R I S A K C ) A i
W>»rs*awa, «1 MarsiaMtowslk« >/*.
fo te lo m : <t*ienny 97-688, n o cn -
«3-04«;
teL redakcji gospodarczej; »8-T17 P Sekretär* redakcji przyjmuje
* godsinach od U do U-ej,
RZECZPOSPOLITA D z i ś 8 s t r o u
R O K V. N r 28 (12271. C E N A 4 Z Ł
C Z W A R T E K , 29, I. 1948
W y d a w c a : S p ó łd ile ln ł*
W y d a w n ic z a „ C z y t e ln i k " — W a r s z a w a , u l, Ig n a c e g o
D aszyńskiego 1*.
D Z I E N N I K G O S P O D A R C Z Y
A D M I N I S T R A C J A : W a rsza w a . D a s z y ń s k ie g o 18,
te le f o n : 87-112.
A d m in is tr a c ja c z y n n a w godfc*.
o d 9—15, w s o b o ty o d godz. 9—12.
/ Wyjazid polskiej delegacji rządomej z Moskmy
Pełnił zgodność poglądów
wykazały rozmowy polsko-radzieckie
P ro d u k u je m y n a rzę d zia w ie rtn ic ze
M O S K W A , 28.1 (P A P). — W e w torek o godzinie 4 po południu Wyjechała z M oskw y do W arszaw y polska delegacja rządowa z p re
m ierem C yrankiew iczem na czele. N a dworcu białoruskim , udeko- io w anym sztandarami polskim i i radzieckim i, odjeżdżających że
gnali: wiceprem ier i m inister spraw zagranicznych M ołotow , wice
minister W yszyński, ambasador ZSR R w W arszaw ie Lebiediew , w i
ceminister K ru tik o w , generalicja oraz wyżsi urzędnicy radzieckiego m-^Z i ministerstwa handlu zagranicznego.
Na d w o rc u obecni b y li ró w n ie ż ; am basador R. P. w M o s k w ie N a łk o w s k i i personel am basady R.P.
oraz am basadorow ie i po sło w ie Państw obcych, a k re d y to w a n i w
«loskw ie, z dziekanem k o rp u s u dy S om atycznego am basadorem c h iń - sk im F u P in Czangiem na czele.
P re m ie r C y ra n k ie w ic z od eb rał aPort do w ódcy k o m p a n ii h o n o ro w i . po czym o rk ie s tra w y k o n a ła Polski i ra d z ie c k i h y m n p a ń stw o wy.
Przed odjazdem pociągu p re m ie r j-y ra n k ie w ic z w y g ło s ił następujące Przem ówienie do m ie szkań ców M o - skiv y ;
»O bywatele M o s k w y ! W yjeżd ża- ze s to lic y Z w ią z k u R a d zie ckic- Beini
| V.^ Sościnne i serdeczne prz y ję c ie .
" 'im wdzięczności za niezwy
b że ta serdeczność, z ja k ą Jsiriy p rz y jm o w a n i, ja k o przędą;
aWicieJe rządu polskiego, je st yitib ole m serdeczności, z ja k ą spo Ieczeństwo ra d z ie c k ie odnosi się do SVvojego sojuszn ika i p rz y ja c ie la
narodu polskiego. W m ro k i h i- sto r ii zapadają się rzeczy i sp ra - vJ'y> k tó re niegdyś, w in n y m o k re
®le h is to ry c z n y m — przy ’ nn ych
•strojach p a ń stw o w ych , d z ie liły as’ze narody. Dośw iadczenia nato m iast h is to rii w y s u w a ją wobec n a -
*ych n a ro d ó w bezw zględny nakaz ora* ściślejszej w s p ó łp ra c y , coraz g ib s z e j p rz y ja ź n i, oraz szerszego sP óldziała nia po lityczn e g o i go
spodarczego.
cvJ ®sl to spraw a nie ty lk o bieżą- i 5 eh, do raźn ych k orzyści, ja k ie |
^ o rm a in ie p ły n ą ć mogą z do brych , J ^ m d z k ic h s tosu nków m ię dzy na- oam i, oprócz ty c h w idoczn ych h clą c y c h k o rz y ś c i je s t to spra w a
^ zPieczeństwa naszych na ro d ó w , st\°le ' Cs^ rów nocześnie bezpieczeń
? ' Vem w s z y s tk ic h n a ro d ó w z n a m i P ^ y ja ź n io n y c h i w s z y s tk ic h na - dow m iłu ją c y c h p o kój.
.R o z m o w y przeprow adzone w M o p w *e w y k a z a ły pe łn ą zgodność t Klądów naszych rz ą d ó w na sy-
^ a.cię m ię dzyn arod ow ą, pełną zgod (jr Se. P pslądów naszych rz ą d ó w na
•ig! i sposoby o d b u d o w y gospo- uarer ■
m a ją c y c h d la ro z w o ju P o ls k i ogro m ne, h is to ry c z n e znaczenie. U m o w y te, to dalsze o g n iw o fa k tó w , o k tó ry c h m ó w ił w ie lk i p rz y ja c ie l narod u polskiego G en eralissim us S ta lin , że będą one u tw ie rd z a ć p rz y ja ź ń m ię d z y naszym i n a ro d a m i — fa k tó w , z k tó ry c h podstaw o
w y m i na czelnym je s t s ta n o w isko ro d u ^ p o ls k ie g o f “im ie n ie m m iesz- Z w ią z k u Radzieckiego wobec n a - ka ń c ó w je jf0 stolic y _ Wars* aw y ! szych g ra n ic zachodnich, ty le k r o t | N ie ch ż y je w ieczna p rz y ja ż ń n a . nie m a n ifestow ane w w y p o w ie - szych n a ro d ó w !“
dziach naszego p rz y ja c ie la m in i
s tra M o lo to w a .
Podczas p o b y tu naszego w M o s k w ie m o g liś m y poza ty m s tw ie r dzić ogrom ne postępy na p o lu ro z w o ju gospodarczego Z w ią z k u R a
dzieckiego, m o g liś m y także s tw ie r dzić potęgę i poziom ra d z ie c k ie j s z tu k i i k u ltu r y oraz w ie lk ą s łu ż bę, ja k ą od da je ona narodom Z w ią z k u Radzieckiego.
W yjeżd żam y w p e łn i prze kon ani, że w iz y ta nasza i je j re z u lta ty są dalszym w ie lk im k ro k ie m na w sp ó ł n e j naszym na ro d o m drodze ro z w o ju gospodarczego, po głębienia p rz y ja ź n i i w zm o cn ie n ia bezpieczeń s tw a naszych narodów .
P o z d ra w ia m y was im ie n ie m na -
In te n s y w n ie ro z w ija ją c e W ie lk ie j ilo ś c i narzędzi
się w ie rc e n ia poszukiw aw cze w ym agają i m aszyn w ie rtn ic z y c h . S p ro w a d z im y je w w iększości z ZSRR, C zechosłow acji i A n g lii. Tym czasem p ro d u k u je m y i re m o n tu je m y narzędzia w ie rtn ic z e w fa b ry c e w G lin n ik u M a - ria m p o ls k im . Na z d ję c iu h a la now oczesnych o b ra b ia re k szw edzkich
w te j fabryce.
Dziś na plenum Sejmu
Obowiązek społecznego oszczędzania
N a dzisiejszym posiedzeniu s e j
m u (o k tó r y m donosim y na str.
2-e j) rozpoczęto pierw sze czytanie
Komuniści i socjaliści przeciw dewaluacji
Schuman grozi dymisję
Nieoczekiwana opozycja w parlamencie
P A R Y Ż , 28.1 (obsł. w ł.). — Cały gabinet francuski z prem ierem Schumanem na czele stał wczoraj wieczorem i dziś rano pod znakiem gorączkowej działalności, m ającej na celu zażegnanie grożącego k r y zysu gabinetowego, spowodowanego przez opozycję socjalistów do p ro je k tu dew aluacji fra n k a i stworzenia wolnego ry n k u dla dewiz, a ty m samym „amnestii dla spekulantów“.
k r‘ ° raz na sposoby pchnięcia ty c h r (ia,° VV na d ro g i gospodarczego ic h 'V° i U z zachow aniem przez nie suw erenności. Z n a la z ło to s w ó j
“ ny. p ra k ty c z n y w y ra z w za- r *ych um o w a ch gospodarczych,
<:zpi k r a jó w zniszczonych w o j-
O po zycja s o c ja lis tó w spadła ja k g ro m na g a b in e t p re m ie ra Sehuma na, w k tó r y m zasiada 6 m in is tró w s o c ja lis ty c z n y c h . N a ty c h m ia s t zwo la n o posiedzenie g a b in e tu , na któ ry m o m ó w io n o n a jb liż s z y p la n d z ia ła n ia .
G d jr o 10-ej w ie c z o re m zebrało się Z g ro m a d ze n ie p re m ie r S chu
m an o ś w ia d c z y ł: „J e ż e li p ro je k t rz ą d o w y zosta nie przez Zgrom adzę n ie od rzuco ny, będę zm uszony po dać się do d y m is ji z c a ły m g a b i
ne tem “ . P re m ie r z w ró c ił się z pro śbą, aby ustaw ę p rz y ję to n a ty c h m ia s t, ale Z g ro m a d z e n ie o d rz u c iło ten w n io s e k , zgadzając się je d y n ie na o k re ś le n ie p r o je k tu ja k o p iln e go i na od roczenie d e b a ty do dzi s ia j do p o łu d n ia . P osiedzenie Z gro m a d z e n ia tr w a ło t y lk o godzinę.
Dziś ra n o m a się odbyć posiedzę wie p a rla m e n ta rn e j g ru p y socjalis tó w , n a k tó r e j p re m ie r Schum an, m in is te r fin a n s ó w Rene M a y e r, o- raz m in is te r s p ra w z ag ran icznych G eorges B id a u lt będą się s ta ra li p rze kon ać s o c ja lis tó w , by o p o w ie d z ie li s ię za p ro je k te m .
