• Nie Znaleziono Wyników

Express Kujawski 1938.10.09/10, R. 16, nr 232

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Express Kujawski 1938.10.09/10, R. 16, nr 232"

Copied!
16
0
0

Pełen tekst

(1)

Ih 232 ROk XQ I. W M '-’-'w e k , n ie d zie la - p o n ie d zia łe k 9 *1 0 p a źd zie rn ika 1 9 3 8 r. CORS ffl#

r u ft - - .

express Ku ja w ski

R e d a k to r w s p ra w a c h p is m a p rz y jm u je w R a d e te c |l p ra y u tle y B ra es M e J 3 8 o d p e d e łn y 1 4 -e j d o p o d O in y 1 6 -e J c o d o lo n n ie a a w y faiM o M B o ta d o h d I MrR

R e d a k c ja rp te o n fa d w n iez a a tra e ś o n y e h id e z w ra c a i z a s trz e g a s o b ie p ra w o a m ia a .

IfłffM illk i U F O H IIR 10F fffll' m l9 slęSRQPONMLKJIHGFEDCBAc z n & z o d b io re m w A d m in is tra c ji x ł. 2 .5 0 s o d a ic - W U lU lin l p iK IlU IllK lU ly . a ie n ie m d c d o m u i z a m le ja c . s ł. 3 ,- d la w e js k o w y c k , o ip ę d n ik ó w ,u rz ę d n ik ó w e m e rj to w a n y c h , p o lic ji 1 ro b o tn ik ó w z ł. Ł —JIHGFEDCBA

p A n n fió łflT T O ń ’ n a 8tr®łM k** w toctaw sk lsh 15 gr. m o m. O ficosM de saadC M saw o^

V K U y U S IU A Ł K II. przeg 1, 2, S, 4, 5 szp ad , d rotac 15 froazy >a w y rw T eraw iy druku m ogą być przez A d m in istrację ziaieaiaB C d ow ciaie

Pom niejszyciele w ielkości Polski

P oznań, 8 p a ź d z ie rn ik a . (s. z .) G d y ty d z ie ń te m u R z e c z p o s p o lita , w s p a rta o z a w s z e g o to w ą d o o b ro n y je j c z c i ii h o n o ru a rm ię , z a ż ą d a ła o d C z e c h o s ło w a ­

c ji z w ro tu z ie m i z a o lz a ń sk ie j, z a g ra b io n e j n a m p o d s tę p n ie w ro k u 1 9 1 9 , z je d n o c z y ły s ię w g o d n y m o d z e w ie n a d e c y z ję s te rn i­

k ó w P a ń stw a , s e rc a P o la k ó w .

O d p o w ie d z ia ły h a rm o n ijn y m ry tm e m s e rc a ty c h o b y w a te li, c o w ie d z ą , u ż y jm y tu s łó w M a rsz a łk a E , Ś m ig łe g o - R y d z a , ż e

„ P o lsk a w d o ś w ia d c z o n y c h , m ą d ry c h a tw a rd y c h rę k a c h K o m e n d a n ta , w ś ró d c ię ż ­ k ic h n ie ra z p rz e ż y ć , d o s z ła d o u g ru n to w a ­ n ia u s ie b ie m o c n e j w ła d z y , w ła d z y u m ie ­ ją c e j d e c y d o w a ć i re a liz o w a ć , s to ją c e j n ie ­ z a c h w ia n ie n a g ru n c i in te re su p a ń s tw o w e ­ g o , g w a ra n tu ją c e j c ią g ło ść p o c z y n a ń w s k a ­ li p a ń s tw o w e j i k o n se k w e n c je d e c y z ji, w ła ­ d z y , s tw a rz a ją c e j n a z e w n ą trz i n a w e ­ w n ą trz p o c z u c ie p e w n o ś c i i o k re ś lo n o ś c i ju ­ tra " .

W ó d z N a c z e ln y ró w n ie ż n a p a m ię tn y m W a ln y m Z je żd z ie D e le g a tó w Z w ią z k u L e ­ g io n istó w P o lsk ic h w W a rs z a w ie , 2 5 , 5 . 1 9 3 8 ro k u p o d n ió sł d a le j, ż e : „ k a ż d y ro z s ą d n y c z ło w ie k w P o lsc e z d a je s o b ie d o k ła d n ie s p ra w ę , ja k w ie lk im n a b y tk ie m je st ta z d o ­ b y c z — m o c n ej w ła d z y — d la P o lsk i. K a ż ­ d y ro z s ą d n y c z ło w ie k w P o lsc e , k tó re m u n a P o lsc e z a le ż y , w ie .ż e z te j z d o b y c z y a b ­ s o lu tn ie n ic z eg o u s tą p ić n ie w o ln o ."

M im o , ż e z e s p o le n ie s e rc p o ls k ic h w ty c h p a m ię tn y c h n a w ie k i d n ia c h , p o w ro tu Z a o lz ia , p rz y b ra ło u n a s rz a d k o s p o ty k a n ą je d n o lito ś ć , s ta ło s ię n a w e t p e w n ą ż y w io ło ­ w ą m o b iliz a c ją w ia ry , to je d n a k z b ó le m n ie w y m o w n y m p o w ie d z ie ć s o b ie m u sim y , ż e p o z a w z lo te m p a trio ty c z n y m n a jle p ­ s z y c h u c z u ć n a ro d o w y c h z n a la z ły się p e w ­ n e o d ła m y g ru p s p o łe c z n y c h . M ia n o w ic ie c i, c o h a ła ś liw ie i n a c o d z ie ń o b w ie s z a ją s ię s z y ld z ik ie m S tro n n ic tw a N a ro d o w e g o .

P rz y s z ła p o ra , b y o ty c h o b ia w a ch c ię ż ­ k ic h w a d ż y c ia z b io ro w e g o m ó w ić s z c z e rz e . Że trz e b a m ó w ić — to c h y b a n ie u le g a w ą t­

p liw o śc i d la n ik o g o . P rz e m ilc z e n ie b o le s­

n y c h d y w e rs ji w y rz ą d z a n y c h p o s ta w ie n a ­ ro d o w e ? s p o łe c z e ń stw a b y ło b y s z k o d n ic ­ tw e m . Z o s ta w ia ło b y w d u sz y n a ro d u o sa d rd z y n is z c zą c e j s z la c h e tn y s to p s e rc i u c z u ć z o s ta tn ic h d n i n a jw ię k sz e g o triu m fu n a c jo ­ n a liz m u p o lsk ie g o .

