— sr — _ _______________
Motto;
„Uczcie sięFEDCBA wzbogacaj
cie się — czekajcie.
Bezpłatny dodatek do „Głosu Wąbrzeskiego 1* poświęcony zagadnieniom rolniczym.
Nr. 13 Wąbrzeźno, dnia 2 maja 1931 r. Rok 3
Jak hodować jedwabniki.
P a n u ją c y o b e c n ie k r y z y s g o s p o d a r c z y , to je d e n z c z y n n ik ó w , k tó r y k w e s tję u p r z e m y s ło w ie n ia g o s p o d a r s tw r o ln y c h p r z e z ije d w a b n ic tw o p o s u w a s iłą n a c o r a z r e a ln ie js z e to r y .
W y r a z e m z a in te r e s o w a n ia s ię je d w a b n ie tw e m u r o ln ik ó w to s iln y o d r u c h w k ie ru n k u s a d z e n ia d r z e w e k m o r w o w y c h i lic z n e z a p y ta n ia d o t. p r o w a d z e n ia je d w a b n ie tw a . Z u w a g i n a to z a m ie rz a m y p o ś w ię c ić s p r a w ie h o d o w li je w a b n ik ó w s łó w k ilk a :
D o s ta te c z n ie z r o z u m ia n ą je s t r z e c z ą , ż e c h c ą c r o z p o c z ą ć h o d o w lę , tr z e b a m ie ć d o d y s p o z y c ji d r z e w k a m o r w y b ia łe j o r a z ja je c z k a je w a b n ik ó w . D r z e w k a m o r w o w e s ą u n a s d o ś ć r o z p o w s z e c h n io n e o ile z a ś w d a n e j m ie jsc o w o ś c i ic h n ie m a , m o ż n a je s p r o w a d z ić z e s z k ó łe k d r z e w m o r w o w y c h (p , D o m a c h o w s k i w G r o d z ic z n ie p o w . L u b a w a ). J a je c z k a s p r o w a d z a ć n a le ż y z D o ś w ia d c z a ln e j S ta c ji J e d w a b n ic z e j '(M ila n ó w k o p o d W a rs z a w ą ) .
N ie n a le ż y u ż y w a ć ja je c z e k s w e g o c h o w u , g d y ż b y w a ją o n e c z ę s to z a r a ż o n e i m o g ą s p r o w a d z a ć c h o ro b y .
P r z y s tę p u ją c J o h o d o w li p a m ię ta ć n a le ż y , ż e c z y s to ś ć , d o b r e , s u c h e p o w ie tr z e , b r a k w ilg o c i ii p r z e c ią g ó w w p o m ie s z c z e n iu , g d z ie z n a jd u je s ię h o
d o w la — s ą to n ie z b ę d n e w a ru n k i, o d k tó r y c h p r z e s tr z e g a n ia z a le ż y p o m y ś ln o ś ć h o d o w li.
G d y m o r w a z a c z y n a w y p u s z c z a ć liś c ie , p r z y s tę p u je m y d o t. z w a n e g o o ż y w ia n ia ja je c z e k . W ty m c e lu p r z e n o s im y je d o te m p e r a tu r y p o k o jo w e j IO ” R . J a je c z k a w y s y p u je m y c ie n k ą w a r s tw ą n a p a p ie r z p o z a g in a n e m i b r z e g a m i, u m ie s z c z a ją c w p o b liż u w o d ę n a ta le r z y k u , a lb y d o s ta rc z y ć im n ie z b ę d n ą ilo ś ć w ilg o c i. W ilg o ć p o tr z e b n a je s t ty l
k o w o k r e s ie w y lę g a n ia s ię g ą s ie n ic . T e m p e r a tu r ę n a le ż y c o d z ie n n ie p o d n o s ić a ż d o 1 7 ° R ,,
P o 7— 9 d n ia c h z ja je c z e k z a c z y n a ją s ię w y lę g a ć m a le ń k ie tg ą s ie n ic z k i, k tó r e p o p e w n y m c z a s ie z a c z y n a ją s z u k a ć p o ż y w ie n ia . P o w y lę g n ię c iu m ło d e g ą s ie n ic z k i p r z e n o s im y d o p o m ie s z c z e n ia s p e c ja ln ie n a te n c e l p r z e z n a c z o n e g o ; tu n a le ż y im d a ć je ś ć , W ty m c e lu z e r w a n e liś c ie (z d r z e w a m o r
w o w e g o ) p r z e g lą d a m y u w a ż n ie , o d r z u c a m y te , k tó r e m a ją n a s o b ie p la m y , a ty lk o c z y s te k r a je m y p o c z ą tk o w o d r o b n o , p ó ź n ie j w m ia r ę w z r o s tu g ą s ie n ic , g ru b ie j, a w k o ń c u n ie k r a je m y w c a le . N a le ż y z w a ż a ć , b y liś c ie b y ły s u c h e , g d y ż m o k r e p o
ż y w ie n ie s z k o d z i im b a r d z o — n ie n a le ż y r ó w n ie ż d a w a ć n a d m ia ru p o ż y w ie n ia , b y n ie n a g r o m a d z iło s ię d u ż o r e s z te k . W c ią g u p ie r w s z .y c h d w ó c h ty g o d n i liś c ie d a je m y p ię ć r a z y d z ie n n ie w r e g u la r n y c h o d s tę p a c h c z a s u . L iś c ie p o s y p u je m y n a g ą s ie n ic e c ie n k ą w a r s tw ą , b a c z ą c , a b y n ie n a s y p a ć n a b r z e g i a r k u s z a , b o to s p o w o d u je p r z e c h o d z e n ie g ą s ie n ic z a r k u s z a n a a r k u s z , o r a z s p a d a n ie ic h n a p o d ło g ę .
