Strony stosunku praca:
pracodawca i pracownik
Dr Jacek Borowicz
strona stosunku pracy
partner prawny pracownika
Podmiot uprawniony i zobowiązany z tytułu
nawiązanego stosunku pracy
Kim jest pracodawca?
Art. 3 k.p.
Pracodawca
PRACODAWCA
jednostka organizacyjna osoba fizyczna
nie posiadająca osobowości prawnej
posiadająca osobowość prawną
Pracodawca
PRACODAWCA – OSOBA FIZYCZNA
pełnoletnia
posiadająca pełną zdolność do czynności pranych
Pracodawca
Pracodawca - jednostka organizacyjna samodzielna niesamodzielna
(np. wewn. os. pr.) z osobowością prawną
bez osobowości prawnej
Pracodawca
Art. 3 k.p.
„…jeżeli zatrudniają one pracowników”.
Pracodawca
Problem wewnętrznych jednostek organizacyjnych
jako pracodawców.
Przypadek Zenona B.
Pracodawca
Pracodawca
- ten, kto zatrudnia pracowników na zasadach określonych przez k.p.
Zatrudnia w sensie prawnym a nie faktycznym!!!
Problem wewnętrznych jednostek organizacyjnych
Art. 3 k.p.
Pracodawca – także jednostka organizacyjny choćby nie
posiadała osobowości prawnej
Problem wewnętrznych jednostek organizacyjnych
Pracodawca - podmiot :
dopuszczony przez prawo,
wyodrębniony organizacyjnie,
wyodrębniony majątkowo,
…czyli może występować w obrocie w pozycji dłużnika i
wierzyciela.
Problem wewnętrznych jednostek organizacyjnych
Pracodawca:
ten, kto ma „własne” prawo do
zatrudniania w sensie prawym czyli :
nawiązywania stosunku pracy,
zmieniania treści stosunku pracy, oraz
rozwiązywania stosunku pracy…
…we własnym imieniu!!!
Problem wewnętrznych jednostek organizacyjnych
Przypadek Jacka B.
Dr Jacek Borowicz pracuje w Zakładzie Prawa Pracy wchodzącym w skład
Instytutu Prawa Cywilnego na Wydziale Prawa, Administracji i Ekonomii
Uniwersytetu Wrocławskiego .
Kto jest jego pracodawcą?
Problem wewnętrznych jednostek organizacyjnych
Pracodawcą nie jest jednostka organizacyjna/komórka
organizacyjna, w której
faktycznie wykonuje się pracę.
Typowo traktujemy je jako
„miejsce wykonywania pracy”
Problem wewnętrznych jednostek organizacyjnych
Pracodawca a zakład pracy
Pracodawca
zakład pracy
przedsiębiorstwo wg. k.c.
Pracodawca
ZAKŁAD PRACY = „PLACÓWKA ZATRUDNIENIA”
Czyli: ………?
Pracodawca
PRACOWNIK
Pracownik w rozumieniu
prawa pracy
PRACOWNIK JAKO STRONA STOSUNKU PRACY
Konstytucja RP art. 65 ust. 3
art. 2 k.p.
art. 22. § 2-3
Dział IX k.p. „Zatrudnianie młodocianych” (art. 190 – 206 k.p.)
art. 304
5k.p.
Pracownik
PRACOWNIK
1/indywidualna osoba fizyczna
2/zatrudniona w ramach stosunku pracy
3/na określonej w kodeksie pracy podstawie prawnej
Pracownik - art. 2 k.p.
ZDOLNOŚĆ „PRACOWNICZA”
Pracownik - art. 22. § 2-3 k.p.
art. 22. § 2 k.p.
PRACOWNIK
PRACOWNIK „MŁODOCIANY”
Pracownik - art. 22. § 2 k.p.
ZDOLNOŚĆ DO CZYNNOŚCI PRAWNYCH
ART. 11 KC
Pracownik
BRAK ZDOLNOŚĆ DO CZYNNOŚCI PRAWNYCH ART. 12KC
nie ukończone 13 lat
ubezwłasnowolnienie całkowite
Pracownik
PRACOWNICZA ZDOLNOŚĆ PRAWNA
ZDOLNOŚĆ DO NAWIĄZANIA STOSUNKU PRACY
pełna ograniczona
Pracownik - art. 22. § 3 k.p.
