Postulator w procesach beatyfikacyjnych

(1)

Władysław Padacz

Postulator w procesach

beatyfikacyjnych

Prawo Kanoniczne : kwartalnik prawno-historyczny 5/1-2, 167-176

(2)

KS. WŁADYSŁAW P A D А С Z

POSTULATOR W PROCESACH BEATYFIKACYJNYCH

1. Rzut historyczny. — W raz z in sty tu c ją p ro m o to ra w ia ry

ro zw ijała się stopniow o inna, m ianow icie p o stu la to ra sp raw y be a ty fik a c y jn e j lu b k an o nizacy jn ej. Sam ego w szakże w y razu „ p o stu la to r” nie używ ano w d aw n y m procesie kanoniczn ym 1, aczkolw iek czynność p o stu la to ra p rz y ję ta została, podobnie jak w iele innych, z p ra w a rzym skiego 2 do zw yczajnego try b u po stępow an ia zarów no w sp raw ach sądow ych jak i a d m in istra c y jn y ch 3. W sp ra w ac h zaś k a n o n izacy jn y ch in sty tu c ja p o stu - lacji, jako p rośby do Stolicy A postolskiej osoby p raw n e j lub fizycznej o w yniesienie n a o łtarze zm arłego w opinii św iętości w y znaw cy C h ry stu sa, w y stę p u je sporadycznie w w iekach śred n ich . Osobę w noszącą prośbę określano m ia n e m „ p ro c u ra to r ”, chociaż z ak t n iek tó ry ch sp ra w m ożna sądzić, że tę sam ą nazw ę daw ano przed staw icielow i osoby p ra w n e j, czyli dzisiej szem u p o s tu la to ro w i4.

Dopiero ta k bardzo zn any w rozw oju p raw a b e a ty fik a c y j nego i kanonizacy jn eg o papież U rb a n V III w swej w iekopo m nej b u lli „C oelestis H ie ru sa lem ” z d n ia 5 lipca 1634 r. użył w y ra z u po stu lato r, o k reślając n im urząd , k tó ry m a pełnić

1 P o r a z p ie r w s z y w y r a z u te g o u ż y ł H o s t i e n s i s H ., S u m m a A u r e a , V e n e tiis 1580, 377. s P o r. D. 46, 8, 21; — 27, 7, 2; — 36, 1, 6. 3 P o r. 2. С, I I I , q . 7; — W i l a n o w s k i B., R o z w ó j h is to r y c z n y p r o  cesu k a n o n ic z n e g o , W iln o 1929, 1, 115. 4 P o r. A c ta S a n c to r u m , I I I , 470; — IX , 77 n s ; — B en X IV , D e s e r v o 

r u m D ei b e a tific a tio n e e t b e a to r u m c a n o n iz a tio n e , R o m a e 1747, 2,

47, 6; — B l a h e r D., T h e o r d in a r y p ro c e s se s i n ca u se s o f b e a tifi

(3)

168 K S . W Ł A D Y S Ł A W B A D A C Z

[2]

osoba działająca i w y stę p u ją c a jako pełnom ocnik w k o n k retn e j spraw ie b e a ty fik a c y jn e j 3. B ulla ok reśliła ściśle, że żadna now a sp ra w a nie m oże być pro w ad zo n a bez dokładnego w y św ietlen ia, czy k an d y d ato w i nie o ddaje się ju ż czci p ublicznej, bez zgody k o m p ete n tn e j w ład zy duchow nej. W łaśnie głów nym zadaniem p o stu la to ra było zbadanie, czy w szystkie zarządzenia papieskie poprzednio w ydane, b yły pod ty m w zględem s k ru p u la tn ie za chow ane. Podobnie p rzy sądow ym b ad an iu istn ien ia rozgłosu św iętości, cnót i cudów sługi Bożego p o stu la to r m iał czuwać, żeby odpow iednie dow ody b y ły doręczone sędziom w odpo w iednim czasie.

