Głos Pomorza : dawniej "Głos Wąbrzeski" : pismo społeczne, gospodarcze, oświatowe i polityczne dla wszystkich stanów 1938.07.21, R. 20, nr 83

Ćena niimTW 10 ęro»»y ^{Opłacono gotówlcg k góry}

PISMO SPOŁECZNE, GOSPODARCZE, OŚWIATOWE I POLITYCZNE DLA WSZYSTKICH STANÓW

Rok 20 Nr 83ZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA c z w a rte k d n ia 21 lip c a 1 9 3 8

Polsko - Niemiecki układ handlowy

P o p rz y łą c z e n iu A u strii d o R z e sz y N iem ięc lo iej p rz e k reś lo n e z o sta ły silą rz e c z y w s z y stk ie u k ła d y , w iąż ą ce A u ­ s trię z in n y m i p a ń s tw a m i. P rz e sia ły , ró w n ie ż istn ie ć u k ła d y h a n d lo w e , k tó ­ re re g u lo w ały z e w n ę trz n y o b ró t g o ­ s p o d a rc z y te g o 7 -m io m ilio n o w e g o k ra ­ ju .

L c h w ilą A n sch lu ssu p o w sta ł w ię c p ro b le m w łą c z e n ia d o u k ła d u h a n d lo ­ w e g o z R z e szą d o ty c h c z a s o w e j w y m ia n y to w a ro w e j p o lsk o - a u tria ć k ie j. W p e w n y c h k o la c h g o sp o d a rcz y c h p o c z ął k o w o b u d z iła się o b a w a — u z a s ad n io ­ n a p o n ie k ą d p rz e w le k a ją c y m i się ro k o w a n ia m i R z e sz y z F ra n c ją i A n g lią — ż e p o lsk i h a n d e l z a g ra n ic z n y p o n ie sie s tra ty w s k u te k w łą c z e n ia A u strii d o o rg a n izm u g o sp o d a rc z e g o N iem ie c .

W b re w ty m p e s y m is ty c z n y m p rz e ­ w id y w a n io m s k o m p lik o w a n e ro k o w a n ia p o to c z y ły się sz y b k o i z a k o ń c z y ­ ły się z a w a rcie m w B e rlin ie u m o w y g o s p o d a rc z e j n a b lisk o trz y la ta .

U m o w a re g u lu je c a ło k sz ta łt sto su n k ó w m ię d z y P o lsk ą i R z esz ą. S k ła d a s ię o n a z sz e re g u d o k u m e n tó w , w sz c z e g ó ln o śc i z a k tu g łó w n e g o , u k ła d u ro z ra ch u n k o w e g o o ra z list c e ln y c h i k o n ty n g en to w y ch . W e jśc ie w ż y c ie u - m o w y p rz e w id y w a n e je st n a d z ie ń 1 -g o w rz e ś n ia 1 9 3 8 ro k u .

D o ty c h cz a s e k sp o rt i im p o rt d o A u ­ s trii i Ń ie m ie c w y n o sił o g ó łe m o k o ło 2 3 4 m iln . z ło ty c h ro c z n ie , w ty m u d z ia ł A u s trii o k o ło 5 8 m ilio n ó w z ło ty c h ; w n o w e j u m o w ie , m im o tru d n o ś c i g o sp o ­ d a rc z y c h , p la fo n im p o rto w y i e k s p o r­

to w y z o sta ł p o d n ie sio n y d o 2 6 0 m i In ., a w ię c p o w y ż e j s u m y o b ro tó w p o lsk o - n ie m ie c k ic h i p o lsk o - a u s tria c k ic h ra ­ z e m w z ię ty c h . Z a c h o d z iła o b a w a, ż e w sk u tek A n sc h lu ssu w ę g ie l p o lsk i tra ­ c i sw ó j ry n e k w A u s trii. A le i te n sz k o ­ p u ł w ro k o w a n ia c h b e rliń s k ic h z o stał p rz e z w y cię ż o n y . E k sp o rt w ę g la z o stał u trz y m a n y n a te j sa m ej w y so k o śc i, n a ja k ie j b y ł p o p rz e d n io , t. z n . o k o ło 8 0 0 ty s ię c y to n ro c z n ie .

A n a liz u ją c s tru k tu rę o b u s tro n ­ n y c h o b ro tó w n a le ży s tw ie rd z ić , ż e o ile s tru k tu ra e k s p o rtu n ie m ie c k ie g o d o P o ls k i n ie u le g n ie ż a d n e j is to tn e j z m ia n ie , to s tru k tu ra e k s p o rtu p o lsk ieg o d o Ń ie m ie c z m ie n i się n a k o rz y ś ć p rz e ­ m y słu , a w d z ie d z in ie ro ln ic tw a — n a k o rz y ś ć a rty k u łó w h o d o w la n y c h , p ó ł­

fa b ry k a tó w i g o to w y c h to w a ró w . Je st to n ie w ą tp liw ie k o rz y stn a stro n a u k ła d u . P rz e s u n ię c ie b o w ie m e k s p o rtu z su ro w c ó w n a w y ro b y p rz e tw ó rc z e d a je w ię k s zy e fe k t b ila n s o w y p a ń s tw u e k s p o rtu ją c e m u . T y m w ię c ej, ż e w u - k ła d z ie p o lsk o n ie m ie c k im z a p e w n io ­ n y z o sta ł o d b ió r a rty k u łó w p o lsk ic h p rz e z o d p o w ie d n ie c e n tra le n ie m ie c k ie . N a d to p o s ta n o w ie n ie to s tw a rz a , d z ięk i u trz y m a n iu , a n a w e t w p e w n y c h w y ­ p a d k a c h p o d w y ż s z e n iu c e n a rty k u ­ łó w ro ln ic z y c h , p e w n ą s ta b iliz a c ję s to ­ s u n k ó w h a n d lo w y c h , p o m y ś ln ą d ła p o i sk ieg o p ro d u c e n ta .

