• Nie Znaleziono Wyników

POSTĘPOWANIE EGZEKUCYJNE

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "POSTĘPOWANIE EGZEKUCYJNE"

Copied!
33
0
0

Pełen tekst

(1)

POSTĘPOWANIE EGZEKUCYJNE

CZ. III

(2)

ZAGADNIENIA

EGZEKUCJA ŚWIADCZEŃ PIENIĘŻNYCH

EGZEKUCJA ŚWIADCZEŃ NIEPIENIĘŻNYCH

PODZIAŁ SUMY UZYSKANEJ Z

EGZEKUCJI

(3)

EGZEKUCJA ŚWIADCZEŃ PIENIĘŻNYCH- WIADOMOŚCI WSTĘPNE

 Egzekucja świadczeń pieniężnych jest

najczęstszym rodzajem egzekucji stosowanym w praktyce.

 Celem egzekucji świadczeń pieniężnych jest

wyegzekwowanie sumy pieniężnej.

 Ze względu na sposób egzekucji świadczeń pieniężnych możemy wyróżnić:

Egzekucję z ruchomości

Egzekucję z wynagrodzenia za

pracę

Egzekucję z rachunków bankowych

Egzekucję z innych wierzytelności i

innych praw majątkowych

Egzekucję z nieruchomości

Egzekucję z ułamkowej części nieruchomości oraz

użytkowania wieczystego

Uproszczoną egzekucję z nieruchomości

Egzekucję ze

statków morskich

(4)

EGZEKUCJA Z RUCHOMOŚCI

• Brak definicji legalnej ruchomości. Ustawodawca polski zdefiniował jedynie termin nieruchomości (Art.  46 §  1. Nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności). Na podstawie powyższego przyjmuje się, że egzekucja z ruchomości  kierowana jest do przedmiotów niebędących nieruchomościami czy częściami składowych nieruchomości (ujęcie negatywne). Nie można kierować egzekucji do części składowych nieruchomości ze względu na ich istotę- nie mogą być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych (częścią składową rzeczy jest wszystko, co nie może być od niej odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego).

• Ten sposób egzekucji nie może być zastosowany do zbioru rzeczy

• Nie stosujemy do dóbr objętych prawem własności przemysłowej, dóbr będących przedmiotem praw autorskich, energii itd.

• Regulację związaną z omawianym sposobem stosujemy odpowiednio do egzekucji ze zwierząt ( pod uwagę bierzemy regulacje prawne związane z ochroną zwierząt)

• Zajęcie rzeczy głównej odnosi skutek do jej części składowych. Jeżeli część składowa straci swój charakter  powiązania z rzeczą, wówczas staje się odrębnym przedmiotem własności, a co za tym idzie, staje się odrębnym przedmiotem egzekucji z

ruchomości.

• Przedmiotem egzekucji może być ułamkowa część ruchomości ( przy współwłasności niebędącej współwłasnością łączną- przy współwłasności łącznej potrzebujemy

bowiem tytułu wykonawczego przeciwko wszystkim współwłaścicielom). 

• Przedmiotem egzekucji z ruchomości mogą być także pieniądze- uwaga wyłącznie z

monet i banknotów niebędących środkami płatniczymi. 

(5)

EGZEKUCJA Z RUCHOMOŚCI - właściwość organu

Art.  844.  [Właściwość komornika]

§  1. Egzekucja z ruchomości należy do komornika ogólnej właściwości dłużnika. Jeżeli dłużnik nie ma miejsca zamieszkania, siedziby lub oddziału na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, do przeprowadzenia egzekucji właściwy jest komornik tego sądu, w którego okręgu znajdują się ruchomości.

§  2. Komornik, który wszczął egzekucję z niektórych ruchomości dłużnika, jest właściwy do przeprowadzenia egzekucji z pozostałych ruchomości dłużnika, chociażby znajdowały się w okręgu innego sądu.

§  3. Komornik wybrany przez wierzyciela oraz komornik, o którym mowa w § 2, po dokonaniu zajęcia ruchomości zawiadamia o zajęciu komornika działającego przy sądzie rejonowym, w którego okręgu znajdują się ruchomości, w chwili zajęcia, przesyłając odpis protokołu zajęcia ruchomości.

Komornik: ogólna właściwość dłużnika

Gdy brak miejsca zamieszkania/siedziby/oddziału na terenie RP- komornik działający przy sądzie, w którego okręgu znajdują się ruchomości. 

Jeżeli komornik wszczął egzekucję z kilku

ruchomości dłużnika, wówczas będzie właściwy

do prowadzenia egzekucji z innych ruchomości,

nawet jeżeli znajdują się one w okręgu innego

sądu. 

(6)

EGZEKUCJ A Z

RUCHOMO ŚCI- ETAPY

Możemy wyróżnić dwa etapy egzekucji z ruchomości:

Zajęcie ruchomości,

Sprzedaż ruchomości.

Komornik przystępuje do egzekucji z ruchomości poprzez ich zajęcie. Dokonując zajęcia, komornik ma obowiązek zawiadomić dłużnika o wszczęciu egzekucji. Zajęcie następuje poprzez wpisanie ruchomości do protokołu zajęcia w oparciu o art. 809 KPC.

Art. 845 [Zajęcie]

§ 1. Do egzekucji z ruchomości komornik przystępuje przez ich zajęcie.

§ 2. Zająć można ruchomości dłużnika będące w jego władaniu albo we władaniu samego wierzyciela, który do nich skierował egzekucję.

Nie podlegają jednak zajęciu ruchomości, jeżeli z ujawnionych w sprawie okoliczności wynika, że nie stanowią one własności dłużnika. Ruchomości dłużnika będące we władaniu osoby trzeciej można zająć tylko wówczas, gdy osoba ta zgadza się na ich zajęcie albo przyznaje, że stanowią one własność dłużnika, oraz w przypadkach wskazanych w ustawie. Jednakże w razie zbiegu egzekucji sądowej i administracyjnej dopuszczalne jest zajęcie ruchomości na zasadach przewidzianych w przepisach o egzekucji administracyjnej.

§ 21. W przypadku egzekucji świadczeń alimentacyjnych komornik może zająć także ruchomości będące we władaniu osoby zamieszkującej wspólnie z dłużnikiem bez zgody tej osoby, chyba że przedstawi ona dowód, że ruchomości są jej własnością.

§ 22. Komornik umarza postępowanie w niezbędnym zakresie, jeżeli przedstawiono niebudzący wątpliwości dowód na piśmie, że zajęte ruchomości nie stanowią własności dłużnika. Nie dotyczy to sytuacji, w której sam dłużnik dokonał zbycia ruchomości na rzecz osoby trzeciej.

§ 23. W przypadku złożenia przez osobę trzecią skargi na zajęcie, miesięczny termin do wniesienia powództwa, o którym mowa w art.

841 § 1, zaczyna biec dla tej osoby od dnia doręczenia jej postanowienia oddalającego skargę.

§ 24. Tytuł wykonawczy wystawiony przeciwko osobie pozostającej w związku małżeńskim stanowi podstawę do zajęcia ruchomości wchodzącej w skład majątku wspólnego. Jeżeli zajęta ruchomość wchodzi w skład majątku wspólnego, dalsze czynności egzekucyjne dopuszczalne są na podstawie tytułu wykonawczego wystawionego przeciwko obojgu małżonkom.

§ 3. Nie należy zajmować więcej ruchomości ponad te, które są potrzebne do zaspokojenia należności i kosztów egzekucyjnych.

Co podlega zajęciu:

Ruchomości dłużnika będące w jego władaniu,

Ruchomości dłużnika będące we władaniu wierzyciela, który skierował do nich egzekucję

Ruchomości  dłużnika będące we władaniu osoby trzeciej, jeżeli osoba ta zgadza się na ich zajęcie

Ruchomości dłużnika będące we władaniu osoby trzeciej, jeżeli osoba ta  przyznaje, że ruchomości stanowią własność dłużnika

Ruchomości  dłużnika będące we władaniu osoby trzeciej w przypadkach wskazanych w ustawie

WŁADANIE-  faktyczne dysponowanie ruchomością bez względu na tytuł prawny władania rzeczą (np. własność, użytkowanie, użyczenie itd.)- wynika to z tego, że komornik zasadniczo nie bada stosunku prawnego łączącego dłużnika z ruchomością.  W przypadku sytuacji, o której mowa w zd. 2 paragrafu 2 komornik ocenia jedynie dowody na poparcie twierdzenia, że ruchomości nie są własnością dłużnika. 

UJAWNIONE W SPRAWIE OKOLICZNOŚCI- brak sztywnego katalogu środków dowodowych ani katalogu podmiotów, które mogą przekazać takie informacje. Przyjmuje się więc, że informacje o tych okolicznościach może przekazać sam dłużnik, wierzyciel, osoba trzecia czy też mogą one się „ujawnić” w wyniku dokonanych spostrzeżeń samego komornika. Informacje o tych okolicznościach mogą wynikać z dokumentów prywatnych, urzędowych itd. Okoliczności te powinny zostać ujawnione przed dokonaniem zajęcia („ nie podlegają zajęciu”). Po faktycznym zajęciu w sytuacji przedstawienia omawianych okoliczności komornik umorzy postępowania w niezbędnym zakresie. Proszę zwrócić uwagę, że w sytuacji umorzenia ustawodawca posługuje się już innym sformułowaniem- mówi nam o  niebudzącym wątpliwości dowodzie na piśmie. 

