INSTYTUT ŚLĄSKI W KATOWICACH
S eria III K om unikat N r 19
Sprawozdanie
Dyrekcji Instytutu Śląskiego za r. 1937 38
Niniejsze spraw ozdanie jest czw artym z rzędu spraw ozdaniem rocznym z norm alnej działalności In sty tu tu Śląskiego. Stanow i ono dalsze ogniwo- wiadom ości o pracach i rozw oju In sty tu tu , obejm ując czw arty ro k jego istnienia i naw iązując do spraw ozdań ogłoszonych w p oprze
dnich trzech latach jako n r 36 pierw szej serii, oraz num ery 13 i 41 d ru giej serii „K o m u n ik ató w “ In sty tu tu Śląskiego.
R ok spraw ozdaw czy zaznaczył się zrealizow aniem wielu p rz ed sięwzięć rozpoczętych w ro k u ubiegłym oraz podjęciem całego szeregu now ych prac w zakresie w ydaw nictw , organizacji badań naukow ych i inform acji naukow ej.
Lista członków In sty tu tu obejm ow ała w chw ili zam knięcia roku budżeto w eg o 1937/38 : 51 członków w spierających, w czym 12 związ
ków sam orządow ych, 11 instytucji gospodarczych i społecznych oraz 28 przedsiębiorstw przem ysłow ych. W ciągu ro k u p rz y b y ło 4 członków wspierających, ubył 1 członek. C zło n k ó w zw yczajnych było 136 (przy
było w ciągu roku 16, u b y ło 5). O gólna liczba członków na dzień 31 m arca 1938 wynosiła więc 187 członków . Skład personalny In sty tu tu u trzy m y w ał się na poziom ie z ro k u ubiegłego, składając się z dy rek to ra, zastępcy d y rektora, jednego pracow nika naukow ego, kierow nika biura, personelu biurow ego i gońca.
B iblioteka podręczna In sty tu tu obejm uje p rzy zam knięciu roku spraw ozdaw czego 690 pozycji w ok. 900 tom ach, n ad to ponad 160 a r
kuszy m ap topograficznych o raz kilka m ap specjalnych i atlasów.
Książki w pływ ające do In sty tu tu ty tu łe m darów i w ym iany, a nie m a
jące znaczenia podręcznego i nie dotyczące bezpośrednio Śląska, prze
kazyw ał In sty tu t w dalszym ciągu Śląskiej Bibliotece Publicznej im. M ar
szałka Piłsudskiego. W ciągu ro k u spraw ozdaw czego p rzekazano ogó
2 K om unik at In s ty tu t u Śląskiego w Katowicach n r 19
łem do tej biblioteki ponad 250 tom ów . Z dzienników i p erio d y k ó w nadchodzących d o In sty tu tu ty tu łe m w ym iany zbierano stale w ycinki prasow e dotyczące w ażniejszych spraw śląskich, a w szczególności In s ty tu tu Śląskiego i jego w ydaw nictw .
G ospodarka finansow a In s ty tu tu p rzedstaw iała się pom yślnie;
w szczególności w ro k u spraw ozdaw czym w zrosły znaczn ie dochody ze sprzedaży w ydaw nictw , dochodząc do sum y sied m io k ro tn ie w yższej, niż w ro k u ubiegłym . Subw encje o trzy m a n e p rzez In s ty tu t byty, jak zawsze, przeznaczone w yłącznie n a cele naukow o-w ydaw nicze, zaś ze składek członkow skich i do ch o d ó w z w ydaw nictw p o k ry to nie ty lk o w całości w y d a tk i adm inistracyjne, ale i z ty ch w pływ ów m ożna było p o k aź n ą część p rzeznaczyć n a cele naukow e i w ydaw nicze.
Działalność In sty tu tu szła głównie w k ieru n k u akcji w ydaw niczej oraz organizacji badań naukow ych, obejm ując p o n a d to akcję o d c z y to w ą, inform ację naukow ą, inicjow anie ró żn y ch akcji na polu k u ltu ra l
n ym , w spółpracę z instytucjam i o p o k re w n y m ch arak terze.
A K C JA W Y D A W N IC Z A
Katalog w szystkich dotychczasow ych w y d aw n ictw In sty tu tu za
m ieszczony jest n a końcu niniejszego spraw ozdania. T u zaznaczam y w ydaw nictw a, k tó re w poszczególnych seriach ukazały się w ciągu roku spraw ozdaw czego.
Z serii „P am iętnik In s ty tu tu Śląskiego“ pojaw iło się pięć dużych to m ó w , w ty m dwie literacko-naukow e, bo g ato ilustrow ane, m o n o grafie, a to Stanisław a W asylew skiego „N a Śląsku O polskim “ oraz P a
w ła H ulki-L askow s kiego „Śląsk za O lzą“ . O ba dzieła w zbudziły duże zainteresow anie n a ry n k u księgarskim . Pozostałe trz y to m y (J. F eld
m ana „Bism arck a Polska“ , J. G ołąbka „ L ite ra tu ra serbsko - łużycka“
i M. K orow icza „G órnośląska o ch ro n a m niejszości") mają c h a ra k te r czy sto nauk o w y .
W serii „B iblioteka Pisarzy Śląskich“ ukazał się jeden to m , m ia
now icie drugi to m k ry ty cz n eg o w ydania dzieł N . B onczyka, zaw ierający rapsod p o ety ck i „G ó ra C h ełm sk a“ .
Prace w zakresie serii „Śląsk, ziemia i ludzie“ postępow ały n a przó d , jednak nie u dało się w ro k u spraw ozdaw czym ukończyć d ru k u żadnej now ej pozycji z pow odu opóźniania się a u to ró w z dostarczaniem tekstów .
Seria „Polski Śląsk“ pozyskała w okresie spraw ozdaw czym 8 n o w y ch broszur, dochodząc do ogólniej liczby 36 pozycyj katalogow ych.
Serii „Z agadnienia gospodarcze Śląska“ p rz y b y ło pięć now ych
b roszur, co łącznie z p o p rz ed n io w ydanym i dop ro w ad za tę serię do
12 pozycji katalogow ych.
Komunikat I n s ty tu tu Śląskiego w Katowicach n r 19
3
Z ap oczątkow ano nową serię w ydaw nictw pod ty tu łe m „Zagad
nienia społeczne Śląska“ . N a razie ukazała się w miej jedna rozpraw a, dalsze są w d ru k u i w przygotow aniu.
Z in n y ch w ydaw nictw opublikow ano w ro k u spraw ozdaw czym St. B erezow skiego „P rzew o d n ik turystyczn o -k rajo zn aw czy p o w oje
w ództw ie śląskim“ oraz A. M usioła i F. Sachsego „T ańce Śląskie“ (zesz. 1 ta ń c e z pow . rybnickiego). Przew odnik spotkał się z n ad e r przychylną oceną w kołach tu ry sty czn y c h i krajoznaw czych i m iał duże pow odze
nie n a ry n k u księgarskim . R ów nież „T ańce śląskie“ rozsprzedano w znacznej ilości.
W zakresie w ydaw n ictw period y czn y ch In sty tu t publikow ał na
dal k w a rtaln y „ W y k a z lite ra tu ry bieżącej o Śląsku“ , k w a rtaln ik regio
naln y „Z aranie Śląskie“ (w spólnie z T ow arzystw em L udoznaw czym w Cieszynie) oraz K om unikaty. Z „W y k azu lite ratu ry bieżącej“ ukazał się skorow idz do> ro cznika 1936 oraz n u m e ry pierw szy, drugi i trzeci za ro k 1937. „Z aranie Śląskie“ opublikow ało num ery 2, 3 i ł za rok 1937 oraz n r 1 za r. 1938. W 1938 postanow iono w ydać pięć zeszytów tego pism a. Z K o m unikatów ukazały się n u m ery 39— 50 serii II, po czym z a k o ń czo n o tę serię w y daniem spisu rzeczy i rozpoczęto d ru k serii III, z k tó rej opublikow ano d o tą d 16 num erów .
Z w ydaw nictw w obcych językach ukazała się praca zbiorow a w języ k u angielskim p. t. „Silesian A ffairs“ , obejm ująca szereg a rty k u łów inform acyjnych o Śląsku dla u ż y tk u cudzoziem ców oraz recenzje w ażniejszych dzieł dotyczących Śląska. W ydaw nictw a to przygotow ane zostało p rzy w spółpracy z In sty tu tem B ałtyckim . T reść jego była za
m ieszczona rów n ież w num erze 6. czasopisma „Baltic and Scandinavian C o u n tries“ z m aja 1937, w ydaw anego przez ten Instytut. W reszcie w ro k u spraw ozdaw czym w y d ru k o w an o dwa katalogi w ydaw nictw In sty tu tu Śląskiego, k tó re okazały się niezbędne dla księgarń oraz dla prow adzenia w ym iany w ydaw nictw (w edług stan u z czerw ca 1937 oraz lutego 1938 r.).