T y m w ię k sz y m o b o w ią z k ie m n a sz y m je st p isa ć p u b lic z n ie o ty c h o b ia w a c h s z k o d n ic ­ tw a , g d y ż śc ig a n e je st o n o w P o ls c e p rz e ­ c ie ż ty lk o e g z e k u ty w ą z d ro w e g o s ą d u o p i­

n ii i n ie s k a rla łe j a m b ic ji n a ro d o w e j. O b o ­ w ią z e k te n c ią ż y n ie o m al w y łą c z n ie n a o p i­

n ii s p o łe c z n e j c h o ć b y d la te g o , ż e „ u g ru n ­ to w a n a u n a s m o c n a w ła d z a " n ie z n a jd u je s a m a w e w ła sn y m z a k re sie p o trz e b y w y ­ w a lc z a n ia s z a c u n k u d la s ie b ie , i w ie lk ic h N a ro d u p o c z y n a ń w ś ró d o b y w a te li.

, Ś w ia d o m o ść te g o s ta n u rz e c z y , ja k i to , ż e s ta ło s ię o b y c z a je m d y d a k ty c z n o -w y c h o ­ w a w c z y m w P o lsc e w y c h o w a n ie s p o łe c z e ń ­ s tw a p rz e z s p o łe c z e ń stw o , n a k ła d a n a w y - ra z ic ie lk e o p in ii, p ra sę , s z c z e g ó ln e z a d a ­ n ia .

* . •

W y b ry k i z o rg a n iz o w a n y c h g ru p e k s p o d z n a k u S tro n n ic tw a N a ro d o w e g o w c z a sie m a n ife s ta c ji n a rz e c z p rz y łą c z e n ia Ś lą s k a

Z a o lz a ń s k ie g o d o P o ls k i, p rz y w o d z o n y c h p rz e z ty c h w ła ś n ie , k tó rz y s ta le w id n ie ją w rz ę d z ie c z o ło w y c h p rz y w ó d c ó w , w w y s tą ­ p ie n ia c h te g o w ła śn ie u g ru p o w a n ia , z o s ta ły p rz e z n a s n a p ię tn o w a n e .

W ie c e m a n ife s ta c y jn e S . N . u rz ą d z a n e w ty m c z a sie , k ie d y s p o łe c z e ń stw o W ie lk o ­ p o lsk i z e s p o liło s ię w z g o d n y m z c a łą P o l­

s k ą ż ą d a n iu z w ro tu z ie m O jc z y ź n ie n a sz e j z ra b o w a n y c h , z p rz e m ó w ie n ia m i ty c h s a ­ m y c h c z o ło w y c h p o s ta c i S tro n n ic tw a N a ro ­ d o w e g o , p o d h a s łe m w o ła n ia o m a rs z w o ­ je n n y w k ie ru n k u in n y m n iż te n , k tó ry w e ­ d le in te re su p a ń s tw o w e g o w y tk n ę ły c z y n ­ n ik i k ie ro w n e z e w p a ń s tw ie , a p e le d e fe ­ ty sty c z n e : „ m y n ie c h c e m y iść n a C z e ch ó w , m ó w ią s a m e z a s ie b ie .

W re s z c ie u w a g i p ra sy e n d e c k ie j w y p i­

s y w a n e je s z c z e 1 b m ., p rz e p o jo n e z ja d łiw o - ś c ią i p a p u z im i p y ta n ia m i:

„ G d z ie ż je s t ta n a s z a m o c a rs tw o w o ś ć , o k tó re j k rz y c z a ła ta k w ie le p ra s a „ s a n a c y j­

n a " ? G d z ie ż je st — d a le j — p rz e c iw w a g a w o b e c n a d m ie rn e g o w z ro s tu p o tę g i n a sz e g o z a c h o d n ie g o s ą sia d a ? N a w e t sa m m a le ń k i s k ra w e k Z a o lz ia n ie z ró w n o w a ż y b y n a j­

m n ie j w z ro s tu te j p o tę g i, k tó ra te ra z c o ra z siln ie j i w sz e c h w ła d n ie } s a d o w i się w s a ­ m y m s e rc u E u ro p y !" — ilu stru ją d o sa d n ie p o s ta w ę m o ra ln ą ś ro d o w is k a , w k tó ry m z a ­ lę g ła s ię i z a d o m o w iła n ie w ia ra w s iły w ła s n e N a ro d u i w je g o k ie ro w n ik ó w .

N ie b y łb y to z u p e łn y o b ra z m o ra le S tro n n ic tw a N a ro d o w e g o w d n ia c h triu m fu n a c jo n a liz m u p o ls k ie g o . D e m o n s tra c je p o d

S p isz i O ra w a m u szą w ró cić d o P o lsk i !

P oznań, 8. 10.

C z e si w g ra n ic a c h sw y c h . S ło w a c y m a ją sw o ją a u to n o m ię i W ła sn y rz ą d . P o la c y o - b e jm u ją Ś lą sk Z a o lz a ń s k i, p rz y n a jm n ie j te c z ęści, ’ k tó ry c h je sz c z e a n i z g e rm a n iz o w a ć c z y z c z e c h iz o w a ć n ie z d o ła n o . S p ra w a g ra n ic z a o lz a ń s k ic h z d a w n ą C z e c h o sło w a c ją n ie je st je sz cz e w y ró w n a n a . S pisz, O raw a i C za d eck ie to tak że P olska!

J a k to b y ło ? P rz e c ie ju ż n a ty c h z ie ­ m ia c h s ta ło w o jsk o p o ls k ie w 1 9 1 9 ro k u ! A p o te m , ja k g ro m z ja sn e g o n ie b a , s p a d ła w ia d o m o ść , ź e p olsk ie w ojska otrzym ały rozkaz w ycofan ia się. K siądz F erdynand M a c h a y , b o jo w n ik o p o ls k o ś ć te j z ie m i, u - d a ł się p rz e to n a ty c h m ia s t d o W a rs z a w y , d o B e lw e d e ru , d o N a c z e ln ik a P a ń s tw a J ó ­ z e fa P iłs u d s k ie g o , a b y u p o m n ie ć s ię o sw o ­ ją ro d n ą z ie m ię . P o n o c y n ie p rz e s p a n e j z ra d o ś c i i trw o g i, ja k ą o trz y m a w ia d o m o ść , d o s ta ł się d o N a c z e ln ik a P a ń s tw a , k tó ry u - b ra n y w p ro s tą b lu z ę w y s łu c h a ł je g o sk arg * .

...P a n N a c z e ln ik P a ń stw a k a z a ł w y ­ c o fa ć w o js k o p o ls k ie z p o ls k ie j O ra w y i z p o ls k ie g o S p isz ą , M y śm y ta m sa m i z ro b ili m a łe p o w s ta n ie , ro z b ro ili ż a n d a rm e rię m a ­ d z ia rsk ą i c a łe m u ś w ia tu o g ło sili 4 -g o li­

s to p a d a 1 9 1 8 r., ż e c h c e m y n a le ż e ć d o P o l­

sk i,

W ie m o ty m .

W ta k im ra z ie , d la c z e g o P a n N a c z e l­

n ik P a ń s tw a o d d a ł n a s z e p o ls k ie z ie m ie p o d p a n o w a n ie c z e s k ie ?

