P a w ilo n p rz e m y s ło w y n a W . Z. O
DZIENNIK GOSPODARCZY i,
iOK V
W A R S Z A W A , P IĄ T E K 20 S IE R P N IA 1948 R O K UNr. 228 ( 1437 )
»
W h ite nie umarł lecz został zamordowany«
Pierwsza tragiczna ofiara
histerii antykomunistycznej w USA
N O W Y JO R K , 19 8 (A P I). H isteria antykom unistyczna w S ta
nach Z je d n o c z o n y c h pociągnęła za sobą tragiczną ofiarę. Oto świa
dek ze zn a jący przed osławioną K om isją do badania działalności a n ty a m e ry k a ń s k ie j, H a rry D e x te r W h ite zm arł na atak sercfewy w czasie w y c z e rp u ją c e j n erw y ro zp raw y.___________
K ie ro w n ic y K o m is ji antyam ery- kańskiej pow ołali W h ite ‘a na świad ka pomimo krytycznego stanu jego zdrowia i doprow adzili przedłuża
jącym i się w nieskończoność bada
niam i do jego śmierci. Jeden z wyż szych fu n kcjo n a riu szy m inisterstw a spraw iedliw ości oświadczył wręcz, że ,, W ili t e nie umarł, ale został za mordowany okrutnie przez podłe oszczerstwa i niepotrzebne bada
nia.“.
H a rry W hite b y ł znanym w yz
nawcą ideałów Roosevelta i jed
nym z autorów u kła d u w Brettom Woods.
Przywódca am erykańskiej p a rtii postępowej H e n ry W allace o p u b li
ko w a ł specjalne oświadczenie na tem at tego niesłychanego w yp a d ku. Wallace stw ierdza w sw ym oś
wiadczeniu, że White jest ofiarą badania Komisji Działalności Anty amerykańskiej, która nie tylko trzy mała go przez nieprawdopodobnie d łu g i czas w ogniu pytań krzyżo
wych, ale odmawiała stale jego prośbom o chwilę odpoczynku.
Przewodniczący k o m is ji Thomas odnosił się do św iadka zeznającego przed K om isją z lekceważeniem i iro n ią , k tó ra doprow adziła W hitea do prawdziwego Szoku nerwowego.
Wallace przypom ina niestrudzo
ne w y s iłk i Whitea, k tó ry w czasie w o jn y pracow ał niestrudzenie dla zw ycięstwa nad H itle re m . Jego za daniem specjalnym było w yszu ki
w anie ta jn ych rachunków h itle ro w skich w kra ja ch neutralnych i za
przyjaźnionych.
Członkow ie K o m is ji — oświad czyi na zakończenie kandydat na prezydenta — zapomnieli o działał ności W hitea i nie okazali w spół
czucia. Ci jednak, którzy stali no jego stronie w walce przeciwko wielkiemu kapitałowi i komisji a nty ąmerykański ej, czcić będą za
wsze jego pamięć. $mierć tego czło wieka powinna być przestrogą dla całej Ameryki i ostrzeżeniem o nie bezpieczeństwie haniebnej Kom i
sji działalności antyamerykańskiej.
Sprawa W hitea odbiła się głoś
nym echepn w całej prasie am ery
kańskiej. Nawet reakcyjny „N ew Y o rk Tim es“ stwierdza, że sposób sadzenia H a rry W hitea nie był
„ f a ir “ . „.Jeżeli tego rodzaju meto
dy bodą nadal praktykow ane — p i sze dziennik — będzie to wypacze
niem całej am erykańskiej koncep
c ji życia“ .
L ib e ra ln y „N ew Y o rk S ta r“ po
święca sprawie W hitea całe trz y ko lum ny. „W h ite oświadczył — p i
sze ten dziennik — że załamanie się dobrych stosunków między wschodem i zachodem oznacza wskrzeszenie groźby niemieckiej.
Jest to pogląd, którego nie mogły mu wybaczyć potężne koła finan
sowe, dążące do podsycania niena
wiści i w alki w całym świccie“.
Obłędne proi&kty
LO N D YN , 19.8. (PAP). N o w o jo r
ski „News C hronicie“ tw ie rd z i, że na okres zim ow y po wyborach prze w idziane jest spotęgowanie nagon k i na obyw ateli Stanów Zjednoezo nych, oskarżonych o kom unizm lu b w ogóle o t. zw. działalność a n ty- amerykańską. K o m ite t Izby Repre
zentantów stw orzony do zwalcza
n ia „działalności antyam erykań- s k ie j" ma rozpocząć dochodzenia na terenie u n iw e rsyte tó w i innych uczelni oraz na terenie prasy ame rykańskiej.
«■wacw
Trzej wysłannicy w Moskwie
czekała znów na instiukcje
LO N D YN , 19.8 (PAP). — Kores
pondent dyplomatyczny „D aily Herald"
wyraża przypuszczenie, że w rozma- wach moskiewskich nastąpi obecnie jed
nodniowa lub dwudniowa przerwa a to dlatego, że sprawozdania trzech przed
stawicieli państw zachodnich z ich po
niedziałkowego spotkania z ministrem Mołotowem „muszą być bardzo ostroż
nie. przestudiowane zanim zostaną wy
siane nowe instrukcje“ .
MOSKWA, 19.8 (SAP). — W kolach dobrze poinformowanych panuje prze
konanie, że w czwartak lub piątek od
będzie się następna konferencja wy
słanników trzech mocarstw zachodnich z ministrem Mołotowem. Gdyby nie da
ła ona oczekiwanych rezultatów, wów
czas pozostają jeszcze bezpośrednie per traktacie z Generalissimusem Stalinem.
Niektóre koła dyplomatyczne utrzymują, że warunkiem porozumienia jest zrezyg
nowanie mocarstw zachodnich z rozbi
cia Niemiec i utworzenia odrębnego pań
Republikanie i dem okraci przygotow ują się do m aiki
stwa zachodnio - niemieckiego, co spo- oczekiwanie na wynik rozmów mo wodowałoby automatycznie odprężenie skiewskich oraz przygotowania sytuacji w samym Berlinie. i każdej ze stron do rozpoczęcia kam-
' panii wyborczej. ’ * ">• ' /
Kampania wyborcza w USA
rozpocznie się we wrześniu
NOW Y JORK, ^ 19. 8. (BS). P o , Trum an, którego kam pania w y - burzliwym okresie konwencji p re -j bcrcza rozpocznie się 6 września w zydenckich i Nadzwyczajnej Sesji ! D e tro it przem ówieniem z okazji Kongresu, w Waszyngtonie zapano-j D n ia Pracy, przygotowuje sobie w ała na razie względna ciszą poli I grunt do przyszłych ataków na par tyczna. Po przez ciszę tę przebija tlę republikańską.
W międzyczasie w Albany, stoli
cy Stanu New York. Dewey i W ar
ren odbyli konferencję na łemąt
»Nadzieje nasze nie zostałp spełnione«
Polska domaga się rewizji
polityki Międiy narodowego Banku Oibudowy
G E N E W A , 19.8 (P A P) W Kom itecie ekonomicznym R ady Go spodarczo-Społecznej O N Z przedstawiciel Polski, ambasador Lange złożył obszerną deklarację w sprawie działalności M iędzynarodo
wego B anku dla odbudowy i rozwoju gospodarczego.
„B a n k ten, pow iedział ambasa
dor Lange, — został założony w ce lu u ła tw ie n ia k ra jo m zniszczonym przez w ojnę oraz k ra jo m słabiej ro zw in ię tym gospodarczo odbudo
w y ich życia ekonomicznego i przy śpieszenia rozw o ju i rozbudowy p ro d u k c ji dla zaspokojenia ich po
trzeb w czasie p o k o ju “ . Następnie delegat Polski sprecyzował dalsze zadania Banku, a m ianow icie współ działanie w zachowaniu rów now a
gi bilansów płatniczych k ra jó w u-
Zawieszenie księży dziekana
nie w ręce ks. Zająca, — na rozkaz K u r ii biskupiej w Tarnow ie.