W chw ili w y d an ia b u lli istn iał już długi poczet sług Bożych, k tó ry m oddaw ano cześć p ubliczną. P ap ież przeto zdecydow ał, że należy zw eryfikow ać ich k u lt, p rzep ro w ad zając proces, w k tó ry m trzeb a zbadać, od ja k daw n a w ie rn i tak ą w łaśnie cześć okazują. Jeżeli okaże się, że początek k u ltu publicznego sięga p rz y n a jm n ie j ro k u 1534, to należy pozostaw ić ich w k a talo g u św iętych. W ta k im procesie w y stępo w ał rów nież po stu la to r, zb ierając i p rze d k ład a ją c try b u n a ło w i b e a ty fik a c y j n e m u konieczne dowody.

Od czasów U rb an a V III n a stę p u je sta ły rozw ój u rzę d u po stu la to ra . P apież A lek san d er V II w y d aje d e k re t z dnia 9 k w ie tn ia 1661 r. o fu n d u szach i o p łatach w procesie b e a ty fik a c y j n y m i k an o n izacy jny m . R egulow aniem ty c h sp ra w m a te ria l n y ch m ają zajm ow ać się p o stu lato rzy 6.

Inn o cen ty XI dnia 15 p aździern ik a 1678 r. upow ażnia p o stu la to ra do p rzed staw ien ia lis ty św iadków , w y b ie ra n ia adw o kata z gron a k o n sy sto rialn y ch do obro n y p raw n e j sp ra w y b e a ty fi k a c y jn e j, sk ład an ia orzeczeń lek a rsk ic h dotyczących cudow n y ch uzdro w ień 7.

Z a czasów najznakom itszego znaw cy p ra w a b e a ty fik a c y jn e go i kanonizacyjnego, B en ed y k ta XIV, ukazało się szereg do k u m en tó w papieskich, m ający ch doniosłe znaczenie dla pro ce sów b e a ty fik a c y jn y c h . Z ty c h d o k u m en tó w bezpośrednio do

5 G a s p a r r i P ., C o d icis iu r is c a n o n ic i fo n te s , I, 218. 6 P o r. B en . X IV , dz. c y t., 1. A p p . 14.

(4)

[3] P O S T U L A T O R W P R O C E S A C H B E A T Y F I K A C Y J N Y C H 169

tyczy p o stu la to ra d e k re t z dnia 17 lipca 1744 r. „C um ex re la tio n e ”, o k reśla ją c y ilość św iadków i cudów koniecznych do prow ad zen ia procesu b eaty fik acy jn eg o i kanonizacyjnego. Z arów no zgłaszanie listy św iadków , ja k też cudów do kładnie opisanych, należało do p o stu la to ra ,stąd w łaśnie dla niego w spom niany d e k re t stanow i jed e n z n ajw ażn iejszy ch doku m en tó w p a p ie s k ic h 8. W iekopom ną zasługą papieża B en ed y k ta X IV je s t m. in. to, że oprócz licznych d ek retó w pod różnym i nazw am i w y stęp u jący ch , a dotyczących sp ra w b e a ty fik a c y j ny ch i k an o n izacyjny ch , pozostaw ił po sobie dzieło pisane: ,,De serv o ru m Dei b eatificatio n e et b e a to ru m can o n ization e” . Dzieło to, aczkolw iek w y d an e jako p rac a p ry w a tn a , jedn akże biorąc pod uw agę a u to ry te t papieża jako k an o nisty , w tej dziedzinie stan o w i norm ę p o stępow ania w p ra k ty c e try b u n a łów b e a ty fik a c y jn y c h i osób z n im i zw iązanych. I w łaśnie w księdze pierw szej, w rozdziale 46 n. 13 B ened yk t X IV ob szernie w y k ład a, kim jest p o stu la to r w procesach o w y n iesie nie św iąto b liw y ch osób n a ołtarz. Z a in tereso w an a bow iem osoba p raw n a, jako stro n a pow odow a (actor), daje in ic ja ty w ę do wszczęcia procesu b eaty fik acy jn eg o i p o k ry w a konieczne koszta, k o n k re tn ie jed n a k nie w iele m oże działać w p rzep ro w ad zeniu to k u postępow ania b eaty fik acy jn eg o albo k an o n iza cyjnego; w szystko n ato m iast z ałatw ia pełnom ocnik, w y zn a czony przez tę w łaśnie osobę.