O d c h o d y i r e s z tk i n ie d o je d z o n e g o p o k a r m u n a le ż y p r z y n a jm n ie j c o d w a d n i u s u w a ć . W ty m c e lu u ż y w a m y d z iu r k o w a n y c h a r k u s z y p a p ie ru . P a p ie r p r z y g o to w u je m y s o b ie s a m i, w y b ija ją c o d r a z u w k ilk u a r k u s z a c h (m o ż e ic h b y ć 1 5 — iŹ O z ło ż o n y c h r a z e m o tw o r k i s p e c ja ln e m i d ż lu r k a c z a m i. C h c ą c u s u n ą ć z p o d e s ła n ia n ie c z y s to ś ć , p r z y k r y w a m y g ą s ie n ic e r a n o p a p ie r e m d z iu r k o w a n y m , s to s u ją c
w ie lk o ś ć d z iu r e k d o w ie k u g ą s ie n ic . P o k r ó tk im c z a s ie , k ie d y g ą s ie n ic e p r z e jd ą p r z e z o tw o r y n a w ie r z c h , p a p ie r te n u n o s im y , a p o d e s ła n ie o c z y s z c z a m y , s tr z ą s a ją c z a r k u s z a n ie c z y s to ś c i d o s p e c ja ln ie n a te n c e l p r z e z n a c z o n e g o k o s z a , O ile p o d e s ła n ie je s t b r u d n e , z a s tę p u je m y je ś w ie ż y m a r k u s z e m p a p ie ru .
W m ia r ę w z r o s tu g ą s ie n ic tr z e b a je r o z rz e d z a ć t. j. r o z d z ie la ć n a m n ie js z e p a r tje , ż e b y n ie b y ło im z b y t c ia s n o . G ą s ie n ic e r o s n ą s z y b k o . W c z a s ie ic h ż y c ia p r z e c h o d z ą 4 lin ie n ia , p ią te i o s ta tn ie o d b y w a s ię ju ż w e w n ą tr z s p r z ę d u . P ie r w s z e lin ie n ie n a s tę p u je p o u p ły w ie 4 d n i. G ą s ie n ic a z c z a r
n e j r o b i s ię b r u n a tn ą , s k ó r k a n a g ło w ie m a r s z c z y s ię i r o b i ja k b y n a d ę ta , g ą s ie n ic a p r z e s ta je je ś ć (w ty m o k r e s ie p o ż y w ie n ia d a w a ć n ie n a le ż y ), p r z y c z e p ia s k ó r k ę n ite c z k ą d o p o d ło ź a i n a s tę p n ie w y c h o d z i z e s k ó r k i. D łu g o ś ć w ie k u g ą s ie n ic je s t n ie je d n a k o w o , tr w a o d 2 8 d o 3 6 d n i.