K u ria B uskupia w T arnow ie w y staw iła sobie bardzo smutne św ia
dectwo ty m pociągnięciem.
Społeczeństwo miejscowe solida
ryzuje się z uka ra n ym i dziekana
m i i żyw i dla' N ich najgłębsze u- znanie.
7.a złoźetue deklaracji obywatelskie»
Czwartkowe (nr. 228) „Życie War sza w y“ przynosi następującą w ia domość od swego korespondenta:
Paro tygodni temu krakowski D Z IE N N IK PO LS K I“, a za nim inne czasopisma podały tekst rezo
lu c ji w sprawie naszych praw do Ziem Odzyskanych, podpisanych przez księży dekanatu bieckiego i dekanatu mieleckiego.
Obywatelska postawa wymienio
nych księży wywołała bardzo sym
patyczne echo w społeczens w ! Tymczasem, jak się dow iadujm y z Tarnowa, tamtejsza K un a Bisku
pia ukarała księży d z ie k a n ó w obu ________ _
wsnomnianych dekanatów ' iwieniu stosunków pomiędzy Kana ła i^h do rezygnacji ze swych u ¡dą g USA
dów.
czestniczących w św iatow ym han
d lu zagranicznym. W tym celu pań stwa słabsze ekonomicznie m ia ły otrzymać większe kre d y ty pienięż
ne dla zwiększenia sw ojej p ro d u k
c ji, a co za tym idzie podniesienia stopy życiowej.
Ambasador Lange przypom niał, że zasadę tę postaw ił na konferen
c ji w Brettom Woods w r, 1944 m i
n iste r skarbu Stanów Zjednoczo
nych.
„B adanie p o lity k i kredytow ej Banku Międzynarodowego Odbudo w y i Rozwoju Gospodarczego — stw ie rd z ił przedstaw iciel P olski — dowodzi że kraje które były n aj
więcej zniszczone naskutek wojny i okupacji nie figurują w ogóle na liście państw, którym udzielono kredytów pieniężnych.
P o lity k a kre d yto w a Banku opie rała się bow iem nie na k ry te ria c h uwzględniających stopień zniszcze
nia. czy też m ożliwości rozw ojo
w ych poszczególnych państw, lecz kierowała się przesłankami poilty-
Plany przyjęcia Kanady do IIS !
cznymi. Przegląd światowej sytua
cji ekonomicznej — mówił dalej delegat Polski wskazuje dobitnie, iż kraje które nie otrzymały porno cy kredytowej w znacznie sz3rb- szyri» tempie odbudowują swoją go spodarkę, niż państwa, które są fa woryzowane przez Bank Międzyna rodowy. Sytuacja t,a w y p u k ła się specjalnie jasno w k ra ja ch europej
ich strategii. wyborczej. W brew u- pązedftim p rzew idyw aniom , ka n d y
daci' republikańscy m ie li powziąć decyzję przeprowadzenia intensyw
nej kampanii „od Atlantyku do Pacyfiku“.
R epublikanie są nadal pew ni, ■ iż uda im się zagarnąć B ia ły Dom i Izbę Reprezentantów, mają jednak poważne obawy, dotyczące senatu.
Obecnie w senacie jest 51 re p u b li
kanów i 45 demokratów. 33 miejsca w senacie muszą być ponownie ob
sadzone w nadchodzących w yb o rach. Z tych 33 m iejsc re p u b lik a nie posiadają obecnie 18. Istn ie je duże prawdopodobieństwo, że demo k ra c i powiększą swój stan posia
dania z 15 miejsc, z k tó ry m i stają do w yborów , do 19. Dało by to im w rezultacie 49 m iejsc w senacie,
czvli pełną większość.
Republikanie nadrabiają miną, twierdząc, że nic podobnego im nie sk. ch. „Ambasador Lange p e d k re -, obserwatora H er, sl. l ponadto, ze Inwestycje dokon» * możliwości., republi- lie własnym wysiłkiem w krajach , < Białego Domn i Izby niepcipieranych przez Bank przy- 1 * AUSł * 5
czyniają się wybitnie do p o ś p ie szenia odbudowy całej gospodarki europejskiej. Jako przykład może służyć Polska, której produkcja węgla ma olbrzymie znaczenie dla rekonstrukcji produkcji prze mysio wej ogólnego życia gospodarczego
Dokończenie na sir. 2-ej).
Reprezentantów przy demokratycz
nym senacie.
P rzy p ra w ie ca łk o w ity m rów no
u p ra w n ie n iu ustawodawczym obu izb. a zwłaszcza uT obliczu specjal
nych prerogatyw senatu w dziedzi
nie p o lity k i zagranicznej i perso
nalnej, taka sytuacja przysporzyła
by republikanom nielada kłopotów.
mmmm**
PARYŻ, 19. 8 (PAP). W tygodni
ku francuskim „Action“ ukazał się artykuł nowojorskiego korespon
denta tego pisma poświęcony omó-
IUV. , •
W dniach ostatnich dz-ekan o - cki, ks Bogumił STAWARZ, złozv swe funkcje dziekańskie w re(.e ■_
K u rka , a dziekan z Mielca, ks.
chał N A W A LN Y , oddał urzędowa-
Korespondent przypom ina.' że przy Departamencie Stanu USA czynna jest tzw. „Rada. planow a
nia politycznego“ , na czele której stoi prawa ręka Marshalla —- Ken-
nan. Rada omawia obecnie możli
wości przyłączenia Kanady do Sta
nów Zjednoczonych. Kennan przed
stawił już Trumanowi i Marshal
lowi memorandum, przewidujące ekonomiczną i polityczną fo',zję USA z Kanadą, przy czym — zda
niem autora projektu — „obecna sytuacja międzynarodowa sprzyja takiej koncepcji“.
W a lki m Jerozolim ie trirą ją
Ostrzeżenie dla Zyifów i Arabów
NOW Y JORK. 19. 8. <PAP). | wiadomości, pochodzących z kół Przedstawiciele USA i Kanady w j ONZ w H a ifie , w Jerozolim ie w dalszym ciągu teczą się gwałtowne w a lk i. Na wniosek obserwatorów ONZ, Żydzi w y ra z ili zgodę na przerw anie działań w ojennych. Do
tychczas jednak nie otrzym ano je szcze odpowiedzi arabskiej.
• Po ciężkich zmaganiach A rabo
w ie odzyskali dawną siedzibę rzą- Delegat am erykański — JesSup, du palestyńskiego i przekazali ją oświadczył że te rm in zakończenia j M iędzynarodowemu Czerwonemu rozejm u w Palestynie może być o- i K rzyżo w i. W Jerozolim ie odbyła kreślony jedynie przez R a ję Bez
pieczeństwa.
Radzie Bezpieczeństwa wystąpili z ostrzeżeniem pod adresem Żydów i Arabów w Palestynie, że w lazie naruszenia obecnego rozejmu, będą zastosowane sankcje ONZ, zarówno dyplomatyczne jak i ekonomiczne, a w razie konieczności nawet w o j
skowe.
