Utwory trzeciorzędowe z otworu Szczecin IG I w świetle badań mikropaleontologicznych

UKD 551.78::162.12:003.114:001.26:550.822 (438 •. 252-12 Szczecm + 43&-1L5)

Ew1a OlDRZYWIOLSKA-BllEŃIKOWiA

Utwory trzeciorzędowe z otworu Szczecin IG I

w

mikropaleontologicznych

WiSTĘP

Na podstawie analizy mikrofaunistycznej (93 próbki z głęb .. 5H,5^IO+

+3155,25 m) utworów trzeciorzędowych z wiercenia Szczecin 10 I wy-

różniono utwory mioceńskie I(głęb. 510,50+12'6;0 m), środkowooligoceń­

skie - rupelskie .(głęb. 12,6,00'+189,0'0 m) oraz utwory górnoeoceńskie (głęb. li8'9"";-'2i8!1,OO m). Utwory trzeciorzędowe leżące poniżej '2,8.1 m ^są przedmiotem badań wyłącznie paleobotanicznych, gdyż reprezentujące je osady węgliste nie zawierają mikrofauny. Zarówno osady górnoeoceńskie,

jak i mioceńskie charakteryzowały się niezbyt obfitą mikrofauną otwor-

nicową. Najbogatsze w otwornice okazały się utwory rupelu. Wyniki

badań tych utworów starałam się porównać z wynikami uzyskanYmi przez H. ^Wolańską .(!1,9¹6¹4) z osadów rupelu cegielni "Zgoda" w Glinkach

koło Szczecina oraz z otworów wiertniczych: Drawno, Choszczno, Go- rzów Wielkopolski, Wschowa geo 1. !Przeprowadziłam ponadto porówna- nie poziomów otwornicowych występujących w wierceniu 'Szczecin IG I z poziomami otwornicowymi wyróżnionymi przez H. Wolańską, a także

przez autorów niemieckich (C. Ellerniann, \119518; ,J. Tndans,. 1'9'58; D.ISpieg- ler, 191610; Y. Kiesel, 19<6'2) dla utworów rupeIskich.

Stan zachowania mikrofauny i obecność ważnych stratygraficznie gatunków pozwoliły na dość dokładne sprecyzowanie stratygrafii oma- wianych utworów.

HISTORIA BAlDAŃ

Utwory trzeciorzędowe okolic Szczecina i Pomorza Zachodniego były

przedmiotem badań uczonych niemieckich już od połowy XlIX stulecia (oJ. Behm, 1'8'57; ,E. lBeyrich, 1859). .

W. Deecke i(1907) na podstawie znalezienia narzutniaków eoceńskich przypuszczał, że na terenie Szczecina istniało morze dolnoeoceńskie.

Wersję tę przyjęli w swych syntetycznych opracowaniachM.Książ­

kiewicz i J. Samsonowicz '(1952) oraz J. Łyczewska 'C1'958). Potwierdze-

Utwory ,trzeciorzędowe :Z otworu Szczecin lG 1 119 niem hipotezy W. Deeckego było stwierdzenie dolnego eocenu w Wał­

czu na głębokości 98,8+1166,1 m (J. Łyczewska, 1¹958). Osady te jednak, jak pisze autorka na str. 1'34, mają skąpą dokumentację paleontologicz-

ną. Znaleziono tam jedynie okrzemki i igły gąbek.

·W. Deecke 1(19107) sądził, iż w rejonie Szczecina wynurzenie lądu na-

stąpiło w górnym eocenie, a ewentualny powrót morza w dolnym, a na, pewno - w środkowym oligocenie. Oligocen morski podzielił W. Deecke na trzy piętra: dolny oligocen - piaski bursztynowe, środkowy oligocen-

iły septariowe, górny oligocen - piaski mikowe. :Występujące w wier- ceniu Koszalin 1(184,8:5 m} a:O-metrowej miąższości iły i piaski z Fusus multisulcatus I(N y s t) zaliczył do środkowego oligocenu, natomiast pod-

ścielające tę serię piaski glaukonitowe (o miąższości 8 m) ^uznał na podstawie występowania bursztynu za dolnooligoceńskie. Srodkową część

oligocenu pomorskiego ^podzielił na ^iły septariowe i piaski szczecińskie.

Rozprzestrzenienie tych utworów było znaczne, gdyż sięgały one aż po

Rugię, gdzie w odsłonięciach znaleziono kule septarii z Fusus multisul-, catus, a w wierceniach iły septariowe. Nie stwierdzono natomiast utwo-, rów trzeciorzędowych w okolicach Świnoujścia, ani też na wyspie W olL"l

~W. Deecke, 19107; K. H. Sindowski, 1936a, b).

\Po pracach W. Deckego pojawiło się opracowanie O. Linstowa .(HUI4l) na temat wtórnego zaburzenia tektonicznego oligocenu. Następnie przed- miotem dyskusji była możliwość odróżnienia iłów oligoceńskich na pod- stawie ich barwy (C. Gagel, 11923, W. Warneck, 1¹9216).

W 1'936 r. K. H. Sindowski w ramach rozważań nad zagadnieniami facjalnymi opisał iły septariowe i piaski szczecińskie, podając również listę zawartej w nich makrofauny. Autor ten podzielił iły septariowe na dolne - niebieskie i górne - fioletowe. IIły niebieskie według K. H. Sin- dowskiego ^są to utwory niewyraźnie uwarstwione, przeważnie słabo wap- niste, zawierające po prżeszlamowaniu oprócz otwornic tylko konkre- cje markasytu, niewiele muskowitu, glaukonit i drobny piasek. Iły fio-' letowe ^{są według} tego autora utworami nie uwarstwionymi, o znikomej

ilości CaC~. Po przeszlamowaniu I(W residuum) stwierdzono w nich du-

żo konkrecji markasytowych i bardzo mało otwornic. C. Gagel :C1,9123)

barwę tych iłów przypisuje wietrzeniu laterytowemu. Piaski szczeciń­

skie zalegające strop tych utworów są według K. H. Sindowskiego szaro- zielone, z pierwotnym glaukonitem, ^słabo bitumiczne, niekiedy brunat- ne, słabo spojone lepiszczem syderytowym, rzadziej węglanowym.

Mikrofauna iłów septariowych okolic Szczecina po raz pierwszy opi- sana ^-była w 1869 r. przez E. iBeyricha. W tym samym czasie A. Koenen (1J8151(1) w swej monografii o środkowym oligocenie Niemiec północnych opracował skamieniałości pochodzące z piasków szczecińskich Gocławia, Golęcina i Glinek.