ZATRUDNIENIE OSOBY NIE MAJĄCEJ ZDOLNOŚCI PRACOWNICZEJ
Nieważność? Obowiązek rozwiązania stosunku pracy?
Pracownik
Konstytucja RP art. 65 ust. 3
ZAKAZ (STAŁEGO!)ZATRUDNIANA DZIECI
WYJĄTKI USTAWA
Pracownik młodociany
KODEKS PRACY:
młodocianym jest osoba, która ukończyła 16 lat, a nie przekroczyła 18 lat,
zabronione jest zatrudnianie osoby, która nie ukończyła 16 lat.
delegacja ustawowa – określenie przypadków zatrudniania osób nie spełniających tych warunków
Pracownik młodociany
Warunki zatrudniania pracownika młodocianego wg KP:
ukończenie co najmniej gimnazjum,
świadectwo lekarskie stwierdzające, że praca danego rodzaju nie zagraża ich zdrowiu.
Pracownik młodociany
MŁODOCIANY
bez kwalifikacji zawodowych
z kwalifikacjami zawodowymi
Pracownik młodociany
ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ
z dnia 5 grudnia 2002 r.
w sprawie przypadków, w których wyjątkowo jest dopuszczalne zatrudnianie
młodocianych, którzy nie ukończyli
gimnazjum, osób niemających 16 lat, które ukończyły gimnazjum, oraz osób niemających
16 lat, które nie ukończyły gimnazjum.
Pracownik młodociany
Młodociani (16-18 lat), którzy nie ukończyli gimnazjum,
osoby niemające 16 lat, które ukończyły gimnazjum,
osoby niemające 16 lat, które nie ukończyły gimnazjum.
Pracownik młodociany
wniosek lub zgoda przez przedstawiciela ustawowego lub opiekuna tej osoby;
zaświadczenie lekarza, uprawnionego do przeprowadzania badań profilaktycznych pracowników, stwierdzającego, że praca danego rodzaju nie zagraża zdrowiu tej osoby;
pozytywna opinii poradni
psychologiczno-pedagogicznej.
Pracownik młodociany
DZIECKO:
OSOBA FIZYCZNA DO
UKOŃCZENIA PRZEZ NIĄ 16 ROKU ŻYCIA
Dopuszczalność zatrudniania dzieci
art. 304
5k.p.
Dopuszczalność zatrudniania dzieci
PRZESŁANKI:
praca wyłącznie na rzecz podmiotów określonej kategorii wskazanych w k.p.
uprzednia zgoda przedstawiciela ustawowego lub opiekuna tego dziecka
zezwolenie właściwego inspektora pracy.
Dopuszczalność zatrudniania dzieci
USTALENIE CZY SĄ ZAGROŻENIA:
PSYCHO-ROZWOJOWE?
ZDROWOTNE?
DLA REALIZACJI OBOWIĄZKU SZKOLNEGO?
Dopuszczalność zatrudniania dzieci
opinia poradni psychologiczno-pedagogicznej dotyczącą braku przeciwwskazań do wykonywania przez dziecko pracy lub innych zajęć zarobkowych,
orzeczenie lekarza stwierdzające brak
przeciwwskazań do wykonywania przez dziecko pracy lub innych zajęć zarobkowych,
opinia dyrektora szkoły, do której dziecko
uczęszcza, dotyczącą możliwości wypełniania przez dziecko tego obowiązku w czasie wykonywania
przez nie pracy lub innych zajęć zarobkowych.
Dopuszczalność zatrudniania dzieci
Odmowa wydania zezwolenia:
zagrożenie dla życia, zdrowia i
rozwoju psychofizycznego dziecka,
zagrożenie wypełniania obowiązku szkolnego przez dziecko.
Dopuszczalność zatrudniania dzieci
Cofnięcie zezwolenia:
na wniosek przedstawiciela
ustawowego lub opiekuna dziecka