D la broszur z serii „Polski Śląsk“ oraz „Zagadnienia gospodarcze Śląska“ w y k o n an o ozdobne teczki płócienne, mieszczące p o 10 broszur, celem ułatw ienia nabyw com k o m p letó w przechow yw ania broszur.
K om plet w ydaw nictw In sty tu tu , opraw iony w piękny półskórek posta
no w iono ofiarow ać dla zam eczku P rez y d en ta R. P. w W iśle. Z inicja
ty w y In sty tu tu podobnie postąpiły ze swym i w ydaw nictw am i Polska A kadem ia U m iejętności (w ydaw nictw a śląskie), T o w a rzy stw o P rzyja
ciół N a u k na Śląsku oraz M uzeum Śląskie.
W d ru k u znajdują się obecnie dalsze 3 to m y „P am iętnika In sty tu tu Śląskiego“ , 4 broszury z serii „Polski Śląsk“ , 1 to m z serii „Z agad
nienia społeczne Śląska“ o raz ukazujące się w norm alnej kolejności pe
riodyki. Znaczniejsza liczba p rac ze w szystkich seryj znajduje się w czy
ta n iu redakcyjnym oraz w przygotow aniu.
4
Komunikat I n s ty tu tu Śląskiego w Katowicach n r 19O R G A N IZ A C JA B A D A Ń N A U K O W Y C H
Akcje przedsięw zięte w ty m zakresie w latach ubiegłych, a nie do
prow adzone do końca, posuw ano w okresie spraw ozdaw czym naprzód.
D yrekcja współpracow ała nadal z redakcja S ł o w n i k a G e o g r a f i c z n e g o P a ń s t w a P o l s k i e g o nad opracow aniem ślą
skiego to m u Słownika. O pracow ano kw estionariusze dla gm in i za
kład ó w przem ysłow ych na Śląsku, te o statn ie rozesłano do zakładów przem ysłow ych i po o trzy m a n iu odpow iedzi z w ró c o n o redakcji. Przy daleko idącej w spółpracy Polskiego Z w iązku Z achodniego ro z p ro w a d zono w terenie kw estionariusze dla gm in, z e b ra n o ich część, p rzejrza
no i odesłano do redakcji. U rz ąd W ojew ódzki Śląski p rz y zn ał redakcji Słownika now ą subwencję na ro k 1938/39 w sumie 7000 zł, k tó ra m a być w ypłacana za pośrednictw em In sty tu tu Śląskiego p o przedstaw ieniu program u dalszych prac przez redakcję.
U stalono z doc. drem K. B uczkiem zakres p ra c nad A t l a s e m H i s t o r y c z n y m Ś l ą s k a . Pierwsze arkusze te g o atlasu, fin an sowanego przez Instytut, m ają być gotow e na koniec roku 1938.
Prof. drow i St. Paw łow skiem u w P oznaniu w ypłacono subw encję w sumie 2500 zł na dru k zeszytu śląskiego A t l a s u N a z w G e o g r a f i c z n y c h S ł o w i a ń s z c z y z n y Z a c h o d n i e j w o p ra cow aniu ks. Kozierowski-ego. Zeszyt ukaże się w najbliższym czasie.
W zakresie prac n a d A t l a s e m Ar . t r o p o g e o g r a f i c z - n y m Ś l ą s k a pozostaw aj In sty tu t w k o n tak cie z doc. d re m B. Za
borskim w W arszaw ie, pod kierunkiem k tó re g o opracow yw ane są obecnie m apy, dotyczące stosunków językow ych i zaw odow ych na Śląsku.
O becnie kończy się druk podkładu, na k tó ry m będzie m ożna opraco
wywać poszczególne zagadnienia. Pierwsze arkusze atlasu mają się u k a
zać w jesieni 1938, przew idyw ane jest o pracow yw anie szeregu dalszych In sty tu t podjął się w ydania ś c i e n n e j m a p y g o s o o d a r - z ® I j ? j. Ś l ą s k i e g o. M apa ta została przyg o to w an a p rzez dra . Małeckiego, obecnie k o ń czy ssę jej d ru k w zakładach „K siążnica-A tlas“
w e Lwowie.
A k c ja- z b i e r a n i a ś l ą s k i c h p i e ś n i l u d o w y c h p ro w adzona była w dalszym ciągu. W końcu września 1937 p rz y b y ł na tere n pow . ry ni-ckiego prof. Ł. K am ieński z P oznania ze swym asystentem , awiąc w terenie 3 tygodnie. Ponieważ tego ro d z a ju doryw cza akcja nie m ogłaby doprow adzić do- rychłych w yników , In s ty tu t zakupił n a dogod- n y c i waruinkacn specjalny ap a ra t d o nagryw ania pieśni, pracujący b ard zo c onom icznie i łatwy w obsłudze. W tej spraw ie o d b y to k onferencję z oc. J. uJikowskim, k ierow nikiem ce n traln eg o archiw um fonograficz
nego, p rzy Bibliotece N arodow ej w W arszaw ie oraz z dyr. St. Stoińskim , usta ając p ro g ram prac w edług instrukcji C en tra ln e g o A rchiw um F ono
graficznego oraz podziel pracy w stosunku d o K o m itetu W y d aw n ictw
Komunikat I n s ty tu tu Śląskiego w Katowicach n r 19
5
Śląskich P. A. U ., w k tó ry m pracuje dyr. Stoiński. W m arcu nastąpiły pierw sze w yjazdy w te re n p rzy udziale pp. F. Sachsego, M. Szeligiewicza o raz k o n stru k to ra ap aratu L. Fołtyna. A kcja ta będzie m ogła być odtąd p ro w a d zo n a system atycznie; In sty tu t dąży do przekazania jej w p rz y szłości M uzeum Śląskiemu.
O pracow yw anie ś l ą s k i c h t a ń c ó w l u d o w y c h k o n ty n u ują na terenie pow . pszczyńskiego pp. F. Sachse i M. Szeligiewicz, w pow.
ryb n ick im A. Musioł i F. Sachse, n a d to kolendy śląskie zbierają pp.
St. W allis i F. Sachse.
D yrekcja In sty tu tu weszła w k o n ta k t z prof. dr. Julianem K rzy żanow skim w spraw ie zbierania i k ry ty cz n eg o w ydania b a ś n i i p o d a ń ś l ą s k i c h . N a razie opublikow ano tekst o d czytu prof. K rzyża
now skiego n a ten tem at.
W zakresie m a t e r i a ł ó w d o d z i e j ó w p o w s t a ń ś l ą s k i c h — uzyskano pew ne m ateriały z pow pszczyńskiego i święto- chlow ickiego. D yrekcja opracow ała szczegółow y plan system atycznych bad ań nad dziejam i pow stań śląskich i weszła w tej spraw ie w k o n ta k t z Zarządem G łów nym Z w iązku P ow stańców Śląskich.
In sty tu t prow adził dalej i n w e n t a r y z a c j ę a r c h i w ó w ś l ą s k i c h . W ciągu lata i zim y 1937/38 zbadano 228 archiw ów gm in
nych, parafialnych i in. O becnie k ończy się akcję w pow. pszczyńskim 1, pozostają jeszcze 4 pow iaty d b opracow ania. Inw entaryzacja m a t e r i a ł ó w ś l ą s k i c h p o z a Ś l ą s k i e m była prow adzona w Bi
bliotece N arodow ej w W arszaw ie, w zbiorach rappersw ilskich, w zbio
rach B iblioteki Załuskich oraz w zakładzie naro d o w y m im. Ossolińskich we Lwowie. N a d to przygotow uje się przew odnik p o śląskich m ateria
łach archiw alnych w K rakow ie.
P rzy Instytucie u tw o rz o n o w porozum ieniu z profesorem U . J.
dr. K. D obrow olskim K o m i s j ę S o c j o g r a f i c z n ą pod p rzew od
nictw em d ra P. R ybickiego, k tó ra prow adziła badania nad rodzinam i robotniczym i na Śląsku. Z zasiłkiem In sty tu tu przeprow adził d'r J. Pie
te r badania psychosocjologiczne na Śląsku, ogłaszając ich w yniki w facho
w ych czasopismach.
Sprawa B i b l i o g r a f i i Ś l ą s k i e j nie została jeszcze p rz ek a
zana Instytutow i, poniew aż Śląska R ada W ojew ódzka, dysponująca d o tychczas zebranym i m ateriałam i, nie powzięła jeszcze odpow iedniej uchw ały.
