o n a n ia pla n u w po szczególnych p o z y c ja c h w zro sną jeszcze, po u w z g lę d n ie n iu prac w y k o n y w a n y c h w e w rz e ś n iu br., m ie siąc te n b o w ie m n a le ż y do okre su 1945-46.

O prócz p ro d u k c ji drzew a i e k s p lo a ta c ji w a żnym działe m g o s p o d a rk i D y r e k c ji Lasów są u ż y tk i uboczne i go spo da rstw a nieleśne. P o w ie rzch n ia g ru n tó w n ie le ś ­ n y c h w y n o s i o k rą g łe 32.500 ha, z tego na rolę p rz y ­ pada 11.500 ha, na łą k i 7.300 ha, na w o d y z a ry b io n e 13.000 ha.

Z o g ó ln e j p o w ie rz c h n i w ó d ry b n y c h , 4.500 ha je s t we w ła s n e j a d m in is tra c ji, 4.500 ha w y d z ie rż a w io n o , oraz o k o ło 3.000 ha. z n a jd u je się c h w ilo w o p o d zarzą­

dem in n y c h w ładz. Jako św iadczenia rzeczow e d o s ta r­

czono o k o ło 60.000 k g ry b w y k o n u ją c p la n do staw w 100%. W ro k u bieżącym u ru c h o m io n o w y lę g a rn ię ry b w M y lo fie i w S m o ln ik u. W bieżą cym ro k u w y p ro d u ­ ko w a n o o k o ło 5.000.0000 n a ry b k u szczupaka, o k o ło 11.000.000 n a ry b k u s ie la w y , oraz m niejsze ilo ś c i n a ­ r y b k u pstrąga, k a rp ia i lin a . W n a jb liż s z e j p rzyszło ści p r o je k tu je się zw iększen ie p ro d u k c ji w y lę g a rn i o

50 60%.

T e re n y ło w ie c k ie D y r e k c ji Lasów, o k o ło 330.000 ha z n a jd u ją się częściow o w e w ła s n e j a d m in is tra c ji, częściow o są w y d z ie rż a w io n e . Pow ażne sz k o d y o k o ło 1,5 m ilio n a z ło ty c h p o n io s ła D y re k c ja Lasów w s k u te k n ie le g a ln e g o o d s trz a łu z w ie rz y n y . Ł ą c z n ie , o d strze lo no w te n sposób o k o ło 3.000 sztuk z w ie rz y n y p ło w e j (je ­ le n i, d a n ie li i sarn).

W cią gu bieżącego ro k u gospodarczego p rz e p ro ­ w adza się ż y w ic o w a n ie na p o w ie rz c h n i 833 ha, u z y s k a ­ no o k o ło 300,000 kg . ż y w ic y tj. 80% p re lim in a rz a , p ra ­

N a s z e k s p o r t

S to su n ki im k o rto w e i e k s p o rto w e w zakresie w ę g la u le g ły ra d y k a ln y m prze ob rażen io m na s k u te k w y n i­

k ó w w o jn y ś w ia to w e j.' Państwa, k tó re b y ły g łó w n y m i e k s p o rte ra m i czarn ych d iam e ntów , p rz e s ta ły b y ć n im i.

A n g lia , k tó ra z a o p a try w a ła w g łó w n e j m ie rze r y n k i fra n c u s k i, b e lg ijs k i i h o le n d e rs k i, sama odczuw a teraz znaczny b ra k w ęgla. W o b e c o lb rz y m ie g o zniszczenia * Z a g łę b ia R u h ry , w y d o b y w a n ie w ę g la je s t tam dziś o w ie le m niejsze, n iż przed w o jn ą . N a czoło p ro d u c e n tó w i e k s p o rte ró w w ę g la w y b ija się Polska. Po p rz y łą c z e ­ n iu części z ach od nie j Z a g łę b ia G órno ślą skieg o, i po o d z y s k a n iu Z a g łę b ia W a łb rz y c h s k ie g o , nasze zasoby i p ro d u k c y jn a zdolność w ę g la znacznie się p o w ię k s z y ły . W re z u lta c ie ta k ie g o stanu rzeczy o tw o r z y ły się przed n a m i m o ż liw o ś c i w y w o z u w ę g la do pa ń s tw zachodnich i p ó łn o c n o -e u ro p e js k ic h . J a k w ia d o m o m o ż liw o ś c i te z n a la z ły w y ra z w szeregu u k ła d ó w h a n d lo w y c h . P on ie­

w aż p a ństw a s k a n d y n a w s k ie F ra n c ja , B elgia, H o la n d ia i W ło c h y s p ro w a d za ją to w a ry dro gą m orską, to n a tu ­ ra ln ą i kon ie czną dro gą dla w ę g la p o ls k ie g o s ta je się B a łty k . U sa d o w ie n ie się d z ię k i e k s p o rto w i w ę g la , na ry n k a c h z ach od nich i p ó łn o c n o - e u ro p e js k ic h da n a m ’ m a te ria ły , d e w iz y i k r e d y ty , niezbędne d la o d b u d o w y K ra ju . W e k s p o rc ie m o rs k im w ę g la i k o k s u p o dsta­

w o w y m zag ad nie niem je s t p ro b le m ic h p rz e ła d u n k ó w w p o rta c h . N a razie e k s p o rt m o rs k i w ę g la i k o k s u od­

b y w a się n ie m a l w y łą c z n ie przez p o r ty G d y n i i G dań­

ska. N ie ty lk o ze w z g lę d ó w gospodarczych, ale i po­

lity c z n y c h , O d ra w in n a się stać rz e k ą w ę g le m p łyn ą cą , a Szczecin c e n tra lą e k s p o rtu m o rs k ie g o tego surow ca.

O d ra je s t a rte rią k o m u n ik a c y jn ą o p ie rw s z o rz ę d n y m

ce w teren ie jeszcze nie ukończone. M o ż liw o ś c i p o ­ w ię ksze n ia ro z m ia ró w ż y w ic o w a n ia są ograniczone w o ­ bec b ra k u o d p o w ie d n ic h drzew ostanów .

Z b ió r ja g ó d i g rz y b ó w w y d z ie rż a w ia D y re k c ja S p ó łd z ie ln i „L a s". W bieżą cym ro k u zebrano o k o ło 300.000 k g c z e rn ic y oraz po na d 20.000 k g in n y c h jagód.

Sezon g rz y b o w y je s t w p e łn y m biegu, dotychczas ze­

bra no 250.000 k g b o ro w ik a i o k o ło 150.000 k g in n y c h grz y b ó w . Do koń ca sezonu p rz e w id u je się u zyska nie o k o ło 1 m ilio n a k g grzyb ów . O b ró t gdańskiego o d dzia­

łu S p ó łd z ie ln i „L a s " w g stanu na dzień 31 s ie rp n ia br.

w y n o s i 45 m ilio n ó w z ło ty c h . D y re k c ja po sia da w ła s ­ n y ośro de k s z k o le n io w y w O liw ie . W ciągu ostatniego ro k u p rze pro w ad zon o na zlecenie M in is te rs tw a 3 k u rs y s z k o le n io w e : dla pom ocniczego pe rso n e lu u rzą d ze n io ­ w ego, dla p o d le śn iczych oraz dla ro b o tn ik ó w i g a jo ­ w y c h ja k o k a n d y d a tó w na le śniczych . K u rs y szkolą je d n o ra z o w o .40 — 50 k a n d y d a tó w , p ro d u k u ją c prze­

w a żnie m a te ria ! dla Z iem O d zyska n ych (Pomorze Z a­

chodnie). W z w ią z k u ze z b liż a ją c ą się n o w ą kam p an ią e k s p lo a ta c y jn p rz e w id z ia n o u ru c h o m ie n ie dru g ie g o ośro dka sz o k le n io w e g o w W e jh e ro w ie , dla do szkołenia p rz o d o w n ik ó w zakre sie e k s p lo a ta c ji. W p ro w a d z e n ie w A d m in is tra c ji Lasów system u d w u s to p n io w e g o znalazło 'o d p o w ie d n i w y ra z w p o lity c e p e rs o n a ln e j i szkole­

n io w e j.