G d y g ą s i e n i c a o s i ą g n i e m a x i m u m s w e g o r o z w o ju , c o n a s t ę p u j e , j a k w y ż e j p o w i e d z i a n o p o u p ł y w ie 2 8— 3 6 d n i, n a d c h o d z i p o r a o s n u w a n ia s i ę . — W w ó c z a s t r a c i a p e t y t , r o b i s ię n i e s j o k o j n a , s c h o d z i n a b r z e g i p o d e s ł a n i a , z a c z y n a s z u k a ć o d p o w i e d n i e g o m i e js c a n a z r o b ie n i e s p r z ę d u . A b y u ł a t w i ć g ą s ie n i c o m w y s z u k a n i a d o g o d n e g o m i e j s c a n a z r o b i e n i e s p r z ę d u , d a j e m y im w i ą z a n e w p ę c z k i s u c h e g a ł ą z k i , n a j l e p i e j r z e p a k o w e l u b i n n e u s c h ł e , u m i e s z c z a j ą c j e n a o k o ł o p ó ł e k z b o k ó w i z t y l u . G d y g ą s i e n i c a o b i e r z e s o b i e o d p o w i e d n ie m i e j s c e , w y -
p u sz c z a jed w alb n ą n ić, k tó rą p rz y c ze p ia d o p o d ło ż a i z p o p rz e c zn y c h n ic i b u d u je o sn o w ę , w k tó rej u m ie sz cz a sp rz ęd . N itk i u k ła d a w o k o ło sieb ie ó - se m k o w ato , co n a d a je sp rz ę d o w i w y g lą d z ia rn isty .
O p rz ęd y te z d ejm o w ać m o ż n a n ie w c ze śn ie j, ja k p o u p ły w ie 7— 9 d n i. Z d e jm u ją c je, n a leż y k a ż d y m p o trz ą sn ąć , czy g rz ec h o c z e. N ie g rz e c h o
c z ąc e n a le ży u su w a ć , g d y ż z a w arto ść ich z a c z n ie g n ić, a w y c iek a ją ca c ie m n a o n ie m iłe j w o n i ciecz, p o p la m i in n e o p rzę d y . C iecz ta p o c h o d z i z ro z k ła d ają c ej isię g ą sie n icy , k tó ra sk u tk ie m c h o ro b y z d e c h ła , n ie z a m ie n iw sz y się w p o c z w ark ę .
P ó u p ły w ie 10—4 5 d n i z o p rz ę d ó w w y c h o d z ą m o ty le . W y jśc ie z o p rz ę d u u ła tw ia m o ty lo m w y d z iela n ie p rz e z n ie c iec z y o w ła sn o śc ia c h ro z m ię - k sz ają c y ch je d w ab . P o o p u sz c ze n iu o p rz ę d u m o ty le z a ch o w u ją się b a rd zo sp o k o jn ie , n ie fru w ają , a ty lk o ła żą p o sp rz ęta ch . M o ty le ż y ją d o 2 ty g o
Dobry stadnik to połowa stada.
1) R o ln icy , sz cz e g ó ln ie c z ło n k o w ie K ó łe k , p o p ie rajc ie a k c ję h o d o w la n ą, w sz c zę tą p o w a żn ie ju ż w u b ie g ły m ro k u . S ta c je b u h a i i k n u ró w m u szą b y ć w y k o rzy sta n e , o p ła ta je st m in im a ln a, n ie p o - z w ó lm y n a to , b y z k o n ie c zn o śc i, trz e b a k a so w ać m a te rja ł z w y ro d n ia ły p rz e z o p o d a tk o w a n ie ta k o w eg o , p o d o b n ie ja k o g iery .
2 ) Je d n y m z c z yn n ik ó w , m o g ą c y c h z n a k o m i
cie i to w sz y b k im c z asie p o p c h n ą ć h o d o w lę n a p rz ó d , je st b e z w ątp ien ia d o b ó r o d p o w ie d n ie g o
sta d n ik a.
O d p o w ie d n i w y c h ó w c ie lą t o ra z w ła śc iw e ż y w ie n ie k ro w y d o p ie ro w te d y d a n a le ż y te w y n ik i, g d y d o b ó r ro d z ic ó w b ę d z ie o d p o w ied n i z aró w n o p o d w z g lę d e m d o b rej b u d o w y i ra sy , ja k i p rz ele w a n ia sk ło n n o śc i d o w y d a w a n ia d u ż y ch ilo ści m le
k a o d o b ry m % tłu sz cz u — n a p o to m stw o .
K ró w o w y so k ie j w y d ajn o ści m le k a i d u ż y m % tłu sz cz u m a m y d o ść d u żo . Z az w y cz a j te ż p rz y d o b o rz e ro d z ic ó w tru d n o ści stan ow i d o b ó r o d p o w ie d n ieg o sta d n ik a , g d y ż n ie ste ty d o b ry c h sta d n i
k ó w je st u n as b a rd z o m ało , a p rz ec ież słu sz n ie m ó w i p rz y sło w ie , ż e „ stad n ik to p o ło w a s ta d a “ . Z ro zu m iało to o d d aw n a sp o łe cz e ń stw o ro ln ic z e, z a ró w n o p o szc z eg ó ln i h o d o w c y , ja k i ich z rze sz e
n ia , sa m o rz ą d y g m in n e, p o w ia to w e i w o je w ó d z
k ie, a ta k ż e P . B . R ., k tó ry u d z iela k re d y tó w n a z a k u p sta d n ik ó w .
