E N E R G E T Y K I -
co każdy rodzic powinien o nich wiedzieć
Czym są energetyki?
Napoje energetyczne to zazwyczaj
gazowane napoje bezalkoholowe, które mają działanie pobudzające. Napoje te, wzbogacane są o substancje, które
mają za zadanie poprawiać
koncentrację, zwiększyć szybkość reakcji oraz wydolność organizmu, a także mają przyśpieszać metabolizm i
przeciwdziałać zmęczeniu.
Nie powinny ich spożywać dzieci i
kobiety w ciąży. A zatem nie są w
pełni bezpieczne.
Co zawierają energetyki?
Najczęściej składnikami są: cukier, kofeina, tauryna, witaminy z grupy B.
Dodatkowo skład ich uzupełniany jest przez wodę, dwutlenek węgla oraz regulatory kwasowości.
CUKIER 22-30 g
(czyli 4 – 6 łyżeczek w 1 puszce)
KOFEINA 80-120 mg
(2 filiżanki kawy rozpuszczalnej w 1 puszce)
Kiedy dziecko pije
puszkę napoju energetyzującego, to tak jakby wypijało
2 kawy rozpuszczalne osłodzone
przynajmniej 4 łyżeczkami cukru.
Jak działają energetyki?
Substancje pobudzające zawarte w napojach
energetycznych (głównie kofeina i cukier, czasem dodatkowo guarana lub żeń-szeń) działają
odwadniająco,
zwiększają częstotliwość uderzeń serca i podnoszą poziom hormonów
stresu w organizmie. To właśnie na skutek tego odczuwa się
pobudzenie.
Po wpiciu napoju energetyzującego
organizm dziecka zaczyna zachowywać się tak jak w stresującej sytuacji.
Pod wpływem napojów
energetycznych aktywność mózgu zwiększa się bardzo szybko.
Niestety jednak po fazie
intensywnego pobudzenia, zmęczenie pojawia się równie szybko i jest zazwyczaj
silniejsze, niż w przypadku
gdybyśmy w ogóle nie pili
napoju energetycznego.
Dziecko znowu czuje ogromne zmęczenie i znowu chce się pobudzić.
A więc znowu pije napój energetyczny.
Żeby czuć się lepiej, potrzebuje kolejnej puszki napoju.
A tak się zaczyna uzależnienie.
Jakie są skutki picia energetyków?
• HUŚTAWKA
NASTROJÓW
– napojeenergetyczne prowadzą do obniżenia nastroju, a podczas dłuższego spożywania - do depresji.
Dziecko czuje się gorzej, więc znowu pije napój , żeby poczuć się przez chwilę lepiej. A potem stan psychiczny dziecka znów się pogarsza.
• TRUDNOŚCI W
KONCENTRACJI UWAGI
Po wypiciu napoju następuje chwilowa poprawa myślenia. Ale potem jest
jeszcze trudniej skupić się na zadaniach.
• POBUDZENIE
PSYCHORUCHOWE
Gonitwa myśli, trudno wysiedzieć w miejscu, nawet 30 minut lekcji to cała wieczność –organizm znowu sztucznie został wprowadzony w stan stresu, więc jest gotowy do szybkiej reakcji atak-
ucieczka. Słuchanie ze zrozumieniem jest wtedy bardzo utrudnione.
• ZMĘCZENIE
– po godzinie od wypicia napojuenergetyzującego dziecko czuje większe zmęczenie niż przed jego wypiciem
• OBNIŻENIE
MOTYWACJI
– trudnojest się zmobilizować do działania bez wypicia
kolejnego napoju, organizm potrzebuje dodatkowego pobudzenia
Sztuczne wprowadzanie
organizmu w stan stresu prowadzi do :
• OBCIĄŻENIA DLA SERCA, MÓZGU, NEREK, WATROBY
• WZROSTU CIŚNIENIA
KRWI
Ze względu na dużą zawartość cukru napoje energetyczne:
• PRZYCZYNIAJĄ SIĘ DO ROZWOJU
CUKRZYCY
• PROWADZĄ DO
PRÓCHNICY
Co zatem z energią z puszki?