R e a s u m u ją c 'p o w y ż s z e w y n ik i trzeba s tw ie rd z ić , że le ś n ic y w y b rz e ż a w n ie ś li sw ą p ra cą p o w a ż riy u d z ia ł do

■dorobku gospodarczego Państwa, uzasadniając w p e łn i sw ą niezbędność w p ra c y nad o d bu do w ą k r a ju na w aż­

n y m o d c in k u na dm o rskim .

W ro z p o c z y n a ją c y m się W krótce okre sie ż n iw n y m i go sp o d a rstw ie le ś n y m w D y r e k c ji Lasów P aństw o­

w y c h O k rę g u G dańskiego p rz e w id z ia n o do w y rę b u 600.000 m 3m asy drze w n ej. Prace o rg a n iz a c y jn e są ju ż wv toku . R ó w n o le g le ^ a k c ją p rz y g o to w a w c z ą do w y r ę ­ b u drze w o sta nów p rze pro w ad zan e są ju ż je sie n n e p ra ­ ce p rz y g o to w a w c z e z d z ie d z in y o d n o w ie n ia lasów.

m o rs k i w ę g la

znaczeniu, ty m b a rd z ie j, że posiada szereg urządzeń te c h n ic z n y c h dla u ła tw ie n ia żeg lu gi, ja k p ro g i sp ię trza ­ ją c e i p o g łę b ia ją c e n u rt, oraz k ilk a zapór w o d n y c h . Liczne p o r ty n a do drzań skie są dobre i duże, a k o ro ­ ną ic h je s t p o rt m o rs k i w Szczecinie. J a k ie b y ły i są m o ż liw o ś c i tra n s p o rto w e na O drze, ilu s tr u ją n a jle p ie j c y fr y la t 1933 (1934): 577 s ta tk ó w zan urza ło b u r ty w w o da ch od rzań skich, w ty m 72 s ta tk i osobowe, 16 oso- b o w o -tra n s p o rto w y c h , 155 to w a ro w y c h , 8 ta n k o w c ó w , 424 h o lo w n ik i, oraz 2.500 b a re k o łą czn ym ton ażu p o ­ nad m ilio n ton. M o ż e m y sobie na po d s ta w ie ty c h c y fr u z m y s ło w ić , ja k ie potężne ła d u n k i w ę g la i k o k s u szły z czarnego Śląska na zie lon e fa le B a łty k u . H u rag an w o jn y d o k o n a ł nad O d rą p o tw o rn y c h zniszczeń. P o rty z o s ta ły zdew astow ane, w r a k i s ta tkó w , b a re k i h o lo w n i­

k ó w z n a la z ły się na dn ie rz e k i, u tru d n ia ją c żeglugę.

N ie m c y z n is z c z y li, z a to p ili, s p a lili, u p ro w a d z ili znacz­

ną część ta b o ru ta k że P olska rozporządza obecnie na O drze z a le d w ie 35 b a rk a m i i 25 h o lo w n ik a m i. M o ż li­

w o ści s p ła w u w ę g la do Szczecina re d u k o w a ły się do­

tą d n ie m a l do zera. Dużo je d n o s te k je s t jeszcze zato­

p io n y c h . D y re k c ja D ró g W o d n y c h we W r o c ła w iu z a j­

m u je się ic h w y d o b y w a n ie m . C e n tra ln y Zarząd Prze­

m y s łu W ę g ło w e g o je s t w p ie rw s z y m rzędzie z a in te re ­ s o w a n y u re g u lo w a n ie m ż e g lu g i na O drze. G ó rn ic y p o d ­ k ra k o w s c y m ogą się p o szczycić, że w y d o b y li zato pio ne w W iś le dw a s ta tk i tra n s p o rto w e . W p ra w d z ie zadaniem g ó rn ik ó w je s t w y d o b y w a n ie w ę gla , a n ie sta tk ó w , iecz C e n tra ln y Zarząd P rzem ysłu W ę g lo w e g o m ó g łb y i w ty m k ie ru n k u u ż y ć s w y c h w p ły w ó w i k a p ita łó w . Żegluga Polska i P aństw ow e D ro g i W o d n e rozporzą-

(3)

N r 8 BIULETYN INFORMACYJNY WYBRZEŻA 3

dzają na O drze 8 stoczn iam i, k tó re je d n a k n ie są w stanie w y p u ś c ić ty le ba re k, ile b y w y m a g a ła pra ca w p o rc ie szczecińskim . N ie o d z o w n e je s t rozg ran iczen ie k o m p e te n c ji Ż e g lu g i P o ls k ie j i P a ń stw o w ych D róg W o d n y c h . Żegluga Polska m usi uzyskać podstaw ę do b y tu , m usi o trz y m a ć na w łasność n ie zb ę d n y tab or, k ra ­ n y no i o d p o w ie d n ią ilo ś ć m ag azyn ów w p o rta ch , aże­

b y m o g ła działa ć s kute cznie na O drze. N a le ż a ło b y też zastanow ić się nad p o dd an iem r e w iz ji stanu rzeczy, p rz y k tó ry m czynsz dz ie rż a w n y , n a k ła d a n y przez Pań­

s tw o w e D ro g i W o d n e , c z y n i z Ż e g lu g i P o ls k ie j d e fic y ­ to w e p rze d się b io rstw o . O g ó ln y stan p o rtu w Szczecinie je s t o p ła k a n y . N abrzeża są z ru jn o w a n e . K ra n y zniszczo­

ne. D o ja z d k o le ją na da l n ie d o g o d n y . N ie ma to ró w ró w n o le g ły c h , łu lc i są ba rdzo m ałe, zdolność p rz e p u ­ s to w a k o le i p rz y u ru c w o m ie n iu je d n e g o to ru w y n o s i 100 to n dziennie. P rzy u ru c h o m ie n iu zaś d ru g ie g o to ru po dn iesie się do 350 to n dziennie. A ż e b y zagospoda­

ro w a ć p o rt szczeciński, m usi Państwo dać m ożliw o ść Żegludze P o ls k ie j zaopatrzenie się w k ra n y p ły w a ją c e

i gąsienicow e. .

Szczecin ma d la P o ls k i ogrom ne znaczenie gospo­

darcze, ja k o g łó w n y p o rt a r te r ii w o d n e j, po k tó re j od­

b y w a ć się p o w in ie n s p ła w w ę g la śląskiego k u m o­

rzu, ja k o n a jk ró ts z a droga do pa ństw s k a n d y n a w s k ic h i n a jle p s z y p o r t b u n k ro w y na B a łty k u . Postęp w p o ­ rz ą d k o w a n iu tego p o rtu , w u ru c h o m ie n iu urządzeń p rz e ­ ła d u n k o w y c h m usi przyn ie ść ró w n ie w ie lk i efe kt, ja k to m ia ło m ie js c e w G d y n i i G dańsku,

Szczególnie dziś, po s tu ttg a rs k ie j m o w ie Byrnesa, na O drę i Szczecin k ie r u ją się s p o jrz e n ia c a łe j P o ls k i i całego ś w ia ta k o n ty n e n ta ln e g o i zam orskiego. W im ię n a jż y w o tn ie js z y c h in te re s ó w p o lity c z n y c h R zeczypospo­

lite j, O d ra i je j p o r t w Szczecinie, prze kaza ne nam o s ta tn io prze z ra d z ie c k ie w ła d z e w o js k o w e , p o w in n y się stać ob ok G dańska i G d y n i po tę ż n y m in s tru m e n ­ tem e k s p o rtu m o rs k ie g o w ę gla , stan ow iąceg o podstaw ę naszej e k o n o m ik i n a ro d o w e j i g w a ra n c ji je j ro z­

b u d o w y . . '

PRZEMYSŁ P O L I G R A F I C Z N Y N A W Y B R Z E Ż U

O m a w ia ją c osiąg nię te w y n ik i p ra c y C. Z. P, Z. G.

na W y b rz e ż u w y p a d a na w stępie, choć po k ro tc e z w ró ­ cić uw agę na n ie s ły c h a n e zniszczenia i de w a sta cje w zakre sie urządzeń i b u d y n k ó w p rz e m y s łu p o lig ra fic z ­ nego, dokonane rę k ą o k u p a n ta lu b też p o w s ta łe na sku ­ te k działa ń w o je n n y c h . Poza ty m to, co nie zostało w y ­ w ie z io n e lu b Zniszczone s ta ra li się ,,zabezpieczyć"_ dla s w y c h p ry w a tn ie k o m e rc y jn y c h c e ló w s zab row nicy.

