Podstawy Prawne Podstawy Prawne
Biznesu Biznesu
Wolność działalności gospodarczej Wolność działalności gospodarczej
i jej ograniczenia
i jej ograniczenia
Pojęcie działalności gospodarczej Pojęcie działalności gospodarczej
Działalnością gospodarczą jest zarobkowa Działalnością gospodarczą jest zarobkowa
działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i
wydobywanie kopalin ze złóż, a także wydobywanie kopalin ze złóż, a także
działalność zawodowa, wykonywana w sposób działalność zawodowa, wykonywana w sposób
zorganizowany i ciągły.
zorganizowany i ciągły.
Podstawy prawne wolności Podstawy prawne wolności
działalności gospodarczej działalności gospodarczej
Konstytucja RP Konstytucja RP
Art. 20. Społeczna gospodarka rynkowa oparta na Art. 20. Społeczna gospodarka rynkowa oparta na wolności działalności gospodarczej, własności
wolności działalności gospodarczej, własności
prywatnej oraz solidarności, dialogu i współpracy prywatnej oraz solidarności, dialogu i współpracy partnerów społecznych stanowi podstawę ustroju partnerów społecznych stanowi podstawę ustroju
gospodarczego Rzeczypospolitej Polskiej.
gospodarczego Rzeczypospolitej Polskiej.
Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej Art. 6. 1. Podejmowanie, wykonywanie i
Art. 6. 1. Podejmowanie, wykonywanie i
zakończenie działalności gospodarczej jest wolne dla zakończenie działalności gospodarczej jest wolne dla
każdego na równych prawach, z zachowaniem każdego na równych prawach, z zachowaniem
warunków określonych przepisami prawa.
warunków określonych przepisami prawa.
Wolność gospodarcza w Wolność gospodarcza w
Konstytucji RP Konstytucji RP
Zgodnie z art. 20 konstytucji RP społeczna gospodarka rynkowa Zgodnie z art. 20 konstytucji RP społeczna gospodarka rynkowa opiera się na trzech podstawach:
opiera się na trzech podstawach:
1. wolności działalności gospodarczej 1. wolności działalności gospodarczej 2. własności prywatnej
2. własności prywatnej
3. solidarności, dialogu i współpracy partnerów społecznych 3. solidarności, dialogu i współpracy partnerów społecznych
Wolność działalności gospodarczej jest zasadą ustrojową RP. Wolność działalności gospodarczej jest zasadą ustrojową RP.
Wolność gospodarcza jest jednym z podstawowych praw i Wolność gospodarcza jest jednym z podstawowych praw i wolności człowieka i obywatela.
wolności człowieka i obywatela.
Państwo ma obowiązek ochrony wolności gospodarczej, Państwo ma obowiązek ochrony wolności gospodarczej,
powstrzymania się od nadmiernej ingerencji oraz zapewnienia powstrzymania się od nadmiernej ingerencji oraz zapewnienia
obywatelom gwarancji i warunków do swobodnego i obywatelom gwarancji i warunków do swobodnego i
niezakłóconego korzystania z tego prawa.
niezakłóconego korzystania z tego prawa.
Zgodnie z art. 22 Konstytucji, ograniczenie wolności działalności Zgodnie z art. 22 Konstytucji, ograniczenie wolności działalności gospodarczej jest dopuszczalne tylko w drodze ustawy i tylko gospodarczej jest dopuszczalne tylko w drodze ustawy i tylko
ze względu na ważny interes publiczny.
ze względu na ważny interes publiczny.
Cechy wolności gospodarczej Cechy wolności gospodarczej
Swoboda podejmowania i zakończenia Swoboda podejmowania i zakończenia działalności gospodarczej
działalności gospodarczej
Swoboda prawnej organizacji działalności Swoboda prawnej organizacji działalności gospodarczej
gospodarczej
Samodzielność prowadzenia działalności Samodzielność prowadzenia działalności gospodarczej i określenia jej zakresu
gospodarczej i określenia jej zakresu
Swoboda konkurowania Swoboda konkurowania
Swoboda umów Swoboda umów
Swoboda w ustalaniu cen Swoboda w ustalaniu cen
Swoboda podejmowania i zakończenia Swoboda podejmowania i zakończenia
działalności gospodarczej działalności gospodarczej
Swoboda podejmowanie działalności gospodarczej Swoboda podejmowanie działalności gospodarczej uprawnienie do tego, aby w granicach określonych uprawnienie do tego, aby w granicach określonych
prawem oraz w trybie i formach właściwych dla prawem oraz w trybie i formach właściwych dla
danego rodzaju działalności gospodarczej podjąć danego rodzaju działalności gospodarczej podjąć
działania prawne i faktyczne organizujące możliwość działania prawne i faktyczne organizujące możliwość
wykonywania tej działalności.
wykonywania tej działalności.
