Ze zmarłymi dzielono się posiłkami - Jan Ignaciuk - fragment relacji świadka historii [TEKST]

(1)

JAN IGNACIUK

ur. 1928-2013; Dańce

Miejsce i czas wydarzeń Dańce, dwudziestolecie międzywojenne

Słowa kluczowe etnografia Lubelszczyzny, kultura ludowa, obrzędowość doroczna, obrzędy prawosławne, Słowianie, Święto Zmarłych, Wielkanoc, wiosna, niedziela przewodnia, chleb obrzędowy, gwara ukraińska, paska, składanie pokarmu dla zmarłych, groby, mogiły, dziady, żebracy, Podlasie

Ze zmarłymi dzielono się posiłkami

U prawosławnych Święto Zmarłych jest na, na niedziele przewodnią, pierwszą niedzielę po wiel, po Wielkanocy. Szli wtedy na cmentarz, nieśli paske czyli, paska […] to jest taki chleb specjalny, obrzędowy. Kiełbase naczy i inne tam potrawy i kladli na groby zmarłego a, i prosili prawosławnego księdza. On odprawiał modlitwe, i, a te z, artykuły spożywcze żebracy przed wojno zabierali i zjadali. Bo bylo dużo żebraków przed wojno. […] Dziady, chodzili po wsiach dziady i żebrali. To tak bylo… […] To wierzyli, że zmarli będo spożywać te potrawy. To była taka wiara, dzielenie sie ze zmarłymi to pasko. [...] jajka kładli rów, ru, również na mogiłach, zapomnialem powiedzieć ważnym pra, u prawosławnych katolików, ważnym jajku święconym. To kl, mi, dzielili sie. […] Z czasów pogańskich, tak, to była pozostało, bo u Słowian dawniej Święto Zmarłych obchodzili wiosno. U prawosławnych jeszcze to zostalo wiosno, Święto Zmarłych obchodzo, u katolików to w jesienio sie obchodzo.

Data i miejsce nagrania 2011-02-28, Lublin

Rozmawiał/a Piotr Lasota

Transkrypcja Sandra Konaszuk

Redakcja Piotr Lasota, Sandra Konaszuk