W a lk a z tego ro d z a ju s p e k u la c ja m i b y ła bardzo tr u d ­ na, ty m słabsze d a ją c a w y n ik i, że n ie b y ło dość lu ­ dzi, k tó ry c h b y należało, z a tru d n ić w ty m okresie.

Z aw d zię cza ją c je d n a k e n e rg ii D y r e k c ji G d a ń skie j, P. Z. G. w k r ó tk im czasie d y s p o n o w a ły ju ż 12 d ru k a r­

n ia m i — w ty m 2 p o s ia d a iy m aszyn y ro ta c y jn e (S łu psk i obecna d ru k a rn ia M a ry n a rk i W o je n n e j w G d y n i). Część -maszyn trzeba b y ło zw o zić spod gd ań­

s k ic h m ie js c o w o ś c i, d o k ą d z o s ta ły w y w ie z io n e przez N iem ców , w p rz e w id y w a n iu okrą żen ia i k lę s k i. T u u tru d n ia ły pracę k o lo s a ln e sum y płaco ne za tra n s p o rt, P. Z. G., b o w ie m n ie d y s p o n o w a ły w ła s n y m tab orem sam ochodow ym . N p. zw ó zka m aszyn dla D om u Prasy z La pina p o c h ło n ę ła prócz 5 m ie s ię c y p ra c y w n a jtr u d ­ n ie js z y c h w a ru n k a c h — k ilk a s e t ty s ię c y z ło ty c h . N a j­

w iększą ilo ś ć m aszyn uru ch o m io n o , w y d o b y w a ją c je z gruzów , m o n tu ją c ze sp a lo n y c h czyści, u z u p e łn ia ją c c z ę s to k ro ć n a jp r y m ity w n ie js z y m i sposobam i, b y le t y l ­ k o ja k n a jp rę d z e j u s p ra w n ić pracę dru karską . W ię k ­ szość m aszyn u ra to w a n o od rd z y i w y w ó z k i, na złom , p rz y s p a s a b ia ją c je do p ra c y —1 ta k im i m aszynam i p ra ­ c u ją w s z y s tk ie niem a l d ru k a rn ie .

f

B ra k m aszyn n o w y c h lu b cho cia żby części zam ien­

n y c h oraz zde cydo w an a ten den cja p la n o w e g o i oszczę­

dnego w y k o rz y s ty w a n ia is tn ie ją c y c h resztek m aszyn s ta ry c h — b y ły p o w o d a m i ta k ie j p o lit y k i gospodarczej P. Z. G., k tó re j słuszność dziś m ożna uznać i ocenić.

D ążeniem d y r e k c ji b y ło u tw o rz e n ie d ru k a rń we w s z y s tk ic h m iastach p o w ia to w y c h w o je w ó d z tw a , to je s t tam , gdzie w m n ie js z y m lu b w ię k s z y m s to p n iu c e n tra ­ liz u ją się w ła d z e a d m in is tra c y jn e . P rogram te n je s t ju ż dziś z re a liz o w a n y , za w y ją tk ie m p o w ia tó w roia- s tk o w s k ie g o , i b y to w s k ie g o . B y tó w o trz y m a zresztą jeszcze w ty m ro k u d ru k a rn ię , choć praca je j na pew n o n ie będzie p rz y n o s iła is to tn e g o do cho du . D y re k c ja P. Z. G. b o w ie m zw raca uw agę przede w s z y s tk im na samą pożyteczność p la c ó w k i, konieczność je j is tn ie ­ nia, zw iązaną z d z ia ła ln o ś c ią w ła d z a d m in is tra c y jn y c h

— m n ie j bacząc na op ła caln ość prze d się b io rstw a . 20 d ru k a rń ■— p o d le g ły c h P. Z. G. ro z lo k o w a n y c h na te re n ie w o j. gdańskiego spe łn ia s w o je zadanie we w s z y s tk ic h m ia sta ch od E lb lą ga aż p o S ław no w y d a ­

ją c (w s ie rp n iu ) ponad 6,8 m ilj. d ru k ó w . Ilo ś ć ta stale w zrasta, ró w n o m ie rn ie z o b ro ta m i zakład u:

do 31.12 45 r.— o b ró t w y n ió s ł 4,4 m ilj. z ł., w y d a tk i adm. 1,2 m ilj. zł.

1.1— 31.3 46r.— o b ró t w y n ió s ł 5,5 m ilj. z ł., w y d a tk i adm. 1,4 m ilj. -zł.

r

1.4—31.6 46 r.— o b ró t w y n ió s ł 8 m ilj. z ł., w y d a tk i adm. 1,5 m ilj. zł.

K o s z ty p ro d u k c ji w y n o s iły w p ie rw s z y c h 2-ch okresach po 2 m ilj. zł., w 3 zaś w z ro s ły do 3 m ilj. zł.

_ Jeszcze z p o c z ą tk ie m ro k u P. Z. G. z a tru d n ia ły og ółem 188 p ra c o w n ik ó w (fiz y c z n y c h i u m y s ło w y c h ), obecnie zaś d z ię k i s tw o rz e n iu n o w y c h z a k ła d ó w ilość w z ro s ła do 285. M im o to, w y d a tk i a d m in is tra c y jn e u le ­ g a ją m in im a ln y m w a ha nio m , co je s t zasługą p la n o w e j g o s p o d a rk i zaró w n o s iła m i ro b o c z y m i ja k i sprzętem .

P ow ażną ro lę w bu dżecie P. Z. G. s ta n o w ią w y ­ d a tk i in w e s ty c y jn e , d z ię k i k tó ry m m ożna b y ło s tw o rz y ć G dańską F a b ry k ę Farb G ra fic z n y c h i G da ński D o m ' P rasy oraz w y d o b y ć z g ru z ó w i u s p ra w n ić w ie le m a­

szyn. N ie ma ju ż w te j c h w ili m aszyn d ru k a rs k ic h nisz­

cze ją c y c h pod z a w a lo n y m i dom am i. Zabezpieczono w s z ystkie .

D ru k a rn ie G da ńskie j D y r e k c ji P. Z. G. (nie liczą c d ru k a rń w y d z ie rż a w io n y c h , k tó ry c h je s t 8) p o s ia d a ją obecnie na stępu ją ce czynne m aszyn y: 2 ro ta c y jn e (64 i 32 s tro n n ic o w e ), 6 p ła s k ic h a u to m a ty c z n y c h , 16 p ła ­ sk ic h ręczn ych, 4 p e d a ło w e autom ., 13 z w y k ły c h z tr a k c ją e le k tr., 10 z w y k ły c h n o żn ych i 16 bostoriek.

W m o n ta ż u z n a jd u ją się 2 p ła s k ie autom ., 3 p ła s k ie ręczne, 3 p e d a ło w e autom ., 3 p e d a ło w e z w y k łe , 1 bo- stonka. Prócz tego k ilk a m aszyn n ie może b yć na p ra ­ w io n y c h z p o w o d u b ra k u części, c a łk o w ic ie zniszczo­

nych . Poza ro ta c ją n ie u w z g lę d n io n o m aszyn Dom u Prasy i d ro b n y c h m aszyn in tro lig a to rs k ic h .

O bszar w o je w ó d z tw a gdańskiego zosta ł obecnie z m n ie js z o n y o p o w ie rz c h n ię 4 p o w ia tó w , k tó re 1 je d n a k w da lszym cią gu p o d le g a ją , je ś li cho dzi o p rz e m y s ł p o lig ra fic z n y , G d a ń skie j D y r e k c ji P. Z. G. N a ty m te ­ re n ie m ieści się obecnie 28 d ru k a rń , z czego 20 p o d Zarządem P ań stw ow ym .