2. P ra w o kodeksow e. — K odeks P ra w a K anonicznego poszedł za p rz y ję tą p ra k ty k ą i n a u k ą głoszoną przez B en ed y k ta XIV, o k reślając pow oda jako osobę p ra w n ą lu b fizyczną, pozosta jącą w jedności z Kościołem , k tó ra sk ład a u m o tyw ow an ą p ro ś bę do k o m p eten tn eg o o rd y n ariu sz a o wszczęcie procesu b e a ty fikacyjn eg o św iątobliw ego k a n d y d a ta na o łtarze 9. Sam o p ro w adzenie sp raw y w y m ag a je d n a k stałego i pilnego czuw ania n a d tokiem p ostępow ania. Bardzo rzadko bow iem się zdarza, żeby pow ód nie bacząc na skom plikow aną procedu rę, decydo w ał się n a osobiste p row adzenie sp ra w y b e a ty fik a c y jn e j; czy n

8 P o r. F o n te s, I, n . 343. 9 K a n . 2003 § 1.

(5)

170 K S . W Ł A D Y S Ł A W P A D A C Z

ność tę w y k o n u je osoba upow ażniona przez powoda, zw ana w praw ie b e a ty fik a c y jn y m p o stu lato rem , posiadająca szcze gólne k w a lif ik a c je 10. P rz y m ian ow an iu p o stu la to ra należy zachow ać w szelkie p rzep isy odnoszące się zarów no do osoby pełnom ocnika ja k i do form y p e łn o m o c n ic tw a u . P o stu la to r w y stę p u ją c y bez szczególnego lub też na podstaw ie w adliw ie sporządzonego pełnom ocnictw a, n a ra ż a n a niew ażność cały tok postępow ania b eaty fik acy jn eg o .

N ależy rów nież wziąć pod uw agę różnicę, zachodzącą m iędzy procesem apostolskim a trz e m a diecezjalnym i: w procesach bow iem diecezjalnych o rd y n ariu sz, o ile jest pow odem , sam m ia n u je p o stu lato ra, w ap ostolskim zaś — p o stu la to r, zam iesz k u ją c y w R zym ie 12, d aje stosow ne upow ażnienie kapłanow i te j diecezji, n a k tó re j te re n ie odbyw a się proces.

Co się tyczy zgrom adzeń zako n n y ch żeńskich, zaw sze — stosow nie do przep isu k an. 2004 § 1 — m ają one działać przez pełnom ocnika, m ianow anego przez k o m p ete n tn ą w ładzę za k o n n ą 13. Rzeczą jest jasn ą, że kap łan , bez w zględu na to, czy jest k ap ła n e m zakonnym , czy diecezjalnym , nie· m oże przy jąć o fia ro w a n e g o 'm u u rzęd u bez zgody w łaściw ego o rd y nariusza.

Jeżeli biskup, w y stę p u ją c jako powód, w szczyna proces na te re n ie sw ej diecezji, w ów czas sam m ia n u je p o stu lato ra, cho ciażby k a n d y d a t na ołtarze należał do zgrom adzenia zakonnego. N iek tó re zakony m ęskie posiadają w Rzym ie stały ch p o stu - latorów , którzy, w razie b ra k u sp raw b e a ty fik a c y jn y c h lub k an o n izacy jn y ch w łasnego zakonu, ch ętn ie p o d e jm u ją się w y stępow ać jako p o stu lato rzy w sp raw ach in nych zakonów , zgro m adzeń lu b d ie c e z ji14.

3. P rz y m io ty p o stu lato ra. — Stosow nie do przepisu kan. 2004 § 3 po stu lato r, żeby w ażnie m ógł spełniać poruczone m u zada nia, pow inien być k a p ła n e m diecezjalnym lu b zakonnym .

10 K a n . 2003 § 2.

11 K a n . 1659: — 2006; — G i o v e R ., N o te su ile d is c u s s io n i in to r n o

a lia v a lid ita d e i p ro c e s si, R o m a 1940.

