A. KUCZYŃSKI i F. ROGALEWICZ.
Z b i ó r
ustaw, instruk cji i przepisów, dotyczących przemysłu górniczego
w b. zaborze rosyjskim.
Tom II.
Z ebrał i opracow ał
F E L IK S A N T O N I R O G A L E W IC Z
inżynier górniczy.
Dąbrow a Górnicza, r. 1923.
N akładem autorów.
czo-hutniczych.
(Zb. Praw Ces. ros. t. I, cz. II, Org. Min. wyd. 1902 r.).
58326. W celu zwierzchniego nadzoru nad prawidłowem stosowaniem przepisów, dotyczących przestrzegania w fabry
kach, hutach i kopalniach należytego ładu i porządku, przy Ministerstwie Finansów *) znajduje się K om isja G łów na do spraw fabrycznych i górniczo-hutniczych.
5 8 3 27. Kom petencji Kom isji Głównej do spraw fabrycz
nych i górniczo-hutniczych podlegają zakłady przem ysłu fa
brycznego, hutniczego i górniczego, na które rozciąga się moc artykułu 127 Ustaw y Przemysłowej (wyd. 1893 r.) lub arty
kułu 944 Ustawy Górniczej (wyd. 1912 r.), z wyjątkiem za
kładów, należących do Gabinetu jego Cesarskiej Mości, zarzą
du głównego A panaży, Skarbu i instytucji państwowych, ja- koteż warsztatów kolei żelaznych.
58328. K om isja Główna do spraw fabrycznych i górni- czo-hutniczych składa się z przewodniczącego Ministra Finan
sów *), W iceministra Finansów *), Z arząd zającego spraw am i handlu i przemysłu, Z arządzającego oddziałem przemysłu, Z a rządzającego oddziałem podatków niestałych, Dyrektora de
partamentu policji, jednego z wicedyrektorów tegoż departa
mentu, W icedyrektora departam entu gospodarczego, dwuch delegatów Ministerstwa Rolnictwa i Dóbr Państwa, po jed nym delegacie Ministerstwa Wojny i Sprawiedliwości, okrę
gowych inspektorów fabrycznych (stosownie do wezwania Ministra Finansów *), siedmiu członków ze strony przem ysłow
ców (R ady handlu i manufaktur, jej m oskiew skiego oddziału 1 Komitetów handlu i manufaktur w Iwanowo-W ozniesieńsku,
* ) Ostatecznie K om isja Główna została przydzieloną do Ministerstwa Handlu i Przemysłu. (Przyp. Red.)
strony przemysłowców górniczych oraz członka-referenta K o misji Głównej.
U waga. Przy rozpatrywaniu spraw (o skargach, po
daniach, wykroczeniach przeciw prawu), dotyczących poszczególnych przedsiębiorstw przemysłowych, z liczby członków ze strony Kom itetów handlu i manufaktur w Iwanowo-W ozniesieńsku, Łodzi, Kijowie, O dessie i W ar
szaw ie wchodzi w skład Kom isji tylko członek reprezen
tujący tę z wymienionych instytucji, w której zakresie dzia
łania znajdują się rzeczone przedsiębiorstw a przemysłowe.
58329. Na posiedzenie Kom isji Głównej do spraw fab
rycznych i górniczo-hutniczych przewodniczący jej, na żąda
nie Ministra Spraw Wewnętrznych, zaprasza z prawem głosu decydującego jednego z wiceministrów Spraw Wewnętrznych.
Również, na żądanie odpowiednich ministrów, zapraszani są na posiedzenie Kom isji Głównej z prawem głosu decydujące
go przedstawiciele Ministerstw Spraw Wewnętrznych, Wojny, Finansów i Rolnictwa i Dóbr Państw a w miejscowych Kom i
sjach do spraw fabrycznych i górniczo-hutniczych.
58330. W razie rozpatrywania spraw o środkach, jakie powinny być przestrzegane w celu ochrony życia, zdrowia i moralności robotników przy pracy i podczas pobytu ich w zabudowaniach fabrycznych i górniczo-hutniczych, jakoteż o środkach w przedmiocie organizacji pom ocy lekarskiej, do składu Kom isji Głównej do spraw fabrycznych i górniczo-hut- niczych wchodzą na prawach członków: jeden z członków R ady Lekarskiej lub urzędników Departam entu lekarskiego i członek Komitetu Techniczno-Budowlanego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych.
58331. W razie rozpatrywania spraw, dotyczących po
czątkowego nauczania robotników małoletnich (Ust. Przem.
wyd. 1893 r., art. 39, ust. 1, 2; 44; Ust. Górn., art. 92, ust. 1, 2; 101), K om isja Główna do spraw fabrycznych i górniczo- hutniczych zaprasza przedstaw iciela Ministerstwa Oświaty na praw ach członka.
58332. Na żądanie Ministrów Spraw Wewnętrznych, W oj
ny, Finansów i Rolnictwa i Dóbr Państw a m ogą być na p o siedzenie Kom isji Głównej do spraw fabrycznych i górniczo- hutniczych zapraszani z prawem głosu doradczego osoby, od których można oczekiwać pożytecznych wiadomości.
58 3 33. W razie, gdy Minister Finansów nie może prze
wodniczyć w Kom isji Głównej do spraw fabrycznych i gór
niczo-hutniczych, zastępuje go W iceminister, zarządzający spra
wami przemysłu i handlu.
58334. Członków ze strony Ministerstw Wojny, Rolni
ctwa i Dóbr Państw a, Spraw iedliw ości i Oświaty (art. 58328 i 58331) mianują odpowiedni Ministrowie. Członkowie przedsta
wiciele przemysłu fabrycznego wybierani są przez w skazane w artykule 58 328 instytucje doradcze i zatwierdzani przez Mi
nistra Finansów, przedstawicieli zaś przemysłu górniczego za
prasza Minister Rolnictwa i Dóbr Państw a z liczby osób do
kładnie obznajmionych ze stanem przemysłu — na okres trzech lat.
58335. W razie choroby lub nieobecności jakiegoniebądż z członków Kom isji Głównej do spraw fabrycznych i górni
czo-hutniczych, zam iast każdego z nich może odpowiedni Mi
nister mianować zastępcę. Z astępcy członków ze strony prze
m ysłowców mianowani są trybem, wskazanym w artykule po
przednim (58334).
58336. Posiedzenia Kom isji Głównej do spraw fabrycz
nych i górniczo-hutniczych ^zwoływane są przez przewodni
czącego w miarę potrzeby i są prawomocne w razie obecno
ści nie mniej niż trzech członków ze strony rządu (nie licząc przewodniczącego), z których przynajmniej jeden musi być ze strony Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i jeden ze stro
ny Ministerstwa Rolnictwa i Dóbr Państwa.
Uwaga. O dniu posiedzenia członkowie Kom isji po
wiadamiani są na tydzień wcześniej za pom ocą wezwań, w których zam ieszcza się szczegółow y wykaz spraw, podlegających rozpatrzeniu.