Tam , gdzie to się oka zało celow e, w y d z ie rż a w io n o d ru k a rn ie ta k im in s ty tu c jo m ja k — „ C z y te ln ik ” , M a ­ ry n a rk a W o je n n a , P a rtie P o lity c z n e lu b Sam orządy M ie js k ie . T ru d n o n a to m ia st nie z w ró c ić u w a g i na n ie ­ w ła ś c iw ą ten den cję , k tó rą p rz e ja w ia ją pew ne zarządy m ie js k ie , zm ie rzają cą do p rz e ję c ia a d m in is tra c ji p o ­

(4)

szczególnych z a k ła d ó w d ru k a rs k ic h przez org a n iza cje sam orządow e. B y ło b y na w e t b a rd z ie j wskazane, w n ie ­ k tó ry c h w y p a d k a c h , p o s tę p o w a n ie zgo ła o d w ro tn e , b o ­ w ie m w s p ó łp ra c a i w za jem n a pom oc d ru k a rń , osiągana na drodze c e n tra liz a c ji, d a je lepsze w y n ik i, ju ż cho ćby ze w z g lę d u na ra c jo n a ln ie js z ą gospodarkę m in im a ln y ­ m i ilo ś c ia m i m a te ria łu d ru k a rs k ie g o . Z w ią z e k Z a w o d o ­ w y P ra c o w n ik ó w P rzem ysłu P o lig ra fic z n e g o s o lid a ry ­ z u je się c a łk o w ic ie ze, s ta n o w is k ie m P. Z. G. co je sz­

cze raz d o w o d zi słuszności po stępo w a nia d y re k c ji.

S p ra w y so cja ln e n ie w y m a g a ją szerszego o m ó w ie ­ nia, n ie is tn ie ją b o w ie m żadne z a ta rg i m ię dzy p ra c o w ­

n ik a m i a D y re k c ją . W sp ó łp ra c a ze Z w ią z k ie m Z a w o d o ­ w ym , je s t ja k n a jb a rd z ie j p o z y ty w n a . W s z e lk ie drobne s p ra w y są w s p ó ln ie om aw iane i n a ty c h m ia s t za­

ła tw ia n e .

P ra c o w n ic y P. Z. G. zgodnie z is tn ie ją c y m i prze­

pisam i są z a o p a try w a n i codziennie w p ó ł litr a m leka.

K o s z ty po no si P. Z. G.

W m ie siącu bieżą cym została w p ro w a d z o n a w ż y ­ cie um ow a z b io ro w a (z w ażnością od 1.9 br.). re g u lu ją ­ ca ostatecznie z a ro b k i p ra c o w n ik ó w i us ta la ją c a spo­

sób w y z n a c z a n ia cen za w y k o n y w a n e d ru k i. Z a ro b k i p ra c o w n ik ó w w z ro s ły p rz e c ię tn ie o 23%.

D Z I A Ł I N F O R M A C Y J N O - S T A T Y S T Y C Z N Y

d e l e g a t u r y r z ą d u d l a s p r a w w y b r z e ż a p o d re d a k c jq M gr Antoniego Skotnickiego

I. P R A C A N A S Z Y C H P O R T Ó W

O b ro ty to w a ro w e p o rtó w naszych w m iesiącu w rz e ś n iu osiągając c y frę 707,1 tys. to n w y k a z a ły spa­

dek w p o ró w n a n iu do m iesiąca po prze dnieg o w y ra ż a ją ­ cy się c y frą ponad 100 tys, ton. Spadek te n zaznaczył się za ró w n o p o s tro n ie im p o rtu ja k i eksp ortu. N a im ­ p o r t p rz y p a d a 279,3 tys. to n , na e k s p o rt 427,8 tys. ton.

Pracę obu p o rtó w ilu s tr u je nam n iż e j podane ze­

s ta w ie n ie :

import w tys. ton

eksport w tys. ton

ogółem w tys. ton

R o k 1945: ' . . R o k 1946:

376,7 540,7 9 1 7,4

I p ó łr o c z e . 1 .322,3 2 .2 0 6 ,0 3.5 28 ,3

lip ie c . . 3 1 5 ,5 4 8 5,7 8 0 1 ,2

s ie r p ie ń 3 3 4 ,2 5 0 2 ,0 8 3 6 ,2

w r z e s ie ń 2 7 9,3 4 2 7 ,8 707,1

O b ró t to w a ro w y G dańska w m ie siącu sp ra w o z d a w ­ czym w y n o s ił 354,6 tys. to n z czego na im p o rt p rz y p a ­ da 127,4 tys. ton, na e k s p o rt 227,2 tys. ton. O b ró t G d y ­ n i w ty m sairiym czasie osiąg nął c y frę 352,5 tys. ton, w ty m im p o rt w y n o s ił .151,9 tys. ton , e k s p o rt 200,6 tys.

ton.

Prace poszczególnych p o rtó w p rz e d s ta w ia ją n iż e j

podane c y fr y : '

G d a ń k G d y n i a

Miesiąc import

w t, ton e i sport w t. ton

Obrót w t ton

import w t, ton

eksport w t ton

Obrót w t ton

R o k 1945: 135,0 218,9 3 5 3 ,9 2 4 1 ,5 3 2 1,8 5 6 3 ,3 R o k 1946:

I p ó łr o c z e . 6 1 9,5 1.149,6 1.769,1 7 0 2 ,7 1.056,6 1759,3 l ip ie c . . . 177,0 285,5 46 2 .5 138,6 200,1 3 3 8 ,7 s ie r p ie ń . . 166,7 253.3 4 2 0,0 1 6 7,6 2 4 8 ,6 4 1 6 ,2 w r z e s ie ń . , . 127,4 227.2 3 5 4 .6 1 5 1 ,9 2 0 0 ,6 3 5 2 ,5

W o g ó ln y m --im porcie w yn oszą cym 279,3 tys. ton p rz y w ie z io n o 127,8 tys. to n ru d y żelaza, 70,9 tys. ton d ro b n ic y , 45,6 tys. to n pszenicy, 6,1 tys. ton żyta, 9,7 tys, to n fo s fo ry tó w , 6,8 tys. ton p a p ie ró w k i, 9,8 tys. to n p ro ­ d u k tó w ro p y . n a fto w e j, 1,6 tys. to n zło m u żelaza oraz 966,6 ton c e lu lo z y . P onadto p rz y w ie z io n o 24.810 sztuk k o n i, 188 sztu k b y d ła , 20.920 sztuk k u r oraz 108 sztuk in n y c h zw ierząt.

P rzyw óz to w a ró w w ram ach do staw U N R R A prze d ­ s ta w ia poniższa tab ela :

G da ń sk w ty s to n

G d y n ia w tys. to n

Razem w tys. to n U N R R A In n e UNR R A In n e UNRRA In n e

Rok 1945: , . 79,1 56,1 120,0 121,5 199,1 177,6

R o k 1946:

I pó łrocze . 4 4 4 , - 175,4 497,7 205,1 941,7 38 0 ,5 lip ie c . . 79,7 9 7 ,2 47,9 90,7 127,6 187,9 s ie rp ie ń . 7 7 ,6 89,1 104,6 62,9 182,2 152,—

w rze sień 43,7 83,7 74,1 77,8 117,8 161,5

W o g ó ln y m ek s p o rc ie w yn oszą cym 427,8 tys. ton w y w ie z io n o 411 tys. to n w ę g la , 12,9 tys. to n cem entu, 1,2 tys. to n c y n k u , 340 to n o ło w iu , 865 to n szamotu, 836 to n fa rb , 117,7 to n p a ra fin y , 53 to n y p a p ie ru oraz 470,5 ton d ro b n ic y .