12 K a n . 2004 § 3.

13 Р о г. B 1 a h e r D., dz. cy t. 73. 14 P o r. B l a c h e r D., dz. cy t., 75.

(6)

P rz ed K odeksem w a ru n e k te n nie był an i w y m ag an y ani n a k azan y d ek retam i, aczkolw iek d aw n iejsza p ra k ty k a nie w y k a zyw ała pod ty m w zględem odchyleń od dzisiejszej. Pow ody, k tó ry m i k ie ru je się praw o d aw ca o kreślając, że ty lk o osoba sta n u kapłańskiego m oże być p o stu lato rem , w y n ik a ją z k w a lifikacji, jak ie są p o trzeb n e do p iasto w an ia tego w łaśnie urzęd u.

a) K o n sty tu c ja A postolska „C oelestis H ie ru sa lem ”, u s ta n a w iając sta ły u rz ą d p o stu la to ra , nie w yszczególniała jego k w a lifik acji. N a tu ra jed n a k sam ego u rzę d u oraz p ra k ty k a K o n g re g acji O brzędów , sta w ia jąc a duże w y m ag an ia pełnom ocnikom w sp raw ach b e a ty fik a c y jn y c h i k an o n izacy jn y ch 15 żąd ały po sia d a n ia przez p o stu la to ra szeregu cnót i przym iotów . P o tw ie r dza to B en ed y k t XIV, k tó ry w y jaśn ia, że p o stu la to r pow inien się odznaczać w odpow iednio w ysokim stop n iu roztropnością 1(>, troskliw ością 17 i pilnością 18 w p row ad zeniu sp raw y oraz uczci wością 19.

b) K odeks P ra w a K anonicznego, aczkolw iek w p ro st o k w a lifik a c ja c h i zaletach p o stu la to ra nie w spom ina, to jed n a k z nacisku ja k i kładzie n a osobę pełnom ocnika, łatw o m ożna w nosić o in te n c ji p raw odaw cy. W pierw szy m rzędzie każdego p o stu la to ra i w icep o stu lato ra m a cechow ać głęboka w iedza. Z zadań bowiem , jak ic h się po d ejm u ją, p ły n ą w ym agania: k ażda sp raw a b e a ty fik a c y jn a jest tru d n a do przeprow adzenia; zb ieran ie dowodów n a heroiczność cnót, na św iętość życia i na istn ien ie cudów, a n astęp n ie rzeczow a i b e z stro n n a ocena ty ch dowodów , w ym aga n iep rzeciętn ej znajom ości praw a, teologii, psychologii, ascety k i k ato lick iej. Skoro sędziow ie w procesach b e a ty fik a c y jn y c h i k an on izacy jn y ch odznaczać się m uszą po siad an iem szczególnych przym iotów , to p rz y n a jm n ie j ró w no rzę d n e k w alifik acje pow inien posiadać p o stu lato r, a więc być 15 P o r. C o d e x p ro p o s tu la to r ib u s , 27; — B l a c h e r D., dz. cy t., 75 ns. 16 P o r. B en . X IV , dz. cy t., II , 53, 4.

17 P o r. B en. X IV , dz. cyt., I I , 1, 13. 18 P o r. B en. X IV , dz. cyt., II, 5, 7. 18 P o r. B e n n . X IV , dz. cy t., II , 6, 9.

(7)

_[

6

]

k ap łan em z ukończonym i stu d ia m i teologicznym i i p ra w n i czym i 20.

c) P ro c ed u ra b eaty fik a c y jn a , jako w ielce skom plikow ana, w ym aga szczególnej znajom ości p raw a b eaty fik acy jn eg o i to zarów no na p o dstaw ie uzyskanego dyplom u, jak i p rak ty k i. S tąd w łaśnie nie każdy k a n o n ista m oże zostać p o stu la to re m lu b w icepo stulato rem , ale ty lk o taki, k tó ry jest szczegółowo ob eznany z kan o n am i 1999— 2041, oraz lu b i poświęcać czas na osobiste dalsze stu d ia i b adania.