58337. Sprawy na rozpoznanie Kom isji Głównej do spraw fabrycznych i górniczo-hutniczych wnosi Przew odniczący.
58 3 38. Do kompetencji Kom isji Głównej do spraw fa
brycznych i górniczo-hutniczych należy:
1) wydawanie instrukcji, zleceń i przepisów w rozwinię
ciu obowiązujących ustaw w przedm iocie nadzoru nad przestrzeganiem należytego ładu i porządku w fabry
kach, hutach i kopalniach, najmu robotników do za
kładów przemysłu fabrycznego, hutniczego i górnicze
go, wzajemnego stosunku między przemysłowcami i robotnikami oraz długości i rozkładu czasu roboczego w zakładach przemysłu fabrycznego, hutniczego i gór
niczego, wyłożonych w artykułach 39—44, 48—60, 86— 126 i 128— 156 Ustawy Przem ysłow ej (wyd. 1893r.
i nast.) i w artykułach 92, 95, 99, 100, 101, 944, 945, 946—954, 956—960 Ustawy Górniczej (wyd. 1912 r.), jakoteż w oddziale 1 opinji R ady Państwa, Najwyżej zatwierdzonej dn. 2 czerwca 1897 r.;
2) wydawanie ogólnych przepisów w przedmiocie środ
ków, jakie powinny być przestrzegane w celu ochro
ny życia, zdrowia i moralności robotników przy pracy oraz podczas pobytu ich w zabudowaniach fabryk, hut i kopalń, jak również w przedmiocie organizacji pom ocy lekarskiej;
3) wydawanie przepisów uzupełniających, dotyczących stosunków między zarządem fabryk, hut i kopalń a robotnikami pomocniczymi, jak również robotnikami, pracującymi w partjach lub na akord;
4) wydawanie decyzji o uchylaniu uchwał i postanowień obowiązujących miejscowych Kom isji do spraw fa
brycznych i górniczo-hutniczych, niezgodnych z pra
wem i wydanych w rozwinięciu jego przepisów;
5) rozstrzyganie skarg i a uchwały i postanow ienia obo
wiązujące miejscowych Kom isji do spraw fabrycznych i górniczo hutniczych;
6) rozstrzyganie wątpliwości, spotykanych przez m iejsco
we Kom isje do spraw fabrycznych i górniczo-hutni- czych przy stosowaniu ustaw i rozporządzeń admini
stracyjnych, wskazanych w ustępie 1 niniejszego ar
tykułu;
7) rozważanie innych kwestji, w chodzących w zakres K o misji, na żądanie Ministrów: Spraw Wewnętrznych, Wojny, Finansów i Rolnictwa i Dóbr Państwa.
Uw aga. Instrukcje w przedm iocie bezpieczeństw a ro
bót podziemnych wydawane są ściśle na zasadzie arty
kułów 1035 i 1046 Ustaw y Górniczej.
58339. W szystkie spraw y w Kom isji Głównej do spraw fabrycznych i górniczo-hutniczych decydow ane są w iększością głosów. W razie równości ich przew agę daje głos przewo
dniczącego.
58340. Uchwały Komisji głównej do spraw fabrycznych i górniczo-hutniczych wykładane są albo w formie dzienników albo na oryginalnych aktach, złożonych do rozpatrzenia K o misji. V ota separata dołączają, się do uchwał. V ota separata podaw ane są w pisemnej formie w ciągu tygodnia od dnia podpisania uchwały.
58341. Uchwały Kom isji Głównej do spraw fabrycznych i górniczo-hutniczych wchodzą w życie po zatwierdzeniu przez odpowiedniego Ministra (art. 5 8 3 43) przy przestrzeganiu w a
runków następujących: 1) o ile uchw ała przyjętą została jed nogłośnie przez wszystkich obecnych lub w iększością głosów
W obecności większości przedstawicieli rządu i 2) o ile przy
wy ze strony Ministerstw, m ających swych przedstawicieli w Komisji.
58342. Jeżeli uchwała Kom isji głównej do spraw fabrycz
nych i górniczo-hutniczych nie odpow iada wymaganiom, w ska
zanym w artykule poprzednim (58341), to właściwy Minister (art. 58343) winien skomunikować się z Ministerstwami, mają- cemi swych przedstawicieli w Kom isji i jeżeli w ciągu 2 m ie
sięcy ze strony tych Ministerstw nie wpłynie przeciw wnio
skowi Ministra zarzut, to wymieniony wniosek liczy się przy
jętym i wchodzi w życie. W razie przeciwnym spraw a roz
strzygniętą zostaje na zasadzie porozumienia właściwych Mi
nisterstw.
58343. Uchwały Kom isji Głównej do spraw fabrycznych i górniczo-hutniczych zatwierdzają: 1) Minister Finansów — 0 ile dotyczą one wyłącznie zakładów przemysłowych, pod
porządkowanych Ministerstwu Finansów; 2) Ministrowie Fi
nansów i Rolnictwa i Dóbr Państw a — o ile dotyczą one w równej mierze zakładów przemysłowych tak resortu Minister
stwa Finansów jak i resortu Rolnictwa i Dóbr Państw a; 3) Minister Rolnictwa i Dóbr Państwa, o ile dotyczą wyłącznie zakładów przemysłowych resortu górniczego i 4) Minister Spraw Wewnętrznych, o ile zaw ierają w sobie przepisy, wy
dawane na zasadzie “ ustępu 3 artykułu 60 Ustaw y Przemy
słowej.
58344. Instrukcje, zlecenia i przepisy, wydawane w przed
miotach, wymienionych w ustępach 1, 2 i 3 artykułu 58 3 38, składane są do Senatu R ządzącego w celu podania ich do wiadomości powszechnej.
58345. Uchwały Kom isji Głównej do spraw fabrycznych 1 górniczo-hutniczych po zatwierdzeniu przesyłane są do wy
konania: 1) w zakresie Ministerstwa Finansów miejscowym K om isjom do spraw fabrycznych i górniczo-hutniczych i urzęd
nikom inspekcji; 2) w zakresie M inisterstwa Rolnictwa i Dóbr Państw a urzędnikom dozoru górniczego i 3) w zakresie Mi
nisterstwa Spraw Wewnętrznych — władzom gubernjalnym i policyjnym.
58346. Skargi na uchwały Kom isji Głównej do spraw fabrycznych i górniczo-hutniczych w przedmiotach, wymienio
nych w ustępie 5 artykułu 58 3 38, zakładać można do Senatu R ządzącego (w Departam encie pierwszym) przez odpow ied
niego Ministra (art. 58343) w terminie m iesięcznym od dnia ogłoszenia uchwały stronom.
O Komisjach gubernjalnych i obwodowych do spraw fabrycznych i górniczo-hutniczych.
(Zb. Pr. r. 1899, art 994).
1) Gubernjalne lub obwodow e K om isje do spraw fa
brycznych i górniczo-hutniczych tworzone są pod przewod
nictwem gubernatora z wicegubernatora, prokuratora sądu okręgowego lub podprokuratora, naczelnika zarządu guber- njalnego żandarmerii, starszego inspektora fabrycznego lub inspektora fabrycznego, inżyniera okręgowego górniczego albo jego pomocnika, czterech członków ze strony miejscowych właścicieli fabryk i zakładów i członków ze strony przemy
słowców górniczych.
2) W razie nieobecności gubernatora obowiązki prze
wodniczącego gubernjalnej lub obwodowej Kom isji do spraw fabrycznych i górniczo-hutniczych pełni osoba, urzędowo je
go zastępująca. W razie, gdy naczelnik gubernji lub obwo
du, pełniąc swój urząd, nie może jednak przewodniczyć K o misji, to przewodniczy jej starszy według rangi z przedstaw i
cieli rządu.