W y w ó z w ę gla , k o k s u i b u n k ru k s z ta łto w a ł się n a ­ stęp ują co:

G d a ń s k w tys . to n

G d y n ia w tys . to n

R a z e m w tys . to n

R o k 1945: . . 198,2 318,1 51 6 ,4

R o k 1946:

I p ó łro c z e . 1.118,8 9 9 4,7 2.1 13 ,5

lip ie c . . 2 8 2 ,2 183,5 4 6 5,7

s ie r p ie ń 2 4 5 ,4 2 2 6,9 4 7 2 ,3

w r z e s ie ń 2 2 0,4 190,6 41 1 ,0

(5)

N r 8 BIULETYN INFORMACYJNY WYBRZEŻA 5

Do p o rtó w G d y n i i G dańska weszło w m iesiącu w rze śn iu 425 s ta tk ó w po je m n o ści 439,162 NR T, w yszło 424 s ta tk i . po je m n o ści 423.025 N R T. Reprezentow ane b y ły b a n d e ry ; szwedzka, fińska , am e rykań ska, a n g ie l­

s k a , n o rw e s k a , duńska, a lia n c k a C, francu ska, k a n a ­ d y js k a , sow iecka, b e lg ijs k a , panam ska i polska.

Ruch s ta tk ó w w o s ta tn ic h trzech m iesiącach w obu p o rta c h ilu s tr u je nam poniższa tabela.

W e j ś c i e

G D A Ń S K G D Y N I A K A Ż E M

iio ś ć

s ta tk ó w N .R .T . ilo ś ć

s ta fk ó w N .R .T . ilo ś ć

s ta tk ó w N R T .

lip ie c 1946 ... 221 275.451 2 2 3 183.815 44 4 4 5 9 .2 6 6 s i e r p i e ń ... 192 196.057 281 22 6 859 473 4 2 2 .9 1 6 w r z e s i e ń ... 186 2 1 4 .2 1 6 239 2 2 4 .9 4 6 425 4 3 9 .1 6 2

W y j ś c i e

lip ie c 1946 ... 214 2 6 1.150 221 183.439 435 4 4 4 .5 8 0 s i e r p i e ń ... 212 2 1 9 .5 3 6 272 2 5 5 .1 1 6 484 4 7 4 .6 5 2

w rzesień . . ... 183 2 0 8 .9 0 7 241 2 1 4 1 1 8 424 4 2 3 .0 2 5

Do p o rtu w Szczecinie weszło 32 s ta tk i, w y s z ło 28 s ta tk ó w m orskich. S ta tk ó w rzeczn ych w eszło 72 — w y s z ło 28.

Ilo ś ć c z y n n y c h d ź w ig ó w w G dańsku w z ro s ła o je ­ den taśm ow iec i dw a dro b n ic o w e , w G d y n i o dw a d ź w ig i dla p rz e ła d u n k ó w m asow ych. Z e s ta w ie n ie c z y n ­ n y c h d ź w ig ó w ;

M ie s ią c

G D A Ń S K G D Y N IA

Lipiec Sier­

pień W rzę­

sie ń L ip ie c Sier­

p ie ń Wrze­

sień

R o d ź d ź w .:

D ro b n ic o w e . 4 4 6 17 17 17

M a s o w e . . . 14 14 14 6 6 8

M o s to w e . . . 2 2 2 2 2 2

T a ś m o w e 2 2 3 2 2 2

O g ó łe m . . . 22 22 25 27 27 29 >

S y tu a c ja en erg etyczna w G dańsku i G d y n i ule g ła o sta tn io po le pszen iu . W G d y n i u ru c h o m io n o na teren ie Stoczni n r 13 tu rb o z e s p ó ł o m o c y o k o ło 2.000 K W , oraz po łą czono G d y n ię z gdańską e le k tro w n ią ,na O ło - w ia n c e no w ą lin ią w y s o k ie g o n a p ię c ia o m o c y 60 K V (dotąd b y ła połą czona lin ią 15 K V ) co znacznie z w ię k ­ sz y ło pew ność w do sta w ie e n e rg ii do p o rtu w G dyn i.

SZCZECIN

W p o rc ie szczecińskim w ła d z e ra d z ie c k ie prze ka­

z a ły a d m in is tra c ji p o ls k ie j następu ją ce te re n y : 1) W y ­ spę G órną O k rę to w ą (T irp itz ) w ra z ze z n a jd u ją c y m i się tam b u d y n k a m i i urzą dze nia m i, 2) te re n p o c h y ln i b y łe j stoczni (O d e rw e rke ) w ra z ze z n a jd u ją c y m s ię ,ta m n ie ­ w y k o ń c z o n y m s ta tk ie m ty p u „H a n s a " i h a la m i stoczni, 3) w a rs z ta ty re m o n to w e .zakła dó w G o lln o w i S yn wraz z urządzeniem , 4) te re n p rz y Basenie N o te c k im z d w o ­ ma k o le jo w y m i k ra n a m i p a ro w y m i, 5) na te re n ie P o rtu W ę g lo w e g o , je d e n n ie z d a tn y do u ż y tk u e le k try c z n y k ra n m ostow y.

P onadto wszczęto p e rtra k ta c je z w ła d z a m i ra d z ie c ­ k im i w s p ra w ie p rz e ję c ia na m o c y p o d z ia łu je d n o s te k p o rto w y c h 6 h o lo w n ik ó w , 1 m o to ró w k i i 4 ło d z i p o li­

c y jn y c h .

S k ie ro w a n ie p ie rw s z y c h s ta tk ó w U N R R A do Szcze­

c in a w szczególności z in w e n ta rz e m ż y w y m , o d c ią ż y ło p o r ty w G d y n i i . G dańsku na ty m o d c in k u . W n ie d o ­ s tę p n y m dotychczas p o rc ie C e nt.ra ln ym p rz y s tą p io n o ju ż do o d b u d o w y m ag azyn ów i c h ło d n i. K o ń c z y się p rz y g o to w a n ia do podnoszenia w ra k ó w i p la n u je się w szerszych rozm iarach od budow ę nabrzeży.

N a jw a ż n ie js z ą spra w ą d o tyczącą o rg a n iz a c ji b y ło stw o rze n ie , zarządzeniem M in is te rs tw a Ż e g lu g i i H a n ­ d lu Zagranicznego, U rz ę d u M o rs k ie g o w Szczecinie, p o d le g łe g o bezpośrednio M . Ż. i H. Z. oraz B iu ra P or­

tow ego. _

II. P R Z E M Y S Ł

l

Ślady d e w a s ta c ji w o je n n e j na W y b rz e ż u , k tó re w szczególnie d o tk liw y .sposób z a zn a czyły się na p rz e ­ m yśle , z n ik a ją p o w o li i p ra w ie w s z y s tk ie d z ia ły p rz e ­ m y s łu , rep reze ntow a ne na W y b rz e ż u w y k a z u ją coraz w ię k s z ą po pra w ę, z aró w n o w a ru n k ó w .pracy - ja k i je j w y d a jn o ś c i.

Z n a m ie n n y m z ja w is k ie m , św iadczącym o stale p o ­ s tę p u ją c e j s ta b iliz a c ji n o rm p ra c y po szczególnych d z ia ­ łó w -te g o p rz e m y s łu je s t to, że postęp zaznacza się Co­

raz w y ra ź n ie j w je j rod zajach. Do n ie d a w n a b o w ie m n a jp o w a ż n ie js z a b y ła p o z y c ja o d b u d o w y , teraz zaś n a ­ s tą p iło zde cydo w an e prze sun ięcie na p o z y c je p ro d u k c ji, Co m a k a p ita ln e znaczenie dla dalszego ro z w o ju p rz e ­ m y s łu ' na W yb rze żu .

W Y B R Z E Ż A

W o g ó ln e j c h a ra k te ry s ty c e W y b rz e ż a na czoło w s z y s tk ic h in s ty tu c y j w y s u w a się Z je d n o cze n ie S toczni P olskich , ja k o in s ty tu c ji s iln ie zw ią za n e j ź m orzem , a po n a d to z u w a g i na w ie lk o ś ć p ro d u k c ji oraz ilo ś ć z a tru d n io n y c h p ra c o w n ik ó w .