4. P rzy sięg i sk ład an e przez p o stu la to ra . — O bow iązek sk ła dania przysięgi na słuszność s p r a w y 21 przez p o stu la to ra na początku procesów inform acyjn eg o oraz o b ra k u k u ltu należy u jąć i w yjaśnić osobno, poniew aż jej treść jest c h a ra k te ry styczna dla zadań, jak ie m a w ypełnić po stu lato r. Z araz na pierw szej sesji, gdy o rd y n ariu sz urzędow o pow ołuje try b u n a ł i odbiera od niego p o tró jn ą przysięgę, p o stu la to r sk łada w ów czas ty lk o jed n ą , ale zn am ienną, zn aną ju ż w praw ie rzym skim jako iu ra m e n tu m calum niae, czyli przysięgę n a słuszność sp raw y 22. W przysiędze te j chodzi o to, żeby p o stu la to r u ro czyście stw ierd ził wobec Boga, że w ierząc w słuszność sp raw y przez siebie prow adzonej, n ig dy nie p rzed staw i jako p raw d y tego, co w sw ej istocie jest fałszem . W szczególności p o stu la to r zobow iązuje się, że:

a) nie p rzed staw i fałszy w ych dowodów,

b) nie będzie działał po d stęp n ie lu b p rzek u pstw em , c) będzie m ów ił praw d ę,

d) nie będzie p rzew lek ał spraw y,

e) nie będzie an i ubocznie an i w pro st ta k działał, żeby p rze szkodzić u jaw n ie n iu obiek ty w n ej p raw d y .

Ogólnie biorąc, należy zaznaczyć, że treść przysięgi je s t tak u ję ta , żeby zabezpieczyć b ezstro n n e prow adzenie spraw y n ie

20 P o r. K a n . 1573 § 4 ; — 1574 § 1 ; — 1657; — C o r o n a t a A. M., I n 

s titu tio n e s I u r is C a n o n ici, R o m a e 1948, 3, 456.

21 K a n . 2037 § 4. T e k s t p rz y s ię g i p o d a ją m . in . C o d e x p ro p o s tu la to r ib u s 85, o ra z M a c h e j e k - P a d a c z, S p r a w y b e a ty fik a c y jn e n a te r e n ie

d ie c e z ji, P o z n a ń 1957, 364.

(8)

ty lk o przez pow oda, ale i przez p o stu lato ra. Je m u sam em u m a też iu ra m e n tu m calu m niae przypom inać, że w p rac y m a sie, kierow ać p o budkam i nadprzyro d zo n ym i, w y k lu czając w szelkie postępow anie o p a rte n a w zględach lub w y rach ow aniach lu dz k ich 23.

Sam o w y rażen ie „ k a lu m n ia ” w języ ku polskim w potocznym ro zu m ien iu m a znaczenie u jem n e, jed n ak że om ow ne tłu m acze nie jako „słuszność sp ra w y ” odjęło całą ostrość w yrazow i ła cińskiem u.

Oprócz przysięgi na słuszność sp ra w y p o stu la to r składa jeszcze inne, zależnie od procesu, k tó ry m a się odbyw ać, a więc n p . na pierw szej sesji postępow an ia zb ieran ia pism p o stu la to r przysięga, że pilnie będzie poszukiw ał pism sługi Bożego 2i. 5. P ra w a i obow iązki p o stu lato ra. — K apłan, k tó re m u zap ro ponow ano objęcie u rzę d u p o stu la to ra lu b w icepo stu lato ra, po w inien:

a) w pierw szy m rzędzie zapoznać się z postacią, z życiem, z działalnością i oznakam i św iętości k a n d y d a ta na ołtarze;

b) zorientow ać się, jak ą drogą m ia łb y prow adzić proces, tj. zw yczajną, n adzw y czajn ą czy historyczną;