U k ła d p o lsk o - n ie m ie c k i z d n ia 1®

lip c a b r. o p a rty je s t n a s y s te m ie c le a ­ rin g o w y m . T . z n . P o ls k a b ę d z ie im p o r­

to w a ła z N ie m ie c z a ta k ą su m ę , z a ja ­ k ą w y e k s p o rtu je to w aró w d o N iem iec . Z a sto so w a n ie z a s a d y 1:1 u n ie m o ż liw i z a m ra ż a n ie p o lsk ic h n a le ż n o śc i w N ie m c z e c h .

P o lsk o - n ie m ie c k ą u m o w ę g o sp o ­ d a rc z ą m o żn a z a k w a lifik o w a ć ja k o p o z y ty w n e ro z w ią z a n ie tru d n o śc i, ja ­ k ie o d c in e k g o sp o d a rc z y w sp ó łż y c ia

Pini Mi iiilm KiiMiti to ligtti

I cre Francji

8

p a ra . — .o p u śc iła D o v er, u d a jąc się n a p o k ła d z ie tłu m y lu d - c ja ln y m i o so b isto śc iam i. | ja c h tu a d m ira lic ji .,E n c h a n tre ss" d o B o u -

’ ' 1 ' J e st to p ie rw sz y o fic ja ln y w y ja z d 1 lo g n e, d o k ą d ja ch t w sze d ł o g o d z. 1 2 ,4 0 . b ry ty jsk ie j p a ry k ró lew sk ie j d o F ra ń - , O g o d zin ie 1 2 .5 0 p a ra k ró le w sk a z e sz ła

c ji o d ro k u 1 9 1 4 . In a ląd .

d z in ra n n y c h z e b ra ły się u b ra m p a ła c u k am i a m b asa d y fra n c u sk ie j i in n y m i B u c k in g h am n ie p rz ejrz a n e 1l 1 1 1

n o śc i, c e le m p o ż e g n a n ia u d a ją c e j się d o j F ra n c ji p a ry k ró le w sk iej. O k n a p a ła c u o ra z V ic to ria S tre e t p rz y b ra n e b y ły k w ie c ie m o ra z fla g am i o b a rw a ch p a ń stw o ­ w y ch . P o g o d a b y ła p ię k n a i sło n e cz n a .

P rz y ja z d k ró lew sk ie j p a ry n a d w o ­ rz e c V icto ria o d b y ł się w śró d tru d n e g o d o o p isan ia e n tu zja zm u z g ro m a d z o n y c h tłu m ó w . K ró l p rz y b ra n y w b łę k itn o z ło ­ ty m u n d u r a d m ira ła flo ty w o je n n e j k ła ­ n ia ł się lu d n o śc i, u b o k u z a ś jeg o sie d z ia ła w sa m o c h o d z ie k ró lo w a w c z a rn e j su k n i, p rz y b ra n e j trz em a b ia ły m i k w ia ta m i. P rz e d w e jśc ie m d o sp e c jaln e g o p o ­ c iąg u w to w a rzy stw ie o rsz a k u , n a k tó re ­ g o c z ele z n a jd o w a ł się m in . L o rd H a li­

fa x , k ró tl i k ró lo w a p rz e p ro w a d z ili n a p rz y b ra n y m c z e rw o n y m d y w a n e m p e ro -

BowóilJiwi! sowietkitj armii iiisicsiiskiei

nie panuje nati wojskami

S A L A M A N K A . O fe n sy w a w o jsk n a ­ ro d o w y c h n a fro n ta c h T e ru e l i C a ste llo n ro z w ija się p o m y śln ie . O d d z ia ły n a ro d o ­ w e z a ję ły sz e re g w a ż n y c h p o z y c ji stra -

Sytuacja na Wschodzie

staje sie coraz bardziej groźna

p a n u je z d a n ie , ż e c h w ila o b e c n a n ie je st w ła śc iw ą d o p o d ję c ia tej p ro w o k a cji.

P R O K L A M O W A N IE S T A N U W O JE N N E G O ?

M O S K W A . A g e n c ja ,,T a ss" z a p rz e­

c z a w ia d o m o śc io m p ra sy p o łu d n io w o ­ a m e ry k a ń sk ie j o p ro k la m o w e n iu sta n u w o jen n e g o n a so w ie ck im D a le k im W sc h o d z ie .

T O K IO . W e d łu g w iad o m o ści, o trz y ­ m a n y c h z M o sk w y , S o w iety m ia ły o d ­ m ó w ić w y c o fa n ia w o jsk so w ie ck ic h z p o ­ g ra n ic z n y c h m ie jsc o w o śc i m a n d żu rsk ich z a ję ty ch p rz e z c z e rw o n ą a rm ię w d n iu 12 lip ca . O d m o w a so w ie c k a u w a ż a n a je st p rz e z o p in ię ja p o ń sk ą z a n ie d o p u sz ­

c z a ln ą p ro w o k ac ję . Ja p o ń sk ie k o ła p o ­ lity c zn e w sk a zu ją , iż w ta rg n ię c ie o d ­ d z ia łó w so w ie c k ic h d o M a n d ż u k u o n a ­ stą p iło w c h w ili, w k tó re j w .ę k szo sć ja ­ p o ń sk ic h sił z b ro jn y c h z a a n g aż o w a n a je st w n a tarc iu n a H a n k o u . D z ie n n ik

„ A sa k h i“ d e n o si, ż e w p o b liżu m ie jsc a o sta tn ie g o in c y d en tu sk o n c e n tro w a n e są p o n a d d w ie d y w iz je so w ie c k ie .