ZGODA OSOBY TRZECIEJ- może być wyraźna lub dorozumiana (przez podpisanie protokołu zajęcia) UZNANIE- powinno być wyraźne i odpowiednio udokumentowane

Co nie podlega zajęciu:

Ruchomości, jeżeli z ujawnionych okoliczności wynika, że nie są one własnością dłużnika,

Ruchomości dłużnika będące we władaniu osoby trzeciej, jeżeli osoba ta nie zgodziła się na ich zajęcie

Zajęcie przy egzekucji alimentów: zajęciu podlegać będą także ruchomości będące we władaniu osoby wspólnie zamieszkującej z dłużnikiem, CHYBA ŻĘ osoba ta przedstawi dowód, że ruchomości SĄ JEJ WŁASNOŚCIĄ. (otwarty katalog środków dowodowych- oceny dokonuje wówczas komornik)

(7)

EGZEKUCJA Z CZĘŚCI UŁAMKOWEJ RUCHOMOŚCI

Art. 846 [Egzekucja z części ułamkowej]

§ 1. Egzekucja z ułamkowej części rzeczy ruchomej będącej wspólną własnością kilku osób odbywa się w sposób przewidziany dla egzekucji z ruchomości, z zastrzeżeniem, że sprzedaży podlega tylko udział dłużnika.

§ 2. Innym współwłaścicielom przysługuje łącznie prawo żądania, aby cała rzecz została sprzedana.

Taka egzekucja jest możliwa, jeżeli kilku osobom przysługuje prawo własności do danej rzeczy i jest to

współwłasność ułamkowa (nie łączna). Nie ma tutaj żadnego znaczenia rozmiar udziału- wystarczy sam fakt, że dłużnik jest współwłaścicielem danej ruchomości. Po sprzedaży udziału w ruchomości w miejsce dłużnika wchodzi nabywca- nie dochodzi tutaj zatem do zniesienia współwłasności.

Należy podkreślić, że zajęciu nie podlega cała ruchomość (odmiennie, m,in. J. Misztal- Konecka).

Pozostali współwłaściciele mogą wspólnie wysunąć żądanie, aby cała rzecz została sprzedana. Uwaga! Takie żądanie musi zostać zgłoszone jako żądanie zgodne i wspólne wszystkich współwłaścicieli.

Jeżeli brak jest zgody współwłaścicieli co do zgłoszenia żądania sprzedaży całości rzeczy, zastosowanie może znaleźć art. 199 KC

Art. 199 [Przekroczenie zwykłego zarządu] Do rozporządzania rzeczą wspólną oraz do innych czynności, które przekraczają zakres zwykłego zarządu, potrzebna jest zgoda wszystkich współwłaścicieli. W braku takiej zgody współwłaściciele, których udziały wynoszą co najmniej połowę, mogą żądać rozstrzygnięcia przez sąd, który orzeknie mając na względzie cel zamierzonej czynności oraz interesy wszystkich współwłaścicieli.

Ustawodawca nie wskazał terminu na zgłoszenie takiego żądania- przyjmuje się, że żądanie musi zostać zgłoszone najpóźniej przez licytacją ( w formie pisemnej lub ustnie do protokołu- por. Art. 760 KPC)

Współwłaściciele także otrzymują odpis protokołu zajęcia- 847 KPC

(8)

PROTOKÓ Ł ZAJĘCIA

Art. 847 [Protokół zajęcia] 

§ 1. Komornik dokonuje zajęcia przez wpisanie ruchomości do protokołu zajęcia. Odpis protokołu zajęcia należy doręczyć dłużnikowi i współwłaścicielom zajętej ruchomości, którzy nie są dłużnikami, jak również wierzycielowi, który nie był obecny przy zajęciu.

§ 2. Dłużnik, pod rygorem odpowiedzialności za szkodę, przy zajęciu, a jeżeli jest nieobecny - niezwłocznie po otrzymaniu odpisu protokołu zajęcia, wskazuje komornikowi ruchomości znajdujące się w jego władaniu, do których osobom trzecim przysługuje prawo żądania zwolnienia ich od egzekucji, z podaniem adresów tych osób, oraz powiadamia komornika o wcześniejszych zajęciach tej samej rzeczy dokonanych przez organy egzekucyjne, z podaniem daty tych zajęć i wysokości należności, na poczet których te zajęcia zostały dokonane. Komornik zawiadamia o zajęciu ruchomości osoby wskazane przez dłużnika. 

-odpis protokołu zajęcia doręczany jest:

- dłużnikowi,

- wierzycielowi, jeżeli był nieobecny przy zajęciu ruchomości, - współwłaścicielom zajętej ruchomości

Art. 853 [Oszacowanie] 

§ 1. Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, komornik, dokonując zajęcia, szacuje wartość zajętych ruchomości i oznacza ją w protokole zajęcia.

§ 2. Zastrzeżenia do oszacowania wartości dokonanego przez komornika wnosi się komornikowi do protokołu przy zajęciu ruchomości, a gdyby nie było to możliwe - w terminie trzech dni od dnia doręczenia odpisu protokołu zajęcia. W razie wniesienia zastrzeżeń komornik zamieszcza w protokole zajęcia wzmiankę o ich treści i wyznacza biegłego.

§ 3. O sposobie i terminie wniesienia zastrzeżeń do oszacowania wartości komornik poucza strony, dokonując zajęcia, a jeżeli zajęcia dokonano pod nieobecność strony - przy doręczeniu protokołu zajęcia.

§ 4. Jeżeli komornik uzna, że w celu oszacowania wartości należy wezwać biegłego, albo wierzyciel lub dłużnik wniósł zastrzeżenia, oszacowania wartości dokonuje komornik na podstawie opinii biegłego przy samym zajęciu, a gdyby to nie było możliwe, w terminie późniejszym. Jeżeli wartość zajętej ruchomości według oceny komornika przekracza dwadzieścia pięć tysięcy złotych, komornik wzywa do oszacowania wartości biegłego.

§ 5. Jeżeli oszacowanie wartości zajętych ruchomości następuje po sporządzeniu protokołu zajęcia, komornik dokonuje tego oszacowania w drodze postanowienia.

-

W protokole zajęcia oznacza się oszacowaną przez komornika wartość zajętej ruchomości.

-

Jeżeli istnieją zastrzeżenia co do wartości szacunku, takie zastrzeżenie wnosimy przy dokonaniu zajęcia lub, gdyby nie było to możliwe, w terminie 3 dni od dnia doręczenia odpisu. 

-

Oszacowana wartość może także wynikać z opinii biegłego, jeżeli a) komornik uzna, że w celu oszacowania istnieje konieczność zasięgnięcia takiej opinii, b) wierzyciel lub dłużnik wnieśli zastrzeżenie co do wartości oszacowania wskazanej przez komornika.

(9)

SKUTEK ZAJĘCIA

Art. 848 [Skutki] Zajęcie ma ten skutek, że rozporządzenie ruchomością dokonane po zajęciu nie ma wpływu na dalszy bieg postępowania, a postępowanie egzekucyjne z zajętej ruchomości może być prowadzone również przeciwko nabywcy. Przepis ten nie narusza przepisów o ochronie nabywcy w dobrej wierze.

Art. 849 [Przerwanie zajęcia] Jeżeli komornik przerywa zajęcie, powinien stosownie do okoliczności poczynić kroki zapobiegające usunięciu ruchomości jeszcze niezajętych.

• Dłużnik nie traci prawa własności do zajętej ruchomości. Jeżeli dłużnik dokona zbycia zajętej ruchomości, wówczas dalsze postępowanie będzie toczyć się przy udziale nabywcy bez konieczności nadawania przeciwko niemu klauzuli. Idąc za S.

Cieślakiem, można powiedzieć, że czynność rozporządzająca dokonana po zajęciu jest względnie bezskuteczna, tzn. jest pozbawiona skuteczności wyłącznie względem wierzyciela egzekwującego (S. Cieślak, [w:] J. Jankowski (red.), Kodeks, t. 2, 2019, s. 640).

• Nabywca ruchomości może zasłaniać się dobrą wiarą przy nabyciu (art. 169 KC)- powinien wytoczyć powództwo o zwolnienie rzeczy spod egzekucji.

• Co do przerwania zajęcia- w KPC nie został wskazany katalog przyczyn przerwania zajęcia. Doktryna postuluje, aby pod tym terminem rozumieć wydarzenia wyjątkowe (np. klęska żywiołowa, zasłąbnięcie komornika itd.). Chodzić tu będzie o takie zdarzenia, które znacząco utrudniają lub uniemożliwiają podjęcie dalszych czynności.