N a sta d n ik i n ie sz c zę d z i się o b e c n ie p ie n ię d z y . P o ło w ę w sz y stk ic h z a siłk ó w p ie n ięż n y ch , p rz e
z n a cz o n y c h n a p o d n ie sie n ie h od ow li w b u d ż e tac h sa m o rz ąd o w y c h w la tac h u b ie g ły c h , stan o w ią p o zy cje n a z a k u p ro z p ło d n ik ó w .
W y siłk i sp o łe cz e ń stw a są d u że. C zy je d n a k w sp ó łm ie rn e z n ie m i są k o rz y śc i? N ie ste ty , trz e
b a stw ierd z ić , że sta d n ik i w p o ró w n a n iu z w k ła
d a m i, w y ło ź o n e m i n a n ie , sta no w cz o z b y t m ało p rz y n o sz ą n a m k o rz y ści. A d la cz e g o ?
S k ła d a się n a to p a rę p rz y cz y n . P rze d e w sz y st- k ie m n ie zro z u m ien ie w a ż n o śc i z a g ad n ie n ia teg o p rz e z h o d o w c ó w w m ie jsc u sta c jo n o w a n ia sta d n i
k ó w . K a ż d y z h o d o w c ó w , je że li m o w a w p o w ia
to w e j o rg a n iz a c ji ro lnic z e j o p rz y d z ia le sta d n i
k ó w d o p o sz c z e g ó ln y c h m iejsc p o w iatu , sta je z a
w sz e n a sta n o w isk u , ż e w jeg o o k o lic y b ra k s ta d n ik a i że w ła śn ie o sa d a , w k tó re j z a m ie szk u je , d a je rę k o jm ię n a leż y teg o jeg o w y z y sk an ia . W
d n i — p o k a rm u z u u p e łn ie n ie p rz y jm u ją . — K a ż
d a sa m ic a sk ła d a 4 5 0 —7 5 0 ja je cz e k .
P o n ie w aż m o ty le w y lę g a ją c się, n isz c z ą o p rz ę
d y , p tz ed z iiu ra w iają c je , p rz e to c h c ą c , a b y b y ły z d a tn e d o ro z sn u c ia, m u sim y z a b ić z n a jd u ją c ą się w n ic h p o c z w ark ę . W ty m c e lu n a w ie lk im g a rn k u lu b k o tle z (g o tu jącą się w o d ą sta w ia m y sito d ru c ian e , d o k tó re g o k ła d z ie m y 3 w a rstw y o p rz ę
d ó w i n a k ry w a m y je g ru b em p łó tn e m , a b y p a ra n ie ro z ch o d z iła się. P rz y w ię k sz e j ilo ści o p rzę d ó w , u m ie sz c za m y k ilk a sit jed n o n a d ru g iem . P o z a m o c ze n iu p o c z w a re k , co n a stęp u je z a zw y c za j w c iąg u 5 —10 m in u t w y sy p u je m y o p rz ę d y d o k o sz a, P o o stu d z en iu p rz en o sim y je n a p ó łk i, u k ła d ają c je d n ą w a rstw ą i o su sz a m y w p rz e w ie w n e m m iej
scu . O p rz ęd y te k u p u je S ta c ja p rz e tw o ró w je d w a b , w M ila n ó w k u p o d W a rsz a w ą .
i O---
w ię k sz o śc i je d n ak w y p ad k ó w je st to ty lk o ,,o - g ień sło m ian y ". Z c h w ilą b o w ie m p o staw ien ia s ta
d n ik ó w n a sta cję k o p u la c y jn ą z a p a ł słab n ie , b y w a i ta k , ż e n ik t n ie c h c e w z ią ć n a sie b ie u trz y m a n ia sta d n ik a , a je ż eli k to ś się z n a jd z ie , to i ta k sp ra w a n ie je st ro z w ią z an a n a le ży c ie , b o c h o c ia ż m ie jsc o w i h o d o w c y c ie sz yli się p o c z ą tk o w o z n a
b y tk u , to je d n a k p o p e w n y m c z a sie o sty g ają w z a
p a le, p ro w ad z ą c sw e k ro w y d o b y le jak ic h b y c z
k ó w , b y le ta n ie j.