Ja p o ń sk e k o ła w o jsk o w e z w ra c a ją u w a g ę, ż e m ie jsc o w o ść C z a n g k u fe n g z n a jd u je s'.ę w o d le g ło śc i z a led w ie p o ł k ilo m etra o d sty k u g ra n ic K o re i i M a n - d u ż y k u o , c o stw a rz a b e z p o śred n ie z a ­ g ro ż e n ie K o re i.

A g e n c ja D o m e i k o m u n ik u je , ż e ‘a m ­ b a sad a ja p o ń sk a w M o sk w ie o trz y m a ­ ła p o le c en ie z ło ż en ia p o n o w n e g o p ro te ­ stu w o b e c rz ą d u so w ie c k ie g o . J a p o ­ n ia b ę d z ie b e z w z g lę d n ie n a leg a ła n a w y c o fa n ie c z erw o n ej a rm i”. z te ry to riu m m a n d żu rsk ie g o .

T 0 K I0 . W k o n c en tra cji w o jsk so ­ w iec k ic h n a g ra n icy so w ie c k o -m a n d żu r­

sk ie j w id z ą tu n o w ą g ro ź b ę w o jn y ze stro n y Z . S . R . R . W e d le w ia d o m o śc i z M o śk w y Z . S . R . R . w z b ran ia się w y ­ c o fa ć o d d z iały so w ie c k ie z e w z g ó rz g ra ­ n ic zn y c h , z a ję ty c h d ń ia 12 lip c a b r. — S p rz e c iw te n o c e n ia n y je st w T o k io ja ­ k o w y ra ź n a p ro w o k ac ja , o g ó ln ie je d n a k

są sie d z k ie g o n a stręc z a ć m ó g ł p o in ­ k o rp o ra c ji A u strii d o R z e szy N ie m ie c ­ k ie j. Je st to z a raz e m d o w ó d d a le k o p o su n ię te g o z ro z u m ie n ia stro n y n ie m ie c ­ k ie j d k i isto tn y c h d y n a m ic z n y c h m o ­ ż liw o śc i P o lsk i w d z ie d zin ie g o sp o d a r­

c z e j, z a ś z e stro n y p o lsk ie j d la p o trz e b ry n k u n ie m ie c k ie g o , sz c z e g ó ln ie w z a ­ k re sie a p ro w iz a cji.

S z y b k ie d o p ro w a d z e n ie d o z a w a r-

te g ic zn y c h i m ie jsc o w o śc i, a w p ro w in ­ cji C a ste llo n p rz e k ro c zy ły rz e k ę M ija ra . N a o d c in k u E l T o ro p o d m ie jsc o w o śc ią S u e ra s o d d z ia ły n a ro d o w e z d o ła ły p rz e r w ać lin ię fro n tu i p o su n ą ć się w k ie ru n k u Jin q u e r W rę c e w o jsk n a ro d o w y c h w p a d ła z n a c zn a ilo ść je ń c ó w i m a te ria łu w o ­ jen n eg o .

W n ie d zie lę lo tn ic tw o n a ro d o w e b o m b a rd o w a ło o b ie k ty w o jsk o w e w p o rc ie A lic a n te o ra z sz ere g d w o rc ó w , n a k tó ­ ry c h sta ły tran sp o rty w o jsk .

W p o n ie d z iałe k sto c z o n o d w ie b itw y p o w ie trz n e , p o d c z a s k tó ry c h z a strz e lo n o o g ó łe m 17 sa m o lo tó w re p u b lik a ń sk ic h . P o z a ty m sa m o lo ty n a ro d o w e z b o m b a r­

d o w ały d w o rc e w S e g o rb e i S o m ija . g d z ie z o stała w y sa d z o n a w p o w ie trz e fa b ry k a p ro c h u .

Syn i siostra premiera zmarli

W A R S Z A W A . P re m ie ra i m in. sp r.

w e w n . g e n . S ła w o j-S k ła d k o w sk ie g o d o ­ tk n ą ł b o le sn y c io s. P o d łu ż sz ej c h o ro ­ b ie w so b o tę z m arł jeg o 2 8 -le tn i sy n , śp . M iło sz S k ła d k o w sk i.

N a w ieść o śm ie rc i b ra ta n k a je d n o ­ c z eśn ie z m a rła sio stra g en . S ła w o j- S k ła d k o w sk ie g o .

D O W Ó D Z T W O C Z E R W O N Y C H N IE P A N U JE N A D S Y T U A C JĄ P A R Y Ż . K o re sp o n d e n c i w o je n n i p ism fra n c u sk ic h o p isu ją ro z w ó j o fe n sy w y w o jsk n a ro d o w y c h n a o d c in k u T e ru e l — S a g u n to . N a jg w a łto w n ie jsz e w a lk i to c z y ły się w p o n ie d z ia łe k w m a sy w ie S ie rra d e E sp a d a n . P o d łu ż sz y m p rz y g o to w a n iu a rty lery jsk im o d d z ia ły n a ro d o w e p rz e ­ ła m a ły o p ó r w o jsk rz ą d o w y c h , p o su w a­

ją c się d o ść z n a c zn ie n a p rz ó d . Z a c ię te w a lk i to c zy ły się ró w n ież p o d S a rrio n , A lb e n to z a i B a rra c a s.