• Przerwanie zajęcia to nie to samo co powstrzymanie się z dokonaniem czynności.

• Obowiązek komornika podjęcia czynności zapobiegających usunięciu

ruchomości jeszcze przez niego niezajętych- np. opieczętowanie

pomieszczenia, w którym takie ruchomości się znajdują.

(10)

ZAJĘTE

PIENIĄDZE

Art. 852 [Zajęte pieniądze] 

§ 1. Z zajętych pieniędzy komornik zaspokoi wierzycieli, a jeżeli nie wystarczają na zaspokojenie wszystkich wierzycieli, złoży je na rachunek depozytowy Ministra Finansów w celu podziału.

§ 2. Złożenie na rachunek depozytowy Ministra Finansów nastąpi również wówczas, gdy zgłoszono zarzut, że osobie trzeciej przysługuje do zajętych pieniędzy prawo stanowiące przeszkodę do wydania ich wierzycielowi. Sąd postanowi wydać pieniądze wierzycielowi, jeżeli w ciągu miesiąca od złożenia ich na rachunek depozytowy Ministra Finansów nie będzie złożone orzeczenie właściwego sądu zwalniające od zajęcia lub wstrzymujące wydanie pieniędzy.

§ 3. Na postanowienie sądu co do wydania pieniędzy przysługuje zażalenie.

Postanowienie staje się wykonalne dopiero z chwilą uprawomocnienia się. 

• Chodzi tutaj o pieniądze będące środkiem płatniczym, nie banknoty i monety mająze wartość historyczną.

• Powyższa regulacja wskazuje Nam na trzy sytuacje:

• Zajęte pieniądze wystarczają na zaspokojenie wierzycieli,

• Zajęte pieniądze nie wystarczają na zaspokojenie wierzycieli,

• Zgłoszono zarzut, że osobie trzeciej przysługuje prawo do zajętych pieniędzy, stanowiące przeszkodę do ich wydania

• W pierwszej z przytoczonych sytuacji, komornik wyda pieniądze wierzycielom,

• W drugiej zaś, komornik złoży zajęte pieniądze na rachunek depozytowy Ministra Finansów celem dokonania planu podziału.

• W trzeciej sytuacji, komornik również złoży zajęte pieniądze na

rachunek depozytowy Ministra Finansów. Zarzut, o którym mowa w § 2

może zostać podniesiony zarówno przez osobę trzecią, jak i przez

samego dłużnika. Osoba trzecia może skorzystać z powództwa

przeciwegzekucyjnego ekscydencyjnego.

(11)

ZNAK ZAJĘCIA

Art. 854 [Oznakowanie] Na każdej zajętej ruchomości komornik umieści znak

ujawniający na zewnątrz jej

zajęcie, a jeżeli to nie jest

możliwe, ujawni je w inny

sposób.

(12)

DOZÓR

Art. 855 [Dozór] 

§ 1. Zajęte ruchomości komornik pozostawia pod dozorem osoby, u której je zajął. Jedynie z ważnych przyczyn komornik może, w każdym stanie postępowania, oddać zajęte ruchomości pod dozór innej osobie, nie wyłączając wierzyciela, choćby to było połączone z koniecznością ich przeniesienia. Osoba ta pełni obowiązki dozorcy. Komornik doręcza jej protokół zajęcia. Dozorcą nie może być komornik ani osoba przez niego zatrudniona, ich małżonkowie, dzieci, rodzice ani rodzeństwo. Komornik nie może nawet z ważnych przyczyn odebrać dozoru, jeżeli koszty przeniesienia lub przechowywania rzeczy byłyby niewspółmiernie wysokie w stosunku do jej wartości.

§ 11. Odebranie dozoru następuje w drodze postanowienia, którego uzasadnienie zawiera w szczególności wskazanie przyczyn odebrania dozoru.

§ 12. O odebraniu dozoru komornik niezwłocznie zawiadamia sąd właściwy ze względu na siedzibę kancelarii komornika, przesyłając odpis postanowienia, o którym mowa w § 11, oraz nośnik zawierający nagranie z przebiegu czynności. 

§ 13. W razie uchylenia postanowienia, o którym mowa w § 11, sąd może obciążyć komornika kosztami związanymi z nieuzasadnionym odebraniem dozoru. W takim przypadku sumę wydatków i wysokość wynagrodzenia ustala postanowieniem sąd.

§ 14. W przypadkach uzasadniających odebranie dozoru, komornik może przejąć pod osobisty dozór drobne ruchomości należące do dłużnika. W takim przypadku przepisu art. 858 nie stosuje się. Zajęte przedmioty przechowywane są w kancelarii komornika. Na polecenie sądu albo zgodne wezwanie obu stron komornik obowiązany jest wydać ruchomości uprawnionemu.

§ 2. Jeżeli właściwości zajętych ruchomości za tym przemawiają, komornik składa je do depozytu sądowego albo oddaje na przechowanie właściwej instytucji.

§ 3. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, właściwe instytucje oraz szczegółowy sposób składania ruchomości do depozytu sądowego albo oddawania na przechowanie właściwym instytucjom, mając na względzie właściwości tych ruchomości, ochronę praw stron, sprawność postępowania i skuteczność egzekucji.

Zasadą jest, że zajęte ruchomości pozostawia się pod dozorem osoby, u której komornik dokonał zajęcia (dłużnik, osoba trzecia, wierzyciel)

Art. 855 KPC nie ma zastosowania do zajętych pieniędzy

Jeżeli aktualizują się ważne przyczyny można oddać zajęte nieruchomości pod dozór innej osoby- inna osoba, tj, osoba niebędąca osobą, u której komornik dokonał zajęcia. Ważną przyczyną może być np. obawa zniszczenia rzeczy, utrudnienia egzekucji itd.

Nie można jednak odebrać dozoru, o którym mowa w zd. 1 par. 1 art. 855 KPC, jeżeli koszty takiego przeniesienia byłyby niewspółmiernie wysokie w stosunku do wartości zajętej rzeczy.

855 KPC zawiera katalog osób, które nie mogą być dozorcą zajętej rzeczy. Są to: 

Komornik,

Osoba zatrudniona przez komornika,

Małżonek komornika,

Dzieci, rodzice, rodzeństwo komornika.

Jeżeli komornik stwierdza konieczność odebrania dozoru- wówczas wydaje postanowienie wraz z uzasadnieniem, a o odebraniu dozoru niezwłocznie powiadamia sąd właściwy ze względu na siedzibę kancelarii komornika (przesyła sądowi odpis postanowienia)

Jeżeli dozorcą jest dłużnik lub osoba wspólnie z nim zamieszkująca, wówczas zachowują oni prawo do korzystania z zajętej rzeczy.

Korzystanie jednak nie może doprowadzić do zmniejszenia wartości tej rzeczy (art. 861).

Dozorca zajętych ruchomości ma prawo do:

1) zwrotu wydatków związanych z przechowywaniem zajętych ruchomości;

2) wynagrodzenia za dozór odpowiednio do poniesionych trudów;

3) zwykłego używania zajętych ruchomości, byleby przez to rzecz nie straciła na wartości.

Dozorca ma obowiązek:

1) przechowywania oddanych pod dozór ruchomości z zachowaniem należytej staranności, tak aby rzeczy nie straciły na wartości;

2) oddania zajętych ruchomości na wezwanie komornika, stosownie do orzeczenia sądu albo na zgodne wezwanie obu stron (jeżeli dozorca nie zastosuje się do wezwania, komornik odbiera mu zajęte rzeczy);

3) zawiadomienia komornika o zamierzonej zmianie miejsca przechowania ruchomości. (Michalska- Marciniak, [w:] A. Marciniak (red.),  KODEKS POSTĘPOWANIA CYWILNEGO. TOM IV. KOMENTARZ. ART. 730–1095, Warszawa 2020, dostęp: Legalis).

(13)

SPRZEDAŻ- TERMIN

Art. 864 [Dopuszczalny termin sprzedaży zajętych ruchomości]

§ 1. Sprzedaż zajętych ruchomości nie może nastąpić wcześniej niż po upływie dwóch tygodni od dnia uprawomocnienia się zajęcia.

§ 2. Sprzedaż zajętych ruchomości może nastąpić bezpośrednio po zajęciu, jeżeli:

1) ruchomości ulegają łatwo zepsuciu albo sprawowanie nad nimi dozoru lub ich przechowywanie powodowałoby nadmierne koszty;

2) zajęto inwentarz żywy, a dłużnik odmówił zgody na przyjęcie go pod dozór.

Sprzedaż to drugie stadium egzekucji z ruchomości. Może mieć charakter licytacyjny bądź nielicytacyjny (np. sprzedażą nielicytacyjną będzie sprzedaż z wolnej ręki).

Zasadą przy sprzedaży zajętej ruchomości jest zachowanie minimalnego terminu, o którym mowa w par. 1 art. 864 KPC- tj. sprzedaży rzeczy można dokonać dopiero po upływie 2 tygodni od uprawomocnienia się zajęcia (jeżeli na czynność komornika złożono skargę, wówczas należy poczegać na jej prawomocne rozstrzygnięcie).

