PROGRAM PROFILAKTYKI POSM I STOPNIA NR 1 IM. H. WIENIAWSKIEGO W POZNANIU
(aktualizacja: październik 2010)
I.
Założenia ogólne
1. Program skierowany jest do uczniów naszej szkoły, ich rodziców i nauczycieli.
2. Program tworzy spójną całość ze Statutem Szkoły, Programem Wychowawczym Szkoły, Szkolnym Zestawem Programów Nauczania.
3. Realizatorami programu są: dyrekcja, pedagog szkolny, psycholog, wychowawcy klas, nauczyciel „Wychowania do życia w rodzinie”, przyrody, inni nauczyciele, pielęgniarka szkolna, inni pracownicy szkoły oraz osoby z nią współpracujące.
II.
Podstawa prawna
1. Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej – art. 72.
2. Konwencja o Prawach Dziecka – art. 3, art. 19, art. 33.
3. Ustawa o systemie oświaty z dnia 7 września 1991 r – Dz. U.
z 1996, nr 67, poz. 329 z późniejszymi zmianami.
4. Rozporządzenie MENIS z dnia 31.01.2002. zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych statutów szkół publicznych – Dz. U. nr 10 z 2002, poz. 96.
5. Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego z dn. 19.08.1994, rozdz.
I art. 4.1 – Dz. U. nr 11, poz. 535.
6. Ustawa z dn. 9.11.1995 roku o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych – Dz. U.
10, poz. 55.
7. Narodowy Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
8. Krajowy Program Przeciwdziałania Narkomanii.
9. Krajowy Program Zapobiegania Zakażeniom HIV.
10. Rozporządzenie MENIS z dn. 26.02.2002 roku, w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w różnych typach szkół – Dz. U. nr 51, poz.
458.
11. Ustawa z dn. 26.10.1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałania alkoholizmowi – Dz. U. nr 35 poz. 230;
ostatnia zmiana 25.05.2005.
12. Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii z dn. 24.04.1997 – Dz. U.
nr 75, poz. 468.
13. Rozporządzenie MENIS w sprawie poszczególnych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniami.
III.
Cele Programu
1. Profilaktyka jest procesem wspierającym rozwój uczniów, ich zdrowie psychiczne i fizyczne, poprzez pomoc w zdobywaniu wiedzy o zagrożeniach dla życia i zdrowia oraz w nabywaniu przez dzieci umiejętności przeciwdziałania tym zagrożeniom.
2. Szkoła jest miejscem profilaktyki pierwszorzędowej, której nadrzędnym celem jest:
a) promowanie zdrowego stylu życia,
b) niedopuszczanie do pojawienia się patologii społecznej,
c) ochrona wszystkich uczniów przed zagrożeniem niedostosowania społecznego,
d) zapobieganie zjawiskom niepożądanym i niebezpiecznym.
3. Nasz Szkolny Program Profilaktyki został stworzony w oparciu o ewaluację Programu Wychowawczego, powiązany jest z założeniami w nim zamieszczonymi, ze Statutem Szkoły (w szczególności z systemem permanentnej opieki nad uczniem) oraz programami nauczania, dostosowany ściśle do potrzeb naszych uczniów, wynikających ze specyfiki szkoły i środowiska, w których funkcjonują.
4. Podstawowe cele profilaktyki szkolnej w POSM I stopnia nr 1:
a) kształtowanie i wzmacnianie postaw społecznych uczniów, zgodnych z celami Szkolnego Programu Wychowawczego
b) wyposażenie uczniów w wiedzę i umiejętności niezbędne do dokonywania właściwych życiowych wyborów,
c) doskonalenie umiejętności adaptowania się uczniów w nowym środowisku (szkoła, klasa, zespoły),
e) pomoc w doskonaleniu umiejętności zachowania osobowości i autonomii przez młodego człowieka, w świecie nieustających zmian,
f) rozwijanie pozytywnych zachowań w życiu szkolnym.
g) rozwijanie wiedzy i umiejętności w zakresie profilaktyki u rodziców i nauczycieli.
h) przewidywanie i umiejętność zapobiegania ewentualnym konfliktom i sporom na różnych poziomach z uwzględnieniem wrażliwości i godności osobistej.
i) wprowadzanie w życie szkolne pozytywnych reguł postępowania.
W realizacji zadań profilaktycznych biorą udział wszyscy nauczyciele, wspierając rozwój uczniów w trakcie realizowanych zajęć lekcyjnych i poza nimi.
