Kazus I.
1Państwo X związało się umową międzynarodową przewidującą zakaz stosowania kary konfiskaty majątku. Jednak pewien sędzia w tym kraju orzekł tę karę na podstawie obowiązujących od wielu lat przepisów karnych. Tłumaczył, że jego decyzja nie może być podstawą odpowiedzialności tego państwa, bo jako sędzia pozostaje niezawisły i podlega tylko ustawom tego kraju, co gwarantuje mu konstytucja. Sama umowa międzynarodowa nie została z kolei jeszcze implementowana w państwie X.
Oceń rozumowanie sędziego.
1 Opracowano na podstawie P. Filipek, B. Kuźniak, Prawo międzynarodowe publiczne, Wyd. 5, Warszawa 2014.
Kazus II.
2W trakcie amerykańskiej wojny secesyjnej konfederaci, nie mogąc przeciwstawić unionistom własnej floty, wyposażali w brytyjskich portach w broń statki handlowe i wysyłali je jako kaperskie w morze. W ten sposób wykorzystano też statek
„Alabama”. Poseł amerykański w Londynie uprzedził rząd brytyjski, że tolerowanie takiej praktyki będzie uznane za naruszenie neutralności. Rząd londyński nie zdążył jednak podjąć odpowiednich czynności, gdyż statek opuścił port w Liverpoolu. Po wojnie rząd amerykański wystąpił z roszczeniem wypłatę odszkodowania za szkody wyrządzone przez „Alabamę”. Wielka Brytania podnosiła, że opuszczenie portu przez statek nie naruszyło brytyjskiej neutralności, gdyż ten nie był uzbrojony w momencie wypłynięcia. Opinię tę potwierdził Lord Najwyższy Sędzia Anglii i Walii, Sir Alexander Cockburn.
Oceń stanowiska strony amerykańskiej i brytyjskiej.
2 Opracowanie własne na podstawie orzeczenia arbitrażowego w sprawie statku „Alabama” [1872], zob. http://legal.un.org/riaa/cases/vol_XXIX/125-134.pdf
Kazus III.
3Obywatelka Stanów Zjednoczonych, Gertrude Parker Massey została zamordowana w Meksyku przez meksykańskiego obywatela nazwiskiem Saenz. Saenz został aresztowany, ale uciekł z więzienia dzięki pomocy więziennego strażnika, który wypuścił go na wolność. Stany Zjednoczone wystąpiły z roszczeniem w imieniu zmarłej Gertrude Massey przeciwko rządowi meksykańskiemu o naprawienie szkody wyrządzonej cudzoziemcowi (denial of justice). Rząd meksykański podniósł w postępowaniu arbitrażowym, że wypuszczenie Saenza na wolność nastąpiło w wyniku działań pomniejszego urzędnika państwowego, który działał bez zgody organów państwa, ponadto podjęto wszelkie działania zmierzające do powtórnego pochwycenia Saenza, a wspomniany strażnik więzienny został aresztowany za swój czyn. Stany Zjednoczone argumentowały, że strażnik nie został ukarany za swój czyn, a jedynie spędził pewien czas w areszcie, a zarazem brakuje szczególnych dowodów na to, by organy ściągania podjęły próbę ponownego aresztowania Saenza.
Według zeznań świadków Saenz popełnił swój czyn w zemście na mężu Massey, który próbował zgwałcić żonę Saenza.
Co powinna zasądzić komisja arbitrażowa?
3 Opracowanie własne na podstawie orzeczenia arbitrażowego w sprawie Massey (USA vs Maksyk),
„United Nations Reports on International Arbitral Awards” 1927, nr 4, s. 155-159.