Termin, o którym mowa wyżej nie ma zastosowania do sprzedaży:

Ruchomości, które łatwo ulegają zepsuciu (np. świeża żywność) albo sprawowanie dozoru/ich przechowywani powodowałoby nadmierne koszty,

Zajęto żywy inwentarz ( zwierzęta hodowlane), a dłużnik odmówił zgody na przyjęcie go pod dozór.

• W przypadkach wskazanych powyzej, sprzedaż może nastąpić zasadniczo od razu po zajęciu. UWAGA!

Ocena okoliczności, o których mowa w paragrafie drugim należy do komornika.

(14)

SPRZEDAŻ

NIELICYTACYJN A

Art. 8641 [Sprzedaż z wolnej ręki] Komornik może sprzedać ruchomości z wolnej ręki, jeżeli dłużnik wyraził na to zgodę i określił minimalną cenę zbycia. Sprzedaż może nastąpić, jeżeli żaden z wierzycieli prowadzących egzekucję nie sprzeciwił się jej w terminie tygodnia, a w przypadku ruchomości wymienionych w art. 864 § 2 - w terminie trzech dni, od dnia zawiadomienia go przez komornika o zamiarze jej przeprowadzenia i minimalnej cenie zbycia określonej przez dłużnika.

Art. 865 [Sprzedaż pozalicytacyjna] 

§ 1. Zajęte ruchomości nieużywane, stanowiące przedmiot obrotu handlowego, komornik na wniosek strony może sprzedać przedsiębiorcy prowadzącemu obrót takimi ruchomościami po cenach hurtowych, a gdy takie ceny nie zostaną udokumentowane, po cenach o 25% niższych od wartości szacunkowej ruchomości.

§ 2.(uchylony)

§ 3.(uchylony)

Sprzedaż z wolnej ręki może nastąpić:

-

Jeżeli dłużnik wyraził zgodę na taką sprzedaż (zgoda może być wyrażona pisemnie lub ustnie)

-

Dłużnik określił minimalną cenę zbycia,

-

Jeżeli żaden z wierzycieli nie sprzeciwił się takiej sprzedaży w terminie tygodnia/ 3 dni dla rzeczy z art.

864 § 2 liczonych od dnia zawiadomienia wierzyciela przez komornika o zamiarze przeprowadzenia sprzedaży z wolnej ręki i minimalnej cenie ustalonej przez dłużnika (sprzeciw może zostać wyrażony zarówno w formie pisemnej jak i ustnej- nie wymaga uzasadnienia)

Sprzedaż pozalicytacyjna,  gdzie nabywcą ma być przedsiębiorca prowadzący obrót ruchomościami stanowiącymi przedmiot obrotu handlowego:

-

Tego typu sprzedaży komornik może dokonać tylko na wniosek stron, tj. wierzyciela lub dłużnika,

-

Przedmiotem sprzedaży pozalicytacyjnej muszą być rzeczy nieużywane stanowiące przedmiot obrotu handlowego,

-

Cena: sprzedaż następuje po cenach hurtowych, a gdy taka cena nie została udokumentowana, sprzedaż może nastąpić po cenach o 25% niższych od wartości szacunkowej

Art. 8661 [Sprzedaż zajętych ruchomości] Zajęte ruchomości, których sprzedaż wymaga zezwolenia, komornik sprzeda za pośrednictwem przedsiębiorstwa posiadającego takie zezwolenie albo sprzeda je temu przedsiębiorstwu. Do wyceny ruchomości przepis art. 865 stosuje się odpowiednio.

Ruchomości, które wymagają zezwolenia w sytuacji ich dystrybuowania (np. amunicja)

Zezwoleniem może być licencja, koncesja itd.

Omawiany artykuł przedstawia dwie możliwości: gdy nabywcą jest przedsiębiorstwo posiadające takie zezwolenie lub gdy takie przedsiębiorstwo pośredniczy jedynie przy sprzedaży takich ruchomości

(15)

SPRZEDAŻ LICYTACYJNA

Art. 867 [Sprzedaż licytacyjna]

§ 1. Zajęte ruchomości, niesprzedane według przepisów poprzedzających, z wyłączeniem przypadku, o którym mowa w art. 8661, komornik sprzedaje w drodze licytacji publicznej.

§ 1[1]. Obwieszczenie o licytacji ogłasza się publicznie w budynku sądu rejonowego właściwego dla miejsca licytacji oraz na stronie internetowej Krajowej Rady Komorniczej. Jeżeli wartość ruchomości, objętych jednym obwieszczeniem o licytacji, została oszacowana na kwotę wyższą niż pięć tysięcy złotych, komornik może zamieścić obwieszczenie o licytacji także w dzienniku poczytnym w danej

miejscowości. Obwieszczenie o licytacji doręcza się stronom i dozorcy zajętych ruchomości.

§ 1[2]. W obwieszczeniu o licytacji komornik określa czas, miejsce, przedmiot oraz warunki licytacji, sumę oszacowania i cenę wywołania oraz miejsce i czas, w których można oglądać ruchomości. Ponadto w obwieszczeniu o licytacji zamieszcza się wzmiankę, że prawa osób trzecich nie będą przeszkodą do przeprowadzenia licytacji i przybicia na rzecz nabywcy bez zastrzeżeń, jeżeli osoby te przed rozpoczęciem przetargu nie złożą dowodu, że wniosły powództwo o zwolnienie ruchomości od egzekucji i uzyskały w tym zakresie orzeczenie

wstrzymujące egzekucję.

§ 1[3]. Jeżeli na licytację została wystawiona znaczna liczba ruchomości, w obwieszczeniu o licytacji wystarczy ogólnie podać ich rodzaj, liczbę i łączną sumę oszacowania, a ponadto wskazać rodzaj, sumę oszacowania i cenę wywołania przedmiotów o większej wartości.

§ 1[4]. W razie możliwości ogłasza się jedno obwieszczenie o licytacjach ruchomości, choćby należały one do różnych dłużników i różne były terminy licytacji. Koszty ogłoszenia rozkłada się pomiędzy poszczególne sprawy proporcjonalnie do sum oszacowania ruchomości.

§ 2. Cena wywołania w pierwszym terminie licytacji publicznej wynosi trzy czwarte wartości szacunkowej. Jeżeli licytacja w pierwszym terminie nie dojdzie do skutku, zajęte ruchomości mogą być sprzedane w drugim terminie licytacyjnym. Cena wywołania w drugim terminie licytacyjnym wynosi połowę wartości szacunkowej. Sprzedaż licytacyjna nie może nastąpić za cenę niższą od ceny wywołania.

§ 3. Obwieszczenie o licytacji komornik doręcza dłużnikowi najpóźniej na tydzień przed rozpoczęciem licytacji. W przypadkach określonych w art. 864 § 2 obwieszczenie to doręcza się dłużnikowi przed rozpoczęciem licytacji.

§ 4.(uchylony)

§ 5.(uchylony)

Sprzedaż licytacyjna aktualizuję się, gdy ruchomości nie zostały sprzedane w formie pozalicytacyjnej. Ruchomości, które wymagają zezwolenia na dystrybucję nie mogą być przedmiotem sprzedaży licytacyjnej!

Informację o planowanej licytacji przekazuje się w formie OBWIESZCZENIA. Obwieszczenie powinno zawierać:

Czas (termin) licytacji,

Miejsce licytacji,

Przedmiot licytacji,

Warunki licytacji,

Sumę oszacowania,

Cenę wywołania,

Czas i miejsce oglądania ruchomości Obiwesszczenie powinno zostać ogłoszone:

W budynku sądu rejonowego właściwego dla m-ca licytacji,

Na stronie internetowej Krajowj Rady Komorniczej,

W dzienniku poczytnym dla danej miejscowości- jeżeli wartość ruchomości oszacowano na kwotę wyższą niż 5 000 PLN Obiweszczenie powinno zostać doręczone stronom i dozorcy.

Pierwszy termin licytacji publicznej:

Cena wywołania: ¾ wartości szacunkowej.

Drugi termin licytacji:

Cena wywołania: ½ wartości szacunkowej

(16)

RĘKOJMIA PRZY LICYTACJI

Art. 867

1

[Rękojmia]

§ 1. Przystępujący do przetargu jest obowiązany złożyć rękojmię w wysokości jednej dziesiątej sumy oszacowania, najpóźniej w dniu poprzedzającym przetarg. Rękojmi nie składa się, jeżeli suma oszacowania jest niższa niż pięć tysięcy złotych.

§ 2. Rękojmię złożoną przez licytanta, któremu udzielono przybicia, zatrzymuje się; pozostałym licytantom rękojmię zwraca się niezwłocznie.

§ 3. Jeżeli nabywca nie wykonał w terminie warunków licytacji co do zapłaty ceny, traci rękojmię, a skutki przybicia wygasają. Z utraconej rękojmi pokrywa się koszty egzekucji związanej ze sprzedażą, a reszta wchodzi w skład sumy uzyskanej w egzekucji albo jeżeli egzekucja została umorzona jest przelewana na dochód Skarbu Państwa.

