PROGRAM PROFILAKTYKI. Zespół Szkół nr 10. Gimnazjum nr 7 w Suwałkach. wersja robocza

PROGRAM PROFILAKTYKI Zespół Szkół nr 10

Gimnazjum nr 7 w Suwałkach

wersja robocza

PROGRAM PROFILAKTYKI - PODSTAWY PRAWNE:

1. Konwencja o Prawach Dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 roku, ratyfikowana przez Polskę 30 września 1991 r. (Dz. U. nr 120, poz. 526).

2. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 1996 r. nr 67, poz. 329, tekst

ujednolicony - zawiera zmiany wprowadzone ustawą z dnia 2 lipca 2004 r., która weszła w życie z dniem 21 sierpnia 2004 roku - Dz. U. z 2004 roku Nr 173, poz. 1808)

3. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania egzaminów i sprawdzianów w szkołach publicznych. ( Dz. U. Nr 83, poz. 562, z późn. zm.) , z dnia 20 sierpnia 2010 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych.

4. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. nr 61, poz. 624).

5. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 12 lutego 2002 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (Dz. U. z 2002 r. nr 15, poz. 142), zmieniające z dnia 23 marca 2009 r.

6. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 stycznia 2003 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologicznej i pedagogicznej (Dz. U. 2001 r. nr 11, poz. 114).

7. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach

8. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii.

9. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 sierpnia 2012 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub

integracyjnych

10. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 sierpnia 2012 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w specjalnych przedszkolach, szkołach i oddziałach oraz w ośrodkach

Cele :

- poznawanie obszaru zagrożeń dla prawidłowego rozwoju młodzieży,

- dostarczenie uczniom rodzicom oraz pracownikom szkoły rzetelnej wiedzy na temat zażywania substancji uzależniających,

- kształcenie umiejętności podejmowania odpowiedzialnych decyzji związanych z używaniem substancji psychoaktywnych,

- stworzenie działań alternatywnych wobec destrukcyjnych zachowań, - promowanie zdrowego stylu życia,

- zwiększenie kompetencji nauczycieli w zakresie działań profilaktycznych, - pomaganie rodzicom w odpowiedzialnym pełnieniu ról rodzicielskich,

- popularyzowanie podstawowych zasad i umiejętności udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej.

Program powstaje na podstawie corocznej diagnozy w ramach:

1. ankiety przeprowadzone przy okazji programu Noe oraz rekrutacji do Klubu Mediatorów Rówieśniczych;

2. wnioski z obserwacji pracowników szkoły omówione podczas posiedzeń zespołów oraz podczas posiedzeń Rady Pedagogicznej.

Sposoby ewaluacji:

-rozmowy z uczniami w trakcie zajęć, -ankiety ewaluacyjne,

-informacja zwrotna po realizacji danych programów od uczniów, nauczycieli, pracowników szkoły i rodziców,

-analiza wyników konkursów dotyczących profilaktyki;

Ponadto w ramach Programu szkoła realizuje Gminny Program Przeciwdziałania Narkomanii.

Program profilaktyki skupia się na trzech sferach działalności:

A. działalność edukacyjna B. działalność informacyjna C. działalność profilaktyczna

A. Działalność edukacyjna obejmuje w szczególności:

zadania formy Zakres/termin

1. poszerzenie wiedzy rodziców lub opiekunów, nauczycieli i wychowawców na temat prawidłowości rozwoju i zaburzeń zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży, rozpoznawania wczesnych objawów używania środków odurzających i substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych a także suplementów diet i leków w celach innych niż medyczne oraz postępowania w tego typu przypadkach;

udział w szkoleniach poświęconych profilaktyce i doskonaleniu umiejętności pracy z młodzieżą, -rady szkoleniowe, -dzielenie się wiedzą w zespołach przedmiotowych;

2. rozwijanie i wzmacnianie umiejętności psychologicznych i społecznych uczniów i wychowanków;