Działania prawne polegają głównie na realizacji Działania prawne polegają głównie na realizacji
licznych obowiązków (głównie rejestracyjnych oraz licznych obowiązków (głównie rejestracyjnych oraz
związanych z zatrudnieniem i ubezpieczeniem związanych z zatrudnieniem i ubezpieczeniem
społecznym), których dopełnienie jest konieczne do społecznym), których dopełnienie jest konieczne do
podjęcia wolnej działalności gospodarczej.
podjęcia wolnej działalności gospodarczej.
Swoboda zakończenia działalności gospodarczej Swoboda zakończenia działalności gospodarczej
oznacza, że w dowolnym wybrany przez nas czasie oznacza, że w dowolnym wybrany przez nas czasie
możemy wycofać się z obrotu gospodarczego.
możemy wycofać się z obrotu gospodarczego.
Swoboda prawnej organizacji Swoboda prawnej organizacji
działalności gospodarczej działalności gospodarczej
Swoboda ta dotyczy: wyboru formy organizacyjno- Swoboda ta dotyczy: wyboru formy organizacyjno- prawnej wykonywania działalności gospodarczej, prawnej wykonywania działalności gospodarczej,
kształtowania systemu kierowania i organizacji kształtowania systemu kierowania i organizacji
wewnętrznej przedsiębiorstwa, dokonywania zmian wewnętrznej przedsiębiorstwa, dokonywania zmian
strukturalnych (łączenia, podziału, likwidacji, strukturalnych (łączenia, podziału, likwidacji,
przekształceń) i zrzeszania się przedsiębiorców przekształceń) i zrzeszania się przedsiębiorców
Przedsiębiorca sam decyduje czy będzie wykonywał Przedsiębiorca sam decyduje czy będzie wykonywał działalność gospodarczą jednoosobowo (jako osoba działalność gospodarczą jednoosobowo (jako osoba
fizyczna) czy też w ramach jednej z nazwanych i fizyczna) czy też w ramach jednej z nazwanych i
uregulowanych przez prawo form konstrukcyjnych uregulowanych przez prawo form konstrukcyjnych
(osoba prawna lub spółka osobowa prawa (osoba prawna lub spółka osobowa prawa
handlowego)
handlowego)
Samodzielność prowadzenia działalności Samodzielność prowadzenia działalności
gospodarczej i określenia jej zakresu gospodarczej i określenia jej zakresu
Samodzielność oznacza możliwość Samodzielność oznacza możliwość
podejmowania decyzji na własny rachunek podejmowania decyzji na własny rachunek
i odpowiedzialność w sferze działalności i odpowiedzialność w sferze działalności
eksploatacyjnej i inwestycyjnej eksploatacyjnej i inwestycyjnej
przedsiębiorstwa oraz w zakresie jego przedsiębiorstwa oraz w zakresie jego
finansów.
finansów.
Przedsiębiorca sam określa rodzaj Przedsiębiorca sam określa rodzaj działalności gospodarczej jaki chce działalności gospodarczej jaki chce
wykonywać oraz jej rozmiar.
wykonywać oraz jej rozmiar.
Swoboda konkurowania Swoboda konkurowania
Każdy przedsiębiorca ma możliwość Każdy przedsiębiorca ma możliwość
nieskrępowanego współzawodniczenia z nieskrępowanego współzawodniczenia z
innymi przedsiębiorcami o klientów, siłę innymi przedsiębiorcami o klientów, siłę
roboczą, rynki zaopatrzenia i zbytu.
roboczą, rynki zaopatrzenia i zbytu.