Wypicie napoju energetycznego szybko postawi dziecko na nogi. Nawet za bardzo. Skutki jednej
puszki to mobilizacja organizmu jak w stanie stresu.
Energia jest krótkotrwała. Efekt trwa godzinę. Po przestaniu działania napoju na organizm, dziecko czuje się bardziej zmęczone, ma gorszy nastrój.
Dzięki takiemu mechanizmowi łatwo można wpaść
w uzależnienie.
Skąd zatem popularność
energetyków? Firmy produkujące energetyki chcą zarobić.
Reklamy mówią, ze potrzebujemy dodatkowej krótkotrwałej dawki energii.
Reklamy nie mówią, czym może się skończyć częste picie napoi energetycznych.
W reklamie nikt nie mówi o depresji , bezsenności czy udarze mózgu.
Nie liczy się Twoje dziecko. Liczy
się Twój pieniądz.
W wielu krajach napoje energetyzujące są zabronione dla osób poniżej 18 roku życia.
Tak jak alkohol czy wyroby tytoniowe.
Dzięki temu trudniej sięgnąć po niezdrową energię z puszki.
W Polsce nie ma takiego zakazu.
Pozostaje mam edukacja dzieci w domu i w szkole,
żeby nauczyć je wybierać mądrze…
Co zamiast energetyków?
Jak można zadbać o zdrową energię? Co zrobić, żeby nie czuć się zmęczonym?
Ruch
Treningi, bieganie,
maszerowanie, gra w piłkę, wyjście na rolki, rower.
Każdy rodzaj aktywności fizycznej:
•
poprawia krążenie
•
usprawnia pracę mózgu
•
powoduje wzrost
endorfin czyli hormonów
szczęścia
Dbanie o dobry sen
• Organizm potrzebuje codziennej, regularnej REGENERACJI. Dzięki temu mózg
odpoczywa.
• Przed snem nie należy korzystać z telefonu, komputera – trudniej jest wówczas zasnąć.
Nawadnianie organizmu
• Picie wody jest nam potrzebne, a zwłaszcza naszemu mózgowi.
• Być może zmęczenie Twojego dziecka
oznacza, że jego organizm jest odwodniony.
Dodatkowo odczuwane jest wówczas rozdrażnienie, trudniej jest myśleć.
• Zwróć uwagę, żeby Twoje dziecko nauczyło się popijać wodę małymi łykami w ciągu całego dnia.
Dotlenianie się
• Zmęczenie może być wynikiem niedotlenienia mózgu. A mózg najbardziej potrzebuje tlenu.
• Należy dbać zatem o
codzienne wychodzenie na dwór, wietrzenie pokoju.
• Warto ćwiczyć spokojne wdechy i wydechy.
Odpowiednia dieta
•
Jedzenie śniadania
•
Odżywianie się regularnie w ciągu dnia - mózg potrzebuje paliwa
•
Tłuszcze nienasycone:
orzechy,słonecznik, pestki dyni, ryby
•
Witaminy z grupy B
: kasza gryczana, jogurt naturalny, otręby, pełnoziarniste pieczywo, pistacje, orzechy włoskie, rośliny strączkowe, awokado,banany, mięso, jajka
•
Magnez
: pełnoziarniste pieczywo, migdały, orzechy, suszone owoce•
Węglowodany złożone:
kasze, otręby, pełnoziarniste pieczywo, ziarna, niełuskany ryż, fasola, soczewica•
Kwas foliowy
: szpinak, groch, fasola, ziarna zbóż, jajaJeżeli Twoje dziecko mimo tego odczuwa zmęczenie…
• udaj się do lekarza, zrób
badanie morfologiczne krwi – może zmęczenie jest objawem chorobowym (np.: anemia, choroby tarczycy, cukrzyca)
• sprawdź poziom witaminy D3 – skutkiem jej niedoboru jest
właśnie odczuwanie zmęczenia
Dziękuję za uwagę.
W razie pytań i wątpliwości zapraszam do kontaktu za pośrednictwem dziennika elektronicznego Vulcan.
psycholog szkolny Kamila Wójtowicz