!Pierwsze badania ,mikrofaunistyczne oligocenu zawdzięczamy A. E.

Reussowi (1852), który oznaczył mikrofaunę z wiercenia przeprowadzone- go na terenie .Fortu Leopold. Stwierdził on tu występowanie 20 gatunków otwornic, z których jeden był nowy:i po raz pierwszy stąd opisany (Cri- stelaria paucisepta). A.E. Reuss znala~~ tu 10 gatunków o~wornic znanych z oligocenu Hermsdorf i Freienwalde i uważał oligocen szczeciński za równowiekowy z iłami berlińskiini.

120 ^Ewa Odrzywo'lS'ka-Bień'kowa

Ta bela 1 Korelacja Jnlkrostl'atygraficzna środkowego· oHgocenu (rupelu) na podstawie wier-

ceń polskich l niemieckich H. Wolań-l{. Wolań- E.Odrzy-

C.Eller- D~Spiegler Y. Kieseł

ska (1964) ska (1964) wolska- H.Thursch mann J. Indans (1960) (1962) Wiek Ceg. Gorzów, -Bieńkowa (1956) (1958) (1958)

Branden- Mekłem-

"Zgoda" Wschowa Szczecin Moguncja Kapellen Rosenray burgia burgia

. Szczecin Geo l !Gl

I

poziom 4!poziom E

piaski poziom

szcze- asterigeri-

cińskie

nie zba- nowy

>.

]

C) ze szcząt-

brak ^ładniej poziom V

karni ryb

osadów poziom 3 poziom D

(najwyż- poziom IV

1: -

g

z Rotafia- z Rotafia- z Rotalia-

~

co moides moides moides poziom 2 poziomC

:=: o

~

poziom 3

~ karni ryb karni ryb chiefer poziomI!

o

~

-.J3 (górny) (górny)

Q poziom

Ceratobu-- Foramini- poziom B poziom 2

limina· ferenmer-

? ^{contraria geł}

poziom 'brak poziom 1 poziomI

ze ^szcząt- Meeres- poziomA poziom 1

karni ryb sand

(dolny)

. W pracy):lóktorskiej ^Z 19164 r. H. Wolańska opisała otwornice z utwo- rów. trzeciórzędowych, stwierdzonych w wierceniach na terenie cegielni

,~igoda"

w

ri~ęnawierconym w otworach Choszczno, Drawno, Gorzów Wlkp.,Wscho-

wa

poziomy biostratygraficzne:

po:GiOlm ze szczątJkami ryb - nalj~zy .(prze'jlŚcie pomiędzy 'iłami septariowy- mi a '-pia&kattli szczecińls'kimi);

poz:iJoIrn z RoiIaJlIiiat~7VCLb'U!Iinnoide8 j }

jpIOIZiom :7Je strozą1lkalmli ryIb -górny; .rUpel 'górny

po7liom IZ Cem.tobwtimina ccmtrcvriaj }

pO!Zi<ml !Ze 'Slzc!Ząt'klallni rylb _ ddIJny; rupeI dolny

U>twocy 'tt"zeciorzędowe z otworu Sz<:zecin IG l 121 lPorównanie poziomów otwornicowych, stwierdzonych w trzeciorzę­

dzie ,(rupel) przez H. ^Wolańską i mikropaleontologów niemieckich, z sy-

tuacją mikropaleontologiczną rupelu Szczecina podano w tab. l.

WYS'TF)POIWA:NIE TlRZ'EC[ORZĘDU W OKODICY SiZCZ®CINA Na podstawie licznych wierceń wykonanych w rejonie :Szczecina wy- kryto nadzwyczaj bogatą rzeźbę powierzchni przedlodowcowej, a prze- de wszystkim dużą ilość horstów i zapadlisk" uskoków i krawędzi tek- tonicznych. Wszystkie spękania podłoża mają kierunek NW - SE, a ich

krawędzie osiągają pod Szczecinem wysokość względną 1125 m. Kreda mukronatowa wieku górnosenońskiego występuje, w okolicach Szczecina na różnych głębokościach, nie wychodząc nigdzie na powierzchnię. Na warstwach kredowych stwierdzono i(J. Brinken, 1948) utwory środkowe­

go oligocenu w postaci szaroniebieskich iłów septariowych z iłami fiole··

towymi w stropie \(ogólna miąższość 5Q.+iOO m), oraz żółte, glaukonito- we piaski szczecińskie (ogólna miąższość 110+'15 m).

Według opracowań K. H. Sindowskiego ^~(11913'6 a, b) brzeg morza ^iłów septariowych ciągnął się od Skandynawii przez Koszalin do Frankfurtu

n.Odrą. ,Dla iłów niebieskich, stanowiących spąg kompleksu iłów sep- tariowych, K. H. Sindowski przyjmuje głębokość tworzenia się około

1'00 m, inni badacze od '30 do 11000 m. Te rozbieżności w ocenie głębokości

zbiornika spowodowane były zróżnicowaniem dna morza iłów septario- wych, które warunkowało zróżnicowanie typu sedymentacji i zespołów

faunistycznych. Przypuszcza się, że były to osady wód spokojnych, ubo- gich w tlen.

Strop ^iłów niebieskich zalegają według K. H. Sindowskiego ^iły fio- letowe. Badacz ten przyjmuje dla nich głębokość tworzenia się '5'0 do 1100 m. W okresie ich osadzania ^nastąpiło powolne podnoszenie ^{się lądu} na północy i wschodzie, a linia brzegowa morza przesunęła się ku za- chodowi. Morze uległo spłyceniu, o czym świadczy obecność fosforytów oraz przewarstwienia piasku w stropowych partiach ^iłów fioletowych.

,Po osadzeniu się iłów septariowych nastąpiło znów lekkie obniżenie dna morskiego. Leżące na iłach septariowych piaski szczecińskie, często krzy-

żowo uwarstwione K. H. Sindowski określa jako osady wód dobrze przewietrzanych. Po osadzeniu się piasków szczecińskich nastąpiło po- nowne wynurzenie się obszaru. Pod koniec oligocenu środkowego brzeg morza, przElsunął się z terenów położonych bardziej na wschód (rejon Koszalina) w okolice Szczecina. Od górnego oligocenu całe Pomorze jest

już lądem.