D yrekcja zaproponow ała In sty tu to w i Pedagogicznem u w K atow ir each u tw o rzy ć S em inarium regionalistyczne, mające na celu zapoznanie słuchaczy z najw ażniejszym i p rak ty czn y m i zagadnieniam i regionalnym i Śląska. D yrekcja w spółpracow ała przy ułożeniu p ro g ram u tego semina
rium , k tó re w ro k u 1937/38 zostało uruchom ione.
D y re k to r In sty tu tu brał udział w posiedzeniach R ady M uzealnej
oraiz w sprawie organizacji archiw um akt daw nych woj. śląskiego.
6
K om unik at In s ty t u t u Śląskiego w Katowicach n r 19A K C JA O D C Z Y T O W A
W ro k u spraw ozdaw czym akcja o d cz y to w a była po raz pierwszy p ro w a d zo n a nie ty lk o w K atow icach, ale tak że w in n y ch w iększych m ia
stach Śląska, m ianow icie w C horzow ie, Bielsku, R y b n ik u i Tarnowskich*
G órach. O d b y ło się ogółem 16 o dczytów , z teg o 9 w K atow icach, 4 w C horzow ie, p o jed n y m w Bielsku, R y b n ik u i T a rn . G órach. Spis odczy
tó w znajduje się na k o ń cu niniejszego k o m u n ik a tu . F rekw encja w od czy tach w K atow icach była n a ogół słaba (przeciętnie 30— 50 osób). Poza K atow icam i o d cz y ty cieszyły się dobrą frekw encją.
W przyszłości zam ierza In sty tu t oddzielić częściow o akcję odczy to w ą o d w ydaw niczej, aby uzyskać w iększą sw obodę w organizow aniu tej akcji.
T a k o d c z y ty jak i w ieczory dyskusyjne będą m ogły się odbyw ać w pom yślniejszych w arunkach z chw ilą przeniesienia In sty tu tu do n o w ego lokalu i dysponow ania własną salą w ykładow ą.
IN N E SPR A W Y
D rogą w ym iany za swe w ydaw nictw a uzyskał In sty tu t z klasztoru oo. B en ed y k ty n ó w w L ubiniu w P oznańskiem cenny zbiór odlew ów pieczęci śląskich, k tó ry został przekazany do A rch iw u m A kt D aw nych W oj. Śląskiego.
D yrekcja b rała udział w posiedzeniu K o m ite tu W ykonaw czego Z jazdów Pom orzozm aw czych w W arszaw ie (10. V. 1937) oraz w u ro c z y stości 50-lecia Pol. T ow . H istorycznego we Lwowie (5— 6. VI. 1937).
D y re k to r In sty tu tu wziął rów nież udział w K ongresie Polaków w N iem czech w Berlinie w dniu 6. III. 1938.
D yrekcja pozostaw ała w kontakcie z biu rem planow ania p rzy M ini
strze S karbu w spraw ach dotyczących Śląska. D yrekcja w zięła u d ział w konferencji zorganizow anej przez D yrekcję K atow ickiej R ozgłośni Polskiego R adia w styczniu 1938 celem om ów ienia te m a tó w prelekcyj n a najbliższe letnie półrocze, prop o n u jąc szereg te m a tó w śląskich i p re le gentów . P racow nicy In sty tu tu w ygłaszali czasam i ze swej stro n y p re lekcje radiow e.
D yrekcja w spółpracow ała ze Zw iązkiem P ropagandy T u ry sty k i W oj.
Śląskiego w u ło żen iu planu k u rsu naukow ego dla przew o d n ik ó w po Ślą
sku i opracow ała trasy w ycieczek sam ochodow ych p o Śląsku.
K ilku m ag istrato m m iast udzielono in fo rm acji w sprawie herbów , opracow ano a rty k u ł in fo rm ac y jn y o Śląsku dla w ycieczki bułgarskiej, baw iącej w K atow icach dla uczestników konferencji prasow ej z okazji T y g o d n ia G ó r w W iśle ofiaro w an o p ropagandow e egzem plarze p rz e
w o d n ik a p o Śląsku. Pew ną ilość w ydaw nictw udzielo n o też bezpłatnie
T o w arzy stw u C zytelni L udow ych na Śląsku.
K omunikat I n s ty tu tu Śląskiego w Katowicach n r 19
7 D yrekcja In s ty tu tu u trzy m u je stały k o n ta k t z in n y m i instytucjam i zainteresow anym i vz spraw ach śląskich o raz z uczonym i i specjalistami interesującym i się Śląskiem. Liczba osób w spółpracujących z In sty tu tem wzrosła w dalszym ciągu, osiągając cyfrę 267 osób (w ty m 121 ze Śląska, 47 z K rakow a, 26 z P oznania, 28 z W arszaw y, 15 ze Lw ow a, 16 z innych miejscowości, 14 z zagranicy).
Działalność i w y daw nictw a In sty tu tu były w ielokrotnie om aw iane w prasie codziennej, a tak że w czasopismach o gólnych i naukow ych krajo w y ch i zagranicznych, szczególnie niem ieckich.
Zamknięcie rachunkowe Instytutu Śląskiego w Katowicach na dzień 31. III. 1938 r.
R O Z C H O D Y zł
I. W y d aw n ictw a . . . . 81.982,32 II. D ział inform acji n au k o
w ej ... 7.301,05 III. O rganizacja b a d ań n a u
k ow ych ... 11.918,95 IV. A dm inistracja p erso n a ln e 24.896,14 V. A dm inistracja rzeczowe 15.528,40 VI. R ó ż n e ...1.714,20
S a l d o ... 47.998,88
191.339,94
D O C H O D Y zł
I. Saldo z r. 1936/37 . . . 35.254,43
II. S u b w e n c j e ... 72.150,—
III. Składki członków . . . 43.339,50 IV. Dochód z w ydaw nictw . 38.032,83
V. I n n e ... 2.563,18
191.339,94
N adw yżkę dochodów ulokow ano:
B ank G ospodarstw a Krajów. 45.463,82 W e k s l e ... 2.400,—
K asa p o d r ę c z n a ... 135,06 47.998,88
S k a r b n i k : ( —) D r W acław O lsz e w ic z
K o m i s j a R e w i z y j n a : ( —) D r A dam K ocur (—) Gen. D yr. Inż. A. C is z e w s k i
( —) D yr. K a ro l P eschel
8
K om unik at In s ty t u t u Śląskiego w Katowicach n r 19W ŁADZE IN S T Y T U T U ŚLĄSKIEGO K u r a to r iu m :
1 2.
Dr M i c h a ł G r a ż y ń s k i , wo
jew oda śląski, K atowice.
K a r o l G r z e s i k , m arszałek Sejm u Śląskiego, Katowice.
3 Dr S t a n i s ł a w s e k re ta rz g e n e ra ln y dem ii U m iejętności, Zarząd:
1.
K u t rze b a,
Polskiej Aka- Kraków.
6. J 6 z e f W o j;c i e c h o w s k i, p rzed staw iciel Polskiego Z w iązku Z acho
dniego, Katowice.
7. Prof. S t a n i s l a w L i g - o ń , d y rektor Polskiego Radia, Katowice:
8. J a n P r z y b y ł a , naczeln ik gm i
n y , C hropaczów .
9. Ks. D r E m i l S z r a m e k, p rzed staw iciel T o w arzy stw a P rzy jació ł N auk, K atow ice.
Inż. E u g e n i u s z K w i a t k o w s k i , w iceprem ier W arszaw a, — prezes.
2. M a r i a n Z a w i d z k i , N aczelnik W y d zia łu O. P. Urz. Woj. Śl , K a
towice — w iceprezes,
3. Dr W a c ł a w O 1 s z e w i c z, S ie
m ianow ice, — skarbnik.
4. Dr R o m a n L u t m a n, d y re k to r
i sekretarz. ‘
5. Dr T a d e u s z D o b r o w o l s k i , d y re k to r M uzeum Śląskiego, K ato- i wice.
D yrektor I n s t y t u t u :
K o m isja R e w iz y jn a :
1. Dr A d a m K o c u r , p re z y d e n t m.
Katowic, przew odniczący.
2. Gen. d y r. inż. A l e k s a n d e r C i s z e w s k i , M ichałkowice.
3. D yr. K a r o l P e s c h e l , Katowice.
K om isja R o z je m c z a :
1. D yr. C z e s ł a w W i e n i a w a c h m i e 1 e w s k 1, Katowice.
2. Dr M a r i a K u j a w s k a , K atow i
ce.
3. W i n c e n t y S p a 1 1 e n s t e i n, Chorzów.
Dr R o m a n I, u t m a n.
W YKAZ CZŁO N K Ó W IN S T Y T U T U ŚLĄSKIEGO (W edług stanu z dniem 31 marca 1938)
A) CZŁONKOWIE WSPIERAJĄCY Z w ią zki sam orządow e:
M agistrat m. Bielska.