R e z u lta t ła tw y d o p rz e w id z e n ia — j sta d n ik n ie m a d o sta tec z n e j ilo ści p o k ry ć ro c zn ie , p o n a d to h o d o w c y n ie rza d k o p rz y p ro w a d z a ją sw e k ro w y , ż ą
d a ją c p o k ry c ia n a k re d y t. U trzy m u ją cy sta d n ik a w id zi p o ro k u , ż e sp o ro m u sia ł d o ło ży ć ta k , ż e c a łe p rz e d się w z ięc ie „ b ierz e w łe b ".
N a stę p n ie p rz y c z y n a , k tó ra p o w o d u je n ie d o sta te cz n e w y z y sk a n ie sta d n ik ó w p o d w zig lęd em h o d o w la n y m je st z łe i n ie d b a łe p ro w a d z e n ie k w i- ta rju sz y p o k ry ć p rz e z u trzy m u jąc e g o , lu b p o sia d a c za sta d n ik a .
R o ln ic y m a ją n a o g ó ł w strę t d o p ió ra , d o w sze lk ieg o ro d z a ju n o ta te k , a je że li je p ro w a d zą , to b a rd z o n ie sta ra n n ie. T e n w ro d z o n y w strę t p rz eb ija się ró w n ież w p ro w a d z en iu k w itarju sz a p o k ry ć . B a rd z o rz ad k o sp o ty k a się , b y w k w itar- ju sz u u w id o cz n io n e b y ły w sz y stk ie k ro w y p o k ry te sta d n ik ie m , a je ż eli są w p isan e , to b a rd z o c z ę
sto b ra k z a sa d n icz y c h d a n y c h, ja k n a z w isk o w ła śc ic ie la k ro w y , d a ta p o k ry cia lu b o p is k ro w y , co w n a stę p stw ie u n ie m o ż liw ia stw ie rd z e n ie , że d a n e c ie lę je st rz e c z y w iśc ie p o to m k ie m teg o , czy o - w eg o sta d n ik a . W y rz ąd z a m y so b ie i sp o łe cz e ń stw u o k o lic zn e m u d u ż ą k rz y w d ę , g d y ż k w itarju sz p o k ryć , to z a cz ą te k k siąg h o d o w la n y c h . C ielę o n ie w iad o m e m p o c h o d z e n iu , n ie m o że b y ć n a s tę p n ie z a p isa n e d o k sią g h o d o w lan y c h , a d o h o d o w li p o w in n iśm y w y b ie rać te sz tu k i, co d o k tó ry c h m a m y p e w n o ść , że m a ją w so b ie sk ło n n o śc i d o w ię k sz e j w y d a jn o śc i m le k a i % tłu sz c z u , k tó re to sk ło n n o śc i m o g ą b y ć p rz ele w an e z k o le i n a p o to m stw o .
(C zęsto z d a rz a się ró w n ie ż , że h o d o w cy , d o p ro w a d z ają c k ro w y c h o re d o sta d n ik a , z a ra ż ają g o c h o ro b a m i z a k aź n e m i w p o sta c i z a k a ź n e g o ro n ie n ia i t. p . C h o ro b a ta , p o w o d u ją ca p o ro n ie n ie u k ró w p rz en o si się p rz y p o k ry w a n iu c h o re j k ro w y
— 55 —
«a stadnika. iStadnik zaraża się i, pokrywając na
stępne krowy, staje się rozsadnikiem zarazy.
Wszyscy tu cierpią za jednego nieuważnego hodowcę,k tory nie zwracając dostatecznej uwagi
«a swe krowy, moiże nawet nieświadomie, spowo
dował rozwleczenie choroby tak strasznej w swych skutkach dla hodowcy.
Rada na to bardzo prosta: przed doprowadze- niem swych krów do wartościowego byka, należy dobrze obejrzeć pochwę krowy, czy nie znajdują się w jej wnętrzu charakterystyczne objawy cho
roby, występujące w postaci silnego zaczerwie
nienia pochwy, żółtawych guziczków wielkości ziarna prosa, lub pory. W razie najmniejszego po
dejrzenia nie wolno prowadzić krowy do stadni
ka pod żadnym pozorem — krowa taka zresztą napewno poroni, lub nie zacięli się, więc żadnej korzyści z pokrycia nie osiągniemy, a sąsiadom wyrządzimy poważną krzywdę.
Przyczyną, powodującą niedostateczny wpływ stadnika na podniesienie hodowli, jest wreszcie zły wychów młodzieży.
o dochód z sadu.