K o re sp o n d e n c i fra n c u sc y z a z n a c za ją , że d o w ó d z tw o w o jsk re p u b lik a ń sk ic h n ie p a n u je n a d p o ło ż e n ie m . P o d V illa n u e v a d e la R e in a o d d z ia ły re p u b lik a ń sk ie p o ­ m im o sw ej lic z e b n e j p rz e w ag i p o n io sły

! d o tk liw ą p o ra ż k ę .

Niemcy fortyfikują granicę szwajcarską

L O N D Y N . „ Y o rk sh ire p o st" d o n o si | k a c y j z b ły sk a w ic zn y m p o śp ie c h em d a - p rz e p ro w a d z a n y c h w g o rą cz k o w y m ; ło k a n c le rz o w i H tle ro w i o św ia d c z e n ie o

te m p ie fo rty fik a c ja c h g ra n icy z a ch o d ­ n iej N iem iec .

A u to r a rty k u łu stw ie rd z a , ż e p ie rw­ sz y asu rń p it d ó p o d ję c ia n o w y c h fo rty fi-

.em e F ra n c ji, że je st g o to w a b ro n ić C z e c h o ­ sło w a c ji.

F o rty fik a cje te są p rz e p ro w a d z a n e n ie ty lk o ró w ln o leg le do- lin ii M a g in o ta ,

a le ta k ż e w z d łu ż g ra n ic y b e lg ijsk ie j.

c ia tra k ta tu h a n d lo w e g o , m im o — ja k i P ra c e ro z p o c z ęto z k o ń c e m m a ja, a p o w ied z ie liśm y — w ie lu tru d n o ści n a -1 sk o ń c zo n e b y ć m a ją d o 1 5 sie n p jm a . tu ry g o sp o d a rc z e j, je st n o w y m ś w ia -S

d e c tw e m słu sz n o śc i i sk u te c z n o śc i d r o - l W e d łu g in fo rm ac y j „ Y o rk sh ire p o st”

g i, k tó rą w y b ra ły rz ą d P o lsk i i N ie -S fo rty fik a c je te o b e jm u je p a s o d g ra n icy m ie ć w d n iu 2 6 sty c z n ia 1 9 3 4 ro k u — 1 sz w a jc a rsk ie j a ż d o u jścia rz e k i E m s św ia d e ctw e m , ż e k ro c z ą c p o d ro d z e K i n ie są tak . g łę b o k ie , ja k fra n c u sk a lin ia d o b ro są sie d z k ic h sto su n k ó w m o ż n a i M a g in o ta . Z a jęto p rz y n ic h 5 0 b a ta lio - p rz e zw y c ięż a ć w sz elk ie tru d n o śc i i u -ln ó w p io n ie ró w i p o n a d 1 0 0 ty s. lu d zii z e su w a ć n a jw ię k s z e n a w e t p rz e sz k o d y . ’ słu ż b y p ra c y .

„GŁOS POMORZA*

Str 2

Życzenie Marsz. Smiglego-Rydza Powszechne zadowolenie

Nr 83

ze zmiany sprzedaży jaj

M in iste rstw o P rz e m y słu i H a n d lu , a d z e n iu w w e w n ę trz n y m o b rę b ie d e ta lic z p rz y ję te w u b ie g ły m ty g o d n iu p rz e z R a - ■ n y m o b o w ią zk u sp rz e d a ż y ja j n a w ag ę z je d n o cz e sn y m o z n a c z a n ie m ja k o śc i

ty c h ż e — z o sta ło p rz y ję te z w ielk im z a ­ d o w o le n iem z a ró w n o p rz e z k o n su m e n tó w ja k i p rz e z p ro d u c e n tó w o ra z k u p ie c tw o . B y ć m o że, ż e n ie za d o w o le n i są ty lk o p o - k ą tn i p o śre d n ic y i h a n d larz e , k tó rz y g ra su jąc p o w siach , łu p ili b ie d n ą lu d n o ść w ie jsk ą , a w m ia sta c h z d z iera li sk ó rę z k o n su m e n tó w , n a ra ż a ją c je d n y c h i d ru ­ g ich n a stra ty , n a to m ia st z a rab ia ją c p o ­ ra c h ..O rtelsb u rg er Z e itu n g c p u b lik o - RQPONMLKJIHGFEDCBAd z ie c k o w s z k a .e o tr z y m a . A w ty m r a z ie । w a ż n e su m y .

w a ła a rty k u ł, w k tó ry m m a lu je sy tu ac ję s ą s z k o ły m a z u r s k ie w P o ls c e b o g a ts z e । W e d łu g o p in ii k ó ł z a in te re so w a n y c h , i rz e k o m ą „ n ę d z ę p rz y g ra n ic z a w sch ó d o d ty c h w P r u s a c h , p o n ie w a ż w P o ls c e w p ro w a d ze n ie n o w eg o sy ste m u sp rz e d a- s tw o w e j P ó ls k i.”

Milsza własna bieda, niż obca rozkosz

W y c h o d z ą c a w S z c ze c in ie n a M a z u - s z k o ln e . C h o d z i r a c z e j o n a u k ę , k tó r ą

dla młodzieży pomorskiej

T O R U Ń . W d m u c h 19 i 2 0 c z erw c a u ra sta li n a m ę żn y c h o b ro ń c ó w z a w sze b r., g d y M a rsz a łe k E d w a rd Ś m ig ły - P o lsk ie g o P o m o rz a, o ra z n ig d y n ie za- R y d z b a w ił w T o ru n iu , je d en z m ie jsc o -, p o m in a li o p ra c y d la W ie lk ie j i M o c ar- w y c h h a rc e rz y sk iero w a ł d o P . M a rsza ł­

k a se rd ec z n y list, n a k tó ry o trzy m a ł o b e c n ie o d p o w ie d ź , p o d p isa n ą p rz e z sz e ­ fa B iu ra In sp e k c ji G e n e ra ln e g o In sp e k ­ to ra tu S ił Z b ro jn y c h p łk . d y p l. S trze ­ le ck ieg o . L ist te n b rz m i n a stę p u ją c o :

„ K o ch a n y M ło d z ie ń cz e !