Z a to s ię k s ią d z n a m n ie g n ie w a i n a m n ie w y g a d u je ?

- T a k .

a d re s e m w ła d z w o jsk o w y c h , ja k to m iało m ie jsc e w B y d g o sz c z y , w d n iu 2 b m . w c z a ­ s ie ra d o s n e j m a n ife sta c ji p o p rz y łą c z e n iu Ś lą sk a , w re z u lta c ie k tó ry c h a rm ię p rz e p ra ­ s z a ł p re z e s S tro n n ic tw a N a ro d o w e g o z a re s p e k t je j w y rz ą d z o n a d o p e łn ia ją o b ra z u a tm o sfe ry m o ra ln e j, k tó ra p rz e ź a rła ju ż d o ­ s z c z ę tn ie s z e re g i e n d e c ji,

F ilo c z e s k a p o s ta w a p ra s y z m iste rn y m i i k a rk o ło m n y m i ła m a ń c a m i, k tó re w o s ta t­

n ic h ty g o d n ia c h w y c z y n ia ć b y ła z n ie w o lo ­ n a , w s k u te k w s p a n ia łe g o n a sz eg o z w y c ię ­ s tw a W g ra n ic a c h w ia ry e n d e c k ie j w s iły i m o ra le n a ro d u p o lsk ie g o je d n a k się n ie m ie sz cz ą c eg o , to je s t ty lk o k a n w a d o z ro z u ­ m ie n ia , ź e u s ta w ic z n e i d o p rz e s y tu d e k la ­ m o w a n ie o „ n a ro d o w o ś c i" b e z w ia ry w N a ­ ró d i w P o lsk ę to fra z e o lo g ia, to o b e łg iw a- n ie s ie b ie i o b y w a te li, to k a ry g o d n e k o s z la w ie n ie d u sz y n a ro d o w e j.

Z je d n o c z e n ie i je d n o m y śln o ść o p in i w d n iac h w ie lk ic h d la p o ls k ie g o n a c jo n a liz m u p rz y b ra ło ta k ie ro z m ia ry , ź e g ra u c z u ć ra ­ d o sn y c h z d a w a ła się p rz y g łu sz a ć z u p e łn ie z e b ra n e p rz e z n a s fra g m e n ty „ s u k c e só w "

S tro n n ic tw a N a ro d o w e g o . N ie m o ż n a są d zić je d n a k , ź e p rz e s z ła n a d n im i d o p o rz ą d k u .

Z a p a d ły o n e g łę b o k o m im o w s z y stk o w d u sz e ty c h , c o o z d ro w ie m o ra ln e N a ro d u tro sz c z y ć się m u szą . Z o sta w iły w y rw y w d u sz y p o ls k ie j. Z ic h c o ry c h le jsz y m u s u n ię ­ c ie m lic z y ć się m u si c h iru rg ia s p o łe cz n a . T a k się b o w ie m k s z ta łtu je n a s z e ż y c ie z b io ro w e . W ła d z a , a c z k o lw ie k siln a , n ie z w y -

— - T o ja k s ięd z u c o ś o p o w ie m . N ie c h m n ie k s ią d z s p o k o jn ie , a n ie ta k g o rą c o , w y s łu c h a . A g d y k s ię d z u w s z y stk o o p o ­ w ie m , z a d a m m u p y ta n ie , n a k tó re m u si s z c z e rz e o d p o w ie d z ie ć . C z y m i k s ią d z o d ­ p o w ie s z c z e rz e ?

G d y to p y ta n ie z a d a w a ł, p o d n ió sł b rw i, p o p a trz y ł n a m n ie b a d a w c z o i w n ik liw ie , a ż m i s k ó ra ś c ie rp ła ,

P a n ie N a c z e ln ik u P a ń stw a , n a je g o p y ta n ie o d p o w ie m s z c z e rz e .

T o n ie c h k s ią d z słu c h a ...

I z a c z ą ł o p o w ia d a ć , ja k to w listo p a d z ie 1 9 1 8 w y s ła ł m isję w o js k o w ą d o B u d a p e sz tu , c e le m z a k u p ie n ia ta m a m u n ic ji. K ie ro w n i­

k ie m te j m isji b y ł m a jo r W is ło c k i. W fa b ry ­ c e G a n z’a z a k u p ił trz y d z ie śc i k ilk a w a g o ­ n ó w a m u n ic ji, W s z y s tk o b y ło z a p ła c o n e , u p o rz ą d k o w a n e , w a g o n y s ta ły g o to w e d o w y ja z d u , w z g lę d n ie p rz e ja z d u p rz e z te re n C z e c h o sło w a cji.

C e le m u z y s k a n ia z e z w o le n ia n a te n p rz e ja zd , m a jo rW is ło c k i u d a ł się d o p rz e w o d n i­

c z ą ce g o K o m isji m ię d z y a lia n c k ie j, p p łk V i­

s a , k tó ry m u o św ia d c z y ł, ź e w a g o n ó w n ie p rz e p u ś c i, d o p ó k i P o lsk a n ie w y c o fa s w o ­ ic h o d d z ia łó w w o jsk o w y c h z O ra w y i S p i­

sz ą , b y C z e c h o sło w a c ja m o g ła s p o k o jn ie o b sa d z ić c a łe te ry to riu m d a w n y c h W ę g ie r p ó łn o c n y c h .

W te d y w y d a n o ro z k a z w y c o fa n ia w o jsk n a sz y c h z z ie m ta trz a ń s k ic h z O ra w y i S p i­

sz u ... Ż a d n e p e rs w a z je w o b e c p a n a p p u ł- k o w n ik a V isa , o to c z o n e g o C z ec h a m i, n ie p o m o g ły , I M a rsz a łe k z a p y ta ł k s. M a ­ c h a y 'a :

k ła w y w a lc z ać p o s łu c h u d la w ie lk ic h d la ż y c ia z b io ro w e g o id e i. E g z e k u ty w y d la p o ­ s z a n o w a n ia c n ó t o b y w a te lsk ic h n ie s to su je . S p o łe c z e ń stw o sa m e w y c h o w u je s ie b ie . A je d n o s tk i i g ru p y n ie s fo rn e sa m o te ż m u si śc ig a ć i n a p ię tn o w a ć .

I m y z n a sze g o m ie jsc a c z y n im y p rz y ­ w ó d c o m S tro n n ic tw a N a ro d o w e g o , je g o p ra s ic z a rz u t, z k tó re g o w o p in ii p o ls k ie j n ie ła tw o s ię b ę d z ie o b m y ć . P o s ta w a g ru p i je ­ d n o s te k p o z o s ta ją c y c h p o d w p ły w a m i te j p a rtii w s p ra w ie Ś lą sk a Z a o lz a ń s k ie g o i w o b e c p o s ta w y o lb rz y m ie j w ię k s z o śc i s p o łe ­ c z e ń s tw a p a trio ty c z n e g o z a słu g u je n a n aj*

w y ż sz e p o tę p ie n ie .