Oświadczenie Trygve I.ie u> Pradze
ty, Rumunio i Bułgaria
winny być przyjęte do ONZ
K o re s p o n d e n c i s tw ie rd z a ją dziś, że je ż e li s o c ja liś c i n ie u stą p ią , 6 m in is tr ó w s o c ja lis ty c z n y c h będzie m u s ia ło zrezygnow ać, a w te d y ca ly g a b in e t się rozpadnie.
K o re s p o n d e n t „T im e s a “ w P a ry żu s tw ie rd z a , że s y tu a c ja rządu je s t bardzo tru d n a , gdyż je ż e li so c ja liś c i w y tr w a ją na s w y m stano w is k u , m ogą p rz y łą c z y ć się do n ic h
w o p o z y c ji do p ro je k tu ró w n ie ż g ru p y p ra w ic o w e .
K o re s p o n d e n t „ D a ily T e le g ra p h “ pisize, że k u rs fu n ta na cza rn ym r y n k u je s t m n ie js z y , n iż o fic ja ln y , bo w y n o s i 825 — 830 fr a n k ó w w po ró w n a n iu z o fic ja ln y m , k tó r y w y raża się lic z b ą 864 fra n k ó w .
P A R Y Ż , 28.1 (PAP). F ra n c u s k ie Z g ro m a d ze n ie N a ro d o w e rozpoczę ło w e w to re k w późnych godzinach w ie c z o rn y c h d y s k u s je n a d rzą d o w y m p ro je k te m u s ta w y o d e w a lu a c ji fr a n k a i w y m ia n ie m ocn ych w a lu t na w o ln y m ry n k u . W nio sek rz ą d o w y w s p ra w ie na głości tego p r o je k tu został p r z y ję ty 373 głosa m i p rz e c iw k o 184.
(D okończenie na str. 2 -e j)
Plan M ajera uderza i tu chłopom
Katastrofalna sytuacja rolnictwa
wynikiem polityki rządu francuskiego
P A R Y Ż , 28.1 (P A P ). We w to re k i w k ie ru n k u ro z w o ju w ła s n e j p ro - rozpoczęły się w P a ry ż u d w u d n io
w e o b ra d y k ra jo w e j k o n fe re n c ji ch ło p ó w p a r tii k o m u n is ty c z n e j, na k tó re p rz y b y ło 850 de le gató w z ca tego k r a ju . Za stołem p re z y d ia l
n y m zasied li obok p rze w o d n iczą cego C achina, c z ło n k o w ie K o m ite tu C entralneg o p a r tii z T horezem , D uclosem i M a r ty ‘m na czele oraz p rz e d s ta w ic ie le d ro b n y c h i ś re d n ic h ro ln ik ó w , ro b o tn ik ó w ro ln y c h i rz e m ie ś ln ik ó w w ie js k ic h .
O tw ie ra ją c posiedzenie
p o z d ro w ił ch ło p ó w fra n c u s k ic h w im ie n iu p a r tii k o m u n is ty c z n e j oraz w e z w a ł do zjednoczenia p ra c o w n i k ó w m ia s t i w s i w o b ro n ie R epu
b lik i, niep odleg łości i po koju.
Dłuższe prze m ó w ie n ie w y g ło s ił b. m in is te r i prze w o dniczący k o -
■■ 28.1 (PAP). S ekre tarz I m oca rstw a M ałe n a ro d y w in n y dą
ją ł* rt.a.ln v O N Z T ry g v e L ic p rz y - j żyć do tego, aby b y ły re p reze nto- I m is ji ro ln e j Z grom adzenia N arodo r yiM le-n -n i k a r z y zaSra n ’ c znvch, k tó i wane we w szy s tk ic h organach O. | wego — V a ld e c k i Rochet. M ów ca Bytań dntv/'»,jnvflh nroroni-ronis i lu d o w o -d e m o k ra ty c z n y c h w O NZ.
ja k na p rz y k ła d W ęgier, R u m u n ii i B u łg a r ii to p o w in n y być one p rz y ję te do o rg a n iz a c ji.
Zabezpieczenie p o koju św iatow e' go — ośw iad czył g e n e ra ln y sekre
ta rz O N Z — spoczywa obecnie na ba rkach prostego czło w ie ka, k tó ry w in ie n w p ły w a ć na rząd swego k r a ju w k ie ru n k u d o trz y m a n ia przezeń podpisanej w San F ra n - 1 u d z ie lił od po w ie dzi na szereg N. Z. Jeśli chodzi o ud zia ł pa ństw Jjz.Łan dotyczących o rg a n iz a c ji i
a‘ abiości O N Z L ie ośw iadczył, n a jw ię k s z y m dotychczasow ym Pol .sem O N Z je s t u trz y m a n ie be»^:JU’ d!a któ re g o na jw iększe nie W;^ ’ ^ z e ń s tw o s ta n o w ią przede
|a - ' ' s' k *,n podżegacze w o je n n i dzia jścy w różn ych k ra ja c h .
^ i a ł .m a*ych n a rod ów — p o w ie ją. \ L ie — w dziele u trz y m a n ia
k ie °JU n.ie ró ż n i się od » 'ań, ja -
zobrazow ał ciężkie obecnie p o ło żenie r o ln ic tw a we F ra n c ji i zana
liz o w a ł p rz y c z y n y na s k u te k k tó ry c h p ro d u k c ja ro ln a osiągnęła je d y n ie 70°/o p rz e d w o je n n e j, p o d -
d u k c ji ro ln e j.
V a ld e c k Rochet w y s tą p ił p rz e c iw k o p la n o w i M a y e ra s tw ie rd z a ją c , że a k c ja rząd ow a w y m ie rz o n a p rz e c iw k o ro b o tn ik o m uderza obe
cnie ró w n ie ż i w chłopów . P rz y k ła d e m tego może być znaczny w z ro s t cen na a r ty k u ły potrzebne d la w si. Szczególnie zaś n ie u s p ra w ie d liw io n e je s t rozłożenie cięża
r ó w d a n in y n a d zw ycza jn e j. G lo - la ln e obciążenie p o da tko w e r o ln i- P , , k ó w dosięga w ro k u bieżącym s u
m y 72 m ilia rd ó w fra n k ó w , nie l i cząc obciążeń s o cja ln ych . Ś ro d k i zaradcze w d e fic y c ie b u d ż e to w y m m ów ca w id z i nie w n a d m ie r
n y m o p o d a tk o w a n iu , lecz w ogra n ic z a n iu w y d a tk ó w na cele w o j
skow e i n ie p ro d u k ty w n e .
W dalszej części prze m ó w ie n ia R ochet p rz y p o m n ia ł p ro g ra m po
li t y k i a g ra rn e j usta lon ej przez p a r tie k o m u n is ty c z n ą i p o d k re ś lił, że p ro g ra m ten może u rz e c z y w is tn ić je d y n ie p o lity k a fra n c u s k a n ie pod po rzą d ko w a n a im p e ria liz m o w i ame ry k a ń s k ie m u , lecz o p arta o ro b o t-
m a.ia do spe łn ien ia w ie lk ie cisko K a r t y ONZ.
czas gdy w y tw ó rc z o ś ć prze m ysłow a 1 n ik ó w i chłopów . W obecnej s y - p rz e k ro c z y ła poziom 1938 r. R o- tuacji wszyscy chłopi w in n i zrze- chet z w ró c ił uw agę na fa k t b łę d
n e j p o lity k i rz ą d o w e j w odniesie
n iu do ro ln ic tw a , k tó ra op ie ra się no założeniu, że A m e ry k a n ie w in n i w s zystko dostarczyć F ra n c ji
szać się w szero kim ru c h u oporu razem z całą w alczącą kla są r o botniczą. Tą drogą c h ło p i i ro b o t
n ic y będą s ta n o w ili dostateczną s iłę dla spo w o dow an ia ra d y k a ln e j i
rządow ego p ro je k tu u s ta w y o oho w ią z k u społecznego oszczędzania:
O bow iązek społecznego oszczę
dzania o b e jm u je w m y ś l p ro je k tu u s ta w y : 1) osoby fiz y c z n e i p r a w ne je ż e li po dlega ją n ieo gran iczo
nem u o b o w ią z k o w i poda tko w e m u , a ic h ro c z n y dochód p o d a tk o w y p rze kracza 240.090 zło tych .
2) p o d a tn ic y p o d a tk u g ru n to w e go, op ła cają cy po da te k od s u m y p rze kra cza ją ce j 60 k w in ta li żyta.
3) osoby podlegające p o d a tk o w i od w ynagrodzeń, je ż e li ic h w y n a grodzenie p rze kracza 240 tys. z i w stosunku rocznym .
O b o w ią z k o w i społecznego oszczę dzania nie p o dlega ją : S karb P a ń stw a, p rze dsiębiorstw a państw ow e, p rze d się b io rstw a o k a p ita le m ie szanym p a ń s tw o w y m i s p ó łd z ie l
czym , spółdzielnie, z w ią z k i za w o dow e itd .
S ta w k i oszczędnościowa d la p ra cy n a je m n e j (u rz ę d n ik ó w , ro b o tn i k ó w itp .) wynoszą:
p rz y dochodzie ro c z n y m od 240.000 do 400.000 — 1 proc.
do 600.000 — 2 proc.
po n a d 600.000 — 3 p r0 c
S ta w k i oszczędnościowe d la prze m y a łu i h a n d lu p ry w a tn e g o w y n o sizą: p rz y dochodzie ro c z n y m do 250.000 zi. _ 3,7 proc., 300.000 zł.