IV.
Zadania i sposoby ich realizacji:
1. PROFILAKTYKA UZALEŻNIEŃ OD NIKOTYNY, ALKOHOLU, NARKOTYKÓW
a) Przekazywanie uczniom rzetelnej i dostosowanej do ich poziomu, wiedzy o negatywnym wpływie substancji uzależniających na organizm, zdrowie, psychikę młodego człowieka; na zachowanie i różne sfery życia, a także wiedzy o mechanizmach i fazach powstawania uzależnień.
b) Rozwijanie umiejętności mogących zmniejszyć ryzyko uzależnienia, takich jak: poczucie własnej wartości, wewnętrznej kontroli, wyrażania uczuć, podejmowania decyzji, radzenia sobie ze stresem.
c) Rozwijanie umiejętności społecznych: rozpoznawania i radzenia sobie z presją grupy, trening asertywności, ćwiczenia identyfikowania manipulacji ze strony reklam i nieulegania im oraz aktywne poszukiwanie wsparcia i pomocy w otoczeniu.
d) Wskazywanie aktywnych sposobów spędzania czasu wolnego przez uczniów.
e) Wspieranie rodziny w rozwiązywaniu sytuacji trudnych, związanych z tą tematyką uzależnień.
2. PRZECIWDZIAŁANIE ZACHOWANIOM AGRESYWNYM
a) Zwiększenie świadomości problemu wśród nauczycieli i uczniów: mechanizmy zachowań agresywnych, konsekwencje.
b) Ułatwienie aklimatyzacji nowym uczniom w szkole, w klasie – klasy pierwsze i czwarte (ze względu na przejście z nauczania elementarnego).
c) Przeciwdziałanie przemocy rówieśniczej w szkole.
d) Motywowanie uczniów do pomocy młodszym kolegom.
e) Rozwijanie postaw prospołecznych.
f) Wspieranie rodziny w prawidłowym wypełnianiu przez nią funkcji wychowawczych.
g) Wprowadzenie programu indywidualnej opieki szóstoklasistów nad nowoprzyjętymi pierwszoklasistami.
h) Umiejętność rozwiązywania konfliktów, umiejętność mediacji, wypracowywanie wspólnego stanowiska, ustępstwa.
3. PRZYGOTOWANIE DO ŚWIADOMEGO KORZYSTANIA Z MULTIMEDIALNYCH ŚRODKÓW PRZEKAZU
a) Przekazywanie informacji dotyczących uzależnienia od komputera, internetu, telewizji.
b) Kształtowanie umiejętności selektywnego i krytycznego wartościowania i wykorzystywania mediów.
4. PROFILAKTYKA ZACHOWAŃ PROZDROWOTNYCH
I ZDROWEGO STYLU ŻYCIA
a) Wdrażanie do zachowań sprzyjających zdrowiu, w szczególności utrwalanie nawyków racjonalnego i zdrowego odżywiania się.
b) Zapoznanie z przyczynami skutkami zaburzeń łaknienia typu:
bulimia i anoreksja.
c) Propagowanie aktywności rekreacyjnej, turystycznej i sportowej.
5. PRZYGOTOWANIE MŁODZIEŻY DO ŻYCIA W RODZINIE
a) Wskazywanie na znaczenie i wartość rodziny w życiu każdego człowieka.
b) Przygotowanie uczniów do odpowiedzialnego pełnienia ról społecznych, na miarę ich wieku rozwojowego.
V.
Przykłady działań skierowanych do uczniów
TEMATYKA FORMY REALIZACJI
„Zadbaj o swoją przyszłość”
Dlaczego ludzie palą papierosy. zajęcia warsztatowe
pielęgniarki lub wychowawcy z kl. 5, 6
Wpływ środków uzależniających na zdrowie i życie człowieka:
narkotyki, leki, alkohol.
zajęcia warsztatowe pedagoga szkolnego z klasą 6,
udział uczniów w konkursach o charakterze profilaktycznym, udział uczniów w spektaklu profilaktycznym,
konsultacje uczniów
z psychologiem, z pedagogiem szkolnym.
Wzmacnianie pozytywnego obrazu własnej osoby.
Asertywność.
zajęcia warsztatowe z klasami 3-6, w zależności od potrzeb, indywidualne spotkania
uczniów z psychologiem lub pedagogiem szkolnym.