H A IF A , 19. 8. (PAP). Według w ty m mieście
się konferencja dowódców arab
skich na tem at sytuacji m ilita rn e j
RZECZPOSPOLITA I D ZIEN N IK GOSPODARCZY Nr. 228. Str. 2
m m m M w m m tm m
Os wiemy bez d o y ’a
W ubiegły poniedziałek odbyła go przj'pominamy, że sprawa bez- się we Frankfurcie pod przewód
nictwem gen. Cłay‘a rencja gubernatorów
terminowego odroczeni» socjalizacji tajna konie-J przemysłu Zagłębia Ruhry została wojskowych* zdecydowana na pewnej kenferen- trzech stref zachodnich z premieraj cji w Waszyngtonie, gdzie Amery- mi rządów krajów niemieckich | kanie tylko za cenę wyrzeczenia
Zakończenie konferencji dunajskiej
Radziecki projekt konwencji
u c h w a lo n y w B e lg r a d z ie
B E L G R A D , 19.8 (P A P). Na konferencji dunajskiej uchwalono p ro je k t radziecki konw encji w sprawce żeglugi na D u n aju .
wchodzących w skład tych Uchwały, jakie tam powzięto, nic wnoszące właściwie nic nowego i odgrzewające uprzednie postano
wienia anglosaskich władz okupa-
stref.l się przez Anglików ich bardzo zresz tą mglistych projektów nacjonaliza cji zgodzili się dostarczyć żywność dla strefy brytyjskiej i rozrachun
ki przyjąć w funtach szterlingów.
cyjnych podaliśmy już wczoraj. Doi Co zaś do zezwolenia na swobodną treści ich powrócimy niżej, z a - ! działalność związków zawodowych
i ich wpływu na produkcję i poli
tykę płac w przemyśle, to negatyw ne strnowlsko Clay‘a wobec wszel-
I jeszcze jedno. Clay cśy/i^dczył na konferencji, że władze okupacyj ne w Berlinie nie mogą przyjąć propozycji wysuniętej przez a n t y komunistyczne partie „i związki zawodowe w Berlinie w sprawie wprowadzenia marki zachodniej ja ko jedynej waluty obiegowej w za chodnich sektorach Berlina“. Zga
dza się — nie mogą. Ale wiemy to bez gen. Clay‘a.
(h. k.)
GENEWA, , .
Socjalny Rady Gospodarczo - Społecz
nej O N Z kontynuuje ożywioną, a na
wet chwilami burzliwą dyskusję w spra
wie uchodźców i osób przesiedlonych.
Przedstawiciel Anglii tłumaczył się ob szernie z zarzutów postawionych wła
dzom brytyjskim przez delegata Polski dyr. AItmana o uniemożliwianiu dzie
ciom polskim wywiezionym do Niemiec powrotu do ojczyzny. Delegat Wielkiej Brytanii zapewnił, iż rząd angielski przedsięweźmie odpowiednie środki, aby umożliwić dzieciom polskim powrót do kraju.
Delegat Polski, dyr. Altman, w od
powiedzi stwierdził, że słowna deklara
cja przedstawiciela Anglii nie może być uważana za dostateczną, dopóki nie zo
stanie potwierdzona faktami, któreby trzymując się przed tym krótko na|
wymowie politycznej samej konfe
rencji.
<$ló4 w Moskwie na skutek proś! klej inicjatywy robotniczej jest by rządów anglosaskich trwają j»k| chyba tak dobrze znane, że nie wiadomo zasadnicze rozmowy w trzeba nawet demaskować fik c ji, iż spraw ie Niemiec. Wydaje się, że rcz; sprawę tę mogliby rozstrzygnąć Sa
rnowy te o tyle mogą doprowadzić! mi Niemcy, do pomyślnego rezultatu, to znaczy
ponownego zebrania się konferen
cji ministrów spraw zagranicznych (zerwanej, jak pamiętamy, w gru
dniu ubiegłego roku przez Marsnal- la), o He na porządku dziennym kon ferencji można będzie postawić za
sadniczy problem zagadnienia nie
mieckiego: jedność Niemiec.
Strona anglosaska rozumie to tak debrze, że właśnie sama zaczęła czynić aluzje do konieczności wslrzy mania prac nad zorganizowaniem państwa zachodnio-niemicckiego ja ko warunku porozumienia z Mos
kwą. Teraz Clay, który rzekomo o- trzymał instrukcje w tym duchu w czasie swej ostatniej bytności w Waszyngtonie, zwołuje konferencję, na której zapadają demonstracyjne decyzje pogłębiające podział Nie
miec.
Jeśli tę podwójną grę — nawoły wanie prasy anglosaskiej do wstrzy mania się z ukonstytuowaniem T ri- zonii i ostatnią konferencję O a y a—
prześwietlimy jednym reflektorem, pozorna chactyczność celów tej gry odsłoni precyzyjnie obmyślmy szan taż, Cel tego szantażu jest przejrzy sty. Z a cenę f o r m a l n e g o wstrzymania realizacji postanowień konferencji londyńskiej, tyle zresz tą wartego w praktyce co i obietni ce Clay'a w stosunku, do samych Niemców, chcieliby się Anglosasi wyw ikłać z nieprzyjemnej sytuacji w Berlinie jako nietrudnego do przewidzenia następstwa podziało
wych decyzji londyńskich.
Swoją drogą, wydaje się dziwne, że tego rodzaju iluzje żywi t \ sama prasa anglosasko, która ostatnio na każdym kroku przeciwstawiając po
lityce anglosaskiej poliytke radziec ką podkreśla długofalowość i pro
stolinijność tej ostatniej. Skąd wice złudzenie, że ZSRR uwierzy teraz w gołosłowne zapewnienia i złago
dzi swą politykę w Berlinie?
A przecież chodzi tu o coś wię- ce, niż o sam fakt wstrzymania rra lizać ji postanowień londyńskich.
Wydaje się, że idzie o uzyskanie takich gwarancji, któryby zasadni czo przekreśliły politykę podziało
wą uzasadniając w ten sposób ce
lowość konferencji w ie lk ie j czwór ki w sprawie zjednoczenia. Jeśli swego czasu pisaliśmy, że od po-»
wzięcia uchwał londyńskich do ich realizacji wiedzie długa droga, to teraz widzimy, jak na tle sprzecz
ności wśród Angłosasów, sprzecz
ności miedzy Anglorasami a F ra n cuzami. wreszcie sprzeczności mię dzy zachodnimi władzami okupa
cyjnymi a Niemcami, coraz bar
dziej w ikłają się waszyngtońskie i londyńskie plany uczynienia z N ie
miec Zachodnich zestrojonego in- stnsmentu w polityce antyradziec
kiej. Pogłębiające się trudności go
spodarcze stref zachodnich, spotęgo wane dodatkowo skutkami odręb
nej reformy walutowej, oto ten ćhurchillowski sos. w którym się wszystko pospało smaży.
Wróćmy teraz do uchwał konfe
rencji frankfurckiej. Kapitalne, że Clay, który najlepiej chyba zdaje sobie sprawę z nielegalności całej anglosaskiej polityki w Niemcze jh, drapuje ją właśnie teraz w szaty
„legalności“. Konstytucja zachod
nio niemiecka, którą prawdopodob
nie Clay oddawna trzyma w szufla dzie swego biurka, ma być podsta
wą na której zostanie ro zstrzygaj;; —Na 21 ty szereg problemów, m. In. sprawa
socjalizacji niemieckiego przemy
R adziecki p ro je k t ko n w e n cji du
n a jskie j został p rz y ję ty n a jp ie rw a rty k u ł po a rty k u le 7 głosami, przy czym Stany Zjednoczone pow strzy
m y w a ły się każdorazowo od gloso
wania.
Następnie uchwalono ró w n ie 7
głosami całość p ro je k tu konw encji.