4,3, 350.000 zl. — 5; 400.000 _ 5,7;
450.000 — 6,3; 500.000 — 7; 600.000
— 7,7; 700.000 — 8,3; 800.000 — 9;
909.000 — 9,7; 1.000.000 — 10,3;
1.200.000 — l l ; I . 4OO.OO0 — 11,7;
1.600.000 — 12,3; 1.800.000 — 13;
2.400.000 _ 13,7; 3.000.000 — 14,3;
3.600.000 — 15; 4.200.00 _ 15,7;
6.000.000 — 16,8; ponad 6 m ilio n ó w
— 18 proc.
w obec czego zbędny je s t w y s iłe k zm ia n y w n o litv c e fra n o u s k ie i
D y m i s j a
mfdu imcklego
B A G D A D , 28.1 (SAP). W 36 go
dzin po s w y m po w ro cie z W . B ry ta n ii, po p o dp isan iu nowego t r a k ta tu a n g lo -ira c k ie g o , p re m ie r rzą du Ira k u , S a lih D żabur w ra z z ca
ły m gabinetem po da ł się do d y m is ji.
Po re z y g n a c ji rządu, de m on stra
cje a n ty b ry ty js k ie tr w a ły n a d a l w Bagdadzie, doszło na w e t do k rw a w y c h starć z p o lic ją , w k tó ry c h zab ito i ra n io n o w ie le osób.
D y m is ję z ło ż y ł także p rz e w o d n i
czący p a rla m e n tu ira ckieg o, A b d u l A zzis A lęassab o ra z 30 czło n kó w p a rla m e n tu .
partti republikańskiej
W3 Wio:zecli
R Z Y M , 28.1 (BS). D z ie n n ik i w io s kie , k o m e n tu ją c o s ta tn i zja z d par t i i re p u b lik a ń s k ie j w N eapolu, w y p o w ia d a ją op in ię, iż w n a jb liż s z y m czasie w p a r t i i te j n a s tą p i roziam .
Z w ie lu m ie jscow ości W ioch do noszą ju ż o ty m , że c z ło n k o w ie pa r ( t i i re p u b lik a ń s k ie j ż y w io ło w o po rz u c a ją je j szeregi. D o tychczas n a j w ię c e j osób w y s tą p iło z p a r t ii w o krę gu w eneckim .
Rozłam
RZECZPOSPOLITA I D Z IE N N IK GOSPODARCZY N r 28. Str. 2
- W 'M W -d tO W
N I W T H M Q D O H T E J
F ran k, czy funi szierling?
W ydaje się zrozumiałe, że koszty reform y w alutow ej we F ran cji po
niosą wspólnie Francja i W . B r y tania. I jeśli taką postawić tezę, to kto wie, czy reform a ta w głów nej mierze nie m iała służyć b a r
dziej podcięciu podstaw gospodar
k i b rytyjskiej, niż francuskiej.
Zestaw m y bowiem fak ty. M in.
Cripps, reagując bardzo g w ałto w nie na postanowienia rządu francu skiego, kilka kro tn ie pow tarzał, że nie jest przeciwny dew aluacji fran ka, jeśli nie będzie ona powiązana z zalegalizowaniem w olnej w ym ia ny dewiz na giełdzie francuskiej.
Czyli gotów się na n ią zgodzić, ja k ko lw iek nie podziela argum entów francuskich, iż dewaluacja to je d y ny sposób na ożywienie eksportu francuskiego. W ięcej, Cripps za
proponował także wszczęcie natych M iastow ych rozmów w sprawie roz szerzenia w ym iany handlowej m ię
dzy obu państwami, obiecując do
starczyć przemysłowi francuskiemu niektórych surowców, ja k ie F ra n cja musiała dotychczas sprowadzać ze strefy dolarowej. O fiaro w ał więc bardzo dużo, jeśli wziąć pod uwagę, iż za te surowce rząd b ry tyjsk i sam w znacznej części musi płacić dolarami.
Wszystko to było jednak znacznie korzystniejsze dla gospodarki b ry tyjskiej, niż zalegalizowanie przez rząd francuski czarnego ry n k u obro tu dew izam i i zlotem. A n i perswa zje, ani naw et groźby min. Crippsa nie odniosły skutku. René M a y e r przy bardzo n ik ły m sprzeciwie M ię dzynarodowego Funduszu M onetär nego i form alnych tylko zastrzeże
niach rządu amerykańskiego prze
forsował swe zam iary.
Czy tylko swoje? O to w łaśnie idzie. N ie poruszamy tu ta j skutków, ja k ie w yw ołała zw yżka kursu do
lara na francuskim ry n k u w ew nętrz nym, natomiast omówmy w ja k i sposób wprowadzenie w olnej sprze dąży w a lu t przez rząd francuski odbije się na interesach brytyjskich zarówno w dziedzinie finansowej ja k i gospodarczej.
Przede wszystkim więc powstała lu k ą w angielskim systemie obro
n y resztek złota w Bank o f E n gland. Zatrzaśnięte z hukiem d rzw i konwersji, dolara zostały znów otw arte i to w sytuacji daieko gor szej dla funta. Rząd b ryty js ki traci bowiem możność w pływ an ia na pa ry te t fu nta w stosunku do dolara.
Sztuczny kurs fu nta w stosunku do dolara 4,03 dolara za jednego fu n ta mógł być utrzym any, póki dysponentem był B ank Angielski.
N a czarnym rynku jeden fu n t kosz tow ał nieco ponad dwa dolary. W praktyce więc w ygląda to tak, iż W ie lk a B rytan ia może być zmuszo na do w yzbyw ania się w drodze konwersji swych zapasów złota na rzecz U S A po kursie dolara d w u krotnie wyższym, niż dotychczas.
Jeśli idzie o reperkursje w dzie
dzinie gospodarczej, to sens sprze
ciw ów brytyjskich polega na tym , iż im porterzy tow arów brytyjskich
— francuscy, szwedzcy, szw ajcar
scy, duńscy — zaopatrzywszy się na francuskiej giełdzie w w alutę b rytyjską po kursie rynkow ym , bę dą mogli kupować to w ary b ry ty j
skie o połowę taniej. Czyli jest to praktycznie dew alucja funta szter- Ii.iga. Jeśli wziąć pod uwagę ca!y skomplikowany system równowagi bilansu płatniczego W . B ry ta n ii, jasne jest, iż zarządzenia fra n c u skie staw iają rząd b ryty js ki przed problem em poważnego deficytu te go bilansu. M a to znaczenie tym
głębsze, iż cały plan gospodarczy Crippsa opiera się na zasadzie: eks portować, aby móc importować, i obecnie powstać może konieczność jeszcze bardziej drakońskich ogra
niczeń im portowych, by móc po
kryć przywóz w p ływ am i ze zde- waluowanego eksportu. Osobliwość sytuacji polega i na ty m także, iż ta faktyczna dew alucja fu n ta jest prezentem dla zagranicy, ponieważ to w a ry brytyjskie i po obecnej ce
nie znajdow ały chętnych nab yw ców. T u ta j więc przemysł francu ski, o ile potrafi, może skuteczniej konkurować z brytyjskim .
Oczywiście min. Cripps zapowie
dział opracowanie zarządzeń ochron nych. Z konieczności będą to p ół
środki i zarządzenia nie mające po krycia w rzeczywistości, podobnie ja k mało skuteczna jest obietnica rządu francuskiego w yłączenia kon w ersji fu nta na giełdzie paryskiej.
W ten sposób, jeśli przyjm iem y fak t, iż m im o w ielu ustępstw, bry tyjski system preferencji handlo
w ych i t. zw. blok szterlingow y sta n ow il jeszcze poważną przeszkodę dla penetracji dolarow ej — stw ier dzić należy, iż może m niej tu ta j chodzi o ry n e k francuski, właściwie opanowany i obezwładniony już przez kap itał am erykański, ile właś nie o sforsowanie brytyjskiego sy
stemu obronnego. Rząd b ryty js ki—
ja k świadczy o tym przemówienie Crippsa i reakcja prasy b ryty js kiej
— zrozum iał w pełni istotne pod
łoże całej sprawy. Dlatego też oso
bliwego posmaku nabiera fak t, iż dzieje się to wszystko w ramach pianu M arshalla i przy w ym ianie w zajem nych serdeczności i zapew nień o dobrze zrozum ianym in te re sie w zajem nej współpracy na polu stabilizacji gospodarki europej
skiej.
(h. k.)
Kopf usiłuje się bronić
»Rzeźnik Polaków« -Roeder
bliskim przyiacieiem premiera—zbrodniarza
B E R L IN , 28.1 ( A P I) . — Zdem askowanie przez w ładze polskie niemieckiego p rem iera D olnej Saksonii i członka S P D K op ia, jako zbrodniarza wojennego i żądanie w yd an ia go władzom polskm — w yw o łało ży w y oddźwięk w całej prasie niem ieckiej.
Sam K a p f o g ło s ił ośw iadczenie, w k tó r y m p o d k re ś la s w o ją n ie w in n o ś ć i p ró b u je zaprzeczyć is to t
n y m fa k to m z a w a rty m w o s k a r
żen iu p o ls k im .
Z a ró w n o zarzą d p a r t ii s o c ja ld e m o k ra ty c z n e j (SPD) ja k i sam o- s k a rż o n y p re m ie r D o ln e j S a kso n ii o d piera oskarżenie p a ls k ie jako...
in s p iro w a n e prze z k o m u n is tó w . Tą m etodą n ie zdo ła się je d n a k On oczyścić z z a rz u tó w i o b a lić zezna • n ia p o ls k ic h ś w ia d k ó w , k tó r z y p a m ię ta ją go dobrze z je go d z ia ła ln o ści w Polsce.