W z w ią z k u z zam ó w ie niem G A L -u z d n ia 17. 8. 46 r.

na bu do w ę 6-ciu ru d o w ę g lo w c ó w a 2.540 T D W , p ro w a ­ dzono dalsze prace p rzyg o to w a w cze . W C e n tra ln y m B iu rze O k rę to w y m Z. S. P. zo sta ł o p ra c o w a n y ha rm o ­ n o gra m b u d o w y ty c h s ta tk ó w , sporządzono z e s ta w ie ­ n ie cię ża ró w m a te ria ło w y c h oraz te rm in a rz do staw s ta li w a lc o w a n e j. D la T o w a rz y s tw a „D a lm o r" zosta ł o p ra c o ­ w a n y ha rm o n o g ra m b u d o w y ty c h s ta tk ó w , sporządzono

(6)

z e s ta w ie n ie cię żaró w m a te ria ło w y c h , oraz te rm in a rz do- sta w s ta li w a lc o w a n e j. D la T o w a rz y s tw a „D a lm o r" zo­

s ta ł o p ra c o w a n y p ro je k t b u d o w y dużego tra w le ra r y ­ backie go do p o ło w ó w d a le k o m o rs k ic h , oraz na zlecenie G A L. o p raco w an o p r o je k t w s tę p n y h o lo w n ik a 400 K M . O d D o w ó d z tw a M a ry n a rk i W o je n n e j otrzym an o z a p y ta ­ n ia o o fe rty na w y k o ń c z e n ie ścigaczy, oraz p rz e p ro w a ­ dzono ro z m o w y z G IR M w s p ra w ie b u d o w y w iększej se­

r i i k u tr ó w ry b a c k ic h . R ów nież ż y w o ro z w in ę ła się w s p ó łp ra c a z B iu rem K o o rd y n a c ji P rog ram ó w W y tw ó r ­ czych C Z P M i ZSP., z k tó ry m uzg od nio no ty p y m aszyn g łó w n y c h i p o m o cn iczych do b u d o w y w ę g lo ru d o w c ó w .

D alsze szko le n ie pe rso n e lu na poszczególnych stocz­

n ia c h prze biega p la n o w o wg. p o d a n y c h up rze d n io w y ­ tyc z n y c h .

O d m iesiąca czerw ca zaznacza się szybszy w z ro s t ilo ś ć rob./godz. przeznaczonych na in w e s ty c je , niż na p ro d u k c ję . Jest to w z w ią z k u z p rz y g o to w a n ia m i Stoczni do w y k o n a n ia pow ażnego zam ó w ie nia od G AL.

Z e s ta w ie n ie p rz e p ra c o w a n y c h rob ./g odz. za m iesiąc - c ze rw ie c-w rze sie ń 1946 r.

M ie s ią c In w e s ty cje % P ro d u k c ja ° l 0 S u m a

c ze rw ie c 2 0 4 .9 9 3 24 7 0 1 .434 76 9 2 6 .3 2 7

lip ie c 2 3 5 .7 8 9 28 7 2 3 .9 4 5 72 9 5 9 .7 3 4

s ie r p ie ń 3 1 6 .8 0 0 32 7 1 9.317 68 1 0 3 6.117

w rz e s ie ń 2 8 5 .0 0 9 30 7 6 4 .4 6 7 70 1.049.476

W m ie siącu w rz e ś n iu S tocznie w y re m o n to w a ły 70 s ta tk ó w k ra jo w y c h , 5 o k rę tó w w o je n n y c h , oraz 6 s ta t­

k ó w zag ran icznych . Prócz tego S tocznie w y k o n a ły sze­

reg zleceń k lie n to w s k ic h .

W p o ró w n a n iu do m ie siąca p o prze dnieg o zanotow ać n a le ż y w z ro s t p ro d u k c ji. W m ie siącu spra w o zdaw czym stan lic z e b n y ZSP. w z ró s ł z 6.913 n a 7.010 p ra c o w n ik ó w , ilo ś ć rob o czo g o d zin z 1.036.177 na 1.049.476 r/g.

O gó lna w a rto ś ć p r o d u k c ji w y n io s ła w e w rze śn iu 60.966.965.— zł. O dnośnie pra c S toczni w zakresie re ­ m o n tu s ta tk ó w i zam ów ień, k lie n tó w da je się zauw ażyć s ta lą zw yżkę . O gó łem w m ie siącu sp ra w o zd a w czym Z je ­ dnoczenie S toczn i P o ls k ic h o trz y m a ło z am ó w ie nia na sumę 41.913.573 z ło ty c h .

Praca S toczni w S zczecinie p rz e d s ta w ia ła się nastę­

p u ją c o : W m ie siącu spra w o zdaw czym Z jed no czenie S to­

czni P o ls k ic h p rz e ję ło od w ła d z ra d z ie c k ic h część stocz­

n i „ O d r a ” i zabezp ieczyło p rz y p o m o c y S traży P rzem y­

s ło w e j ZSP.

N a stoczniach „ G r y f ” i „ B a łty k ” prze prow adzano w dalszym cią gu prace p o rz ą d k o w e i przy g o to w a w c z e . D e le g a tu ra ZSP. w Szczecinie z a tru d n ia ła w e w rze śniu 40 p ra c o w n ik ó w .

D la u z u p e łn ie n ia obrazu ro z w o ju prz e m y s łu stocz­

n io w e g o n a le ż y ró w n ie ż s c h a ra k te ry z o w a ć prace ry b a c ­ k ic h stoczn i, ro z rz u c o n y c h na c a łe j, prze strze ni naszego 5 0 0 -k ilo m e tro w e g o W y b rz e ż a , a ta k w a ż n y c h p rz y o d ­ b u d o w ie naszego p ły w a ją c e g o ta b o ru ry b a c k ie g o .

S tocznie te z a tru d n ia ły we w rz e ś n iu 1299 p ra c o w ­ n ik ó w u m y s ło w y c h i fiz y c z n y c h .

W m ie siącu s p ra w o z d a w c z y m stocznie ry b a c k ie w y ­ b u d o w a ły : 10 ło d z i , w b u d o w ie z n a jd u ją się 33 k u try ,

i 19 ło d z i. P onadto prze pro w ad zon o rem o nt 12 k u tró w , 1 ślizgow ca, 1 szkunera, 1 s ta tk u pasażerskiego, 1 ja c h ­ tu i 3 m o to ró w e k.

P rzem ysł M e ta lo w y na te re n ie W y b rz e ż a p o d le g a ją ­ cy D elegaturze C e ntra ln e g o P rzem ysłu M e ta lo w e g o w G dańsku o b e jm o w a ł w m ie siącu w rz e ś n iu 13 fa b ry k , k tó r e z a tru d n ia ły w ty m m iesiącu 1,220 osób (sie rpie ń 1270 lu d z i) p rz y w a rto ś c i p r o d u k c ji 8.840.000 z ło ty c h

(sie rp ie ń 7.200.000 zł.). Ą

P rzem ysł D rz e w n y po z o s ta ją c y w Zarządzie Z je d n o ­ czenia P rzem ysłu D rzew nego O k rę g u P om orskiego o b e j­

m o w a ł we w rz e ś n iu 28 cz y n n y c h z a kła d ó w , z a tru d n ia ją ­ c y c h 3.580 p ra c o w n ik ó w i ro b o tn ik ó w .

W a rto ś ć p ro d u k c ji w y n io s ła w m iesiącu spra w o z­

d a w czym 40.500.000 zł. O b ró t za m iesiąc w rze sie ń w y ­ n ió s ł — 33.470.000 zł. co w p o ró w n a n iu z o b ro te m za m iesiąc s ie rp ie ń 1946 r. oznacza n a dw yżkę 8.125.000j~ zło ty c h .

W a rto ś ć p r o d u k c ji P rz e m y s łu D rzew nego na Pomo- • . rzu Z achodnim , lic z ą c y m 17 z a k ła d ó w osiągnęła 3,810.175

z ło ty c h .