3) Minister Rolnictwa i Dóbr Państw a w porozumieniu z Ministrem Finansów ma prawo nie w łączać okręgowych in
żynierów górniczych i ich pomocników do składu Kom isji do spraw fabrycznych i górniczo-hutniczych (art. 3) w okręgach, w których przemysł górniczy rozwinięty jest słabo.
4) Ilość przedstawicieli przemysłowców górniczych, na
leżących do składu gubernjalnej lub obwodowej Kom isji do spraw fabrycznych i górniczo-hutniczych (art. 3 \ określają Mi
nistrowie Finansów i Rolnictwa i Dóbr Państw a po wzajem- nem porozumieniu się, w zależności od stopnia rozwoju m iej
scow ego przem ysłu górniczego. W ymienione osoby wybiera
ne są przez m iejscowe zjazdy przem ysłowców górniczych i zatwierdzane przez Ministra Rolnictwa i Dóbr Państw a na okres trzech lat. W m iejscowościach, gdzie zjazdy takie nie zwołują się, wymienione osoby mianuje bezpośrednio Mini
ster Rolnictwa i Dóbr Państwa.
5) Członkowie ze strony właścicieli fabryk i zakładów, należący do składu Kom isji do spraw fabrycznych i górniczo- hutniczych (art. 3), wybierani są przez instytucję doradczą w zakresie handlu i przemysłu, gdzie instytucja taka istnieje, w innych zaś m iejscow ościach — przez przew odniczącego K o misji. O soby wymienione zatwierdza Minister Finansów na okres trzyletni.
6) Urzędnicy inspekcji fabrycznej i okręgowi inżyniero
wie górniczy nie biorą udziału w posiedzeniu Kom isji guber-
niczych przy zapadaniu uchwał w przedm iocie skarg na ich rozporządzenia. Przedstaw iciele przem ysłowców są nieobecni na posiedzeniach podczas rozpatrywania spraw (o skargach, podaniach, wykroczeniach przeciw prawu), dotyczących zakła
dów przemysłowych, w których oni biorą udział, ale m ogą być wzywani do złożenia wyjaśnień.
7) W razie rozpatrywania spraw , wymienionych w u. 2 i 3 art. 52 Ust. Przem. (Zb. Pr. t. XI, cz. 2, wyd. 1893 r.) na posiedzenia gubernjalnych lub obwodowych Kom isji do spraw fabrycznych i górniczo-hutniczych m ogą być zapraszani w ce
lu wyświetlenia sprawy tak zaw iadow cy zakładów przemy
słowych, których sprawy te dotyczą, jako też inne osoby, któ
rych K om isja uzna za konieczne wysłuchać.
8) Kom isje gubernjalne lub obwodow e do spraw fa
brycznych i górniczo-hutniczych m ają prawo w ydaw ać p o sta
nowienia obow iązujące w rozwinięciu i zastosow aniu do m iej
scowych warunków lub poszczególnych wypadków przepisów, ustanowionych przez K om isję G łów ną do spraw fabrycznych i górniczo-hutniczych.
U w aga. Uchwały Kom isji Gubernjalnych lub obw o
dowych do spraw fabrycznych i górniczo-hutniczych nie powinny dotyczyć kwestji o charakterze technicznym w przedmiocie środków, jakie należy przestrzegać w celu ochrony życia i zdrowia robotników przy pracy.
9) Skargi na decyzje i postanow ienia obow iązujące K o misji gubernjalnych lub obwodowych do spraw fabrycznych i górniczo-hutniczych można zakładać do K om isji Głównej do spraw fabrycznych i górniczo-hutniczych w terminie m iesięcz
nym od dnia ogłoszenia postanowienia.
Ustawa przemysłowa.
(wyd. 1912 r.).
Art. 52, Do kompetencji gubernjalnych lub obwodow ych Kom isji do spraw fabrycznych i górniczo-hutniczych należy:
1) wydawanie postanowień obow iązujących w rozwinię
ciu i zastosowaniu do warunków m iejscow ych lub wy
padków poszczególnych przepisów, wydanych przez Kom isję Główną do spraw fabrycznych i górniczo- hutniczych;
2) rozstrzyganie spraw o wykroczenia, w yszczególnione w artykułach 153 do 155 Ustawy niniejszej oraz o wy
dopuszczone przez zawiadowców fabryk lub zakładów poraź pierwszy i drugi, o ile wykroczeniom tym nie towarzyszyły skutki, przewidziane w artykule 13592 kodeksu karnego;
3) rozpatrywanie skarg na rozporządzenia urzędników in
spekcji fabrycznej w przedmiotach, przewidzianych w ustępach 5 do 9 artykułu 54 i w artykułach 55, 56, 128 do 155 i 15610 do 15618 i na rozporządzenia in
żynierów okręgowych i ich pom ocników w przedm io
tach przewidzianych w artykułach 128 do 155 i 15610 do 15618 Ustawy niniejszej i w artykułach 92 i 93 Ustaw y Górniczej (wyd. 1912 r.), oraz uchylanie tych rozporządzeń w odnośnych wypadkach;
4) układanie przepisów uzupełniających, dotyczących sto
sunków pomiędzy zarządami zakładów fabryk, hut i kopalń a robotnikami pomocniczymi oraz pracującym i w partjach lub na akord;
5) rozstrzyganie wątpliwości, napotykanych przez urzęd
ników inspekcji przy stosowaniu przepisów , wyłożo
nych w artykułach 47 do 60, 86 do 126 i 128 do 156 Ustawy niniejszej, jakoteż przez inżynierów pkręgo- wych i ich pomocników przy stosow aniu przepisów , wyłożonych w artykułach 128 do 155 U staw y niniej
szej i artykułach 92 i 93 Ustawy Górniczej (wyd. 1912 r.).
U w aga I. Postanowienia obow iązujące, wymienione w ustępie 1 artykułu niniejszego (52) i w ustępie 2 arty
kułu 174 Ustawy Górniczej (wyd. 1912 r.), ogłaszane są w miejscowych W iadomościach (gubernjalnych, policyj
nych) i wywieszane w Z arządach policyjnych, Urzędach gminnych i w tych fabrykach, hutach i kopalniach, dla których były wydane.
Przepisy w przedmiocie trybu prowadzenia spraw w Komisjach do spraw fabrycznych i górniczo-hut
niczych, wydane przez Komisję główną do spraw fabrycznych i górniczo-hutniczych dn. 9 lutego r. 1900.
(Zb. Pr. r. 1900, art. 389 i r. 1902, art. 1084).
Zasady ogólne.
1. Prowadzenie spraw w m iejscowych (gubernjal
nych, obwodowych, stołecznych, miejskich) K om isjach do
serw acją odnośnych starszych inspektorów fabrycznych.
2. W szystkie sprawy, księgi, dzienniki, rejestry i inne dokumenty, stanowiące referat i archiwum Kom isji do spraw fabrycznych i górniczo-hutniczych, przechowują się w kance- larji odnośnego starszego inspektora fabrycznego.