K o re s p o n d e n t A P I l donosi z B e rlin a :
N a liś c ie b lis k ic h p rz y ja c ió ł
Nowe propozycje radzieckie
w sprawie mienia poniemieckiego w Austrii
L O N D Y N , 28.1 (P A P ). S e k re ta r ia t R a d y m in is tr ó w s p ra w zagra
n ic z n y c h o trz y m a ł no w e p ro po zycje ra d z ie c k ie w s p ra w ie po d zia łu m ie n ia po niem ie ckieg o w A u s tr ii. P ro po zycje te, ja k sądzą, zostaną rozp a trzo n e w p rz y s z ły m ty g o d n iu na s p e c ja ln y m posiedzeniu zastęp
ców m in is tr ó w s p ra w zag ran icz
n y c h W ie lk ie j C z w ó rk i.
siadach' lib e r a liz m u e k o n o m ic z n e go“ .
M in is te r fin a n s ó w Rene M a y e r w o ś w ia d c z e n iu z ło ż o n y m prze d K o m is ją F in a n s o w ą w yra żał prze k o n a n ie , że re fo rm a w a lu to w a p rz y c ią g n ie z p o w ro te m k a p ita ły fr a n cuskie, z n a jd u ją c e się w b a n k a c h za g ra n ic z n y c h . M in is te r M a y e r do da ł, że k a p ita ły fra n c u s k ie u k ry te zag ran icą w yn oszą 2 m ilia r d y dola ró w , z czego w S tan ach Zjednoczo n y c h z n a jd u je się p ó łto ra m ilia rd a .
Komisja finansowa odrzuciła
projekt ustawy o dewaluacji fraaka
(D okończenie ze s tr. 1-ej)
N a po sie d ze n iu K o m is ji F in a n s o w e j Z g ro m a d z e n ia N a rod ow e go rz ą d o w y p r o je k t r e fo rm y fin a n s o w e j z o s ta ł o d rz u c o n y 17 głosam i p rz e c iw k o 15. 7 c z ło n k ó w K o m is ji F in a n s o w e j w s trz y m a ło się od gło s o w a n ia .
K o re s p o n d e n t P A P donosi, że p r o je k t rz ą d o w y z o s ta ł o d rz u c o n y g ło s a m i k o m u n is tó w i s o c ja lis tó w . Z a p ro je k te m g ło s o w a li c z ło n k o w ie M R P i r a d y k a li, a g ru p y p ra w ic o w e w s trz y m a ły s ię o d g ło s o w a n ia . s R z e c z n ik fra n c u s k ie j p a r t ii k o m u n is fy c z n e j, u z a s a d n ia ją c sta n o
w is k o k o m u n is tó w p o d k re ś lił, że rz ą d o w y p r o je k t w y d a je F ra n c je
¡na pa stw ę im p e r ia liz m u a m e ry k a ń skiego. R ze ozn ik zazn aczył, że p ro je k t rz ą d o w y d o p ro w a d z i do w zbo gacenia d ro b n e j w a r s tw y s p e k u la n tó w kosztem m as p ra c u ją c y c h .
K o re s p o n d e n t a g e n c ji R e u te ra d o w ia d u je się, że s o c ja liś c i n a po s ie d z e n iu K o m is ji F in a n s o w e j uza s a d n ili sw e s ta n o w is k o w następu ją c y sposób: P r o je k t rz ą d o w y o re fo rm ie fin a n s o w e j zepsuje s tis u n k i F r a n c ji z W ie lk ą B r y ta n ią spo w o d u je ta r c ia m ię d z y F ra n c ją a M ię d z y n a ro d o w y m F und usze m M o
J a k k o lw ie k szczegóły ty c h p ro p o z y c ji n ie zosta ły jeszcze o fic ja l
nie ogłoszone, w k o ła c h p o in fo r
m o w a n ych tw ie rd z ą , że zostały one p o d y k to w a n e szczerą chęcią Z w ią z k u R adzieckiego osiągnięcia po
ro z u m ie n ia w s p ra w ie a k ty w ó w p o n ie m ie c k ic h w A u s tr ii. Z w ią z e k R a d z ie c k i m ia ł o g ra n iczyć swe p ie rw o tn e p re te n s je w w yso kości 800 m ilio n ó w d o la ró w — do 352 d o la ró w i dom agać się 2/3 k o n c e s ji n a fto w y c h w a rto ś c i 135 m ilio n ó w d o la ró w , 1/4 m a ją tk u to w a rz y s tw żeg lu gi na D u n a ju , ocenianej na 17 m ilio n ó w d o la ró w oraz odszkodo
w a n ia za resztę m ie n ia po niem ie c k ie g o w A u s tr ii w w yso kości 200 m ilio n ó w d o la ró w .
N o w e p ro po zycje ra d z ie c k ie w s p ra w ie m ie n ia po niem ie ckieg o w A u s tr ii, k tó r e j pom yśln e ro z s trz y gnięcie u m o ż liw i przyspieszenie za w a rc ia tr a k ta tu pokojow ego, zo
s ta ły w W ie d n iu p rz y ję te z zado
w o len ie m .
Bidault kapituluje przed Franco
15 -go lutego otwarcie
granicy francusko-hiszpańskiej
P A R Y Ż 28.1. P A P ). P o w o łu ją c się na w iadom ość ze ź ró d e ł a m e ry k a ń s k ic h , d z ie n n ik i p a ry s k ie donoszą o m o ż liw o ś c i o tw a rc ia g ra n ic y fr a n c u s k o -h is z p a ń s k ie j 15 lu te g o b r.
Rząd fr a n k is to w s k i z ło ż y ł na rę ce p rz e d s ta w ic ie la F r a n c ji w M a d ry c ie — B e rn a rd a H a rd ic e n notę w s p ra w ie p rz y w ró c e n ia połączeń p o cztow ych , te le fo n ic z n y c h t te le g ra fic z n y c h , ora z tr a n z y tu osób i to w a ró w . W s p ra w ie p rz y w ró c e n ia n e ta rn y m . S o c ja liś c i o d rz u o ili p ro I n o rm a ln y c h s to s u n k ó w h a n d lo w y c h je k t ró w n ie ż z tego p o w o d u , że o - m ię d z y obu k r a ja m i, ro z m o w y m a- p ie ra się o n na „p rz e s ta rz a ły c h za I ją b y ć p ro w a d z o n e w te r m in ie
Dzisiejsze posiedzenie Sejmu
29 spraw aa porzqdku obrad
W d n iu 28 b. m . o 10 ra n o r o z - i Z k o le i p r o je k t U s ta w y o stop- poczęło się p le n a rn e posiedzenie I n iu in ż y n ie ra z re fe ru je w im ie n iu
o. • -r-r j __ .i ______ ---- :~ ■ R i o i i t m ł r -
S e jm u U staw odaw czego.
P o rz ą d e k d z ie n n y je s t o b fity , za
w ie r a b o w ie m 29 p k t. P ie rw s z y m p u n k te m je s t p ie rw s z e c z y ta n ie rząd ow ego p r o je k tu U s ta w y o obo w ią z k u społecznego oszczędzania.
W z w ią z k u z ty m p u n k te m z a b ie rz e głos m in is te r s k a rb u K o n s ta n t y D ą b ro w s k i.
S p ra w y następne, to cz y ta n ie rząd ow ego p r o je k tu U s ta w y o r a t y f ik a c ji k o n s ty tu c ji Ś w ia to w e j O rg a n iz a c ji Z d ro w ia o ra z p ie rw sze c z y ta n ie p ię c iu rz ą d o w y c h p r o je k tó w U s ta w o u d z ie la n iu p o rę k l p a ń s tw o w e j, o z m ia n ie d e k re tu o p o d a tk u o b ro to w y m , o d o d a tk o w y c h k re d y ta c h do u b ie g ły c h b u d ż e tó w i o ro z c ią g n ię c iu U s ta w y o prze pisach p o rz ą d k o w y c h n a d ro gach p u b lic z n y c h n a c a ły obszar Śląska.
CENTRALNY ZARZĄD ENERGETYKI
p o s z u k u j e
inżyniera lub technika-chemika
o b z n a jm io n e g o z z a g a d n ie n ia m i m a t e r ia łó w o g n io t r w a ł y c h . P o d a n ia w r a z z ż y c i o r y s a m i n a le ż y s k ła d a ć w W y d z i a l e P e r s o n a ln y m C . Z . E . W a r s z a w a , A l . N ie p o d le g ło ś c i 1 8 8 . K r 3 3 2 -1
K o m is ji O ś w ia to w e j pos. B ie ń k o w s k i, po czym n a s tą p ią s p ra w o z d a n ia k o m is ji s e jm o w y c h o k r e d y tach , p r z y ję ty c h prze z k o m is je : A d m in is tr a c ji i B ezpieczeństw a, K o m u n ik a c y jn ą , P la n u G ospodar
czego, P ra c y i O p ie k i Społeczne5, P ra w n ic z ą i R e g u la m in o w ą . P rz e
m y s ło w ą , S ka rb o w o -B u d ż e to w ą o- ra z W y z n a n io w ą i N a ro d o w o ś c io
w ą .
P le n u m se jm o w e będzie o b ra d o w a ło 2 d n i.
Posiedzenie Sejmowej Komisji Kultury i Sztuki
S e jm o w a K o m is ja K u lt u r y i S z tu k i o m a w ia ła w d n iu 27 bm . d z ia ła ln o ś ć „ F ilm u P o ls k ie g o “ , na p o d s ta w ie s p ra w o z d a n ia , k tó r e zło ż y ł po seł A . K u b ic k i. W to k u d y s k u s ji, k tó r a się w y w ią z a ła po sp ra w o z d a n iu , w y ło n iła się s p ra w a w e r y fik a c ji p rz e p ro w a d z o n e j w ś w ie c ie a rty s ty c z n y m , p rz y czym K o m is ja p o s ta n o w iła w e zw ać Radę Z w . A rty s ty c z n y c h d o zło żen ia s p ra w o z d a n ia dotyczącego p rz e b ie gu p rz e p ro w a d z o n e j dotychczas w e r y fik a c ji.