U schyłku 11 okresu międzylodowcowego nastąpiło spękanie podłoża

i utworzenie się wysokich krawędzi tektonicznych, a następnie masy lo- dowe nasunęły się i niszczyły świeżo powstałe zapory terenowe. Zsunęły

one z powierzchni wydźwigniętych horstów kredowych utwory starsze- szego plejstocenu i warstwy trzeciorzędowe, nagromadzając je w postaci

wałów przed wysokimi krawędziami horstów leżących bardziej na po-

łudniu. W tym przypadku plastyczne iły oligoceńskie odgrywały rolę

smaru, po którym ślizgały się zlodowaciałe warstwy piasków szczeciń­

skich i utwory starszych zlodowaceń. Część tych zwałów, prżemieszanych

122 ^Ewa OdrzyW'ol~lka-Bieńkowa

{trzeciorzędowo-dyluwialnych) utworów zachowała się w postaci pasma wzgórz. Spoczywające na nich właściwe osady 1111 zlodowacenia nie prze-

kraczają 2 m miąższości.

STHATYIGRJMi"IA TRZECIORZĘDU Z OTWORU SZCZECIN IG I

GóB!NY EOCEN

Utwory ^eoceńskie z otworu Szczecin 110 I reprezentowane ^{są (głęb.}

281+2:210 m) przez iły szarozielone, tłuste, z trzema przewarstwieniami piasku glaukonitowego, a następnie (głęb. '219-:-194,4 m) przez piaski drob- noziarniste szarozielonQ, glaukonitowe. Strop tych piasków zalegają iły

:szarozielone, które już na głębokości 1190 m zawierają takie elementy mikrofauny otwornicowej jak: Hastige-rina mic-ra '~C o l e), znana z eoce- nu Belgii (piaski z T~de), Meksyku, USA (Alabama:) oraz z piętra kij"ow- skiego (górny eocen) północnego Kaukazu, a także Quinąueloculina im-

pe-rialis H a n n a et H a n n a, opisana z górnego eocenu ~eryki.

Spąg utworów górnoeoceńskich charakteryzuje ^się ubóstwem otwor- niC. Od głębokości 2181 m do 0210 m stwierdzono tylko gatunki Ammo- d.iscus ince-rtus I(d' O rb.), Rhabdammina sp. i Dendoph-rya sp. (źle za- chowane, ^{być może} na złożu drugorzędnym) oraz wspomnianą wyżej iormę Hastige-rina mic-ra (C ci l e). Występują tu natomiast w ogromnej

ilości radiolarie grupujące się zasadniczo w dwóch poziomach (!'2'77+270 m i 2313-;-12210,5 m), ponadto stwierdzono nieliczne szczątki ryb (łuski i krę­

gi) oraz na głębokości 2163 m masowo występujące igły gąbek. Leżące ' powyżej serii ilastej piaski drobnoziarniste z glaukonitem ^są bogatsze w otwornice. Mikrofauna ta jest w większości drobna i uszkodzona.

Części okazów nie ^{dało się} w ogóle zidentyfikować (liczne, uszkodzone Cibicides sp.). ^Występują tu pewne elementy kosmopolityczne: Guttulina p-roblema d' O rb., Cibicides ungerianus I(d' O rb.) - bardzo nielicznie, GIlobulina gibba (d' O rb.), Ammodiscus inceTtus d' O rb., Pullenia

.quinąueloba R e u s s, Py-rgo bulloides (d' O rb.), Cibicides lobatulus (Walk. et Jac.).

O charakterze zespołu i jego znaczeniu stratygraficznym decydują

nieliczne, ale typowe gatunki: Hastigerina mic-ra (C o l e), Cibicides ca-rinatus '(T e r q.) emend. le C a l v e' z, Cibicides westi (H o we), Cibi- ddes acutus S a m., T-rifa-rina wilcoo:ensis (C u s h. et P o n t.), Cibici- des speciosus C u s h. et C e d e s t r., Py-rulina thouini (d' Or b.), Len- ticulina (Ma-rginulinopsis) f-raga-ria G li m b., Haploph-ragmoides -rotun- .d,ido-rsatus (H a n t k.I), Cyclammina cushmani V o 1., Nodosaria minor

H a n t k., . Alabamina cf. woltersdorji H a n t k. i inne. 'Rowrzestrzenie- nie stratygraficzne tych gatunków w większości ogranicza ^się do stro- pu eocenu.

W ^wyższych partiach górnego eocenu' :(21210+21'5 m) występują też'

radiolarie, którym towarzyszy pewna ilość otwornic. Jednakże jest to mikrofauna stosunkowo nieliczna, o skorupkach niewielkich, wykazują­

·cych zniszczenia i nadżarcia, które to zjawisko można by tłumaczyć ko-

rozyjną działalnością chemiczną wody morskiej obfitej w krzemionkę {obecność radiolarii).

utwory trzeciorzędowe :!: otworu Szczecin IG 1 123

OLIGOCEN

.osady występujące nad górnym eocenem należą do rupelu. Niższe

partie utworów rupeiskich (głęb. t:8t9+170 m) są stosunkowo ubogie w otwornice. Reprezentowane są one przez iły szarozielone i brunatne z płaszczyznami poślizgu i nieregularnymi skupieniami pirytu. Niekiedy w residuum (po przeszlamowaniu próbki) pozostawał sam piryt lub mar··

kasyt w postaci konkrecji lub kryształów oraz mikrofauna. Brak było zupełnie ziarn kwarcu i pozostałości substancji ilastych.

Ta,bela 2

Zasięg wiekowy ważniejszych gatunków otwornic występujących w utworach rupelu z wiercenia Szczecin IG I .

Niemcy Belgia i Holandia Gatunki otwornic

z otworu Szczecin IG I eocen

I

I

d.

I

Turri/ina aJsatica (Andreae)

- ^-

A/abamina tangentia/is (Clod.)

- -

Sphaeroidi1l4 variabilis Reuss

- - - -

Nodosaria ewa/di Rotaliatina bulimoides Angulogerina gracilis Reuss (Reuss) (Reuss)

- - - - ^- -

Nodosaria intermittens Roemer

- - - ^-

Quinqueloculina impressa ReJss

- - ^-

Nonion affine A/ab.amina perlata Chilostomella cylindroides (Reuss) (Andreae) Reuss

- ^- - - ^{- -} - ^{- - - - - -}

Stilostomella spinescens (Reuss)

_ . _-

Karreriella siphonella Va/vu/ineria spirata (Born.) Reuss

- - - - - - ^-

G/obu/ina gibba var. globosa Reuss

- ^-

Sigmomorpńina regularis (Roem.)

- ^{- -}

Lenticulina depauperata Reuss

- -

Lenticu/ina cultrata (Montr.)

- - - ^-

Lenticu/ina gibba (d'Orb.)