3. Prowadzenie spraw Kom isji przewodniczący powie
rza albo jednemu z etatowych funkcjonarjuszy swej kancelarji za osobnem wynagrodzeniem, określanem przez Ministra Finan
sów z kwoty, asygnowanej do jego rozporządzenia na wy
datki na prowadzenie spraw w Kom isjach, albo też etatow e
mu referentowi kancelarji starszego inspektora fabrycznego, z wyznaczeniem mu wynagrodzenia dodatkow ego z wymie
nionego wyżej źródła.
U waga. Referenci Kom isji w kwestjach, dotyczących prowadzenia spraw, podporządkow ani są starszym inspek
torom fabrycznym.
O wpływaniu spraw.
4. Koperty, w pływ ające na imię przewodniczącego K o misji, otwiera sam przewodniczący albo starszy inspektor fa bryczny, o ile do tego jest upełnomocniony. Koperty, wpły
w ające na imię Komisji, otwiera starszy inspektor fabryczny lub jego zastępca. Papiery, dotyczące wyłącznie zakładów górniczych, posyłane są odnośnemu inżynierowi górniczemu okręgowemu, który po obznajmieniu się z ich treścią i uzu
pełnieniu niezbędnemi danemi, zwraca je Kom isji ze swoim wnioskiem.
5. Podania i skargi, składane osobiście, przyjmuje prze
wodniczący lub starszy inspektor fabryczny.
6. Na wszystkich papierach w pływ ających przy przyj
mowaniu ich notuje się rok, m iesiąc i dzień wpływu ich, po
czerń papiery te wnoszone są do dziennika podaw czego (patrz art. 37). W yznaczanie spraw do zareferow ania Kom isji usku
tecznia przewodniczący jej.
7. . K ancelarja Kom isji obow iązana jest czuwać, ażeby w pływające do Kom isji podania, skargi i t. p. były opłacone ustanowionym stemplem.
O trybie biegu spraw.
8. W pływ ające do Kom isji papiery m ogą być dw oja
kiego rodzaju: 1) w ym agające przedłożenia Kom isji i 2) przed
łożenia takiego nie w ym agające.
Spraw y pierw szego rodzaju przygotow uje do zarefero-
wania ze wszystkiemi niezbędnemi danemi starszy inspektor fabryczny.
Sprawy drugiego rodzaju wypełniane są i kończone z roz
porządzenia przewodniczącego albo też z jego upoważnienia z rozporządzenia starszego inspektora fabrycznego.
U w aga. Sprawy, dotyczące wyłącznie zakładów gór
niczych, przygotowuje do referatu inżynier górniczy okrę
gowy.
9. Posiedzenia Komisji wyznacza przewodniczący nie rzadziej, niż raz na m iesiąc wedle ułożonego na cały rok roz
kładu. W razie wpływu papierów lub w szczęcia kwestji, nie cierpiących zwłoki, jakoteż w razie znacznego nagrom adze
nia się nierozstrzygniętych spraw wyznaczane są w miarę po
trzeby nadzwyczajne posiedzenia Kom isji.
10. O miejscu, dniu i godzinie m ającego odbyć się p o siedzenia członkowie Kom isji są powiadam iani na tydzień przed tym dniem za pom ocą wezwań, w których zam ieszczo
ny jest szczegółow y wykaz spraw podlegających rozpatrzeniu.
Żadnych innych oprócz wciągniętych do wezwania spraw nie powinno być wyznaczone do rozpatrywania bez uprzedniego powiadom ienia o tem członków Komisji, z wyjątkiem w ypad
ków, wymienionych w następnym (11) artykule.
U waga. Prócz wezwań o wyznaczonych do rozpatry
wania sprawach, jednocześnie posyłane są członkom Ko- sji projekty okólników i postanow ień obowiązujących, mających być wydanemi.
11. W ogóle spraw y wyznaczane są do rozpatrywania w kolejności ich wpływu, atoli sprawy nadzwyczajne, nie cierpiące zwłoki, m ogą być wyznaczane przez przew odniczącego K o misji do rozpatrywania bez kolejności, przyczem takie rozpa
trywanie spraw bez kolejności może być zaproponowane przez przew odniczącego również bez przestrzegania wym agania co do terminu powiadomienia członków (patrz art. 10).
Uw aga. Rozpatrywanie spraw bez kolejności może nastąpić też na żądanie Komisji.
12. Członek, nie m ający z jakiegokolw iek powodu mo
żności przybyć na posiedzenie, zaw iadam ia o tem Kom isję, w yjaśniając przyczynę swej nieobecności i w skazując swego zastępcę, o ile takowego posiad a zgodnie z prawem.
13. Do prawom ocności posiedzenia wymagany jest wo
góle udział nie mniej trzech członków, licząc w tem prze
w odniczącego i starszego inspektora fabrycznego. Przy rozpa
trywaniu spraw, dotyczących zakładów górniczych, w ym aga
na jest prócz tego obecność inżyniera górniczego okręgowego.
14. W szystkie sprawy wnosi do rozpatrzenia Kom isji starszy inspektor fabryczny wraz z wszystkiemi odnośnemi danemi (patrz art. 6 i 8) i referuje je Kom isji osobiście, z wy
jątkiem spraw, dotyczących wyłącznie zakładów górniczych, które są przygotowywane i referowane Kom isji przez odno
śnego inżyniera górniczego okręgowego.
15. W razie rozpatrywania spraw, wskazanych w ust. 2 i 3 art. 52 Ust. przemysł. (Zb. Pr. t. XI, cz. 2, wyd. 1893 r.), na posiedzenia Kom isji gubernjalnych lub obwodowych do spraw fabrycznych i górniczo-hutniczych m ogą być zaprasza
ni w celu wyjaśnień tak zawiadowcy zakładów przem ysło
wych, których sprawy te dotyczą, jakoteż inne osoby, których wysłuchanie K om isja uzna za konieczne (art. 9 oddz. II N aj
wyżej zatw. dn. 7 czerwca 1899 r. opinji R ady Państwa).
16. Jeżeli podczas rozpatrywania spraw y w Kom isji przed ostateczną decyzją ujawni się potrzeba zebrania nie
zbędnych danych lub dokonania badania na miejscu, to K o m isja wybiera z liczby swych członków jedną lub kilka osób, którym daje wskazane polecenie i określa termin wykonania i zareferowania tegoż.
1 7. Skargi na nieprawne zarządzenia urzędników inspek
cji fabrycznej i górniczej podlegają rozpatrzeniu przez K o misję jedynie w przedmiotach, wymienionych w ust. 3 art. 52 Ust. Przem. i w ust. 3 art. 173 Ust. Górn. (wyd. 1912 r.).
W razie wpłynięcia skargi tego rodzaju, podlega ona w razie potrzeby, przed przedłożeniem Kom isji, sprawdzeniu przez starszego inspektora fabrycznego lub inżyniera górniczego o- kręgowego, stosownie do kompetencji. Jeżeli skarga wpłynę
ła na starszego inspektora fabrycznego lub inżyniera górni
czego okręgowego, spraw dzenie jej może być polecone jed nemu z przedstawicieli rządu członków Kom isji.
18. Funkcjonarjusze inspekcji fabrycznej i inżynierowie górniczy okręgowi nie biorą udziału w posiedzeniach Komisji gubernjalnej lub obwodowej do spraw fabrycznych i górni
czo-hutniczych przy zapadaniu decyzji, w przedmiocie skarg na ich rozporządzenia. Członkowie ze strony przem ysłowców nie są obecni na posiedzeniach przy rozpatrywaniu spraw (o skargach, podaniach, wykroczeniach przeciw prawu), dotyczą
cych przedsiębiorstw przemysłowych, w których wymienieni członkowie biorą udział, lecz m ogą być wzywani w celu wy
jaśnień (art. 8, oddz. II Najwyżej zatw. dn. 7 czerwca 1899 r.
opinji Rady Państwa).