„ m. C ieszyna.
„ m. Chorzowa.
„ m. Katowic.
„ m. T arn. Góry.
,, m. P sz c z y n y .
P ow iatow y Zw iązek K om unalny w Katowicach.
P ow iatow y Zw iązek K om unalny w Pszczynie.
9. Pow iatow y Zw iązek K om unalny w R y b n ik u .
10. Pow iatow y Z w iązek K om unalny w Św iętochłow icach.
11. G m ina N owa W ieś.
12. G m ina R u d a Śląska.
Stow arzyszenia społeczne.
13. Polskie R adio, Katowice.
14. Polski Z w iązek Z achodni, K atow i
ce.
15. Rada A dw okacka, Katowice.
Komunik at I n s ty tu tu Śląskiego w Katowicach n r 19
9
16. S to w arzy szen ie Polskich In ż y n ie rów G órniczych i H u tn iczy ch , K a
towice.
In s ty tu c je 18. B a n k G ospodarstw a Krajpwego,
O ddział Katowice.
19. B ank Polski, Oddział w K atow i
cach.
20. Izba P rzem ysłow o-H andlow a, K a
towice.
1,7. Tow arzystw o P rzy jació ł N auk na Śląsku, Katowice.
gospodarcze:
21. Izba R zem ieślnicza, Katowice.
22: Państw ow y B ank R olny, Oddział w Katowicach.
23. Śląska Izba R olnicza, Katowice.
I n s ty tu c je przem ysłowe i handlowe:
24. Biuro sp rz e d a ż y polskich walcow ni rur, Katowice.
25. „B lacha cy n k o w a“, biuro sp rz e d a ż y w alcow ni c y n k u , Katowice.
26. D yrekcja K opalń K.s. D onnersm ar- cka, Świętochłowice.
27. F a b ry k a P a p ie ru i celulozy „Na- tro n a g “, K alety.
28. Godulla-Chebzie.
29. H uta Pokój, Katowice.
30. Li,gnoza, Katowice.
31. P olska K onw encja W ęglow a, K ato
wice.
32. Polskie K opalnie Skarbow e, Cho
rzów.
33. Progress, Katowice.
34. R udzkie Gwarectwo W ęglowe, R u da.
35. R y b n ick ie Gwarectwo W ęglowe, Katowice.
36. Ś ląskie K opalnie i C ynkow nie, Katowice.
37. Ś ląskie Z ak ład y E lek try czn e, K a
towice.
38. Sp. Akc. G iesche, Katowice.
39. S y n d y k a t Polskich H ut Żelaz
n y ch , Katowice.
40. The H enckel v. D onnersm arck, Tarnow skie Góry.
41. Tow. „ S a tu rn “, Sosnowiec.
42. U nia Polskiego P rzem y słu G órni
czo-H utniczego, Katowice.
43. W irek K opalnie, Sp. Akc., Nowa Wieś.
44. W spólnota Interesów Górniczo- H utniczych S. A., Katowice.
45. Z akłady Elektro, Ł a z isk a Górne, 46. Z ak ład y H ohenlohego, W ełnow iec, 47. Z arządca P rzy m u so w y Dóbr Ks.
Pszczyńskiego, Katowice.
48. Zjednoczone F a b ry k i Związków A zotow ych w M ościcach i w Cho
rzowie.
49. Zjednoczenie S p rzed aży Kwasu Siarkowego, Katowice.
50. Związek K oksowni, Katowice.
51. Związek Polskich H ut Ż elaznych, W arszaw a.
B) CZŁONKOWIE ZWYCZAJNI 1. Ks. Biskup A dam ski S tanisław ,
Katowice.
2. Dr Aljberg M ichał, konsul H iszp a
nii, Katowice.
3. M gr F ry d e ry k A ntes, burm istrz, Tarnow skie Góry.
4. Inż. Hajer M ichał, n aczeln y d y rektor, Katowice.
5. Bendkowski Józef, Chorzów.
6. Benedyk Czesław , d y rek to r Zjedli.
F a b ry k Zw iązków A zotow ych, Chorzów.
10
K om unik at I n s ty t u t u Śląskiego w Katowicach n r 197. B enisz Ja n , nacz. Urz. Skarb., Katowice.
8. Inż. B iernacki W ład y sław , d y rek to r, K atow ice.
9. Inż. Borkow ski S tanisław , d y re k tor, N ow y B ytom .
10. B ratkow ski S tefan, W arszaw a.
11. B reguła Józef, adw okat, K atow i
ce.
12. D r B rudnicki’ E ugeniusz, Ch - rzów.
13. In ż. B rzeziński W łodzim ierz, W arszaw a.
14. Inż. Buzek B runon, d y re k to r n a czeln y , Świętochłowice.
15. Dr Buzek Je rz y , n ac z e ln y d y re k tor, Katowice.
16. D yr. Chm ielew ski Czesław, K ato
wice.
17. Chm ielew ski M ieczysław , adw o
k a t, Katow ice.
18. Inż. C iszew ski A leksander, g ene
ra ln y d y re k to r, M ichałkowice.
19. M gr Ciżew ski F ranciszek, Cho
rzów.
20. Inż. C ybulski Ju lian , d y re k to r g e n e ra ln y , Katowice.
21. Czub S tan isław , notar., P szczy n a.
22. Dr D ąbrow ski W łodzim ierz, p o seł n a Sejm Ś ląski, Katowice.
23. Inż. D angel Józef, d y rek to r, K a
towice.
24. D r Dobrowolski Tadeusz, d y re k tor M uzeum Śląskiego, Katow ice.
25. D oleżyk K arol, Chorzów.
26. D rozdowski M arian, d y rek to r Iz b y Przem .-H andlow ej, Katowice.
27. D ubiel P aw eł, Chorzów.
28. Inż. E hren b erg Adam, d y rek to r, T y ch y .
29. Inż. F alter Alfred, g e n e ra ln y d y rektor, K atow ice.
30. D r F rendi A genor, prezes Sądu A pelacyjnego, Katowice.
31. Inż. Golde Feliks, d y rek to r, K ato
wice.
32. D r G ondzik Ja n , Chorzów.
33. Inż. G osiewski Je rz y , d y re k to r, Ł azisk a Górne.
34. t Inż. G órkiew icz E ugeniusz, d y rektor, Chorzów.
35. G rabska M aria, K atowice.
36. Dr G ra ż y ń sk i M ichał, wojew oda śląski, K atow ice.
37. Inż. G rodziecki B olesław , g en e
r a ln y d y re k to r, K atow ice.
38. G rzesik K arol, m arsz a łe k Sejm u Śląskiego, Katowice.
39. M gr G u ty ń sk i A ntoni, K atow ice.
40. Inż. H aase Je rz y , g e n e ra ln y d y rektor, K atow ice.
41. Dr H anke E dw ard, lekarz, Cho
rzów.
42. Dr H essek K arol, K raków.
43. Dr H lond Ja n , Katowice.
44. Jan u szew sk i A lbin, Chorzów.
45. Jarn u to w sk i S tefan, d y re k to r B an k u G ospodarstw a K rajow ego, W arszaw a,
46. Jośko A lfons, d y re k to r, Chorzów.
47. K lejnot A ntoni, adw okat, Cho
rzów.
48. D r Kocur Adam , p re z y d e n t m ia
sta K atow ic, Katowice.
49. Korol Józef, d y rek to r, Chorzów.
50. Dr Kosowicz M arek, rad ca Urz.
W oj. Śl., K atow ice.
51. Dr K ostka E dw ard, nacz. w ydz.
p rez. Śl. U rz. Woj., K atow ice.
52. Inż. K ow alski B ronisław , n aczel
n y d y re k to r, Katowice.
53. K rah elsk a H alin a, W arszaw a.
54. Inż. K ra m sz ty k Je rz y , d y rek to r, K atowice.
55. Inż. K rasnodębski S tefan, gene
r a ln y d y re k to r, Katowice.
56. Dr K rotoski Józef, R y b n ik . 57. K udera B runon, n o ta riu sz , M y
słowice.
58. D r K udlicki S tan isław , d y re k to r, Katowice.
59. Dr K ujaw ska M aria, K atowice.
60. Dr K u p czy ń sk i T adeusz, k u ra to r Okr. Szkol., Lwów.
61. K urcz F eliks, sędzia, K atow ice.
62. Dr K utrzeba S tan isław , prof.
U. J., sek retarz gen. P. A. U., K raków.
Komunikat I n s ty tu tu Śląskiego w Katowicach n r 19 1 1
63. Inż. K wiatkow ski E ugeniusz, Mi
n is te r Skarbu, W arszaw a.