Praca według Programu

Wychowawczego Szkoły

Cały rok szkolny

3. kształtowanie u uczniów i wychowanków umiejętności życiowych, w szczególności samokontroli, radzenia sobie ze stresem, rozpoznawania i wyrażania własnych emocji;

4. kształtowanie krytycznego myślenia i wspomaganie uczniów i wychowanków w konstruktywnym podejmowaniu decyzji w sytuacjach trudnych, zagrażających prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu;

5. prowadzenie wewnątrzszkolnego doskonalenia kompetencji nauczycieli i wychowawców w zakresie rozpoznawania wczesnych objawów używania niebezpiecznych dla zdrowia substancji oraz podejmowania szkolnej interwencji profilaktycznej;

- szkoleniowe rady pedagogiczne

6. doskonalenie kompetencji nauczycieli i

wychowawców w zakresie profilaktyki używania niebezpiecznych dla zdrowia substancji, norm rozwojowych i zaburzeń zdrowia psychicznego wieku rozwojowego.

B. Działalność informacyjna w szkole i placówce polega na dostarczaniu rzetelnych i aktualnych informacji, dostosowanych do wieku oraz możliwości psychofizycznych odbiorców, na temat zagrożeń i rozwiązywania problemów związanych z używaniem niebezpiecznych dla zdrowia środków i substancji, skierowanych do uczniów i wychowanków oraz ich rodziców lub opiekunów, a także nauczycieli i wychowawców oraz innych pracowników szkoły lub placówki.

Działalność informacyjna obejmuje w szczególności:

zadania formy zakres/termin

1) dostarczenie aktualnych informacji nauczycielom, wychowawcom i rodzicom lub opiekunom na temat skutecznych sposobów prowadzenia działań wychowawczych i profilaktycznych związanych z przeciwdziałaniem używaniu niebezpiecznych dla zdrowia środków i substancji;

Zebrania otwarte połączone ze spotkaniem ze specjalistą

szkoleniowe rady pedagogiczne

Szkoła dla Rodziców i Wychowawców

1 raz na semestr

przynajmniej 1 raz w roku szkolnym

1 cykl rocznie 2) udostępnienie informacji o ofercie pomocy

specjalistycznej dla uczniów i wychowanków, ich rodziców lub opiekunów w przypadku używania środków i substancji niebezpiecznych dla zdrowia

Umieszczenie informacji

nr placówek

specjalistycznych na stronie internetowej szkoły

Uaktualniany na bieżąco

3) przekazanie informacji uczniom i wychowankom, ich rodzicom lub opiekunom oraz nauczycielom i wychowawcom na temat konsekwencji prawnych związanych z naruszeniem przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii,

Umieszczenie informacji na temat konsekwencji prawnych związanych z naruszeniem przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii, na stronie internetowej szkoły

Uaktualniany na bieżąco

4) informowanie uczniów i wychowanków oraz ich rodziców lub opiekunów o obowiązujących procedurach postępowania nauczycieli i wychowawców oraz o metodach współpracy szkół i placówek z Policją w sytuacjach zagrożenia narkomanią.

Umieszczenie na stronie internetowej dokumentu

„Wybrane procedury postępowania wobec niepełnoletnich uczniów w szkole”

Uaktualniany na bieżąco

C. Działalność profilaktyczna w szkole i placówce polega na realizowaniu działań z zakresu profilaktyki uniwersalnej, selektywnej i wskazującej.

Działalność profilaktyczna obejmuje:

1) w przypadku profilaktyki uniwersalnej – wspieranie wszystkich uczniów i wychowanków w prawidłowym rozwoju i zdrowym stylu życia oraz podejmowanie działań, których celem jest ograniczanie zachowań ryzykownych niezależnie od poziomu ryzyka używania przez nich środków i substancji niebezpiecznych dla zdrowia

2) w przypadku profilaktyki selektywnej – wspieranie uczniów i wychowanków, którzy ze względu na swoją sytuację rodzinną, środowiskową lub uwarunkowania biologiczne są w wyższym stopniu narażeni na rozwój zachowań ryzykownych;

3) w przypadku profilaktyki wskazującej – wspieranie uczniów i wychowanków, u których rozpoznano wczesne objawy używania środków i substancji niebezpiecznych dla zdrowia, lub występowania innych zachowań ryzykownych, które nie zostały zdiagnozowane jako zaburzenia lub choroby wymagające leczenia.