- - - ^-

Lenticulina paupercula (Reuss)

-

o

r

(iły z Boom), Alabammina tangentialis (e lo d.), cytowana z rup elu Niemiec i Belgii, Sphaeroidina variabilis R e u s s I(rupel Belgii, Holandii i Niemiec}. Ponadto występują tu Nodosaria ewaldiR e u s s i(rupel Belgii, Holandii i tN'iemiec). Stwierdzone tu inne gatunki otwornic mają kosmo- polityczny charakter. Są to otwornice bentoniczne, wapienne.

Wyższe warstwy rupelu (głęb. !168+1!2'7 m) charakteryzują siębuj­

nym rozwojem licznych gatunków otwornic. !Pojawia się tu przede

124 ^Ewa Odrzy:wol..slka-Bieńkowa

wszystkim licznie forma przewodnia dla rup elu Rotaliatina bulimoides (H e u s s). Bardzo licznie występują takie środkowooligoceńskie gatun- kijak: NodosariiL ewaldi H e u s~s,Angulogerinagrcicilis i(1Re u S s), Sphae- roidina variabilis R

e

e

d r e a e). W mniejszej ilości występują: Chilostomella cylindroides R e u s s, Stilostomella spinescens :(lR e u s s), Karreriella siphonella R e u s s, Valvulineria spirata (B o r n.), Globulina gibba red' Or b.) var.

glob osa R e u s s, Sigmomorphina regularis (R o e m). Zwraca też uwagę,

na głębokości 1154 m, duża ilość lagenidów takich jak: Lenticulina depau- perata (R e u s s), Lenticulina paupercula I(R e 11 s s), Lenticulina cultrata

CM

utwory mioceńskie w otworze Szczecin IG I występują na głębokoś­

ci 1126-;.-89,5 m, przeważnie w postaci iłów i mułków szarych i brunat- nych, oraz na głębokości 89,5+'~O,5 m w postaci piasków mułkowatych

z pięciocentymetrową warstwą mułku z pyłem węglowym 'w stropie.

Interwał ten charakteryzuje się dużym ubóstwem otwornic, co uniemoż­

liwia dokładniejsze określenie wieku osadów.

Zanikają tu zupełnie liczne ilościowo i gatunkowo otwornice środko­

wooligoceńskie. Nieliczne otwornice reprezentowane są przez skarlałe

gatunki: Ammodiscus sp., Dedrophrya sp., Rotalia sp., Rhabdammina sp., N odosaria sp.

Z gatunków oznaczalnych występują: Stilostomella longiscata (d' Or b.), Gyroidina neosoldani B r o t z., Uvigerina asperula C z j z e k., Globigerina bulloides d' 'O rb., Glomospira charoides Jon. et P ark.

Charakterystyczny dla tego interwału jest bujny rozwój okrzemek Coscinodiscus sp. J. P. IBeckmann (.1¹004) bogaty rozwój tych organiz- mów tłumaczy podobnymi przyczynami jak w przypadku rozwoju ra- diolarii. Być może, że dla osadów z wiercenia Szczecin

:ue

przyjąć dwa etapy wzbogacenia w krzemionkę wody morskiej. Pierwszy etap wypadałby w górnym eocenie i jego dowodem, byłaby masowa

obecność radiolarii, następny etap natomiast przypadałby na miocen i odzwierciadlałby się w bogactwie okrzemek, przy stosunkowym ubó- stwie otwornic wapiennych.

1P0nieważ dysponuję w tej chwili wyłącznie materiałami z miocenu Szczecina, nie jest możliwe wyznaczenie jakiegoś szerszego zasięgu osa- dów morskiego'miocenu. Otwornice uzyskane z materiałów opracowanego wiercenia nie wyglądają na okazy znajdujące się na złożu wtórnym, co

skłania mnie do uznania próbek, z których one pochodziły za mioceńskie.

Zdarza się jednak, że dobrze zachowane otwornice trzeciorzędowe prze-

nikają do rdzeni z iłów używanych do płuczki (H. Jurkiewicz - infor- macja ustna), wstrzymuję się tu wobec tego od jakichś daleko idących

wniosków dotyczących miocenu, morskiego w rejonie 'Szczecina.

utWOil"y trzeciorzędowe z .otworu Szczecin IG 1 1'25

UWAGI EKOLOGI'CZN1O-F.A!OJALN1E

Jak wynika z przedstawionych ^poWyżej obserwacji mikropaleontolo- gicznych osadów trzeciorzędu z wiercenia 'Szczecin liG' I, zróżnicowanie

poziomów mikrofaunistycznyeh jest tu wyraźne. Jednakże, oprócż zróż­

nicowania spowodowanego ograniczonym zasięgiem stratygraficznym nie- których gatunków, można prześledzić tu też zróżnicowanie wynikające

z właściwości ekologicznych zbiornika. Do tego typu zjawisk można zali-

czyć masowe występowanie radiolarii w utworach górnego eocenu i okrze- mek w utworach mioceńskich. Zjawisko to spowodowane jest ^niewątpli­

wie podwyższoną koncentracją krzemionki w wodzie morskiej.

Utwory ^eoceńskie i mioceńskie badanego wiercenia ^mają tak ubogi

zespół otwornic, że trudno jest tu podać jakiekolwiek uwagi dotyczące

ich ekologii. Jeśli chodzi natomiast obogaty stosunkowo zespół otwornic rupelu, to uderzająca jest przewaga gatunków bentonicznych. Gatunki planktoniczne (Globigerina' bulloides, Gilmbelina globulosa) trafiają się

sporadycznie w środkowej części rupelu, co świadczyłóbyo chwilowym, niewielkim pogłębieniu się zbiornika. ' .

Ubóstwo gatunków planktonicznych przy bujnym rozwoju gatunków bentonicznych świadczy otyrri,że w rup elu mamy do czynienia z płyt­

kim, ciepłowodnym obszarem szelfowym. Domniemanie to jest potwier- dzone obecnością takich gatunków jak: Pullenia bulloides d' O rb., Sphae·.

roidina variabilis R e u s s, a także Spiroplectammina carina ta (d' O rb.), które współcześnie zasiedlają stosurikowo ^płytkie i ciepłe wody~driaty­

ku i wybrzeży Filipin, a w rupelu występują obficie w Moguncji i w Pol- sce. ^Spośród otwornic występujących w basenie sedymentacyjnym mo- rza rupeiskiego notowana jest Rotaliatina bulimoides I(IR e u s s) - prze- wodnia dla środkowego oligocenu ^(K. Staesche, H. Hiltermann, 11940). Na terenie Polski charakteryzuje' ona tylko fację iłów septariowych górnego rupelu (H. ,Wolańska, 19614). W dolnym rupelu na terenie Polski i Mo- gt.mcji gatunek ten nie występuje I(Y. Kiesel, 11962; C. Ellermann, iI9'58;

.:r.