Granice swobody konkurowania określają Granice swobody konkurowania określają zwłaszcza przepisy prawa
zwłaszcza przepisy prawa
antymonopolowego oraz prawa o antymonopolowego oraz prawa o
zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.
zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.
Warunki wykonywania działalności Warunki wykonywania działalności
gospodarczej gospodarczej
Wolności gospodarczej nie należy traktować w sposób Wolności gospodarczej nie należy traktować w sposób absolutny, ponieważ ustawodawca z różnych powodów absolutny, ponieważ ustawodawca z różnych powodów musi określić w formie zakazów i nakazów organizację i musi określić w formie zakazów i nakazów organizację i
sposób wykonywania danego rodzaju działalności.
sposób wykonywania danego rodzaju działalności.
Warunki wykonywania działalności gospodarczej to Warunki wykonywania działalności gospodarczej to wymagania, których spełnienie jest konieczne ze wymagania, których spełnienie jest konieczne ze
względu na potrzebę zapewnienia działalności względu na potrzebę zapewnienia działalności
gospodarczej odpowiedniej organizacji, bezpieczeństwa gospodarczej odpowiedniej organizacji, bezpieczeństwa
obrotu prawnego, ochrony zdrowia i życia ludzkiego oraz obrotu prawnego, ochrony zdrowia i życia ludzkiego oraz
ochrony środowiska i innych wartości (np. ochrony ochrony środowiska i innych wartości (np. ochrony
konkurencji, ochrony konsumentów).
konkurencji, ochrony konsumentów).
Wymagania te ustanawia się na podstawie kryteriów Wymagania te ustanawia się na podstawie kryteriów obiektywnych i odnosi jednakowo do każdego
obiektywnych i odnosi jednakowo do każdego przedsiębiorcy.
przedsiębiorcy.
Wymagania stawiane Wymagania stawiane
przedsiębiorcą przedsiębiorcą
Wymagani i obowiązki w zakresie: Wymagani i obowiązki w zakresie:
1.
1. legalizacji działalności gospodarczej przez uzyskanie wpisu w rejestrze legalizacji działalności gospodarczej przez uzyskanie wpisu w rejestrze przedsiębiorców lub w ewidencji działalności gospodarczej;
przedsiębiorców lub w ewidencji działalności gospodarczej;
2.2. obowiązków wobec statystyki publicznej, obowiązków wobec statystyki publicznej,
3.3. rejestracji podatkowej i w zakresie ubezpieczeń społecznych; rejestracji podatkowej i w zakresie ubezpieczeń społecznych;
4.4. wymagania związane z oznaczeniem przedsiębiorcy i jego towarów; wymagania związane z oznaczeniem przedsiębiorcy i jego towarów;
5.
5. prowadzenia finansów i rachunkowości przedsiębiorstwa we właściwej prowadzenia finansów i rachunkowości przedsiębiorstwa we właściwej formie
formie
6.6. przestrzeganie zasad BHP, ochrony środowiska, a także wymagań natury przestrzeganie zasad BHP, ochrony środowiska, a także wymagań natury technicznej i technologicznej
technicznej i technologicznej
7.7. zapewnienia wykonywania czynności objętych działalnością gospodarczą zapewnienia wykonywania czynności objętych działalnością gospodarczą przez osoby mające wymagane uprawnienia zawodowe (kwalifikacje)
przez osoby mające wymagane uprawnienia zawodowe (kwalifikacje)
8.8. ochrony konkurencji i konsumentów; ochrony konkurencji i konsumentów;
9.9. obciążeń publicznoprawnych; obciążeń publicznoprawnych;
10.10. przestrzegania norm prawa pracy i ubezpieczeń społecznych; przestrzegania norm prawa pracy i ubezpieczeń społecznych;
11.11. kontroli i nadzoru państwowegokontroli i nadzoru państwowego
Ograniczenia swobody działalności Ograniczenia swobody działalności
gospodarczej gospodarczej
Warunki podejmowania i prowadzenia działalności Warunki podejmowania i prowadzenia działalności
gospodarczej, jeśli prowadzą do ograniczenia wolności gospodarczej, jeśli prowadzą do ograniczenia wolności
gospodarczej, muszą być zgodne z kryteriami gospodarczej, muszą być zgodne z kryteriami
dopuszczalności ograniczeń, ustanowionymi w dopuszczalności ograniczeń, ustanowionymi w
przepisach konstytucyjnych.
przepisach konstytucyjnych.