Z p o le ce n ia P a n a M a rsza łk a d z ięk u ­ ję za T w ó j list z d n ia 19 c z e rw c a 1 9 3 8 r.

•P an M a rsz a łe k , k tó ry b a rd z o k o c h a m ło d z ie ż , n ie z m ie rn ie się u c ie sz y ł ta k p ię k n y m i i p a trio ty c z n y m i z a p e w n e- n ia m i m ło d z ież y p o m o rsk ie j o jej sta łe j i tw a rd e j g o to w o śc i d o rz e te ln e j p ra c y

'* " '‘p i13/M ils ^ lk r Y r z e s y ła C i n a n a - n io ^ ru sk te g ó " po’ stro n ie p ó lsk ie j w n a j-' d z ie c k u m a z u r s k ie m a s z k o łą w j ę z y k u n iia tk e k sią ż k ę o . H a rc e rz e w b o ia c h " c z a rn ie jszy c h k o lo ra ch , p rz e c iw sta w ia ją c o j c z y s ty m , m a n a u c z y c ie la z e s w e g o n a - ż v c z ac c a łe j m ło d z ie ży p o m o rsk ie j a b y ie i P ° stro n ie n ie m ie c k ie j — „ d o b ro b y t" ,; r o d u , b ę d z ie u c z o n e h is to r ii w ła s n e g o n a

‘ ' „ sta ra n n o ść w k u ltu rz e ", „ w sp a n iałe r o d u . D z ie c k o m a z u r s k ie w P a .s c e j e s t --- . - — ■ — ■ sz k o ły " itp . \ w y c h o w y w a n e , a b y c z c iło j ę z y k o j c z y ­

m a p o w y ż sz y e la b o rat o d p o w ia d a s t y , m o w ę p r z o d k ó w s w o ic h , m o w ę n a - sz cz y c iń sk i „ M a zu r" ja k n a stęp u je: \s z e i p o ls k ie j b ib lii i k a n c jo n a łu . U d z ie ,.N a p o ls k ie j s tr o n ie b ie d n y k r a j, s to i c h o ć t y lk o je d n a s z k o ła n a M a z u - c h a ty s ta r e p o d s ło m ą , a u lic e z n i s z c z ą - \r a c h w P r u s a c h W s c h o d n ic h o k tó r e j

N a to m o ż n a b y o d p o w ie d z ie ć . ^ z n a ta k m o w ie ? M a z u r s k ic h s z k o l tu - b o d źcem d la p ro d u c en tó w w k ie ru n k u - - - - - j_ n ie m a . D z ie c i m a z u r s k ie u c z ą s ię t y l k o p o d n ie sien ia h o d o w li d ro b iu 1 p o le p sze -

\p o n ie m ie c k u . W ię c w ty m r a z ie M a z u r z y n ia jeg o p ro d u k c ji.

„ _ _, _ „ ... ■ C o się ty c z y o b o w ią z k u ja k o ści, to g a ts z e o d s w o ic h r o d a k ó w w P r u s a c h . C o w y z n ac z o n o tu trz y k a teg o rie , o k tó ry c h I ^{z a ś s ię} t y c z y d o b r o b y tu , to i o n i w z n o s z ą k u p u ją c y m u si z g ó ry d o k ła d n ie w ie-

ży b ę d zie m iało d u ż e z n a c ze n ie n ie ty lk o d la k o n su m e n tó w , ch o ć p rz e d e w sz y st­

k im d la n ic h w p ro w a d a z o n o tę z m ian ę , a le o d b iję się o n o k o rz y stn ie ró w n ie ż n a c a ło śc i h a n d lu ja ja m i. D o ty c h cz a so w y sta n rz e c z y b o w iem w p ły w a ł b a rd z o u - je m n ie n a z a k u p ja j z a ró w n o n a p o trz e ­ b y ry n k u w e w n ę trzn e g o , ja k i n a e k sp o rt.

i R ó w n o c z e śn ie n o w y sy ste m stan ie się

świata

K Ł A JP E D A . O sta tn io n ie m a l

d n ia p o w ta rz a ją się d e m o n stra c je n e . . .

N iem c ó w k la jp e d z k ic h p rz e c iw L itw i- p r z y s ło w ie m - „ M ie js c e je s t w n a jm n ie j- - - —

n o m . W o b e c su ro w e g o z a k a z u w y w ie sz a - s z e j c h a tc e d la ty c h , k t ó r z y s ię m d u ją .... po iS Cp '" " 't v ch ' E le n ć ls ^ e h ie t" s a b o ­ n ia . flag i h itle ro w sk ic h n a d o m a c h ż a rn ie U lic e i c h a łu p y m u r o w a n e m o ż n a n a w e t ; . , " 1 r. ’ ł /- sz k a ły c h p rz e z N iem c ó w , w y w ie sz o n o p o b u d o w a ć i to s ię w P o ls c e r o b i. W s z a k d o b r o b y tu to i o n i w z n o s z ą flag i o b a rw a ch k ra ju k ła jp ed z k ie g o , ż e d o p ie r o 2 0 la t P o la c y s ą p a n a m i n a ~ . y - y ’ .

tj. c z e rw o n o - z ielo n o - b ia łe ze z n a k a ­ m i sw a sty k i. P o lic ja je s t n a ra z ie b e z ­ siln a w o b e c te j n o w e j fo rm y d e m o n ­ s tra c y jn e j z w o le n n ik ó w H itle ra .