W Z arządzie O k rę g o w e g o Z jed no czenia W y tw ó r n i M a te ria łó w B u d o w la n y c h w G dańsku po zostaw ało ogó­

łe m 39 z a k ła d ó w o b e jm u ją c y c h 41 w y tw ó r n i z tego c z y n n y c h 15 o b e jm u ją c y c h : 6 w y tw ó r n i cera m icznych , 2 b e to n ia rn ie , 6 w y tw ó r n i pa py i 2 ż w iro w n ie .

W m ie siącu spra w o zdaw czym u ru c h o m io n o d ru g ą c e g ie ln ię w po w . e lb lą s k im o zd o ln o ści p ro d u k c y jn e j, ro c z n ie ca 3.000.000 sztuk cegieł.

O gó lna w a rto ść p ro d u k c ji fa b ry k Z jed no czenia w m ie siącu spra w o zdaw czym w y n io s ła 5.241.505.— zł.

W y p ro d u k o w a n y m i a rty k u ła m i b y ty : papa dachow a, da­

ch ó w k a cem entow a, k rę g i studzienne, cegła d z iu ra w k a , cegła pełna.

W 7 c z y n n y c h z akład ach na Pom orzu Z acho dn im w y p ro d u k o w a n o w m ie siącu w rze śniu : cegłę paloną, r u ­ r y dre no w e, suró w kę , papę dachow ą, — o g ó ln e j w a r­

tości 3.698.900 z ło ty c h .

Z 31 p rz e ję ty c h z a k ła d ó w śred nie i m ałe będą prze­

kazane M in is te rs tw u O d b u d o w y , Z jed no czenie zatrzym a t y lk o z a k ła d y w ie lk ie . P ostępy ro z b u d o w y z a k ła d ó w P rzem ysłu B ud ow lan eg o u tru d n ia b ra k k re d y tó w , b ra k s ił fa c h o w y c h i ś ro d k ó w lo k o m o c ji.

P aństw ow e Z je d n o cze n ie P rzem ysłu K on serw ow e go z siedzibą w Sopocie, o b e jm u je fa b ry k i p rz e tw o ró w ry b n y c h , m ię s n y c h i o w o c o w o -w a rz y w n y c h .

P ro d u k c ja fa b ry k PZPK. w m iesiącu w rz e ś n iu br, p rz e d s ta w ia ła się n a stępu ją co:

P ro d u k c ja w 6 -c iu fa b ry k a c h p rz e m y s łu ryb n e g o w m iesiącu w rz e ś n iu w y n o s jła 43,6 k g r y b y w ędzo nej, 2 tys. kg. k o n s e rw z ry b m o rs k ic h , 2,5 tys. k g k o n s e rw z >ryb s ło d k o w o d n y c h , r y b y solon ej im p o rto w a n e j 384 tys. kg, r y b y solon ej k ra jo w e j 272,8 tys. kg.

P rzem ysł m ię s n y w y p ro d u k o w a ł 12.154 k g w ę d lin y . 2026 kg boczku, 628 k g sz y n k i, 2.200 k g s ło n in y , 29.334 k g m ięsa suro w e go oraz 1.483 k g kaszanki.

P rzem ysł o w o c o w o -w a rz y w n y w 9-ciu fa b ry k a c h w y p ro d u k o w a ł 15.234 k g m a rm o la d y, 41.707 k g p u lp y o w o c o w e j, 14.754 k g p a s ty p o m id o ro w e j, 29.895 k g k a ­ p u s ty kw a szo n e j, 58.205 p u lp y p o m id o ro w e j, 433 k o n fi­

(7)

N r 3 b iu l e t y n in f o r m a c y j n y w y b r z e ż a

1

tu r, 91 k o n s e rw w a rz y w n y c h , 287 k g ja rz y n solon ych, 4.161 k g g rz y b ó w s olon ych,. 164.192 k g o g ó rk ó w k is z o ­ n y c h , 4.980 k g k o m p o tó w ow o c o w y c h , 1.370 k g m a ry n a - tó w o w o c o w y c h , 3.080 k g m iz e rii og ó rkó w . 1.410 k g suszu ow ocow ego oraz 312 k g g rz y b ó w suszonych.

W .m ie s ią c u spra w o zdaw czym PZPK. o trz y m a ło p ie r­

wsze d o s ta w y ry b w ram ach im p o rtu * z a g ra n ic y (ca 400 to n ); C a ła ilo ś ć r y b y z im p o rtu ja k ą ^ o trz y m u ją fa ­ b r y k i PZPK. do p rz e ro b u , p rz e jm u je P rz e tw ó rn ia N r 39—

„Z je d n o c z e n ie " w G d y n i, k tó ra następnie m niejsze ilo ś ­ c i ry b p o w ie rz a do prze ro b u fa b ry k o m gdańskim . N a j­

p o w a ż n ie js z y m dostaw cą suro w ca dla fa b ry k w G d y n i są T ow . P o ło w ó w D a le ko m o rskich .

Z p o ło w ó w d a le k o m o rs k ic h otrz y m a n o w m -cu spra­

w ozda w czym 230 to n ry b (Fa „D a lm o r” ) za sumę 4,5 m ilj. z ło ty c h . R y b y te w y s z ły na ry n e k ja k o w ędzone p ik lin g i i solon e śle dzie szkockie w w y s o k im ga tunku . Pom im o o k re s o w y c h szto rm ó w na m orzu, p rz e ro b iły fa ­ b r y k i g d y ń s k ie w m -cu w rz e ś n iu ca 900 to n ry b ś w ie ­ żych. Z u p e łn ie in acze j prze d sta w ia się spra w a zaopa­

trz e n ia w s u ro w ie c ry b n y fa b ry k p o ło ż o n y c h na o d c in k u w yb rze ża .od Ł e b y do Szczecina w łącznie. C ią g ły b ra k ta b o ru ry b a c k ie g o . (k u tró w ) n ie po zw a la na z o rg a n iz o ­ w a n ie p o ło w ó w . Skąpe ilo ś c i m a ły c h ło d z i ry b a c k ic h ja k ie z n a jd u ją się na zachodnim o d c in k u w yb rze ża nie są w stan ie z a o p a trzyć fa b ry k k o n s e rw o w y c h w d o ­ stateczne ilo ś c i surowca- rybn eg o. Z aga dn ien ie do star­

czenia dla c e ló w p ro d u k c ji k o n s e rw ry b n y c h p o trz e b ­ ne j ilo ś c i o p a k o w a ń blasza nych (puszek) nie z n a jd u je do tąd a k tu a ln e g o rozw iąza nia.

F a b ry k i m ięsne na te re n ie G d y n i i G dańska p ra c u ­ ją ju ż w ty m m ie siącu na rzecz F unduszu A p ro w iz a c y j- nego. D o s ta rc z y ły one ca 50 to n mięsa w a rto ś c i 12 m i­

lio n ó w z ło ty c h . W a k c ji te j pow ażną trudn ość s ta n o w i o sta tn ia z w y ż k a cen ż y w c a (re z u lta t pom oru), k tó ra nie zna la zła o d d ź w ię k u w p ro p o rc jo n a ln y m zw ię k s z e n iu cen, ja k ie p ła c i za dostarczone mięso Fundusz A p ro w iz a c y j- n y . P rzeciw nie cen y te z o s ta ły o sta tn io obniżone. Sta­

w ia to pod zna kie m z a p y ta n ia ren to w n ość fa b ry k zain-

III. R Y B O Ł

P o ło w y w m ie siącu w rze śn iu br. znacznie w z ro s ły , chociaż po go da nie b y ła z b y t s p rz y ja ją c a . S ilne w ia tr y , s zto rm y, w y s o k a fa la , u tr u d n ia ły w y ja z d y w m orze, w obec czego k u tr y m o g ły w y c h o d z ić ty lk o w 21 dniach.

W cią gu 5 d n i w -ogóle nie w y c h o d z iły na m orze.

Pod w zg lęd em ilo ś c io w y m p o ło w y b a łty c k ie p rze d ­ s ta w ia ją się na stępu ją co:

M U R M U R M U R M U R .