Działania profilaktyczne w szkołach i placówkach w ramach działalności obejmują w szczególności:

Zadanie Formy realizacji

1) realizowanie wśród uczniów i wychowanków oraz ich rodziców lub opiekunów programów profilaktycznych i promocji zdrowia psychicznego dostosowanych do potrzeb indywidualnych i grupowych oraz realizowanych celów profilaktycznych, rekomendowanych w ramach systemu rekomendacji, o którym mowa w Krajowym Programie Przeciwdziałania Narkomanii określonym w przepisach wydanych na podstawie art. 7 ust. 5 ustawy;

Prowadzenie programów profilaktycznych:

- „Nasze spotkania”

- „Noe”

- „Spójrz inaczej na agresję”

- „Spójrz inaczej”

- „Praca Klubu Mediatorów Rówieśniczych”

2) przygotowanie oferty zajęć rozwijających zainteresowania i uzdolnienia, jako alternatywnej pozytywnej formy działalności zaspakajającej ważne potrzeby, w szczególności potrzebę podniesienia samooceny, sukcesu, przynależności i satysfakcji życiowej;

- udostępnienie oferty zajęć na stronie internetowej szkoły

3) kształtowanie i wzmacnianie norm przeciwnych używaniu środków i substancji, przez uczniów i wychowanków, a także norm przeciwnych podejmowaniu innych zachowań ryzykownych;

Umieszczanie na stronie internetowej szkoły informacji zdjęć na temat sukcesów uczniów oraz ciekawych inicjatyw -działalność na terenie szkoły wolontariuszy (pomoc koleżeńska, zabawy świetlicy, Klub Mediatorów, wolontariat misyjny, Szkoło Koło Caritas)

4) doskonalenie zawodowe nauczycieli i wychowawców w zakresie realizacji szkolnej interwencji profilaktycznej w przypadku podejmowania przez uczniów i wychowanków zachowań ryzykownych;

-szkoleniowe rady pedagogiczne

-indywidualne szkolenia poszczególnych

nauczycieli

włączanie, w razie potrzeby, w indywidualny program edukacyjno- terapeutyczny, działań z zakresu przeciwdziałania używaniu środków i substancji

Uczniowie posiadający IPET włączani są we wszelkie działania profilaktyczne dla społeczności szkoły.

Poszczególne działania z profilaktyki

wskazującej dla uczniów posiadających orzeczenie wpisane będą w dokument IPET .

Przy realizacji programu planuje się współpracę z Poradnią Psychologiczno – Pedagogiczną w Suwałkach, CDNiKU – Centrum Doskonalenia Nauczycieli i Kształcenia Ustawicznego, Centrum Edukacji

Nauczycieli w Suwałkach, Urzędem Miasta – Miejską Komisją ds. Profilaktyki i Rozwiązywania

Problemów Alkoholowych, Suwalskim Parkiem Krajobrazowym, Wigierskim Parkiem Narodowym, Stacją Sanitarno –Epidemiologiczną w Suwałkach, Przedsiębiorstwem Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Suwałkach, Policją, Centrum Aktywności „Pryzmat” Fundacją „Ego” oraz Wojewódzkim Ośrodkiem Ruchu Drogowego.

Poszczególne profesjonalne programy profilaktyczne mogą być realizowane w szkole rotacyjnie w kolejnych latach.

Nasze spotkania – program psychoedukacyjny dla młodzieży autorstwa Marii Król – Fijewskiej i Piotra Fijewskiego

Cel:

− zdobywanie umiejętności psychologicznych (rozumienia siebie, kierowanie sobą i porozumiewanie się z innymi)

Przewidywane efekty:

- lepsze poznanie samego siebie, - lepszy kontakt ze swoimi uczuciami,

- wzrost umiejętności nawiązywania pozytywnych więzi z rówieśnikami i dorosłymi.

