Wywiad z Minervą – autorką wyjątkowego bloga o sztuce
Bohaterką kolejnego wywiadu jest Justyna Stasiek-Harabin – autorka jedynego w swoim rodzaju bloga o sztuce laminerva.pl
Co można robić po historii sztuki, żeby nie mieć wyrzutów sumienia, że zmarnowało się pięć lat życia?
Na przykład to, co robię ja: pracować w muzeum, współtworzyć magazyn o sztuce i prowadzić bloga. Pomysłów jest naprawdę sporo. Grunt to wiedzieć, czego się chce, zwłaszcza od samego siebie.
Czy znasz malarzy mało albo zupełnie
niekreatywnych? Takich, którzy całe życie – mówiąc wprost – zrzynali od innych, bardziej twórczych?
Inspiracje w sztuce to rzecz zupełnie naturalna i potrzebna.
Zdarzają się jednak faktycznie tacy, którzy jedynie kopiują, przetwarzają coś, co już było – w skali 1:1. Zaczerpnąć pomysł od innego artysty to nie grzech. Jednak sztuką jest stworzyć dzieło, które będzie jedno jedyne, „własne”. Tu właśnie objawia się pewien geniusz i kunszt danego artysty:
robię coś swojego, coś, co mnie definiuje i określa w sposób nie dający się podrobić.
Co takiego jest w górach, że kompletnie zawracają ludziom w głowie? Znam odpowiedź, bo sam tam mieszkam, ale chciałbym poznać Twoje zdanie.
Moja miłość do gór ma dwie odsłony. Pierwsza wiąże się z miejscem zamieszkania i dorastania. Krajobraz Beskidu Sądeckiego miał wielki wpływ na kształtowanie się mojego dorosłego życia, dlatego już na zawsze będzie bliski mojemu sercu. Będę miała do niego wielki sentyment.
Góry, zwłaszcza te wysokie (np. Tatry) kocham także za to poczucie wolności i bliskości dzikiej natury, jakiego można doświadczyć wspinając się po ostrych kamieniach na szczyt.
Cisza, powiew wiatru, surowe skały – jest w tym coś mistycznego, coś z romantycznego postrzegania natury, jak w
obrazach Caspara Davida Friedricha:
Bardzo podoba mi się ten rodzaj wrażliwości, który mocno przebija z Twojego bloga. Czy jednak nie jest ona dla Ciebie ciężarem?
Niedawno pisałam o tym, że nadwrażliwość to piękny dar, ale można się z niego cieszyć na sto procent dopiero, kiedy człowiek nauczy się samego siebie i zrozumie te wszystkie
dziwne mechanizmy wpływające na jego osobowość. Mnie się to udało. Dlatego to, co faktycznie kiedyś było dla mnie ciężarem, traktuję obecnie jak jedną z moich ważniejszych zalet. Akceptuję taki stan rzeczy i staram się przekuć to w jakiś sukces.
Którego z malarzy chciałabyś mieć jako sąsiada? A z którym nie chciałbyś mieć nic wspólnego?
To fajne pytanie, bo żeby na nie odpowiedzieć, trzeba zdawać sobie sprawę z tego, jacy artyści byli w relacjach z innymi. Chciałabym móc odwiedzać Tadeusza Makowskiego w jego pracowni. Chciałabym zobaczyć w jego oczach ten smutek, który mnie tak bardzo fascynuje, kiedy czytam jego „Pamiętnik”.
Natomiast boję się Francisa Bacona, myślę, że bardziej wolałabym oglądać jego prace, niż spotykać się z nim osobiście.
Czy to prawda, że żeby tworzyć, trzeba być w mniejszym lub większym stopniu pokiereszowanym przez życie?
Sądzę, że my wszyscy, mniej lub bardziej, jesteśmy przez życie pokiereszowani.
W sztuce chodzi bardziej o świadomość tego pokiereszowania i umiejętność wykorzystania tych doświadczeń, wspomnień, traum
itp. w pracy twórczej. Każdy z nas daje upust swoim emocjom na swój sposób. Niektórzy mają taki dar, który pozwala im czynić to właśnie poprzez sztuki wizualne, czy muzykę.
Jakiej muzyki nie lubisz słuchać?
Takiej, która mnie nie rusza, nie wstrząsa w żaden sposób. Muzyka potrafi czynić cuda z człowiekiem, chyba właśnie dlatego tak
kocham dźwięki, które mnie wewnętrznie rozbudzają, pozwalają płakać, krzyczeć, wprowadzają w różne stany emocjonalne.