Na podstawie badań przeprowadzonych w basenie Moguncji M.

ThurschC19'5'6) przypuszcza, że morze rupelu było ciepłe '(średnia tempera- tura roczna 20.° C). Potwierdzają to' badania flory rupelu wskazujące na jej ciepłolubny charakter. Z podobnymi warunkami ekologicznymi zwią­

zane są też liczne tutaj Nodosariidae i .cokolwiek mniej liczne - Poly- morphiniidae. Przewaga 'gatunków wapiennych nad zlepieńcowatymi świadczy o dużej ilości węglanu. wapnia w zbiorniku morskim, co też

z kolei wiąże się z przypuszczalną jego dość wysoką temperaturą.

, , Osobnym zagadnieniem jest, występowanie bogatych . poziomów radio- lariowych w eocenie. Występowanie takich',poziomÓw,.przy. q,bóstwie ot- wornic stwierdziła Y. Kiesel (19-62) w wierceniu Dobbertin(iNRIJ)) W utwo- rach górnego eocenu. lPodobnieJ .. P. Beckmann !(l'95'4) stwierdził masowe pojawienie się radiolarii w utworach górnego eocenu wyspy Barbados.

Autor ten podaje na podstawie rozważań różnych badaczy genezę możli­

wości tworzenia się .obfitychpozio:mów, radiolariowych.: Optymalną wa':':

runki dla masowego'rozwoju -radiolarii wgJ. 1P:'Beckmannaistnieją:

1. W miejscu zetknięcia się dwóch prądÓw morskieh -dążących w~prze··

126 ^Ewa Odrzyv.7Qlslka-Bień!kowa

ciwnym kierunku. Rotacja mas wodnych powoduje podnoszenie się ku powierzchni zbiornika wodnego zimnych mas wód przydennych. Wody te

są ubogie w tlen, ale bogate VI ^żwiązki fosforowe i krzemowe, co stwarza dogodne warunki dla· rozwoju planktonu krzemionkowego (N. U. Sver- drup; M. W. Jonson, R. H. Fleming, 1946).

2. 'W obszarach aktywnych wulkanicznie. W górnojurajskich czertach Kalifornii badacze amerykańscy E. F. !Davis (119118) i N. L. Taliaferro (19i4l3) stwierdzili występowanie przewarstwień tufowych. E. Wenk ^(ll!ł49)

wyjaśnił to zjawisko z geochemicznego punktu widzenia. Wzbogacenie w kwas krzemowy wody morskiej przez roztwory i pary wulkaniczne

zawierające Si02, a także przez rozpad popiołów wulkanicznych stwarza korzystne warunki dla rozwoju organizmów krzemionkowych. !Podobny

wpływ na chemizm wody morskiej ma O~ wydzielający się przy erup- cjach i powodujący rozkład CaC03. Ze zjawiskiem tym wiąże się ubóstwo mikrofauny wapiennej w poziomach radiolariowych.

3. W bliskości silnie erodowanych obszarów lądowych. W. G. Wool- nough (1942) stwierdził na podstawie obserwacji zachodnich wybrzeży

Australii, ^że rzeki ^znosiły do morza mnóstwo koloidalnego ^materiału ila- stego, bogatego w kwas krzemowy, co stwarzało korzystne warunki dla tworzenia się w strefach .przybrzeżnych zbiornika mułów radiolariowych.

Wydaje się, że w przypadku opracowanego wiercenia ta ostatnia hi- poteza jest najbardziej istotna dla wytłumaczenia obfitego występowania

poziomów radiolariowych w utworach górnego eocenu. ^Bliskość wynu- rzonego w. czasie tworzenia się osadów trzeciorzędowych wypiętrzenia

kredowego w okolicach Szczecina mogła sprzyjać dostarczaniu przez wody rzeczne materiału ilastego, bogatego w kwas krzemowy, który sprzyjał

masowemu rozwojowi radiolarii, nie ^był korzystny natomiast dla rozwoju mikrofauny wapiennej.

Obserwacje paleobotaniczne I. Grabowskiej z 'Pracowni !Paleobotanicz- nej I.G. (informacja ustna), prowadzone równolegle z badania mikropaleo-

. ontologicznymi górnego eocenu z wiercenia Szczecin TG I, wykazały znacz-

ną domieszkę pyłków kredowych znajdujących się na złożu drugorzęd­

nym, co potwierdzałoby powyższą hipotezę.

WNIOSKI

Analiza mikropaleontologiczna osadów trzeciorzędu z wiercenia Szcze-. cin .EG I pozwala na wyCiągnięcie następujących wniosków:

'l. iN owością, nie cytowaną zupełnie przez badaczy opracowujących re- jon Szczecina, jest stwierdzenie występowania poziomów z obfitymi ra- diolariami f w stropowych partiach utworów eoceńskich .. Jak już wspom- niano wyżej, poziomy te można paralelizować z poziomami radiolariowy- mi stwierdzonymi przez Y. Kiesel (1962) w stropie utworów eoceńskich

z Meklemburgii i przez J. lP. Beckmanna (1¹954) z wyspy Barbados.

2. W zbadanych próbkach nie znaleziono odpowiedników trzech pozio-

1 Rajdj,olall'i.oe t,e, występujące w mil1onacl!. egzemplarzy, autorkIa oddała w pru'ozumd.enh.t z lde!I'0WIll1ctwem Pra.cOWllli lMI:kropa~eo.ntalK>gicznej I. G. do m<moguoafi=e®o . opra,eowanta dr H. Górce w Katedrze Pa[eozoologU Uniwersytetu Warszawskiego.

utwary trzeciorzędO!We z aIlworu Szczecin IG 1 127

mów ze szczątkami ryb, wyróżnionych przez H. Wolańską (1964). Ponie-

waż H.Wolańska dysponowała tylko materiałami pochodzącymi z płyt­

kich wierceń cegielni "Zgoda" w Glinkach, nie jest wykluczone, że trzy- krotne pojawienie się tych poziomów uwarunkowane jest zjawiskami silnej glacitektonrki

CK.