N a s tę p n ie p rz y ję to s pra w o zdan ie z p ra c p o d k o m is ji do S praw p ia s ty k i o ra z p o d k o m is ji do s p ra w m u rarki i c h o re o g ra fii.
późniejszym . Z łoże nie n o ty zbiegło się z w y ja z d e m p rz e d s ta w ic ie la g e n e ra ła F ra n c o A g u ir r o de C a rc e r do P aryża . C a rc e r o trz y m a ł In s tru k c ję p rzysp ie szenia d e c y z ji o tw a rc ia g ra n ic y .
K o m e n tu ją c te w iado m ości, dzień n i k i z w ra c a ją uw agę, że ro z m o w y w s p ra w ie o tw a rc ia g ra n ic y p ir c - n e js k ie j zo s ta ły n a w ią zan e jeszcze w e w rz e ś n iu ubiegłego r o k u i to c z y ły się od tego czasu n ie p rz e r
w a n ie . P ra w ic o w a „E p o q u e “ , k tó r a od dłuższego czasu p ro w a d z iła k a m p a n ię fra n k is to w s k ą n ie u k ry ^
w a swego zad ow ole nia.
P rasa -postępowa p ię tn u je in ic ja ty w ę rz ą d u fra n c u s k ie g o .
„ L ‘H u m a n ite “ pisze: „ K ie d y W a
szyn g to n ro z k a z u je — B id a u lt je s t g o tó w s k a p itu lo w a ć p rz e d F ra n c o “ .
z b ro d n ia rz a w o je n n e g o , u rz ę d u ją - cego dotychczas p re m ie ra , dolnej S a k s o n ii W ilh e lm a H e n ric h a K op ia , z n a jd u je się ra d ca b. N ajw yższego Sądu, d r. M a n fre d Roeder. J e s t on je d n y m z g łó w n y c h przestępców , o d p o w ie d z ia ln y c h za k r w a w ą n ie dzielę, urządzoną p rze z h itle ro w c ó w w Bydgoszczy w d n iu 3 w rze śnia 1939 r . R o eder n a z y w a n y b y ł w ko ła ch s w y c h z n a jo m y c h „P olen s ch le ch te r „rz e ź n ik P o la k ó w “ .
Z n a n a p is a rk a n ie m ie c k a G reta K u tz m o ff, członek p re z y d iu m orga- , nizac j i o f ia r fa szyzm u s tw ie rd z a , że te n o s ła w io n y k r w a w y sędzia h itle r o w s k i po zg ła d ze n iu 10.000 P o la k ó w z B ydgoszczy i in n y c h m ia s t zach od nie j P o ls k i, b y l p rze * c a ły Okres w o jn y je d n y m z n a jb a r dziej z n ie n a w id z o n y c h u rz ę d n ik ó w h itle r o w s k ic h w s ą d o w n ic tw ie w o j s k o w y m i m a n a s w y m sum ieniu n ie zliczo n e rzesze a n tyfa szystó w n ie m ie c k ic h .
W s ie rp n iu 1945 r. M a n fre d Ro
eder p is a ł do s w y c h p rz y ja c ió ł, iż
„ d z ię k i zażyłej zn a jo m o ści i d o b r y m stosunkom , łą czącym go * p re m ie re m p r o w in c ji h a n n o w e r- s k ie j““ spodziew a się znaleźć za
tru d n ie n ie w d e m o kra tyczn ych Niem czech.
O w y m p re m ie re m p r o w in c ji han n o w e rs k ie j b y ł w ów czas obecny p re m ie r dolno saski W ilh e lm K o p f-
P a n p re m ie r K o p i n ie zdołał sw e m u p rz y ja c ie lo w i i koledze d o pom óc do, rozpoczęcia „n o w e g o ; ż y c ia “ , po niew a ż R oeder na s k u te k lic z n y c h oska rżeń p rz e b y w a od dłuższego czasu w w ię z ie n iu .'
Lord Pakenham obrońca Kopfa
L O N D Y N 28.1. (Z A P ). P re m ie r K o p f, k tó re g o w y d a n ia zażądała P olska, z n a la z ł g o rliw e g o obrońcę w osobie b ry ty js k ie g o m in is tra dla s p ra w n ie m ie c k ic h , lo rd a P a k e n - h a m ‘a. O m a w ia ją c spra w ę K o p fa o ra z w y d a n ie jegó Polsce, lo rd P a ke nh am sta n ą ł g o r liw ie ,- w . je g ° ob ro n ie . Ko.pf zdaniem P a k e n h a m “-1 je s t je d n y m z cenniejszych p o lity k ó w w ś ró d N ie m c ó w , g o rliw y m 1 w y s o k o w y k w a lifik o w a n y m u rz ę d n ik ie m , a poza ty m cieszy się za
u fa n ie m w ła d z b r y t y js k ic h ,
W u z u p e łn ie n iu w ia d o m o ści 0 z d e m a sko w a n iu obecnego p re m ie ra D o ln e j S akso nii, H e n ry k a K o p ia - ja k o z b ro d n ia rz a w o jen ne go , k o m e n ta to r ra d ia lip s k ie g o o ś w ia d czył, że K o p f poza o k ra d a n ie m P o
la k ó w i Ż y d ó w ja k o k o m is a rz dla s p ra w w y w ła s z c z a n ia na G ó rn y «1 Ś lą sku s po w o dow ał także w y s ła n ie w ie lu osób do obozów k o n c e n tra c y jn y c h . D ziała ln ość i „z a s łu g i' K o p fa w czasie w o jn y znane b y ły w ła d z o m i c z y n n ik o m k o m p e te n t
n y m w s tre fa c h zachodnich, m . in- od lu te g o ub. r. re d a k c ji d z ie n n ik a
„ F r a n k f u r t e r R u ndschau1“. W s z y s t' k o to zachow ano je d n a k w ścisłe/, ta je m n ic y , aby n ie k o m p ro m ito w a c ,„w y b itn e ;“ osoby obecnego życie p o lity c z n e g o i działacza p a r t ii b e ra ln o -d e m o k ra ty c z n e j.
Stan wyjątkowy w Nankinie
wobec postępów om it demokratycznej
L O N D Y N 28.1. (P A P ). W edług d o n ie s ie n ia e g e n c ji R e utera , o d
d z ia ły saperskie a r m ii K u o m in ta n g u p rz y s tą p iły do b u d o w y f o r t y f ik a c ji n a p rze dm ie ścia ch N a n k in u w z w ią z k u z s z y b k im p o su w a n ie m się l i n i i fr o n tu . W a lk i toczą się w m ie jscow ości po łożonej w o d le g ło ści n ie s p e łn a 33 k im . od N a n k in u . W m ie ście w p ro w a d z o n o stan w y ją tk o w y o ra z zastosow ano suro w e re p re s je w o be c osób, p o d e jrz a n y c h o s p rz y ja n ie c h iiis k ie j a r m ii lu d o
w e j.
S y tu a c ja w o js k C z a n g -K a i-S z e k a je s t k r y ty c z n a ró w n ie ż w p ó łn o c n e j części p r o w in c ji T ia n g Su, gd zie o d d z ia ły a r m ii lu d o w e j za
g ra ż a ją w a żne m u s k rz y ż o w a n iu dróg. F o rm a c je a r m ii d e m o k ra ty c z n e j c z y n ią p rz y g o to w a n ia do s fo r
so w a n ia Jan g Tse K ia n g u w p o b liż u T a ih in . S fo rs o w a n ie rz e k i w ty m m ie js c u u m o ż liw iło b y a r m ii lu d o w e j z a a ta k o w a n ie m ia s ta Szang Czao położonego n a l i n i i k o le jo w e j N a n k in — S zanghaj, w od ległości 100 k im . n a w sch ód o d N a n k in u .
A g e n c ja Tass donosi z S zanghaju, że w p ó łn o c n e j części p r o w in c ji S zan g-S I c h iń s k ie w o js k a lu d o w e
w ciągu o s ta tn ic h m ie sięcy w y z w o l i ł y 30 m ia s t p o w ia to w y c h . W o j' ska K u o m in ta n g u izo low an e s ta ły w k ilk u m ia sta ch, ja k F u s ja ń ’ S in - J a n i L o n - Dżan. Chińsk>e w o js k a lu d o w e z d o b y ły w ciąS^
o s ta tn ic h m ie się cy 27 dz ia ł, 230 k a ra b in ó w m aszyn ow ych, o k o ło 4 W ' sięcy k a ra b in ó w rę c z n y c h i au*?.' m a tó w o ra z w ie lk ą ilość am u nic)1-
Jedna partia robotnicza
powstanie w Bułgarii
S O F IA 28.1. (P A P ). R ada NacZeI' n a b u łg a rs k ie j p a r t ii s o c ja lis ty 0*
n e j u c h w a liła rezo lu cję, polecają®
k o m ite to w i c e n tra ln e m u p a r t ii P^L, s tu d io w a n ie w ra z z c e n tra ln y
k o m ite te m b u łg a rs k ie j p a r t ii » m u n is ty c z n e j zagad nie nia p o ła cZf n ią o b u s tro n n ic tw w je d n ą Par
ro b o tn ic z ą . .