B E R L IN . N a liśc ie ro d z in i o só b , k tó re z o stały p o z b a w io n e o b y w a te l­

stw a n ie m ie c k ie g o , z n a jd u je się ró w ­ n ie ż P a w e ł M a ria R e m a rq u e , a u to r z n a n y c h p o w sze c h n ie k sią ż ek o w o jn ie św iato w ej „ N a z a ch o d z ie b e z z m ia n "

i ,-D ro g a p o w ro tn a ".

B E R L IN . S e ria o statn ich k a ta stro f a u to b u so w y c h w N ie m c z e c h p o w ię k sz y ­ ła się o d w a n o w e w y p a d k i: n a sz o sie : K re fe ld - D u isb u rg z d e rz y ł się a u to b u s z p o c ią g ie m sa m o c h o d o w y m . W m iejsc o ­ w o ści N e u ss w p a d ł a u to b u s w y c ie c zk o w y n a m a sz t. L ic z ba ra n n y c h w o b u w y p a d k a c h w y n o si 1 9 o só b .

S A R A G O S S A . W o jsk a ja p o ń sk ie z a ­ a ta k o w a ły w c zo ra j ra n o n ie p rz y ja c ie la n a o d c in k u p o ło ż o n y m n a p ó łn o c o d rz e ­ k i M ija re s p o su w a ją c się o k ilk a n a śc ie k ilo m e tró w n a p rz ó d .

Z a jęły o n e m iejsc o w o ść C o rie s d e

z e a o p ie r o z u ta i r o i a c y u u n u im ^{< •} • • i < . ■ • •

s w o je j z ie m i. P r z e d t y m R u s k i r z ą d z ili i « < l /a k plS m o m e m .e c k .e s a m o d z .e e , a m .a n o w .c.e k a te g o rię ,aj n a ,- k r z y w d z il i n a r ó d i k r a j. P o ty m p r z y s z ł a R e s z tą p r z y z n a j g d y ż o to u s d u /e s ,g sw .ez sz y c h . n o rm a ln y c h . k o n se rw o w y c h ,

• „ 1 O 1 A 1 Q 1 Q ; n n /- P o ls k i Z w ią z e k Z a c h o d n i. J e s z c z e s ta - p r z y czy m w y zn aczo n o , ja k ie c e c h y m a lL'Le a ^v ^ l n a jn b io r z y I n d z ie n a M a z u r a c h P r u s k ic h p a r n ię - to w ar w y k a zy w a ć p rz y k a ż d y m z ty c h

s k o - b o ls z e w ic k a 1 9 1 8 — 1 9 2 0 . J a k ie J y p y y y

z n is z c z e n ia 'i r a b u n k i i s t r a ty ! I le t r z e - \ l a id ja k n a s i p r z o d k o w ie w p o s z u k iw a n iu

to w a r w y k a zy w a ć p rz y k a ż d y m z ty c h g a tu n k ó w .

z n is z c z e m a i r a o u n m i \ c^e b a { z a r o b k u c h o d z ili d o p o ls k i n a b a b y ło r o b o ty . p te m g d z y a ż e b y w p o b c e m n i e js z v d o s la . o d b u d o w a ć , k o le ie z e ła z n e r o z b u d o w a ć , y . u a b y la k

m o s ty . d r o g i d o p o r z ą d k u d o p r o w a d z ić p o z o s la p. - - - -- - - _ I le ty s ię c y s z k o l p o w s ta ło w ty c h 2 0 tu - U w a^ .M a z u ra " d e m a sk u ją n ie w y - n e z u le w n y m i d e sz c z a m i, la ta c h , ile n o w y c h d r ó g b ity c h i z e a - b re£ jn e ty p ra sv n ie m ic ck ie j w P ru -' z u p e łn ie o k o lice m iasta V

n y cA . ile n o w y c h d o m o w d la ro ^ ąC^ _ i sa eh W sc h o d n ic h , k tó ra o rz e ja sk ra w ię - w K a ry n tii. R ó w n ież w G ra k « ---- s z y b k o lu d n o ś c i. I ta k ie d z ie ła , /a p - . rzeczVw isto śc i i d y sk re d y to w a n ie m w a ła u le w a z a la n ie w o d ą 3 0 0 m ie sz k a ń

i n ż n n i t l n h r r o r a n n a tr z o n a a r m iU ' la fź .. ... 7 . , . i . i . ■ _________________l _____________ _________________________ x____

m o s ty i d r o g i d o p o r z ą d k u O p r o w a d z i ć p o z o s ta ć..

Gwałtowne burze w Europie

W IE D E Ń . G w ałto w n e b u rz e p o łą c z o - , z n isz c z y ły la ta c h , ile n o w y c h d r ó g b ity c h i z e ia z - bre£jn e c h w y ty p ra sy n iem iec k ie j w P ru - • z u p e łn ie o k o lice m iasta V o e lk e rm a rk t n y c/i. ile n o w y c h d o m o w d la r o s n ą c e j W sch oc|n ich p rz e jask ra w ić - w K a ry n tii. R ó w n ież w G ra z u sp o w o d o - s z y b k o lu d n o ś c i. I ta k ie d z ie ła , ja p " n iern rz e c z v w isto śc i i d y sk re d y to w a n ie m , w a ła u le w a z a la n ie w o d ą 3 0 0 m ie sz k a ń tę ż n a i d o b r z e z a o p a tr z o n a a r m ta < ja k ltsn u je lu d n o ść m a z u rsk ą zjed n ać। su tery n o w y c h w y rz ąd z a jąc p o w a żn e

w ie lk i p o r w G d y m i r o z b u d o w a u> y- |sz k o d y

brzcza i floty morskiej. | 7 7

A w s z y s tk ie g o d o k o n a n o w p r z e c ią g u 1 8 la t, p o 6 - le tn im w y n is z c z e n iu i w y - \ c fe ń c z e n iu w o je n n y m , p o 1 5 0 - le tn ic h t w r o g ic h , g d y ż o b c y c h r z ą d a c h .