Jest to prawdopodobne, tym bardziej że żadne opracowanie syntetyczne rupelu Niemiec· nie sygnalizuje istnienia trzech poziomów ze szczątkami

ryb. Jedynie iM. Thursch (li!l56) zaznacza jeden taki poziom (Fischschie- fer) w spągu rupeluMoguncji.

3. Utwory rupelu wiercenia Szczecin lG 'I, dzięki obfitości egzemplarzy gatunku Rotaliatina bulimoides (R e us s), a także innych wymienionych w opracowaniu gatunków, można paralelizować z poziomem z Rotaliatina bulimoides opisanym przez H.Wolańską (L964) z górnego rupelu, z po- ziomem'2 z kop. Kapellen «Nadrenia) wyróżnionym przez C.Ellermann (.1ⁱ9518), poziomem C (J. Jndans, 19518~ z kop. Rosenray w Nadrenii. pozio- mem 4 według D. Spieglera :(19610) i poziomem FI! według Y. Kiesel /(196i2) z wiercenia Dobbertin w Meklemburgii.

4. Otwornice mioceńskie z wiercenia Szczecin ]JG

r

5. Na podstawie kryteriów litologicznych M. Jaskowiak (profil robo- czy) ustaliła w wierceniu Szczecin 10 I następujący podział trzeciorzędu:

miocen (50,'5tO+131,IO!Q m); oligocen «131',2..-:-299,.0 m); eocen 'C299,0+355,O m). W świetle badań mikropaleontologicznych granice stratygraficzne

kształtują się następująco: miocen (510;0+1'26,'0 rn); oligocen-rup el (1!2,7,0 +189,10 m}; górny eocen {190,O+281,0 m). ~iższe warstwy eocenu aż do

głębokości 3515,0 m są przedmiotem badań wyłącznie mikroflorystycznych,

gdyż występujące tu utwory węgliste nie zawierają mikrofauny.

Zakład Sttratygrajfill. Il:nstytutu Geo)ogicznego Warszawa, uJ.. Rta~owiecka 4

Nadesłano dn!& U kWli.etrun 1'9166 tr.

PISMIENNICTWO

BEOKl"'V11.ANiN J. P. 1(11004) - DiIe Pbr.~ dtetr OcelaJnWc - FdIiInJaJtl'\Qn ~Eoican -

OlJiłgJazan) VlO11i Balrbados. Kl.AiDltiLlen. Eal. GOOli. He!Ilv, 46, nil" 2, p. 301 -412. BaJseJ..

BERM J. (185'1) - ~ WIn' Sbetti:IlI. ~. Ki dw:lsch. ~aJ.. Ges .•

n'l' 9, iP.3"23-354. ,Be.IUÓJn;.

BiĘYRIIICH E. iC1959) - 'Oiber d!ie A/bgren2u!ng der olitgotz8Jn,en Tertiiir2Jeit. Mon:ait.sIbeT.

K. ~ AIldaId. W_ .. p. 51-69. Berliin.

BRIlNIKEIN J .(19418) - 'OikloIlJiJce S7JC71etdiiIlJa plCd 'W!Zgilędiem g1etOOJog\ilcm'Y:Ill d ,mOrIftoIlJo'-

'~cmYlIIl. 10misI0ip. ~etOgJr., nr 19, p. 291-298. WI1101ałB1w.

DAiVlAIDS E. F. (Un8l) - mhie~lOI1a1l'łiian cllle!Ii1lS lOtf 1JhJe iF.Ila/l1IcisIga!n girłoIup. UInliIV. 0aiIJi,f.

IPiuJbl. BUJlIli. Dep. Gloo1., 11, p. 235-4132.

1.'28

DEECKlE W. (1007) G~ VIOIn PIommem. BelliliiJIlI.

ELI1ElRO.Y.LAlNU' C. {196!8) _ . DIiIe tm~he· ,Gloodel"U!nIg dea OCJilg;ozli.nlSliJm ,schiaJdh't tKia:peilD.en !bei .MrOei."S (iNJedE!l'lhem). For:tr;dh,r. Gro!. Rhein:1. u.

Westf., 1-2, ;P. 005-214. KsrefEIld.

GAGlEL C. (1923) - Die tClhem:isIohe Belsc:haillfen'heit nmid UnrtetrSiClhJe'iJcliunig6lmijgil;iiClllkeit der Unrt;eneKlłZi!ln1loinJe 'llIIld dell';mi,tteliolllil~Se[pltla\rtiJeinlj)o~e. Jlalhirlb. d.

Pre'll8liP. GIetOIl:. LalIlodielsia/IllSlt. 2iIl Bel1'liln, UB}, 43; p. 183-196. B:eIl'llJin,-

.I1NmJNIS J. 1(19518) - iMikJoołllaulIl:iB<ti.sjclhe KoreiLationen im ttnarinen Teritiam dex

Nd~ .Btroh/t. FJantsdbr. lGeioIk &e:iinIL Ul. westf., 1, ;p. 223-1200 • . iKIr.e!&ild. .

KIESEL Y. (19162) - [)iJe 01Ji/gJolziitn Fm"alrmmferen. der 'l1iledlbolhirulIllg DoIbberbLn (Meokille/nJbuJl1g). lFi:r:eiitb. 'F1ou:Isoh. - H.C., 122. B~rJlin.

KJOłENEN A. (1M<!) - nie marine Mi:ttetlJoIligOZl!in ,NoQ~. Pa.lIe'o:n:tograph., 16. SitwtttJgJaJrtt.

KiSIĄŻKiIElwG M., SiA)MISOiNIO'WrrOZ J. '(1952) - fu~ GIeioilIoIg1iIi PIOIlskt. WlYd'.

'Geol. WIam"ZJalWiaJ.

I.lIJNS'I101W 0.(liOO.4' - Die '11e:cVoIllLk der Kreide ilm Un t€!I'lgńllIlde vlon tSte'tti'n lUIlld

Utm~ebulIlg 'Wlld dIiie BtettL'DIeIr StaJh1qUlaJJ1e. Jlalh~b. Ptr'e1USS. GIedlJ. iJanJdles-

~., [lB]~ 34, p. 1~167.

Ł Y'OZ'E1WSiKA J. (196'8) - ~gn:adliJa pajletQgeruu d nrogenu 'RoIlJsIk:i1 pó')JnJoClIllej. Kwlar\t.

gelOl, 2, ;P. 127'--<1'5'5, mo L WIlllrSlZalW'a.

RJEUSS A. E. (1(815!2) - Brietllllilcllte MitteihmJg. Herr Remss 3.1Il !HJer'I" Bey!ri:CJh (Oibelr For,aI!lliniJferen 'art.IS 'V'etIlSldhiedenen SelPtarienthoneiTh), ZUWhr. deu.tsch.