64. Ks. Lewek M ichał, k a n o n ik k a te d ra ln y , Tarnow skie Góry.
65. Prot. Ligoń S tan islaw , d y rek to r Polskiego R adia, Katowice.
66. Mjr Ludyga-La.skow ski Ja n Józef, Katowice.
67. D r L utm an R om an, d y rek to r In s ty tu tu Śląskiego, Katowice.
68. M atejczyk Ja n , sędzia, Chorzów.
69. Dr M azurkiew icz F ranciszek, no
tariu sz, Katowice.
70. M ierzwa Józef, adw okat, Cho
rzów.
71. Mgr M ilobędzki Zbigniew , K ato
wice.
72. Inż. M orawski Tom isław , g ene
ra ln y d y rektor, Katowice.
73. Musioł Ludw ik, w iz y ta to r W ydz.
Ośw. Publ. Sl. Urz. Woj., Kato wice.
74. Dr N echay W iktor, Katowice.
75. Inż. N estry p k e P aw eł, d y rektor, Katowice.
76. Dr Nowak Ig n a c y , lekarz, Cho
rzów.
77. Inż. Nowakow ski K azim ierz, d y rektor, Katowice.
78. D r N ow ara K onrad, Chorzów.
79. D r Olszewicz W acław , S iem iano
wice.
80. Dr Peschel K arol, d y re k to r B an ku G ospodarstw a Krajowego, K a
towice.
81. P iecha Alfons, adw okat, Chorzów.
82. P iecha Alfred, Chorzów.
83. P iech a F ranciszek, Katowice.
84. P ie try g a Edm und, W ielkie H aj
duki.
85. P ietrykow ski Tadeusz, w iceprezes Sądu Okr., Katowice.
86. Plackow ski Ja n , sta ro sta , Cie
szy n .
87. Prof. Podoski R om an, n a c z e ln y d y rektor, Katowice.
88. Inż. Poklew ski-K ozielł Alfons, d y rektor g e n e ra ln y , Katowice.
89. Inż. P opiel Stefan, prezes d y re k cji poczt i telegrafów , Katowice.
90. Dr P o ty k a Józef, adw okat, T ar
now skie Góry.
91. Inż. P rzed p ełsk i W iktor, prezes, Katowice.
92. Inż. P rz y b y ls k i M arian, d y re k tor, Katowice.
93. P rz y b y ła Ja n , naczeln ik gm iny, Chropaczów.
94. Mgr P rz y m u siń sk i Czesław, K a
towice.
95. Dr B adow ski B ronisław , d y re k tor g e n e ra ln y , Katowice.
96. R zym ełka Jan , g e n e ra ln y d y re k tor, K alety.
4)7. Dr Saloni Tadeusz, wicewoje
woda śląsk i, Katowice.
98. Sam borski B ohdan, konsul gene
ra ln y , W arszaw a.
99. Inż. S chaetzel W łodzim ierz, d y rektor, Chorzów.
100. Dr Schier R obert, Chorzów.
101. Schulz P iotr, adw okat, Chorzów.
102. Dr Sęczyk K arol, nacz. w ydz.
zdrow ia p u b l. Śl. Urz. Woj., K a
towice.
103. Inż. Siedlanow ski Marceli, d y rektor, Katowice.
104. Ś lósarczyk Alfons, Chorzów.
105. S oltys M iłosz, w iz. W ydz. Ośw.
Publ. Sl. Urz. W oj., Katowice.
106. S p alten stein W in ce n ty , adw okat, Katowice.
107. Inż. Stadnikiew icz Tadeusź, ge
n e ra ln y d y rek to r, Katowice.
108. S tark TadeuSz, n otariusz, K ato
wice.
109. Dr S taw iński M ieczysław , lekarz, Chorzów.
110. Dr Strzem bosz Tomasz, Kato
wice.
111. Inż; S u rzy ck i S tan isław , gene
ra ln y d y rek to r, Katowice.
112. Szaliński Tadeusz, sta ro sta , Św ię
tochłowice.
113. Inż. Szefer Leoppldji g en eraln y dy rek to r, Katowic#, -
114. Dr Szenic S tan isław , W arszaw a.
115. S zy m u ra E ry k , Chorzów. - 116. Dr Inż. T uchołka Józef, d y re k
tor, Katowice.
12
K omunik at I n s ty tu tu Śląskiego w Katowicach n r 19 117. D r U rbanow icz Feliks, Chorzów.118. D r U rbanow icz Stefan, adw okat, Chorzów.
119. Dr W achow iak S tanisław , d y re k tor, Katowice.
120. W allis S tan isław , W ielkie H aj
duki.
121. Ks. W an tu ła A ndrzej, p asto r, W i
sła.
122. Mgr W a w rz y n ia k Jan , Katowice.
123. Dr W ilim ow ski M aksym ilian, le karz, Katowice.
124. D r W ilusz Ju liu sz, n o tariu sz, K a
towice.
125. W itczak Józef, adw okat, K ato
wice.
126. W itczak M ikołaj, obyw atel ziem ski, Jastrzębie-Zdrój.
127. Inż. W o jn ar Je rz y , g e n e ra ln y d y re k to r, K atow ice.
128. W olny K o n stan ty , n o tariu sz, Ka
towice.
129. W .yglenda Ja n , staro sta, R y b n ik . 130. Inż. Z akrzew ski Stefan, Katowice.
131. Z aw adzki S tefan, d y rek to r, K ato
wice.
132. Zaw adzki W ojciech B olesław , d y rektor, Katow ice.
133. Zaw idzki M arian, nacz. W ydz.
O. P. urz. woj. śl., Katowice.
134. Z aw isza K lem ens, Chorzów.
135. D r Z danow ski B runon, d y re k to r, K atow ice.
136. Inż. Ż ydek E ngelbert, Chorzów.
W Y K A Z K O M U N IK A T Ó W
wydanych w roku sprawozdawczym 19.37 38SERIA II (CIĄG DALSZY) 39. Dr Jan Dąbrowa, Pierw sza pow ieść Karola M iarki.
Ludwik Mus oł, Śląsk i Ś lązacy w II tom ie „Polskiego S łow nika B iograficznego".
40. Dr Wiktor Nechay, P aństw ow a Szkoła G órnicza w K atow icach.
41. S praw ozdanie D yrekcji In s ty tu tu Śląskiego za rok 1936/37.
42. Jan Koloch, „H istoria Ś ląska" Polskiej Akademii U m iejętności w św ietle recenzyj niem ieckich.
43. Alfred Jee'onowaki, Z trag iczn y ch dziejów Śląska.
44. Bolesław Błażek, C ieszyńskie obserw atorium m eteorologiczne.
45. Dr Wiktor N echay, In s ty tu t P o ra d y Zawodowej w K atow icach.
46. Dr Tomasz Strzembosz, Ś ląska m łodzież akadem icka, jej organizacje i p o trzeb y . 47. Z. M., Śląsk i morze.
48. Stefania Eckertowa, Ja n in a O m ańkow ska (w dziesiątą rocznicę jej zgonu).
49. Alfred Jesionowski, Wśród; czaso p ism śląskich.
50. Dr Stanisław Komar, Poglądy P re z y d e n ta G órnośląskiej Komisji Mieszanej.
SERIA III (od w rześnia 1937 r.)
1. Paweł Hulka-Laskowski, Mowa pub lik acja o Polakach
na
Śląsku za Olzą.2. Prof. Dr Józef Kostrzewski, P rz y c z y n e k do polskości m iast na G órnym Śląsku w w ieku XVIII.
Ludwik Mnsioł, Z w ydaw nictw niem ieckich.
3. Jan Koloch, O cena francuska stosunków poLsko-ezeskostowackich.
Komunikat I n s ty tu tu Śląskiego w Katowicach n r 19
13
4. Stefania Eckertowa, L udw ika R adziejew ska (w 25. rocznicę jej zgonu).
Ludwik Musiol, B rat h etm an a Stefana C zarnieckiego proboszczem w Mikołowie n a Śląsku G órnym .
5. Dr Wojciech Zaleski, Z początków górnictw a węglowego n a Śląsku, fi. Mgr Jan Bartys, Z d ziału p reh isto ry czn eg o M uzeum Śląskiego.
7. Ludwik Brożek, P io tr Bezrucz.
8. Mgr M ieczysław Tobiasz, „K anclerz polski — ks. R obert E ngel“ . Ludwik Musiol, Ś lązacy w III tom ie Pol. Słow nika Biograficznego.
9. Dr W ładysław Pniewski, N iem cy śląscy uczą się od w ieków po polsku.
10. Alfred Jesionowski, Z niem iecko-śląskiej lite ra tu ry regionalnej.
11. Ludwik Musiol, Nowe opracow anie geograficzno-osadnicze m iast: B ytom ia, Z a
b rza i Gliwic.