Stany Zjednoczone głosowały prze
ciw ko p ro je k to w i. Francja i W ie l
ka B ry ta n ia nie b ra ły w ogóle u- d ziału w głosowaniu. Po uchw ale
n iu p ro je k tu ko n w e ncji w spraw ie żeglugi na D unaju, konferencja
W y lm c h m a te ria łó w d@ »V *
katastrofy w Ludwisphsifen
«
M O SK W A , 19.8. (PAP). D zie n n ik
„P ra w d a “ , w korespondencji z L u d wigshafen nadesłanej przez K o ro l- kowa, podaje szereg ciekaw ych szczegółów, któ re rzucają św iatło na przyczyny ka ta stro fy w zakładach I. G. Farben w Ludw igshafen. K o rolkov/, k tó ry podczas zwiedzania L udw igshafen n apotykał na tru d ności czynione m u przez francuskie władze okupacyjne, zdołał je d n ak
że u sta lić szereg bezspornych fa k tów. „D y re k to rz y — pisze K o ro l- kow — zdaw ali się być ja k n s jm n ie j uśw iadom ieni co do p ro d u k c ji zak ładów I. G. Farben. N ie m ie cki d y-
Spraiua uchodźcom
i dK om itecie O N Z
Czekamy na potwierdzenie faktami
słownych deklamcfi oitpelskfdi
19.8 (PAP). —• Komitet dowiodły pozytywnego stosunku władz brytyjskich do sprawy repatriacji dzie
ci polskich, porwanych w swoim czasie przez Niemców. Delegat Polski podkr___M , ___■ ■ ■ ślił, ze obowiązkiem wszystkich państw członków O N Z jest usunięcie przeszkód w repatriacji uchodźców. Polska stoi na stanowisku, że repatriacja nie może być przeprowadzona przymusowo, domaga się natomiast aby umożliwiono uchodźcom podjęcie swobodnej i wolnej od wszyy- kiej presji zewnętrznej decyzji o wła
snym ich losie.
K ilku delegatów zabierających glos w dyskusji usiłowało przekształcić spra
wę repatriacji w zagadnienie migracyj1 ne, szereg krajów zachodnich bowiem jest zainteresowanych1 w uzyskaniu ta
niej siły roboczej kosztem tysięcznych mas uchodźców.
sw»
O tw arcie eranicu austracho-m em ieckiej
,1, 11, nur r - 1— 1 — .-«p— - « n n a n a c a m - w a n n
Pielgrzymki hitlerowców z Niemiec
tin ęróh rodziców Hfliera w Austrii
re k to r techniczny, k tó ry uchodzi za w ie lkie g o specjalistę w dziedzj nie chem ii, „n a w e t nie w ie d z ia ł“ , iż w jego zakładach, przed w ojną, produkow ało się m a te ria ły w y b u chowe. Natom iast wszyscy ro b o tn i
cy, z k tó ry m i K o rd k o w i udało się zetknąć, s tw ie rd z ili jednocześnie, że w oddziale, w k tó ry m nastąpiła katastrofa, produkow ano to samo, co przed w ojną, a m ianow icie m a
te ria ły w ybuchow e dla V2.
K o ro lk o w opowiada, iż w szpita lu w k tó ry m leżą ra n n i naskutek k a ta s tro fy w Ludw igshafen, nie ma ani jednego ro b o tn ika z a tru te
go gazem są całkow icie izolow ani i nikogo nie dopuszcza się do nich.
Zeznania św iadków ja k rów nież bezsprzeczny fa k t, iż F rancuzi w b re w uchw ałom m iędzynarodo
w ym , pow ziętym w te j sprawie, nie 1 zdem ontow ali oddziału fa b ry k u ją
cego m a te ria ły wybuchow e cłla V2, dowodzą, że k a ta stro fa nastąpiła naskutek tego, iż Francuzi k o n ty - n u ją p ro d u kcję m a te ria łó w w y b u chow ych dla V2. Obecnie F ra n cu zi p o w o ła li aż 5 ko m is ji, któ re pra cują pod ich k o n tro lą i zajm ują się je d yn ie stroną techniczną katastro fy . „K o m is je te — pisze K o ro lk o w
— nie mogą jednak zadowolić n a rodów świata, któ re chcą w iedzieć nie ty lk o w ja k i sposób nastąpił wybućh, lecz przede w szystkim co go spowodowało.
O rganizacje demokratyczne żąda ją pow ołania m iędzynarodow ej ko m is ji śledczej celem zbadania wszy s tkich szczegółów i ustalenia p rzy czyn w ybuchu. N arazie kom isja ta ka nie została powołana. W in o w a j com k a ta s tro fy ko m isja nie byłaby na rękę. T ym n ie m n ie j już obecnie jest jasnym , iż katastrofa w L u d w igshafen jest następstwem po
gw ałcenia uchw ał m iędzynarodo
w ych odnośnie lik w id a c ji poten
cja łu wojennego N iem iec".
W IEDEŃ, 19.8 (PAP). — Dziennik
„Oesterreischę Zeitung“ zamieszcza ko respondencję z pogranicza austriacko-nie mieckiego, w której stwierdza, że z dniem 1 sierpnia granica między ame
rykańską strefą Austrii a Bizoni^ zo
stała faktycznie otwarta i nie ma pra
wie żadnej różnicy między legalnym a nielegalnym jej przekraczaniem. Fakt ten wykorzystywany jest przede wszyst
kim przez neohitłerowskie grupy w Au
strii i w Niemczech.
W miejscowości pogranicznej Braunau, jest publicznie wiadome, że hitlerowcy niemieccy urządzają pielgrzymki na grób rodziców Hitlera i następnie są hucz
nie podejmowani przez hitlerowców au
striackich. Otwarcie granicy austriac
ko - niemieckiej przyczynia się do wzro
stu przemytu. Otwarcie granicy ausriac- ko-niemieckicj ma na celu — jak stwier dza „Oesterreische Zeitung“ doprowa
dzić do gospodarczego i politycznego włączenia Austrii do Bizonii.
belgradzka została zam knięta.
Ożywioną dyskusję w y w o ła ł art.
42 p ro je k tu radzieckiego, przew idu jacy, iż konw encja w ejdzie w ży
cie po ra ty fik a c ji przez 6 państw, uczestników ko n fe re n cji.
Delegaci USA i F ra n c ji zg ło sili poprawkę, uzależniającą w ejście w życie ko n w e n cji od ra ty fik a c ji je j przez w szystkich uczestników ko n
fe re n cji oraz od p rzystąpienia do n ie j A u s trii. Dom agali się oni ró w nież, aby do ko n w e n cji mogło zgło
sić akces każde państwo, będące członkiem ONZ. któ re w y ra z i tego rodzaju życzenie. Delegat F ra n c ji zażądał ponadto, aby po podoisaniu ko n w e n c ji zasięgnięto o p in ii syg
natariuszy konw encji z ro k u 1921, czy zgadzają się oni na je j u n ie ważnienie.
P o p ra w k i am erykańsko - fra n c u skie spotkały się ze sprzeciwem przedstaw icieli państw nadd u n a j- skich.
Szef delegacji ra d zie ckie j W y szyński s tw ie rd z ił, że propozycje francusko - am erykańskie nie opie
ra ją się na żadnych precedensach historycznych, praw nych i lo g icz
nych i że podyktowane są w yłącz
n ie chęcią anulow ania w y n ik ó w obecnej ko n fe re n cji.
Mówca podaje, że w całyrn sze
regu w ypadków znacznie w a ż n ie j
sze u k ła d y międzynarodowe na b ie ra ły mpcy p ra w n e j no ich r a t y f i
k a c ji przez k ilk u ty lk o sygnatariu szy.
Odnośnie A u s trii, w ic e m in is te r W yszyński s tw ie rd z ił, że będzie m o
gła ona przystąpić do ko n w e n cji jed yn ie po zaw arciu z n ią tra k ta tu pokoi owego.
K o m ite t Generalny głosami w szystkich państw naddunajskich odrzucił p o p ra w ki am erykańskie i francuskie do art. 42 p ro je k tu ko n w e n c ji.
Na posiedzeniu w ieczornym p rzy ję to p ro to k ó ł do k o n w e n c ji, s tw ie r
dzający, że obowiązujące dotych
czas przepisy, regulujące żeglugę na D unaju, s tra c iły swą moc p raw -
ną.
Persowi ambasad w prailze turzeciwlio w^tvee Tito
P R A G A , 19. 8. (PAP). D z ie n n ik
„Rude P ravo“ o p u b lik o w a ł lis t 9 p ra co w n ikó w ambasady jugosło
w ia ń s k ie j w Pradze. A u to rzy lis tu aprobują rezolucję B iu ra In fo rm a cyjnego, k ry ty k u ją c ą p o lity k ę p rz y w ódców jugosłow iańskich, »
Krytyka woütyki M .i.O .