R o z m o w y w s p ra w ie połączeil p a r t ii rozpoczną się p ra w d o p o “ 0 n ie p o k o n g re s ie F ro n tu P atr1^
tyczne go, k t ó r y odbędzie się S o fii w d n ia c h 2 i 3 lu te g o .
ftZECZPOSPOLTTA I D ZIEN N IK GOSPODARCZY N r 28. S tr. 1
Rozmowy i układy moskiewskie
P R Z Y W Y K L I Ś M Y ju ż do tego, że k a ż d y w y ja z d d e le g a c ji rzą u Polskiego do M o s k w y p rz y n o s j Jlarn pow ażne k o rz y ś c i p o lity c z n e i gospodarcze. P rz y g o to w a n i w ię c lla b y liś m y i ty m razem , n ie m o
& ism y je d y n ie p rz e w id y w a ć , że o- S13gnięte re z u lta ty będą ta k ogrom oych ro z m ia ró w . I n ie m ożna n ie
" oceniać ic h a sp e ktu m ię d z y n a ro - owego. P o dpisane w M o s k w ie u - ' tady i osią g nię te p o ro z u m ie n ia R a cze n ie m s w y m d a le ko w y b ie g a
^ poza g ra n ic e naszych obu Państw. J a s k ra w o o ś w ie tla ją is tn ie J3cą na Z achodzie s y tu a c ję , ro z b i- u e gospodarcze, n ie u s ta n n e ta rg i 'w° k ó ł p la n u M a rs h a lla , w z a je m n ą
^ u f n o ś ć , ro z d w o je n ie w ś ró d n a j- iłzszych s p rz y m ie rz e ń c ó w i szu
kanie c ią g le n o w y c h ro z w ią z a ń po ty c z n y c h z p o g w a łc e n ie m p rz y ję -ych p rze z s ie b ie zobow iązań i z -n a k re ś le n ie m p o ło ż o n y c h przez Sl w ' 6 P ° d p łsdw -
, w p rz e c iw ie ń s tw ie do tego sta n u
^aczy u k ła d y m o s k ie w s k ie są w y -
• azem ja s n e j i ś w ia d o m e j celu i :'r ° d k ó w U n ii p o lity c z n e j i gospo
darczej.
O d p is a n ie u k ła d ó w g ospodar
n ych p o p rz e d z iło o m ó w ie n ie a k tu nei m ię d z y n a ro d o w e j s y tu a c ji po
‘ ycznej, w w y n ik u czego s tw ie r -
°no — ja k p o d a je k o m u n ik a t — n pelną Zg 0dność p o g lą d ó w obu
" .^dów. Je ż e li w s tw ie rd z e n iu ty m 6 n ic now ego, to n ie u m n ie j- a to jego znaczenia p o lity c z n e g o ,
^ n a c z a to s tw ie rd z e n ie , że s ta n o -
^ s k o P o ls k i i Z w ią z k u R a d zie ckie
£‘ , y sto su n ku do zagadnień p o li- . j . ' 1 m ię d z y n a ro d o w e j n ie u le g ło
aJ e3 zm ia n ie .
d w '1*10^ gospodarcze podpisano łvza^ P ie rw sza u s ta la w a ru n k i ok- . ^ e j w y m ia n y to w a ro w e j na SigJes Cza§n 1948— 1952 r . i o k rę -
3 1 P odstaw ow e k o n ty g e n ty obu---
^ rotin ych d o s ta w to w a ro w y c h . a każdej ze s tro n y w y n io s ą one l m ilia r d d o la ró w . W ra -
^ ach -tych o kre śla n a będzie corocz 5 Wysokość d o s ta w na r o k bieżą a ce n y u s ta la n e będą na p o d -
dz:
cy,
^ ie cen ś w ia to w y c h .
,. • d ru g ie j u m o w ie Z w ią z e k R a -
^•>ecki z g o d z ił się u d z ie lić Polsce . ^ t e r m i n o w e g o k r e d y tu w w y Po m ilio n ó w d o la ró w . N a
ta w ie te j u m o w y Z w ią z e k Ra l 9^ c ki do sta rczy Polsce w la ta c h u ~~ 1956 w sze lkie g o ro d z a ju W żeń p rz e m y s ło w y c h , a w
szczególności u rządzeń d la n o w e j w ie lk ie j h u ty , n a s tę p n ie urzą d ze n ia energetyczne, u rzą d ze n ia dla fa b r y k chem icznych, dla p rz e m y s łu m eta lo w e g o , w łó k ie n n ic z e g o i in n y c h oraz u rz ą d z e n ia d la o d b u d o w y m ia s t i p o rtó w .
P o d k re ś lć tu n a le ż y przede w s z y s tk im w ysokość udzielonego k re d y tu , P o lska a n i w o kre sie m ię d zyw O je n n ym , a n i po w o jn ie ta k w y s o k ie g o k re d y tu od n ik o g o n ie o trz y m a ła . D ru g ą cechą tego k r e d y tu je s t je g o w y łą c z n y c h a ra k te r in w e s ty c y jn y . K r e d y ty , k tó r e do tychczas o trz y m y w a liś m y po w o j
n ie b y ły p rz e w a ż n ie k o n s u m p c y jn e i ta k ie b y ły ró w n ie ż p ra w ie w szyst k ie p o ż y c z k i, za cią g nię te w okresie m ię d z y w o je n n y m . K r e d y t k o n s u m p c y jn y u za le żn ia je d y n ie d łu ż n ik a od w ie rz y c ie la i w s z y s tk ie ko rz y ś c i daje w ie rz y c ie lo w i, k r e d y t in w e s ty c y jn y u ła tw ia k re d y to b io r
c y u s a m o d z ie ln ie n ie się go sp o d a r
cze. Z re sztą p o ż y c z k i, ja k ie -z a c ią - g n ę liś m y p rz e d w o jn ą , n a w e t je den z p rz e d w o je n n y c h m in is tró w s k a rb u , B y rk a , n a z w a ł p u b lic z n ie w S e jm ie , „p a r s z y w y m i“ . A le i to o k re ś le n ie w ła ś c iw ie n ie je s t dosta teczne. S ły n n a p o życzka U lle n o w - ska d la in w e s ty c ji m ie js k ic h , a dm i n is tro w a n a p rze z sa m ych w ie rz y c ie li, z a w a rta b y ła na ta k lic h w ia r
s k ic h w a ru n k a c h , że n a w e t w ó w czesnej rze c z y w is to ś c i trz e b a h y lo zre zyg n o w a ć z w y k o rz y s ta n ia je j w całości, w za g ospodarow aniu m ia s t n ie dała ża d n ych re z u lta tó w i pozostaw iła, n a m w s p a d ku ty lk o d o tk liw e d łu g i.
O prócz tego w ie lk ie g o k re d y tu in w e s ty c y jn e g o P o ls k a o trz y m a ła jeszcze na k r e d y t d alszych 200.000 to n zboża, a poza ty m o m ó w io n o w M o s k w ie s p ra w y zw iązane z p rz y p a d a ją c ą P olsce w r. 1948 czę ścią n ie m ie c k ic h re p a ra c ji.
W s z y s tk ie te u m o w y gospodar
cze w w y s o k im s to p n iu p rz y c z y n ią sie do w zm o że n ia u nas te m p a od
b u d o w y , a o czyw iście n ie o d b iją się u je m n ie na ro z w o ju naszego h a n d lu zagranicznego z in n y m i p a ń s tw a m i. N a o d w ró t, u m o w y te p rz yśp ie sza ją c naszą o d b u d o w ę go spodarczą s tw a rz a ją n o w e m o ż liw o ści d la naszego zagranicznego eks p o rtu i im p o rtu .
J u ż z tego pobieżnego ze sta w ie n ia w id a ć , ja k w ażne i ja k d o n io słego znaczenia s p ra w y i z ja k ą ko rzyścią d la P o ls k i zo s ta ły z a ła tw io ne w M o s k w ie . Po p rz e p ro w a d z o n y c h w M o s k w ie ro zm o w a ch i za
w a rty c h u k ła d a c h , p o z y c ja P o ls k i p o lity c z n a i gospodarcza u le g ła dalszem u w z m o c n ie n iu . St. M .
Po upljjmie trzech lat
Ś!qsk kontynuuje otensy
Pomyślny wynik rokowań
o odszkodowanie dla przemysłowców belgijskich
O
S T A T N IE d n i sty c z n ia 1945 r.p rz y n io s ły w y z w o le n ie szere gu m ia s t Śląska. W d n iu 25 w y z w o lo n e zo sta ły G liw ic e , 26 — Z abrze 27 — Sosnowiec, B ędzin, D ą b ro w a G ó rn icza , 28 w re szcie ce n tra ślą skiego życia gospodarczego: K a to w ice , C h o rz ó w i B y to m .
. Szybkość z w y c ię s k ie j o fe n s y w y o c a liła k lu c z o w e z a k ła d y p rz e m y s ło w e p rze d d ro b ia z g o w o o p ra co w a n y m zniszczeniem . N ie m a l naza ju t.rz po p rz e w a le n iu się dzia ła ń w o je n n y c h k o m in y zaczęły d y m ić — Ś ląsk p rz y s tą p ił do n o w e j o fe n s y w y , do w a lk i o ja k n a jw y ż szą i 'ja k n a jle p szą p ro d u k c ję .
D ziś, w trz e c ią ro czn icę w y z w c le n ia śląskiego o k rę g u p rz e m y s ło wego, m ożem y ju ż podsum ow ać n a jw a ż n ie js z e osiągnięcia. O dbudc w a i p rz e b u d o w a gospodarcza k ra ju p o d ję ta została w w a ru n k a c h b a rd z o c ię ż k ic h ; w w iększości za
k ła d ó w p rz e m y s ło w y c h p rz e ję ty c h p rze z p a ń s tw o b ra k ło p o d s ta w o w y c h m aszyn i n a rzę d zi, in n e b o r y k a ły się z tru d n o ś c ia m i w y n ik a -
! ją c y m i z b ra k u s u ro w c ó w , w i n n y c h w re szcie n ie s ta ło w y k w a lif i k o w a n y c h : k a d r — szeregi lu d z k ie p rz e trz e b iła e k s te rm in a c y jn a p o l it y k a o k u p a n ta .