§ 4. Rękojmi nie składa wierzyciel przystępujący do przetargu, któremu przysługuje wierzytelność o wartości nie niższej od wysokości rękojmi i jeżeli do tej wysokości jego wierzytelność oraz prawa korzystające z pierwszeństwa przed tą wierzytelnością znajdują pokrycie w cenie wywołania. Jeżeli wartość wierzytelności jest niższa od wysokości rękojmi albo znajduje tylko częściowe pokrycie w cenie wywołania, wysokość rękojmi obniża się - w pierwszym przypadku do różnicy między pełną rękojmią a wartością wierzytelności, w drugim przypadku - do części wartości wierzytelności niepokrytej w cenie wywołania.

Złożenie rękojmi- 1/10 sumy oszacowania; najpóźniej w dniu poprzedzającym przetarg.

Nie składa się rękojmie, jeżeli wartość oszacowania jest niższa niż 5 000 PLN, Licytantowi, któremu nie udzielono przybicia zwraca się rękojmię.

Licytantowi, któremu udzielono przybicia nie zwraca się rękojmi. Jeżeli dany licytant nie wywiąże się z warunków licytacji, skutki przybicia wygasają, a dany licytant traci rękojmię.

Wierzyciel przystępujący do licytacji nie składa rękojmi, jeżeli przysługuje mu wierzytelność o wartości nie niższej od wysokości rękojmie oraz jeżeli do tej wysokości jego wierzytelność oraz prawa korzystające z pierwszeństwa przed tą wierzytelnością znajdują pokrycie w cenie wywołania.

Jeżeli wierzytelność wierzyciela jest niższa od wysokości rękojmi albo znajduje tylko częściowe

pokrycie w cenie wywołania- rękojmię obniższa się.

(17)

LICYTACJ A I

PRZYBICI E

Art. 8672 [Licytacja]

§ 1. Licytacja odbywa się publicznie.

§ 2. W przetargu nie mogą uczestniczyć: dłużnik, komornik, ich małżonkowie, dzieci, rodzice i rodzeństwo, osoby obecne na licytacji w charakterze urzędowym oraz licytant, który nie wykonał warunków poprzedniej licytacji.

§ 3. Stawienie się jednego licytanta wystarcza do odbycia przetargu.

§ 4. Pełnomocnictwo do udziału w przetargu powinno być stwierdzone dokumentem z podpisem urzędowo poświadczonym, chyba że chodzi o pełnomocnictwo udzielone adwokatowi lub radcy prawnemu.

Art. 8673 [Zaofiarowanie wyższej ceny] Zaofiarowana cena przestaje wiązać, gdy inny licytant zaofiarował cenę wyższą.

Art. 868 [Upoważnienie] Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, sposób przeprowadzenia licytacji, mając na względzie ochronę praw osób uczestniczących w licytacji, sprawność postępowania oraz skuteczność egzekucji.

Art. 869 [Przybicie]

§ 1. Komornik udzieli przybicia osobie ofiarującej najwyższą cenę, jeżeli po trzykrotnym wezwaniu do dalszych postąpień nikt więcej nie zaofiarował.

§ 2. Z chwilą przybicia dochodzi do skutku sprzedaż ruchomości na rzecz nabywcy. Od tego czasu należą do niego pożytki ruchomości.

Kto nie może uczestniczyć w licytacji:

Dłużnik,

Komornik,

Małżonek dłużnika/komornika,

Dzieci, rodzice, rodzeństwo dłużnika/komornika,

Licytant, który nie wykonał warunków poprzedniej licytacji Do odbycia przetargu wystarczy już jeden licytant!

Licytacja: zaoferowana cena przestaje wiązać w sytuacji jej przebicia, tj. zaoferowania cenny wyższej przez innego licytanta.

Przybicie następuje na rzecz licytanta, który zaoferował najwyższą cenę (po 3 krotnym wezwaniu do dalszych postąpień).

Art. 871 [Zapłata ceny] Nabywca jest obowiązany zapłacić cenę nabycia natychmiast po udzieleniu mu przybicia. Gdy jednak cena nabycia przewyższa pięćset złotych, obowiązek nabywcy ogranicza się do złożenia natychmiast jednej piątej ceny, nie mniej jednak niż pięćset złotych, przy czym resztę ceny, na którą zalicza się złożoną rękojmię, uiszcza się w dniu następnym w godzinach urzędowania kancelarii komorniczej lub na rachunek bankowy komornika do godziny osiemnastej dnia następnego. Jeżeli ten dzień przypada w sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy, cenę uiszcza się w następnym dniu po dniu albo dniach wolnych od pracy.

Po udzieleniu przybicia, licytant, na którego rzecz udzielono przybicia, powinien natychmiast:

Zapłacić cenę nabycia, jeżeli cena ta nie przewyższa 500 PLN,

Zapłacić 1/5 ceny nabycia, jeżeli cena ta przewyższa 500 PLN (ale nie mniej niż 500 PLN).

W drugiej sytuacji pozostałą wartość ceny nabycia należy uiścić w dniu następnym w godzinach urzędowania kancelarii komorniczej lub na rachunek bankowy komornika do godz. 18:00 (jeżeli nie jest to dzień ustawowo wolny od pracy).

Art. 872 [Skutki niezapłacenia]

§ 1. Nabywca, który w przepisanym terminie nie uiści ceny w całości lub części, traci prawa wynikające z przybicia.

§ 2. Jeżeli nabywca nie uiści w terminie sumy przypadającej do zapłaty natychmiast przy udzieleniu przybicia, komornik wznowi niezwłocznie przetarg tych samych ruchomości, rozpoczynając od ceny wywołania, przy czym opieszały nabywca nie może nadal uczestniczyć w licytacji. W razie niezapłacenia w terminie reszty ceny płatnej dnia następnego po licytacji, będzie wyznaczona ponowna licytacja na warunkach pierwszej.

§ 3. Od nabywcy zwolnionego z obowiązku wpłacenia rękojmi, który nie dopełnił obowiązku zapłaty ceny lub jej części w przepisanym terminie, komornik ściąga sumę odpowiadającą jednej dziesiątej sumy oszacowania.

Na sumę ściąganą przez komornika zalicza się kwoty wpłacone przez nabywcę.

§ 4. Z sumy ściągniętej od nabywcy pokrywa się koszty związane z licytacją. Nadwyżkę należy wpłacić do kasy sądowej na rzecz Skarbu Państwa.

Utrata praw wynikających z przybicia- jeżeli nabywca nie uiści ceny

Jeżeli nabywca nie uiści ceny w terminie, komornik wznowi przetarg tych samych ruchomości.

(18)

DRUGA LICYTACJA

Art. 875 [Druga licytacja; przejęcie] 

§ 1. Jeżeli licytacja nie doszła do skutku, wierzyciel może w ciągu dwóch tygodni od otrzymania zawiadomienia komornika żądać wyznaczenia drugiej licytacji lub przejąć na własność ruchomości wystawione na sprzedaż albo niektóre z nich w cenie nie niższej od ceny wywołania.

§ 2. Jeżeli egzekucję prowadzi kilku wierzycieli, pierwszeństwo przejęcia ruchomości na własność przysługuje temu z nich, który ofiarował najwyższą cenę, przy równej zaś cenie - temu, na którego żądanie wcześniej dokonano zajęcia.

§ 3. Oświadczenie o przejęciu będzie uwzględnione tylko wtedy, gdy wierzyciel jednocześnie z wnioskiem złoży całą cenę. Własność ruchomości przechodzi na wierzyciela z chwilą zawiadomienia go o przyznaniu mu przejętej rzeczy.

§ 4. W razie niezgłoszenia w przepisanym terminie wniosku o wyznaczenie drugiej licytacji lub oświadczenia o przejęciu ruchomości na własność, komornik umorzy postępowanie co do niesprzedanych ruchomości. Jeżeli spomiędzy kilku wierzycieli jedni żądają licytacji, a inni przejęcia ruchomości na własność, wyznaczona będzie druga licytacja.

Gdy pierwsza licytacja nie doszła do skutku wierzyciel może w ciągu dwóch tygodni od otrzymania zawiadomienia:

- Żądać drugiej licytacji,

- Przejąć na własność ruchomości w cenie nie niższej od ceny wywołania (gdy mamy kilku wierzycieli: na własność może przejąć ten wierzyciel, który zaoferuje najwyższą cenę, a przy równej cenie- ten, który jako pierwszy zażądał dokonania zajęcia).

- Razem z oświadczeniem o przejęciu, wierzyciel powinien uiścić całą kwotę. Własność

przechodzi na wierzyciela z chwilą zawiadomienia o przyznaniu mu przejętej rzeczy (nie

przybicia).

(19)

EGZEKUCJA Z

WYNAGRODZENIA ZA PRACĘ

Właściwość: Art. 880 [Właściwość] Egzekucja z wynagrodzenia za pracę należy do komornika przy sądzie rejonowym ogólnej właściwości dłużnika.