19. Przy rozważaniu i decydowaniu spraw, p o d legają
cych rozpatrywaniu Kom isji, kierownictwo debatam i należy do przewodniczącego.
kolwiek zgłoszenie lub zaproponow ać do rozważania jakąkol
wiek kwestję, zwraca się do przewodniczącego, który w ra
zie uznania zgłoszenia za podlegające rozważaniu, wnosi je do rozpatrzenia na tymże posiedzeniu Kom isji. W razie od
mowy ze strony przewodniczącego, zgłoszenie członka wcią
ga się na jego prośbę do dziennika i na następnem posiedze
niu K om isja przyjmuje do wiadom ości rzeczone zgłoszenie oraz w ydaje decyzję o rozpatrzeniu zgłoszenia albo też uchy
la się od jego rozpatrywania.
21. W razie różnicy zdań sprawy decydują się większo
ścią głosów; w razie równego podziału głosów przeważa głos przew odniczącego. Zgłoszenie o niezgodzeniu się z opinją większości i podanie votum separatum powinno być zrobione na temże posiedzeniu, z wciągnięciem tego do dziennika, umo
tywowanie zaś jego w formie pisemnej może być złożone po
tem, nie później jednak niż w terminie dwutygodniowym, li
cząc od dnia posiedzenia, na którem było zrobione zgłoszenie.
22. Dla każdego posiedzenia Kom isji układany bywa krótki dziennik, w którym wymienione są: a) rok, miesiąc, dzień i wykaz osób obecnych na posiedzeniu; b) krótkie stresz
czenie sprawy i c) zapadłe w każdej sprawie uchwały z po
daniem treści ich umotywowania. Obecni członkowie podpi
sują dziennik na temże posiedzeniu.
Uw aga. Uchwały Kom isji w przedmiocie podań, skarg i innych spraw, nie wym agających umotywowania, m ogą być podane w krótkim dzienniku w formie rezolucji z prostem powołaniem się na przepisy, na mocy których zostały przyjęte.
23. Krótkie dzienniki ulegają rozwinięciu nie później, niż do następnego posiedzenia Kom isji, w szczegółow e po
stanowienia w przedmiocie każdej spraw y oddzielnie, przy- czem w nich oprócz danych, zawartych w ust. a) art. 22 po
dawane są szczegółow o istota lub okoliczności spraw y i w ła
ściwe powołania się na prawa oraz w ydane w rozwinięciu ich postanowienia, w razie zaś potrzeby — również w skaza
nia na decyzje Komisji, zapadłe dawniej, wszelkie względy i szczegółow o umotywowana decyzja Komisji.
U w aga. W uchwałach zam ieszczają się opinje więk
szości i m niejszości z w skazaniem ilości członków, któ
rzy wypowiedzieli się za tą lub inną opinją; vota sep a
rata członków Kom isji załączane są w formie obdzielne- go dodatku.
24. Jeżeli w dziennikach lub postanowieniach zrobione
podpisam i koniecznie omówione.
25. O dpisy postanowień, w każdej spraw ie oddzielnie, przesyłane są do Kom isji Głównej do spraw fabrycznych i górniczo-hutniczych z dołączeniem odpisów vota separata członków Kom isji; rzetelność tych odpisów zaśw iadcza starszy inspektor fabryczny lub jego zastępca.
26. Uchwały Kom isji do spraw fabrycznych i górniczo- hutniczych w przedmiotach, przewidzianych w ust. 2 i 3 art.
52 Ust. Przem., K om isja sam a nie może ani uchylić ani zmie
nić; w razie koniecznej tego potrzeby K om isja składa do K o misji Głównej do spraw fabrycznych i górniczo-hutniczych umotywowany wniosek o uchyleniu lub zmianie zapadłej uchwały.
O wprowadzaniu w życie uchwał.
27. Postanow ienia Kom isji, po podpisaniu szczegółow ej uchwały (art. 23), wprowadzane są w życie: niepodlegające zaskarżeniu — niezwłocznie po ogłoszeniu ich, m ogące zaś być zaskarżonem i — albo po upływie terminu miesięcznego, licząc od dnia wręczenia ogłoszenia (o ile w ciągu tego ter
minu nie zostanie wniesioną skarga apelacyjna), albo też na
tychmiast po otrzymaniu przez Kom isję zaw iadom ienia, że K om isja Główna do spraw fabrycznych i górniczo-hutniczych pozostaw iła skargę w całości lub częściowo bez skutku.*)
Uw aga. Do ogłoszeń o zapadłych na podstawie ust. 2 i 3 art. 52 Ust. Przem. postanowieniach Kom isji załącza
ją się odpisy szczegółow ych uchwał Kom isji (art. 23).
28. O głoszenia o postanowieniach Kom isji wręczane są komu należy za pośrednictwem policji z rozporządzenia star
szego inspektora fabrycznego, przyczem o ile ogłaszane p o stanowienie może być według praw a zaskarżone, to w ogło
szeniu robi się o tem omówienie z wskazaniem terminu dla podania skargi apelacyjnej. W razie wymierzenia kary, osobie ukaranej wraz z ogłoszeniem o ukaraniu doręcza się w imie
niu Kom isji dowód płatniczy do kasy skarbow ej, w którym wymienione są: a) wysokość kary, b) z kogo ściąga się i c) dokąd ma być zaliczona kwota.
* ) Zb. Pr. 1901 r. art. 1050. Kom isja Głów na do spraw fabr. i gór.- hut, w yjaśniła, że postanowienia miejscowych Komisji do spraw fabr. i gór - hut. wprowadzane są w życie w terminach wskazanych w art. 27, niezależnie od tego, czy były przez członków Kom isji podane w przedm iocie tych po
stanowień vota separata, czy też ich nie podano.
U w aga I. W razie, jeżeli zaw iadow ca w terminie dwutygodniowym nie zapłaci kary, na niego nałożonej, kara ta obróconą zostaje na właściciela zakładu, które
mu doręczony zostaje nowy dowód płatniczy wraz z wy
jaśnieniem przyczyny obrócenia na niego kary (art. ] 32 Ust. Przem.).
U w aga 2. Czuwanie nad praw idłow ością wpływania kar należy do kancelarji odnośnych Kom isji.
29. Ogłoszenie o postanowieniu Kom isji uznaje się za doręczone, jeżeli zostało dostarczone biuru zakładu przemy
słow ego, zawiadowcy zakładu albo komukolwiek z bliższych pom ocników jego.
U w aga. W razie ogłoszenia o wymierzeniu kary ogło
szenie to wraz z odpowiednim dowodem płatniczym do
ręcza się osobie ukaranej, komukolwiek z jego domowni
ków albo służbie domowej.
30. O soba przyjm ująca ogłoszenie potwierdza otrzyma
nie jego swym podpisem z wskazaniem daty. Jeżeli zaś oso
ba ta nie może lub nie chce podpisać się, to doręczający jej ogłoszenie urzędnik policyjny notuje w obecności wezwanych przez siebie świadków (art. 286 Ust. Post. Sąd. Cyw.), komu i kiedy ono zostało doręczone i dla czego nie podpisał się przyjm ujący je.