12. Józef Piernikarczyk, W 150 lat po uruchom ieniu pierw szej m a s z y n y parow ej na G órnym Śląsku.
13. W incenty Ogrodziński, Ś lązak zn ak o m ity m s ty listą czasów saskich (Sam uel Ludw ik Z asadyus).
I ł . Mgr Zbigniew Miłobędzki, O broty Ś ląska z portam i niem ieckim i.
15. Mgr M ieczysław Tobiasz, D uchow ieństw o śląsk ie a odrodzenie narodow e i p o li
ty c z n e na Śląsku.
IG. Prof. Dr Józef Kostrzewski, Jaki lud m ieszk ał n a Śląsku w p ierw szy ch w iekach po C hrystusie.
SPIS O D C Z Y T Ó W
w ygłoszonych w roku sprawozdawczym 1937 38 w Katowicach:
5. XI. 1937 Prof. dr Julian Krzyżanowski: P odania i b aśn ie ludu śląskiego.
3. XII. 1937 Prof. Alfred Jesionowski: P leb iscy t i p o w stan ia śląskie w polskiej literatu rze pięknej,
l i . I. 1938 Dr Marek Kotowicz: P olacy i N iem cy na G órnym Śląsku przed po
działem .
21. I. 1938 Dr Marek Borowicz: P o lacy i N iem cy na G órnym Ś ląsku po podziale.
11. II. 1938 Dóc. Dr Kazimierz Piwarski: P o m y sły o d zy sk an ia Ś ląska za Ja n a III.
Sobieskiego.
4. III. 1938 Prof. Dr Józef Widajewicz: N iem cy wobec Słow ian Ptiłabskich.
18. III. 1938 Mgr M ieczysław Tobiasz: P io n ierzy odrodzenia politycznego Śląska w okresie 1890— 1922 r.
25. III 1938 Prof. dr Stanisław Arnold.: Elem ent polski n a Śląsku w czasach now o
ż y tn y c h .
8. IV. 1938 Prof. Dr Bogdan Zaborski: Ś lązacy w Texas.
14
K om unik at I n s ty tu t u Śląskiego w Katowicach n r 19 w Chorzowie:12. XI. 1937 Prof. Dr Zygm unt W ojciechowski: O śląsk iej teorii izekom ego nor- m ańskiego podboju Ś ląsk a w raz z Polską.
26 XI. 1937 Dr Józef Skoczek: Ś ląsk w ż y c iu i k u ltu rze kresów południow o- w schodnich Polski.
28 I. 1938 Prof. Alfred Jesionowski: P le b isc y t i p o w sta n ia śląsk ie w polskiej lite ra tu rz e pięknej.
18. II. 1938 Dyr. Franciszek Popiołek: Skąd się w zięli górale n a Ś ląsku?
w Bielsku:
10. XII. 1937 Dr Stanisław Szczotka: Stosunki Ś ląsk a z Ż yw iecczyzną.
w R y b n ik u :
17. XII. 1937 Prcf. Alfred Jesionowski: P le b isc y t i p o w sta n ia śląskie w polskiej lite ra tusze pięknej.
w T arn o w sk ich G órach:
17. II. 1938 Prof. Alfred Jesionowski: P leb iscy t i p o w sta n ia śląskie w polskiej lite ra tu rz e pięknej.
W Y D A W N IC T W A IN S T Y T U T U ŚLĄSKIEGO SEHIA: PAMIĘTNIK INSTYTUTU ŚLĄSKIEGO
Tom I Stan i potrzeby nauki polskiej o Śląsku. — P raca zbiorow a pod redakcją R o m a n a L u t m a n a. 1936. Str. XX + 525. C ena brosz, zł 15,— opr.
zl 18,— . Treść: R o m a n L u t m a n , S tan i p o trz e b y n au k i polskiej o Ś ląsk u ; — M a r i a n K s i ą ź k i e w i c z , S tan i p o trz e b y geologii Ś lą ska C ieszyńskiego; — E d w a r d P a s s e n d o r f e r , S tan i p o trz e b y geologii Ś ląsk a Górnego; — T a d e u s z B o c h e ń s k i , B ad an ia geolo
giczne w ęgla w polskim zag łę b iu w ęglow ym ; — A n i e l a K o z ł o w s k a, S tan i p o trz e b y n au k i polskiej o Ś ląsku w zak resie b o tan ik i; — A n d r z e j C z u d e k , S tan i p o trz e b y n au k i polskiej o Śląsku w zak resie zoologii; — A n t o n i W r z o s e k , S tan i p o trz e b y n au k i polskiej o Ś lą sk u w zak resie geografii; — B o l e s ł a w O l s z e w i c z, S tan i p o trz e b y n au k i p o lsk iej o Ś ląsku w zak resie k a rto g ra fii; — K a z i m i e r z S t o ł y h w o I L u d o m i r S e d l a c z e k - K o m o r o w s k i , S ta n i p o trz e b y n a u k i polskiej o Ś ląsku w zak resie an tro p o lo g ii; — M i e c z y s ł a w G ł a d y s z , S tan i p o trz e b y n au k i p o lsk iej o Ś ląsku w zak resie etn o g rafii; — K a z i m i e r z N i t s c h , S ta n i p o trz e b y języ k o z n aw stw a polskiego n a Ś ląsku; W i n c e n t y O g r o d z i ń s k i , S tan i p o trz e b y n au k i polskiej o Ś ląsku w zakresie p iś m ien n ictw a śląskiego; — J ó z e f K o s t r z e w s k i , S ta n i p o trz e b y n au k i polskiej o Ś ląsku w zak resie p re h isto rii; — K a r o l P i o t r o w i c z , S tan i p o trz e b y n a u k i polskiej 0 Ś ląsku w zakresie h is to rii; — M i e c z y s ł a w G ę b a r o w i c z , S ta n 1 p o trz e b y n au k i polskiej o Ś ląsku w zakresie historii, sz tu k i; — W a c ł a w O l s z e w i c z , S ta n i p o trz e b y nauki polskiej o Ś ląsku w z a kresie stosunków g o spodarczych i sp o łeczn y ch ; — E d w a r d K o s t k a ,
Komunikat I n s ty tu tu Śląskiego w Katowicach n r 19
15
S tan i p o trzeb y n au k i polskiej o Ś ląsku w zakresie stosunków p ra w n y c h ;
— E d w a r d K o s t k a , U wagi o stan ie i potrzebie opracow ań dem o
g raficzn y ch n a Ś ląsk u ; — Skorow idze; — E rra ta i u zu p ełn ien ia, (w y czerpane).
Tom II Materiały do dziejów W ielkich Katowic (1299— 1799), z 5 p lan am i i 13 rycin am i. Zebra! i opracow ał L u d w i k M u s i o ł. 1936. Stron 219. Cena brosz, zl 6,— , opr. 8,— (n a w y czerp an iu ).
Tom III Stanisław W asylew ski, Na Śląsku Opolskim. Z 354 ilustracjam i, druk rotograw iurow y. 1937. Form at 4°. S tron XV + 286. Cena brosz, zł 17,— , opr. zł 20,— .
Tom IV Józef Feldman, B ism arck a Polska. 1938. Stron 450. Cena brosz, z ł 10,—, opr. zł 12,— .
Tom V Józef Gołąbek, L ite ra tu ra serbsko-łużycka. 1938. S tron 269. Cena brosz, zł 6,—-, opr. zł 8,—-.
Tom VI Paweł Hulka-Laskowski, Ś ląsk za Olzą. Z 274 ilu stracjam i i 2 m apam i.
1938. S tro n 479. Cena brosz, zł 12,—, opr. 15,— .
Tom VII Marek St. Korowicz, G órnośląska ochrona m niejszości. 1922— 1937 n a tle stosunków m iędzynarodow ych. Z 3 m ap am i. 1938. S tron 259. Cena brosz, zł 8,— , opr. zł 10,— .
Tom VIII Adam Bar, K arol M iarka. Studium z dziejów G órnego Śląska. Z 16 ilu stracjam i. 1938. S tron 257. Cena brosz, z ł 8,—> opr. z ł 10,— .
SERIA: ŚLĄSK, ZIEMIA I LUDZIE
Tom I Marian Książkiewicz, Z ary s geologii Śląska. Z 16 rycin am i. 1936. Stron 65. Cena zł 1,20.
Tom II W ładysław Marchacz, K rajobraz Ś ląsk a Polskiego (z uw zględnieniem p rz y le g ły c h krain ). Z 2 m apkam i, 2 p la n a m i sy n te ty c z n y m i i 16 r y c i
nam i. 1936. S tro n 111, (w yczerpane). Cena zł 1,50.
Tom III Jan Moniak i Edward Stenz, Z ary s klim atologii Śląska. Z 16 ry cin am i.
