k
1
SPIS ZAWARTOŚC7 TECZKI
\
1-/1- Relacja )o . . 6 , A " Sb
l/2.Dokumenty(sensu stricte) dotyczące osoby relatora 1/3.Inne materiały dokumentacyjne dotyczące delatora II. Materiały uzupełniające relację
III/1.Materiały dotyczące rodziny relatora
III/2.Materiały dotyczące ogólnie okresu sprzed 1939 r.
III/3.Materiały dotyczące ogólnie okresu okupacji (1939-1945) III/4.Materiały dotyczące ogólnie okresu po 1945 r.
III/5. In n e ...
IV. Korespondencja
V. Nazwiskowe karty informacyjne : VI. Fotografie
2
/
3
Z d z is ł a w a C i e ś l i k - u r , 13 c z e rw c a 1927 ro k u w l e ś n i c t w i e S t a r a - Hu
t a k o ło L i p i n e k , w y k s z t a ł c e n i e ś r e d n i e , z a m i e s z k a ł a w B y d g o s z c z y
Motywy p r a c y w ru c h u o p o ru :
U rodzona w p o l s k i e j r o d z i n i e / M atka m o ja b y ł a u c z e s t n i k i e m s t r a j k u s z k o ln e g o w l a t a c h 1 9 06/07 i w o k r e s i e międzywojennym n a l e ż a ł a do Związku U c z e s tn ik ó w S t r a j k u S z k o ln e g o n r , l e g i t y m a c j i 1386, Do chwi
l i ś m i e r c i m i a ł a n a r ę k a c h - i t y l e głowy ś l a d y "b liz n y po b i c i u p r z e z n i e m i e c k i c h n a u c z y c i e l i . O j c i e c w p a ź d z i e r n i k u 1939 r . z o s t a ł wraz
z innym i l e ś n i k a m i a r e s z t o w a n y p r z e z ż a n d a r m e r ię n i e m i e c k ą z ł o ż o n ą z m ie js c o w y c h Niemców i o sa d z o n y w w i ę z i e n i u w Howem n/W ja k o , z a k ł a d n i k , sk ą d p o w r ó c ił w g r u d n i u 1939 r , i wychowana w duchu p a r i o t y c z n y i od p ie r w s z y c h d n i o k u p a c j i b y łam n a s t a w i o n a wrogo do o k u p a n ta . R o d z i
ce moi z w ią z a n i b y l i z ruchem o p o ru j u ż od ro k u 1940,
# , _ ■ m
Od s t y c z n i a 1940 r , p r z e z o k r e s p r z e s z ł o dwóch l a t o k ry w a liś m y , u s i e b i e p , W a le r ię H ein z s y n e m Z yg fry d em , żonę J u l i a n a H e i n , k t ó r y w.
l i s t o p a d z i e 1939 r , z b i e g ł z m i e j s c a masowych -mordów w l e s i e S źp ęg a s k i k o ło S t a r o g a r d u , P o n a d to w y s y ła l iś m y p a c z k i d l a p o l s k i c h je ń c ó w w ojennych w r z e ś n i a 1939 r , .do O f la g u 11 E U e u b ra n d e n b u rg i 11 D Gr. B o m o r a z P o l e n l a g e r n r . 63 w C zech o w icach , O j c i e c M a t k i z m a rł W O b o z ie , a j e d n a z s i ó s t r z g i n ę ł a w c z a s i e e w a k u a c j i obozu.
0 zw iązku ro d z ic ó w z ruchem o p o ru w ie d z ia ła m n a d łu g o w c z e ś n i e j , p r z e d moim czynnym w nim u d z i a l e .
Da.ta w s t ą p i e n i a do o r g a n i z a c j i .
W rz e s ie ń 1943 r . Hazwa o r g a n i z a c j i A K. W prowadzającymi b y l i - mój O j c i e c i p . Ja d w ig a B o g d a ń sk a z a m i e s z k a ł a wówczas w l e ś n i c z ó w c e
i ■ ■
J eż e w n ic a .
wykonywane z a d a n ia .
