ZASADY PRAWA ADMINISTRACYJNEGO

ZASADY PRAWA

ADMINISTRACYJNEGO

ZASADY PRAWA

ADMINISTRACYJNEGO

- Prawo administracyjne nie nadaje się do kodyfikacji, przez szeroki zakres

obszarów regulacji

- Zasady prawa administracyjnego

zostały określone przez naukę prawa

ZASADY PRAWA

ADMINISTRACYJNEGO

Cel wyodrębnienia zasad nauki prawa administracyjnego:

- Zasadnie porządkujące systemu norm prawa administracyjnego.

- Zasady te zastępują zatem normy

ogólne prawa administracyjnego.

ZASADY PRAWA

ADMINISTRACYJNEGO

- Zasady prawa administracyjnego stanowią część zasad prawa, w

zakresie dotyczącym norm prawa

administracyjnego.

ZASADY PRAWA

ADMINISTRACYJNEGO Zasada prawa:

- Norma prawna mająca podstawowe znaczenie dla całego prawa lub

gałęzi prawa;

- Reguły określone przez naukę prawa służące prawidłowej interpretacji

norm prawnych.

ZASADY PRAWA

ADMINISTRACYJNEGO Podziały zasad prawa

administracyjnego:

Kryterium: źródło prawne 1. Zasady konstytucyjne (np.

pomocniczności)

2. Zasady pozakonstyrucyjne (np.

pisemności postępowania

administracyjnego)

ZASADY PRAWA

ADMINISTRACYJNEGO Podziały zasad prawa

administracyjnego:

Kryterium: Źródło „pochodzenia”

1. Zasady teoretyczne (np.decentralizacja)

2. Zasada normatywna (np. legalność).

ZASADY PRAWA

ADMINISTRACYJNEGO Podziały zasad prawa

administracyjnego:

Kryterium: sposób określenia postulatu 1. Zasady opisowe (np.

decentralizacji);

2. Zasady dyrektywalne (np.

legalności).

ZASADY PRAWA

ADMINISTRACYJNEGO Podziały zasad prawa

administracyjnego:

Kryterium: zakresu obowiązywania 1. Zasada materialna (np. równość

wobec prawa);

2. Zasada procesowa (np. zasada szybkości postępowania

administracyjnego).

ZASADY PRAWA

ADMINISTRACYJNEGO

Zasada demokratycznego państwa

prawnego

ZASADY PRAWA

ADMINISTRACYJNEGO Zasada pomocniczości

Źródło zasady pomocniczości:

1. Konstytucja RP;

2. Europejska Karta Samorządu Lokalnego;

3. W aktach prawnych Unii

Europejskiej.

ZASADY PRAWA

ADMINISTRACYJNEGO Zasada pomocniczości - Działania organów administracji

publicznej powinny podejmowane jak najbliżej obywateli;

- Działania te powinny umożliwić obywatelom jak najszerzej

uczestniczyć w sprawowaniu władzy.

ZASADY PRAWA

ADMINISTRACYJNEGO Zasada pomocniczości

- Działania powinny być podejmowane przede wszystkim przez obywateli, a dopiero w ostateczności przez organy władzy;

- Organy władzy nie powinny

podejmować działań poza

koniecznością.

ZASADY PRAWA

ADMINISTRACYJNEGO Zasada pomocniczości - W przypadku UE – oznacza

ograniczenie działania instytucji wspólnotowych;

- Instytucje wspólnotowe mogą

podejmować działania jedynie w

sytuacji, gdy Państwa Członkowskie

nie mają możliwości samodzielnie

podejmować działań.

ZASADY PRAWA

ADMINISTRACYJNEGO Zasada pomocniczości

- Zasada ta ma dynamiczny charakter;

- Zakres zastosowania tej zasady zależy od sytuacji społecznej i gospodarczej;

- Aktualnie zakres tej zasady ulega rozszerzaniu;

- Zasada ta jest związana z inną

zasadą decentralizacji.

ZASADY PRAWA

ADMINISTRACYJNEGO Zasada proporcjonalności - Nie została wprost wyrażona w

aktach normatywnych;

- Ma opisowy charakter.

ZASADY PRAWA

ADMINISTRACYJNEGO Zasada proporcjonalności

- Organy administracji publicznej nie powinny nadmiernie ingerować w prawa obywateli;

- Organy te nie powinny nadużywać

swoich środków i kompetencji

ZASADY PRAWA

ADMINISTRACYJNEGO Zasada proporcjonalności - Odnosi się do:

1. Stanowienia prawa – do prawodawcy;

2. Stosowania prawa – do organu

administracji publicznej.

ZASADY PRAWA

ADMINISTRACYJNEGO Zasada proporcjonalności Dotyczącej stanowienia prawa

- Trybunał Konstytucyjny określił trzy

pytania pozwalające określić zakres

zastosowania zasady proporcjonalnej

w przypadku stosowaniu prawa.

ZASADY PRAWA

ADMINISTRACYJNEGO

Zasada proporcjonalności

1. Czy norma jest w stanie doprowadzić do zamierzonego celu (przez ustawodawcę);

2. Czy norma jest niezbędna do ochrony interesu publicznego (konieczność

ustanowienia tej normy);

3. Czy efekty pozostaną w proporcji do

zamierzonych obowiązków i ograniczeń

nałożonych na obywateli ?