„ P a ń s tw o , k tó re c h c e w y jść z h o n o re m z p rz e ło m ó w h is to ry c z n y c h — m ó w ił M a rsz E . Ś m ig ły - R y d z — m u si p o s ia d a ć o d p o ­ w ie d n ie ź ró d ła i ś ro d k i s iły i m u si b y ć rz ą ­ d z o n e w s p o só b siln y i z d e c y d o w a n y .*

„ I k ie d y p rz y s z ło P o lsc e w y b ie ra ć w d z ie jo w e j d la n ie j c h w ili m ię d z y m a ło śc ią i w ie lk o ś c ią , w y b o ru d o k o n a ła ."

„ K tó ż z P o la k ó w c z y P o le k , p y ta ł M a r­

s z a łe k R y d z - Ś m ig ły w o n e g d a jsz y m p rz e ­ m ó w ie n iu ra d io w y m , c h c ia łb y b y ć p o m n ie j- sz y c ie le m te j w ie lk o ś c i."

P o m n ie jsz y c ie li je j w id z im y w o k ó ł, T w a rz y ic h n ie p a li ru m ie n ie c w s ty d u . O p in ia n ie n a p ię tn o w a ła ic h d o ty c h c z a s w sp o só b w ła ś c iw y .

Z e słó w W o d z a N a c z e ln e g o n ie w y c ią g ­ n ię to je szc z e w ła śc iw y c h w n io sk ó w .

I c o b y k s ią d z u c z y n ił, ja k o N a c z e ln ik P a ń s tw a : c z y trz y m a łb y s ię u p o rc z y w ie n ie w ą tp liw ie p o lsk ic h z ie m O ra w y i S p isz ą , c z y te ż o p u śc iłb y c h w ilo w o O ra w ę i S p isz , b y m ie ć a m u n ic ję , k tó re j ju ż b ra k ło ż o łn ie ­ rz o m n a o lb rzy m im fro n c ie z b o lsz e w ik a ­ m i?

N ic n ie w ie d z ia łe m o ty c h s z c z e g ó ła c h . O n ie m ia łe m , s to ją c tro c h ę b e z ra d n y i o s łu ­ p ia ły . A le M a rsz a łe k P iłsu d s k i n a c ie ra ł:

N ie c h m i k s ią d z o d p o w ie , c o b y z ro b ił w ta k im p o ło ż e n iu ? C z y trz y m a łb y s ię s k ra w k ó w O jc z y zn y , b y z g u b ić c a łą P o l­

s k ę ?

C h w y c ił m ię z a rę c e , p a trz a ł m i w o c z y g n ie w n ie i d o sto jn ie . N ie m o g ą c m ilc z e ć , o d p o w ie d z ia łe m :

— P o s tą p iłb y m ta k , ja k p a n N a c z e ln ik P a ń s tw a p o s tą p ił — i w p a d łe m m u w o b ję ­ c ia .

— T o n ie c h k s ią d z n a m n ie w ię c e j n ie w y g a d u je , ż e s k rz y w d z iłe m je g o O ra w ę i S p isz . N adejdzie czas, k iedy się o te ziem ie u p o m n ie m y .

N ad szedł czas! Z iem ia i Spisz, O raw a i C zadzckie m uszą w rócić do P olski.

W c h w ili, g d y P o lsk a d o s z ła d o sa m o ­ d z ie ln o śc i i w y p lą ta ła s ię z m a tn i in try g m ię d z y n a ro d o w y c h , je d n a p o d ru g ie j p ra w ­ d y o fa k ty c z n y m s ta n ie rz e c z y z c z a s ó w w o jn y p o ls k o - b o ls z e w ic k ie j w y c h o d z ą n a ja w — i on e stw arzają m oralne praw o P ol­

sk i dopom inania się o to, co jej p ostęp nie zrabow ano.

U p o m in a m y s ię p rz e to i z b ę d n e s ą w s z e lk ie in n e a rg u m e n ty !

T

- ^ w * "W rozp orząd zeniem M in istra O p ieki S połecznej z d n ia M .

Jgk 24 6 1938 t, „o ok reślen iu cen ap teczn ych — została IwiazeR WłafciciBl! flitek ttoł. m. Pomsia

zn a c zn ie p o n iżo n a

■w n ^ r i? i y w » c z y w w ob «> p m ^ e g o « ■ > • । k i• d«। y «h. PolsIiB PowuKliit Tow. fn n ljcu t

(2)

Sfn 2GFEDCBA Niedziela, dnia 9 października 1938 £. Nr. 232

Pierwszy rząd Siowacii

SRQPONMLKJIHGFEDCBA

ckich wywieszono na budynkach państwo-1 ny czerwony krzyż,

wych i wielu dom ach pryw atnych narodo-1 W całej Słow acji panuje zupełny spo- we sztandary słowackie. Flaga autonomi- kój. Przekazanie w ładz odbyło się bez ża- czna Słowacji jest koloru niebieskiego z dnych incydentów.

białym kołem, w którym w idnieje podwój-1 W śród ludności panuje w ielka radość.

Praga, 8. 10. (ATE) W czoraj w godzinach popołudniowych prem ier gen. Syrovy zatw ierdził skład ga­

binetu słowackiego. Jest to pierwszy auto, nomiczny rząd słowacki.

Na czele gabinetu stoi w charakterze premiera dr. Hso, jeden z najbliższych w spółpracowników zm arłego niedaw no przy wódcy słowackiej partii ludowej ks. prał.

H linki. W skład gabinetu weszli’ redaktor radykalno « nacjonalistycznego pisma „Slo­

vensky N astup” dr, Durczański jako min.

spraw wewnętrznych, prof. dr. Czermak, któ ry był w pierwszym gabinecie gen. SyrOve- go ministrem bez teki, jako minister oświa­

ty i wyznań religijnych, poseł Teplański ja­

ko minister dla handlu i przemysłu oraz dr Zetko jako minister finansów.

Dr D urczański i Czerm ak należą do par­

tii ks. H linki, a m inistrow ie Teplański i Zetko do słow ackiej partii agrarnej, stron­

nictw a b. prem iera czeskiego d-ra Hodźy, Dr. Tiso był wczoraj obecny na posiedzę niu gabinetu czeskiego w Pradze, lecz w godzinach popołudniow ych udał się do Bra tislaw y, gdzie był przedm iotem gorących ow acji ze strony ludności.

Siedzibą nowego rządu będzie prawdo- podobnie Turczański święty Marcin.

Dzienniki wieczorne donoszą, że na m o­

cy uchw ał konferencji stronnictw słow ac­

kich w Żylinie został opracow any projekt autonomii Słowacji, który będzie przyjęty przez parlament praski. Przedstawiciele stronnictw słow ackich będą dążyli do u- chw alenia tego projektu przed dniem 28-go października, aby w dniu 20-lecia prokla- fow ania republiki. czechosłowackiej autono­

m ia Słowacji stała się praw om ocną.