Napisałaś kiedyś, że masz problem z teraźniejszością. W jakiej epoce czułabyś się zatem jak przysłowiowa ryba w przysłowiowej wodzie?
Myślałam dużo o tym i myślę, że w żadnej. Bo w tej tęsknocie chyba najbardziej chodzi właśnie o to, że się tęskni, o nic więcej. Gdybym żyła w XIX wieku, nie znałabym innego świata i prawdopodobnie nadal odwracałabym głowę z utęsknieniem patrząc na minione czasy.
Człowiek po prostu szuka sobie różnorakich dróg do ucieczki przed teraźniejszością.
I sądzę, że robił to zawsze, bez względu na to, w jakiej epoce żył.
Załóżmy, że wygrywasz w lotto. W obraz którego malarza zainwestowałabyś każde pieniądze? Czy jest jakieś dzieło sztuki, które chciałabyś mieć tylko dla siebie?
Kupiłabym sobie obraz Muncha, pejzaże Stanisławskiego i któregoś z ekspresjonistów niemieckich. Inwestowałabym także w młodą sztukę – najważniejsze nie jest nazwisko, ale to, co przedstawia płótno.
Jeśli nie historia sztuki, to co? Gdybyś mogła cofnąć czas, jak pokierowałabyś swoją karierą?
Gdybym miała wybrać jeszcze raz, wybrałabym dokładnie tak samo. Zakładając jednak, że nie mogę ponowić wyboru, prawdopodobnie zajęłabym się etnografią.
Masz ogromną wiedzę teoretyczną. Czy myślałaś kiedyś o malowaniu? A może już malujesz?
Myślałam o malowaniu, kiedyś nawet coś tam próbowałam stworzyć, jednak patrząc na swoje „prace” szybko wymyśliłam, że nie tędy droga. Nie mam na tyle talentu i wyobraźni, aby to co robię, było atrakcyjne.
S t a ć m n i e b y ł o j e d y n i e n a p o p r a w n e o d t w a r z a n i e rzeczywistości, a w sztuce przecież chodzi o coś zdecydowanie więcej.
Pewnego dnia, przez kilka godzin z moim słuchem działo się coś złego. Pomyślałem wtedy, że nie wyobrażam sobie życia bez muzyki. Czy wyobrażasz sobie życie bez możliwości patrzenia na dzieła sztuki?
Przyznaję, że nie mogę sobie tego wyobrazić i sama ta myśl napawa mnie strachem. Mam nadzieję, że będzie mi dane cieszyć wszystkimi zmysłami do końca życia.
Czy „kręci cię” sztuka współczesna? Czy nie sądzisz, że w tej dziedzinie niektórzy artyści doszli już do ściany?
Myślę, że w każdej epoce, nie tylko w czasach najnowszych, byli tacy, którzy chcieli szokować i umieli w zasadzie tylko to.
Kiedyś bardzo skupiałam się na tych wszystkich frustrujących przykładach sztuki, które psuły (i nadal psują) rynek. Złą sztukę trzeba jednak po prostu omijać i skupiać się na tej, która zasługuje na pochwałę i wciąż reprezentuje świetny poziom.
Sztuka współczesna to pojemne hasło, w tym mieszczą się zarówno niezrozumiałe instalacje, jak i doskonałe malarstwo młodych twórców ze świetnym warsztatem.
Twój ulubiony, najbardziej „malarski”, obłędny wizualnie film to…
Trudne pytanie. Lubię np. rosyjskiego kino, zwłaszcza Zwiagincewa. Do tej pory mam w oczach jego „Lewiatana” z cudownymi pejzażami i muzyką Philipa Glassa. Nie mam jednego ulubionego filmu.
Czy prowadzenie bloga o sztuce jest ma sens? Jakie daje korzyści (materialne / pozamaterialne)?
Korzyści jest wiele, choć na pierwsze miejsce wybija się zwłaszcza satysfakcja i radość, że to co podoba się mnie, znajduje też aprobatę wśród wielu czytelników.
Czasami ktoś podziękuję mi za wyjaśnienie danego terminu albo zjawiska – to niezwykle miłe momenty, które mobilizują do dalszej pracy. Niektórzy znają mnie w sieci jako panią od sztuki. Fajnie jest więc być kojarzonym jako specjalista w danej dziedzinie.
To pomaga mi robić swoje
Wpisy, które koniecznie musisz przeczytać:
O pani Kursywie, panu Boldzie i tramwaju, który jeździł własnymi torami
Przychodzi klient do freelancera i nudzi tak
1909 – historia prawdziwa