N ie m o ż n a z r e s z tą m ó w ić , ż e c i, k t ó ­

r z y w p ię k n y c h m ia s ta c h m ie s z k a ją , le p -j . . , , f uuuiuru iduiuwcgu piitpiuwauta się ze sprzętem 1 spusuuem usuwania za- s z y m i s ą o d ty c h , d o r z y w s r o m n y c 1 cja n ja । a k c ję n a ró ż n y ch o d c in k a c h , b y k łó ce ń . P o ż y te c z n a ta a k c ja n ie w ą tp liw ie c h a łu p a c h ż y w o w io ą . i- c ^s '° p o ło ż y ć k re s p rz e szk o d o m w słu c h a n iu p rz y c z y n i się d o o c z y sz c z e n ia C h o jn ic z r e m u ^ w ła s n a le a m i s z a n iz o c a r o z rac|ja . W p ra c y n a d u su n ię cie m ź ró d e ł u rz ą d ze ń n ie z a b e z p ie c z o n y c h , k tó re c z y - t Ps z ‘ . 1 z a k łó c eń c z y n n y u d z ia ł b io rą C h o jn ic e . ■ n ią słu c h a n ia ra d ia n ie z n o śn y m .

D łu ż e j z a trz y m u je się „ M a z u r n a d . . I

" . O d b y w a się ta m o b e cn ie k u rs p rz e c iw ,

z a k łó c e n io w y , z o rg a n iz o w a n y p rz e z E le k ' •

Chojnice usuwają zakłócenia radiowe

W c iąg ły m d ą ż e n iu d o p o le p sz e n ia sta lato rz y i e lek tro m o n te rzy z a p o z n a ją o d b io ru ra d io w e g o p rz e p ro w a d z a się b a- się ze sp rz ę te m i sp o so b e m u su w a n ia za-

/.a ję iy o n e m ie js c o w o ś ć w u c s --- -

A ren o so , p o ło ż o n ą k u d ro g i d o L u c e n y ., sz k o ln ic tw e m d la M a z u ró w p o je d n e j 1

P o ste o v w o jsk a p o w sta ń c z eg o w z d łu ż d ro d ru g ie j stro n ie g ra n ic y : - - j r —; g i d o Pp u e n te d e la R e in a trw ają . I .’N ie c h o d z i t y lk o o p ię k n e p a la c e tro w m ę M ie jsk ą . N a k u rsie ty m rad io m -1

te j z im y w W a rsz a w ie .

T o rz e k łs z y p o ż e g n ało m się z w d z ięk ie m i z je ch a w s z y p o sp ie sz n ie w z d łu ż h o le n d ers k ic h s c h o d ó w p rz y s ia d łe m , sa m n ie w ie m ja k , n a flis a c h p rz e d d rz w ia m i.

D n ia ło — ja k iś b ia ły o ie ń o tw o rz y ł b ra m ę d o m u i z n a la złe m się w tc h n ą c y m św ie ż o śc ią o g ro d z ie . P rz e z u c h y lo n ą fu rtk ę w y b ie g łem n a m ia s to . S ta n ą w sz y n ie b aw e m p rz e d h o te le m , o d e tc h n ą łe m sw o b o d n ie , g d y ż n a s łu c h a łe m się te j n o c y rz e c z y w iśc ie z b y t w iele n ie s a m o w ity c h

h is to ry j. ' . .

* * *

Po Skarby Zachodu'

35 (C iąg d alszy .)

Z n ó w w ię c o c z e k iw a ły m n ie p rz y g o d y z d ra ­ b in ą ... N ie lu b ię te j p rz e p ra w y , le cz n ie w y p a ­ d a ło w y s ta w ia ć d a m y n a p a s tw ę sa m o tn o śc i, a w ię c ra d n ie ra d p o d e jm u ję się ro li p o g ro m c a ty c h d u c h ó w i o d w o ż ę ją s a m o c h o d e m , d o d o m u . W c h o d z im y p o z n a n e j d ra b in c e ...

M a m że o p is y w ać sz c z e g ó ło w o , u ro k h o le n ­ d e rs k ie g o w n ę trz a ? C z y ż m a m w s p o m in a ć o h o ­ le n d e rs k ic h k re d e n s a c h , m e b la c h , g o b e lin a ch , m a jo lic e ? Z a p e w n ie n ie — p o w ie m k ró tk o , ż e ro z m o w a w b u d u a rz e , p rz y b la s k u d o g a sa ją c e g o n a k o m in k u o g n ia , b y ła p e łn ą p o w a b u , le g en d y o d u c h a c h s tra s z liw e — g ro g p rz e d n ie j ja k o ści, a m e b le s o lid n e — w y g o d n e .

N a p o ż e g n a n ie , n ie z w y k le c z u le , d a m a rz e - k la :

— L u b ię w y c ie c z k i s a m o lo ta m i, licz ę , z e m n ie P a n z a b ie rz e z e so tb ą d o u k o c h a n e j P o lsk i.