(Dokończenie ze str. 1-ej) całej Europy, Ambasador Lange za znaczył przy tym, że dalsze inw e
stycje w polskim przemyśle węglo
Włoska partia komun"styczna
wzywa swych członków do czujności
R ZY M , 19. 8. (PAP). Na łamach dzie n nika „U n ita “ opublikow ano 17 bm. rezolucję k ie ro w n ic tw a w ło skiej p a r tii kom unistycznej z a ty tu łowaną „Czujność wobec w rogów
W kilku mierszach
— Prezydium Rady Najwyższej ZSRR I czył w środę, że zamierza udać się 1 powołało "do życia ministerstwo prze- I września do Paryża na sesję Generalne mysłu hutniczego, które przejmie funkcje
ministerstwa metalurgii czarnej i m ini
sterstwa metalurgii kolorowej. M in i
strem przemysłu hutniczego mianowany został Iwan Tewosjan.
— We wtorek w całej Grecji wznowio
ny został strajk pracowników poczt i telegrafów, przerwany na okres 2 ty
godni. Komendant wojskowy Aten ostrzegł, że pracownicy służby łączności którzy przystąpią do strajku, oddani zo
staną pod sąd wojenny.
— Wioska Goeschenen u północnego wylotu tunelu St. Gothard zostało całko
wicie ewakuowana, gdyż w środę w ie
czorem nagromadzone w magazynie górskim podczas wojny zapasy amunicji zaczęły nagle eksplodować.
„ bm. proklamowany został strajk robotników rolnych we Włoszech.
k
— — „... - ... --- „ | „ Minister spraw zagranicznych Danii iłu i sprawa ustawodawstwa robot- j — Rasmussen, przybył do Berlina. Ze
_ _ _ _ . < ... L _ 1 _ I —.4 MA j n J i ł ,, A i n lr A ltra ł ACH
niczego. M ają o tym zadecydować jakby wynikało 7 oświadczenia Clay‘a — sami Niemcy.
I tutaj kłamstwo ma krótkie no
strony duńskiej misji wojskowej oświad
czono, że podróż ta nie ma charakteru politycznego, lecz stanowi jedynie w izy
tę kurtuazyjną u szefów czterech zarzą
dów wojskowych.
k
n a Clay kró tką pamięć. Wobec te — Sekretarz Stanu Marshall, ośwlad-
p a rtii oraz wobec p ro w o ka cji rz ą du i re a k c ji".
Rezolucja przypom ina, że zamach na T o g lia ttie g o o d sło nił w całej rozciągłości niebezpieczeństwa, ja k ie grożą p o ko jow i, w olności i n ie zależności W łoch oraz środki do ja kich zam ierzają się uciec s iły re a k c ji w ło s k ie j by wepchnąć k ra j w faszyzm. Z d ru g ie j stro n y zamach udow odnił, że p a rtia nie roztoczyła w ystarczającej pieczy nad życiem swych n a jw y b itn ie js z y c h b o jo w n i
ków. Wobec tego k ie ro w n ic tw o w ło s k ie j p a r tii kom unistycznej pod kreślą konieczność wzmożenia cz u j
ności wobec zbrodniczych ataków wroga. Czujność ta. po w in n a ró w nież objąć dziedzinę p o lity k i- i o r
ganizacji p a rty jn e j. M u s im y —- rezolucja — przedsię
w ziąć konkretne środki, by u n ie m o ż liw ić p rzenikanie do p a r tii lu dzi nieuczciwych, szpiegów i p ro w okatorów . N ie p rzyja cie l, posługu
jąc się w y rz u tk a m i społeczeństwa starych metod p ro w o k a c ji stosowanych przez p o licję faszy
stowską.
Na zakończenie rezolucja s tw ie r
dza, że spotęgowanie w a lk i prze
c iw k o odrodzeniu faszyzmu i prze-
„ , c iw k o planom w ojennym im p e ria -
—— Przedstawiciele republiki ind on ezyj-* iie fó tir AwmaPo w z m o ż e n ia n ra c v sklei przerwali rozmowy w sprawie za- DStOW w y m a g a w z m o ż e n ia p ia u y stosowania rozejmu w Indonezji. politycznej i organizacyjnej.
go Zgromadzenia ONZ k
— Minister obrony USA Forrestal po 2-dniowej wizycie w Ottawie, w czasie której odbył rozmowy w sprawie no
wych baz dla USA w Kanadzie, powró
cił w środę do Waszyngtonu.
— Do Tulonu zawinęło 14 okrętów włoskich, które Francja otrzymała zgod
nie z postanowieniami traktatu poko
jowego.
k
— W środę o północy wybuchł w i . . j Trieście powszechny strajk pracowników , ® u , komunalnych, którzy porzucili pracę na A znak protestu przeciwko nieuwzględnie
niu ich postulatów przez sojuszniczy za
rząd wojskowy.
k
— Wśród żołnierzy C*ang-Kal-Szeka, wziętych do niewoli w rejonie Jan-Czou znajdowało się 7 japończyków. Wszyscy i u^yy/ą oni byli na służbie w arm ii kuomintan- ~ l
gowskiej w charakterze instruktorów i oficerów artylerii.
k
— Z dniem 20 bm. zniesione zostaną paszporty między francuską strefą Oku
pacyjną a Bizonlą.
wym mogłyby łatwo podwyższyć produkcję węgla potrzebnego in nym krajom Europy'*.
„Polska — oświadczył ambasa
dor Lange — p rzystą p iła do M ię dzynarodowego B a n ku w nadziei, że in s ty tu c ja ta rzeczywiście ode
gra rolę narzędzia w odbudowie i • rozbudow ie gospodarczej całego świata. K ra j nasz 2 uwagą śledził działalność B a n ku M iędzynarodo
wego i obecnie z p rzykrością m usi stw ierdzić, że nas^e nadzieje nie zostały spełnione'*.
W dalszym ciągu swego przem ó
w ie n ia delegat Polski wezwał do przeprowadzenia rew izji polityki Banku, ta k aby w przyszłości m ógł w ypełniać swe zadania zgodnie z statutem , a następnie w im ie n iu delegacji polskiej złożył wniosek o uchwalenie przez Radę Gospodar
czą ONZ specjalnej rezolucji, doty ezącej dalszej działalności Między narodowego Banku' Odbudowy.
Rezolucja polska zwraca uwagę na fakt,, że odbudowa gospodarcza w ie lu k ra jó w i postęp ekonom icz
n y św iata są opóźnione naskutek niedostatecznego w ytw a rz a n ia sze
regu kluczowych pro d u któ w , ja k żywność, m a te ria ły budowlane, e- nergia przem ysłowa itd . D alej rezo lu c ja stwierdza, że stosowanie śród kćw , zmierzającch do usunięcia ły c h przeszkód w in n o być oparte na zdrow ych zasadach ekonomicz
nych. Zwłaszcza k re d y ty i in w e sty cje w in n y być kierow ane tam, gdzie działanie ich jest n a jb a r
dziej w ydajne. W zakończeniu re zolucja polska w zyw a M iędzynaro dow y Bank Odbudow y do rozpa
trzenia k o n kre tn ych sposobów ce
lem osiągnięcia zadań, d la re a liz a c ji któ ry c h B a n k został założony.
Żniwu kończymy siewem
5 . 95 © ty s . h a p o d o z i m i n y R
O K ofensywny w naszym rolnictw ie, a b y l nim bezwątpien>a1947-1848 ro k gospodarczy, zakończyliśm y z powodzeniem. Już naw et z pobieżnych zestawień i próbnych om łotów w y n ik a , że zboża chlebowego nie ty lk o że nie braknie, ale naw et będziemy m>eli pewne nadw yżki-
Słowem, to o co w alczyliśm y od początku odzyskania niepodległo
ści, a w ięc samowystarczalność w dziale zbóż chlebowych, zostało o- siągnięte.