1936. S tro n 57. Cena zł 1,— .
Tom IV Andrzej Battaglia, Górnictwo śląskie. Z 32 ry cin am i. 1936. Stron 77.
Cena zł 1,20, (w y czerpane).
Tom V Aniela Kozłowska, S zata ro ślin n a w ojew ództw a śląskiego. Z 28 ry cin am i.
1936. S tron 53. Cena zł 1,20.
Tom VI Stefan Kaufman i Roman Maryniarczyk, R oboty publiczne w w ojewódz
tw ie śląskim . Z 24 ry c in a m i i 2 m apam i. 1937. S tron 70. Cena zł 1,50.
SERIA: BIBLIOTEKA PISARZY ŚLĄSKICH
Tom I-III Norbert Bonczyk, Pism a poetyckie. O pracow ał W i n c e n t y O g r o d ź i ń s ki . Tom I. S ta ry Kościół M iechowski. W y d a n ie IV k ry ty c z n e . 1936. S tron L X X X +2S6. Cena brosz, z ł 4,— , opr. z ł 5,50.
Tom II. Góra C hełm ska. W y d an ie II k ry ty c z n e . 1938. Stron CXLVII+189.
Cena brosz, zł 5,50, opr. zł 7,— .
Tom IV W alenty Roździeński, Officina F erraria seu H uta y W a rs ta t z K uźniam i szlachetnego dzieła żelaznego. Z u n ik a tu B iblioteki K apitulnej w Gnie
źnie, w y d ał, w stępem i p rz y p is a m i z a o p a trz y ł R o m a n P o l l a k . 1936. Z 9 tablicam i, Stron X X V +113. Cena brosz, z ł 3,50, opr. zł 5,— . Tom V Jerzy Bock. N auka dom ow a i w y jątk i z A gendy. O pracow ał W i n c e n t y
O g r o d ź i ń s k i . 1936. Stron X L I+ 5 4 . Cena brosz, zł 2,50, o-pr. zł 4,— . Tom VI Krzysztof Winter, K uźnic śląskich i kop alń opis i oznaczenie krótkie,
oraz Melchior Sewerns, W iersz po ch w aln y . Tekst łaciński w raz z p rz e kładem polskim A lfreda K owalkowskiego, w y d ał k ry ty c z n ie i opracow ał W i n c e n t y O g r o d z i ń s k i , 1937. Str. X X X II+ 4 7 . C e n a . brosz, zl 2,50, opr. zł 4,— .
16
K omunikat I n s t y tu t u Śląskiego w Katowicach n r 19 SERIA : POLSKI ŚLĄSK1. Zygm unt W ojciechowski, U dział Ś ląska w d a w n y m zjednoczeniu ziem polskich.
1935. S tro n 29. Cena zł 1,20.
2. W incenty Ogrodziński, Zw iązki duchow e Ś ląska z K rakow em n a przełom ie w ieków XVIII i XIX. 1935. S tro n 49. Cena zł 2,— .
3. Adam Bar, K arol M iarka jako red ak to r „K ato lik a“ . F ra g m e n t z dziejów p ra s y polskiej n a Śląsku. 1935. S tron 29. Cena zł 1,20.
4. Kazimierz Stołyhw o, Z ag ad n ien ie składu rasow ego ludności Śląska. 1935. Stron 24. Cena zł 1,20.
5. Tadeusz Silnicki, R ola dziejow a kościoła na Ś ląsku w w iekach XI— XIII. 1935.
S tron 46. Cena zł 2,— .
6. Józef Reiss, Socjologiczne podłoże śląskiej p ie ś n i ludow ej. 1935. S tron 31. Cena zł 1,50.
7. Wiktor N echay, Ś ląsk jako reg io n geograficzny. Z 7 ry c in a m i. 1935. S tro n 51.
C ena z ł 2,50.
8. W itold Taszycki, Śląskie n a z w y miejscowe. Z m a p ą . 1935. S tro n 36. C ena zł 1,80.
9. M ieczysław Gębarowicz, S tosunki a rty s ty c z n e Ś ląska z in n y m i dzielnicam i p o l
skim i. 1935. S tro n 25. Cena zł 1,20.
10. Henryk Barycz, Ś lązacy n a U niw ersytecie Jag iello ń sk im od XV—XVIII w. 1935.
S tron 27. Cena zł 1,20.
11. Kazimierz Smogorzewski, S p raw a Ś ląska n a konferencji pokojowej 1919 roku.
Z m ap ą. 1935. S tron 40. Cena zł 1,80.
12. Józef Feldman, P olska i P o lacy w sądach p ru sk ich p o lity k ó w w epoce porozbio- rowej. 1935. S tro n 43. Cena zł 1,80.
13. Józef Kostrzewski, P rzed h isto ry czn e zw iązki Ś ląsk a z re s z tą ziem polskich. Z 8 m ap am i i 18 ry su n k a m i w tekście. 1936. S tron 38. C ena zł 1,80.
14. Janusz Staszewski, W ojsko polskie na Śląsku w dobie napoleońskiej. Z m apką.
1936. S tron 36. Cena zł 1,50.
15. Józef Reiss, Ś lązak Józef E lsn er, nauczyciel C hopina. Z p o rtrete m i 2 ry cin am i.
1936. S tron 58. C ena zł 2,— .
16. Aleksander Birkenmajer, W itelo, n ajd aw n ie jszy śląski u czo n y . 1936. S tron 32.
Cena zł 1,20.
17. Ludwik Musiol, Zniem czone n a z w y m iejscowe n a Śląsku. 1936. Stron 43. Cena zł 1,50.
18. Leon Koczy, Zw iązki handlow e W rocław ia z P olską do końca XVI w ieku. 1936 Stron 34. C ena zł 1,20.
19. Ludwik Chmaj, G órnoślązacy w śród Braci Polskich. 1936. S tron 50. Cena z ł 1,50.
20. Roman Jakimowicz, K ultura Ś ląsk a w z a ra n iu dziejów w św ietle w y k o p alisk . Z 13 ry c in a m i w tekście. 1936. S tron 35. C ena zł 1,80.
21. Henryk Barycz, J. S. B andtkie a Śląsk. Z dziejów p ie rw sz y c h zain tereso w ań się n au k i polskiej Śląskiem . Z p o rtrete m . 1936. S tro n 54. C ena zł 1,80.
22. W ładysław D zięgiel, Król polski Z y g m u n t I n a Śląsku. Szkic h isto ry c z n y . 1936. Stron 22. Cena zł 1,— .
23. Karol Piotrowicz, P la n y rew in d y k acji Ś ląska p rzez Polskę pod koniec śred n io w iecza. 1936. S tro n 59. Cena zł 1,80.
24. Bolesław Olszewicz, N ajdaw niejsze o p isy Ś ląska z XV i XVI w. 1936. S tro n 65.
Cena zł 2,— .
25. Jan Czekanowski, S tru k tu ra rasow a Ś ląska w św ietle b ad ań polskich i n ie m ieckich. 1936. Stron 34. C ena zł 1,50.
26. Kazimierz Tym ieniecki, K olonizacja a germ an izacja Ś ląsk a w w iekach śred nich. 1937. S tro n 41. Cena zł 1,80.
27. Józef Skoczek, Stosunki k u ltu ra ln e Ś ląsk a ze Lw ow em w w iekach średnich.
1937. S tron 40. Cena zł 1,80.
28. Karol Stojanowski. Z b ad a ń n ad an tro p o lo g ią Śląska. S kład raso w y k ato w ic
kiej m łodzieży poborowej. 1937. S tron 30. Cena zł 1,20.
29. Karol Buczek, Ś lązac y w k arto g rafii polskiej XVI w ieku. Z 2 m ap am i. 1937.
Stron 42. Cena zł 2,— .
K omunik at I n s ty tu tu Śląskiego w Katowicach n r 19
17
30. Kazimierz Popiołek, Ś ląsk i Polska w okresie w ojen h u sy ck ich . 1937. Stron 50.Cena zł 1,50.
31. Stanisław Bąk, O z b ieran iu m ateriałów gw arow ych na Śląsku. Z przedm ow ą prof, d ra K azim ierza N itscha. 1937. S tron 34. Cena zl 1,20.
32. Stanisław Komar, G órnośląska K onwencja Genewska p om iędzy Polską i N iem cam i 1922—1937. 1937. S tro n 24. Cena zł 1,— .
33. Aleksander Birkenmajer, A stronom ow ie i astrologow ie śląscy w w iekach śred
nich. 1937. S tro n 40. Cena zł 1,20.
34. Emil Kuroński, Położenie p raw n e ludności polskiej w Trzeciej R zeszy. 1938.
Stron 63. Cena Zł 2,— .