Pierwszy warunek, aby mieć dochód z sadu, polega na tern, że (gospodarka w sadzie musi być wzorowo i starannie. utrzymana. Jeżeli chcemy mieć dobre owoce, to musimy tak samo dobierać gatunki drzew, jak wyszukujemy dobre gatunki nasion dla roślin w polu. Jeżeli chcemy mieć do
skonałe owoce i duży ich zbiór, to glebę w sadzie musimy tak starannie uprawiać i doglądać drzewa, jak to czynimy z naszą gospodarką w polu.
Przytem uprawa sadów jest to odrębna gałęź pracy rolniczej, wymaga też specjalnej nauki i u- miejętności. Dlategoteż wpierw rolnik powinien dokładnie zapoznać się z nauką o sadownictwie.
Drugi warunek dochodowości sadownictwa pole
ga na tern, alby wszelkie czynności w pracach o-
•koło sadu były przeprowadzone w taki sposób, żeby później rolnik mógł jaknajkorzystniej dla sie
bie sprzedawać owoce. O warunkach, związanych ze sprzedażą owoców, rolnik musi pamiętać już w tej chwili, kiedy przystępuje do zakładania sa
du. W tej dziedzinie pamiętać należy o następu
jących wskazówkach:
1) Trzeba pamiętać, że sad jest działem gospo- idarstwa, a nie zabawlką. Dlatego też, przystępu
jąc do założenia sadu, powinniśmy sadzić takie rodzaje i odmiany drzew owocowych, które najle
piej nadają się do warunków gleby, klimatu i wszystkich właściwości danej okolicy. W tych warunkach dają one najlepsze owoce i największą ich ilość. Wówczas koszty takiego prowadzenia sadów będą niewielkie i owoce będziemy mogli sprzedać po niskich cenach z zarobkiem.
2) Prowadząc sad, musimy pamiętać, że owoce z niego trzeba sprzedać, A zawsze za płody rol
nicze można uzyskać wyższą sumę, gdy płodów tych z danej okolicy możemy wysłać większą i- lość — przytem wszystkie te płody muszą być je
dnakowe co do swego gatunku i dobroci. Dlatego wszyscy rolnicy we wsi, a nawet w sąsiednich wsiach powinni się porozumiewać i sadzić jedna
kowe rodzaje i jednakowe odmiany drzew owoco
wych. Wtedy rolnicy z całej okolicy zbierają je
den gatunek owoców, których sprzedaż mają u- łatwioną. Wówczas w oznaczony dzień wszyscy przywożą owoce do wagonu, który w ciągu kilku godzin może być załadowany jednakowym gatun
kiem owoców. Wagon taki szybko można wy
słać do fabryki na przetwory, do dalekiego mia
sta, a nawet zagranicę. Gdyby każdy z rolników miał różne rodzaje owoców, to każdy z tych ro
dzajów trzeba sprzedawać innego dnia. Przy doj
rzewaniu owoców kilka dni różnicy dużo znaczy, a tymczasem owoce trzeba wysłać świeże po zer
waniu. Dla każdego gatunku trzeba się umawiać o inną cenę. Każdy gatunek trzeba pakować od
dzielnie. Z tych to względów owoce musia^yby być wysyłane drobniejszemi ładunkami. Wszystkie te okoliczności przyczyniają się do zwiększenia kosztów przewozu owoców. Zaś różnicę powię
kszonych kosztów zawsze musi pokryć rolnik, a wtedy osiąga mały zysk za swoje płody,
3) Trzeba produkować takie owoce, na które zbyt jest zapewniony, a nawet stale wzrasta. — Sady wymagają długoletniego nakładu — drzewka zasadzone w jednym roku zaczynają owocować dopiero za lat kilkanaście. Dlatego też rolnik musi się dokładnie orjentować w stosunkach han
dlowych, aby mógł przewidzieć, na jakie owoce zapotrzebowanie utrzyma się przez dłuższy czas.
4) Rolnicy tylko wtedy będą mieli zapewnio
ny dochód z sadownictwa, gdy sami będą sprze
dawać owoce. Sprzedaż owoców, prowadzona dotychczasowym systemem przez wydzierżawia
nie sadów, tylko prowadzi do strat. Straty po- wstają z tego powodu, że dzierżawcy w obawie ryzyka na nieprzewidziane klęski żywiołowe, sta
rają się zapłacić jaknajniższą cenę. Następnie dzierżawca chce zebrać owoce przy najmniejszych kosztach pieniężnych i wysiłkach pracy. Nie za
kupuje więc koniecznych urządzeń, nie ochrania drzew, a nawet przez niedbalstwo, niszczy je. Złe obchodzenie się z drzewami przy zbiorach powo
duje obniżenie urodzaju nieraz na kilka następ
nych lat.
