Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii

CZAS PRACY

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii

ZGODNIE Z ART. 66 UST. 2 KONSTYTUCJI RP

„MAKSYMALNE NORMY CZASU PRACY OKREŚLA USTAWA".

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii

Art.  128.  §  1

Czasem pracy jest czas, w którym pracownik pozostaje w

dyspozycji pracodawcy w zakładzie pracy lub w innym

miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy.

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii

SAMORZĄDNA

N IE ZA LE ŻN A

DO BR OW OL NA

POWOŁANA DO

R E P R

E ZE N TO W

A N IA I O B

R O N Y

PRAW I INTERESÓW ZAWODOWYCH I SOCJALNYCH

Pracownik jest obowiązany do pozostawania w dyspozycji pracodawcy w innym miejscu niż zakład pracy wówczas, gdy wynika to z:

• umowy o pracę (art. 29 § 1 pkt 2 k.p.)

• polecenia pracodawcy (art. 100 § 1 k.p.)

• regulaminu pracy (art. 104 k.p.)

• innych przepisów prawa pracy.

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii

W odniesieniu do pracowników mobilnych, zgodnie z kierunkiem orzecznictwa wyznaczonym przez uchwałę składu 7 sędziów SN, II PZP 11/08 (zob. uw. 4.2 do art.

775 i uw. 7 do art. 29), w wyroku z dnia 6 maja 2014 r., II PK 219/13, OSNP 2015, nr 10, poz. 132, przyjęto, że

czasem pracy (art. 128 § 1) pracownika wykonującego obowiązki pracownicze na

określonym obszarze, do czego konieczne jest stałe przemieszczanie się, jest także

czas poświęcony na niezbędne przejazdy!

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii

POZOSTAWANIE W DYSPOZYCJI PRACODAWCY

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii

Pozostawanie w dyspozycji pracodawcy oznacza

stan fizycznej i psychicznej gotowości pracownika do wykonywania

pracy w wyznaczonym miejscu

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii

Wyrok SN z dnia 11 kwietnia 2000 r., I PKN 586/99, OSNAPiUS 2001, nr 18, poz. 556

Stawienie się pracownika w miejscu wykonywania pracy w stanie nietrzeźwości wyklucza zarówno możliwość świadczenia przez niego pracy, jak i możliwość pozostawania w gotowości do jej świadczenia.

Wyrok SN z dnia 11 kwietnia 2000 r., I PKN 589/99, OSNAPiUS 2001, nr 18, poz. 557

Z art. 17 ustawy z dnia 26 października 1982 r. O wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (tekst jedn.: Dz. U. Z 2016 r.

Poz. 487) wynika, że pracodawca, który nie dopuścił pracownika do pracy,

ma obowiązek umożliwić mu wykazanie trzeźwości przez badanie krwi.

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii

Czas pracownika można podzielić na 4 okresy (różne pod względem prawnym)

1. Czas pracy (art. 128k.p.) i przerwy wliczane do czasu pracy (art. 134 k.p.)

2. Obligatoryjny czas odpoczynku: dobowego i tygodniowego (art. 132 i 133 k.p.) oraz urlop wypoczynkowy (art. 152 k.p.)

3. Czas o charakterze mieszanym (np. dyżur). Jest on czasem pracy, ale z uwagi na występujące w nim okresy niewykonywania pracy może być wynagradzany według innych zasad niż normalny czas pracy

4. Fakultatywny czas odpoczynku

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii

DYŻUR

Art.  151

.  [Dyżur]§  1. Pracodawca może

zobowiązać pracownika do pozostawania poza normalnymi godzinami pracy w gotowości do

wykonywania pracy wynikającej z umowy o pracę w

zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym

przez pracodawcę (dyżur).

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii

PODRÓŻ SŁUŻBOWA

z reguły nie jest czasem pracy, jeżeli w jej trakcie pracownik nie wykonuje pracy. Wyjątkiem od tej reguły jest podróż odbywana w normalnych

godzinach pracy lub gdy praca polega na ciągłym wykonywaniu czynności poza zakładem pracy (tzw.

praca w terenie).

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii

SYSTEM CZASU PRACY

Kodeks pracy wskazuje, jakie systemy czasu pracy mogą być stosowane przez pracodawców.

Można rozróżnić:

1. podstawowy system czasu pracy 2. równoważny system czasu pracy 3. pracę w ruchu ciągłym

4. przerywany system czasu pracy

5. zadaniowy system czasu pracy

6. weekendowy system czasu pracy

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii

PODSTAWOWY SYSTEM CZASU PRCY

Art.  129.  [Wymiar czasu pracy]§  1

Czas pracy nie może przekraczać 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 4 miesięcy, z zastrzeżeniem art.

135-138, 143 i 144.

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii

W każdym systemie czasu pracy, jeżeli jest to

uzasadnione przyczynami obiektywnymi lub

technicznymi lub dotyczącymi organizacji pracy,

okres rozliczeniowy może być przedłużony, nie więcej

jednak niż do 12 miesięcy, przy zachowaniu ogólnych

zasad dotyczących ochrony bezpieczeństwa i zdrowia

pracowników.

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii

RÓWNOWAŻNY SYSTEM CZASU PRACY

• typowy równoważny system czasu pracy

• dotyczący zatrudnionych przy dozorze urządzeń lub częściowym pozostawaniu w pogotowiu do pracy

• dotyczący zatrudnionych przy pilnowaniu mienia lub

ochronie osób

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii

TYPOWY RÓWNOWAŻNY SYSTEM CZASU PRACY

• możliwe przedłużenie dobowego wymiaru czasu pracy nie więcej niż do 12 godzin w okresie rozliczeniowym nie dłuższym niż 1 miesiąc

• dłuższy czas pracy w niektórych dniach musi być równoważony krótszym czasem pracy w innych dniach (pozostaje zasada przeciętnie 40 godzin w przeciętnie 5- dniowym tygodniu)

• system ten jest możliwy do stosowania, jeśli jest to

uzasadnione rodzajem pracy lub jego organizacją