31. Pokwitowania o doręczeniu ogłoszeń dostarczane są przez policję Kom isji i służą za podstaw ę do wyliczenia terminu m iesięcznego, w ciągu którego może być złożoną skarga na uchwałę Kom isji.
32. Skargi, zanoszone do Kom isji Głównej do spraw fabrycznych i górniczo-hutniczych na uchwały Kom isji m iej
scowych (art. 27), podają się tym ostatnim i rozpatrywane są na najbliższem posiedzeniu Kom isji, która przedkłada je do K om isji Głównej nie później niż po upływie terminu dwuty
godniowego od daty rozpatrzenia skargi, wraz z szczegółow e- mi wyjaśnieniami co do treści skargi i wszystkiemi niezbęd- nemi do sprawy danemi.
33. Postanow ienia obowiązujące i okólniki miejscowych Kom isji do spraw fabrycznych i górniczo-hutniczych, w yda
wane na zasadzie art. 10 oddz. II Najwyżej zatw. dn. 7 czer
wca 1889 r. opinji Rady Państwa, powinny być z rozporzą
dzenia przewodniczącego drukowane w miejscowych w iado
m ościach (gubernjalnych, policyjnych i t. d.); odbitki tych po
stanowień rozsyłane są bezpłatnie urzędnikom inspekcji fa
brycznej, inżynierom górniczym okręgowym i ich pomocnikom, zarządom policyjnym, urzędom gminnym oraz tym fabrykom
wiadowców zakładów. W odbitkach tych powinno być w ska
zane, gdzie m ogą być one nabyte w większej ilości egzem plarzy.
Uwaga. Po 5 egzem plarzy takich odbitek powinno być przesłane do Kom isji Głównej do spraw fabrycz
nych i górniczo-hutniczych oraz po dwa egzem plarze:
do? wszystkich Kom isji do spraw fabrycznych i górniczo- hutniczych, Departamentu Policji, R ady Lekarskiej, wła
ściwych Zarządów Górniczych i inspektorów fabrycznych okręgowych.
34. W yciągi i odpisy z akt Kom isji, nie stanowiących tajemnicy, wydawane są z warunkiem przestrzegania wym a
gań, wymienionych w art. 131 Ogól. Org. Gub. (Zb. Pr., t. II, cz. I, wyd. 1892 r.) i nieinaczej, jak każdorazow o za pozw o
leniem starszego inspektora fabrycznego.
O pieczęci i blankietach Komisji.
35. Kom isje m ają pieczęcie z napisem: taka to K om isja gubernjalna (obwodowa, stołeczna lub m iejska) do spraw fa
brycznych i górniczo-hutniczych i z umieszczonym na nich godłem gubernji, obwodu lub miasta. Pieczęcie Kom isji prze
chowują u siebie starsi inspektorowie fabryczni. Blankiety K o misji m ają napis: „Ministerstwo Finansów, taka to K om isja gubernjalna (obwodowa, stołeczna lub m iejska) do spraw fa
brycznych i górniczo-hutniczych“.
O trybie stosunku do władz.
36. Co się tyczy trybu stosunku do wyższych, równych i niższych instytucji i osób rządowych Kom isje do spraw fa
brycznych i górniczo-hutniczych kierują się przepisam i, wymie- nionemi w art. 152 i nast. Ogól. Org. gub. (Zb. Pr., t. II, cz. I, wyd. 1892 r.).
O formach prowadzenia spraw w Komisjach.
37. Dzienniki (lub rejestry) papierów wpływających i wychodzących (dla każdego z tych rodzajów papierów od
dzielne) powinny zawierać następujące rubryki, w które wpi
suje się: a) numer papieru, b) rok, m iesiąc i dzień wpłynię
cia lub odesłania papieru, c) m iejsce lub osoba, od której wpłynął lub komu przesłany został papier, d) krótkie stre
szczenie papieru i e) numer akt, do których papier został przy
szyty.
dzone są osobne dzienniki w chodzący i wychodzący, które znajdują się na przechowaniu u starszego inspe
ktora fabrycznego.
38. W kancelarjach Kom isji powinny być prowadzone i stale uzupełniane następujące wykazy:
1) Ogólny wykaz spraw, prowadzonych przez Kom isję.
2) W ykaz zakładów, których podporządkow anie nadzo
rowi inspekcji fabrycznej i górniczej albo zwolnienie od takiego nadzoru odbyło się na podstaw ie art. 156 Ust. Przem. lub art. 960 Ust. Górn. (w 1912 r.), z wskazaniem jednych i drugich oddzielnie.
3) W ykaz zakładów, którym była zezwolona (na jaki ter
min i z jakich powodów) nocna praca kobiet i robot
ników młodocianych.
4) W ykaz zakładów, którym była zezwolona (kiedy i z jakich powodów) praca małoletnich w dni wysoce u- roczyste.
5) W ykaz zakładów, którym zezwolono sam odzielne wy
datkowanie funduszu karnego.
6) W ykaz zakładów, którym odebrano prawo sam odziel
nego wydatkowania funduszu karnego.
7) W ykaz zakładów i zawiadowców, poddanych przez Kom isję karom, ze wskazaniem: a) wysokości kar, b) na zasadzie jakich artykułów i za jakie wykroczenia były one wymierzone i c) daty zaskarżenia ostatecz
nego rozstrzygnięcia spraw y i wprowadzenia postano
wienia Kom isji w życie.
39. Oprócz przepisów, wymienioifych w artykułach po
przednich, Kom isje do spraw fabrycznych i górniczo-hutniczych kierują się odnośnemi postanowieniami w przedmiocie prow a
dzenia spraw w instytucjach rządowych (art. 1 3 0 in a st. Ogól.
Org. gub., Zb. Pr., t. II, cz I, wyd. 1892 r.).
Przepisy o trybie prowadzenia spraw w Komisjach do spraw górniczo-hutniczych.
(Zatw. przez Min. Dóbr Państwa, dn. 30 kwietnia r. 1893 i zmień. dn. 28 marca r. 1897, Zb. Pr. 1893 r. art. 628 i 1897 r.
art. 1357).
1. Posiedzenia Kom isji wyznacza przewodniczący jej w miarę potrzeby.
2. Posiedzenie uważane jest za prawomocne, o ile bra
ło w niem udział 3 członków. Dla wydania postanowień obo
wiązujących, jakoteż dla wyniesienia uchwał, nie podlegają
cych zaskarżeniu, wymaganym jest udział nie mniej: a) 5 członków w Kom isji, utworzonej przy departam encie górni
czym i b) 4 członków w pozostałych Kom isjach.
3. Pod nieobecność przew odniczącego obowiązki jego pełni najstarszy z pozostałych członków ze strony resortu gór
niczego.
4. Uchwały Kom isji powinny być podpisane przez wszystkie osoby, które były obecne na praw ach członków.
Dla uznania uchwały za prawomocną, musi być ona przyjętą w iększością wszystkich obecnych, przyczem w razie równości głosów przew aża głos przewodniczącego.
5. Członkowie, nie zgadzający się na opinję większości, składają votum separatum , zam ieszczane w dzienniku albo w formie załącznika do niego.