P ra cę trze b a b y ło zacząć od p o cz ą tk u . U p a ń s to w ie n ie k lu c z o w y c h g a łę zi p rz e m y s łu n ie ro z w ią z y w a łc a u to m a ty c z n ie zagad n ie n ia p ro d u k c ji: należało w y s z k o lić zastępy
W M in . S k a rb u zakończono ro k o w a n ia pom ię dzy prze dstaw icie lam i, rz ą d u polskie go a k o n s o rc ju m prze m y s ło w c ó w b e lg ijs k ic h na te m a t odszkodow ań za in te re s y b e lg ijs k ie w Polsce, d o tk n ię te usta w ą o n a c jo n a liz a c ji.
¡W w y n ik u r o z m ó w jz ó s ta ł podpj-^
s a n y w W arszaw ie k o ń c o w y p ro to k ó ł, k tó r y p rz e w id u je glob aln e od
szkodow anie w postaci do staw w ę gla po lskie go .dla B e lg ii, pod w a r u n k ie m .u d z ie le n ia Polsce k r e d y tó w na ro zb u d o w ę p rze m ysłu .
P ro to k ó ł u s ta lił ogólne zasady po ro zu m ie n ia . Szczegółowe ro z p ra co w a n ie s tro n y te c h n ic z n e j do staw y w ę gla , ja k ró w n ie ż do s ta w in w e s ty c y jn y c h oraz w a ru n k ó w u d zie
le n ia k re d y tó w przez stronę b e lg ij
ską n a stąpi po p rz e p ro w a d z e n iu ro k o w a ń o c h a ra k te rz e te ch n iczn ym .
Nowy transport zbrodniarzy niemieckich w drodze do Polski
„W. i t y f i h ^ ę ł n i f ^ , — , ja k in fo r r n u - -fą —zr--Berlina —» od jćcłzie do P o ls k i tra n s p o rt z 12 n ie m ie c k im i z b ro d n ia rz a m i w o je n n y m i ze s tre fy tr a n c u s k ie j oraz jeden tra n s p o rt z -ł z b ro d n ia rz a m i n ie m ie c k im i ze s tre f y ra d z ie c k ie j.
Przyjęcia w M. 9L Z.
M in . M o d z e le w s k i p r z y ją ł w d n iu 27 bm . am basadora W ie lk ie j B r y tanii, S ir D o na lda S t. C la ir C a m e
ra.
.n o w y c h fa ch o w có w , z a in w e s to w a ł m ilia r d y na u ru c h o m ie n ie w szyst
k ic h za k ła d ó w , w w ie lu w y p a d k a ch o d tw o rz y ć s k o m p lik o w a n e procesy w y tw ó rc z e .
O fe n s y w a gospodarcza postępuje ró w n ie szybko, ja k ta, k tó ra , trz y la ta te m u p rz y n io s ła m ia s to m ślą s k im w olność. W p ie rw s z y m ro k u w y d o b y c ie w ę g la w y n io s ło 27,3 m i lio n a ton,, w r. 1946 ju ż 47,2 m ilio na, a ro k 1947 z a m k n ię to c y fr ą 59,1 m ilio n a to n w y d o b y c ia , p rz e k ra czając p la n ro c z n y o 1,6 m ilio n a ton.
C y fr y pow yższe n a b ie ra ją w ła ściw e j w y m o w y , g d y się je zestaw i z c y fr a m i w y d a jn o ś c i. W r. 1945 d zie n na w y d a jn o ś ć na jednego gór n ik a w y n o s iła p rz e c ię tn ie 743 k g (m a j — 613, g ru d z ie ń — 873), pod ko n ie c zaś ro k u 1947 osiągała ju ż 1.180. P o ró w n a n ie c y fr w y d o b y c ia i w y d a jn o ś c i d a je obraz w k ła d u , ja k i do w a lk i o p ro d u k c ję w n o si czło w ie k p ra c y fiz y c z n e j.
D ru g i k lu c z o w y p rz e m y s ł Ś lą ska — h u tn ic tw o n o tu je podobne sukcesy. P ro d u k c ja s ta li s u ro w e j w zro s ła tu z 495.029 to n w ro k u 1945 do 1.479.081 to n w r. 1947, su r ó w k i — z 228.249 to n do 867.522 w y ro b ó w w a lc o w a n y c h — i 331.510 do 1.090.972 to n .
W y n ik i trz e c h la t p ra c y p rz e m y słu śląskiego w p e łn i p o tw ie rd z a ją realność k u rs u n a o d b u d o w ę '«
w ła s n y c h siła ch . (d)
Mikoiajczykowska grana szniegowska
przed sadem
P rze d W o js k o w y m Sąętem w O l
s z ty n ie rozpoczęła się w d n ! a 27 bm . ro z p ra w a p rz e c iw k o d z ia ła czom m ik o ła jc z y k o w s k ie g o PSD k tó r z y na te re n ie w o j. o ls z ty ń s k ie go u p r a w ia li ak c ję szpiegow sko- w y w ia d o w c z ą .
> N h .J ą jtfie o s k a rż ()p y 'c h z ą s .i.e d li:, F ra n c is z e k K a lin o w s k i —• s e k re
ta rz w o je w . zarządu P S L w O l
s z ty n ie , L u d w ik B ore k, Bolesław' S z a fa rz y ń s k i, Jó ze f M a lin o w s k ', Z y g m u n t W iś n io rz , S ta n is ła w D e
k a . S ta n is ła w H a rk o t. M ic h a ł W a- w ry c h , Jan L a c h o w s k i, E d w a rd K a jd ry ś , Janusz K ra s u c k i oraz' J an R o m a n o w s k i.
O s k a rż e n i z b ie ra li w iado m ości, o u z b ro je n iu i d y s lo k a c ji W ojska
W „Bibliotece Romansów i Powieści“ « j « *
najlepsze utwory pisarzy polskich i obcych!
V( ¡u i numer« d e zlecon ej Zł. 4 0 .- P renum eratę przyjm ują urzędy pocztoweC e n a t o m i k u S O « l o t y c l i
£ powodu stulecia »Halki «
llle w a ¿ M o n iu s z k o s tw o rz y ł re d a k c je „ H a lk i“ , p rz e to m oż p. “ chodzić d w a je j ju b ile u sze , ię 6n,vsza re d a k c ja s ta n o w iła ope 12 niWu.ak to w ą , z a w ie ra ją c ą ty lk o L ib r e tto w e d łu g „G o dzi,^. W. W ó jc ic k ie g o n a p is a ł W lo ką« 161,2 W o ls k i. Z ta k u ję tą „ H a l- Z * * * * * * M o n iu s z k o w r. 1847
^ ła ia ' do W a rsza w y, prze d sta - Pai’ty tu r ę d y r e k c ji T e a tru e?as le®0' k tó r a sk ła d a ła się w ó w - ka * dw óch d y re k to ró w : P ola- eha j;0inasza N id e c k ie g o i W łó ko 27" Jana Q u a ttrin ie g o . M o n iu s z - tyrr, any ,tu ju ż b y ł, gdy r o k przed
$ta-ty.,a ^ i ś le 12 w rz e ś n ia 1846 w y - fię'« T eatz W ie lk i jego „L o te - k tó ra w y k o n a n a b y ła z a le -
“ bie(.n -Cztó ry ra z y . M im o ró żn ych hiugg.,1? d w u a k to w a op e ra M o - k o ^ ó 1 n ie została w y k o n a n a rze- op0tl(J 2 , w in y Q u a ttrin ie g o , k tó r y
^¡iW ianfu m ’ ai Prz e c iw k o Jej w y -
% a tt? n° d z i® 0I-zec, czy is to tn ie Jako 1111 k y ł g łó w n y m w in o w a jc ą .
iw : — ___ : _ i •
w a ł z N ic o la im , gdzie też w y s ta w i ł sw ą operę. G łó w n y „ z ły d u c h “ o p o z y c ji p rz e c iw k o p o ls k ie j m u z y ce p ra w d z iw ie narodowej., uczeń H u m m la i C h e ru b in ie g o , k r a k o w ia n in F ra n c is z e k M ir e c k i (1791—
1862), k tó re g o dzieła w y d a w a ł sam R ic o rd i, a o p e ry grane b y ły n a w e t w m e d io la ń s k ie j „S c a li“ , b y ł n a j
ja s k ra w s z y m w z o re m P olaka , n ie uznającego m u z y k i p o ls k ie j. P isa ł on w y łą c z n ie w ów czesnym s ty lu w ło s k im . On to w r. 1822 n a p is a ł
„C y g a n ó w “ , a w r. 1845 o p e re tk ę
„N o c le g w A p e n in a c h “ w e d łu g F re d ry . Do obu ty c h d z ie ł n a p is a ł m u z y k ę ró w n ie ż i M on iu szko, ale p i
sał ją te k s te m p o ls k im i m u z y k ą o c h a ra k te rz e p o ls k im . Już ty tu ło w a k a r ta „N o c le g u “ M ire c k ie g o
b rz m i: „U n a n o tte n e g li A p p e n in i.
O pera b u ffa in due a tti. P aro le del s ig n o r ęonte F re d ro , m usica del m ae stro M ir e c k i“ .
M ir e c k i pod k o n ie c życia p r z y b ie ra ł coraz ag resyw nie jszą po sta
wę w obec n a c jo n a lis ty c z n y c h p rą d ó w w m uzyce p o ls k ie j. O g ło s ił n a w e t p a m fle t, w y d a n y w Pradze u R o h lic k a i Sieversa gdzie ni. i.
pisze: „J u ż od c h w ili, w k tó r e j P o
la c y u r o ili sobie być k o m p o z y to ra m i m a ły m kosz(tem n a u k i, p r z y b ra li. ideę tw o rz e n ia rfiu z y k i n a ro - , do w e j, ro d z im e j, ta m u z y k a nie ma w n ic z y m naśladow ać ani w ło s k ie j..