O ile n astęp n ie dojdzie do w niosku, że istn ie ją p raw n e i fa k tyczne p o dstaw y wszczęcia procesu inform acyjnego, może u rz ą d p rzy jąć. O d tej chw ili ciąży na nim szereg obowiązków. P o stu la to r p rzeto otrzy m aw szy pełnom ocnictw o od b iskupa lu b p o stu la to ra w Rzym ie, m usi p am iętać, że jego zasadniczym obow iązkiem jest w zastęp stw ie i z upow ażnienia pow oda p ro w adzić całą sp raw ę w ty m szerokim zakresie 25, k tó ry p rzew i d u ją k o n k re tn e p rzep isy p raw a b eaty fik acy jn eg o i k an o n izacy j nego. W szczególności zaś m a pam iętać, że do jego zadań należy:

a) p rzed staw ić biskupow i o rd y n ariu szo w i listę k an d y d a tó w n a członków try b u n a łu , n a p ro m o to ra w ia ry oraz, w razie po trzeb y , na ich zastępców ;

23 P o r. B l a h e r D., dz. c y t., 170; — I n d e l i c a t o S., II p ro c e sso a p o -

sto lico d i b e a tific a tio n e , R o m a 1945, 34.

24 K a n . 2047 § 1.

25 K a n . 2007 § 1 . B l a h e r D., dz. cyt., 79 n ss.; — M a c h e j e k - P a - d а с z, dz. cyt., 196 nss.

(9)

[ 8 ]

b) przygotow ać a rty k u ły 26;

c) w porozum ieniu z k an clerzem k u rii przygotow ać p ie rw sze posiedzenie oraz niezbędne fo rm u larze i tek sty ;

d) w ręczyć a rty k u ły kan d y d ato w i n a p rom o tora w iary , żeby te n zdążył sporządzić p y tan ia n a sesję ad acta prim ordialia;

e) sta ra ć się o niezbędne fund usze na prow adzenie pro cesu 27;

f) o ile sp raw a została w niesiona po 30 lata ch od śm ierci słu gi Bożego, p o stu la to r m a podać do p ro to k ó łu na pierw szej sesji przyczyny, k tó re spow odow ały p rzekroczenie te rm in u p re k lu - zyjnego 28 ;

g) poszukać św iadków , a spośród nich w y brać n ajo dp o w iedniejszych; p o stu la to r nie może przed staw iać w szystkich zgłaszających się, ale ty lk o tych, k tó rz y m ogą podać c h a ra k te ry sty czn e szczegóły, dotyczące cnót sługi Bożego lub cudów , zdziałanych za jego pośred n ictw em 29;

h) w ręczyć w odpow iednim czasie św iadkom a rty k u ły , w y jaśnić ich znaczenie, ale nie sugerow ać odpowiedzi;

i) czuwać, żeby w yznaczeni św iadkow ie zjaw ili się na ok re ślony term in , a oprócz tego, w razie potrzeby, p okryw ać kosz ta ich podróży;

j) zgłosić try b u n a ło w i u z u p ełn iający ch św iadków , k tórzy m ogą podać now e okoliczności i fak ty , n iezn an e in ny m św iad kom, a posiadające znaczenie dla całości spraw y;

k) w procesie o b ra k u k u ltu prosić try b u n a ł o w y d anie w y roku;

ł) gdyby w czasie procesu inform acy jn ego zd arzy ły się cu dow ne uzdrow ienia, dokonane za p o śred n ictw em k a n d y d a ta na ołtarze, p o stu la to r m a obow iązek zbadania ich, a n astęp n ie osobnym pism em przed staw ien ia sw ych spostrzeżeń i w nio sków try b u n a ło w i, k tó ry pow eźm ie dalsze decyzje;

26 K a n . 2007 n r. 4; — C o d e x p r o p o s tu la to r ib u s , 19; ·— B en . X IV , dz. c y t. II , 49, 7; — I I , 44, 2; — B l a h e r D., dz. cyt., 104 n ss .; — R e so c o n ti

m a n o s c r itti d e lle r e la tio n i le tte n e lle r iu n io n i d i s tu d io d e ll a n n o 1939,

R o m a , 1939. 27 K a n . 2007 n . 2. 28 K a n . 2049.