Egzekucja poprzez zajęcie wynagrodzenia. Zajęcie następuje w momencie doręczenia dłużnikowi wezwania zajętej wierzytelności (pracodawcy)

Po zajęciu wynagrodzenia, wynagrodzenie pracownika można podzielić na dwie części:

Część niepodlegającą zajęciu,

Część podlegająca zajęciu.

Pracodawca po wezwaniu komornika ma obowiązek niewypłacania części wynagrodzenia podlegającej zajęciu do rąk pracownika, a przekazywaniu jej :

bezpośrednio wierzycielowi egzekwującemu, zawiadamiając komornika o pierwszej wypłacie albo

komornikowi w wypadku, gdy do wynagrodzenia jest lub zostanie w dalszym toku postępowania egzekucyjnego skierowana jeszcze inna egzekucja, a wynagrodzenie w części wymagalnej nie wystarcza na pokrycie wszystkich egzekwowanych świadczeń wymagalnych.

Komornik o zajęciu powiadamia dłużnika, że do wysokości egzekwowanego świadczenia i aż do pełnego pokrycia długu nie wolno mu odbierać wynagrodzenia poza częścią wolną od zajęcia ani rozporządzać nim w żaden inny sposób.

W ciągu tygodnia od zajęcia, komornik wzywa pracodawcę, aby:

1)  przedstawił za okres trzech miesięcy poprzedzających zajęcie, za każdy miesiąc oddzielnie, zestawienie periodycznego wynagrodzenia dłużnika za pracę oraz oddzielnie jego dochodu z wszelkich innych tytułów;

2) podał, w jakiej kwocie i w jakich terminach zajęte wynagrodzenie będzie przekazywane wierzycielowi;

3) w razie istnienia przeszkód do wypłacenia wynagrodzenia za pracę złożył oświadczenie o rodzaju tych przeszkód, a w szczególności podał, czy inne osoby roszczą sobie prawa, czy i w jakim sądzie toczy się sprawa o zajęte wynagrodzenie i czy oraz o jakie roszczenia została skierowana do zajętego wynagrodzenia egzekucja przez innych wierzycieli. 

Należy pamiętać, że zasadniczo minimalne wynagrodzenie jest wolne od zajęcia (jeżeli mamy do czynienia z dłużnikiem niealimentacyjnym).

W ramach egzekucji świadczeń:

-

alimentacyjnych- można zając do 60% wynagrodzenia,

-

Niealimentacyjnych- do 50% wynagrodzenia (art. 87 Kodeksu Pracy).

(20)

EGZEKUCJA Z

RACHUNKÓ W

BANKOWYC H

• Właściwość: komornik ogólnej właściwości dłużnika Art. 889 [Zajęcie]

§ 1. W celu dokonania egzekucji z wierzytelności z rachunku bankowego komornik ogólnej właściwości dłużnika:

1) przesyła do banku, w którym dłużnik posiada rachunek, zawiadomienie o zajęciu wierzytelności pieniężnej dłużnika pochodzącej z rachunku bankowego do wysokości należności będącej przedmiotem egzekucji wraz z kosztami egzekucyjnymi i wzywa bank, aby nie dokonywał wypłat z rachunku bez zgody komornika do wysokości zajętej wierzytelności albo zawiadomił komornika w terminie siedmiu dni o przeszkodzie do przekazania zajętej kwoty; zawiadomienie jest skuteczne także w przypadku niewskazania rachunku bankowego;

2) zawiadamia dłużnika o zajęciu jego wierzytelności z rachunku bankowego, doręczając mu odpis zawiadomienia skierowanego do banku, o zakazie wypłat z rachunku bankowego.

§ 2. Równocześnie komornik przesyła wierzycielowi odpis zawiadomienia przesłanego do banku.

§ 3. Jeżeli wierzytelność z rachunku bankowego zajęta została w dwu lub więcej postępowaniach egzekucyjnych, a znajdująca się na rachunku kwota nie wystarcza na zaspokojenie wszystkich wierzycieli, bank wstrzymuje się z wypłatą zajętych kwot, powiadamiając o tym komorników prowadzących egzekucję. Zajęte wierzytelności bank wypłaca, po przekazaniu wszystkich spraw w trybie art. 773[1], komornikowi, który prowadzi dalszą egzekucję.

Należy pamiętać, że w tej sytuacji egzekucja kierowana jest co do wierzytelności, jaką dłużnik posiada jako posiadacz rachunku bankowego.

Zajęcie wierzytelności z rachunku bankowego dłużnika jest dokonane z

chwilą doręczenia bankowi zawiadomienia o zakazie wypłat z tego

rachunku i obejmuje również kwoty, których nie b

yło na rachunku bankowym w chwili jego zajęcia, a zostały wpłacone na ten rachunek po dokonaniu zajęcia.

(21)

EGZEKUCJA Z INNYCH WIERZYTELNOŚCI

• Właściwość: komornik sądu właściwości ogólnej dłużnika, a w braku podstaw do jej oznaczenia - do komornika sądu właściwości ogólnej osoby zobowiązanej względem dłużnika. Gdy osoby takiej nie ma, egzekucja należy do komornika tego sądu, w którego okręgu znajduje się przedmiot świadczenia lub prawa. Jeżeli wykonanie prawa związane jest z posiadaniem dokumentu, właściwy jest komornik tego sądu, w którego okręgu dokument się znajduje.

• Przedmiot egzekucji:

• Inne niż wierzytelność z wynagrodzenia za pracę, wierzytelność z rachunku bankowego, np. wierzytelność z umowy najmu, dzierżawy,

• Inne prawa majątkowe, np. prawa z udziałów w spółce z o.o.,

Zajęcie jest dokonane w momencie doręczenia wezwania dłużnikowi zajętej wierzytelności.

Jeżeli konieczne jest dokonanie wpisu, wówczas wierzytelność podlega zajęciu z chwilą

dokonania wpisu, natomiast zajęcie jest skuteczne już z chwilą doręczenia wezwania

dłużnikowi zajętej wierzytelności, jeżeli takie doręczenie nastąpiło wcześniej.

(22)

EGZEKUCJA Z NIERUCHOMOŚ

CI

Właściwość: właściwym jest komornik działający przy sądzie, w którego okręgu nieruchomość jest położona.

Jeżeli nieruchomość jest położona w okręgu kilku sądów, wybór należy do wierzyciela.

Art. 922 [Uczestnicy] Uczestnikami

postępowania oprócz wierzyciela i dłużnika są również osoby, którym przysługują prawa

rzeczowe ograniczone lub roszczenia albo prawa osobiste zabezpieczone na nieruchomości, a gdy przedmiotem egzekucji jest użytkowanie

wieczyste, także organ, który zawarł umowę o

użytkowanie wieczyste.

(23)

EGZEKUCJA Z NIERUCHOMOŚ CI

Należy pamiętać, że egzekucja z nieruchomości może być prowadzona tylko na wniosek wierzyciela.

Jeżeli wierzyciel złoży dany wniosek, wówczas komornik wzywa dłużnika, aby zapłacił dług w ciągu dwóch tygodni pod rygorem przystąpienia do opisu i oszacowania.

Razem z powyższym wezwaniem dłużnika, komornik składa do sądu właściwego do prowadzenia księgi wieczystej wniosek o wpis o wszczęciu egzekucji lub o złożenie wniosku do zbioru dokumentów, wraz z odpisem wezwania do zapłaty.

Zajęcie nieruchomości następuje z chwilą doręczenia mu wezwania. W stosunku do dłużnika, któremu nie doręczono wezwania, jako też w stosunku do osób trzecich, nieruchomość jest zajęta z chwilą dokonania wpisu w księdze wieczystej lub złożenia wniosku komornika do zbioru dokumentów. W stosunku do każdego, kto wiedział o wszczęciu egzekucji, skutki zajęcia powstają z chwilą, gdy o wszczęciu egzekucji powziął wiadomość, chociażby wezwanie nie zostało jeszcze dłużnikowi wysłane ani wpis w księdze wieczystej nie był jeszcze dokonany.

O dokonanym zajęciu komornik zawiadamia wierzyciela.

Po dokonaniu zajęcia rozporządzenie nieruchomością nie ma wpływu na dalsze postępowanie.

Wówczas czynności egzekucyjne są ważne zarówno co do osoby dłużnika, jak i nabywcy.

Po upływie dwóch tygodni na zapłatę długu, o którym mowa w wezwaniu, komornik na wniosek wierzyciela dokonuje opisu i oszacowania zajętej nieruchomości.

Oszacowanie dokonywane jest przez biegłego, chyba że nieruchomość była w okresie sześciu miesięcy przed zajęciem oszacowana dla potrzeb obrotu rynkowego i oszacowanie to odpowiada wymogom oszacowania nieruchomości w egzekucji z nieruchomości.

Zajęta nieruchomość podlega sprzedaży w drodze licytacji publicznej.

Termin licytacji nie może być wyznaczony wcześniej niż po upływie dwóch tygodni po uprawomocnieniu się opisu i oszacowania ani też przed uprawomocnieniem się wyroku, na podstawie którego wszczęto egzekucję.