Art. 22 Konstytucji nie określa pojęcia ograniczeń Art. 22 Konstytucji nie określa pojęcia ograniczeń wolności działalności gospodarczej. Uważa je
wolności działalności gospodarczej. Uważa je
natomiast za dopuszczalne, jeśli są one wprowadzane natomiast za dopuszczalne, jeśli są one wprowadzane
tylko: 1) w drodze ustawy i 2) ze względu na ważny tylko: 1) w drodze ustawy i 2) ze względu na ważny
interes publiczny.
interes publiczny.
Ograniczenia swobody działalności Ograniczenia swobody działalności
gospodarczej gospodarczej
Koncesje Koncesje
Zezwolenia Zezwolenia
Ograniczenia związane ze statusem Ograniczenia związane ze statusem przedsiębiorcy
przedsiębiorcy
Ograniczenia w zakresie wyboru formy prawnej Ograniczenia w zakresie wyboru formy prawnej prowadzenia działalności gospodarczej
prowadzenia działalności gospodarczej
Ograniczenia prawno-karne Ograniczenia prawno-karne
Ograniczenia antymonopolowe Ograniczenia antymonopolowe
Koncesja Koncesja
Koncesja Koncesja - jest to władczy akt administracyjny wydawany - jest to władczy akt administracyjny wydawany przez organ koncesyjny. Akt ten upoważnia koncesjonariusza przez organ koncesyjny. Akt ten upoważnia koncesjonariusza
do prowadzenia ściśle określonej działalności gospodarczej.
do prowadzenia ściśle określonej działalności gospodarczej.
Koncesjonowanie wprowadza się w przypadku działalności, Koncesjonowanie wprowadza się w przypadku działalności,
które mają szczególne znaczenie ze względu na bezpieczeństwo które mają szczególne znaczenie ze względu na bezpieczeństwo
państwa lub obywateli albo inny ważny interes publiczny.
państwa lub obywateli albo inny ważny interes publiczny.
Sąd Najwyższy uznał, że koncesja jest publicznoprawnym Sąd Najwyższy uznał, że koncesja jest publicznoprawnym
uprawnieniem podmiotowym przyznanym decyzją właściwego uprawnieniem podmiotowym przyznanym decyzją właściwego organu administracji indywidualnie oznaczonemu podmiotowi, organu administracji indywidualnie oznaczonemu podmiotowi,
który spełnia ustawowo określone wymagania zarówno który spełnia ustawowo określone wymagania zarówno
podmiotowe, jak i przedmiotowe wykonywania określonego podmiotowe, jak i przedmiotowe wykonywania określonego
rodzaju działalności gospodarczej.
rodzaju działalności gospodarczej.
Koncesja jest decyzją wydawaną w dużej mierze na podstawie Koncesja jest decyzją wydawaną w dużej mierze na podstawie swobodnego uznania organu koncesyjnego.
swobodnego uznania organu koncesyjnego.
Zezwolenie Zezwolenie
Zezwolenie jest decyzją administracyjną wydawaną na Zezwolenie jest decyzją administracyjną wydawaną na rzecz przedsiębiorcy dopuszczającą go do
rzecz przedsiębiorcy dopuszczającą go do
wykonywania określonej działalności gospodarczej, po wykonywania określonej działalności gospodarczej, po
uprzednim stwierdzeniu, że przedsiębiorca spełnia uprzednim stwierdzeniu, że przedsiębiorca spełnia
określone prawem warunki wykonywania tej określone prawem warunki wykonywania tej
działalności.
działalności.
Zezwolenie nie nadaje przedsiębiorcy nowych praw, Zezwolenie nie nadaje przedsiębiorcy nowych praw, lecz jedynie je konkretyzuje pod względem
lecz jedynie je konkretyzuje pod względem podmiotowym.
podmiotowym.
Organ wydający zezwolenia nie może odmówić Organ wydający zezwolenia nie może odmówić wydania zezwolenia jeżeli przedsiębiorca spełnia wydania zezwolenia jeżeli przedsiębiorca spełnia
wymagane warunki.
wymagane warunki.