Byłam ł ą c z n i c z k ą . P r a c a m o ja p o l e g a ł a n a p r z e k a z y w a n iu w ia d o m o ś c i.
1 d o s t a r c z a n i u i c h w r ó ż n e w skazane m i e j s c a i p u n k t y , k t ó r y m i b y ł y m iędzy innym i : p u n k t k o n ta k to w y u p , J a d w ig i B o g d a ń s k i e j w Jeżew -
4
If
'
i
5
n i c y , p u n k t Jcontaktow y p . C z e r w iń s k ie g o w L i p i n k a c h . T r e ś c i p is e m n y c h meldunków n i e znałam . M eld u n k i u s t n e d o t y c z y ł y - i n f o r m a c j i zdobywanych p r z e z e mnie i ro d z ic ó w z p o d s ł u c h u t e l e f o n i c z n e g o i in n y c h ź r ó d e ł , p r z e - nazywanych »' Grabowi « , w z g lę d n ie do p o s z c z e g ó l n y c h grup* p r z e k a z y w a n ie
i n f o r m a c j i pom iędzy grupam i d o t y c z ą c e m i e j s c i term in ó w s p o t k a ń p o d a n e w sposób z a s z y fr o w a n y .
P o n a d to zajmowałam s i ę przygotow yw aniem i p r z e i- .żyw ności o r a z
organ izo w an iem i zakupem s p r z ę t u c o d z ie n n e g o u ż y tk u do o ś w i e t l e n i a i wypo s a ż e n i a z ie m ia n e k , do punktów o d b i o r u p r z e z p a r t y z a n t ó w , w z g l ę d n ie p a r - t y z a n c i o d b i e r a l i sam i.
W i e l o k r o t n i e w y sy łan a byłam do p . d r . Nowaka w O s iu po r e c e p t y i l e k a t - s tw a d l a z a o p a t r z e n i a p a r t y z a n t ó w . O j c i e c mój k i l k a k r o t n i e d o w o z ił d r . U owaka do ran n y c h i c h o ry c h p a r t y z a n t ó w .
*
U p . J a d w ig i B o g d a ń s k ie j p o b i e r a ł a m tą^ njse n a u c z a n i e z z a k r e s u S z k o ły P odstaw ow ej i p o c z ą tk ó w ś r e d n i e j w o k r e s i e od 1942 r . do l u t e g o . 1945 r . D z i a ł a l n o ś ć " Dana " - S t e f a n a G ussa. -
Po r a z p ie r w s z y w id z ia ła m " Dana w w 1940 r . w o k r e s i e s ia n o k o s ó w , gdy p r z y s z e d ł do mego O jc a w s p ra w a c h k o n s p i r a c y j n y c h . N a s t ę p n i e co p e w ie n c z a s widywałam go w domu, m n ie j w i ę c e j do ro k u 1943. D o k ła d n e j, a n a w e t p r z y b l i ż o n e j d a t y n i e pam iętam . Według p ó ź n i e j s z y c h nyypowiedzi mego O jca*
" Dan " b y ł pierw szy m o r g a n i z a t o r e m p i e r w s z y c h k o n s p i r a c y j n y c h g ru p p o d z ie m ia n a naszym t e r e n i e .
D z i a ł a l n o ś ć 11 G raba " - A lo jz e g o B r u s k i e g o . ''
D o k ła d n e j d a t y o b j ę c i a dowództwa p r z e z " G raba " n i e p a m ię ta m . P r z y b y ł n a n a s z t e r e n j e s i e n i ą 1943 r . Z g ru p o w an ia " G raba M p o d l e g a ł y w e d łu g m oich ówczesnych ro z e z n a ń - o d d z i a ł y wokół L i p i n e k - H u ty - O s i a i O s ie - k a . L i c z e b n o ś c i z g ru p o w a n ia " G ra b a , n i e zn ałam . Mogę p o w i e d z i e ć t y l k o
t y l e , że w io s n ą 1944 r . "Grab'' p r o s i ł m o ją M atkę o u s z y c i e 60 s z t b i a ł o * czerw onych o p a se k o r a z .20 lu b 30 p ro p o rc z y k ó w do p r z y s z y c i a n a k o ł n i e - r z a c h w z g lę d n ie n a w yłogach m a r y n a r k i .