W ażnym elementem now ej sytuacji na Słowaczyznie jest fakt, że w gabinecie sło­

w ackim nie zasiadają posłowie Sidor i So­

kół. Jak wiadom o, Sidor jest jedną z naj­

bardziej w ybitnych postaci (Słowackiego ruchu narodowego. Był najbliższym współ pracow nikiem ś. p. ks. H linki i zarazem na­

czelnym redaktorem organów prasow ych słowackiego stronnictwa ludowego, tj. „Sło- ka” i „Słow ieńskiej Prawdy*’.

Jak się dow iadujem y posłowie Sidor i Sokół odm ówili swego w ejścia do gabinetu, ponieważ nie uw ażają postanow ień powzię­

tych w Bratisław ie za dostateczne,' a ich zdaniem , form a w spółpracy z Pragą nie gw arantuje niezależności Słowacji.

Goering jedzie do Paryża

Projekt francusko - niemieckiego paktu nieagresji

Paaryż, 8. 10. (ATE) M imo, że żadna oficjalna inform acja nie została dotąd ogłoszona na tem at ew entu­

alnego przyjazdu m arszałka Goeringa do Paryża w izyta ta uw ażana jest jako praw ­ dopodobna i pożądana.

W iadom o, że am basador francuski W Berlinie, Francois Poncet, podsunął rządo­

wi francuskiem u m yśl, by zaproszenie do

m arszałka Goeringa wysłać, skoro tylko sy­

tuacja na to pozwoli.

Co się tyczy pogłosek ze źródeł angiel­

skich, w edług których m arszałek Goering skich, w edług których m arsz. Góring m iałby m ieckiego paktu o nieagresji, to francu­

skie czynniki oficjalne oświadczają, że nie m ają w tym względzie absolutnie żadnych

danych.

Do potraw z grzybów

nadaje się wyśmienity rosół z

MAGGI90

kostek bulionowych

Na 4-«-5 osób Zupa z grzybów

2 dkg grzybów suszonych, 1 cebula, 2 M AGGIego kostki bulionow e, i1/*

łyżki m ąki, ‘/s litra śm ietany, sól.

Grzyby opłukać i gotować z do­

datkiem cebuli. Następnie grzyby pokroić w paseczki i dodać do sm aku z wygotowanych grzybów, w których należy rozpuścić M AGGIego kostki bulionowe. Pod- prawić śm ietaną z m ąką, zagoto­

wać, posolić i podać z grzankam i

Pożyczka angielska dla Czech

Londyn, 8. 10. (ATE) K orespondent ATE dow iaduje się w zwią zku z kredytem w wysokości 10 m ilionów funtów, jaki rząd angielski polecił banko­

wi angielskiemu otworzyć na korzyść rzą­

du czeskiego, że do dziś rząd czeski nie m ógł skorzystać z tego kredytu, z powodu trudności form alnych, czynionych przez bank angielski.

W ładze banku m ają z jednej strony w ąt­

Londyn znajduje zrozumienie

pliwości, co do praw om ocności zlecenia, o- trzym anego od kanclerza skarbu bez uchw a ły parlamentu, z drugiej zaś co do celu, na który kredyt ten m a być użyty.

W obec tych trudności, prezydent banku czeskiego Pospiszil postanow ił przyjechać do Londynu, by przeprow adzić odpowiednie pertraktacje z w ładzam i banku angielskie­

go.

Zmiany w rządzie brytyjskim

Londyn, 8. 10. (ATE).

Polityczny korespondent „Staru” prze­

w iduje rychłą rekonstrukcję gabinetu i tw ierdzi, że poza teką m inistra m arynar­

ki, opróżnioną przez Duff Coopera, zam ie­

rzają ustąpić rów nież ze względu na w iek i zły stan zdrow ia lord M augham i lord pre zydent rady lord Hailsham .

Rekonstrukcja gabinetu przeprow adzo­

na byłaby po pow rocie prem iera z urlopu z początkiem listopada.

Litwinow „zachorował"

Moskwa, 8. 10. (ATE) W m oskiew skich kołach politycznych kursują uporczywe pogłoski, iż sowiecki ko m isarz spraw zagranicznych Litw inow po złożeniu spraw ozdania ze swego pobytu w Genewie nabaw ił się przeziębienia, wobec

czego na czas jego choroby w dalszym cią­

gu zastępuje go Potiom kin.

Choroba Litwinowa w yw ołała liczne ko­

m entarze na tem at zachw ianej sytuacji dłu­

goletniego kierow nika polityki zagranicz­

nej ZSRR. W zw iązku z now ą sytuacją po­

lityczną oczekiwane są liczne zm iany w so­

wieckim korpusie dyplomatycznym. Zm ia­

ny te m ają dotyczyć przede w szystkim pla­

cówek dyplom atycznych w Paryżu i Lon­

dynie.

RADOŚĆ W SŁOWACJI dla koncepcji wspólnej granicy Polski i Węgier

Bratislawa, 8. 10. (ATE), W Bratisławie i innych miastach słowa-

Niepokoje na Kaukazie

Moskwa, 8. 10, (ATE).

Na K aukazie coraz bardziej przyb'era na sile separatystyczny ruch antysowiecki.

G órale kaukascy dokonali ostatnio licz­

nych aktów sabotażu. W ciągu ostatniego tygodnia czterokrotnie został uszkodzony przez nieznanych sprawców w ielki ruro­

ciąg naftow y Baku - Batum . Zam achów na rurociąg dokonano w okolicach m iejscow o­

ści Szam chor, A kstafa i Tauz,

O ddziały specjalnych wojsk GPU, któ­

re objęły ochronę całego rurociągu nafto­

w ego przeprow adzają w śród ludności oko­

licznej liczne aresztow ania.

Obiecanki Pragi

Praga, 8. 10. (ATE).

G abinet praski, chcąc w ostatniej chwili pozyskać sobie ludność karpato - ruską, ciążącą w yraźnie ku W ęgrom , stara się uspokoić w zburzone nastroje na Rusi przy­

rzeczeniem , że przygotowuje szereg w nio­

sków dla parlam entu, dotyczących Rusi Podkarpackiej.

By upozorow ać szczerość swych zam ia­

rów , rząd praski m ianow ał dr. Parkany'ego m inistrem dla spraw karpato - ruskich Je­

dnakow oż posłow ie karpato-ruscy w dal­

szym ciągu w ystępują z żądaniem praw a sam ostanow ienia dla ludności Rusi Podkar packiej. W sobotę przedłożony m a być rzą­

dow i praskiem u odnośny m em oriał.

Zajęcie czwartej strefy

Berlin, 8. 10. (ATE), N aczelne dow ództw o kom unikuje, że w ojska gen, von Rundstaedta zakończyły w piątek po południu okupację czw artej strefy sudeckiej.

