Strona 1
Program profilaktyki na lata 2011 – 2015 Rok szkolny 2011/2012
Swi ebodzi ce
‘
PROGRAM PRFILAKTYKI NA LATA 2011-2015 ROK SZKOLNY 2011/2012
Zespół Szkół Ogólnokształcących w Świebodzicach
tel. (0 74) 66 50 952 58-160 Świebodzice ul. Marii Skłodowskiej-Curie 9 fax. (0 74) 66 50 953 email: loswiebodzice@wp.pl www.loswiebodzice.net
Strona 2
Program profilaktyki na lata 2011 – 2015 Rok szkolny 2011/2012
Podstawa Prawna:
1. Konstytucja RP - Art. 72.
2. Konwencja o Prawach Dziecka – Art. 3, 19, 33.
3. Ustawa o systemie oświaty z dnia 7 września 1991 roku (z późniejszymi zmianami) – Rozdz. I Art. 1, 4, 31, 39.
4. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 27 lutego 2002 roku w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. Nr 51; poz.446)
5. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 roku w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. Nr 61 z 19 czerwca 2001r.; poz 624)
6. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2002 roku zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. Nr 10; poz. 96)
I. Diagnozowanie środowiska:
1. Narzędzia badawcze, dzięki którym dokonano diagnozy środowiska:
a) obserwacja zachowania uczniów b) rozmowy z rodzicami i uczniami c) wywiad z pedagogiem szkolnym
d) wywiady z wychowawcami klas, nauczycielami i personelem szkoły e) analiza frekwencji
f) analiza dokumentacji indywidualnej uczniów
g) analiza ankiet ewaluacyjnych poprzedniego programu
Zgodnie z przeprowadzonymi obserwacjami, wywiadami z rodzicami, nauczycielami w szkołach ponadgimnazjalnych dominującymi zagrożeniami są: niepowodzenia szkolne, przemoc - impulsywność, wandalizm, wulgaryzm, problemy zdrowotne – brak właściwego odżywiania się, zaburzenia natury psychicznej (zaburzenia nastroju, depresje, zaburzenia jedzenia, nerwice),
Strona 3
Program profilaktyki na lata 2011 – 2015 Rok szkolny 2011/2012
uzależnienia - alkohol, narkotyki, i in., przynależność do patologicznych grup rówieśniczych, ryzykowne zachowania seksualne, przestępczość (włamania, kradzieże, rozboje), zaburzone relacje z rówieśnikami i rodziną. W środowiskach uczniów szkół ponadgimnazjalnych ponadto obserwuje się zagrożenia tkj.: stagnacja ekonomiczna, utrata pracy i zarobków, rodziny dysfunkcyjne zdezintegrowane, rodziny uzależnione od alkoholu, przemoc w rodzinie, rodzina maltretująca dzieci, rodziny z zaburzeniami psychicznymi, rodziny zaniedbane, niewydolne wychowawczo, problemy zdrowotne (brak właściwego odżywiania), brak zainteresowania problemami dziecka, zaburzona więź emocjonalna z dzieckiem.
Z badań pilotażowych przeprowadzonych wśród uczniów i nauczycieli Liceum w czerwcu 2011 r. wynika, że dominującymi problemami zdaniem uczniów są wagary, brak motywacji do nauki, uzależnienie od komputerów, palenie papierosów, nieumiejętność radzenia sobie ze stresem, nietolerancja, trudności w kontaktach z rówieśnikami, brak zainteresowania rodziców.
Wymienione problemy znajdują potwierdzenie w wynikach badania przeprowadzonego wśród nauczycieli. Dominujące problemy zdaniem nauczycieli to duża absencja, brak motywacji do nauki, uzależnienie od komputera, rozwody, nieumiejętność radzenia sobie ze stresem, trudności w kontaktach z rówieśnikami, niewydolność wychowawcza rodziców. Wobec intrygujących wyników badań pilotażowych oraz zmienności problemów i samych uczniów sugeruje się coroczne przeprowadzanie badań w miesiącu grudniu, by drugi semestr był czasem na wzmożenie reakcji na aktualne problemy uczniów oraz zaplanowanie konkretnych działań na rok następny.