GIe.dl. GeSl., 4, !p. J.6-19.

SDNDOW!SiIcr K. H. (1006a) - ;marzJiłeS,pI1o/bJJem lOOr MiiI1lte1'6Ul1dpii:1isIChen'l'teo:1liliiJrlmEi:e<re.

l - ~cihJes !MliI~zBnt. Zb1. !lV.IliJner~, ~B], .P'- 300-3177. Sllu1rti-

',~aJl'It.

S:nNDOIW:9KJI K.. H. 01006b) - ,sediitment und F,atUalia von Sle!ptarienton 111M St-elttiner

'SanJd 1001 IStettin. Złll. Miner., [B], !p. 1192-.206. Stulttgart.

STAlESCHE K, H!IIL'I'IElRiMAlNN H. W}4(» - ~ 'aJU19 rl!elIDl Tel'ti&" Nord-

we\SlbCleu.'lsdłlllanJdS. AJbh. lł.ieiicllIsL BiOIdemIfonsIcIh. N,F" 201, lP. l-r1J3. Berfl1i,n.

SVERlDtRJU1P IN~ U." JlO!NlSiOlN M. IW., FLEl.'\ILIiN1G iR. H. ~11946) - 'I1hJe Oicłe~ thJeir pnY\Sli:oSl.Ohemlllsst!t;y land Genernl ibliJod~. 'New YdrIk:.

T,AJ!.JDAFERlRlO iN. L. '(I!914t3) - J1'ml!llclisoaln Oh€lr!1:ls ~v'.irulie iPI'IOb1em. tBuillll. Ann.

~ Ple!br. GeIali., 27, ,p. 109-219.

THtmł1SaH iM. (li9516) - Die IGllieOOrUlllg d'€G U\ntar\eaJ. Rlup:e]boirus dJm MaIiIn:~er iBec'kien anuf GrlUJIlId ,slellinJe!l' !F101~ FaiOOlai. Nlatil~. Hess L.-,A)." !Boidelnlf., 84, lP. 2l.6~1..'WIiJeIs1baId€l!l.

W ~ IW. (1900). - iDa\sI ~ ^'VIOO JIa/!ImIildk 'l!IIlrl' 1PIcmmenti,'lUalid iSIeiiIn!e 1SkJra-

tę-~ StellU/nlg' i:n NOJ:'!ClIdeutsdhlanJd. A1bh. Preuss,. Geol. L,-A.,

. N-F., 100. .

WlENIK iE. 1(191!l9) - :bile Asts!oI7JiIaitiiion VIOIIl.~dIDoillail'lilen HOil1~en młi!t ~dhlm

ErtsJtialrl'Ullll~~eiSbeliJnIein Iaihs ple1n'lOgooeltil9clhen \Rro1JlfuttIi. ~'t:Ua;, 5,

p. 226-232. Bla s e l . · .

WOO!LNOUIGH W. G. (1942). - GłeIoJJog;iJĆ'aJl exJ~ alnd ,psewdtalby9llaJl: ISieIdIi:- 1lIIieIllIUs. Bu!liJ1. .AJm. .&ss. Bebr .0001.., 26, !p. 765~792. '

WOIJAl\1SKlA H. (1964) - OłtWlO/l'lIllilce lOIIiIgloICleOCllU 'BOIJJsIkJL JPÓł:niOiClIllQl-i7JaJClbioIdnIDej. Maszy_

DioptiJs pr!atCy tdIoik:totr1~1e!i. UW W,"~"IW!,. ..

129

3Ba 0AJKHBOJIhCKA-BEHbKOBA

TPETHIIHLIE OTJlOiICEHIDI U3 IiYPOBOR CKBAXGtHbI ~ HI' I B CBETE MUKPOIIAJlEO}ITOJlOnNECKUX HCCJIE,lJ;OBAHUR

Pe310Me

B pa60re cop;ep)KaTCJI pe3Y1lbTaTLl MBJq>OnwreoHTOJIOI'H'reCKHX lICCJIeA0BaHllil ~ OTJIO)Kellld!:, BCKPbIThIX 6YPOBOiI: CKB8JKKHOA: ID;eqKH Hr 1 (JIOJILCKaJI BH3MeHHocn.).

Ha OCHOBaHBll MKKpoq,aymlC1'K'l~KOrO aHaJtH3a nop; '1enep'I'K'IHbJ:Ml[ nopo,!¥I.MK BLI,I(eJIlnOTCJI 3,D;eCb MHO~eHOBbIe (rny6. 50,50-126,00 oM), cpe,lUleOJlllrO~eHOBbIe (pyneJILCKHe) (rny6. 126,00- 187,00 oM) 11 oopXHe:IOI(,:HOBbIe (rny6. 190,00-281,00 oM) OTJIO)KeHIDI.

TpeTlftmbIe OTJlO~HIDI, 38JleraIOIqlIe rny6~ 281,00 oM JlBJIlIlOTCJI npep;MeTOM HCKJno'iH"

TeJlbHO naJleo60Ta.Hlf'l:eCKHX 1ICCJ1ep;oB3.HlIii:, TaK. KaK npep;CTaBJ1lJlOIqlIe HX yrJ1llcn.te OTJIO~HroI He COp;ep)KaT MlIKpoclJaYHbI. 3o~eHOBble 06pa30BaHIDI B 1I3y1fl1eMOA: 6YPOBOiI: cKBliJIOme xaPaK- Tep1l3yroTCJI He O'leHb 06H1lbHoil: cl>OPaMB:HH$ePOBOil: MHKpocl>aYHoil: (Hastiger/na micra (Cole), Cibicides westi (Howe), Cibicides carinatus (Terq.) emend. le Calve'z, Trifarina wilcoxensis (Cush. et Pont.) 11 HaJDfIIl{eM 6oJlbmoro KOJIH'leCTBa pa,D;llOJlllp1leBbIX cl>OpM.

<IIopaMHHH$epbl HalI60JIee 06HJlbHbI B pyneJIbCKHX oTJIo)KellIDl1i:, B KOTOPbIX COp;ep)KaTCJI Tane pYKoBO~e BHp;bI KaK Turrilina a/satica (Andreae), Rotaliatina bulimoides (Rettss), Alabamina tangentialis (Clod.), Alabamina per/ata (Andreae) 11 p;p.