Sukces bezsprzecznie duży, ale sukces jest w te d y sukcesem, je ś li z ro ku na ro k będziem y go w m ożli w ych rozm iarach pow iększali. Dla tego też na czasie jest sprauTa nad
chodzących jesiennych prac w polu.
Prace te w głów nej mierze decydu ją o tzw. k w e s tii Chleba w latach przyszłych.
Prace przygotowawcze do jesień nego siewu rozpoczęto — je ś li cho
dzi o władze centralne — przed dwoma m iesiącam i.
O 709 TYS. H A WIĘCEJ Opracowane już plany upraw przew idują, że w nadchodzącej je sieni przeznaczy się pod uprawę zbóż i ro ś lin ozimych ok. 5.950.000 hektarów , tzn. ok. 700.000 ha w ię cej niż w ub ro k u gospodarczym.
W porów naniu z ro kie m gosp. 1946
— 1947 pow ierzchnia upraw ozi
mych w ro ku gosp 1943 — 1949 wzrośnie praw ie o dwa m ilio n y hektarów . Postęp ten zaznacza się nie ty lk o jeśli chodzi o powierzch nie, ale rów nież na odcinku w y d a j
ności z hektara. Rok bieżący mcże być tego najlepszym przykładem .
Jeśli chodzi o rodzaje up ra w ozi mych w nadchodzącej jesieni, to
k ta ra ! Jednym z najważniejszych czynników w tym w ypadku jest bez w ą tp ie nia sprawa nawozów. Na wozów natu ra ln ych mamy ciągle za mało, m usim y w ięc w yrów nać te b ra k i nawozam i zielonym i i sztucz n ym i. Te ostatnie są, powiedzmy, nieodłączną potrzebą naszego ro l
n ika na Ziem iach Odzyskanych, gdzie in w e n tarz żyw y m am y nadal w ilości niew ystarczającej a i gleba jest w większości w ypadków uboż
sza, wym agająca intensywnego na wożenia.
Sprawa nawozów sztucznych znaj duje się u nas na coraz lepszej dro dze. Np. w ro ku gosp. 1948 — 1949 p rze w id u je się dostarczenie nasze
m u ro ln ic tw u ok. 473.000 ton nawo zów sztucznych, co w porów naniu z ub. rokiem gosp. jest p ra w ie o 216.0C0 ton więcej. Dużą poprawę zanotować rów nież należy w dziale zboża siewnego. Tu m ają glos Pań stwowe Zakłady H odow li Roślin, któ re dostarczą drobnym gospodar
stwom chłopskim i blokom nasien nym ponad 30.000 ton żyta i psze-
17
nych przeznaczjdo m ilia rd 450 m i
lio n ó w zł. O lbrzym ią większość tych kre d ytó w przeznaczono dla ro ln i
kó w na Z iem iach Odzyskanych. Roi n icy na ziem iach dawnych, zw ła
szcza drobni i tre d n i, nie zostali przy tym poszkodowani, bo n a jb a r
dziej potrzebujący będą m o g li otrzy mać na swe gospodarcze potrzeby k re d y t k ró tk o te rm in o w y w wysoko ści do 20.000 zł na jedno gospodar
stwo, a w w oj. lu b e lskim nawet 40.000 zł.
Sprawa sprzężaju i tra k to ró w nie jest dziś tak w ie lk ą bolączką, jak to było powiedzmy, przed dwoma laty. K oni sporo przybyło, tra k to ró w również, a co najważniejsze, przestają już tak często „chorować“
ja k niegdyś. N ie m n ie j jednak na tra k to ry trzeba w dalszym ciągu uważać, by dały z siebie m aksim um w ysiłku .
Ten pobieżny przegląd naszych m ożliw ości i stanu przygotowań do czekającego nas zadania możnaby zakończyć stwierdzeniem, że plan
¡¡a Światowy Kongres Iniehrftuiiistóir
przybędzie Ifezcsi delegacja austriacka i węgierska
W najbliższych dniach udaje się na J go, członek Sądu Najwyższego, dr.
Światowy Kongres Intelektualistów do , Karl W olff.
Wrocławia delegacja austriacka | Znany pisarz austriacki, prezes au- W skład delegacji wchodzą: znany striackiego Pen Clubu i honorowy pre RZECZPOSPOLITA I D ZIEN N IK GOSPODARCZY N r 228 Str. *
kompozytor, deportowany niedawno ze Stanów Zjednoczonych, Hans Eisler wraz z żoną, pisarką, Luizą Eisler; pu blicysta i poeta, poseł do parlamentu austriackiego, Ernst Fischer, redaktor na czelny dziennika „Der Abend" i mie-
zes austriackiego Towarzystwa Pokoju, Frań z Teodor Csoker, który przebył w tych dniach ciężką operację i z tego powodu nie może wziąć udziału w Kon gresie przesłał do Prezydium Kongre su pismo pozdrawiające, które przywie sięcznika kulturalno - politycznego zie do Wrocławia delegacja austriacka.
„Óesterreichische Tagebuch“ , b. współ-) Z Węgier udaje się na Kongres pracownik Karola Osiecky‘ego, dr. Bruj 25-osobowa delegacja węgierska, złozo no Frey, znany filozof i przyrodnik
oraz publicysta, dr. Walter Holitscher, Oraz prof. uniwersytetu wiedeńskiego pre zes Towarzystwa Polsko - Austriackie*
na z młodych przedstawicieli świata naukowego, literackiego i teatralnego.
Na czele delegacji stoi dr. Jerzy Lukacs, wybitny filozof.
>wrK.IS^Smsa*^~-.---
Ludzie üonnresu w życiorysach
jow ie, specjalizował się w h is to rii zachodnio - europejskiej, a szcze
gólnie w zagadnieniach w ie lk ie j re w o lu c ji francuskiej i epoki napo
leońskiej. Najważniejsze jego dzie
ła od r. 1909 to: „K la sa robotnicza F ra n c ji w epoce re w o lu c ji" (praca ___ ___ _________ _ __ „ __ doktorska/), dalej monum entalne zasiewów jesiennych w ykonam y w ) d zid o : „K o n tyn e n ta ln a blokada“ , a- 100 proc. Oczywiście leży to w gra - , nalizujące sytuację ekonomiczną nicach naszych m ożliwości. N ie zaj F ra n c ji i je j prze ciw n ikó w w ckre p o m in a jm y jednak, że zadanie jest j rće napoleońskim. Następują ko- olbrzym ie, że nawet drobne niedo
patrzenia organizacyjne w te rm i
nie mogą przynieść sporo szkody i pokrzyżować nam. tak p ię kn ie i re-
Eugeniusz Tarle, ur. 1875 w K i- i la dyplomatyczne k u lisy tego okre
" su. Jest nie ty lk o doskonałym nau
kowcem, ale i utalentow anym lite ratem oraz publicystą.
n icy w stopniu o ryg in a łu i p ierw - i a]n j e nakreślony plan. P a m ię ta jm y szego odsiewu. Będzie to poważny
zastrzyk zwłaszcza dla m ałorolnych, gdzie zboża do pewnego stopnia zo stały „w ynaturzone“ .
U D O G O D N IE N IA D L A R O L N IK Ó W
Z ia rn o siewne k w a lifik o w a n e bę wg planu przedstaw iają się one na > dą m ogli nabywać ro ln ic y me ty l- następująco: ko za gotówkę, ale też w w ym ia n ie
Pod upraw ę żyta przeznacza się na zboże konsumcyjne. W a iu n k i 5.0C0.000 ha, pszenicy ozimej — ¡tych tranzalccyj wypada uznać za 800.000 ha. jęczmienia 'ozimego — ¡dogodne dla ro ln ik a .