. . ___ ____ __ an i n ie m ie c k ie j, ale zasadzona na t f i zaw is tn y , n iż u ta le n to w a - j śpiew ach lu d u naszego (a n tim u z y -
tó ry w W ie d n iu w s p ó łp ra c o * ' kalnego) m a służyć za tło do wz-nio cZę] jp ^d zo zie m ie c m u s ia ł się ra -
I n' a zaś u ra b ia n a b y ła dotąd z o p in ią k ra jo w ą , ta 0s-ta J . iczyć
tak przez P olskich m u z y k ó w , sk i6j ®ieP io nych w tw órczo ści w ło
^ I s k i 26 Wszelk ie cechy na rod ow e t 'a k Ve Uważ a li n ie m a l za szoking.
*ykę ’'2a§ ra n ic z n ie “ p o jm o w a ł m il
k i p,°lską jeszcze K u r p iń s k i, ta k t>ard2j°',.rnow al ią i N id e c k i, m u z y k
słyeh ko m p o z y c y j... W szystko to je s t skoczne, albo n u d n o sm utne, albo dzikie ... U s iłu je m y ń a jn ie m e - Io d y jn ie js z e ś p ie w k i lu d u naszego bra ć za m o ty w a do oper, do s y m fo n ii! ! D o ką d P olacy trw a ć będą w przesądzie s tw o rz e n ia ja k ie jś m u z y k i ro d z im e j i będą c h c ie li na śpiew ach po zio m ych, m o n o to n n y c h , n ie w o ln ic z ą sm ętnością tch n ą cych , zasadzać sw ą m uzykę, ceła E u ro pa za b a rb a rz y ń s k ic h w e źm ie ich
„s k ła d a c z ó w " n u t. a n ie ' za k o m po z y to ró w ... Dość rz u c ić o k ie m na te n ogrom a rc y d z ie ł w ło s k ic h , n ie m ie c k ic h , a n a w e t fra n c u s k ic h , aby uczuć i prze kon ać się o nicości naszej m u z y k i nędznej,, p o z b a w io nej w s z e lk ie j h a rm o n ii i m e lo d ii“ . W ta k i o to sposób b r o n iły się o s ta tn ie „tw ie rd z e G re n a d y “ przed n o w y m p rą de m w m uzyce, n a c jo n a liz m e m m uzyczn ym , re p re z e n to w a n y m w ła ś n ie przez M oniuszkę,
k tó r y o d w a ż y ł się n a w e t pisać m u z y k ę do ty c h sam ych te k s tó w , co
„m a e s tro M ir e c k i“ .
W y s tą p ie n ie M o n iu s z k i z „ H a l
k ą “ b y ło z e tk n ię c ie m się m io d e j a w a n g a rd y z zestarzałą ju ż a r ie r
gardą m uzyczną i pod ty m w y łą c z n ie k ą te m na le ży spoglądać na f a k t że sto la t tem u. d n ia 2 s ty cznia 1848 r. w y k o n a n o po raz p ie r
■wszy d w u a k to w ą „H a lk ę “ n ie w W arszaw ie, lecz w zacisznym W il
n ie i to n a w e t nie w fo rm ie sce
niczne j, lecz na estradzie sali M il
le ró w . Ten fa k t „tru d n e g o począt
k u “ podnosi ty lk o h is to ry c z n e z na
czenie „ H a lk i“ ja k o pierw sze i na
szej o p e ry n a ro d o w e j i należv go ty m d o b itn ie j p o d k re ś lić .
S k o ro ś m y p rz e d s ta w ili uzasad
n io n e z u p e łn ie „m ło d z ie ń c z e “ p e ry p e tie s tu le tn ie j ju b ila t k i, s p ó jrz m y
na dalsze je j, ja kże ju ż chw ale bn e dzieje.
D n ia 16 lu te g o 1854 została ona j w y k o n a n a 'w W iln ie p ie rw s z y raz na scenie z R o s tk o w s k ą i K le c z y ń - s k im w ro la c h g łó w n y c h .
W ie lk i t r iu m f „ H a lk i“ , w y s ta w ie n ie je j w re szcie w d n iu 1 sty c z n ia 1858 r. w W arszaw ie będzie za 10 la t pow odem do nowego ju bileu szu, a m ia n o w ic ie n ie ty lk o p re m ie ry w a rs z a w s k ie j, ale i pierw szego w y k o n a n ia w d ru g ie j ju ż, 4 -a k to w e i re d a k c ji, w ja k ie j znam y ją do dziś. D y ry g o w a ł tą p re m ie rą tenże Q u a ttr in i z ta k im en tuzja zm em i pie ty z m e m , że aż p rz y k ro posądzać go o ty le z łe j w o li przed stu la ty . N id e c k ie g o ju ż nie było. O pozycja osłabia. Na p re m ie rz e ś p ie w a li:
R iv o li. Q u a ttrin io w a .. D o b rs k i, T ro - szel i Ż ó łk o w s k i. R e żysero w ał L e o p o ld M a tu s z y ń s k i. W ty m ż e ro k u gra no „H a lk ę “ 36 razy. S łu c h a ł jej w ó w czas i B iilo w i sam L is z t. W d w a la ta pó źniej, 1.1.1860 r., osią
gnęła 50 prze d sta w ie ń . Za życia doczekał się M on iu szko w W arsza
w ie 152 p rze dstaw ień (u m a rł w r.
1872), lecz n ie doczekał się w y d ru k o w a n ia p a r ty tu r y . 300 p rz e d s ta w ie ń osiągnęła 28. V I. 1885 (d y r.
A d a m M ü n ch e im e r). a 9.X I I . 1900 — p rz e d s ta w ie n ie m pięćsetnym d y r y go w a ł E m il M ły n a rs k i. N astępnie rachubę ilo ś c i prze d sta w ie ń z u p e ł
n ie zaniedbano, a obchodzono ty lk o roczn ice (60 i 75) w a rs z a w s k ie j pre m ip.rv. D n ia 8.X.1935 gra n a b y ła
Olsztynie
P olskiego, spisy a k ty w u d e m o k ra tycznego p a r t ii p o lity c z n y c h i t. p.
N ie k tó rz y z o ska rżon ych b y lf s k o m p ro m ito w a n i w o k re s ie o k u p a c ji h itle ro w s k ie j. B o le s ła w Sza
fa rz y ń s k i b r a ł u d z ia ł w s p ó ln ie z p o lic ją g ra n a to w ą w za b ó jstw a ch
■obywateli'- • potófefch- - ńftnodowośoi żv d o w s k ie j, oskarżony W iś n io rz Z y g m u n t b y ł w czasie o k u p a c ji t ł u m aczem ż a n d a rm e rii n ie m ie c k ie j w B usku .
O s k a rż e n i p rz y z n a ją się do za*
rz u c a n y c h im c z y n ó w i zeznają, że w iado m ości prze z n ic h p rz e k a zy w a n e b y ły w y k o rz y s ty w a n e przez P S L na ,.fo ru m p a r ty jn y m " , n ie k tó re zaś p rz e k a z y w a n o za g r a n i
cę za p o ś re d n ic tw e m je d n e j z am basad.
O skarżon y B o re k s tw ie rd z a , że na. k o n fe re n c ja c h s tro n n ic tw a za
rzuca no M ik o ła jc z y k o w i, że c h o d rt sam do ambasad i n ie w p ro w a d z a ta m żadnego z czło nkó w . M ik o ła j
c z y k o d p o w ia d a ł, że n ie chce m ieć ś w ia d k ó w .
podobno ty s ią c z n y raz, lecz bez żad nych uroczystości (d y r. A . D o ł- życki).
Poza W arszaw ą „ H a lk a “ została, w y s ta w io n a na zie m ia ch p o ls k ic h w na stępu ją cej k o le jn o ś c i: K ra k ó w , 28.XI.1866 .p o d d y r. S ta n is ła w a D u n ie c k ie g o (w obecności M o n iu s z k i), L w ó w , 17.I I I . 1867 pod d y r.
H óssliego i Poznań, 8.III.1873 pod d y r. S tefana K rzyszko w skie g o .
Za g ra n ic ą p ie rw sza w y s ta w iła
„H a lk ę “ P raga 3.III.1868 pod d y re k c ją samego S m etany, k tó r y spro s to w a ł k ilk a b łę d ó w w je j p a r ty
turze. W r. 1870 M on iu szko oso bi
ście d y ry g o w a ł p re m ie rą w P ete rs
b u rg u , w k w ie tn iu 1889 w y k o n a n o , H a lk ę “ W Rydze, w r. 1892 na w y s ta w ie w ie d e ń s k ie j pod d y r. H. J a re ckie g o z M yszugą w r o li J o n tk a , w r. 1903 w N o w y m J o rk u (Thea- tre D a rk e rt), w 1905 w M e d io la n ie , w p a ź d z ie rn ik u 1933 w B e rn ie (d y r.
K u r t R o th e n b iih le r, re żyse ro w a ł i ro lę J o n tk a k re o w a ł W. B regy), w r 1934 w y k o n a n a została w H a m b u rg u , w lis to p a d z ie 1936 w B e r
lin ie (d y r. L e o Blech), w 1938 w Chicago...
N ie śm iem ju ż dłuże j nużyć C zy
te ln ik a d a ta m i i c y fra m i (i ta k d u żo ich opuszczam), k tó re mogą naj le p ie j u w id o c z n ia ć dość dokładns h is to rię w ie lk ie j sła w y naszej ju b ila tk i.
Zapew ne, ma ona nie je d n ą w a dę. ale i ty le n ie z w y k ły c h zalet, że m im o sw ych stu la t w c ią ż jesi osto ią naszych re p e rtu a ró w o p e ro w y c h ja k o p ra w d z iw y k le jn o t p o l
s k ie j m u z y k i narodow ej.
M A R IA N B O R Z Ę C K I
