Stopniowanie przymiotników i przysłówków
1. Cele lekcji
a) Wiadomości Uczeń:
• zna odmienne i nieodmienne części mowy,
• zna zasady tworzenia przysłówków odprzymiotnikowych,
• zna zasady tworzenia stopnia wyższego i najwyższego przymiotnika i przysłówka.
b) Umiejętności Uczeń:
• potrafi utworzyć stopień wyższy i najwyższy przymiotnika i przysłówka,
• umie odróżnić formę stopnia równego przymiotnika i przysłówka.
c) Postawy Uczeń:
• dba o poprawność języka ojczystego,
• doskonali swoje umiejętności i motywuje innych do takiej postawy swoją aktywnością i zaangażowaniem.
2. Metoda i forma pracy
• Praca indywidualna,
• metoda praktycznych ćwiczeń językowych.
3. Środki dydaktyczne
• Podręcznik do nauki gramatyki,
• słownik poprawnej polszczyzny.
4. Przebieg lekcji
a) Faza wprowadzającaNa początku zajęć nauczyciel prosi uczniów o przypomnienie wiadomości na temat przymiotnika i przysłówka.
Następnie prosi o zapisanie w zeszycie przykładów obu części mowy. Zadaniem uczniów jest
podanie przykładów przymiotników i przysłówków, rozpoczynających się na kolejne litery alfabetu.
b) Faza realizacyjna
Następnie nauczyciel dzieli uczniów na kilka zespołów zadaniowych i objaśnia wykonanie kolejnego zadania.
Uczniowie korzystając z listy przygotowanej na wstępie, mają utworzyć nowe przymiotniki, dodając:
• końcówkę -szy,
• sylabę naj- przed przymiotnikiem.
Powstałe wyrazy należy zapisać w odpowiednich rubrykach tabeli (załącznik 1).
Następnie uczniowie mają za zadanie utworzenie jak największej ilości przysłówków od przymiotników z listy głównej. Tworzenie przysłówków polega na zamianie formy
przymiotnika na formę przysłówka (część mowy powinna odpowiadać na pytania: jak? gdzie?
kiedy?) (załącznik 2).
c) Faza podsumowująca
Na zakończenie zajęć proponuję wykonać jeszcze 2 ćwiczenia podsumowujące (załącznik 2 ćwiczenie 3 i 4).
Nauczyciel powinien zwrócić uwagę na poprawność zapisywania form.
5. Bibliografia
1. Przyłubscy E. i F., Język polski na co dzień, Wiedza Powszechna, Warszawa 1990.
2. Słownik poprawnej polszczyzny, red. W. Doroszewskiego, PWN, Warszawa 1994.
6. Załączniki
a) Karta pracy ucznia załącznik 1.
STOPIEŃ RÓWNY
PRZYMIOTNIKA STOPIEŃ WYŻSZY
PRZYMIOTNIKA
STOPIEŃ NAJWYŻSZY PRZYMIOTNIKA
załącznik 2.
Ćwiczenie 2.
Utwórz przysłówki od przymiotników z listy.
PRZYMIOTNIKI (jaki? jaka? jakie?)
PRZYSŁÓWKI (jak? gdzie? kiedy?)
Ćwiczenie 3
Spośród podanych części mowy podkreśl przymiotniki. Następnie utwórz od form stopnia prostego stopień wyższy i najwyższy.
zielony, ciepło, maleńki, wielbłąd, cisza, cicho, dobry, chory, drewniany, spokojny, waleczny, męka, ćwiczenie, żebrak, stojący, pachnący, lśniący, mądry, lekki.
Ćwiczenie 4
Utwórz stopień wyższy i najwyższy, dodając do formy podstawowej przymiotnika przysłówek bardziej lub najbardziej.
puszysty bezpieczny
uparty wytrwały zimny wspaniały odważny rozgadany rozpieszczony
Sprawdź w słowniku poprawnej polszczyzny, czy dobrze zastosowałeś formy, a następnie wybierz 5 przymiotników i ułóż z nimi zdania.
7. Czas trwania lekcji
45 minut
8. Uwagi do scenariusza
Scenariusz przeznaczony do realizacji w klasie 5.