Mowa Jasnie Wielmoznego Jana Alexandra Kraszewskiego, Generała Maiora w Woysku Koronnym, Starosty Ułanowskiego Na Rugach Seymowych Do Materyi Miana w Warszawie Dnia 2. Octobris 1786

M O W A

J A Ś N I E W I E L M O Ż N E G O

J A N A A L E I A N D R A

KRASZEWSKIEGO,

G E N E R A Ł A

w W O Y S K U

,

S T A R O S T Y U L A N O W S K I E G O

N A

R U G A C H S E T M O i r r C H

D O

m A t e r y i m i a n a

w War s z a w ż e Dn i a z

.

Ayokropnieyfzy moment iuż przyfzedł fercu dokuczać , kie­

dy między godnemi Ludźm i, między kochanemi Przyiaciofy a kolei konieczna przyftąpiła redukcya , iednym oddaiąc nieuchron­

ną fprawiedliwość , drugim fmutno odbieraiąc ukontentowanie.

Przyiaźń w lpołeczeńftwie Ludzi ieft dobrowolną alccyą du- fzy. Sprawiedliwość ieft Elementem Cnoty , a tak dzielnym i ożywiaiącym Cnotę ; że bez niego Cnota Cnotą żyć niemoże ; ta­

kie ieft moió przeświadczenie_,

Rzeczpolpoiita w fwoim Kroleftwie ftanowiąC U rz ęd y , nie*

płonnie każdemu podług fwoiey myśli (k tó ra ieft dla nas Prawem) przypifała fwoie ftarlżeńftwo , fwoię powinność, lwoię czynność a więc do urzędowania ile w iednym mieyfcu iednego Dzieła fig żnayduiąc, młodlzy ftarfzemu wpadać niepowinien , i kollizyą W Obywatelftwie krzewić. Tak lię ftało w Woiewodztwie Podoi*

łkim gdzie w iednymże A zwyczaynyni Seymikowania Mieście Kamieńcu rozdwdione Seymiki PofellWe , iedrie zagaiał Podkomo­

rzy, drugi Sędzia, i ztąd godnym z obydwóch mieyfc Ludziom wypłynął dzifieyfzy ażard; a bolesny "przyjacielowi ambaras, kie­

dy nie może dla Obydwóch kompletów ppgódzić przyiaźni a

Prawem.—, •

Z rozrzuconych, wywodów Prawa nakazuiącego SeymL kować in loco folito, wypłynęło zrzodłó rozmaitych tlomacżeń;

czyli ten czyli ow Kcścioł authoryzuie Actum Seymiku. A U mogę mówić że nie Kościpł tylko mieyfce, oprocz tego uprzedze­

nia że żadne Prawo nieprzy więzuie Seymikow koniecznie dd Kii*

)

scioła ; ale i naturalna nićwyciąga konfekwencya, bo kędy lulka lub więcey tyfięcy Obywateli ziecłziefię, mufieliby Xięża Jero- zolimfki gmach murować: ani Kościoła nieftanowią mury tylko Ludzie , gdzie Papież tam i Rzym ; ani Seymikow kościo­

ły hiedziałaią tylko Obywatele, każdy z Urzędu Twego lub kolei.

Radbym bydź przekonany iak rozumieć locum Tolitum, mieyfce zwykłe , -i lak fię pytać w Kamieńcu; czyli na którym mieyfcu kóścioł ftpi? czyli też na którym Kościele, mieyfce fto i? a za- tym pewnie iuż upadł argument , cfp mieyfca Tą.nie do Kościoła przywiązane Seymiki. Wlzakże zawfze naznaczali Królowie Pol- fey mieyfca publicznym Ziazdom, naprzykład Piotrków >Łęczycę Sandomierz &c. to ieft; mieyfca uwiadomiati nie Kościoły do zie- chania, i w którymkolwiek gmachu podobało fię radzić, radzili.

T o famo Prawo i Uniwerlały od Tronu w wieku nafzym mieć chcia­

ły , to ieft dla każdego Woiewodztwa locum folitum, żeby toż Woiewodztwo wiedziało gdzie fię zieżdzać , zaś Kościoły wcią­

gnął tylko zwyczay niby zapobiegając tumultom, iż ieft święcony kąęik , a z tych mieyfc Landa pifywane podawała oczom nąiżym świadectwo; ale iak ich do tego ani Prawo, ani powinność niecią- gnęły tylko włafne podobanie , tak i nas teraz toż famo.— Dyf- ferencya czyli tego czyli owego Kościoła nie legalizuje Seymiku Podolfkiego, tylko locus Tolitus Kamieniec, i oloby którym iakó znayduiącym fię in loco Tolito , w Kamieńcu przydała z obowią­

zku Urzędu gaić Seymiki , a tak zagaił ieden JP. Podkomorzy.

Podoilki , o diametro, drugiego gaić nie . należało żadnym Pra­

wem nikomu.—

W takowych tedy forfy zamiarach wzięło fztylet Prawo, wzięła fztylet fprawiedliwość , wzięła fztylet wewnętrzna fpo- ltoyność, wziął fztylet i Maieftat, bo te cztery Jefteftwa nie- rozdziełnym ogniwem ulubiwfzy fię trzymaiąc razem wfzyftkie cierpią; te cztery świece razem iaśnieią, razem gaTuą. K R Ó L Jaśniejący nam cnotami, Prawney Sprawiedliwości pilnuje. Ja pilnuię K R Ó L A , i wolałbym całego świata odftąpić, to ieft nie żyć i zginąć, niżeli odftąpić K R O L A , i Prawney fpra wiedli - Wości

I takie ieft moie zdanie podług którego Seyrnik z zaga­

jenia Podkomorłkiego ieft legalnieyfzy od drugiego. Drugich krefek nietylleo niezamawiam, ale też i Prawnie bronić myślę.

w Drukarni P. D U F O U R , Konjj/liarza Nadwornego, Drukarza.

Jf . K Md i Dyrektora Drukarni Korpufu Kadetów.