Program obejmuje praktyczne zajęcia grupowe (10 spotkań) oraz zakłada własną pracę uczniów.

Metody pracy:

- aktywne (praca w parach, małych grupach, praca z tekstem, wchodzenie w rolę, wizualizacja, modelowanie).

Materiały:

− podręcznik dla nauczyciela oraz 4 książeczki dla młodzieży.

Sposób ewaluacji:

Konstrukcja programu zakłada bieżące sprawdzenie procesu grupowego i potrzeb uczestników (informacja zwrotna po zakończeniu każdej sesji oraz

informacja zwrotna pisemna na zakończenie programu).

Program profilaktyczny Noe autorstwa Krzysztofa Wojcieszka

Cele:

- przekazywanie elementów profesjonalnej wiedzy o alkoholu i innych substancjach zmieniających świadomość oraz o zagrożeniach towarzyszących ich zażywaniu,

- dostarczanie wiedzy o psychologicznych następstwach nadużywania alkoholu, destrukcyjnych zmian dotyczących poszczególnych członków

rodziny oraz wpływu na więzi rodzinne,

- kształcenia umiejętności podejmowania odpowiedzialnych decyzji związanych z używaniem substancji psychoaktywnych,

- kształtowanie umiejętności odmawiania w sytuacji nacisku grupowego.

Przewidywane efekty:

- wzrost decyzji młodych ludzi o abstynencji przynajmniej do pełnoletności, - wzrost wiedzy o uzależnieniu

- wzrost umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach,

-odbarczanie poczucia winy, wstydu i odpowiedzialności za chorych członków rodziny.

Program realizowany jest we wszystkich klasach I. ma formę około 3 godzin spotkania realizatorów programów z dużą grupą młodzieży. Scenariusz spotkania zawiera psychodramy, krótkie prelekcji, loterię, burzę mózgów, świadectwo. Oprawa muzyczna. Ankieta.

„Spójrz inaczej”: - program opracowany przez Andrzeja Kołodziejczyka i Ewę Czemierowską

Cele:

-dostarczanie informacji o środkach uzależniających, - ćwiczenie ważnych umiejętności życiowych

Program realizowany jest w trakcie kilkunastu spotkań i obejmuje pięć działów tematycznych.

Przewidywane efekty:

-wzrost wiedzy na temat uczuć i emocji,

- wzrost umiejętności niezbędnych do dobrego funkcjonowania w grupie, - budowanie własnych wartości,

- budowanie podstawy odpowiedzialności za własne zdrowie, - wzrost wiedzy o uzależnieniach.

Program może być realizowany na wszystkich poziomach edukacyjnych w gimnazjum przez przeszkolonych do niego wychowawców.

Metody pracy - aktywne.

Techniki: psychodramy, rysunki, burza mózgów, uzupełnienie zadań, krótkie opowiadania, gry, praca w małych grupach.

Spójrz inaczej na agresję – program zajęć wychowawczo- profilaktycznych Andrzeja Kołodziejczyka, Ewy Czemierowskiej,

Tomasza Kołodziejczyka

Cele:

- uświadomienie uczniom istnienia społecznych przekazów używania agresji, - dostarczenie wiedzy o emocjach,

- dostarczenie wiedzy o niedestruktywnych sposobach radzenia sobie z uczniami,

- edukacja na temat zjawisk przemocy i agresji- przyczyn, mechanizmów, skutków i sposobów przeciwdziałania.

Przewidywane efekty:

- wzrost wiedzy na temat zjawiska przemocy,

- zmniejszenie zachowań destrukcyjnych skierowanych na rówieśników.

Program może być realizowany na wszystkich poziomach edukacyjnych gimnazjum przez poszczególnych do niego wychowawców. Jest częścią

(elementem) programu Spójrz inaczej.

Metody pracy- aktywne

Techniki: krąg uczuć, rysunki, psychodramy, dyskusja klasowa, burza mózgów, krótkie opowiadania, praca w małych grupach.