G d y n ia G dańsk D e rło w o Szczecin Razem 2.098.646 k g 137.700 k g 95.769 k g 77.742 k g 2.409.857

J a k k o lw ie k ilo ś ć p o ło w ó w w p o ró w n a n iu z s ie rp ­ n ie m w z ro s ła ty lk o o o k o ło 1/s, to w a rto ść ic h w zro sła p ra w ie d w u k ro tn ie .

P rz y c z y n ił się do tego zw ię k s z o n y p o łó w ry b w a r­

to ś c io w y c h ja k śledzi, w ę g o rz y , sandaczy, ło s o s i i tro c i.

W a rto ś ć p o ło w ó w p rz e d s ta w ia się na stępu ją co:

M U R M U R M U R M U R

G d y n ia G dańsk D e rło w o Szczecin Razem 37,843,890 3.936,319. 1.870.577 4.285.150 .47.935.936 zł.

te re s o w a n y c h w do staw ie d la Funduszu A p ro w iz a c y jn e - go. D n ia 1. 10. 46 PZPK. w z ię ło w dzierżaw ę b e k o n ia r- n ię w T czew ie.

P rzem ysł w e łn ia n y w m -cu Sprawozd. w y p ro d u k o ­ w a ł ogółem 39.458 -sztuk b lu z rob oczych i spodni, k u rte k k o le jo w y c h , k om b in ezon ów , s u k ie n e k w e łn ia n y c h i in ­ n y c h — o g ólnej w a rto ś c i z ło ty c h 10.863.591.80.

Sprzedaż p r o d u k c ji g o to w e j w y n io s ła ogółem 14.753.447 zł. N a p o d n ie sie n ie p r o d u k c ji w p ły n ę ły dw a c z y n n ik i: z w ię k s z e n ie w y d a jn o ś c i p ra c y oraz u ru c h o ­ m ie n ie m aszyn m o to ro w y c h .

G dańska D y re k c ja P rzem ysłu M ie js c o w e g o , o b e jm u ­ ją c a d ro b n y p rz e m y s ł p a ń s tw o w y chem iczny, d rz e w n y i m e ta lo w y posiada w sw ej a d m in is tra c ji:

20’ z a k ła d ó w przem. chem iczn,, w ty m 13 cz y n n y c h 15 z a k ła d ó w przem. drzew nego, w ty m 12 cz y n n y c h 20 z a k ła d ó w przem . m etalow ego , w ty m 17 cz y n n y c h

W a rto ś ć p r o d u k c ji 36 zakładó s pra w o zdań z 6 -c iu zakład ów ) w p rz e d s ta w ia ła się na stępu ją co:

w (bra k b o w ie m m iesiącu w rze śn iu

p rz e m y s ł chem iczny — 8.916.090.— zł.

p rz e m y s ł d rz e w n y — 1.572.820.— zł.

p rz e m y s ł m e ta lo w y — 3.429.909.— zł.

R a z e m 13.918.819.— zł.

Ó W S T W O

Z p o ło w ó w d a le k o m o rs k ic h p o w r ó c iły 2 tr a w le r y

„W e g a ” i „P o le s ie " z k tó ry c h k a ż d y o d b y ł po 2 re js y . P rz y w io z ły one razem 189.440 k g ry b y , w a rto ś c i

11.210.140 zł.

Łą cznie p o ło w y b a łty c k ie i d a le k o m o rs k ie w y n io - s ły : 2.599.297 kg. w a rto ś c i zł. S9.146.076 c z y li w y n ik o g ó ln y je s t w y ż s z y od s ie rp n io w e g o o 639.514 kg.

W m ie siącu spra w o zdaw czym za zn a czył się dalszy w z ro s t p ra c y z a k ła d ó w p rz e tw ó rc z y c h . W z ro s ła ró w ­ n ie ż ilo ś ć c z y n n y c h z a k ła d ó w z 77 na 80, z a tru d n ia ją ­ c y c h 1.317 lu d z i. Z w ię k s z y ła się p o w a ż n ie nie t y lk o pra ca solarń, ale także pra ca w ę dzarń i fa b ry k kon serw .

Praca z a k ła d ó w p rz e tw ó rc z y c h p rz e d s ta w ia się n a ­ s tęp ują co: prze w ę dzon o — 543.059 k g zasolono 521.445 kg , k o n s e rw 13.043 k g —■ razem 1.077.547 kg.

Im p o rt w e w rz e ś n iu br. b y ł 2Va raza w ię k s z y od im ­ p o rtu s ie rp n io w e g o . P rzyczyną w z ro s tu im p o rtu b y ły do­

s ta w y U N R R A . Im p o rto w a n o r y b y świeże i solone z Da­

n ii, K a n a d y , S zw e cji, n a łą czn ą sum ę 1.648.031 kg. Im ­ p o rt o b e jm o w a ł: r y b y św ieże — 889.308 k g r y b y s o lo ­ ne — 758.723 k g — razem 1.648.031 kg.

P odobnie ja k m ie s ię c y u b ie g ły c h ró w n ie ż w e w rze ś­

n iu do kon an o e k s p o rtu 24.931 k g ło s o s i m rożo nych , w y ­

w ie z io n y c h do A n g lii, ,

(8)

W m iesiącu spra w o zdaw czym n a s tą p iło zw iększenie stanu k u tr ó w o c z y n n y c h 20 (w p o ró w n a n iu z u b ie g ły m m iesiącem ). P rzyczyną zw ię ksze n ia b y ł p o w ró t ze S tocz­

n i k u tró w w y re m o n to w a n y c h , ja k ró w n ie ż u ru c h o m ie n ie k u tr ó w re w in d y k o w a n y c h z N iem ie c. O g ó ln y stan ta b o ­ r u p o w ię k s z a się w da lszym cią gu na s k u te k p o d ­ noszenia je d n o s te k z a to p io n y c h i b u d o w y n o w ych .

N a te re n ie M o rs k ie g o U rzę du R yb ackie go - Gdańsk p o d n ie s io n o w e w rz e ś n iu br, 3 k u try , o k tó ry c h d o ty c h ­ czas n ie w ie d z ia n o . T a b o r w B udow ie p o w ię k s z y ł się w p o ró w n a n iu z m iesiącem u b ie g ły m o 11 dalszych k u tró w .

Stan ta b o ru zn a jd u ją ce g o się w bu d o w ie , rem o ncie i zato pio ne go p rz e d s ta w ia się na stępu ją co: k u tr y w b u ­ d o w ie — 42, k u t r y w rem o ncie 83, k u tr y zato pio ne —- 12, ło d z i m o to ro w y c h w rem o ncie — 42.

S tra ty p o niesio ne przez ry b a k ó w , b y ły d w u k ro tn ie w yższe w m ie siącu spraw ozdaw czym , a n iż e li w u b ie g ­ ły m . W p ły n ę ły na to zw iększone p o ło w y , a przede w s z y s tk im s iln e w ia tr y i sztorm y.

Liczba ry b a k ó w w z ro s ła w dalszym c ią g u .W m ie ­ siącu spra w o zdaw czym ło w iło 2.421 ry b a k ó w . W celu s z k o le n ia no w ego elem entu p rz y d z ie lo n o na w iększe k u ­ t r y 15 uczniów .

P aństw ow e C e ntrum W y c h o w a n ia M o rs k ie g o s zko li na s w o im k u trz e i ło d z ia c h 10 chłop ców . K u rs ten zo­

stan ie n ie d łu g o zakończony.

O d po czą tku lis to p a d a b r. P C W M . u ru c h o m i rocz­

ną szkołę ju n g ó w i ry b a k ó w da le kom orskich.

W y d a w c a : W o je w ó d z k i U rzą d In fo r m a c ji i P ro p a g a n d y w G dańsku i D e le g a tu ra Rządu dla S pra w W y b rz e ż a R e d a k t o r : M g r L. S re b rn ik

T ło czon o z p o le ce n ia W o je w ó d z k ie g o U rzędu in fo rm a c ji i P ro pagandy w G d a ń sku w d ru k a rn i N r. 8 Spódz. W y d . „ C z y te ln ik w G d y n i u l. M ś c iw o ja 7 — W-04039.

Cytaty