ZASADY PRAWA

ADMINISTRACYJNEGO

Zasada zrównoważonego rozwoju

Zasada ta jest wyrażona w art. 5 Konstytucji RP.

Rzeczpospolita Polska strzeże niepodległości i nienaruszalności swojego terytorium, zapewnia wolności i prawa człowieka i

obywatela oraz bezpieczeństwo obywateli,

- strzeże dziedzictwa narodowego oraz

- zapewnia ochronę środowiska, kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju.

ZASADY PRAWA

ADMINISTRACYJNEGO

Zasada zrównoważonego rozwoju Rozwój społeczno-gospodarczy

powinien uwzględnić:

- Równowagę przyrodniczą;

- Trwałość procesów przyrodniczych.

ZASADY PRAWA

ADMINISTRACYJNEGO

Zasada ochrony praw nabytych - Obywatel powinien mieć zapewnioną

ochronę sowich praw przed sądem administracyjnym (ochrona

naruszeniem prawa przez organy

administracji publicznej).

ZASADY PRAWA

ADMINISTRACYJNEGO

Zasada ochrony praw nabytych - Nabyte prawo powinno być stabilne;

- Takie prawo jest określone przez przepisy prawa powszechnie

obowiązującego.

ZASADY PRAWA

ADMINISTRACYJNEGO Zasady dotyczące

organów administracji publicznej 1. Zasada kompetencyjności;

2. Zasada zespolenia administracji;

3. Zasada efektywności.

ZASADY PRAWA

ADMINISTRACYJNEGO Zasada kompetencyjności - Kompetencja do załatwienie

określonych rodzajów spraw jest przypisana jednemu organowi

- Zmiany kompetencji mogą nastąpić A. Ustawowo;

B. W sposób określony przez ustawę.

ZASADY PRAWA

ADMINISTRACYJNEGO Zasada kompetencyjności Właściwość organu administracji

publicznej:

1. Właściwość rzeczowa – k.

merytoryczne;

2. Właściwość miejscowa – k. terytorium;

3. Właściwość instancyjna – k.

funkcjonalne.

ZASADY PRAWA

ADMINISTRACYJNEGO Zasada kompetencyjności Obowiązek organu administracji

publicznej;

- Organ powinien przestrzegać kompetencji z urzędu;

- W przypadku niewłaściwości –

przekazanie kompetentnemu

organowi.

ZASADY PRAWA

ADMINISTRACYJNEGO Zasada zespolenia - Dotyczy organów terenowych - Kompetencje przyznane wielu

organom centralnym powinny odpowiadać zespolonym

kompetencjom jednego organu

terenowego.

ZASADY PRAWA

ADMINISTRACYJNEGO Zasada zespolenia - Zasada ta jest związana z

decentralizacją;

- Zespolone organy terenowe nie są hierarchicznie podporządkowane wielu organom centralnym;

- Podporządkowanie to ma jedynie

funkcjonalny charakter.

ZASADY PRAWA

ADMINISTRACYJNEGO Zasady ogólne kodeksu

postępowania administracyjnego - Zawiera jedyne uporządkowane

zasady w prawie administracyjnym;

- Zasady te wykraczają poza

postępowanie administracyjne –

dotyczą także materialnego prawa

administracyjnego.

ZASADY PRAWA

ADMINISTRACYJNEGO Zasady ogólne kodeksu

postępowania administracyjnego

Prawa refleksowe

- Zasady te dotyczą obowiązków

organów – jednocześnie pośrednio

wpływają na prawa jednostek.

ZASADY PRAWA

ADMINISTRACYJNEGO

Zasady podstawowe kpa

- Mające znaczenie poza postępowaniem administracyjnym.

1. Zasada praworządności – art. 6 kpa 2. Zasada legalności – art. 7 kpa

3. Zasada prawdy obiektywnej – art. 7 kpa 4. Zasada uwzględniania interesu

społecznego i słusznego interesu

obywateli – art. 7 kpa

ZASADY PRAWA

ADMINISTRACYJNEGO

Zasady kpa dot. uprawnień prcoesowych

- Kolejna grupa – dotyczy uprawnień procesowych.

1. Zasada pogłębiania zaufania obywateli do organów państwa –art. 8 kpa;

2. Zasada obowiązku udzielania

informacji faktycznej i przekonywania –

art. 11 kpa

ZASADY PRAWA

ADMINISTRACYJNEGO

Zasady kpa dot. uprawnień procesowych

3. Zasada czynnego udziału stron w postępowaniu – art. 10 kpa;

4. Zasada ugodowego załatwiania spraw administracyjnych – art. 13 kpa;

5. Zasada szybkości i prostoty

postępowania – art. 12 kpa;

ZASADY PRAWA

ADMINISTRACYJNEGO

Zasady kpa dot. uprawnień procesowych

6. Zasada pisemności – art. 14 kpa;

7. Zasada dwuinstancyjności – art. 15 kpa;

8. Zasada trwałości decyzji

ostatecznych – art. 16 kpa.

Dziękuję za uwagę