Rękojmia- sytuacja analogiczna jak przy sprzedaży ruchomości w drodze licytacji,

Pierwsza licytacja: cena wywołania to ¾ sumy oszacowania,

Po uprawomocnieniu się postanowienia o przybiciu komornik wzywa licytanta, który uzyskał przybicie (nabywcę), aby w ciągu dwóch tygodni od dnia otrzymania wezwania złożył na rachunek depozytowy Ministra Finansów cenę nabycia z potrąceniem rękojmi złożonej w gotówce. Na wniosek nabywcy komornik może oznaczyć dłuższy termin uiszczenia ceny nabycia, nieprzekraczający jednak miesiąca.

Licytacja odbywa się publicznie w obecności i pod nadzorem sędziego albo referendarza sądowego.

Druga licytacja: cena wywołania to 2/3 sumy oszacowania

Jeżeli po drugiej licytacji żaden z wierzycieli nie przejął nieruchomości na własność, postępowanie egzekucyjne umarza się i nowa egzekucja z tej nieruchomości może być wszczęta dopiero po upływie 6 miesięcy od daty drugiej licytacji.

sąd w osobie sędziego albo referendarz sądowy, pod którego nadzorem odbywa się licytacja, wydaje na posiedzeniu jawnym postanowienie co do przybicia na rzecz licytanta, który zaofiarował najwyższą cenę, po wysłuchaniu tak jego, jak i obecnych uczestników.

Po uprawomocnieniu się przybicia i wykonaniu przez nabywcę warunków licytacyjnych lub postanowienia o ustaleniu ceny nabycia i wpłaceniu całej ceny przez Skarb Państwa sąd wydaje postanowienie o przysądzeniu własności.

(24)

PODZIAŁ SUMY UZYSKANEJ

Z

EGZEKUCJI

Zawsze przy egzekucji z nieruchomości,

Także przy egzekucji z

ruchomości, wynagrodzenia za pracę lub wierzytelności i innych praw majątkowych, gdy suma uzyskana z egzekucji nie

wystarcza na zaspokojenie wszystkich wierzycieli.

Podstawowym celem podziału jest określenie sumy z uzyskanej z egzekucji oraz określenie

wierzycieli uprawnionych do

otrzymania poszczególnych kwot.

(25)

PODZIAŁ SUMY

UZYSKAN EJ Z

EGZEKUCJ I

Art. 1024 [Elementy planu]

§ 1. W planie podziału należy wymienić:

1)sumę ulegającą podziałowi;

2)wierzytelności i prawa osób uczestniczących w podziale;

3)sumę, jaka przypada każdemu z uczestników podziału;

4)sumy, które mają być wypłacone, jak również sumy, które pozostawia się na rachunku depozytowym Ministra Finansów, ze wskazaniem przyczyn uzasadniających wstrzymanie ich wypłaty;

5)prawa ujawnione przez wpis w księdze wieczystej lub złożenie dokumentów do zbioru, które wygasły wskutek przysądzenia własności.

§ 2. Przy świadczeniach powtarzających się bieżące raty wierzytelności uwzględnia się w planie podziału, jeżeli stały się wymagalne przed datą sporządzenia planu.

Odsetki i inne świadczenia bieżące uwzględnia się w wysokości, do jakiej narosły do powyższego terminu. Nie dotyczy to danin publicznych przypadających z nieruchomości.

§ 3. Świadczenie pieniężne w walucie obcej jest

uwzględniane w planie podziału według waluty obcej

przeliczonej na walutę polską według kursu średniego

ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia

sporządzenia planu podziału.

(26)

Kolejność zaspokojenia

Przy podziale sumy musimy brać pod uwagę zasady uprzywilejowania oraz zasady proporcjonalności.

Zasada uprzywilejowania: została uwidoczniona w ustawowych kategoriach zaspokojenia; wierzytelności z niższej kategorii podlegają zaspokojeniu dopiero po pełnym zaspokojeniu się wierzycieli z wyższej kategorii.

Art. 1025 [Kolejność zaspokojenia]

§ 1. Z kwoty uzyskanej z egzekucji zaspokaja się w następującej kolejności:

1) koszty egzekucyjne z wyjątkiem kosztów zastępstwa prawnego przyznanych przez komornika w postępowaniu egzekucyjnym;

2) należności alimentacyjne;

3) należności za pracę za okres 3 miesięcy do wysokości najniższego wynagrodzenia za pracę określonego w odrębnych przepisach oraz renty z tytułu odszkodowania za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci i koszty zwykłego pogrzebu dłużnika;

4) należności zabezpieczone hipoteką morską lub przywilejem na statku morskim;

5) należności zabezpieczone hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym i zastawem skarbowym albo korzystające z ustawowego pierwszeństwa oraz prawa, które ciążyły na nieruchomości przed dokonaniem w księdze wieczystej wpisu o wszczęciu egzekucji lub przed złożeniem do zbioru dokumentów wniosku o dokonanie takiego wpisu;

6) należności za pracę niezaspokojone w kolejności trzeciej;

7) należności, do których stosuje się przepisy działu III ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa, o ile nie zostały zaspokojone w kolejności piątej;

8) (uchylony)

9) należności wierzycieli, którzy prowadzili egzekucję;

10) inne należności.

W ramach wskazanych wyżej kategorii obowiązuje zasada proporcjonalności- poza kategorią wskazaną w punkcie 4 i 5 należności będą zaspokajane stosunkowo do wysokości każdej z nich.

Przy kategorii 4 i 5- należności będą zaspokojone w kolejności odpowiadającej przysługującemu im pierwszeństwu.

(27)

PLAN PODZIAŁU

Plan podziału towrzy komornik. Odpis planu doręcza się dłużnikowi, osobom uczestniczącym w podziale oraz innym osobom, które zgłosiły swój udział, a ich należności nie zostały uwzględnione w podziale.

Plan podziału jest orzeczeniem. Przysługuje od niego środek zaskarżenia w postaci zarzutów. arzuty przeciwko planowi podziału wnosi się do organu egzekucyjnego, który go sporządził, w terminie dwóch tygodni od dnia doręczenia tego planu.

Rozstrzygnięcia co do zarzutów dokonuje sąd.

Wniesienie zarzutów wtrzymuje wykonanie planu tylko co do części zaskarżonej tym środkiem zaskarżenia.

Sąd po wysłuchaniu osób zainteresowanych zatwierdzi albo odpowiednio zmieni

plan.

(28)

PODZIAŁ

• Gdy nie wniesiono zarzutów- organ

przystępuje do wykonania planu.

(29)

EGZEKUCJA ŚWIADCZEŃ NIEPIENIĘŻNYC

H DO EGZEKUCJI

ŚWIADCZEŃ NIEPIENIĘŻNYCH

ZALICZAMY PONIŻSZE

SPOSOBY:

Egzekucję wydania rzeczy ruchomej

Egzekucję

obowiązku wydania nieruchomości, statku, opróżnienia

pomieszczenia lub lokalu,

Egzekucję obowiązku wykonania czynności zastępowalnej,

Egzekucję obowiazku wykonania czynności niezastępowalnej,

Egzekucję obowiązku zaniechania czynności lub nieprzeszkadzania

czynności

wierzyciela

(30)

EGZEKUCJA PRZEZ WYDANIE NIERUCHOMOŚCI/OPRÓŻNIENIE LOKALU

Właściwość: komornik sądu, w którego okręgu znajdują się te rzeczy

Przed przymusowym wykonaniem, komornik wezwie dłużnika do dobrowolnego wykonania obowiązku w wyznaczonym terminie

Po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu, jeżeli dłużnik nie spełnił swojego obowiązku, komornik dokona czynności niezbędnych do wprowadzenia wierzyciela w posiadanie.

W przypadku tego sposobu egzekucji możemy mieć do czynienia z dwojakiego rodzaju sytuacją:

W tytule wykonawczym wskazane zostało prawo dłużnika do lokalu zastępczego/socjalnego,

W tytule wykonawczym nie zostało wskazane takie prawo.

W pierwszej sytacji opróżnienie lokalu może nastąpić dopiero po wskazaniu takiego lokalu.

Jeżeli natomiast tego typu prawo nie zostało wskazane w tytule- wówczas sprawa jest bardziej skomplikowana. Jeżeli dany lokal spełnia potrzeby mieszkaniowe dłużnika, komornik usunie dłużnika do innego lokalu, jeżeli do tego lokalu dłużnikowi przysługuje tytuł prawny.

Jeżeli dłużnikowi nie przysługuje tytuł prawny do innego lokalu lub pomieszczenia, w którym może zamieszkać, komornik wstrzyma się z dokonaniem czynności do czasu, gdy gmina właściwa ze względu na miejsce położenia lokalu podlegającego opróżnieniu, na wniosek komornika, wskaże dłużnikowi tymczasowe pomieszczenie.