6. Uchwały Komisji, o ile dotyczą one wydania posta
nowień obowiązujących i ściągania wyznaczonych przez nią kar, jakoteż przedmiotów, wychodzących po za zakres bez
pośredniej kompetencji Kom isji, w prow adzają w życie depar
tament górniczy i zarządy górnicze, stosownie do kom peten
cji, w przedmiocie zaś innych spraw — przewodniczący K o misji.
7. Pierw opisy dzienników Komisji, jakoteż odpisy p a
pierów, przesyłanych przez przewodniczącego, przechowuje osoba, mianowana do pełnienia obowiązków sekretarza K o misji. W noszone do Kom isji przez departam ent górniczy i za
rządy górnicze, jakoteż w pływ ające bezpośrednio do Kom isji papiery pełniący obowiązki sekretarza odsyła po załatwieniu spraw y do właściwych wydziałów departam entu górniczego lub zarządu górniczego z krótkiemi adnotacjam i o zapadłych w przedmiocie ich uchwałach Kom isji j wprowadzeniu ich w życie.
8. K om isje do spraw górniczo-hutniczych obowiązane są ogłaszać nie tylko postanowienia obowiązujące, wydane na podstawie ust. 1 art. 173 Ust. Górn. ( wyd. 1912 r.), lecz tak
że okólniki w przedmiocie wątpliwości pow stających w prak
tyce (ust. 5 tegoż artykułu) w miejscowym organie urzędo
wym; odbitki tych postanowień i okólników wywieszane są w zarządach policyjnych, urzędach gminnych i w tych fabry
kach i zakładach, dla których były wydane.
INSTRUKCJA
(nakaz)
dla inspeKcji górniczej w przedmiocie czuwania nad wypełnianiem przepisów o robotnikach w prywat
nych zaKładach hutniczych i górniczych miejscowo
ści, na które rozpowszechnione zostało prawo z dn.
7 czerwca 1899 roKu**)
(Zb. Pr. r. 1901, art. 1437).
I. Ogólne wzkazówki o nadzorze nad ładem i porządkiem w hu
tach i kopalniach.
1. Ogólny nadzór miejscowy nad przestrzeganiem nale
żytego ładu i porządku w hutach i kopalniach (art. 1 Ust.
Górn. i ust. 1 art. 11 Najwyżej zatwierdzonej w dn. 7 czerwca r. 1899 opinji R ady Państw a) należy do miejscowej zwierzch
ności gubernjalnej i podlega urzeczywistnieniu przy w spół
działaniu miejscowych Kom isji do spraw fabrycznych i gór
niczo-hutniczych, inspekcji górniczej i policji, stosownie do kompetencji.
2. Bezpośredni nadzór nad ładem i porządkiem w o- brębie hut i kopalń, jako-to — czuwanie nad prawidłowem wypełnianiem wymagań prawa i uzupełniających je postano
wień w przedmiocie nadzoru nad wymienionemi zakładam i i wzajemnych stosunków między przemysłowcami górniczymi i robotnikami, dochodzenie w spraw ach nieporozumień i wy
kroczeń, pow stających na tle zawartej między stronami um o
wy o najmie, w spółdziałanie polubownej zgodzie stron i wszczy
nanie w właściwych razach ścigania przez prawo ustanow io
nego — należy wyłącznie do inspekcji górniczej.
*
II. Ogólne obowiązki inspekcji górniczej.
3. Obowiązkam i ogólnemi inspekcji górniczej są:
a) czuwanie nad wypełnianiem przez przemysłowców gór
niczych i robotników przepisów , określających ich o- bowiązki i wzajemne stosunki (Ust. Górn. art. 92, ust.
3, wyd. 1912 r.);
b) czynności wykonawcze w przedmiocie stosow ania prze
pisów, wydawanych przez K om isję G łów ną do spraw
* ) O utworzeniu Komisji Głównej do spraw fabrycznych i górniczo- hutniczych.
bowiązujących, wydawanych przez K om isje gubernjal- ne lub obwodowe do spraw fabrycznych i górniczo- hutniczych, i nadzór nad wypełnianiem tych przepi
sów i postanowień (Ust. Górn. art. 92, ust. 4, wyd.
1912 r. i art. 12 i 13 oddz. II Najw. zatw. dn. 7 czer
wca r. 1899 opinji Rady Państw a);
c) rozpatrywanie i zatwierdzanie cenników, tablic, roz
kładów i przepisów porządku wewnętrznego (Ust.
Przem. art. 140-142 i 147; Ust. Górn. art. 991, wyd.
r. 1912), układanych przez zarządy zakładów górni
czych dla robotników (Ust. Górn. art. 93, wyd. r. 1912);
d) zaświadczanie kalkulacji płac zarobkowych (Najwyżej zatw.dn. 8 m aja r. 1898 postanowienie Komitetu Mi
nistrów 1;
e) przedsiębranie środków ku uprzedzaniu sporów i nie
porozumień między przemysłowcami górniczymi i ro
botnikami drogą zbadania pow stałych niezadowoleń na miejscu i polubownej zgody stron (Ust. Górn. art.
92, ust. 5, wyd. r. 1912);
f) czuwanie nad wypełnianiem postanowień o nauczaniu robotników małoletnich (Ust. Przem., art. 114-116 i Ust. Górn. ust. 1 i 2, art. 92);
g) wszczynanie dochodzenia w odnośnych w ypadkach i oskarżanie przed sądem winnych uchybienia przepisom , zawartym w art. 86-121, 1261 i 128-155 Ust. Przeto, i w art. 946-955 Ust. Górn. (Ust. Górn. art. 93, wyd.
1912 r.);
h) uchylony;
i) sporządzanie protokułów w sprawach o ujawnionych uchybieniach przepisom ustanowionym przez prawo lub postanowieniom, wydanym trybem przepisanym, o używaniu kotłów parowych, i przesyłanie tych pro
tokułów władzom sądowym, według kom petencji;
j) bezpośredni nadzór nad wypełnianiem przepisów o kotłach parowych, wydawanych na zasadzie art. 76 U st Przem.;
k) w spółdziałanie Izbom Skarbowym w przedm iocie czu
wania nad prawidłowem wpływem opłat za kotły, u- stanowionych na zasadzie Najw. zatw. dn. 8 czerwca r 1898 opinji Rady Państwa, przez dostarczanie Izbom tym danych, wymienionych w art. 30-41 Przepisów o opłacie za dozór kotłów, zatw. przez Min. Finan. 20 listop. 1898 r.;
nia przemysłu niezbędnych danych o przem yśle gór
niczym dobywającym i przerabiającym (Ust. o państw, podatku przem., art. 74 i Instr. o zastosowaniu tej Ust. § 44, ust. 2, lit. E);
m) dostarczanie w terminach przepisanych spraw ozdań w przedmiotach Instrukcji niniejszej w edług programu, zaleconego przez Departam ent Górniczy;
n) wypełnianie zleceń zwierzchności.
Uw aga. Oprócz obowiązków, wskazanych w artykule niniejszym, na inspekcji górniczej ciążą wyliczone w w ła
ściwych artykułach Ustawy Górniczej obowiązki, przy wypełnianiu których postępuje ona na zasadzie instruk
cji, wydawanych przez Ministra Rolnictwa i Dóbr Pań
stwa, co się zaś tyczy zbierania danych statystycznych o przemyśle górniczym — na zasadzie przepisów , w yda
nych przez Komitet Górniczy Naukowy.