(10)

[9] P O S T U L A T O R W P R O C E S A C H B E A T Y F I K A C Y J N Y C H 175

ł) składać prośbę do o rd y n ariu sza o rozpoczęcie sądowego zb ieran ia pism . D la przyśpieszenia to k u postępow ania sam po s ta ra się sk utecznie pom agać try b u n a ło w i;

m) przy rozpoznaniu grobu sługi Bożego p ilnie obserw ow ać, gdyby okazała się konieczność ekshum acji, poprosić o nią ko m p eten tn eg o biskupa;

n) na życzenie try b u n a łu p rzed k ład ać żąd an e do k u m en ty “°; o) po p u b lik acji p ilnie przeczytać a k ta spraw y i zanotow ać w ażniejsze spostrzeżenia;

p) przygotow ać na sesję końcow ą dw ie teczki o ustalo n y m w zorze n a ak ta o ry g in aln e i dw ie inne na odpisy oraz niezbęd ne m a te ria ły piśm ienne;

r) b rać czy n ny udział w sesji końcow ej każdego procesu, pom agając przy zniknięciu a k t i p rzy ich opieczętow aniu;

s) przy zakończeniu procesu, n a sesji otrzym ać z rą k o rd y nariu sza odpis a k t i p rzesłać go do R zym u 31

t) przygotow ać pism o do p o stu la to ra sp raw y sługi Bożego, uprzed zając o e w e n tu aln y c h tru d n ościach, zastrzeżeniach i u ste rk a ch , k tó ry c h nie dało się uniknąć;

Prócz tego gorliw y p o stu la to r m a pilnie czuwać, by proces m ożliw ie szybko się odbyw ał, dlatego pow inien korzystać z p rzy słu g u ją c y c h m u u p raw n ie ń , a m ianow icie:

a) być w stały m k o n tak cie z przew odniczącym try b u n a łu i z prom otorem w iary;

b) w razie n ap o ty k a n y c h nieu zasad n io n y ch tru d n o ści dy sk re tn ie zw racać się z prośbą o in te rw e n c ję u biskupa, k tó ry m ianow ał try b u n a ł;

c) brać udział w każdej sesji od chw ili złożenia przysięgi przez św iadka;

d) uczestniczyć w sesjach, na k tó ry c h odbyw a się p oró w n a nie odpisu ak t z orginałem ; da m u to sposobność pow tórnego usłyszen ia zeznań św iadków i n a b ra n ia dokładnego poglądu na całość zeznań i zeb rany ch dowodów ; w razie p otrzeby po w ia dam ia o swoich spostrzeżeniach p o stu la to ra sp ra w y w Rzym ie; 30 K a n . 2007 n. 3; — 2034; — I n d e l i c a t o S., Le b a si g iu r id ic h e d e l

p ro c e sso d i b e a tific a z io n e , R o m a 1944, 108.

(11)

176 K S . W Ł A D Y S Ł A W P A D A C Z _[10]

e) prosić k o m p eten tn eg o b isk u p a o u zu p ełnien ie try b u n a łu , 0 ile zachodzi potrzeb a lu b konieczność;

W ym ienione p raw a i obow iązki nie w y c z e rp u ją liczby tych, k tó re dotyczą zadań p o stu la to ra k o n k re tn e j sp ra w y b e a ty fik a cy jn e j lu b k an o n izacy jn ej. R oztropny i przew id u jący p o stu la to r w oparciu o p rzepis kan . 2007 n. 1 zaw sze znajd zie sposob ność, żeby, nie n a ru sz a ją c an i norm kan o niczn y ch ani złożonej przysięgi, zjaw ić się w odpow iednim czasie i udzielić stosow nej pom ocy try b u n a ło w i. T reść bow iem w spom nianego k an o n u jest dow odem , że u rzą d p o stu la to ra w cale nie sk ostniał w ciągu w ieków , ale podlega dalszej ew olucji. W raz bow iem z jedn ej s tro n y z u sta le n ie m zasad p ro ce d u ry b e a ty fik a c y jn e j i kano n izacy jn ej, a z d ru g iej — z rozw ojem z a k resu sp ra w i dróg prow adzących do kanonicznego stw ierd zen ia świętości, u rząd p o stu la to ra , podobnie ja k p rom otora, n a b ie ra żyw otności 1 p raw n e j w yrazistości.