Londyn, 8. 10. (PAT) Prasa angielska zaczyna przejaw iać co­

raz w iększe zainteresow anie dla koncepcji wspólnej granicy Polski i Węgier. Nie ule­

ga w ątpliw ości, że dotąd opinia angielska nie uśw iadam iając sobie znaczenia tej kon­

cepcji dla całokształtu sytuacji Europy, zaj m ow ała w zględem niej rezerw ę, ale już z dzisiejszych głosów prasy w idać pewne przebłyski zrozumienia istoty zagadnienia.

Znam ienny jest list otw arty, zamieszczo­

ny dziś w „Timesie" przez znanego histo­

ryka angielskiego, profesora U niw ersytetu O xfordzkiego i w ybitnego działacza unii stow arzyszenia przyjaciół Ligi N arodów M acartney‘a, który ośw iadcza m . in., że Czechosłowacja stworzona została jako przedmurze przeciwko Niemcom, które o- becnie traci rację bytu, Węgrzy zostali w swoim czasie w łączeni do Czechosłow acji poprostu dlatego, aby uczynić ją silniejszą pod w zględem gospodarczym i strategicz­

nym . N iewątpliw ie najbardziej racjonalnym planem byłoby dziś cofnięcie się i stworze­

nie takich warunków nad Dunajem, aby róż ne narody basen ten zamieszkujące, zdolne były do w spółpracy. W ęgrzy nie m ogą u- czynić tego bez rew izji, do której m uszą nieustannie dążyć. Rew izja granic dała­

by im m ożność dokonania tego, czego nie sposób od nich obecnie żądać, a m ianow i­

cie uczestniczenia w proponowanej gwa­

rancji dla nowego państwa czeskiego.

W ydaje m i się — pisze dalej M acartney

że byłoby w skazanym zwrócić im i zie­

m ie Rusi Podkarpackiej, które oddane zo­

stały Czechosłow acji dla w zględów ściśle strategicznych, zanikających dziś z chw ilą, gdy Czechosłow acja nie m a być już zbroj­

nym bastionem . G ospodarczo ziemia ta na­

leży do W ęgier, podobnie jak w schodnia Słowacja, gdzie jednak poczucie odrębności narodow ej jest silniejsze. O ile by się dało stwierdzić praw dziw e życzenia ludności, to przekonany jestem, że Ruś, a m ożliwie, że i w schodnia Słow acja ulega okrojeniu, to

wzmocnione Węgry, połączone ze wzmoc­

nioną Polską, stanowiłyby bardziej zdrowe rozwiązanie, niż jakaś poszarpana łatanina.

W korespondencjach z W arszaw y dzień niki angielskie przywiązują duże znaczenie do wizyty dyrektora gabinetu węgierskiego m, sp. z. hr. Csaky w Warszawie i do roz­

mów, jakie odbył on z ministrem Beckiem, Poza tym dzienniki angielskie przytaczają obszernie głosy prasy polskiej.

„News Chronicie" podkreśla, że Polska i Węgry gotowe są udzielić niepodległemu państwu słowackiemu gwarancyj. Dziennik zaznacza, że Polska popiera żądania w ę­

gierskie przyw rócenia W ęgrom Rusi Pod­

karpackiej.

Krwawiąca granica

W ęgrzy pod terorem band czeskich komunistów

Budapeszt, 8. 10. (ATE) Liczne wiadomości, napływ ające dziś z pogranicza w ęgiersko - słowackiego zdają się wskazywać na poważny w zrost nastro­

jów antyw ęgierskich w Czechosłowacji. Cze skie straże graniczne, które kilka dni te­

m u rozpoczęły zorganizow any odw rót w głąb kraju, w ostatnich godzinach pow ró­

ciły ponow nie do swych strażnic.

W m iejscowości Ebed położonej naprze­

ciw Balassagyarm at żandarm eria czeska skonfiskow ała wszystkie flagi w ęgierskie i spaliła je. W w ypadku napotkania oporu z© strony ludności, żandarm i użyli broni palnej i w edług niesprawdzonych dotych­

czas ' ’W iadom ości m ają być liczne ofiary śm ierci wśród kobiet i dzieci.

W pobliżu gm iny M uzsla Czesi uszko­

dzili zaporę rzeczną na D unaju, co w w y­

padku podniesienia się poziom u wody gro­

zić m oże zalaniem wym ienionej m iejsco­

wości.

Czeskie oddziały wojskowe w kroczyły ponownie do m iejscowości M ezókaszony.

K oncentrację w ojsk czeskich sygnalizują

„D aily M ail" tw ierdzi, podobnie zresztą jak i szereg innych korespondentów , że przyszłość Rusi Podkarpackiej zostanie niezadługo rozstrzygnięta.

„M anchester G uardian" podkreśla, że prasa polska w ystępuje silnie z żądaniem w spólnej granicy polsko-w ęgierskiej. Żąda­

nie to znajduje pełne poparcie ze strony polskich czynników oficjalnych.

„D aily H erald" stw ierdza, że W ęgry, po parte przez Polskę, roszczą sobie pretensje nie tylko do obszarów południow ej Słow a- czyzny, ale rów nież do całej Rusi Podkar­

packiej. Pism o zaznacza, że głównym ce­

lem tego posunięcia jest uzyskanie wspól­

nej granicy polsko - węgierskiej.

także w rejonie Sacoraljauhely.

W e w szystkich m iejscowościach i rejo­

nach ew akuow anych przez czeskie oddzia­

ły wojskowe, pojaw iły się uzbrojone for­

m acje stronnictw a kom unistycznego. Ich 1 przewódcy oświadczają, że obronią za wszel ką cenę granicę. Form acje te rozporządza­

ją w ielkim i zapasam i żywności i gotówki.

W szystkie te objawy dowodziłyby, że Czesi zam ierzają zorganizować czynny opór 'ł_

przy pom ocy kom unistów i niektórych ży­

wiołów żydowskich.

W nocy z czw artku na piątek znajdujące się w K om arnie oddziały czeskie pozrywały wiszące już od dwóch dni flagi w igierskie, przy czym odnośni właściciele dom ów zo­

stali ciężko poturbow ani. !

W Ersekujvar doszło do krw awych starć pom iędzy ludnością w ęgierską i poli­

cją czeską, przy czym po stronie bezbron­

nej ludności w ęgierskiej dwie osoby zostały ciężko, dwie inne lekko ranne. |

W Bratisław ie zaaresztow ano kilkadzie­

siąt studentów w ęgierskich za rozpowszech nianie ulotek o treści patriotycznej,

(3)

Nr. 232 Niedziela, dnia 9 października 1938 f. Sfr. 3UTSRQPONMLKJIHGFEDCBA

jg ę < em

Witosowa skarga

Dzisiejsza „Gazeta Polska1podaje nie byle jaką sensację, komentującw spo­

sób następujący:

P. Witos uznaje wyroki sądów pol­ skich! Taką wieść sensacyjną przimosi ostatnio „Czas" i „Dziennik Ludowy'*...

Brawo! Czas już najwyższy. Skru­ szony grzesznik bijąc się w piersi wraca z nad Wełtawy wyzwolony z opieki mo­ żnego do niedawna jeszcze protektora, dla którego walczyłprzedwczoraj na stra conej reducie, pełen zapału i poświęce­ nia... własnych zza Olzy rodaków...