II. Zachowania ryzykowne:
1. Zebrane materiały pozwoliły wyłonić następujące zachowania ryzykowne:
- absencja uczniów na zajęciach edukacyjnych - możliwość uzależnień
- rozwój poprawnych relacji w szkole
- brak znajomości zasad zdrowego stylu życia - nieumiejętność radzenia sobie ze stresem - agresja, przemoc, przestępczość
Strona 4
Program profilaktyki na lata 2011 – 2015 Rok szkolny 2011/2012
III. Spodziewane efekty
1. Szkoła jest uważana za bezpieczną przez rodziców i uczniów.
2. Biblioteka zaopatrzona jest w materiały dotyczące prowadzenia godzin wychowawczych.
3. Szkoła posiada stały kalendarz zajęć profilaktycznych.
4. Uczniowie i ich rodzice mają możliwość korzystania z pomocy profesjonalnych instytucji i są tego świadomi.
5. Nauczyciele chętnie poszerzają swoją wiedze na temat rozwoju współczesnej młodzieży.
6. Uczniowie biorą udział w codziennym życiu szkoły, angażują się we wszelkie działania inicjowane przez kadrę.
7. Liczba wagarów maleje.
8. Klasy pierwsze szybko adaptują się do nowego środowiska i odnoszą sukcesy w nauce.
9. Uczniowie integrują się podczas inicjowanych akcji kulturalnych (wypracowują zasady współżycia i tolerancji).
10. Uczniowie wyposażeni są w wiedzę z zakresu profilaktyki ( są świadomi zagrożeń wynikających z sięgania po środki zmieniające świadomość)
11. Uczniowie znają zasady zdrowego trybu życia.
12. W szkole panuje atmosfera zaufania oraz wzajemnej pomocy.
13. Uczniowie mają możliwość pracować nad swoją postawą w szkole i są do tego motywowani.
IV. Profilaktyczne działania szkoły mające na celu eliminację wyodrębnionych problemów 1. Doskonalenie umiejętności i pogłębianie wiedzy nauczycieli i wychowawców klas oraz
pedagoga szkolnego w zakresie prowadzenia działań profilaktycznych
2. Współpraca z samorządem uczniowskim i włączenie go w realizację programu wychowawczego
3. Systematyczne organizowanie zajęć profilaktycznych przez pedagoga szkolnego i wychowawców klas dla uczniów
Strona 5
Program profilaktyki na lata 2011 – 2015 Rok szkolny 2011/2012
4. Pedagogizacja rodziców- przekazywanie wiedzy na temat zagrożeń, włączanie ich w życie szkoły
5. Współpraca z policją i strażą miejską – natychmiastowe informowanie o problemach uczniów oraz o zagrożeniach płynących z położenia szkoły
6. Współpraca z władzami miasta w zakresie pomocy materialnej dla uczniów
7. Współpraca z poradnią psychologiczno-pedagogiczną w zakresie kierowania uczniów ze specjalnymi trudnościami w uczeniu się oraz z trudnościami wieku dojrzewania
8. Zaproponowanie uczniom ciekawych możliwości spędzania wolnego czasu w szkole 9. Zachęcanie uczniów do udziału w różnorodnych akcjach na rzecz szkoły i środowiska-
działania wolontariackie i charytatywne.
10. Bezpośrednia ingerencja każdego z pracowników szkoły w zakresie dbania o poziom kulturalny uczniów
11. Wprowadzenie korekt do statutu szkolnego pozwalających na skuteczniejsze egzekwowanie wymaganych form zachowań uczniów
12. Ewaluacja programu wychowawczego
Ewaluacja.
Każde warsztaty zorganizowane dla uczniów przez osoby zewnętrzne powinny zostać poddane ewaluacji całościowej lub częściowej za pomocą krótkiej ankiety skierowanej do uczniów i rozmowy z wychowawcą. Monitorowane powinno być występowanie zachowań ryzykownych poprzez bieżącą obserwację nauczycieli, wychowawców i psychologa oraz coroczne badania ankietowe przeprowadzane w miesiącu grudniu i czerwcu. Corocznie należy również składać sprawozdania z realizacji konkretnych podpunktów programu profilaktyki przez osoby odpowiedzialne. Za bieżącą ewaluację programu profilaktyki odpowiedzialny jest pedagog. Wychowawcy zobowiązani są do sporządzenia raportu dotyczącego ilości i tematyki przeprowadzonych godzin wychowawczych, natomiast pedagog szkolny zobowiązany jest do sporządzenia raportu dotyczącego ilości i tematyki przeprowadzonych godzin wychowawczych oraz programów profilaktycznych na podstawie raportów wychowawców.
strona 1 z 12
Program profilaktyki na lata 2011-2015 Rok szkolny 2011
Kierunki działań profilaktycznych i interwencyjnych Harmonogram działań
1. Zapobieganie absencji uczniów
Cel szczegółowy: zwiększenie frekwencji i podniesienie wyników w nauce Formy realizacji: Osoby odpowiedzialne: Termin realizacji:
Kontrola frekwencji i wyników w nauce uczniów i szybka interwencja w razie potrzeby
Indywidualne
rozmowy z uczniami niesystematycznie uczęszczającymi na zajęcia lekcyjne i ich rodzicami.