70.000 ha, oleistych — 50.000 ha, pa j Pomoc finansowa ze strony rządu siewnych — 30.C00 ha. P rzy pla n ie | podobne ja k w latach ubiegłych, uwzględniono rejonizację u praw , jje s t znaczna. I tak na w ysiew rze przede w szystkim dla ro ś lin olei- j paku ozimego, om łoty, nawozy sztu stych. ! czne, m a te ria ł siewny, orkę lid . M i
W porów naniu z rokiem gosp j nisterstw o R o ln ictw a i Reform Roi 1947 — 1948 zaplanowano pow ię
kszenie up ra w żyta o przeszło 50.000 ha, jęczm ienia — ok. 35 000 ha. rze paku — ok. 17.000 ha. Zm niejszeniu, ale nieznacznemu, uległy jedynie u p ra w y pszenicy o?.:'mej.
Z powyższych liczb w y n ik a jas
no że najbliższym zadaniem nasze
go ro ln ic tw a , ściślej — gospodarki ro ln e j, jest w dalszym., ciągu w y
p rzy tym , że te sakram entalne „sto procent“ to n :e ty lk o zaoranie i za sianie tych sześciu m ilio n ó w hekta rów , ale też odpowiednie u p ra w ie nie i nawożenie gleby, oraz siew w porę. O tych czynnikach nie w o l
no zapominać w przeddzień gene
ralne! b a ta lii. : W ŁA D Y SŁA W M ILC Z A R E K
le i „In w a z ja Napoleona na Mosk w ę", „E uropa w epoce im p e ria liz m u“ , ..Nowy absolutyzm w Rosji i zachodniej E uropie", „T a lle y ra n d “ i inne. Ta ostatnia ks:ążka została przetłumaczona na język polski.
W r. 1938 Tarle redaguje w ydaiite ro syjskie h is to rii X I X w. Bierze udział w redakcji w ie lu podręczni
ków i w m onum entalnym dziele:
„H is to ria św iata“ , któ re wydaje A kadem ia N auk ZSRR. W czasie ostatniej w o jn y pisze „W ojnę k ry m ską“ , w k tó re j szczegółowo oświet
młodzież'/piM;ej studiuje! we Wloszeo'n
n m i n i s t r a S k r E e ^ z e w s k i e g a Minister Oświaty, dr. St, Skrzeszew
ski, przyjął 10-osobową delegację akade
Zgon Kazimierza G z k 1 mws 1 ( ís ; o
Dnia 17 b:m. zmarł w Krakowie, przeżywszy 58 lat, jeden z najwybit
niejszych polskich krytyków literackich Kazimierz Czachowski, b. prezes Za
rządu Gl. Zw. Zawód. Literatów.
p__ .. p Kazimierz Czachowski odbywał stu
produkow anie tak największych ilo j (j ia humanistyczne w Warszawie,_ w ści chleba i tłuszczów roślinnych.) Czechach i w Szwajcarii. Pierwszą ¡ego Można tu dostrzec wyraźną troskę, praCij krytyczno-literacką było studium o św ia t pracy zamieszkujący m ia -| biograficzne o Janie Kasprowiczu, ogło- sta i duże ośrodki przemysłowe. ! szone w 1929 r. Wydał nastęonie pra- W IĘ K S ZA W YDAJNOŚĆ ce: „Henryk Sienkiewicz — obraz twór
Z H E K T A R A czości", „Współczesna powieść polska , Powiększenie pow ierzchni u p ra w „Jubusz Kaden-Bandro^s ra
roślinnych b yło b y Połowicznym czesna „ O b -
w iązaniem p ro d u k c ji rolnej, gdyby „M aria /W ' k :<« 0884—
w ślad za nim nic zzia in ta n s y fła -noczesne, “ l cja ro ln ictw a na każdym jego od- 1936) w i
cin ku W sumie zmierza to do jed- czosc .iterac <a O • - nego celu: większa, w ydajność z he-
mickiei młodzieży polskiej, studiującej we Włoszech, przybyłej do Polski z ra mienia Stowarzyszenia Studentów Pol
skich w Italii.
Już po wojnie ukazał się tom szki
ców krytyczno-literackich p.t.: „Pod piórem“ .
Po wyzwoleniu kraiu Kazimierz Cza chowski, nie ograniczane się do pracy krytyka literackiego, bierze czynny u- dział - w organizacji życia kulturalnego i literackiego w Polsce. Zajmuje stano
wisko dyrektora Departamentu Literatu ry w Min. Kultury i Sztuki, a następ nie dyrektora Biura Współpracy z Za granicą przy tym samym Ministerstwie.
Wybrany prezesem Zarządu Gf. Zw.
Zawód. Literatów, porzuca prace w M i nisterstwie i przenosi się do Krakowa, gdzie kontynuuje do ostatnich chwil ży cia pracę krytyczno-literacką, drukując swe wnikliwe studia w „Dzienniku Pol kim" i innych pismach codziennych i periodycznych.
Pablo Picasso — tw órca ku b iz - mu, jest z pochodzenia Hiszpanem, lecz już jako 19-letni chłopiec przyjeżdża do Paryża. Początlfowo wystawia niewiele i niechętnie, a plastyka współczesna nie wywiera na niego większego wply wu. Ulubionym jego mistrzem w tym okresie jest Toulouse Lautrec, malarz bezpośredniej przyszłości. Następne o*
kresy twórczości łączą się z jego podró żami do Hiszpanii, później z podróżą do Wioch. Jest to t.zw. „okres błękit
ny“ (koloru hiszpańskiego nieba), po
tem pierwszy okres „różowy“ koło r.
1905, zwany również okresem „Arle
kina", albo pierwszym okresem realiz mu. Początki kubizmu datują się od r.
1909. Picasso już wtedy uporczywie walczy o własne spojrzenie na świat. Za czyna się „okres heroiczny kubizmu“ — zakończony pełnym zwycięstwem i triumfem picassowskich dekoracji do
„Parady" Jean Cocteau. Po podróży do Włoch wkracza Picasso w tzw. „drugą epokę różową". Powstaje wtedy wiele kompozycji klasycznych i portetów nad naturalnej wielkości kobiet. Realizm ten kończy się tak nagle, jak nagle skoń
czył się kubizm. Następne okresy — to czasy walki z utartą wizją świata, przerywane dłuższymi okresami rzeźby, lub nawet zupełnymi przerwami w pra cy plastycznej. Dopiero na skutek tra
gicznych wypadków w Hiszpanii po
wstaje niezwykle dzido: „Guernica"
Minister zapewnił delegacie o dalszej opiece i pomdfcy Rządu RP. w zakresie
stypendiów i kontaktów z ugrupowania \ . . . . , mi młodzieży w Polsce oraz wyższymi ) (1937) Po nte| artysta, zdaje się, o uczdniami w kraju. 1 najduje znów swą własną wizję.
....»«»>• w»jpgFJrrxv’r-***--- ---
PUC nie weźmie udziały
w M ędzynarodowym l\úím w Sztokholmie
W d n iu 23 bm. rozpoczynają się w Sztokholm ie pod przewodni ctw em hr. Bernadotte‘a obrady M ię dzynarodowego Czerwonego Krzyża, na któ re zaproszony został rów nież Hiszpański Czerwony K rzyż oraz delegacja frankistow skiego rządu w M adrycie,
W związku z tym Polski Czerwo
ny K rzyż nostanow it nie w ysyłać do Sztokholmu sw ojej delegacji, protestując w ten sposób przeciw ko zaproszeniu przez, prezydium M C K doNgacji rządu frankistow skiego.
Z decyzją PCK zsołidaryzow ały się organizacje czerw onokrzyskie in nych państw dem okracji ludowej.
M u ska ły a polityku
(Od naszego korespondenta z W io ch)
go i dołączonym napisem: ^ „P iję wodę m in e ra ln ą „P anna", dlatego zwyciężam“ . A lbo: „Zalecam noży
k i do golenia „T rz y g ło w y“ . Pod
pis: B a rta li.