Wraca do kraju, pragnąc pogodzić się z Ojczyzna, której utrudniał odzyska nie ziemi Zaolzańskiej, i poddać się cią­ żącemu nań wyrokowi prawa? pyta­

my.

O nie! „Czas1* i „Dziennik Ludowy”

informują tylko, że pełnomocnik p. Wi­

tosa, którym ma być jeden z członków palestry krakowskiej, postanowił z pa- nawitosowego polecenia zaskarżyć do sądu polskiego agencję „Iskrę za na­

zwanie po imieniu tego, co na ostre na­

piętnowanie zasłużyło, a co omówiliśmy już w komentarzu do oświadczenia agen­ cji „Iskra11, zamieszczonym w „Gazecie Polskiej" p. t. „Obce agentury działały w przełomowych dniach września".

Witos, uchylający się przed wymia­

rem wyroku Sądu Rzeczypospolitej i ape lujący jednocześnie o wyrok w innej sprawie do tegoż Sądu — to postać, któ­ ra mogłaby śmieszyć, gdyby nie fakt, pan ten, zarówno jak i wpływy przez nie go posiadane — w minionych tygodniach wytężonej walki o Śląsk Zaolzański, pod jętej zgodnym wysiłkiem Narodu i Rzą­ du — zaangażowały się w obronie inte­

resów przeciwnej nam i wrogiej poten­

cji. Chciały one, tj. p. Witos i jego wpły­ wy pokierować głosem chłopa polskiego przeciw jednomyślnej woli Narodu. Nie udało się, bo udać się nie mogło. Zew krwi chłopa polskiego okazał się silniej­ szy niż podszepty złego dzicha, nazwane w artykule agencji „Iskra’* jedynie słu­ sznym mianem „Zdradą stanu i zakła­ maną propagandą*’.

Jeśli wśród członków Stronnictwa Lu­ dowego, ulegającymwpływom tego pana, tacy, którzy intencje te odraza zrozu­

mieli, przejrzeli i obleli się wstydem za winy popełnione przez tego, w którymdo tąd widzieli swego Wodza to tym le­ piej. Inni zrozumieją je z Czasem.

Do tych komentarzy już nic dodawać

nie potrzeba. 0.

P R Z Y JA C IE L ,

K T Ó R Y N IG D Y N IE Z A W O D Z I

W ciągu ubiegłego m iesiąca każdy posiadacz książeczki oszczędnościow ej PK O m ógł się, jak zaw sze, dobitnie przekonać o całkow itej pew no­

ści i bezpieczeństw ie pieniędzy złożonych w PK O .

P E W N O Ś Ć - Z A U FA N IE

P K O

Setki ofiar powodzi

S tam buł, 8. 10. (PA T) Jak podaje p rasa teherańska, m iasto N ahavand naw iedziła ostatnio straszliw a pow ódź, spow odow ana przez ulew ne d e­

szcze. N a razie w yciągnięto z w ody setki trupów .

L udność m iasta została zaskoczona przez pow ódź głów nie dzięki tem u, że w czasie pow odzi pioruny zagłuszały szum zbliżającej się w ody. C ałe dzielnice m iasta są zniszczone. P ołączenia telegraficzne i te lefoniczne zostały przerw ane.

będę zawsze pplecać to, co naj­

właściwsze. Dlatego do każdej kawy, nawet do najlepszej i szcze*

golnie do najlepszej, należy

JaroRanc

w ego państw a, odm ów ił m u praw a do życia w dotychczasow ym jego składzie etnogra­

ficznym — to nie istnieje pow ód do zatrzy­

m yw ania się w połow ie drogi. Jeżeli św iat uznał, że nie istnieje obiektyw ny pow ód, dla którego w ram ach obcego organizm u państw ow ego m ieliby żyć P olacy i N iem cy

to w im ię czego m iałby uznać, że m ogą w ram ach C zechosłow acji pozostaw ać W ę­

grzy? Jeżeli św iat uznał, że jedną z k ap ital­

nych przyczyn rozpadu C zechosłow acji był jej ustrój centralistyczny i preponderancja czynnnika czeskiego — to dlaczego m iałby się zgodzić na to, ażeby w ram ach zbankru ­ tow anego ustroju m ieli nadal pozostaw ać S łow acy, jeśli w ola ich będzie inna?

P rzecież jasnem już dzisiaj m usi być dla każdego, że połow iczne rozw iązanie próbie m u czesko - słow ackiego nie jest rozw ią­

zaniem w ogóle. P rzeciw nie — spokoju nie da ani C zechom , ani tym , którzy byliby zm uszeni z nim i pozostać w jednych grani­

cach, ani narodom sąsiedzkim . Z punktu w i dzenia zaś pokoju europejskiego zastoso­

w anie tylko półśrodka — byłoby w ręcz przestępstw em .

N aród czeski istnieje, liczy 7 m ilionów ludzi zdolnych, energicznych, św iadom ych sw ych m ożliw ości politycznych i gospodar-

Odszedł symbol

P oznań, 8. 10.

Jeszcze 22 w rześnia prezyde nt R epu­

bliki C zechosłow ackiej dr. E . B enesz w ra­

diow ym orędziu zapew niał obyw ateli pań­

stw a, że św iat przeżyw a w ielkie przem iany

, stało .D r. B enesz ro zstał się z fotelem o- dziedziczonym po T , G . M asaryku.

R ezygnacja dr. E dw arda B enesza ze sta­

now iska prezydenta R epubliki C zesko-S ło w ackiej — jakkolw iek dram atyczna w sw ym w yrazie — nie m ogła zaskoczyć ni­

kogo, kto otw artym i oczam i spoglądał na rozw ój kryzysu czechosłow ackiego. M oże w ięcej naw et: — opuszczenie zam ku nad- w ełtaw skiego przez autora tw oru państw o­

w ego. nazw anego neologizm em „C zechosło ­ w acja” jest bodaj norm alnym i logicznym e- tapem procesu rozw iązania problem u, który od kilku lat szczególnie dotkliw ie nęka E uropę.

D r. E dw ard B enesz nie m ógł przeżyć — politycznie — sw ego tw oru. P ow stanie C ze­

chosłow acji jest tak ściśle zw iązane z jego osobą, jak jej koniec. P roces rozpadow y C zechosłow acji m usiał w pew nym sw ym stadium spow odow ać usunięcie się tego, który ten tw ór państw ow y pow ołał do ży­

cia.

m u będzie zapisać po stronie aktyw ów ...