5) Dochód z sadownictwa zależy od ceny, po jakiej sprzedaje się owoce. Dopóki handel owo
cami spoczywać będzie w rękach pośredników, dopóty rolnicy będą narażeni na bardzo poważne straty. Niebezpieczeństwa tego trzeba się oba
wiać dlatego, że handel owocami jest wybitnie sezonowy, co^ pośrednikom znakomicie ułatwia spekulację. Są owoce, które muszą być wywie
zione do miejsc spożycia lub przerobu w ciągu kilku dni od chwili dojrzenia, gdyż inaczej się psują. Inne owoce, aczkolwiek mogą bardzo dłu
go leżeć, lecz muszą być należycie przechowane i przewiezione przed mrozami. Z tych okoliczno
ści korzystają handlarze. Gdy zbliża się chwila odbioru owoców, to wszyscy handlarze zmawiają się i solidarnie ofiarują bardzo niską cenę. Rolnik w obawie, aby mu owoce zupełnie się nie zepsu
ły najczęściej zmuszony jest swoje produkty oddać pośrednikom po cenie, jaką mu podyktują.
J. Grab.
—o—
— er —
— 56 —
Dokąd można emigrować?
IHGFEDCBAW połow ie m aja bieżącego roku udaje się do A Brazylji transport em igrantów , kandydatów na o- sadników do kolonji „O rzeł 'Biały** Tow arzystwa K olonizacyjnego w stanie Espirito Santo. Syndy
kat Emigracyjny informuje nas, że obecnie do Brazylji m ogą em igrow ać w yłącznie osadnicy na w spom niane tereny kolonizacyjne. Zainteresow a
nie m ożliw ościami osadniczem i na terenach „O r
ła Białego** jest bardzo duże, dlatego podajem y garść szczegółów inform acyjnych. M ianow icie, kolonja ta została założona w roku 1929, obecnie zaś liczy 562 osoby. Em igranci, w yjeżdżający na tereny kolonji „O rzeł Biały** otrzym ują na m iej
scu 25 hektarow e działki po cenie 160 zł. za hek
tar, przyczem spłata należności jest rozłożona na sześcioletnie raty. Pierw szą ratę w płaca się do
piero po trzech latach od daty objęcia działki w posiadanie. Przed w yjazdem natom iast każdy ko
lonista m usi w płacić pew ną sum ę tytułem zadat
ku. Bliższe inform acje otrzymać m ożna w biurach Syndykatu Em igracyjnego lub w biurze Tow arzy
stw a iK olonizacyjnego w W arszaw ie, ul. św. K rzy- ska 17.
W Argentynie sytuacja się nieco popraw iła, w obec czego polskie w ładze em igracyjne zezwo
liły w m iesiącu kw ietniu na w yjazd dw ustu osób, nie posiadających w ezw ań od krew nych lub zna
jom ych z A rgentyny. W yjeżdżać m ogą robotnicy rolni i przem ysłow i bez różnicy w yznania. Pierw szeństw o do w yjazdu m ają ci z em igrantów , któ
rzy przez Syndykat Em igracyjny uzyskali już pa
szporty na w yjazd, jednak nie w yjechali z pow o
du w strzym ania em igracji do tego kraju przez U- rząd Em igracyjny w styczniu bieżącego roku. E- m igranci, którzy posiadają w ezw anie im ienne od krew nych lub znajomych z A rgentyny m ogą w y
jeżdżać niezależnie od w spom nianej kw oty po
zw oleń na kw iecień. Zdarza się częstokroć, że do A rgentyny pragną w yjeżdżać sam otne kobiety na w ezw anie narzeczonego celem zaw arcia zw iązku m ałżeńskiego. W zw iązku z tern Syndykat Emi
gracyjny inform uje, że w celu uzyskania zezw ole
nia kandydatka pow inna przedstaw ić t. zw. affi
davit, pośw iadczony przez konsulat polski w Bu
enos - A ires (A rgentyna). W alfifidavicie tym m u
si być w yraźnie zaznaczone, że em igrantka udaje się w celu zaw arcia zw iązku m ałżeńskiego z w zy
w ającym ją narzeczonym . Zarządzenie to obow ią
zuje cd dnia 1 października 1930 roku. Em igrant
ki, które nie posiadają aiflfidavitu, a tylko karty od narzeczonych, sporządzone przez w ydział kon
sularny Poselstwa Polskiego w A rgentynie przed dniem 1 października 1930 roku, m ogą także u- zyskać zezw olenie w yjazdow e, o ile oprócz karty w ezw ania przedłożą św iadectw o m oralności na
rzeczonego z czasów jego pobytu w Polsce. Szcze
gółow e inform acje m ożna otrzym ać w biurach Syndykatu Emigracyjnego.