¥ o k r e s i e l a t a 1944 r . po w y ląd o w an iu p i e r w s z y c h <|rup d e s a n t u r a d z i e c k i e go # Grab " w c z a s i e b y t n o ś c i ulvn a s p o w i e d z i a ł - " w y l ą d o w a l i s p a d o c h r o - n i a r z e r o s y j s c y i n a l e ż y s i ę s p o d z i e w a ć , że b ę d z i e i c h w i ę c e j , n a l e ż y
6
u d z i e l i ć im pomocy i t a k u k ie ru n k o w a ć do l a s u , b y n i e ' w p a d l i w r ę c e Bierne ów.
Wioską 1944 r . z p o l e c e n i a " G-^aba " z o s t a ł p o d łą c z o n y u n a s p o d s ł u c h 1 t e l e f o n i c z n y , p o z w a l a ją c y n a o b j ę c i e p o d słu c h e m l e ś n i c z ó w e k , o b s a d z ą - n y c h p r z e z Niemców i p u n k tó w wojskowych n p . w Borowym M ł y n ie .
Z d z i s ł a w a C i e ś l i k zam. w B y d g o sz c z y
I n f o m a c j a
W b i u r a c h n a d l e ś n i c t w a W a r lu b ie czynne b y ł y dwa t e l e f o n y - j e d e n służbow y ł ą c z ą c y w s z y s t k i e l e ś n i c z ó w k i z o b s a d ą l e ś n i c z y c h Niemców i Polaków i d r u g i - do sp raw s p e c j a l n y c h , d o s t ę p do n i e g o m i a ł t y l k o n a d l e ś n i c z y T eo d o r S t r e c k e r . Ten t e l e f o n ł ą c z y ł n a d l e ś n i c z e g o z l e ś n i -
\ /
czowkami, w k t ó r y c h u r z ę d o w a l i w y ł ą c z n ie l e ś n i c y N i e m c y . ,
Tym te le f o n e m n a d l e ś n i c z y p o w ia d a m ia ł sw oich o d b io rc ó w o p la n o w a n y c h obław ach n a p a r t y z a n t ó w - p o d a j ą c d a t ę obławy i m i e j s c e .
Ta l i n i a t e l e f o n i c z n a z o s t a ł a p o d ł ą c z o n a p r z e z p a r t y z a n t ó w - d o t e l e f o n u w l e ś n i c t w i e D ęb o w e,g d zie l e ś n i k i e m b y ł S t e f a n C i e ś l i k . M ie s z k a ń c y le ś n i c z ó w k i p e ł n i l i w p o ł u d n i e d y ż u ry p r z y t e l e f o n i e , p r z e c h w y t u j ą c nadaw ane k o m u n ik a ty , p r z e k a z u j ą c j e d a l e j p a r t y z a n t o m .
Wspomniane k o m u n ik a ty p rz e jm o w a ł t a k ż e K a z im ie r z L a h u t t a p . o . s e k r e t a r z a n a d l e ś n i c t w a W a r lu b ie . W p r z e r w i e p b lą d o w e j - po v y j- ś c lu p r a - cowników - celowo p r a c o w a ł d ł u ż e j . N a d l e ś n i c z y T e o d o r S t r e c k e r n a d a j ą c k o m u n ik a ty n i e k ręp o w ał' s i ę o b e c n o ś c i ą K . L a h u t t y . W y j a ś n i ł
sw oje zachow anie p o d c z a s ż e g n a n i a s i ę z p o l s k i m i l e ś n i k a m i n a p o c z ą t k u 1945 r . ge-slee&e- p r z e d wyjazdem n a s t a ł e do N ie m i e c , ż e w i e d z i a ł o i c h w s p ó łp r a c y z p a r t y z a n t a m i .
i
7
J
8
%
9
K
c
10