K onsekw encje jednak w yciągnąć m uszą w szyscy i w szystkie. O czyw isty już dzisiaj, ale do niedaw na dostrzegalny tylko dla w y­

jątkow o dalekow zrocznych fakt kom plet­

nego fiaska koncepcji C zechosłow acji zaró­

w no pod w zględem konstrukcyjnym jak i ustrojow ym — zm usza do rozw iązań całko­

w itych, a w ięc śm iałych.

G angrena kończyny ludzkiej zm usza czę sto odw ażnego chirurga do am putacji tk a­

n ek nie objętych jeszcze zakażeniem , ażeby w ten sposób zapobiec zatruciu całego or­

ganizm u. O podobne śm iałe rozw iązanie w oła dziś do polityków europejskich sytu­

acja środkow o - europejska. P ółśrodki nie usuną niebezpieczeństw a, podobnie jak „za m aw ianie" przez baby w iejskie nie będzie w rzodu, grożącego gangreną całego orga- w stanie zapobiec pow olnem u w zbieraniu nizm u.

Jeżeli św iat jednom yślnie zgodził się z faktem bankructw a idei w ielonarodow ościo

czych. N aród czeski m a praw o do sam o­

dzielnego życia państw ow ego i nikt m u praw a tego nie odm aw ia, tak, jak n ik t nie odm aw ia m u pom ocy, przyjaźni, w spółpra­

cy oraz gw arancyj.

W im ię czego m a naród czeski przecho­

dzić od jednej tragedii do drugiej? W im ię czego m ożna m u odm ów ić praw a spokojne­

go, sam odzielnego życia? A przecież spo­

koju nie osiągnie tak długo, póki w jego or­

ganizm ie państw ow ym pozstaw ać będą gru­

py narodow ościow e obce i idei w spólnej państw ow ości nietylko niechętne, ale w ręcz w rogie!

w \

D r. E dw ard B enesz, jako prezydent R e­

publiki C zecho-S łow ackiej na zam ku nad- w ełtaw skim — to był sym bol błędu doko­

nanego przez likw idatorów w ielkiej w ojny.

S ym bol znika — a błąd m a trw ać?

N arody, zam ieszkujące C zechosłow ację odpow iedziały już na to pytanie głośno i w yraźnie.

jed n o i to sam o podzw onne w ypow iada św iat zarów no p. dr. B eneszow i jak i jego koncepcji państw a czechosłow ackiego.

(▼ ) D r. B enesz, b. prezyden t R epubliki

C zechosłow ackiej.

Że C zechosłow acja postępow ać m usi zależ­

nie od sytuacji, i że „w krótce zobaczym y co będzie dalej".

„N a rozw ój w ypadków 1, m ów ił p. B enesz patrzę zdecydow anie i bez obaw . P ow ie­

działem już, że w życiu sw oim nigdy nie za­

znałem uczucia strachu i ani nie obaw iam się o los naszego państw a. M am sw ój plan na w szelkie w ypadki i nie dam się niczym zm ylić".

U niw ersalny plan „na w szelkie w ypad­

ki" zaw iódł jednak gruntow nie. Z obaczyli­

śm y w krótce, bp w kilka dni później co się

C zechosłow acja obarczona była od uro­

dzenia sw ym tragicznym przeznaczeniem . Z apisane było, że istnieć nie m oże w sw ym składzie w ielonarodow ościow ym . U tw orzo ­ na na w zór przedw ojennych A ustro - W ę­

gier, m usiała podzielić los m onarchii habs­

burskiej. W epoce tryum fu sentym entów na rodow ych, nie sposób było m yśleć o utrzy­

m aniu przy życiu konglom eratu narodow o­

ści, niezw iązanych z sobą żadną m yślą syn­

tetyczną.

M yśl tę m iała zastąpić najprzód osoba T om asza G . M asaryka, a następnie — dr.

E dw arda B enesza. K oncepcja zaw iodła. P o­

zostaw ało w yciągnąć konsekw encje. D r.

E dw ard B enesz uczynił to. N iechaj ten ak t końcow y jego żyw ota politycznego w olno

Oszalały byk zabił 3 osoby a 16 ciężko poranił

L izbona, 8, 10.

D onoszą z V illa F ranco de X ira pod L i­

zboną o strasznym w ypadku, jaki w ydarzył się przed w alką byków . B yk m ający w ziąć udział w w alkach, rzucił się na publiczność zabił i zranił w iele osób i w yrządził dużo szkód m aterialnych.

W ’ P ortugalii utrzym uje się zw yczaj, po­

dobny do zw yczajów m ałych m iast hiszpań­

skich, źe byki, m ające w ziąć udział w w al­

kach, pędzone są na arenę corridy zupełnie w olno przez ulicę m iasta. W czoraj w łaśnie gdy byka pędzono w śród szpalerów stoją­

cej na ulicach publiczności, byk rozw ście­

czony okrzykam i rzucił się w tłum . P ow sta­

ła szalona panika. O szalałe zw ierzę szarżo­

w ało nieprzytom nie niszcząc w itryny skle­

pow e, zaatakow ało następnie sam ochód, a gdy dopadło tłum u zabiło rogam i i strato­

w ała na śm ierć 3 osoby, a 16 ciężko porani­

ło.

W alka z oszalałym zw ierzęciem trw ała przeszło 2 godziny , poczym dopiero udało się rozjuszone zw ierzę zabić. C orrida tego dnia nie odbyła się.

Cytaty

Powiązane dokumenty

Pod koniec Niemiec rzuca się, jak oparzony do ataku, lecz Jarecki ucieka się do zwarcia, w którym ma przewagę. Tych kilka soczystych ciosów dały podstawę sędziemu do

nego robotników rolnych, albo sprzeciw ić się jakiejkolw iek podw yżce składek i do­.. prow adzić do całkow itego zlikw idow ania ubezpieczenia em erytalnego robotników

Kiedy zdarzy się, że chcą płacić, a kelnera nie mogą się doczekać, bo biedak jest załatany, decydują się o- statecznie zrobić, jak Francuzi, to znaczy zostawić pieniądze

Czerwony Sarafan i Iszym Beli sły szeli za sobą ścigających i nie mogli widzieć, gdzie przed nimi znajdują się przednie straże, musieli jednak bądź co bądź na los

W związku z tym odbyło się w Łodzi zebranie Związku producentów przędzy bawełnianej, na którym Zarząd Związku podał się do dymisji.. Trudna rada, lichwie należy

torskie uwagi ukrywającego się, względu, ukrywanego przez redakcję autora, jak i forma ich podania przez „Słowo” jest formą intrygi, obliczonej zresztą na kon- sumcję w

O oznaczonej godzinie rozległy się dźwięki hymnu narodowego i wnet w karnym dwuszeregu sprężyły się młodych obozowców barwne posta­.

Zjazd zaj mie się sprawami wyborów do sejmu i senatu.. Przewodniczącym będzie