Konsekwentne przestrzeganie programu poprawy frekwencji
Wychowawca, pedagog
Wychowawca, pedagog
Wychowawca, pedagog
cały rok szkolny
cały rok szkolny
cały rok szkolny
2. Profilaktyka uzależnień
Cel szczegółowy: zmniejszenie ryzyka uzależnień od alkoholu Formy realizacji: Osoby odpowiedzialne: Termin realizacji:
Rozmowy z uczniami na godzinach
wychowawczych (o skutkach spożywania alkoholu w okresie dorastania; kulturze picia z uczniami pełnoletnimi; o
objawach uzależnienia;
o zapisach w Statucie Szkoły);
Warsztaty
profilaktyczne nt.
uzależnień od alkoholu.
Wychowawca, pedagog
Wychowawca, pedagog
październik
październik
strona 2 z 12
Program profilaktyki na lata 2011-2015 Rok szkolny 2011
Konsultacje
indywidualne wobec osób prezentujących zachowania
ryzykowne;
Przekazywanie informacji o
instytucjach, miejscach pomocy dla rodziców i uczniów borykających się z trudnościami;
pedagog
pedagog
cały rok szkolny
cały rok szkolny
2. Profilaktyka uzależnień
Cel szczegółowy: zmniejszenie ryzyka uzależnień od nikotyny Formy realizacji: Osoby odpowiedzialne: Termin realizacji:
Rozmowy z uczniami na godzinach
wychowawczych (o skutkach palenia papierosów);
Lekcja poświęcona skutkom palenia papierosów dla organizmu człowieka;
Aktywny udział uczniów w
ogólnopolskiej akcji
„Dzień bez papierosa”;
Podejmowanie
inicjatyw społecznych promujących
niepalenie (np. Mam haka na raka);
Promowanie wewnątrzszkolnej mody na niepalenie zorganizowanie konkursu miedzy klasowego na reklamę społeczną „Moda na niepalenie”
wychowawcy klas
nauczyciel biologii, chemii
Pielęgniarka szkolna
wybrani nauczyciele
Pedagog, opiekun SU
październik
październik
31 maja
cały rok szkolny
maj
strona 3 z 12
Program profilaktyki na lata 2011-2015 Rok szkolny 2011
2. Profilaktyka uzależnień
Cel szczegółowy: zmniejszenie ryzyka uzależnień od narkotyków Formy realizacji: Osoby odpowiedzialne: Termin realizacji:
Konsultacje
indywidualne wobec osób prezentujących zachowania
ryzykowne;
Warsztaty
profilaktyczne nt.
uzależnień od narkotyków (dopalaczy) Przekazywanie informacji o
instytucjach, miejscach pomocy dla rodziców i uczniów borykających się z trudnościami;
pedagog, wychowawcy klas
pedagog, zaproszeni goście
Pedagog, wychowawcy klas
Cały rok
listopad
cały rok
2. Profilaktyka uzależnień
Cel szczegółowy: zmniejszenie ryzyka uzależnień od komputera i telefonów komórkowych
Formy realizacji: Osoby odpowiedzialne: Termin realizacji:
Rozmowy z uczniami na godzinach
wychowawczych oraz technologii
informacyjnej (o przyczynach,
objawach uzależnienia i negatywnym
wpływie na relacje z ludźmi)
Konsultacje
indywidualne wobec osób prezentujących zachowania
ryzykowne
wychowawcy klas, nauczyciel informatyki
pedagog, wychowawcy
listopad
cały rok
strona 4 z 12
Program profilaktyki na lata 2011-2015 Rok szkolny 2011
Przekazywanie informacji o
instytucjach, miejscach pomocy dla rodziców i uczniów borykających się z trudnościami;
Kampania
„Fonoholizm”
pedagog, wychowawcy
pedagog, wychowawcy
cały rok
marzec
3. Poprawne relacje w szkole
Cel szczegółowy: Rozwijanie umiejętności pozytywnej komunikacji między ludźmi Formy realizacji: Osoby odpowiedzialne: Termin realizacji:
Prezentowanie pozytywnej komunikacji z uczniami oraz konstruktywnych sposobów
rozwiązywania konfliktów;
Rozmowy na godzinach
wychowawczych w odpowiedzi na trudności
komunikacyjne i konflikty w klasie oraz z nauczycielami, warsztaty tematyczne;
Warsztaty integracyjne dla klas I;
Warsztaty rozwijające umiejętności
komunikacji interpersonalnej i rozwiązywania konfliktów
Sztuka asertywności - warsztaty
dyrekcja i nauczyciele
wychowawcy klas, pedagog
pedagog, wychowawcy
pedagog, wychowawcy
pedagog, wychowawcy
cały rok szkolny
cały rok szkolny
wrzesień
listopad
listopad
strona 5 z 12
Program profilaktyki na lata 2011-2015 Rok szkolny 2011
3. Zdrowy styl życia
Cel szczegółowy: Propagowanie zdrowego sposobu odżywiania Formy realizacji: Osoby odpowiedzialne: Termin realizacji:
Warsztaty nt. zaburzeń odżywiania się dla uczniów klas
pierwszych (anoreksja, bulimia, otyłość);
Spotkania z dietetykiem dla uczniów;
Pogadanki nt.