(Niedługo uzyskamy bliższe informacje, doty
czące em igracji do Peru, U dał się tam m ianowi
cie z polecenia M inisterstw a Pracy i O pieki Spo
łecznej radca em igracyjny na Południow ą A m ery
kę, p. M ichał Pankiew icz, który m a się porozu
m ieć z rządem peruw iańskim w spraw ie koloniza
cji polskiej w prow incji M ontariji, nad rzeką U - cayali. N astępnie radca Pankiew icz przeprow adzi inspekcję spółdzielni osadniczej „K olonja Polska**.
Ze w zględu na zły stan gospodarczy Australji, rząd tamtejszy w strzym ał imigrację z przew ażnej, ilości krajów europejskich, a m iędzy innem i i z Polski. N a podstaw ie now ych przepisów em igra
cyjnych do A ustralji w yjeżdżać obecnie m ogą tyl
ko żony i dzieci em igrantów już zam ieszkałych w
A ustralji, Z. P.
INFORMACJE DLA REEMIGRANTÓW , ZA
MIERZAJĄCYCH POWRÓCIĆ DO STANÓW ZJEDNOCZONYCH AM. PÓŁN.
W zw iązku z w ydaniem przez konsulat am e
rykański instrukcji, że w szelkie podania i rekla
m acje z pow odu choroby lub t. p. nie będą u- w zględniane, oraz że w szelkie sprawy m ożna za
łatwiać jedynie przy osobistem stawieniu się w konsulacie, Syndykat Em igracyjny inform uje, że:
1) reem igranci, posiadający t. zw. perm it „to reenter** i pragnący perm it ten sprolongow ać, po
w inni osobiście zgłosić się w konsulacie am ery
kańskim w W arszaw ie przynajm niej na dw a m ie
siące przedu pływ em w ażności perm itu. W w y
padkach tych należy w konsulacie złożyć perm it
„to reenter", w ażny paszport zagraniczny, oraz o- płatę w w ysokości 3 dolarów am erykańskich na koszta przeprow adzenia prolongaty.
2) Reem igranci, których perm ity „to reenter**
utraciły już termin w ażności, a chcą się starać o w yjazd i w zw iązku z tern uzyskać w izę konsular
ną, w inni osobiście staw ić się w konsulacie am e
rykańskim i przedstaw ić: a) w ażny paszport za
graniczny, na podstaw ie którego em igrant przybył do Polski, b) dw ie m etryki urodzenia, c) cztery lotografje i d) 10 dolarów na opłaty w izow e.
Em igranci przez w yjazdem do W arszaw y w in
ni zgłosić się do najbliższego biura Syndykatu E- m igracyjnego, gdzie uzyskają bezpłatne informa
cje, które ułatw ią im załatw ianie spraw .
TARGOW ISKO MIEJSKIE
Urzęd. sprawozdanie targowe Komisji Notow. Cen, Płacono za 100 kg żywej wagi (ceny Targowica Poznań łącz
nie z kosztami handlowemi).
Poznań, dnia 28 IV . 1931 r.
I, BYDŁO.
a) WOŁY:
1. pełnom ięsiste w ytuczone, niezaprzęgane . 94—104 b) BUHAJE:
1. w ytuczone, pełnom ięsiste
2. tuczne, m ięsiste... ... 80 — 86
3. nietuczne dobrze odżyw ione star 70— 76
4. m iernie odżyw ione §2 66
c) KROWY:
1. w ytuczone, pełnom ięsiste 96 102
2. tuczne, m ięsiste... 80 00
3. nietuczne, dobrze odżywione 56 64
4. m iernie odżyw ione - ... ^9 50 d) JAŁOWICE:
1. w ytuczone, pełnom ięsiste ... 92 — 100 2. tuczne, m ięsiste... 80 90
3. nietuczne, dobrze odżywione 68— 86
4. m iernie odżyw ione 60— 64
e) MŁODZIEŻ:
1. dobrze odżyw iona ... 60— 66 2. dobrze odżyw iona... < 54 58
f) CIELĘTA:
1. najprzedniejsze cielęta, w ytuczone . . . . 93—100 2. tuczne cielęta... 78— 86
3. m iernie odżyw ione 58 — 64