Jle~e BlolIIle MHOneHOBbIe OTJlO~HIDI xaPaKTeP1l3yroTCJI y60~BOM cl>OP8.Mll1Hl$epoBO.it MHKpocl>aYHbI. BCTpe'leHbI 3p;ecb HeMHOrO'lllc.n:e1lHbIe Uvigerina asperula Czjzek., Globigerina bulloides d'Orb., Stilostomella longilcata (d'Orb.) 11 p;pyrne, a ~ AOBOJlbHO MHorne AWlTo-

MOBbIe BOP;OPOCJlll: (Coscinodiscus sp.). · .

B CBlI3Il C TeM, 'lTO caMoe 6oJlbmoe KOJlll'lecTBO cl>opaMHHH$epoBOro MaTepllana non}"'leHO 113 pyneJlbCKHX OTJlO~mDt, aBTOPOM COnOCTaBJlJIIOTCJI pe3yJlbT8.TLl1lCCJlep;OBaHKltpyne1lbCKoil:

MHKpocl>aYHbI pai!:oHa ID;eqKHa C AaHHbIM'II: BbIfiOJIHeHHbIX paHbme X. Bo.11J/llbCKo.it (1964) MH- iCpocPaYHllC1'K'lecKHX nccnep;oBamDt pyneJILCKHX nopo,II 113 HeKOropbIX 6ypoBbIXI CKBIl)KHH, npoii:- ,n:;:HHbIX B 3ana,lUloil: I1oJlbme, a TaK)Ke. C pe3YJlbTaTaMB: lICCJlep;oBamDt pyneJIbCKo.it MHKpoq,ay- HbI, nO!ly'leHHbIMH HeMe~ aBTopaMll CIJ:. 3mtepMaHH, 1958; R. RHp;aac, 1958; ,ll;. CnlI- mep, 1960; H. KlI3eJIb, 1962 (T8.6Jlll:I(a 1).

Ta6Jlll:I(a 2 npeP;QTaBJlJIeT pacIIpocrpaHf:.Blle BO BpeMeHll BalICHeilImIX cl>opaMmm:cl>ep, IICTpe- ..arom;u:xCJI B pyneJIbCKHX OTJIO~HlIJIX 6YPOBOii: CKBa)KllHbI rn-t\HH Hr 1 Ha OCHOBamm: MHKpO- cl>aYlibI.

Ewa OIDRZYWO[jSKA-iBIJEl~"(KOWA

TERTIARY FORMATIONS FROM BOIm HOLE SZCZECIN IG I IN THE LIGHT OF MICROPALAEONTOLOGICAL EXAMINATIONS

S,umm·a,try

'I1hJe pI'elSlelll't iPBJpetr dealls (Wilbh tlJhe 'r:elSJIl'1/tJs iOlf ~!lJoonJto1IoJg1ilCaJl exrumiilnialtlloos of fue T~ fuIr1rnIaJ1liJo ~. by :1lhe hCllre hJo~ iS2lcIzeCIiJn rG-[ iln rtJhe ~

Lo/WilIalll!d area.

On miJC!l'Idf~ ~, Itihe author ihaJS 1disI~utl!ihe:i 'here the MliJdciene . de!P1OISJi,tJs (dep1lh50,50+1126,OO m), MiiidK:lle Ol!1g1olceillle ~UJpeilJLali1,) depOlS'hfls Odepth

KlwalI'.talIllLk Geologlczny - 9

130 lIDwa Odrzywals'ka-BiefIJrowa

1I26,00~127,OO m), fJlld Upper iIDoce:ne deposits (depth 11'90,00+281,00 ro) that relst ulnlder ;tlhe Qwa!bemaJry~ta.

'lTertiJaJry tfIOIr!mlatfitooiS-!IIe1SIbuntg .be111dW 28.1 !In :ail"e ex;aJIniiJrueldi':f\rom ItlOO !PaI1aeloibatan~1CaIl poWntt of v:~ oinJ&, sWnJoe rtihe oolall:-!beail'lLng d!epoIsWts ~ ltihese f,CJI1IllQ/1rlms dJo IrlIOItoonltaliJn ~. The Eoce:Ille ful!'lIlllaJtt:iolrus pI~ Iqy ifihe ibore 'bcxle heIre lC'OIIlJSIilCiJelI1eid, '2JI'Ie dhaJr,a,cfterliJzJed by !IlIOIttolO il'1i!cli, tflar!aIrnfiJn.lirfeIr ofalulrua: Il'iEl'Presmied by HaJStigerina micra I~C 10 le), CibtiC'ides westi I(H 10 we), CibicrLdes caTfi.natws ~ e r q.)

Emend.

The Il'Iiich!els:t in i50tr.amiJnJilf,eII1S aJre Rlupe1ialIl d~ oon~1inIiinJg SUiC!h: dinide~

specie.s aiS Tumlina alsatica I(A n d rea e), Rotaliati1lJll b'l./Jliimlaid.es '(lR e 1\.18S)', Ala- ba:rn.'ima ta7ligentia:l~s(IC:1 iO id.), 4laba7J'l.tina perla'tla (A ill: dire la e) 8JIld 'ClItIh.ett-Q

l'Iihe'lVLiiocle\I1^l

e

m'i:CIl"IOf!\lUlnlcil.' Here are futuro iO!Iilly ierw mpres'e\I1ltiait1i,V'eS Of UVligerina a;s.perula C z j, IZ ,ek,Globigeri1l4bullor£d.es a' 0 x 'b., Stibostomella longiscata (0' 0 rib.) md otihei:s.alIld lfadJrilly iaJbU!l1:dalllt lCiialtdIm, (COSci1OOcUscu.s ~.).

SiJrooe 1bh1e rl.c;:IhIas1; forralIIlliirLitfer 1IIlIa;t;eri'ad has beein SU(ppi1IiJedhy ,the RJlJ4)e1irot

;fio\l'!IIl8ltiJO\IliS~ ltihIe !J.)IreS1e.IlIt oaJUtfJhotr ,CJOIIIl{P!lIre5, 'bhe RUlpe~ amarof'aJUIIlia ~ SizJc:7JeClin

wWtih

H. Wbl:ansllr.a (19'64), aIIlld rWtLtlh. imre RIUIPE!ilJi,aIll mIiicrofalUll:lla ciIted, btY GerlmianaJUiihws

' cc.

" 'lIaJbI'.Je ~ ·1SIhJoiws !tihJe agte exiJelnd;of l!ih.emore 1lmparotamt :f.araImiiDJitfens. that Q'Clc'Ur

~ID .tJhJe ./RnJtpIeIliiJaJ furlmartiiaruspiJeI1ced IIJiy 11he lbore ho1e Szlazeci!n ]G ;r.