4. Przy pełnieniu swych obowiązków inspekcja gór
nicza kieruje się właściwemi ustawam i, instrukcjami, przepi
sami, w niniejszej Instrukcji wyłożonemi, i przepisam i, wyda- wanemi przez Kom isję Główną do spraw fabrycznych i gór- niczo-hutniczych, okólnikami i wyjaśnieniami M inisterstwa Rolnictwa i Dóbr Państw a i w odnośnych wypadkach, Mini
sterstw a Finansów, oraz postanowieniam i obow iązującem i miejscowych Kom isji do spraw fabrycznych i górniczo-hutni
czych.
III. Ogólne zasady organizacji inspekcji górniczej.
5. Inspekcja górnicza, której dotyczy niniejsza Instruk
cja, składa się z miejscowych Zarządów Górniczych, inżynie
rów okręgowych i w niektórych okręgach górniczych — po
mocników inżynierów okręgowych (Ust. Górn, art. 46, 48 i 49, wyd. r. 1912 i oddz. VII Najw. zatw. dn. 7 czerw ca r. 1899 opinji Rady Państwa).
6. Do Zarządów górniczych należy nadzór nad w ypeł
nianiem obowiązków i ujednostajnienie czynności inżynierów okręgowych w granicach obwodu górniczego (Ust. Górn art.
36, wyd. r. 1912); w obwodach górniczych, w których Z arzą
dów górniczych niema, obowiązki ich w przedmiocie niniej
szym pełni Departam ent Górniczy. Inżynierowie okręgowi czu
w ają nad ścisłem wypełnianiem praw a na hutach i w kopal
niach w powierzonym każdem u z nich okręgu. Pomocnicy in
żynierów okręgowych pełnią czynności wedle poleceń inży
nienie wszystkich obowiązków tych ostatnich.
7. Funkcjonariuszom inspekcji górniczej zabrania się brać jakikolwiek bezpośredni lub pośredni udział w przedsię- biostw ach przemysłowych i handlowych, z wyjątkiem w ypad
ków, w których stanowisko służbowe tych funkcjonarjuszy nie będzie miało wpływu na bieg przedsiębiorstw wymienionych i prócz tego nie inaczej, jak każdorazowo z pozwolenia Mi
nistra Rolnictwa i Dóbr Państwa.
8. Funkcjonarjusze inspekcji górniczej pod żadnym p o zorem nie powinni rozgłaszać będących w użyciu w ogląd a
nych przez nich przedsiębiorstwach górniczych szczególnych sposobów produkcji, jakoteż wszelkich sekretów przem ysło
wych i handlowych.
9. Funkcjonarjusze inspekcji górniczej obowiązani są w celu w spółdziałania rozwojowi przemysłu okazyw ać możliwą pom oc bezpłatną swemi technicznemi radami tym z przemy
słowców, którzy mogą ich potrzebow ać (art. 82 Ust. Górn.).
10. Funkcjonarjusze inspekcji górniczej m ogą bez wy
jednywania na to pozwolenia odnośnego Zarządu górniczego lub Departamentu Górniczego, lecz tylko pod ając do wiado
mości, brać udział w charakterze członków w instytucjach, których działalność ma na celu polepszenie bytu robotników, jak naprzykład: w Towarzystwie Czerwonego Krzyża, w T o warzystwie walki z chorobami zakaźnemi — w przedmiocie organizacji pomocy lekarskiej; w kuratorjach nad trzeźwością ludową — w przedmiocie urządzania rozumnych rozrywek dla robotników; w kuratorjach nad domami pracy; w stałej K o misji do spraw wykształcenia technicznego — w przedm iocie organizacji stałych klas i kursów nauk zawodowych i t. p.
instytucji.
11. Funkcjonarjusze inspekcji górniczej przy pełnieniu obowiązków służbowych powinni mieć na sobie ustanowiony uniform; z odnośnego Zarządu górniczego lub Departam entu Górniczego otrzymują oni specjalne listy otwarte, zaśw iadcza
jące ich stanowisko, i m ają ustanowioną pieczęć.
12. Funkcjonarjusze inspekcji górniczej obowiązani są przy rozjazdach w swych okręgach prowadzić dziennik dro
gowy według wzoru, przez Departam ent Górniczy ustano
wionego.
13. Tryb stosunków służbowych funkcjonarjuszy inspek
cji górniczej z różnemi resortami i osobam i urzędowemi, ja koteż między sobą, ustanawia się następujący:
a) Stosunki z instytucjami centralnemi resortów postron
nych. W szelkie stosunki funkcjonarjuszy inspekcji gór
niczej z temi instytucjami centralnemi prowadzone są nie inaczej, jak za pośrednictwem Departamentu G ór
niczego, przyczem inżynierowie okręgowi, podporząd
kowani Zarządom górniczym, komunikują się za po
średnictwem tych Zarządów .
b) Stosunki z zwierzchnością gubernjalną i instytucjami gubernjalnemi. Inżynierowie okręgowi, podporządko
wani Departamentowi Górniczemu, komunikują się z zwierzchnością gubernjalną (obw odow ą lub równą z niemi) i ze wszystkiemi instytucjami gubernjalnemi — bezpośrednio, pow iadam iając o tem Departam ent G ór
niczy; Inżynierowie okręgowi, podporządkow ani Z a rządom górniczym, za pośrednictwem tych Zarządów , w w ypadkach zaś nadzwyczajnych, nie cierpiących zwłoki, bezpośrednio, pow iadam iając o tem Zarząd.
c) Stosunki inżynierów okręgowych pom iędzy sobą pro
w adzą się zawsze bezpośrednio.
IV. Stosunek funkcjonarjuszy inspekcji górniczej do miejscowych władz gubernjalnych (obwodowych lub równorzędnych).
14. Inżynierowie okręgowi przy wypełnianiu wymagań i zarządzeń zwierzchności gubernjalnej powinni kierować się wskazówkami, zawartemi w cz. I t. II Zb. Pr. W spomniani funkcjonarjusze obowiązani są komunikować niezwłocznie zwierzchności gubernjalnej o wszystkich w ypadkach niepo
rządków, strajków i wrzenia śród robotników lub ujaw nienia takich wykroczeń przeciw prawu, które na zasa
dzie danych przeprowadzonego dochodzenia jawnie zagrażają porządkowi, oraz niezwłocznie komunikować właściwej zwierz
chności gubernjalnej i obwodowej o w ypadkach nieprzestrze
gania przepisów o ustawianiu kotłów parowych (art. 78 Ust.
Przem.), jakoteż o wypadkach ujawnienia na hutach i w ko
palniach warunków lub okoliczności pracy, jawnie zagrażają
cych życiu lub zdrowiu robotników w czasie prowadzenia ro
bót lub podczas pobytu ich w m ieszkaniach i innych zabudo
waniach hut i kopalń, a w ym agających zastosow ania nad
zwyczajnych środków do ich usunięcia.
U w aga 1. O tych ostatnich w ypadkach pow iadam ia
ną zostaje również policja m iejscow a (art. 16 Instrukcji).
U w aga 2. Przestrzeganie wymagań art. 14 nie uwal
nia inżyniera okręgowego od obowiązku zastosow ania ze swej strony środków, przewidzianych w pewnych ra-