Dojrzałość społeczna. Nabycie umiejętności „pokojowego”
rozwiązywania konfliktów.
zajęcia warsztatowe
przygotowane przez uczniów, spotkania z psychologiem,
zajęcia z pedagogiem.
Znaczenie przemocy
rówieśniczej w szkole, klasie. zajęcia w grupach;
opracowanie strategii
przeciwdziałania przemocy w klasach, przez uczniów, pod kierunkiem wychowawców.
Jestem uzależniony od komputera. Zagrożenia dla zdrowia.
zajęcia w klasach z wychowawcą lub pedagogiem, rozmowy, dyskusja, ćwiczenia, wykorzystanie dramy jako metody aktywizującej pracę ucznia.
Manipulacja środków masowego przekazu młodym odbiorcą:
telewizja, gazety.
zajęcia warsztatowe
z wychowawcą , pogadanka, dyskusja, ćwiczenia.
Aktywne spędzanie czasu wolnego.
spotkanie z człowiekiem aktywnie spędzającym czas wolny: podróżnik, sportowiec itp.,
zajęcia warsztatowe w klasach przygotowane przez uczniów.
Prawidłowe odżywianie się.
Bulimia i anoreksja.
zajęcia w klasach ; pokaz filmu, dyskusja,
zajęcia z pielęgniarką szkolną, spotkania z psychologiem.
Wartość rodziny w życiu
każdego człowieka. zajęcia warsztatowe w klasach przygotowane przez uczniów pod kierunkiem wychowawcy.
Poradnictwo dla uczniów. spotkania z pedagogiem szkolnym, psychologiem;
kierowanie uczniów do osób kompetentnych / psycholog w PPP, lekarz, poradnie/.
VI.
Przykłady działań skierowanych do rodziców
TEMATYKA FORMY REALIZACJI
Przekazywanie rodzicom
informacji dotyczących zebranie rodziców z wychowawcą,
TEMATYKA FORMY REALIZACJI Przyczyny zaburzeń łaknienia.
Anoreksja, bulimia. Formy pomocy.
zaproszenie na zebranie z rodzicami lekarza lub psychologa.
Wspieranie rodziców w różnych sytuacjach trudnych, które mają ze swoim dzieckiem.
rozmowy z wychowawcą, rozmowy z dyrektorem, spotkania z pedagogiem
szkolnym, psychologiem: porady dla rodziców, kierowanie do specjalistów, udzielanie pomocy w dotarciu do odpowiednich instytucji.
VII.
Przykłady działań skierowane do nauczycieli
Subkultury młodzieżowe. Szkoleniowa Rada
Pedagogiczna, prowadzona przez osoby kompetentne zajmujące się tą problematyką.
Przejawy agresji i sposoby
radzenia sobie z nią. Szkoleniowa Rada
Pedagogiczna, prowadzona przez osoby kompetentne zajmujące się tą problematyką.
Tematyka zajęć prowadzonych w naszej szkole powinna być rozszerzana i modyfikowana w zależności od występujących potrzeb.
Dlatego też niezbędne jest systematyczne diagnozowanie problemów młodzieży, zagrożeń z jakimi mają do czynienia, aby oferta profilaktyczna szkoły była adekwatna do specyficznych potrzeb rozwojowych naszych uczniów.
Na zakończenie każdego roku szkolnego Szkolny Program Profilaktyki poddaje się ewaluacji, poprzez przeprowadzenie ankiety wśród uczniów, rodziców i nauczycieli. Wnioski z przeprowadzonej ankiety przedstawia się i wnikliwie omawia na Radzie Pedagogicznej.
VIII.
Rola pedagoga i psychologa szkolnego
1. Za realizację działań profilaktycznych w szkole odpowiada pedagog szkolny.
2. Co roku, zależnie od sytuacji wychowawczej w szkole, po przeprowadzeniu badań diagnostycznych, pedagog ustala i podaje wychowawcom klas tematykę zajęć, do realizacji na lekcjach wychowawczych i warsztatowych. Niektóre zajęcia prowadzi pedagog, inne psycholog szkolny. Praktykuje się zapraszanie na lekcje terapeutów, lekarzy, pielęgniarki szkolne i innych specjalistów.
3. Zarówno pedagog jak i psycholog wespół z kadrą kierowniczą, wychowawcami, innymi nauczycielami oraz rodzicami aktywnie angażują się w rozwiązywanie pojawiających się problemów z zastosowaniem wszystkich dostępnych w tym zakresie technik specjalistycznych, kierując się zawsze dobrem dziecka.