We wszystkich kinach w łoskich w yśw ie tla się teraz am erykańskie k ró tko m e tra żó w ki, z któ rych w y ni ka ,że najlepszym systemem popu
laryzow ania pewnej p o lity k i lu b osobistości politycznej jest... pod
wiązka ładnej kobiety. Rzeczywiś
cie ze wspom nianej kró tk o m e tra - p dy cyklista B a rta li, zwycięzca
^ w niedawno zakończonym T o u r de France, pedałował zażarcie w zdłuż gładkich szos F ra n c ji, ka n celaria w atykańska zaw iadom iła go, że Pius X I I m odli się o jego zwycięstwo. N ikogo tó nie z d z iw i
ło Bo przecież k ilk a miesięcy te
mu, a b y ł to okres przedwyborczy, papież oznajm ił u rb i et orbi pod
czas przem owy na placu przed Ba z y liką św. P iotra, że B a rta li, po- c h la n ia « O rf* i • * « . *>,
ch amaez d n ia ! żów ki widać, że T rum an (i jego A k c ji K a to lic k ie j.* u u * d i r i m a ! św ietnie sie czuje na sfery kościelne nie przestają in
teresować się sportem Podczas te' Poroczneeo kolarskiego tour u Włoch
“ e i księża ż in s ty tu tó w wychowawczych w szcllrcgo rodzą ,u całymi klasami przyprowadza i
¿wych wychowanków na w y - ścio-ńw i 7 ich inicjatywy na szo„ie roi?o° od kreda wypisanych w .- watów na cześć kolarzy ,; k a \ ° “ c.
kich“ Na jednej chara1* te'-vr,tyczny
R n rirjli śrrreró komonistom. .
doktryna) św ietnie się czuje na górnym k ra iic u nylonow ej pcńczo szki, zalotnie naciągniętej na nóż
ce pewnej b londynki, a Dewey lubi uśmiechać się d e m o kń a tyc? -^ z
„ f ig “ pewnej uroczej „m iss“ . Włosi połykają spore porcje tej u l t r a - m o d e r n sztuki politycznej w raz z in n y m i, sm akołykam i planu M a r
shalla i pew ien osad zostaje oczy-
„ o s w id n ia ł ten ) wiście,
n -tni®' .Viva j Ale w róćm y do B artaliego Reak cja tutejsza poznała się od dawna W łochv am erykan i żują się. \ z^ 'o d ó w sportowych, zwłaszcza n a jm n ie j w zakresie kiepl v. t _ '
niesmacznych obyczajów.
kie gazety d ru k u ją tu o p e rn e is lam y z potężną fotografią Bai
na p a s ji'o lb rz y m ic h mas w łoskich pTkarslcich i kolarskich, i nie szczę dzi tru d u , by w ykorzystać tę pasję dla odciągnięcia mas od „p o lity k i .
Pewne c zyn n iki dbają o to. by za
m ie n ić każdy sport w loterię, tota lizatora, w o kó ł którego rozpalają się nam iętności m ilio n ó w biednych ludzi, dla któ ry c h jedyną nadzieję popraw y b y tu stanow i cud, loteria-
„S is a i" — to mag'czne słowo w pow ojennych V7łoszech. Mieszczuch, nędzarz, stara panna, służąca, skle
pikarz Jurnpenproletariusz. u rw is uliczny, wszyscy oni w yp e łn ia ją w sobotę bilet, to ta liza to ra p iłk i noż
nej t. zw. Sisal. a każdy bar, każ
da k n w ^ e n k a , każda w in ia rn ia czy zwry k ły skw er staje się w nie- dz:elę ośrcdk'em masowej gorącz
k i w oczekiw aniu na w y n ik i roz
gryw anych meczów p iłka rskich . Każdy szanujący sie właściciel ba
ru w ystaw ia głośnik radiow y na ulicę i własnoręcznie kre ś li w y n i
ki na specjalnie w tym celu w y w ie szone! tablicy. ..Sisal.. S':sal... — oto czym dyszy nrasto w łoskie w każde niedzielne popołudnie. Do
piero późną nocą rozw iązują się kółka zawiedzionych i na dudków w ystrych n ię tych sisalistów. Naza
ju trz rano życie wraca szare, żmud ne i takie zostanie do następnej soboty. k ’*edy znów zamajaczy m i
raż totalizatora. Statystyka m ów i, że bardzo często liczba s ta w ia ją cych na „S isa l“ sięga 10 m ilio n ó w , a sumy zebrane ze stawek idą w setki m ilio n ó w Itrów. W żadnym in n ym k ra ju nie spotyka się takie go paroksyzm u „sportow ego" ja k
tu. N aturalne to zjaw isko, że w ęd- lin je rz czy b uchalter domu towa.ro wego w y m ie n i ci w szystkie bez wy ją tiku im iona i nazwiska . graczy drużyn p iłk a rs k ic h L ig i A. Podczas wspomnianego już to u ru kolarskie go w ie lk i odłam narodu włoskiego znał dokładnie życiorysy wszyst
kic h siedemdziesięciu kolarzy; ma
sowy jest kolportaż w iązanek p io senkowych. któ rych treść stanowią w yczyny jakiegoś bram karza czy t.eż „ce n trca ta ku “ .
Podczas niedawnego s tra jk u pow szechnego natężenie rew olucyjne w a k c ji m iast osłabło na k ilk a godzin w łaśnie w tedy, gdy rozeszła się wieść o „c u d o w n e j" nadróbce w czasie, dokonanej przez B artaliego w T our de France. Na w szystkich ustach b ył B a rta li i wrciaż B a rta li, a pewne elementy w id z ia ły w tym znak przesilenia fa li stra jko w e j i próbow ały ło w ić ryb y w zmąconej wodzie.
Reakcja włoska, ja k pow iedzia
łem, chce wykorzystać to w y ją tk o we zainteresowanie najszerszych w a rstw dla pewnych sportów jako o d tru tk ę przeciw ko w zrastającej aktyw ności klasy robohrezej. Za
k r y c ie orzoduia także na ri-m oc
lu : księża i zakonnicy podkasują ju ż sutanny, by dać przvk'a d w ko pani u p iłk i. W ytw orne tyg o d n iki salonowe typ u ..Europeo" w ydają specjalne dodatki lub całe num ery
poświęcone sportow i (czytaj: in tr y gom sportowym ). Zm urszały ustrój k a p ita listyczn y ro b i wszystko co w jego mocy celem zdem oralizowania protagonistów sportu, a poprzez nich także masy zainteresowanych w ich wyczynach Za dobrego p iłk a rza jedna drużyna płaci dru g ie j dziesiątki m ilio n ó w odstępnego, ga ża roczna dobrego fo o tb o listy prze wyższa często 50 m ilio n ó w (!) a róż ne le w ia ta n y i „to w a rz y s tw a " dba
ją o to, by c y fry te staw ały się z dnia na dzień bardziej astronom i
czne. co koniec końców o d b ija się na szerokich masach, dla któ rych b ile t wstępu na boisko wymaga zrezygnowania — z rzeczy nader istotnych.
Rządowi te astronomiczne obro
ty „sportow e" zapewniają niebyle- ja k ie dochody ty tu łe m podatków od rozryw ek itd Tdeologiczno - spo łeczna strona sora w y obchodzi go ty lk o w tedy gdy chodzi o le w ico we stowarzyszenia soortowo - roz ryw kow e. W takich wypadkach m ianuie się nic-winną czerwoną chu steczkę . m undurem w cisko w ym “ a każdy ruch „A w a n g ard y G aribald- fw*vk'vf/'‘ 4 •'•cznet oraan i ża
ru rr\ic.dl‘/i(»-v ¿’ --’ -Ajiy jest przez caH- s z ta b s z ró e ló w
Tak to snort staje «:ę elementem o rg ii rozwydrzonego kapitału.
A. K A M IE N N Y F lorencja, w sierpniu