anoreksji, bulimii, otyłości towarzyszące okresowym pomiarom wagi i wzrostu;
Zainteresowanie młodzieży
stworzeniem projektu promocji zdrowych nawyków odżywiania się;
Propagowanie czytelnictwa czasopism
promujących zdrowy tryb życia;
pedagog
pedagog
pielęgniarka
nauczyciel biologii
bibliotekarz
luty
luty
luty
luty
cały rok
Cel szczegółowy: Promowanie dbałości o zdrowie fizyczne i psychiczne Formy realizacji: Osoby odpowiedzialne: Termin realizacji:
Dbałość o właściwy rozwój fizyczny, organizowanie szkolnych imprez sportowych (Dzień Sportu);
Zapewnienie uczniom aktywnego udziału w różnego typu
zawodach sportowych na różnych szczeblach;
nauczyciele w-f
nauczyciele w-f
nauczyciele w-f
cały rok szkolny
czerwiec
cały rok szkolny
strona 6 z 12
Program profilaktyki na lata 2011-2015 Rok szkolny 2011
organizowanie pozalekcyjnych zajęć sportowych;
organizowanie wycieczek pieszych, autokarowych, rajdów;
pogadanki o chorobach XXI wieku: AIDS, nowotwory, zawał serca;
udział w akcji
„Różowa wstążeczka”
– pogadanki nt.
profilaktyki raka piersi i szyjki macicy
aktywne uczestnictwo w ogólnopolskiej akcji
„Dzień Wiedzy o Aids”;
uczenie
alternatywnych form spędzania czasu wolnego;
tworzenie sytuacji sprzyjających rozwojowi
zainteresowań przez organizowanie zajęć dodatkowych oraz kół zainteresowań;
warsztaty wspomagające umiejętność radzenia sobie ze stresem dla uczniów klas maturalnych
nauczyciele w-f
wychowawcy klas
nauczyciele biologii, wychowawcy klas
pielęgniarka, pedagog zaproszeni goście
n-le biologii
wychowawcy klas
n-le przedmiotów;
pedagog
cały rok szkolny
cały rok szkolny
marzec
kwiecień
kwiecień
cały rok szkolny
cały rok szkolny
kwiecień
strona 7 z 12
Program profilaktyki na lata 2011-2015 Rok szkolny 2011
przedwczesna inicjacja seksualna „Włącz ABS” – Absolutnie Bezpieczny Seks Profilaktyka chorób zakaźnych w tym grypa A/H1N1
pedagog, wychowawcy
pielęgniarka
czerwiec
listopad
4. Agresja, przemoc, przestępczość
Cel szczegółowy: Przeciwdziałanie agresji, przemocy i przestępczości.
Formy realizacji: Osoby odpowiedzialne: Termin realizacji:
Warsztaty nt.
odpowiedzialności karnej wśród młodzieży w tym plagiat
Konsultacje (terapia) indywidualne wobec osób z rodzin
nadużywających alkoholu, stosujących przemoc,
dopuszczających się nadużyć seksualnych, zagrożonych
bezrobociem, eurosieroctwem itp.
Współpraca z Centrum Interwencji
Kryzysowej
„Cyberprzemoc”
Pedagog, zaproszeni goście
Pedagog
Pedagog
Pedagog, zaproszeni goście
grudzień
cały rok
cały rok
styczeń