Kiedy dłużnikowi nie przysługuje prawo do tymczasowego pomieszczenia:

Art. 25d ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i zmianie KC [Prawo do tymczasowego pomieszczenia] Prawo do tymczasowego pomieszczenia nie przysługuje dłużnikowi, jeżeli:

1)z tytułu wykonawczego wynika, że nakazanie opróżnienia lokalu zostało orzeczone z powodu stosowania przemocy w rodzinie lub z powodu rażącego lub uporczywego wykraczania przeciwko porządkowi domowemu albo niewłaściwego zachowania czyniącego uciążliwym korzystanie z innych lokali w budynku, albo że dłużnik dokonał zajęcia opróżnionego lokalu bez tytułu prawnego;

2)dłużnik został zobowiązany do opróżnienia lokalu zajmowanego na podstawie umowy najmu okazjonalnego, której zawarcie zostało zgłoszone zgodnie z art. 19b ust. 1;

3)dłużnik został zobowiązany do opróżnienia tymczasowego pomieszczenia;

4)dłużnik został zobowiązany do opróżnienia lokalu zajmowanego na podstawie umowy najmu instytucjonalnego lokalu;

5)dłużnik został zobowiązany do opróżnienia lokalu zajmowanego na podstawie umowy najmu instytucjonalnego z dojściem do własności.

Jeżeli dłużnikowi nie przysługuje prawo do tymczasowego pomieszczenia, komornik usunie dłużnika do noclegowni, schroniska lub innej placówki zapewniającej miejsca noclegowe, wskazanej na wniosek komornika przez gminę właściwą ze względu na miejsce położenia lokalu podlegającego opróżnieniu.

Opróżnienia lokalu nie wykonaje się zasadniczo w okresie od 1.11 do 31.03- o ile osobie eksmitowanej nie wskazano lokalu zastępczego

(31)

EGZEKUCJA CZYNNOŚCI

ZASTĘPOWALNYC H

Art. 1049 [Egzekucja czynności zastępowalnych] 

§ 1. Jeżeli w samym tytule egzekucyjnym nie postanowiono, że w razie niewykonania przez dłużnika w wyznaczonym terminie czynności, którą może wykonać także inna osoba, wierzyciel będzie umocowany do wykonania tej czynności na koszt dłużnika - sąd, w którego okręgu czynność ma być wykonana, na wniosek wierzyciela wezwie dłużnika do jej wykonania w wyznaczonym terminie, a po bezskutecznym upływie terminu udzieli wierzycielowi umocowania do wykonania czynności na koszt dłużnika. Na żądanie wierzyciela sąd przyzna mu sumę potrzebną do wykonania czynności. Na postanowienie sądu przysługuje zażalenie.

§ 2. Przepisów niniejszego artykułu nie stosuje się do czynności polegających na świadczeniu rzeczy oznaczonych co do tożsamości.

Czynność zastępowalna- czynność, którą za dłużnika może wykonać także inne osoba, nawet jeśli dla jej wykonania potrzebna jest wiedza specjalistyczna lub umiejętności specjalistyczne, o ile poza dłużnikiem istnieją osoby, które mają taką wiedzę lub posiadają tego typu uzdolnienia.

Egzekucja czynności zastępowalnej może mieć miejsce jedynie wtedy, gdy w ramach tytułu egzekucyjnego nie zastrzeżono, że w razie niewykonania przez dłużnika w wyznaczonym terminie czynności, wierzyciel będzie umocowany do wykonania tej czynności na koszt dłużnika.

Proszę zwrócić uwagę, że tutaj organem egzekucyjnym

jest sąd, który na wniosek wierzyciela wezwie najpierw

dłużnika do wykonania tej czynności w wyznaczonym

terminie, a po bezskutecznym upływie tego terminu

udzieli wierzycielowi umocowania do wykonania

czynności na koszt dłużnika.

(32)

EGZEKUCJA CZYNNOŚCI NIEZASTĘPOWALNYCH

Art. 1050 [Egzekucja czynności niezastępowalnych]

§ 1. Jeżeli dłużnik ma wykonać czynność, której inna osoba wykonać za niego nie może, a której wykonanie zależy wyłącznie od jego woli, sąd, w którego okręgu czynność ma być wykonana, na wniosek wierzyciela po wysłuchaniu stron wyznaczy dłużnikowi termin do wykonania i zagrozi mu grzywną na wypadek, gdyby w wyznaczonym terminie czynności nie wykonał.

§ 1

1

.W sprawach z zakresu prawa pracy wierzyciel może złożyć wniosek, o którym mowa w § 1, do sądu właściwości ogólnej dłużnika albo do sądu, w którego okręgu praca jest, była lub miała być wykonywana, albo do sądu, w okręgu którego znajduje się zakład pracy.

§ 2. Jeżeli wykonanie czynności wymaga wydatków pieniężnych lub dostarczenia materiałów, a obowiązek dostarczenia ich ciąży na wierzycielu, sąd przystąpi do egzekucji w myśl paragrafu poprzedzającego dopiero po wykazaniu przez wierzyciela, że dokonał czynności, od których zależy obowiązek dłużnika, chyba że tytuł egzekucyjny zawiera w tym względzie inne zarządzenie.

§ 3. Po bezskutecznym upływie terminu wyznaczonego dłużnikowi do wykonania czynności, sąd na wniosek wierzyciela nałoży na dłużnika grzywnę i jednocześnie wyznaczy nowy termin do wykonania czynności, z zagrożeniem surowszą grzywną.

Czynnośc prawna niezastępowalna- czynnośc, której nie może wykonać inna osoba za dłużnika, np. dopuszczenie do pracy, wystatwienie świadectwa pracy.

Organ egzekucyjny- sąd, w którego okręgu czynność ma być wykonana. Sąd najpierw wyznacza termin do

wykonania czynności niezastępowalnej. Jeżeli dłużnik nie wykonał czynności, sąd na wniosek wierzyciela nakłada na

dłużnika grzywnę oraz wyznacza nowy termin na wykonanie czynności.

(33)

EGZEKUCJA OBOWIĄZKU ZANIECHANIA

• Art. 1051 [Obowiązek nieczynienia]

• § 1. Jeżeli dłużnik ma obowiązek zaniechać pewnej czynności lub nie przeszkadzać

czynności wierzyciela, sąd, w którego okręgu dłużnik działał wbrew swemu obowiązkowi, na wniosek wierzyciela po wysłuchaniu stron i stwierdzeniu, że dłużnik działał wbrew

obowiązkowi, nałoży na niego grzywnę. Tak samo sąd postąpi w razie dalszego wniosku wierzyciela.

• § 2. Ponadto sąd może na wniosek wierzyciela zobowiązać dłużnika do zabezpieczenia szkody, grożącej wierzycielowi wskutek dalszego działania dłużnika wbrew obowiązkowi. W postanowieniu sąd może wskazać wysokość i czas trwania zabezpieczenia.

• § 3. Jeżeli w samym tytule egzekucyjnym nie postanowiono, że w razie dokonania zmiany sprzecznej z obowiązkiem dłużnika wierzyciel będzie uprawniony do usunięcia tej zmiany na koszt dłużnika, sąd na wniosek wierzyciela po wysłuchaniu stron upoważni wierzyciela do usunięcia tej zmiany na koszt dłużnika. Na żądanie wierzyciela sąd przyzna mu sumę na ten cel potrzebną. W razie oporu dłużnika sąd na wniosek wierzyciela poleci komornikowi

usunięcie oporu.

• Np. zaniechanie immisji, zaniechania działania zagrażającego dobrom osobistym itd.

• Organ egzekucyjny: sąd, w którego okręgu dłużnik działał wbrew swemu obowiązkowi.

• Sąd wysłucha strony jeżeli dojdzie do przekonania, że dłużnik działał wbrew obowiązkowi,

nałoży grzywnę.

Cytaty

Powiązane dokumenty

Jednak był to dobry powód do tego by poleżec w domu i pomarudzić trochę na dodatek miała na oku to kudłate bydle.. Postanowiła podkładac psu swoje nowe botki mając nadzieje

 O tym czy dany obowiązek podlega egzekucji administracyjnej, nie decyduje jego charakter prawny, ale ustalenie we właściwości jakich organów (sądów czy też

Sytuacja typowa, w której najlepiej zarysowuje się funkcja służebna postępowania zabezpieczającego wobec postępowania egzekucyjnego – służy ono umożliwieniu

Postępowanie egzekucyjne – uregulowany prawem procesowym egzekucyjnym ciąg czynności podejmowanych przez organy egzekucyjne i inne podmioty postępowania egzekucyjnego

Art. Postępowania egzekucyjne toczące się co do kilku nieruchomości tego samego dłużnika lub co do kilku części tej samej nieruchomości, jak również postępowania

 O tym czy dany obowiązek podlega egzekucji administracyjnej, nie decyduje jego charakter prawny, ale ustalenie we właściwości jakich organów (sądów czy też

Sąd nadając klauzulę wykonalności musi bowiem zbadać czy w zakresie przedmiotowym i podmiotowym wskazanym przez wierzyciela nadanie klauzuli wykonalności jest

• Art. Jeżeli postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia podlega wykonaniu wykonaniu w drodze egzekucji egzekucji, do wykonania tego postanowienia stosuje się odpowiednio przepisy