N ies te ty — o d rz e k łe m — p o sia d a m ta ­ k ie g o p e c h a d o k o b ie t, ż e ile ra z y ja d ę w to w a ­ rz y s tw ie z n a jo m e j p a n i s p o ty k a ją ja k a ś n ie ­ p rz e w id z ia n a k a ta s tro fa . D łu g i sz e re g n ie w in ­ n y c h is to t m a m ju ż n a s u m ie n iu , a w ię c z a b ra ć

P a n i n ie m o g ę . ?

W is to c ie n a m y ś l ° ta k ie j a w a n tu rn ic z e j p rz e p ra w ie z ro b iło m i się c o k o lw ie k n ie sw o jo . W y c ią g n ą łe m b ile t w iz y to w y Z a d re s e m i rz e -

k łe m : i ~ ,

— U fam , ź e m n ie P a iistw o z e c h c < o b w ie d zie

T e g o sa m e g o ra n k a u d a łe m się c o ż y w o d o o d n o śn e g o u rz ę d u , c e le m o d n o w ie n ia w izy , k tó ra się b y ła sk o ń c z y ła .

P rz y ję c ie u p rz e jm e , le cz n o w a n ie s p o d z ia n ­ k a . O św iad c z o n o m i, ż e w iz y d la P o la k ó w w y - d a je się w R o tterd a m ie . Z u śm ie c h e m n a u sta c h tłu m a c z o n o m i, że P o la c y , B u łg a rz y , Ł o ty s z e i B o lsze w ic y p o d le g a ją o s trze jsz e j k o n tro li a n iż eli in n e n a ro d y . A w ię c , p o m y ś la łe m so b ie , w H o - la n d ji u w a ż ają P o ls k ę z a d ru g o k la s o w y n a ró d . W śc ie k ły , z u c z u c ie m w s ty d u i p o d g ro z ą s p ó ­ ź n ien ia się n a te rm in , m u s ia łe m p o d ą ż y ć d o R o t­

te rd a m u p o w izy . P ra w d z iw e sz c z ę śc ie , ż e n ie u b ra łe m się w h o le n d e rs k ą to w a rzy sz k ę p o d ró ż y ..

Z R o tte rd a m u p o je c h a łe m d o B ru k s e li, sk ą d , w c e lu p o w e to w a n ia ż m u d y , z n ó w d ro g ą p o ­ w ie trz n ą p u ś c iłe m się p rz e z N ie m c y k u P o lsce . O p u śc iw sz y B ru k se lę o k o ło 8 -m e j z ra n a s ta ­ n ę liśm y n a lo tn is k u w T e m p e lh o fie w o b ia d o w e j p o rz e — a p o k ró tk im p o s iłk u , z m ie n iw sz y n u ­ m e r s a m o lo tu , g n a n y g o rą c z k ą p o w ro tu d o k ra ju ,

p o p ę d z iłe m d a le j w k ie ru n k u w s c h o d n im i w y ­ lą d o w ałe m sz c z ę śliw ie o k o ło 4 -te j n a p o la c h m o ­ k o to w sk ich .

P o d ró ż y p rz e z N ie m c y o p is y w a ć n ie b ę d ę

— z a z n a c z ę je d n a k , ż e n ie m ie c k ie lin je lo tn ic ze z n a n e g o to w a rz y s tw a L u fth a n sa s to ją n a w y so ­ k o śc i w y m ag a ń z a ch o d n ic h . P ra c u ją rę k a w rę ­ k ę z fra n k o -b e lg ijsk ie m i lin ja m i i d o trz y m u ją im k ro k u , c h o c ia ż te o s ta tn ie z a p ro w a d z iły s ły n n e z sz y b k o śc i a p a ra ty J a b iru , fa b ry k a c ji F a rm a n a . G łó w n ą s e n s a cją p o d ró ż y s ta n o w ił p rz e lo t p o n a d o k rę g ie m E sse n . J a k o k ie m się g n ą ć w i­

d n ie je w te j p rz e m y s ło w e j o k o lic y „ R e ic h u ‘‘ la s k o m in ó w fa b ry c z n y c h , p lw ają cy c h c z a rn y m d y ­ m e m . „ W ielk ie p ie c e“ z ie ją o g n isty m w y z ie w e m to p io n e g o k ru s z c u i c z y n ią w ra ż e n ie k u ź n i s z a­

ta ń s k ic h . U n o sim y się ja k o b y w lu n ie o lb rz y m iej p o ż o g i, w o b ło k a c h ż rą c e g o d y m u , p rz y s ła n ia ją­

c e g o n a m o b ra z g o rą cz k o w ej p ra c y n a sz y c h z a ­ c h o d n ic h są sia d ó w .

C h w ila je szc z e , a o d s ła n ia się n a m , w ś ró d ż y z n e j ró w n in y , n o w e z n a m ie n n e w id o w isk o : k ilk a se t m e tró w p o d n a m i, n a s z y n a c h o m e ta ­ lic z n y c h re flek s a c h , p ę J z i c a łą s iłą p a ry p o c iąg k u rje rs k i. T o s ły n n y E k s p re s P a ry ż — B e rlin — R y g a—M o sk w a—W ła d y w o s to k — T o k io , w a li k u W sc h o d o w i z s z y b k o ś c ią 1 0 0 k im . n a g o d z in ę . N ie d łu g o trw a ło a z d y s tan s o w a liś m y g o z k re ­ te se m . C z y n i te raz w ra ż e n ie , ż e w le cz e się ja k g ą sie n ica .

D o w id z en ia s tu n o ż n a h y d ro ! M y je s te ś m y w ła d c a m i p rz e s trz e n i!

(C ią g c’alszy n a stą p i)