35. Janusz Staszewski, P rzeszłość w ojenna Śląska. Z 4 m ap am i. 1938. Stron 46.
Cena z ł 2,— .
36. Julian Krzyżanowski. P o d an ia i baśni śląskie. 1938. Stron 27. Cena zł 1,20.
Polski Śląsk I. Nr 1— 10 — w ozdobnej teczce płóciennej. Cena zł 14,— . Polski Śląsk II. Nr 11—20 — w ozdobnej teczce płóciennej. Cena zł 14,—-.
Polski Śląsk III. Nr 21—30 — w ozdobnej teczce płóciennej. Cena zł 14,— . SERIA: ZAGADNIENIA GOSPODARCZE ŚLĄSKA.
1. Eugeniusz Górkiewicz, P o stę p y górnictw a węglowego n a Śląsku za czasów polskich. Z 3 rycin am i. 1935. Stron 20. C ena zł 1,20.
2. W ładysław Kuczewski, P o stęp y h u tn ictw a żelaznego n a Śląsku za czasów polskich. 1935. Stron 20. Cena zł 1,20.
3. Michał Alberg, C ynk, ołów i m a te ria ły pochodne. M onografia gospodarcza.
1936. S tron 86. Cena zł 2,— .
4. Stanisław Piasecki, P o stęp y p rz e m y słu cynkow ego n a Śląsku za czasów p o l
skich. Z 19 ry c in a m i i m ap k ą. 1936. S tron 56. Cena zł 2,50.
5. Zbigniew W asilewski, Z naczenie dróg w odnych dla p rzem y słu śląskiego.
Z 3 m apam i. Z przedm ow ą prof. M ieczysław a R y bczyńskiego. 1936. Stron 36.
Cena zł 1,80.
6. Bronisław Giziński, P o stę p y p rzem y słu chem icznego n a Ś ląsku za czasów pol
skich. 1937. Stron 31. Cena z ł 1,20.
7. Aleksander Szczepański, K ierunki ek sp o rtu w ytw orów p rz e m y słu górnośląskie
go. 1937. Stron 27. Cena zł 1,20.
8. Paweł Musioł, Ochotnicze D ru ż y n y Robocze. Z 15 ry c in a m i. Katowice 1937.
Stron 61. Cena zł 2,50.
9. Andrzej Jałowiecki, Rozwój z b y tu w ęgla z kopalń zagłębia polskiego w d zie
sięcioleciu 1925— 1935. 1937. S tron 37. Cena zł 1,20.
10. Stanisław Le&zczycki, Z naczenie gospodarcze ruchu uzdrow i ko wo-tu ry s ty c z nego na Śląsku. Z 13 m apkam i. 1937. S tron 81. Cena zł 2,50.
11. Aleksander Groza, Z agadnienie elektryfikacji na Śląsku. Z 21 rycinam i. 1937.
Stron 66. Cena zł 2,50.
12. Zbigniew Miłobędzki, P rzem y sł w w ojewództw ie śląskim . 1937. Stron 95.
Cena zł 2,50.
Zagadnienia gospodarcze Śląska I. Nr 1— 10 — w ozdobnej teczce płóciennej Cena zł 15,— .
SERIA: ZAGADNIENIA SPOŁECZNE ŚLĄSKA
1. Paweł R ybicki: O b a d a n iu socjograficznym Śląska. 1938. S tron 42. Cena zł 1,50.
2. Zdzisław W yżnikiew icz, U staw odaw stw o śląskie o u bezpieczeniu społecznym (w druku).
SERIA: KOMUNIKATY INSTYTUTU ŚLĄSKIEGO
K om u n ik aty w y chodzą n a p raw ach rękopisu. Seria I. N r 1— 50 (1934—1935).
Seria II. Nr 1— 50 (1936— 1937) (w y czerpane). Seria III w druku. Do końca m a r
ca 1938 ukazało się 16 kom unikatów III Serii. (Cena obliczana jest od ilości stro n druku, licząc po 10 gr. od stro n y druku).
18
K om unik at I n s ty tu tu Śląskiego w Katowicach n r 19 INNE WYDAWNICTWAW ykaz literatury bieżącej o Śląsku — pod redakcją J a c k a K o r a s z e w - s k i e g o — w raz ze Skorow idzem sy s te m a ty c z n y m i a lfab ety czn y m . — R ocznik I, 1935, Nr 1— i. S tron 90. C ena zł 3,20. R ocznik II, 1936, Nr 1— 4. S tro n 100. Cena zl 3,20. Rocznik III, 1937, N r 1, 2, 3. Cena z e sz y tu zł 0,80.
W zory hafciarstwa ludowego na Górnym Śląsku, w y d a la A g n i e s z k a D o b r o w o l s k a . 1936. S tron 9 i 21 tablic. Cena zł 1,50.
Tańce śląskie. Z e sz y t I. Tańce z p o w iatu rybnickiego. O pracow ali A u g u s t y n M u s i o l i F e l i k s S a c h s el Z ry su n k a m i P a w i S t e l l e r a. Z p rz e d m ow ą prof, dra Józefa R eissa. 1937. S tron 70. Cena zł 1,80.
Stanislaw Berezowski, T u ry sty czn o -k rajo zn aw czy Przewodnik po Województwie Śląskim. Z 144 ilustracjam i i 29 m ap am i i p lan am i m iast oraz z m a p ą p o d ręcz
n ą w ojew ództw a śląskiego i ziem sąsiednich. 1937. Stron 447. Cena opr. zl 6,— .
„Zaranie Śląskie“, K w artalnik re g io n a ln y . W ydaw nictw o In s ty tu tu Śląskiego i To
w arzy stw a L udoznaw czego w C ieszynie pod redakcją R o m a n a L u t m a n a i F r a n c i s z k a P o p i o l k a . P re n u m e ra ta rocz. zl 8,— . Cena num eru zl 2,— .
MAPY
Mapa Województwa Śląskiego i ziem sąsiednich w podziatce 1:100.000 i S k o r o w i d z m i e j s c o w oś c i w o p raco w an iu F r a n c i s z k a P o p i o l k a . 1937.
C ena niepodklej. (w 4 arkuszach) zł 25,— , podklej, n a p łó tn ie zł 45,— .
Mapa podręczna Województwa Śląskiego i ziem sąsiednich w podzialce 1:400.000 i S k o r o w i d z m i e j s c o w o ś c i w o pracow aniu F r a n c i s z k a P o p i o ł - k a. Cena zl 2,— .
WYDAWNICTWA W JĘZYKACH OBCYCH
S ilesian Affairs. No 1. Edited b y R o m a n L u t m a n . C ontents: W ł a d y s ł a w S e m k o w i c z , S ilesia, Its Nam e, T errito ry a n d B oundaries; — W i l l i a m J. R o s e , U p p er S ilesia: A G lance dow n th e Years; — J a n C z e k a n o w s k i , The R acial S tru ctu re of S ilesia; — L u d w i k M u s i o l , Official A lteratio n of the Place-N am es in G erm an U p p er S ilesia; — A n t o n i W r z o s e k , A G eographical an d S tatistical S u rv e y of the S ilesian V oivodship;
— W a c 1 a w O l s z e w i c z , The Econom ic S tructure of P olish U p p er S ilesia an d L ocalisation of Polish U p p er S ilesian In d u s try : — A l e k s a n d e r S z c z e p a ń s k i , The E xport T rade of U p p er Silesia; — J ó z e f P i e r n i k a r c z y k, E n g la n d 's P a rt in th e C reation of U p p er S ilesian In d u s try ; —
— S t a n i s ł a w K o m a r , The Polish-G erm an U p p er S ilesian C onvention 1922— 1937. •— R eview s. — 1937. S tron 76 folio. Cena zl 5,— .
WALNE ZGROMADZENIE CZŁONKÓW INSTYTUTU ŚLĄSKIEGO.
Z w yczajne w alne zgrom adzenie członków In s ty tu tu Śląskiego odbędzie się w pon ied ziałek , d n ia 9 m aja br. o godz. 12 w sali Domu O św iatow ego w K atow icach (ul. F ran cu sk a 12 — w ejście głów ne — II p.).
Porządek obrad:
1. Z agajenie i w y b ó r p rezy d iu m zeb ran ia. 2. O dczytanie protokołu z ostatniego w alnego zgrom adzenia. 3. S p raw ozdanie Z arządu, D yrekcji, S k arb n ik a i Komisji rew izyjnej. 4. D y sk u sja i udzielenie absolutorium Z arządow i. 6. P relim in arz b u d ż e to w y n a ro k 1938/39 . 7. W olne w nioski.
K atow ice, w k w ietn iu 1938.
D r u k a r n i a Ś l ą s k a :'p . z o g r . o d p . , K a t o w i c e .