dr hab. n. med. Edyta Mądry
Dlaczego jesteśmy w stanie przeżyć atakowani przez drobnoustroje
niemal bez przerwy od urodzenia ?
ODPORNOŚĆ NIESWOISTA
Bariery mechaniczne
Bariery chemiczne
Lizozym
Interferony
Komórki fagocytujące np.
makrofagi
Reakcja gorączkowa
Reakcja zapalna
Układ dopełniacza
ODPORNOŚĆ SWIOISTA
Komórkowa ( Limfocyty T)
Humoralna (Limfocyty B, przeciwciała, Interferony)
ODPORNOŚĆ NIESWOISTA
Bariery mechaniczne
Bariery chemiczne
Lizozym
Interferony
Komórki fagocytujące np. makrofagi
Reakcja gorączkowa
Reakcja zapalna
Układ dopełaniacza
ODPORNOŚĆ SWIOISTA
Komórkowa ( Limfocyty T)
Humoralna (Limfocyty B)
Skóra ( złuszczanie komórek, produkcja łoju )
Śluz ( oko, układ pokarmowy, układ moczowo-płciowy, układ oddechowy)
Rzęski ( układ oddechowy)
Włosy
Niskie pH ( żołądek, pochwa, cewka moczowa, pot, łzy)
Wysokie pH ( jelito cienkie)
Enzym hydrolityczny rozkładającego peptydoglikany ściany komórkowej bakterii Gramm + ( łzy, ślina, mocz, wydzieliny układu moczowo-
płciowego)
Zaczerwienienie
Ból
Obrzęk
Wzrost temperatury
Upośledzenie funkcji
Komórki układu fagocytującego:
Neutrofil,
Eozynofil,
Bazofil,
Monocyty,
Makrofag,
Komórka dendrytyczna
Chemotaksja
Opsonizacja
Adherencja
Wchłanianie
Trawienie
http://www.youtube.com/watch?v=KMqFXtjlihg
Chemotaksja ( ruch kierunkowy)
Opsonizacja (określone cząsteczki mogą przyłączać się do
powierzchni patogenu i następnie ułatwiać fagocytozę. Substancje te nazywamy opsoninami i obok przeciwciał oraz elementów dopełniacza
Adherencja ( przyleganie)
Wchłanianie
Trawienie
Ew. wydalanie niestrawionych resztek pokarmowych
http://www.youtube.com/watch?
feature=player_detailpage&v=KMqFXtjlihg
Bakterie i in. patogeny aktywują kaskadę dopełniacza.
Kompleks C3bBb3b ma właściwości konwertazy C5a, która przekształca czynnik C5 do C5a i C5b.
Konwertaza C5a w sposób ciągły powoduje powstawanie C5a i C5b.
Duże ilości C5a mają właściwości chemotaktyczne dla innych komórek immunokompetentnych (np. makrofagi).
Po chemotaksji k-ka żerna (np. makrofag) fagocytuje „obcy” materiał i
podejmuje decyzję: „zostaję na miejscu i szukam następnych patogenów?”, czy „wycofuję się i zostaję komórką prezentującą antygen; tzw. k-ką
dendrytyczną, która wędruje do węzłów chłonnych?”.
1. Po aktywacji konwertazy C5a, składowa dopełniacza C5b jest luźno związana z błoną komórkową patogenu.
2. Dodatkowa interakcja C6 i C7 powoduje powstawanie kompleksu, który może wnikać w błonę komórkową.
3. Po przyłączeniu C8 kompleks może zainicjować lizę komórki, jednak składowa C9 jest niezbędna do pełnej lizy patogenu (perforacji błony komórkowej)
Ag (antigen) - antygen
Ab (antibody) - przeciwciało =
immunoglobulina = gamma globulina
antygen gen
Każda substancja zdolna do
wywołanie odpowiedzi
immunologicznej
IMMUNOGENNOŚĆIMMUNOGENNOŚĆ
zdolność do wzbudzania produkcji przeciwciała (zależy od wielkości, bud. chemicznej i
konstytucji genetycznej organizmu, do którego dostał się antygen)
ANTYGENOWOŚĆANTYGENOWOŚĆ zdolność do
reagowania z przeciwciałem (zależy od
determinant
antygenowych i ich struktury
chemicznej)
Antygeny posiadające cechy immunogenności i
antygenowości
najczęściej białka o dużym
ciężarze cząsteczkowym
Antygeny posiadające tylko cechę antygenowości
substancje organiczne i nieorganiczne (np. lipidy, niektóre leki)
po połączeniu z dużą cząsteczką (np.
białkiem) hapten może stać się antygenem pełnowartościowym
Przewód
limfatyczny prawy
Przewód piersiowy
SZPIK KOSTNY
WĘZŁY i NACZYNIA CHŁONNE
MIGDAŁKI
ŚLEDZIONA
GRASICA
TKANKA LIMFATYCZNA
SKUPIONA WOKÓŁ PRZEWODU
POKARMOWEGO (największa
masa)
Drenaż płynu z tkanek do ukł.
krążenia
Wchłanianie tłuszczy z jelit
Krążenie chłonki (limfy)
Filtracja limfy
Odporność
ODPORNOŚĆ NIESWOISTA
Bariery mechaniczne
Bariery chemiczne
Lizozym
Komórki fagocytujące np.
makrofagi
Reakcja gorączkowa
Reakcja zapalna
Układ dopełaniacza
ODPORNOŚĆ SWIOISTA
Komórkowa ( Limfocyty T)
Humoralna (Limfocyty B, przeciwciała, Interferony)
ODPORNOŚĆ NIESWOISTA
Bariery mechaniczne
Bariery chemiczne
Lizozym
Komórki fagocytujące np.
makrofagi
Reakcja gorączkowa
Reakcja zapalna
Układ dopełaniacza
ODPORNOŚĆ SWIOISTA
Komórkowa ( Limfocyty T)
Humoralna (Limfocyty B)